❖ HAI ❖

Nhớ lại bộ dạng hồi mới đến thành phố này, tiếp đó là một cuộc sống vất vả, bức bách. Tất cả những điều đó chúng tôi đều không lường trước được. Dương Khấp sau khi ghi tên vào một cơ quan lớn, liền được phái đến khu huấn luyện Diên An. Anh ở đó tám tháng. Trong bức thư đầu tiên viết cho tôi, anh gọi việc huấn luyện thú vị ấy chính là việc điều cán bộ xuống nông thôn. Công việc chính anh phải làm là tối tối, cùng với những cán bộ trong thôn nơi anh ở thừa lúc tối trời, đi vây bắt những phụ nữ không chịu hưởng ứng lời kêu gọi của chương trình quốc gia sinh đẻ có kế hoạch, đưa họ vào bệnh viện để triệt sản. Trong thư anh viết: “Cậu biết đấy, ở vùng thôn quê hẻo lánh này, những nông dân ban ngày ngoài việc lên nương rẫy ra, ban đêm có việc gì làm đâu. Cho nên tại nhiều thôn tỉ lệ sinh đẻ báo động nghiêm trọng. Đêm tối, những phụ nữ bị bắt gào thét như lợn bị chọc tiết vậy. Thật chẳng nỡ lòng nào, nhưng chúng tôi nghĩ làm như vậy là đúng.” Cuối cùng thì anh cũng kết thúc tám tháng tập huấn. Khi gặp lại nhau tại một quán cà phê, anh đã trở thành một cán bộ nông thôn thực thụ. Hôm ấy, anh lấy trong túi quần ra một tấm hình và nói với tôi:

“Tớ mới làm quen cô này. Tớ đã yêu cô gái này rồi”.

Tôi hơi ngạc nhiên, bởi thời gian qua, Dương Khấp là người không dễ bị xiêu lòng trước phụ nữ. Tôi xem hình, cô gái trong ảnh không đẹp, hình dáng bình thường, nhưng nhã nhặn, hiền thục, tự nhiên thoải mái, có tính cách thanh tú của một khuê nữ đài các.

“Cậu có biết cha cô ấy là ai không?”. Khuôn mặt nhẵn nhụi của Dương Khấp tràn ngập một nụ cười vô nghĩa. Anh kể ra danh tánh của một người quan trọng trong giới chính trị. Tôi mỉm cười:

“Cậu từ một người theo chủ nghĩa lý tưởng chuyển sang chủ nghĩa hiện thực rồi”.

“Đâu có, tớ vẫn là một người theo chủ nghĩa lý tưởng đấy chứ”. Anh không ngần ngại cắt lời tôi, ánh mắt đăm chiêu nhìn đường phố bên ngoài cửa sổ. “Có một đồng sự là tình địch với tớ, chúng tớ đang cạnh tranh nhau”. Anh cười phá lên. “Cậu có chiêu thức nào mới không? Dạy tớ vài chiêu đi. Cậu là tay cao thủ mà”.

Tôi hiểu rằng anh ta có những suy nghĩ và đang mưu cầu phát triển trên con đường chính trị. Hồi ở trường, việc tổ chức “Nhóm Áo Xám” đã khích lệ anh ta, giúp anh ta có những hoài bão và lý tưởng lớn. Anh ta biết trong cái thành phố này, để mưu cầu sự phát triển trên con đường chính trị, thì việc tìm và lấy một cô gái khá giả làm vợ là một hướng đi, anh ta đã sớm nhận ra chân lý này.

Trong thời gian chừng nửa năm sau đó, Dương Khấp và tay đồng sự trẻ của anh đã triển khai một cuộc đeo đuổi ái tình. Xuất phát từ kế hoạch lớn lao với tiền đồ và tương lai của chính mình, lần đầu tiên anh bắt đầu lao vào đeo đuổi con gái. Cuộc chiến giằng co mấy tháng trời, rốt cuộc Dương Khấp bại trận. Nhanh như chớp, cô gái ấy đã lấy người khác, chính là tay đồng sự đồng thời là tình địch của Dương Khấp.

