Chương 15 BỨC CHÚC THƯ

François Germain ở đại lộ Saint-Denis, số nhà 11. Chúng tôi xin phép nhắc lại cho bạn đọc, bà Mathieu, người mối lái mua bán kim cương, cũng ở cùng một nhà với Germain.

Trên quãng đường dài từ phố Temple đến phố Saint-Honoré, nơi có bà thợ cả mà Rigolette muốn mang hàng đến, Rodolphe càng có thể đánh giá bản chất tốt tự nhiên của cô gái. Cũng như những tính cách tốt và tận tâm theo bản năng, cô không ý thức được cách xử sự rất tế nhị và khoan dung của mình, mà chỉ thấy là rất đơn giản.

Đối với Rodolphe, rất dễ dàng để bảo đảm một cách rộng rãi về hiện tại và tương lai của cô, để cô có thể an ủi Louise và Germain, mà không phải lo lắng mất thì giờ làm việc, vốn là nguồn sống duy nhất của cô. Nhưng Hoàng thân lại sợ làm giảm mất sự tận tâm của cô vì nó trở thành quá dễ dàng, ông đã quyết tưởng lệ cho những đức tính hiếm có và rất đẹp ở cô. Ông muốn theo dõi cô đến cùng trong thử thách mới mẻ và thú vị này.

Có cần phải nói ra rằng trong trường hợp sức khỏe của cô phần nào bị giảm sút bởi sự tăng giờ làm mà cô đã can đảm nhận, để dôi ra vài giờ mỗi tuần dành cho việc đi thăm cô con gái người thợ mài và con trai của Thầy Đồ thì Rodolphe sẽ đến cứu trợ ngay không?

Ông vui sướng và cảm động nghiên cứu con người vui vẻ tự nhiên ấy, không quen sầu muộn và lâu lâu một tia chớp niềm vui lại sáng rực lên.

Sau khoảng một giờ, chiếc xe ngựa từ phố Saint-Honoré quay về, dừng ở nhà số 11, đại lộ Saint-Denis, trước một ngôi nhà có vẻ bình thường.

Rodolphe đỡ Rigolette xuống xe. Cô đến chỗ ông gác cổng và nói cho ông biết những ý muốn của Germain, không quên trao số tiền thưởng đã hứa. Nhờ tính tình nhã nhặn, người con trai Thầy Đồ cũng được yêu mến ở đây. Ông bạn đồng nghiệp của ông Pipelet rất ngạc nhiên khi biết tin ngôi nhà vừa mất đi một người thuê nhà lương thiện và hiền lành. Đó là điều mà ông biểu lộ ra.

Cô thợ trẻ cầm đèn, đi theo ông bạn mình, người gác cổng sẽ lên sau để nghe những lời dặn lúc họ ra về. Phòng của Germain ở tầng bốn. Đến trước cửa, Rigolette đưa chìa khóa, nói với Rodolphe:

– Này, ông mở đi, tay em run lắm! Ông sẽ cười em, nhưng cứ nghĩ rằng Germain chẳng bao giờ về đây nữa thì giống như em đi vào phòng một người chết…

– Vô lý, đừng có những ý nghĩ như thế!

– Em sai nhưng em không chống lại được… – Và cô lau nước mắt.

Không đến nỗi xúc động như cô, Rodolphe cũng có một cảm giác nặng nề khi bước vào nơi nghèo nàn này.

Biết rằng bọn đồng lõa đáng ghét của Thầy Đồ đã ám ảnh, đeo bám và có lẽ vẫn còn bám theo Germain, ông cảm thấy con người bất hạnh này chắc đã phải trải qua nhiều lúc buồn thảm trong cảnh cô đơn này.

Rigolette đặt cây đèn lên mặt bàn.

Không còn gì đơn giản bằng đồ đạc trong phòng anh chàng độc thân này. Một giường, một tủ nhỏ, một bàn giấy bằng gỗ hồ đào, bốn ghế độn rơm và một bàn. Những chiếc ri đô bằng vải bông trắng che các cửa sổ và giường, về trang trí, chỉ thấy trên mặt lò sưởi một bình rượu và một cái cốc.

