Chương 10 Ảo giác và thực tại

Đội trưởng Đội sản xuất Mường Vang Nông Văn Khùng hôm nay không chúi xuống hầm trú ẩn như mọi ngày. Chân Khùng xăng xái leo lên vạt nương cao, nương thấp, van vát nối nhau nằm nghiêng trên những bìa rừng. Trước đây đất nương bãi là của chúa đất, chúa mường. Từ sau chiến thắng Điện Biên Phủ, những chúa đất, chúa mường giàu có bỏ Mường Vang, bỏ bản dắt díu, đua nhau chạy di cư vào Nam. Đất nương bỏ hoang chia cho dân nghèo các bản. Trâu, bò, ngựa của nhà giàu chia đều mỗi nhà một, hai con. Từ phận người làm thuê, cuốc mướn quần quật mà cơm ăn không đủ no, bây giờ có ruộng đất, nương bãi, trâu cày cấy, ngựa thồ hàng thích quá. Làm nhiều ăn nhiều, làm ít ăn ít. Nương chưa đủ chỗ gieo ngô, trồng sắn thì khai khẩn mở rộng ra từ những cánh rừng giang, rừng nứa rậm rịt.

Được vài năm làm ăn riêng lẻ, giờ thành lập hợp tác xã thì đất đai, trâu bò, cày bừa...gộp lại của chung tập thể. Làm chung nhau từ việc lớn đến việc bé. Cuối vụ, người làm nhiều được hưởng nhiều, lười làm thì được chia ít. Là nói thế thôi, trong ăn chia chả biết nơi khác thế nào, ở đây khó công bằng lắm. Con cháu họ hàng dây mơ, dễ má của lãnh đạo xã, ban chủ nhiệm hợp tác xã, đội trưởng sản xuất... dù sao cũng được nể nang ưu tiên, thiên vị. Xì xào thầm thì với nhau thôi, không ai dám nói ra trong cuộc họp. Nói lời không có chứng cứ là đơm đặt chuyện, gây mất đoàn kết, sẽ bị lôi ra họp hành "mổ xẻ" phê phán. Như thế chả khác nào mang nồi nước sôi dội vào người mình. Dù có nghi ngờ nhưng không ai mở miệng.

Khùng là em út của Chủ tịch xã Khút. Tuổi của Khùng hơn thằng cháu Khỉnh, con anh trai một năm ăn cơm gạo mới. Hai chú cháu hợp ý nhau lắm. Chuyện Khỉnh lay lắt nhớ thương, say đắm cái Ngần thì Khùng là người được nó thả lời vào tai sớm nhất. Ờ, cái thằng tinh ranh thế mà không biết cách túm chặt con bé mặt hoa da phấn. Giờ con Ngần đã là gái sề rồi. Là gái sề như nó thì tụi gái tuổi hoa theo mệt cũng không bằng. Nó có con rồi nom càng cuốn hút bởi vẻ đẹp mặn mà, ít ai sánh bằng. Ngẫm lại chính Khùng nhiều lúc còn mơ màng tơ tưởng đến nó cơ mà. Giá như cái chân của Khùng không tấp tểnh, giá như thằng cháu không thích nó... biết đâu đứa gái đẹp nhất Mường Vang này chả ngả vào tay Khùng rồi. Nghĩ thế, Khùng bật cười khành khạch giữa rừng vắng như có ma ám.

Thằng Khỉnh đi tìm cái chữ khôn, nó không biết đã quên lưới tình từng làm nó quắt quay khổ sở chưa? Nhớ những ngày thằng Khỉnh phờ phạc mà bụng Khùng ác cảm với nhà Ngần. Rõ ràng thằng cháu khoe với Khùng nó được bông hoa đẹp thả lời Sli. Vậy là chẳng mấy chốc họ Nông có tin mừng. Đùng một cái, con Ngần phũ phàng quên lời yêu, xóa lời hát, vội vàng lấy chồng. Nó lấy thằng nghèo kiết xác chứ đâu có của nả gì? Sự đời chả biết đường nào mà lần. Nếp nghĩ dấu kín trong bụng con người ta không ai soi thấu. Ngẫm lại, miếng ngon từ mồm trôi xuống bụng còn mắc đấy, huống chi phụ thuộc vào cái lắc hay gật từ người ngoài. Nhiều lúc mình không hiểu nổi mình vì sao nghĩ lung tung, nay thế này, mai thế khác nữa là người khác.

Mà con Ngần thật tệ. Mặt sáng nhưng người nhiều góc tối. Chính cái Ngần phá nát lưới tình của Khùng đấy. Nhà Khùng đã nhờ ông mối sang đánh tiếng với mẹ cái Xa để nó về làm vợ Khùng, ấy thế chả biết vì sao cái Xa bỏ nhà ra đi. Nghe nói nó đi công nhân hay làm thanh niên xung phong ở đâu đó. Mẹ Xa không biết thực hư cái chân Xa đi đâu thì Khùng làm sao tìm được.

