Chữ cái đầu tiên trong bảng chữ cái
Chuẩn bị cho một chuyến đi bằng xe lửa, tôi quyết định không mang theo sách, báo gì hết. Tôi nghĩ, để cho đầu óc được nghỉ ngơi. Sẽ làm quen với những người cùng cupê. Tôi sẽ tâm sự với họ, và họ sẽ tâm sự với tôi. Cứ thế chẳng bao lâu tàu sẽ đến nơi.
Những tình bạn thoáng qua trên tàu hỏa này mới thú vị làm sao! Anh sẽ bước vào thế giới của những người xa lạ. Và trong lòng anh tự nhiên cảm thấy sung sướng tựa như anh vừa khám phá ra một đất nước chưa biết. Năm tiếng, mười tiếng, một ngày, hai ngày, anh và họ sẽ cởi mở tấm lòng cho nhau. Rồi đến một ga nào đó anh và họ sẽ chia tay và trong suốt cuộc đời anh không bao giờ gặp lại họ nữa. Thậm chí sau nhiều năm anh và họ chẳng biết tin tức gì về nhau. Khuôn mặt của những người quen tình cờ đó sẽ phai đi trong ký ức anh. Nhưng những câu chuyện tình cờ anh được nghe sẽ mãi mãi còn lại trong trí nhớ.
Lòng tràn trề hy vọng như thế tôi bước lên tàu hỏa. Trong cupê dành cho năm người chỉ có hai chúng tôi. Như thế càng tốt. Khi cupê vắng người ta càng dễ gần nhau hơn. Và những gì muốn kể người ta càng kể một cách tự nhiên, thoải mái hơn.
Cả hai chúng tôi ngồi gần cửa sổ, đối diện nhau. Người bạn đồng hành của tôi chạc năm nhăm, sáu mươi tuổi. Đó là một người đàn ông to béo, có cái bụng phệ. Thường thì những người béo vui tính hơn những người gầy. Có lẽ bởi vì khi họ cười, bụng và cằm của họ đều rung lên và điều đó có lợi cho họ. Con người ta cần phải có bụng, ít ra là để nó rung lên mỗi khi cười.
Bước vào cupê tôi lên tiếng chào ông béo. Đáp lại lời chào ông ta chỉ ậm ự một tiếng gì nghe không rõ. Tôi chưa kịp ngồi vào chỗ thì ông ta đã kẹp kính vào mũi và chúi đầu vào đọc báo. Cái mũi to như quả lê của ông ta dường như dính vào tờ báo: người ngồi trước mặt có thể tưởng ông ta đang ngửi tờ báo chứ không phải đọc.
Trong tay ông ta có chiếc bút máy. Trong khi đọc, thỉnh thoảng ông ta lại ghi ghi cái gì đó, có lẽ là đánh dấu những chỗ quan trọng. Cạnh chỗ ông ngồi là một chồng báo khoảng mười lăm ngày gần đây. Rõ ràng con người này thích đọc báo. Có lẽ ông ta là một nhà bác học, hay giáo sư gì đó. Mà cũng có thể là một nhà chính khách. Ông dí mũi vào tờ báo và ngửi ngửi cái không khí chính trị hiện nay.
Khi tàu chuyển bánh tôi nói to để bắt chuyện với ông:
- Chúc thượng lộ bình an!...
Không rời mũi khỏi tờ báo, ông lại ậm ự câu gì trong miệng nghe không rõ.
Tàu đỗ ở ga thứ nhất, rồi lại tiếp tục chuyển bánh. Chúng tôi đi qua ga thứ ba, rồi thứ tư. Trong cupê của chúng tôi vẫn im lặng. Cứ thế này thì chán quá! Mà đi ra ngoài thì tàu hỏa vừa đông vừa chật, không có chỗ mà len chân. Tốt nhất là cứ ngồi ở đây thôi. Hơn nữa tôi nghĩ làm như ông béo thế là đúng. Chuyện trò vớ vẩn có ích lợi gì? Người ta phải biết quý thời gian rỗi. Phải tranh thủ đọc cái gì đó. Làm quen trên đường cũng tốt thôi... nhưng hay ho gì những người lắm mồm. Nói toàn chuyện không đâu chỉ tổ làm anh mệt đầu. Biết đâu ông béo này đã từng bị tra tấn bởi những người bạn đường ba hoa vô tích sự ấy! Chỉ có một điều khiến tôi khó hiểu là không thấy ông béo giở sang trang khác. Lúc nào cũng chỉ thấy chúi mũi vào một chỗ trên trang báo.
Ngồi trước mặt tôi là một kiểu người như vậy, còn tàu thì cứ đều đều lắc lư. Tôi bất giác gà gật và thiu thiu ngủ lúc nào không hay.
Chợt tôi bừng tỉnh vì một cú hích nhẹ.
- Này, ông! Này, ông!
Ông béo giật giật tay áo vét tôi. Lúc đầu tôi cứ tưởng có tai nạn gì xảy ra với đoàn tàu, sau lại nghĩ hay tôi đã đi quá ga của mình? Tôi choàng dậy. Ông béo bảo tôi:
- Xin lỗi, tôi muốn hỏi ông một tí.
“Thế là cuối cùng ông ta cũng bắt chuyện!” - Tôi mừng rỡ.