Tôi và Dương Khấp tản bộ trên quảng trường Thiên An Môn trong tuyết lớn cuối mùa, gió thổi se se lạnh. Không xa lắm là bia tưởng niệm anh hùng dân tộc đứng sừng sững, nguy nga. Trên quảng trường có những đứa trẻ đang thả diều. Chúng tôi dựng cổ áo khoác lên, lẳng lặng bước đi không nói một lời. Mặt tuyết nhanh chóng tan ra, xe chạy không ngừng trên đường phố Trường An sáu làn, trông giống hệt dòng sông đang chảy xiết. Anh chàng Dương Khấp sau cú sốc kia xem ra trầm ngâm hẳn. Cuối cùng tôi bật cười bảo:

“Nói xem nào. Tại sao cậu lại thất bại?”

“Cô ấy bảo cái tên của tớ không tốt lành, có chữ “Khấp”(khóc). Cô ấy nói nếu tớ chịu đổi tên thì cô ấy sẽ lấy tớ. Đó là ý kiến của gia đình cô ấy. “Mặc kệ, tớ sẽ không đổi tên đâu.” Anh nói trong giận dữ. “Tớ sẽ không sửa.”

Tôi vẫn cười, tiếng cười vang động đến tai những người lính đang gác trên quảng trường. Tôi nói: “Lúc trước, sao cha mẹ cậu lại đặt cho cậu cái tên Dương Khấp này?”

Anh nhìn tôi bằng một cái nhìn khác lạ: “Tại vì sau khi sinh ra, tớ chẳng khóc. Cha mẹ tớ sợ rằng sẽ có khắc mạng, nên liền đặt cái tên này. Tớ sẽ không vì một người phụ nữ mà đổi tên. Chuyện thật tức cười. Đây là vấn đề nguyên tắc”. Anh lắc lắc bàn tay.

“Chẳng lẽ cậu để cái tiền đồ xán lạn như vậy rơi vào tay kẻ khác sao?” Tôi hỏi.

Anh cười nhẹ. “Kiếm cái khác làm lại. Tay đồng nghiệp của tớ sau 2 tháng kết hôn với cô ấy, đã được điều qua một bộ phận trọng điểm hơn. Tớ không biết việc điều động đó có liên can với sự việc này không? Tuy nhiên, nơi anh ta công tác hiện nay rất có lợi cho sự phát triển của anh ta”. Nói đến đây, anh bỗng bật lên một tiếng chửi đổng rất tục tĩu rồi nói tiếp: “Tớ phải bắt đầu hoạch định lại kế hoạch của mình thôi. Mùa xuân sang năm, tớ sẽ không làm trong cơ quan ấy nữa”.

Về phần tôi, số phận thật chẳng ra làm sao khi tôi được bố trí đến nhận công tác ở Trường sân khấu nghệ thuật. Tôi nghĩ thời đại này có lẽ là một thời đại không cần đến kịch bản. Khắp nơi trong cuộc sống đều đầy rẫy những cảnh tượng kịch, chúng thậm chí còn siêu đẳng hơn so với chính những cảnh trong phim, kịch. Vậy thì sau cả một ngày trời bận rộn, có ai lại còn đến rạp để xem những cảnh phim, kịch vẫn diễn ra trong cuộc sống hằng ngày nữa cơ chứ? Tới đơn vị nhận việc, tôi liền được phân công vào ban quản lý dự án nhân sự, mỗi ngày chỉ cần ngồi tại đây 8 tiếng là được, một tháng lãnh hơn 300 đồng nhân dân tệ. Dù biết rằng với số tiền này ở Bắc Kinh, sẽ không đủ để chơi điện tử một xu một tiếng nhưng tôi vẫn thích chơi. Nửa năm sau, rạp chiếu bóng ế ẩm, tôi dọn khỏi nơi làm việc, ra mướn một căn phòng trọ của người bạn trong một khu dân cư nhỏ. Tôi từ chức và bỏ nghề, tự nhốt mình trong nhà để suy nghĩ suốt một tuần. Tôi sẽ làm việc gì đây? Rốt cuộc tôi cũng tìm ra. Có lẽ phải bắt chước Vương Sóc là nhờ vào việc viết lách mà phát tài và kiếm người yêu. Cuối cùng tôi quyết định viết văn.