Nhìn thấy đệm giường vẫn y nguyên, người ta biết Germain đã mặc nguyên quần áo mà nằm vật ra một lúc, trong cái đêm trước khi bị bắt.

Rigolette chăm chú quan sát bên trong căn phòng, buồn rầu nói:

– Khổ thật! Thấy rõ ngay là anh ấy không có em ở bên cạnh. Đồ đạc có sắp xếp nhưng không chăm chút, ở đâu cũng có bụi, ri đô ám khói, kính mờ, sàn nhà không đánh bóng… A, khác bao nhiêu! Nơi phố xá Temple không đẹp hơn nhưng vui hơn, sạch bóng, như ở nhà em…

– Cũng vì hồi đó có cô góp ý kiến!

Rigolette chỉ vào cái giường:

– Xem kìa, đêm đó anh ấy không ngủ, nghe chừng bối rối lắm! Cái khăn tay bỏ lại đấy, đã đẫm nước mắt. Thấy rõ lắm! – Cô cầm lấy, nói thêm. – Germain đã giữ một cái cà vạt nhỏ bằng lụa màu da cam em tặng ngày chúng em còn hạnh phúc. Em giữ lấy cái khăn này để kỷ niệm những đau khổ của anh ấy, chắc anh ấy không vì thế mà phật ý.

– Trái lại, anh ấy sẽ rất sung sướng vì bằng chứng thương yêu đó của cô.

– Bây giờ hãy nghĩ đến những việc nghiêm chỉnh. Lát nữa em sẽ gói quần áo lót trong tủ để đem đến nhà lao cho anh ấy. Mẹ Bouvard mà em bảo ngày mai đến, sẽ lo các việc tiếp theo. Em sẽ mở ngăn kéo bàn giấy lấy giấy tờ và tiền mà anh ấy nhờ em giữ.

– Tôi đang suy nghĩ, – Rodolphe nói – Louise Morel hôm qua đã đưa tôi một nghìn ba trăm franc vàng mà Germain đưa cho cô ấy để trả nợ cho bố, tôi cũng đã trả cho rồi. Tôi đang giữ số tiền ấy. Nó là của Germain, vì cậu ấy đã trả nợ cho lão chưởng khế rồi. Tôi sẽ gửi lại cô, cô sẽ gộp vào món tiền mà cô sắp ký gửi.

– Cái đó tùy ông, ông Rodolphe. Nhưng em không muốn để trong nhà số tiền lớn như thế. Bây giờ nhiều kẻ trộm lắm! Giấy tờ còn được, không phải lo, nhưng tiền thì nguy hiểm!

– Có lẽ cô nói đúng! Cô có muốn tôi chịu trách nhiệm cho số tiền ấy không? Nếu Germain cần gì, cô cho tôi biết, tôi để lại địa chỉ và tôi sẽ gửi cô những gì cậu ấy cần.

– Em không dám phiền ông việc ấy, nhưng được thế thì càng hay. Em sẽ gửi luôn ông cả số tiền bán đồ đạc sau này. Nào, ta xem các giấy tờ. – Cô mở tủ bàn giấy và các ngăn kéo. – A, có lẽ là cái này. Một phong bì lớn. Trời! Ông xem kìa, những lời viết trên đây thật buồn.

Và cô đọc bằng một giọng xúc động:

“Trong trường hợp tôi bị bất đắc kỳ tử hoặc chết vì một lý do nào khắc, tôi nhờ người mở cái tủ này mang các giấy tờ đến chỗ cô Rigolette, làm nghề khâu đầm, phố Temple, số nhà 17.”

– Em có thể mở phong bì này được không, ông Rodolphe?

– Được chứ! Germain đã chẳng bảo cô biết trong đấy có một lá thư cho riêng cô?

Cô mở dấu niêm phong, bên trong có nhiều tờ giấy viết tay, một tờ có đề: “Gửi cô Rigolette”, với những dòng sau:

“Thưa cô, khi cô đọc lá thư này thì tôi không còn nữa… Nếu đúng như tôi vẫn lo sợ, tôi chết bất đắc kỳ tử vì rơi vào một ổ mai phục như kỳ tôi thoát chết vừa rồi, vài điều chỉ dẫn tiếp theo đây dưới nhan đề: ‘Ghi chép về đời tôi’, có thể giúp tìm dấu vết bọn người sát hại tôi.”