Xa là bạn thân Ngần. Việc Xa trốn nhà ra đi do Ngần xúi bẩy. Đành rằng, ở vùng đất này thì Khùng lấy đâu chả được vợ. Trai tráng khỏe mạnh nô nức tòng quân lên đường ra mặt trận, một vùng rộng lớn hiếm bóng dáng người đàn ông lắm. Từ trong nhà, ngoài ngõ đi khắp đường ngang, lối tắt trong rừng, trên núi chỉ thấy người già, đàn bà, lũ con gái cùng trẻ nhỏ. Khùng liếc mắt một cái thôi, chưa cần mở lời có khối ánh mắt nhìn trộm rồi ao ước đấy.

Biết thế, nhưng tin Khùng hỏi vợ hụt theo gió lan nhanh. Miệng lưỡi con người không bịt được. Chuyện của Khùng thổi từ nơi này, đến bản kia. Tình tiết phồng lên ly kỳ. Khùng là người trong cuộc cũng phải giật mình. Có ai đó còn thì thầm, bề trên mà muốn hớt miếng ngon của con cháu, nhăm nhắm hỏi đứa gái thằng cháu thích làm vợ, thế thì Khùng có trăm bạc nén, ngàn con trâu, đứa gái ấy cũng không về làm vợ.

Ô! Khùng nghĩ mãi không biết thằng cháu nào để ý đến Xa. Thằng Khỉnh đặt mắt vào Ngần rồi, còn thằng nào trong họ nghĩ đến cái Xa nữa nhỉ? Nhà Xa giáp nhà Khùng. Hai nhà chung bờ rào đá thôi, có thằng trai nào đến tán tỉnh Xa mà Khùng không gặp? Bất kể thằng ở bản xa đến bản gần, khi giáp mặt ở ngõ nhà Xa, Khùng đều nói với tụi nó Xa là của Khùng, hai nhà định ngày làm lễ "minh hom" rồi, thế nên đám trai ấy nghe Khùng nói thế thì nản, mang sáo đến thổi một lần rồi lặng lẽ đi, không quay trở lại.

Có lần, Khùng chợt nghĩ đến thằng cháu Khiển. Chẳng lẽ nó thích Xa ư? Không thể nào. Nó là thằng có học, xa nhà đi đây đi đó thiếu gì gái xinh mà phải về nơi rừng xanh yêu thương, nhớ nhung. Bao năm qua, thư thoảng nó quyếnh quáng về nhà, cũng nhiều lần dảo chân sang chơi với Khùng, nó chưa một lần hỏi về Xa. Khùng chưa thấy nó bước qua gốc cây mận già trước ngõ để vào sân nhà Xa. Làm gì có chuyện nó thích Xa? Mà nói cho cùng, Khùng hỏi cái đứa thằng cháu nó thầm nhớ có sao đâu. Chuyện nam nữ bản thích nhau là chuyện thường, có lấy nó làm vợ không lại là chuyện khác... Khùng bực bội, hằn học không nói được ra mới tức.

Chuyện của Khùng với Xa không thành, đích thị do nhà cái Ngần quấy phá mới ra nông nỗi này. Khùng cảm giác con tim nơi ngực Khùng có bàn tay thít chặt. Khùng lặng lẽ cà nhắc bước mà ngực dội cơn đau. Khùng sẽ không để nhà con Ngần sống yên ả. Nó nhơn nhơn nói, cười trên nỗi đau của Khùng như thế, khác nào hắt nước bẩn vào mặt Khùng. Thật quá quắt, tồi tàn.

Mỗi lần nghĩ đến chuyện dở dang của Khùng với Xa là tai Khùng lảnh lót tiếng cười chọc tức của Ngần. Cái bực trong người Khùng như có trăm ngàn bàn chân chạy nhảy loạn xạ. Thế nên, phải tìm cách nào đó cho nhà con Ngần một vố đau mới hả bụng.

Bất chợt, tiếng tù và rúc lên báo hiệu máy bay thằng giặc mò vào núi rừng cắn trộm. Tụi chim từng đàn, từng bầy nháo nhác, chí chới gọi nhau sà xuống tán cây. Đấy chim còn biết tìm nơi an toàn trú ngụ. Khùng cũng phải nhanh chân tạt vào khu rừng mả rậm rạp, nấp kín vào bụi cây. Ấy, chưa thấy tàu bay, tàu bò mà ngực khùng đã nổi trống, miệng hổn hển thở. Ở đây chả có ai nhìn thấy sắc mặt xanh lá của Khùng mà phải giữ ý tứ hay dè chừng. Có chăng chỉ hồn ma người chết dưới những khu mộ ở rừng mả biết thôi. Cũng chả lo gì, bây giờ đang có nắng, người âm yên bụng dưới ngôi nhà của con cháu làm cho, không lên dương gian đi lại lung tung được. Thế nên chả có ma nào nhòm thấy Khùng sợ sệt. Ừ, từ bé mé đã bảo thấy ăn tìm đến, đánh nhau tránh xa, huống chi bây giờ bom đạn dày trời, phải biết quí mạng sống của mình. Ai dại gì chường mặt, phơi thân mình giữa khoảng đất trống, chẳng may dính đạn lạc, bom thừa thì có phải thiệt thân không?