Mùa xuân năm nay, Dương Khấp quả nhiên cũng bỏ cơ quan nhảy ra làm ngoài, lại không biết đã kiếm đâu được số tiền mấy trăm ngàn để thành lập công ty quảng cáo “Sùng Hữu”. Do từng làm việc hơn một năm tại một cơ quan lớn có tiếng, quen biết được nhiều người, nên việc kinh doanh môi giới của công ty anh có nhiều lợi thế. Nghĩ đến chén cơm của mình, tôi liền đến một tòa soạn báo ứng tuyển vào chức vụ biên soạn. Từ đó ngoài thời gian đi làm, tôi đều ở nhà viết lách.

Một hôm, Dương Khấp mời tôi tới dự buổi liên hoan do một Ngân hàng tín dụng và những minh tinh thế hệ trước của truyền hình Trung Quốc tổ chức tại nhà hàng khách sạn Minh Châu Thái Bình Dương, gần thôn Á Vận, tiện thể muốn thông qua tôi để loan tin luôn trên báo chí. Anh chạy chiếc Landcuiser mua lại của người ta chưa tới 100 ngàn nhân dân tệ đến rước tôi. Anh mặc bộ vest màu xanh, cà vạt màu tro, áo trong màu xanh đậm. Anh cười. “Cậu sẽ được gặp đám minh tinh thế hệ trước của Trung Quốc, một nhóm sao đang lập lờ sắp lặn”. Dương Khấp có vẻ như bắt đầu hài hước hơn đối với mọi thứ tầm thường trong cuộc sống.

Chúng tôi bước lên xe. Xe chạy qua phía nam đường Tam Hoàn, sau đó rẽ sang phía đông. Đường Tam Hoàn khá tốt, chiếc xe bon bon chẳng mấy chốc đã đến khách sạn Thái Bình Dương của thôn Á Vận. Xa xa, từng tòa cao ốc chung cư, cao ốc văn phòng đứng sừng sững trên quảng trường Huệ Phổ, quảng trường Dương Quang. Chúng tôi đi vào nhà hàng, nhiều người đã có mặt. Tôi kêu Dương Khấp mau kiếm chỗ ngồi xuống và quan sát tình hình xung quanh. Trong phòng nhốn nháo nhiều người. Nguyên nơi này, ban ngày có thể làm nhà hàng, ban đêm có karaoke. Bàn phía đông là những nhân vật đã thành danh, từng nổi tiếng một thời trong giới điện ảnh Trung Quốc 10 năm về trước. Đa số họ tóc đã lấm tấm bạc. Các bà các cô cũng mập ra nhiều, chỉ có làn da được chăm sóc kĩ vẫn rất đẹp. Đột nhiên, tôi bỗng than thở trong lòng khi nghĩ tới việc cái thằng cha Dương Khấp này không biết đã dùng chiêu thức gì, mà cả một đám bảo bối bị quên lãng đều tụ tập tại đây, để cùng một Ngân hàng tín dụng không tên tuổi làm lễ kỉ niệm? Tôi nghĩ đây nhất định là nguyên nhân tiền bạc. Việc để cho công ty quảng cáo Sùng Hữu hoạt động lần này, chỉ cần có ít tiền là có thể mời những minh tinh. Đã rất lâu không có ai chi tiền cho họ. Nay mời họ đến để ủng hộ việc thành lập một nhà tín dụng. Vào cái thời của họ, tôi biết Dương Khấp không thể có khả năng mời những đại minh tinh kia. Một khi họ hé miệng, đảm bảo Dương Khấp khóc ra tiếng luôn, mặc dù anh nói là từ trước đến giờ anh chưa từng khóc. Khế ước thương mại nay đã thâm nhập vào mọi góc độ trong cuộc sống chúng ta. Tôi nghĩ...