Rigolette dừng lại nói:

– A, ông Rodolphe, bây giờ em hiểu tại sao anh ấy hay buồn. Thật khổ, anh Germain lúc nào cũng bị ám ảnh bởi những ý nghĩ như thế!

– Vâng, hẳn cậu ấy phiền muộn lắm, nhưng những ngày đen tối của cậu ấy đã qua rồi. Cô hãy tin tôi!

– Ông Rodolphe, em mong là như thế, nhưng hiện giờ, anh ấy đang ngồi tù, bị buộc tội ăn cắp.

– Cô yên tâm! Một khi được công nhận vô tội thì cậu ấy không rơi vào cảnh cô đơn nữa, cậu ấy sẽ có người thân. Đầu tiên là cô, rồi người mẹ yêu quý mà cậu ấy phải xa cách từ nhỏ.

– Mẹ? Anh ấy còn mẹ à?

– Vâng! Bà ấy tưởng cậu ấy không còn nữa. Tưởng tượng niềm vui của bà khi gặp lại cậu ấy, lại được giải thoát hoàn toàn khỏi sự buộc tội oan uổng! Tôi có lý khi nói những ngày đen tối của cậu ấy đã qua. Đừng nói với cậu ấy về bà mẹ. Tôi nói với cô điều bí mật ấy, bởi vì cô rất quan tâm đến cậu ấy, để ít ra với sự tận tâm đó, cô không phải quá lo lắng về tương lai của cậu ấy.

– Cảm ơn ông Rodolphe, ông yên tâm, em sẽ giữ bí mật. – Rồi Rigolette đọc tiếp lá thư của Germain:

“Nếu cô vui lòng đọc qua những ghi chép này, cô sẽ thấy đời tôi rất đau khổ, trừ thời gian tôi được ở gần cô. Những điều tôi không dám nói với cô, cô sẽ thấy tôi viết trong một sổ tay có nhan đề: ‘Những ngày hạnh phúc hiếm hoi của tôi.’

Hầu như tất cả các buổi chiều, sau khi từ giã cô, tôi giãi bày ra đây những niềm an ủi do tinh thần của cô gợi ra và chỉ điều đó mới làm dịu bớt nỗi cay đắng của đời tôi. Tôi đã giấu không nói lời yêu cô, cho đến lúc này, tôi chỉ còn là một kỷ niệm buồn đối với cô. Số phận của tôi đau khổ đến nỗi tôi không dám thổ lộ tình cảm ấy với cô, dù rằng chân thật và sâu sắc, nó có thể mang họa cho cô. Tôi chỉ còn một nguyện vọng cuối cùng muốn nói với cô và mong cô sẽ thực hiện.

Tôi đã thấy cô làm việc với một tinh thần quả cảm đáng ca ngợi, đã thấy cô nề nếp, khôn ngoan để sống bằng số tiền công ít ỏi mà phải rất khó nhọc mới kiếm được. Nhiều khi, không nói ra với cô, tôi đã run sợ nghĩ rằng một bệnh tật, có khi do lao động quá sức gây ra, có thể đẩy cô vào một tình thế bi đát mà tôi không thể không rùng mình khi nghĩ đến. Một điều rất êm ái cho tôi khi nghĩ rằng, ít nhất tôi cũng có thể đỡ cho cô một phần đáng kể những lo lắng và những khổ cực mà tuổi trẻ vô tư của cô, may thay, không nhìn thấy trước được.”

Rigolette ngạc nhiên nói:

– Anh ấy nói gì thế, ông Rodolphe?

– Đọc tiếp đi, chúng ta sẽ thấy.