Ngẫm ra, cái chân có tật của Khùng thế mà hay, không phải cầm súng ra trận như tụi trai khác, đã thế ở nhà có tí chức sắc. Cái chức đội trưởng sản xuất tuy không cao lắm, nhưng đứng trên nhiều người, nhàn thân, không phải đầu tắt mặt tối mà vẫn mang về lợi lộc nhiều. Không biết sau lưng thế nào, trước mặt có ối người nói lời hay như nước suối chảy, giót vào tai Khùng đấy thôi. Những lời ngọt ngào của dân Mường Vang Khùng nghe quen tai, đến nỗi ngày nào chưa nghe được lời hoa nở là Khùng thấy bứt dứt như có tụi kiến bò khắp người. Vẫn biết có lời nói thật bụng, nhưng nhiều câu nói để mượt cái tai. Khùng đâu có tốt như thế. Thật ra, người kết thân với Khùng không nhiều, nhưng chỉ chừng ấy con người vây quanh, Khùng cảm thấy mình oai lắm. Bởi ngoại trừ một số người lớn tuổi, còn lại là cánh phụ nữ sồn sồn và gái tơ. Nhìn họ hơn hớn thế mát cả mắt. Có em ấy á, cứ xoắn xuýt Khùng như thể chỉ cần Khùng liếc ngang con mắt là trôi vào lòng.

Theo cái nghĩ gần của Khùng thì họ bu lấy Khùng cốt sao được dòm vào sổ công điểm, xem Khùng ghi công, tính điểm thế nào? Có được "hời" vì Khùng tâng điểm cho không? Dù chỉ được "lãi" thêm một điểm so với công việc khoán một ngày, họ cũng có thêm hạt ngô, hạt thóc chạy về nhà rồi. Có mất gì đâu...

Là Khùng nghĩ thế, nhưng có mấy bà chị lớn hơn Khùng một vài tuổi thì họ không cần công điểm. Chỉ nhìn đôi mắt ướt, gò má căng rực dưới nắng, đôi tay luống cuống khi Khùng nhìn, đủ biết họ cố dấu tình cảm. Riêng chuyện này thì Khùng hào phóng lắm. Kệ chứ, mất gì đâu, họ cần thì Khùng cho thôi. Nhìn mấy chị bu quanh Khùng nói cười tíu tít, làm việc hợp tác xã khoán chạy băng băng, in như rằng Khùng thả lời ong bướm, đẩy đưa. Đúng là được lợi đôi đằng. Khùng thoáng giật mình, xòe ngón tay ra mà đếm thì phải có cỡ... dăm người ở mường. Hơn tuổi Khùng nhưng xưng em ngọt sớt. Sướng thế.

Dân trong vùng biết Khùng có tính trăng hoa quẩn quanh, nhưng chuyện ấy mặc thôi. Nói ra làm gì, tọc mạch làm gì. Người già chép miệng bảo, nó có thân khắc giữ, của nó mà không giữ thì ai giữ hộ, có sao nó chịu mà.

Mặc cho tiếng máy bay ầm ì, Khùng nằm khềnh trên tảng đá trong búi cây mâm xôi to tướng, nhẩn nha nghĩ về người đàn bà của Khùng. Thoáng chút lo lắng, nhưng Khùng chậc lưỡi tanh tách như con thạch sùng kêu trong đêm rồi chợt bật cười. Nói thế nào nhỉ? Cái tình chị em của Khùng quyến luyến sâu đậm với Hái. Còn với người đàn bà khác để ra oai là người đàn ông. Họ khát khao, tơ tưởng, Khùng thích thì đá gà, đá vịt tí chút rồi thôi. Khùng thật sự đắm say Hái rồi. Đêm qua sau cơn cuồng si, Hái nhủ vào tai Khùng:

- Hình như mình có con anh à.

Khùng choàng ôm Hái, hít hà mùi hoa thơm da thịt. Ô, vừa làm "việc ấy" xong chưa đầy một canh giờ, Khùng lại muốn nữa. Sức hút nóng bỏng từ cơ thể Hái như chất men say làm Khùng hít hà, ngấu nghiến. Khùng ve vuốt miên man, nói trong hơi thở nhục cảm:

- Có con thích quá đi, mình sẽ có nhiều...nhiều con.

Hái ôm đầu Khùng ấp vào núm vú đã chuyển màu: - Nhưng mà...bao giờ anh cưới em?

Khùng đang trong cơn đê mê, trả lời qua quít: - Ừ, ờ... cưới a, cái đó nhanh thôi mà, chả cưới thì tụi mình cũng sướng thế này đấy thôi.

Khùng nói thế rồi hôn như mưa lên khuôn mặt Hái...

Này nhé, Hái mang vẻ đẹp mặn mà. Khuôn mặt bốn mùa mang màu trắng hồng như quả táo. Đôi mắt lá răm lúng liếng hớp hồn Khùng từ bao giờ không rõ. Ờ, Khùng nhớ, cái hôm Xa bỏ Khùng trốn đi, Khùng bực bội, cáu giận ngồi ném sỏi dưới bờ sông cho vơi cái tức, đến lúc trăng tỏa sáng. Chả hiểu ma sui, quỉ dẫn thế nào, Khùng đang héo rũ người, chợt có tiếng chân nhẹ bước, tiếng khỏa nước êm ái làm Khùng tỉnh cơn bực, mắt quẩn vào người đang cười đùa với trăng dưới mặt sông sóng sánh ánh bạc. Đấy là Hái, cô dân quân trong Trung đội súng máy 12ly7 nổi tiếng của Mường Vang.