- Xin ông cứ hỏi.
- Cái gì làm bệnh nhân sợ nhỉ?
Tôi nhìn vào mặt ông ta xem có phải ông ta đùa hay không? Nhưng không, không có vẻ gì như vậy cả!
- Cái gì làm bệnh nhân sợ ấy à? - Tôi hỏi lại.
- Phải.
- Bác sĩ.
Ông ta viết cái gì đó lên tờ báo, sau đó nói:
- Không đúng!
- Bệnh viện làm bệnh nhân sợ.
Ông ta lại viết viết lên tờ báo rồi lẩm bẩm:
- Không khớp!
- Sợ viện phí!
- Không! Chữ cái đầu tiên là “P”, chữ cái thứ hai là “H”. Tổng cộng có 9 chữ cái.
- Phẫu thuật!
- Chính xác!
Rồi ông ta lại vùi đầu vào tờ báo. Chúng tôi lại im lặng một lúc.
Sau đó ông ta lại lên tiếng:
- Xin lỗi, làm phiền ông một tí.
- Xin ông cứ nói.
- Khi mà trong nước dân số tăng thì cái gì sẽ tăng theo nhỉ?
- Số lượng các nghị sĩ!
Ông ậm à ậm ừ cái gì nghe không rõ.
- Số lượng nhà tù.
Ông ta lại ghi cái gì đó lên báo.
- Không hợp!
- Chợ đen!
- Chữ cái thứ hai là “H”, còn chữ cuối cùng là “U”
- Nhu cầu!
- Hừm... Đúng rồi!
Một lúc lâu chúng tôi lại im lặng. Sau đó ông ta bỗng nói:
- Sêlam Alâykum!
- Alâykum Sêlam! - Tôi đáp.
- Phải, đúng rồi! - Ông ta xác nhận.
- Cái gì đúng?
- Câu trả lời cho câu “Sêlam Alâykum”.
Cái ông béo này có lẽ bị điên, tôi nghĩ. Không chừng tí nữa ông ta còn lao vào bóp cổ mình. Còn ông ta lại quay sang tôi:
- Thưa ông, tôi cần hỏi ông một chút.
- Xin mời ông!
- Ông có thể nói cho tôi tên một nốt nhạc không?
- Đồ!
- Không đúng, ông ạ! Không phải nó!
- Rê!
- Không hợp!
- Mi!
- Không!
- Pha!
- Không đúng. Chữ đầu là “S”. Gồm 2 chữ cái...
- Si!
- Ôi, cám ơn. Tôi nghĩ suốt hai tiếng đồng hồ mà không nghĩ ra. May quá ông lại sành âm nhạc đến thế!
- Tôi cũng biết sơ sơ. Tôi còn biết thêm các nốt khác là nốt son, và la.
Rồi lại im lặng kéo dài.
- Ông này!
- Tôi nghe đây.
- Cái để tổ chức đấu vật gọi là gì nhỉ?
- Thảm.
- Ôi. Cám ơn! Tôi viết là “Chiếu”, thế mà cứ ngạc nhiên không biết tại sao nó không hợp.
Ông quăng tờ báo xuống và cầm lấy tờ khác. Rồi lại hỏi tôi:
- Cái gì từ trên trời rơi xuống nhỉ? Tôi viết là “Đá” nhưng không đúng.
- Mưa.
- Đúng rồi!... Ông đúng là giỏi thật!
Lại trôi qua một lúc nữa. Tàu đã đi qua vài ga. Ông béo hỏi:
- Ông này, “con lừa” tiếng Thổ Nhĩ Kỳ gọi là gì nhỉ?
- Isak!
- Xem này, đúng phóc!
- Hoàn toàn phải.
- Thế món ăn tiếng Ả Rập là gì?
- Món ăn nào?
- Chỉ đơn giản “món ăn” thôi.
- Chỉ đơn giản “món ăn” là một chuyện, nhưng nếu bên cạnh nó có món “compôt” lại là chuyện khác.
- Nó gồm 3 chữ cái!
- EKL
- Chính xác, có thế chứ!
Chúng tôi đến Angkara. Suốt cuộc hành trình ông béo bận với trò chơi “ô chữ” trên báo. Nhưng chữ nào ông cũng phải hỏi tôi.
- Ngày nào tôi cũng mua báo. - Ông thú nhận.
- Đọc báo là một việc tốt! - Tôi nói.
- Kh-ô-ô-n-g! - Ông nói - Tôi không đọc một chữ nào hết. Tôi mua báo chỉ để chơi “ô chữ”. Chừng nào chưa giải được hết các ô chữ thì tôi không tài nào yên tâm được. Một trò giải trí rất thích! Cho đến nay chưa có ô chữ nào mà tôi không giải được.
Tôi lấy chiếc va-li trên giá xuống. Tôi phải xuống ga, còn ông ta thì đi tiếp.
- Tạm biệt ông!
Ông béo ngẩng đầu.
- Chữ cái đầu tiên của bảng chữ cái là gì nhỉ! - Ông hỏi và nhìn tôi bằng cặp mắt đờ đẫn.
- “A”. - Tôi đáp.
- Đúng rồi, có thế chứ! - Ông reo lên một cách sung sướng.