Rigolette lại đọc:

“Tôi biết cô sống rất cần kiệm và đối với cô, một số tiền nhỏ mọn sẽ là thế nào trong những lúc khó khăn. Tôi rất nghèo nhưng cố gắng tiết kiệm, tôi đã để dành được một nghìn năm trăm franc, gửi ở một ngân hàng. Đó là tất cả vốn liếng của tôi. Với chúc thư của tôi, mà cô thấy ở đây, tôi xin phép được nhượng lại số tiền đó cho cô. Cô hãy nhận nó như của một người bạn, một người anh không còn nữa.”

– A, ông Rodolphe! – Rigolette òa lên khóc, đưa lá thư cho Hoàng thân. – Em đau lòng lắm! A, anh Germain lo cho tương lai của em! Trời, con người mới tốt làm sao!

Rodolphe xúc động nói:

– Một thanh niên can đảm, đáng quý! Nhưng cô hãy bình tâm. Ơn trời, Germain không chết! Bức chúc thư này chí ít cũng giúp cô biết cậu ấy yêu cô đến thế nào.

Rigolette lau nước mắt:

– Thế mà em không hề biết, ông Rodolphe ạ. Hồi mới ở gần nhau, ông Giraudeau và ông Cabrion lúc nào cũng nói với em về tình yêu nồng cháy của họ. Nhưng nói mãi không đi đến đâu, họ cũng chán, không nói nữa. Germain, trái lại, không bao giờ nói chuyện tình ái với em. Khi em đề nghị làm bạn tốt, anh ấy đã thẳng thắn nhận lời, từ đó chúng em là đôi bạn chân chính. Nhưng mà, em có thể thú nhận điều này với ông, chắc chắn em đã không phật ý khi Germain không nói yêu em như những người khác.

– Nhưng cô ngạc nhiên vì điều đó?

– Vâng, thưa ông, em cứ tưởng nỗi buồn riêng khiến anh ấy như thế.

– Và cô cũng trách cậu ấy một chút vì… nỗi buồn ấy?

Rigolette ngây thơ nói:

– Đó là khuyết điểm duy nhất của anh ấy nhưng giờ thì em miễn thứ cho anh ấy. Em giận mình đã trách cứ anh ấy.

– Đầu tiên, vì cô biết rằng cậu ấy có nhiều chuyện buồn, và rồi, có lẽ cô đã chắc chắn thấy rằng mặc dù có nhiều chuyện buồn… cậu ấy vẫn yêu cô? – Rodolphe mỉm cười nói thêm.

– Đúng thế! Được một người thanh niên can đảm như vậy yêu, tự hào lắm chứ, phải không ông Rodolphe?

– Và có lẽ một ngày kia cô cũng sẽ yêu cậu ấy.

– Chà, ông Rodolphe, chuyện đó nghe hấp dẫn lắm. Anh Germain thật đáng thương! Em tự đặt mình vào hoàn cảnh anh ấy, nếu trong lúc em tưởng mình bị bỏ rơi, mọi người khinh rẻ, một tâm hồn bè bạn lại đến với em, còn dịu dàng hơn em mong đợi, em sẽ sung sướng bao nhiêu! – Sau một hồi im lặng, Rigolette thở dài. – Mặt khác, cả hai chúng em quá nghèo, như vậy sẽ không hợp lý. Này, ông Rodolphe, em không muốn nghĩ đến chuyện đó, có lẽ em lầm. Điều chắc chắn là em sẽ giúp Germain tất cả những gì có thể, trong lúc anh ấy đang ở tù. Khi anh ấy tự do rồi, vẫn có đủ thì giờ để xem xét em đối với anh ấy là tình yêu hay tình bạn. Nếu bây giờ là tình yêu thì ông láng giềng ạ, sau này cũng sẽ là tình yêu. Từ nay đến đó mà cứ muốn biết rõ thì chỉ thêm phiền thôi. Cũng đã muộn rồi, ông Rodolphe, ông làm ơn thu thập các giấy tờ này, còn em thì gói quần áo nhé. À, em quên cái túi đựng cà vạt bé tí màu da cam em đã tặng anh ấy. Chắc là trong ngăn kéo này. Đúng, đây rồi. Ồ, ông xem, cái túi đẹp không, lại được thêu toàn bộ. Germain, anh ấy giữ cái cà vạt như vật báu! Em nhớ mãi lần cuối cùng em thắt chiếc cà vạt lúc tặng anh ấy. Anh ấy vui lắm, vui lắm!