Trăng lênh loang nhảy nhót. Trăng hào phóng phiêu du cùng sương đêm. Trăng miên man bơi lội. Trăng lặn đáy sông chơi trò đuổi bắt. Trăng tung nhũ anh ánh sắc vàng, quây tròn người đàn bà khỏa trần đang vớt trăng xoay tròn vũ điệu và bật cười thích thú giữa mênh mang sông nước... Chao ôi! Đẹp đến thế là cùng! Khùng nín thở giữa bãi đá đầy lau sậy, cỏ dại. Mắt đăm đắm, mê hoặc bấu chặt vào cơ thể trắng nõn ngời ngợi của nàng. Trống ngực Khùng đập thùng thùng như chày giã gạo... Khỉ thế chứ, chưa bao giờ Khùng tận mắt chứng kiến cảnh tắm sông hoang dã của người đàn bà như thế.

Hái ướt dượt bước lên bờ, nàng không vội mặc quần áo. Thân hình nõn nà, sáng lấp lóa của nàng nằm dài trên tảng đá, ngắm trăng chạy trên trời, giáp bụi cây Khùng ngồi. Hai tay nàng khẽ đặt vào ngực, nơi bầu nhũ hoa dập dềnh theo nhịp thở và nàng khóc! Tiếng khóc thổn thức như đứa trẻ bị người lớn bắt tội làm Khùng luống cuống, tay chân thừa ra, Khùng thở gấp gáp rồi bật lên tiếng ho khan.

Dường như quá thảng thốt, hoảng sợ, Hái vội vàng vơ áo chàm quấn ngang người, ngồi xo ro, thút thít khóc...

Khùng như chợt tỉnh, lắp bắp: - Hái à... tôi...tôi không biết...

Trăng nấp vào mây, không gian chợt sẫm lại, Hái nói trong nước mắt:

- Anh...anh...anh... đi đi.

Trước giọng nói yếu ớt của Hái, chẳng hiểu sao như có ma lực kéo người Khùng thật mạnh. Khùng ngồi bệt xuống bãi lau sậy rập rờn gió, trong hương thơm dìu dịu của hoa mạy mác, giữa tiếng ếch gọi bạn miên man...

Khùng lặng lẽ, trân trân nhìn Hái so ro dưới trăng. Sau nấc nghẹn, Hái ngưng tiếng khóc, giọng nàng nhỏ nhẹ:

-Khùng à, quay mặt đi để Hái khoác áo.

Chẳng biết vì sao lúc đó "con đực" trong người Khùng trỗi dậy. Khùng quay sang, ôm diết tấm thân nóng rừng rực của Hái, ghì xiết vào lòng. Lạ thế, sau phút giây giẫy dụa yếu ớt, Hái như tan chảy vào nụ hôn dài mê mết. Cơ thể thằng đàn ông châng lâng háo hức, lúc ôm xiết như muốn nghẹt thở, khi lại hồi hộp, khẽ khàng, mê mải chạm môi vào hai bầu vú ngóng nghiết.

Hái khao khát, đê mê tận hưởng phút giây hằng đêm nàng mong chờ. Khùng giống như người mang ca nước vào đúng thời điểm nàng khô khát. Hai người quấn lấy nhau làm một khi thì dập dềnh nhịp nhàng như bơi trên sóng nước, lúc lại nhẩn nha nghiêng ngả, chơi vơi tựa trôi trong mây. Trên cao, trăng không lênh loang tưới ánh vàng mà nhẹ náu mình vào đám mây, giấu đi nụ cười. Những cơn gió hoang hơ hoải kéo sóng nước dưới sông lăn dài, mơn man khẽ khàng chạm bờ đá, phát ra thanh âm " i...í...ùm...i...í...ùm..." như tiếng gọi mời mọc, thao thiết giữa thinh không.

Cứ thế, cơn khát khao của Hái cháy lửa. Khùng giống như con thú hoang ăn rồi lại muốn ăn nữa, ăn mãi mà vẫn chưa thấy no... Có lẽ, nếu bầy "cáy cúm" không báo hiệu đêm trôi về gần sáng thì Khùng vẫn quấn riết Hái không rời...

* * *

Hái soi bóng mình vào gương tròn tí xíu. Chiếc gương lọt thỏm trong lòng bàn tay, vật phẩm duy nhất được đưa vào hòm đan bằng mây, đựng quần áo của Hái khi rời nhà chồng về nhà. Mấy năm ở nhà chồng sướng ít, khổ nhiều, Hái không muốn nghĩ đến mà vẫn quẩn trong đầu. Hái không khổ khi nặng tay, nặng chân làm việc. Hái khổ vì phải chịu đựng những lời gai móc của mẹ chồng.