Không phải chờ lâu, buổi lễ được tiến hành. Dương Khấp là một trong những người dẫn chương trình, dáng vẻ của anh rất trang trọng, lịch sự. Còn một cô dẫn chương trình nữa, cô này thường xuất hiện trên đài truyền hình Trung Ương, cô tỏ ra rất vui vẻ trong buổi tiệc. Một số minh tinh thế hệ trước và những nghệ sĩ có tiếng, từng người một lên sân khấu biểu diễn. Các tiết mục không thể nói là không hay. Những nghệ sĩ già vốn là những người có thâm niên. Trong phòng rất nóng, tôi uống liên tục hết mấy ly nước cam, yên lặng xem người ta biểu diễn các tiết mục một cách điêu luyện. Hồi lâu sau, một cô gái cầm micro lên sân khấu hát cho mọi người nghe, cô ta đã khiến tôi phải chú ý.

Cô gái ấy mặc một chiếc váy màu vàng đậm, có hoa văn kiểu da cọp. Tôi đoán cái váy này rất dày. Mặc váy ngắn như vậy trong những ngày đầu xuân như thế này e rằng không hợp lắm. Chiếc áo màu trắng bó sát nửa trên lộ ra bộ ngực tròn đầy, nho nhỏ. Đôi chân thon thon mang đôi giày bố màu vàng lợt. Cô gái trông thật dễ thương và xinh xắn. Ánh mắt của cô mơ màng nhưng lại lộ ra một dáng vẻ từng trải, sành đời. Khuôn mặt cô không to lắm, trắng mịn và cứ lắc lia lịa. Cô cầm micro, xin lỗi mọi người hôm nay mình bị cảm, giọng hát không được tốt, chỉ có thể hát bản nhạc có tông điệu thấp. Rồi cô cất tiếng hát. Trong khán phòng nóng nực, cô hát bài hát của Lâm Ức Liên. Tên bài hát đó tôi không nhớ ra.Trong phòng, khách khứa lúc bấy giờ ồn ào, nhốn nháo, chẳng ai chú ý đến cô ca sĩ đang hát, mọi người mải tán gẫu với nhau, chỉ có tôi chăm chú nhìn cô. Hát đến chỗ âm điệu hơi cao, cô rống lên một tiếng thật lớn làm tất cả các nghệ sĩ minh tinh già đang mải mê nói chuyện phải giật mình. “Xin lỗi. Tôi bị cảm nên giọng hát không bình thường”. Cô gái ngô nghê nói. Tôi thấy hình như cô rơi nước mắt, nhưng cô vẫn kiên trì hát hết bài hát của mình. Khi cô bước xuống sân khấu, theo phép lịch sự, những tràng pháo tay nổi lên.