Lúc ấy, có tiếng gõ cửa.

– Ai đấy? – Rodolphe hỏi.

– Tôi muốn hỏi bà Mathieu. – Một giọng đáp lại rồ rồ, khàn khàn của tầng lớp bình dân.

Cái giọng đặc biệt ấy nhắc lại đôi điều mơ hồ trong trí nhớ Rodolphe. Để rõ hơn, ông cầm đèn và ra mở của. Ông đối mặt với một tên hay lui tới quán liều mà ông nhận ra được ngay, bởi dấu ấn tội lỗi in đậm trên khuôn mặt non trẻ không có râu ấy, đó là Cá Trê.

Cá Trê là cái gã giả làm người đánh xe đã đưa Thầy Đồ và mụ Vọ đến đường hẻm Bouqueval, kẻ đã giết chồng cô bán sữa, làm cho đám thợ cày trang trại Arnouville nổi dậy chống Marie.

Hoặc là tên khốn kiếp ấy đã quên mất nét mặt Rodolphe, mà gã mới chỉ thấy một lần ở quán liều của mụ Quỷ Cái, hoặc sự thay đổi y phục làm gã không nhận ra được người đã thắng Chọc Tiết, gã không thể hiện chút ngạc nhiên nào. Rodolphe hỏi gã:

– Anh có việc gì?

– Có thư gửi bà Mathieu. Tôi phải đưa tận tay bà ta. – Cá Trê trả lời.

– Bà ấy không có ở đây, anh hỏi phía bên kia. – Rodolphe nói.

– Cảm ơn ông. Người ta chỉ tôi cửa bên trái, tôi nhầm.

Rodolphe không nhớ được tên bà mối lái kim cương mà bác thợ mài Morel có nhắc đôi lần. Vì thế ông không có lý do gì để chú ý đến người đàn bà mà Cá Trê đưa thư đến. Tuy nhiên, dù ông không biết về những tội ác của tên cướp này, nét mặt gã có vẻ đồi bại đến nỗi ông phải dừng ở ngưỡng cửa, tò mò muốn thấy người mà gã mang thư đến.

Cá Trê vừa gõ cửa đối diện với cửa phòng Germain thì cửa mở ra và bà mối lái kim cương, to béo, trạc tuổi năm mươi xuất hiện, tay cầm cây đèn.

– Bà Mathieu? – Cá Trê hỏi.

– Tôi đây.

– Bà có thư, phần trả lời…

Và Cá Trê bước một bước để vào phòng nhưng bà ta ra hiệu đừng tiến lên, mở phong bì, vẫn cầm đèn, đọc và trả lời, có vẻ hài lòng:

– Chú nói hộ là tốt lắm, tôi sẽ mang đến. Cũng vào giờ như lần trước. Gửi lời hỏi thăm bà ấy!

– Vâng, bà chủ, bà chớ quên người đưa thư.

– Chú hỏi những người sai chú đến đây, họ giàu hơn tôi.

Và bà mối đóng cửa lại.

Rodolphe trở vào phòng, thấy Cá Trê xuống thang gác rất nhanh.

Tên kẻ cướp đi gặp một người có vẻ mặt đê tiện và hung dữ, đứng đợi gã trước một cửa hiệu, trên đại lộ.

Mặc dù có thể bị nhiều người nghe nhưng thật ra không thể hiểu, Cá Trê mãn nguyện đến nỗi không thể ngăn được, nói với người kia:

– Này, Nicolas, uống rượu đi, mụ già sẽ rơi vào bẫy chết. Mụ sẽ đến chỗ mụ Vọ. Mẹ Martial sẽ giúp chúng đoạt lấy kim cương và sau đó chúng ta sẽ mang xác xuống thuyền của cậu.

– Thế thì chuồn thôi. Tôi phải đến Asnières sớm. Tôi sợ ông anh Martial sẽ nghi ngờ.

Và hai tên cướp, sau khi nói những câu mà người bình thường không thể hiểu được, đi về phía Saint-Denis.