Nếu tính theo thứ bậc trong dòng họ, Hái là chị của Xa. Bố của Hái với bố của Xa là hai anh em ruột. Hái con ông anh trai, Xa là con của người em. Hồi Xa còn ở nhà, cái chân chưa đi khỏi bản, thư thoảng Hái hay kể chuyện vui, buồn cho Xa nghe. Giờ Xa đi rồi, Hái buồn như thể cây trút lá. Hái không còn người để chia cái buồn bực mẹ chồng đối với Hái nữa. Phải âm thầm thôi.

Ngày Hái về nhà chồng, sương muối phủ trắng trời trắng đất, thả cái rét buốt thịt da. Rõ ràng mặc ấm mà đoàn người đưa rước dâu ấy ai cũng xuýt xoa thở ra khói. Trời càng lạnh, má Hái càng rực đỏ như lá sau sau non. Mẹ chồng đón Hái ở chân cầu thang, cầm tay dắt Hái lên nhà. Chẳng biết cơn cớ gì, đến bậc thang thứ bảy, mẹ chồng vấp chân ngã khịu xuống. Cũng may chồng Hái, anh Gắng đi phía dưới đỡ mẹ, không thì xảy ra chuyện lớn rồi.

Hai vợ chồng ở với nhau một đêm, Hái chưa dám nhìn vào mắt chồng, chưa kịp thỏa mãn giây phút mặn nồng làm vợ, anh Gắng đã vội vàng trở lại đơn vị hành quân vào miền Nam. Ngày anh đi mắt Hái không thể trào nước, nó khô khốc tựa ruộng hạn. Phải chăng vì Hái chưa kịp yêu anh, chưa kịp nhận ra mình là vợ? Anh đi thì cứ đi thôi, việc nhà chồng cũng giống như việc nhà mẹ đẻ, có khác nhau đâu.

Chuyện vấp chân ấy vào bậc vía của người đàn ông trong nhà, dù không ai nói ra trong ngày vui thì vẫn ăn sâu vào tâm thức, nếp nghĩ của người già. Mẹ chồng nhìn Hái với ánh mắt lạnh sắc như thể Hái là tội đồ. Ngày đi làm việc hợp tác xã lấy công điểm, hay là trực chiến ở Trung đội súng máy phòng không, hoặc họp hành việc xã thì thôi, về đến nhà là Hái nghe mẹ chồng trì triết, đay nghiến gái đoảng, vía nặng. Hái thường nín thinh, môi không hé ra lời. Dù sao Hái cũng làm tí việc của xã, cái chân Chi hội trưởng Phụ nữ bản Nộc Chao kiêm nữ dân quân không phải là ghê gớm, không họp hành nhiều, nhưng Hái được các chị, các em tâm sự chuyện nhà, chuyện bản... Hái phải kiên nhẫn như lời mé dạy, trước khi sang nhà anh Gắng làm dâu con, làm vợ.

Là nghĩ thế, nhưng nhiều khi Hái không kiên nhẫn được. Một hôm mẹ chồng diết gióng:

- Con chó thấy chủ mừng quýnh vẫy đuôi, con người thấy người nhà cắm mặt, miệng không há ra lời, không bằng giống vật.

Hái bị xúc phạm quá, cô không chịu nổi, mặt đỏ căng, nói lời không nghĩ:

- Con chào thì mé không thưa, vậy phải làm sao? Biết con không tốt tại sao nhờ bà mối đánh tiếng lôi con về làm dâu? Tưởng con thích lắm a?

Bao nhiêu nín nhịn trong hai năm trời làm dâu vắng bóng chồng, giờ như nước lũ cuốn trôi phăng phăng tất cả. Mẹ chồng chỉ chờ thế, bà dậm chân bành bạch xuống cầu thang, bặm môi, trợn mắt quát ầm ầm:

- Con kia cút ngay khỏi nhà tao. A, mày dám cãi láo với bà hử?

Mẹ chồng la lối oang oang, kể lể những chuyện đẩu đâu, gán cho Hái đủ thứ tội, rồi bà khóc tức tưởi. Hái chùng người xuống, lặng lẽ nằm vật ra sàn trong buồng bưng, cắn môi đến rớm máu.

Nhà chồng Hái không đông người. Bố chồng bị bệnh thương hàn mất lâu rồi, từ lúc chồng Hái còn là thằng bé vài ba tuổi, đứa em cô mới bập bẹ biết gọi bà...bà. Bây giờ em cô dạy học, lấy chồng dưới thị trấn. Thời bom đạn loạn lạc cũng ít về. Nhà có mẹ chồng và Hái mà sao bà không ưa con dâu? Nhiều đêm trằn trọc, Hái thương thân mình quá đi. Phải làm sao bây giờ? Đàn bà đi lấy chồng rồi, chết cũng làm ma nhà chồng. Không thể về nhà mẹ đẻ nữa...

Hái dằn vặt, day dứt thì cũng thế thôi, không làm cho miệng mẹ chồng bớt lời cay độc. Ừ, giá như Hái có con thì đỡ khổ. Hái cắn răng nhẫn nhục, chịu đựng cho đến ngày nhận được giấy báo tử anh Gắng hy sinh. Hôm đó vào đầu tháng Bảy. Anh Gắng vào mặt trận đánh thằng giặc được bốn năm.