Tiết mục tiếp theo là một tiểu phẩm do nghệ sĩ hài nổi tiếng Du Hộ Hiểu biểu diễn. Ngay lập tức, cả khán phòng yên lặng hẳn. Danh hài đưa ra tuyệt kỹ của mình. Tôi không xem anh biểu diễn, mà cứ nhìn theo cô ca sĩ giọng khàn khàn đó. Cô ngồi trên chiếc ghế tròn trước quầy bar, một người đưa cho cô ly nước lạnh, cô gật đầu cảm ơn. Mọi người không ai chú ý đến cô nữa. Cô ngồi đó như thể đang ổn định lại tinh thần, đôi mắt vẫn còn hơi ướt sáng rực  lên. Sự hồi hôp dần dần lắng xuống, cảnh tượng hồi nãy không biết làm thế nào mới tan đi trong lòng tôi. Cô bỗng nhận ra tôi đang nhìn cô, trong khoảng 3 giây, hai ánh mắt giao nhau. Cô nở một nụ cười hớp hồn, gật đầu với tôi một cái. Do khoảng cách khá xa, tôi cũng chỉ gật đầu đáp lại. Danh hài đã biểu diễn xong, chừng nửa tiếng nữa sẽ đến giờ ăn trưa. Dương Khấp thông báo dùng bữa, trong sảnh nhốn nháo hẳn lên. Mọi người có lẽ đều đã đói. Tôi cũng cầm đĩa đi lấy đồ ăn, chợt nhớ tới cô ca sĩ, tôi liền để ý tìm xung quanh, nhưng không thấy bóng dáng cô đâu cả. Chẳng lẽ cô ấy đã đi rồi?

Dùng bữa xong, các minh tinh hớn hở nhận quà lưu niệm rất tự nhiên rồi dần dần ra về. Ngồi trên xe Dương Khấp, tôi nói: “Cậu tìm được nhiều bảo bối đó từ đâu ra vậy, ý tớ là những minh tinh già ấy”.

Anh ta mỉm cười, nổ máy. Chiếc xe từ từ chạy lên đường cao tốc. “Làm dịch vụ tư vấn sơ sơ thôi. Nhà ngân hàng tín dụng đưa ra một khoản tiền phí quảng cáo tuyên truyền để tớ mời các minh tinh màn bạc, ký giả và bố cục trang trí. Tớ đã lời được một số tiền trong dịch vụ này đấy. Bản thảo thông tin bỏ trong quà lưu niệm của cậu rồi, cậu mở ra mà xem”.

Xe lướt nhanh trên đường cái lớn của thành phố. Dương Khấp cười phá lên, xua tan bầu không khí trầm lặng: “ Những minh tinh thế hệ trước mà cậu vừa gặp ấy, trong quá khứ họ rất cao giá, nhưng bây giờ, chỉ cần một ít tiền là có thể mời được họ đến. Hạ giá rồi! Ha,ha! Thật thú vị. Mình từ nhỏ đã xem họ đóng phim  mà trưởng thành đó. Việc gì ngay trước mặt thì không còn là bí mật nữa”.

Tôi hỏi: “Cậu mời cả cô ca sĩ đó đến à? Hình như cô ấy bị bệnh”.

“Ha,ha, đâu có, là cô ta tự tìm đến thôi, nói là hát một bài, chỉ cần cho cô ta 50 đồng là đủ, cô ta lại còn được dùng bữa ở đấy. Cái hạng hát rong ở Bắc Kinh như cô ta thiếu gì. Thông cảm, tớ liền cho cô ta hát một bài thôi, đưa tiền là cô ta biến ngay”.

Tôi không nói gì nữa. Xe đã lên đến cầu An Huệ. Ngắm nhìn xa xa, khu vực rộng mênh mông kia là Trung tâm Olympic, khách sạn Năm Châu, Trung tâm hội nghị quốc tế Bắc Kinh. Mỗi lần nhìn cảnh vật của thành phố rộng lớn này, lòng tôi rất phấn khích. Tôi yêu cái thành phố giống như cục u bướu vĩ đại này đang ngày càng bành trướng ra. Tôi nhớ lại nụ cười tươi của cô ca sĩ đã nhìn tôi. Những mộng tưởng, nguyện vọng và phiêu lãng cùng một lúc ập đến, khơi lên nỗi đau trong tôi, tôi cảm thấy mình có chung một số phận với cô ấy. Tôi nghĩ trong thành phố lớn này, tôi sẽ không thể gặp được cô ấy nữa. Thành phố là một dòng sông vừa bẩn vừa đục mà ở đó, tất cả những khuôn mặt người đều bị phai mờ.