Một lúc sau, Rigolette và Rodolphe ra khỏi nhà Germain, lên xe ngựa đi về phố Temple.

Xe dừng lại.

Khi cửa xe mở ra, nhờ ánh đèn dầu của quán rượu, Rodolphe nhận ra Murph trung thành của ông đang đợi ở cửa.

Sự có mặt của người tùy tùng này bao giờ cũng báo trước một việc nghiêm trọng hoặc bất ngờ vì chỉ có người này biết Hoàng thân đang ở đâu.

– Có việc gì thế? – Rodolphe hỏi gấp trong lúc Rigolette thu dọn mấy gói trong xe.

– Thưa đức ông, một tai họa lớn!

– Trời ơi, nói đi!

– Ông Hầu tước d’Harville…

– Ông làm tôi sợ đấy!

– Sáng nay ông ấy mở tiệc đón một vài người bạn. Mọi việc diễn ra rất tốt đẹp. Riêng ông Hầu tước, chưa bao giờ vui vẻ như thế… thì một sự khinh suất tai hại…

– Nói tiếp, nói tiếp đi!

– Trong lúc đùa với khẩu súng lục mà ông ấy tưởng không có đạn…

– Ông ấy bị thương?

– Thưa Điện hạ…

– Sao?

– Khủng khiếp hơn!

– Ông nói gì?

– Hầu tước đã chết!

– Ông d’Harville, kinh khủng quá! – Rodolphe kêu lên đau đớn đến nỗi Rigolette phải xuống xe với các gói hàng, quay lại hỏi to:

– Trời ơi, ông sao thế, ông Rodolphe?

– Tôi vừa báo cho ông ấy một tin rất buồn, thưa cô. – Murph nói, còn Hoàng thân thì choáng váng không trả lời được.

– Một tai họa lớn lắm à, thưa ông? – Rigolette run rẩy hỏi.

– Một tai họa rất lớn. – Viên tùy tùng trả lời.

– A, thật kinh hoàng! – Rodolphe nói sau vài phút im lặng, rồi chợt nhớ ra Rigolette. – Xin lỗi cô bạn nhỏ, tôi không tiễn cô được. Ngày mai, tôi sẽ gửi cô địa chỉ của tôi và một giấy phép để vào nhà tù thăm Germain. Tôi sẽ gặp cô nay mai.

– A, ông Rodolphe, em thật sự chia sẻ nỗi buồn với ông. Cảm ơn ông đã đưa em đi. Tạm biệt nhé!

– Vâng, cô bạn nhỏ, tạm biệt.

– Chào ông Rodolphe. – Rigolette buồn rầu nói và khuất dần sau lối đi, cùng những đồ vật mang từ nhà Germain về.

Hoàng thân và Murph lên xe ngựa về phố Plumet.

Rodolphe viết ngay cho Clémence bức thư sau:

“Thưa bà,

Tôi vừa nhận được tin dữ bất ngờ đến với bà, làm tôi mất đi một người bạn quý, tôi xin miễn nói đến nỗi đau xót đến sững sờ của mình.

Tuy nhiên, tôi phải bàn với bà những việc hoàn toàn xa lạ với sự việc đau đớn trên kia. Tôi vừa được tin mẹ kế của bà, ở Paris chắc đã được mấy ngày, chiều nay lại về Normandie, cùng với Polidori.

Như vậy đủ để nói cho bà rõ mối nguy cơ đang đe dọa cụ ông. Xin phép bà được đưa ra một lời khuyên mà tôi tin là tốt lành. Sau tai họa đau đớn sáng nay, ai cũng hiểu bà cần phải rời xa Paris một thời gian. Cho nên, cứ tin ở tôi, bà hãy đi Aubiers ngay, để có thể, nếu không đến trước bà mẹ kế thì cũng đến cùng lúc với bà ta. Bà yên tâm, dù gần hay xa, tôi vẫn chăm lo đến bà. Những âm mưu quỷ quyệt của bà mẹ kế ấy sẽ bị thất bại…

Chào bà!