Mẹ chồng Hái quá đau buồn. Bà khóc ròng mấy ngày, mấy đêm không dứt. Bà oán thoán rồi tự đấm vào ngực không ngớt, than trách tại bà rước Hái về nhà nên gặp đại họa.

Rằm tháng Bảy năm ấy, mẹ chồng mổ lợn, mời thầy Tào cúng ma khô, làm mộ giả cho chồng Hái. Họ hàng đến chật sân, đầy nhà, cúng vái ăn uống để người chết được thanh thản, nhìn thấy họ hàng đông đúc. Bà không cho Hái đeo tang chồng, không muốn cái ma người chết nhận mặt vợ. Hái phải ngồi rúc dưới gầm cầu thang để người nhà chồng bước qua đầu. Chỉ ma rừng, ma núi nhập vào người thì mới phải chịu như thế. Hái là người đâu có phải ma? Trời nắng như đổ lửa mà Hái rét run cầm cập. Ủ rũ, thất thần cắn chặt răng...

Hai ngày, một đêm cúng xong, tiếng thanh la, xủng xèng, trống, mõ vừa ngưng, mẹ chồng hắt đĩa gạo, muối cúng chồng vào mặt Hái, bà đuổi Hái, ném quần áo cùng chiếc hòm mây ra ngoài ngõ, miệng lầm rầm: "...Này con ma khôn, này con quỉ cái đội lốt người, mày đến từ núi cao, rừng rậm, chốn hoang vu thì hãy về nơi ấy để nhà tao được yên, tao ém bùa, ém ngải tao cho mày vàng tiền, tao chốt cành lá "mạy lạng" ở cổng, để mày không biết đường mò về cắn quấy nhà tao... mày đi đi...cút nhanh đi..."

Gạo, muối rào rào tới tấp ném ra ngoài ngõ...

Hái không khóc. Cô thấy đau từ trong bụng đau ra ngoài vì lạnh. Đội chiếc hòm mây lên đầu mà người rét run lẩy bẩy, cô cắm cúi đi như chúi xuống trên đường đá về nhà mình.

Sau khi Hái đi làm dâu, mé đẻ bị cảm đột ngột rồi đi theo ông bà vào rừng mả đã hai cái tết. Mặc cho bụi bặm trắng sàn nhà, mạng nhện chăng dọc ngang khắp nơi, Hái chỉ kịp đưa gộc củi vào, nhóm bếp vuông nguội ngắt cho có hơi lửa, lăn ra nghĩ lan man, đau đớn...

Không biết cô sẽ nằm so ro, đau buồn đến bao giờ, nếu không có tiếng lay gọi thảng thốt của Dần...

Chưa đến sáu giờ sáng, bàn giao ca trực trên trận địa xong, Dần quýnh quáng chạy ào ào sang bản Nộc Chao. Chị Hái mấy hôm nay làm ma cho chồng xong, chưa thấy. Kíp trực bổ sung thêm hai nữ dân quân sang Trung đội, nhưng họ còn bỡ ngỡ lắm. Vả lại, có một chị là mẹ của hai con rồi nên tiếp thu vị trí của kíp trực lơ ngơ. Thì cũng thông cảm thôi, là "lính mới" nên còn chậm. Ai cũng thế mà. Dần chạy đôn, chạy đáo bở hơi mà việc huấn luyện các chị em trong Tiểu đội thao tác súng ống kém chị Hái nhiều. Dần phải chạy sang Nộc Chao hỏi thăm đám ma khô chồng chị Hái, chia buồn cùng gia đình và động viên...

Chân Dần chạm ngõ nhà mẹ chồng chị Hái vẫn đóng kín cửa. Cô rối rít gọi ầm lên:

- Bá à, chị Hái à...

Gọi váng mấy chập mà chẳng thấy ai ới. Lạ thế nhỉ? Đang lưỡng lự dưới gốc cây đào già ngoài ngõ thì gặp đội trưởng sản xuất Khùng tập tễnh đi tới. Khùng thả lời bâng quơ:

- Chưa thấy người đã thấy tiếng. Cứ ầm ĩ như thể mất của. Không làm, không tính công điểm đâu nha.

- Thì... ăn to nói lớn, đâu có dịu dàng như người ta! – Dần cười rồi nghiêng đôi mắt tròn xoe hỏi Khùng: - Anh có thấy chị Hái đâu không?

Khùng nheo mắt, mặt thoáng nhăn lại: - Biết rồi còn vờ vĩnh. Đúng là...Dần!

Ngạc nhiên trước sự ỡm ờ của Khùng, Dần thoáng chút lo âu:

- Biết dá? Có biết gì đâu? Mẹ chồng hay chị Hái làm sao la?

Khùng chỉ tay vào cành lá "mạy lạng" héo tái dưới nắng ở cổng tre, nói:

- Ô! Thế không hay chuyện thật a? Cô Hái bị nhà chồng ném muối gạo rồi lớ.

Chẳng kịp nhìn Khùng nhăn nhó, Dần vội vàng guồng chân ngược núi lên đầu bản Nộc Chao, phía vạt rừng mác cọt. Nhà mẹ đẻ chị Hái dựa lưng vào rừng.