Tôi vội vã viết mấy dòng này. Tôi thấy tâm hồn tan nát khi nghĩ đến mới chiều qua tôi chia tay ông ấy, thấy ông ấy bình thản hơn, sung sướng hơn bao giờ hết…

Xin bà tin ở tấm lòng tận tâm sâu sắc và chân thành của tôi.

Rodolphe”

Tiếp thu ý kiến của Hoàng thân, ba giờ sau khi nhận được thư, bà d’Harville và con gái lên đường đi Normandie.

Một xe đưa thư, từ khách sạn của Rodolphe, cũng đi theo con đường ấy.

Không may, trong cơn bối rối vì các sự kiện phức tạp và ra đi vội vã, Clémence đã không báo cho Hoàng thân biết nàng đã gặp Marie ở Saint-Lazare.

Bạn đọc chắc còn nhớ đêm trước mụ Vọ đã đến dọa mụ Séraphin sẽ tiết lộ sự có mặt của Sơn Ca, quả quyết nói rằng mụ biết (và mụ nói đúng) Sơn Ca hiện ở đâu.

Chắc bạn đọc vẫn còn nhớ sau cuộc nói chuyện đó, lão chưởng khế Jacques Ferrand, sợ tiết lộ những tội ác của lão, nghĩ rằng rất cần phải thủ tiêu Sơn Ca, nếu mọi người biết cô còn sống thì nguy hại cho lão vô cùng.

Lão đã sai người viết thư cho Bradamanti, một trong những tên đồng lõa của lão, đến gặp lão để cùng bày mưu tính kế hại Sơn Ca.

Bận rộn với những việc không kém phần cấp bách của mẹ kế bà d’Harville, bà này có những lý do đen tối để đem lão thầy lang về chỗ ông d’Orbigny, Bradamanti có lẽ thấy phục vụ bà bạn cũ có lợi hơn, nên đã không đến theo lời mời của lão chưởng khế, đi Normandie mà không gặp mụ Séraphin.

Sấm sét đang nổ trên đầu Jacques Ferrand, trong ngày, mụ Vọ lại đến lặp lại lời đe dọa và để chứng tỏ là không phải dọa suông, mụ đã tuyên bố với lão chưởng khế là cô bé ngày xưa bị mụ Séraphin bỏ rơi hiện đang bị giam ở Saint-Lazare dưới cái tên Sơn Ca và nếu trong ba ngày lão không đưa cho mụ mười nghìn franc, cô gái ấy sẽ nhận được những giấy tờ cho biết hồi bé cô đã được giao cho Jacques Ferrand nuôi dưỡng.

Theo thói thường của lão, lão táo tợn chối hết và đuổi mụ Vọ như đuổi một con mụ nói láo trâng tráo, mặc dầu lão biết và rất sợ những lời đe dọa nguy hại ấy.

Nhờ có nhiều mối quan hệ, lão chưởng khế tìm cách biết chắc chắn ngay trong ngày (trong khi Marie và bà d’Harville nói chuyện với nhau) rằng cô gái Sơn Ca đúng là đang bị giam ở Saint-Lazare và được biểu dương nhiều về đức hạnh, cho nên có thể sắp được tha.

Có được những nguồn tin đó, Jacques Ferrand đã suy tính chín muồi một ý đồ quỷ quyệt và cảm thấy muốn thực hiện được thì không thể thiếu Bradamanti. Do đó mụ Séraphin nhiều lần khẩn thiết đi tìm lão thầy lang nhưng không gặp được.

Ngay buổi chiều hôm đó, biết được thầy lang đã đi vắng, lão chưởng khế, nôn nóng hành động bởi mối lo và hiểm nguy ngày càng lớn, nhớ ra có gia đình Martial, bọn cướp trên sông, ở gần cầu Asnières mà Bradamanti đã đề nghị đưa Louise Morel ra đấy thủ tiêu để chúng khỏi vướng víu mà không bị lộ.

Rất cần một kẻ đồng lõa để thực hiện những ý đồ rùng rợn đối với Sơn Ca, lão chưởng khế rất cẩn trọng, khôn khéo để không bị liên lụy trong trường hợp một tội ác mới xảy ra, và sau ngày Bradamanti đi Normandie, mụ Séraphin vội vã đến gặp gia đình Martial.