Dần không tin vào mắt mình. Ngoài sàn phơi chiếc lìn gỗ đựng nước cạn khô. Máng vầu xiêu vẹo mục nát...Giữa bếp gộc củi to đang âm ỉ nhả than. Lửa đã tàn, leo lét khói. Chị Hái nằm rũ giữa bụi bặm mặt tái xanh. Quanh nhà chị ngổn ngang bắp ngô bị chuột gặm nham nhở, trơ lõi mốc xanh, mốc đỏ.

Dần quét vội cái phản giữa nhà, lấy áo cũ trên dây lau sạch, lay gọi chị. Gọi đến ba câu thì chị mở mắt kêu khát nước. Nhào sang nhà hàng xóm, Dần múc ca nước mang về. Uống ừng ực vài hơi, chị Hái tức tưởi khóc ròng ròng...nước mắt chị như túa ra trên gương mặt rầu rĩ.

Mới chớm thu, bụi sương đã dung dăng rủ nhau bồng bềnh khắp bản. Sương từ trên mái, ùa vào trong nhà tỏa hơi lạnh se se, ẩm ướt. Hái xòe đôi tay, nhẹ vốc đám sương vừa len qua cửa liếp chợt nghĩ, liệu mình sẽ ra sao nếu Khùng không lấy mình? Hái là gái góa bụa đã qua một lần thuyền độc mộc sang sông. Dù con thuyền nhỏ nhoi ấy chao trên mặt nước có một lần, dù Hái chỉ được nằm lặng trên thuyền độc mộc ấy trong đêm chừng vài chục nhịp thở... thế nhưng vẫn là gái góa già nua. Không chỉ có thế, Hái mang tiếng sát chồng. Người bản bảo má Hái au au đỏ là người sát phu và hút sức đàn ông. Tụi trai không khỏe thì dễ chết yểu.

Ô! Cha mé sinh ra đã có nước da ấy, lột bóc da sao được. Đang sức trẻ không khỏe thì có gánh vác được việc trong bản, ngoài xã thay đàn ông không? Là họ nói cho sướng cái mồm thôi, mặc lời độc chạy theo gió. Nói xong có khi không nghĩ đâu, nhưng người nghe nhức tai lắm. Muốn nói lại mà lưỡi cứng vì biết mình nhiều cái sai. Ai cũng thế cả thôi, có phải đá đâu mà không có tình cảm. Khùng khỏe như con trâu đực vào vụ mùa thế ai chả thích?

Nhưng còn Khùng thì sao nhỉ? Khùng liên mồm nói yêu Hái, thương Hái, sẽ chỉ có Hái thôi, đời này, kiếp này. Ừ, Khùng nghĩ ra những lời đẹp thổi vào đầu Hái như dòng nước mát, thích quá đi chứ. Nhưng Khùng là trai tân, là của hiếm ở Mường Vang này, liệu dòng tộc họ Nông bề thế của nhà Khùng có đồng ý Khùng cưới Hái không? Biết thế đấy, nhưng khi quấn quít nằm bên nhau không nghĩ được gì nữa. Lúc ấy trời có sập xuống đầu thì cũng kệ.

Hôm nay Hái không vội đi làm, thong dong vì có Khùng che chắn rồi. Khùng bảo lúc nào mệt thì nằm nhà, Khùng khắc chấm công điểm thôi. Sổ sách công xá trong tay Khùng cả. Khùng còn thầm thì với Hái, cũng có một số vốn kha khá rồi, đủ để hai đứa ăn không vài năm chả lo. Chỉ cần Hái chiều chuộng khi Khùng cần thôi...

Hái nghiêng ngó soi khuôn mặt mình trong gương tròn. Non tuần nay Hái thấy người khó ở, mồm miệng đắng ngắt không muốn nhai cơm, chỉ thích vặt quả ổi xanh chan chát, hay lá "mác quẫy" chua ăn thôi. Hai hàng lông mày không mượt như trước, nó mọc đứng lên. Cổ dài ra nom rõ gân xanh. Hái chột dạ, hay là mình có con?

Hái hơn Khùng ba tuổi. Nếu không vì trong bản vắng bóng đàn ông, cái ngữ người Khùng không được Hái để mắt. Nhưng bây giờ thử ngoảnh mặt bốn phía xem có ai hơn Khùng không? Có được Khùng là Hái túm chặt rồi quấn riết. Hái bỏ ngoài tai lời nói của người già, phớt lờ lời thì thầm nhỏ to của những gái tuổi sồn sồn. Trái tim Hái thuộc về Khùng từ đêm trăng, dưới bờ sông ngút ngát đá, lau sậy và nồng nàn hương thơm.

Từ hôm trên bờ sông đến nay, nhẩm tính đã mấy mùa trăng đến, trăng đi. Giờ thì Khùng không phải vụng trộm nơi bờ bụi, Khùng thích thì đến nhà Hái. Chả cần hẹn hò, lúc nào Khùng sang là Hái bỏ việc, ôm chầm lấy Khùng hít hà da diết. Ôi chao cơn khát tình của Khùng mới mãnh liệt làm sao. Mà không riêng Khùng, với Hái cũng thế. Mỗi khi quấn nhau, xoắn xuýt, hai đứa ao ước giá như cứ mãi như thế.

Ờ, dù sao tình cảm không phân biệt tuổi tác đúng không? Hái hơn tuổi thì Khùng mới được vi vu như bay. Mỗi lần bàn tay thon dài của Hái dạo chơi trên thân thể Khùng, nó như từng sợi tơ giăng mắc. Chỉ Hái là người cho Khùng được đi trên mây, trên gió trong ái ân. Thật thú vị chìm ngợp trong cơn mê khát cuồng si. Hái hớp hồn Khùng mất rồi.

Sương mỗi lúc một dày thêm tỏa ra hơi lạnh. Trời cũng tắt nắng từ bao giờ không rõ. Hái vẫn ngồi chống cằm tư lự trên bậu cửa. Nếu mé còn sống cũng la mắng, lôi Hái đứng dậy nhắc rằng, đàn bà không được ngồi ở bậu cửa chính như thế. Hồi Hái mới là cái tí gái mười tuổi, có lần Hái bị mé mắng về tội ngồi chầu hẫu trên bậu cửa rồi. Bây giờ Hái kệ. Mé không còn hiện hữu trên đời mà che chắn, nâng đỡ Hái mỗi khi trượt chân vấp ngã. Mé cũng không thể chỉ bảo Hái khi Hái làm sai...

Chuyện Hái yêu Khùng mê muội, nếu mé còn sống có thể Hái bị mé nhốt vào hang đá hay trong buồng, cách ngăn không cho gặp rồi. Có lúc Hái đủ tỉnh táo nhận ra việc Khùng lấy Hái là khó lắm. Giống như rơi cái kim xuống sông không mò được. Hái yêu say đắm thì khổ Hái thôi. Bụng dạ đàn ông khó lường, nhất là Hái không phải gái non tơ. Nghĩ thế đấy, nhưng nghe tiếng bước chân Khùng chấm phẩy từ ngoài đường, vào đến ngõ là Hái đã mừng quýnh. Hai đứa bên nhau mặn nồng thì Hái thấy Khùng yêu Hái nhất. Cái lưng Khùng to bè, trườn truỗi, dún dẩy trên thân ong mảnh mai của Hái không thấy nặng. Mà đúng rồi, đêm nay Hái phải nói với Khùng chuyện có con, xem Khùng tính thế nào cho phải. Gần tháng nay Khùng ở riết với Hái không rời. Khùng bảo Khùng nghiện Hái hơn thèm thuốc lào, không muốn về nhà nữa, thư thoảng đảo qua cũng được.

Vừa mới nghĩ đến thì Khùng đã ào lên cầu thang. Đúng là thần giao cách cảm. Tiếng Khùng oang oang:

- Hái ời, có mớ tôm, anh vừa dốc rọ dưới suối. Có dễ đến nửa kí lô!- Nhô người lên cầu thang gỗ nói ồi ồi. Khùng tí nữa vấp vào Hái ngồi chồm hỗm như tượng đá ngay trước mắt. Sững lại, Khùng cuống quít:

- Sao thế, đau ở đâu a? Đã nói rồi, không phải tham công tiếc việc, mặc kệ trận địa trận điếc, có nhiều tụi gái nó ở đấy, em không việc gì phải trằn lưng ra. Cứ chăm lo cho "trận địa" của anh đây này, thơm tho, sạch sẽ là đủ rồi! – Nói thế rồi Khùng cười khùng khục, hôn lên mái tóc đen dầy của Hái.

Trước ngọt ngào, tình cảm âu yếm của Khùng, Hái quên luôn mình vừa suy tư trăn trở. Cô xăng xái vần nồi nước xuống, giục:

- Anh à, nước nóng đây, anh tắm trước đi, lát nữa em tắm sau.

Khùng lắc đầu: - Không, tí nữa hai đứa cùng tắm, giờ thì nấu cơm đã. Ăn xong no bụng ta tắm chung... em nhẻ.

Khùng cười khần khật như bà then lên đồng.

Đêm. Sau mấy lần làm xong cái việc thằng trai vẫn làm, Khùng như đứa trẻ dụi đầu vào ngực Hái ngủ ngon lành.

Khác với mọi lần, Hái không hít hà mớ tóc rễ tre của Khùng cho dễ trôi vào giấc ngủ. Hôm nay Hái không nhắm mắt nổi. Ừ, khi nói đến có con, Khùng không ngạc nhiên cũng chẳng vồ vập, như thể Khùng biết trước sẽ có con thôi. Khùng bảo sẽ có nhiều con ư? Nói đến chuyện cưới thì Khùng nói như thế này chả thích đấy ư, cần gì phải cưới, đấy chỉ là thủ tục thôi mà. Khùng nói thế nhưng Hái không yên lòng. Hái lo quá đi. Rõ là cái đứa bé ngồi trong bụng rồi. Bây giờ dở dang, người nhà Khùng không cho Khùng ở với Hái thì phải làm sao???

Tiếng gáy vang của Khùng làm Hái thấy bực bội. Vẫn tiếng gáy như kéo gỗ ấy, những ngày trước đây Hái thấy yêu nhớ, giờ thì Hái muốn bịt tai lại quá. Người gì mà ngủ say thế? Không biết người ta dở mình hết nằm nghiêng lại nằm sấp. Mải nghĩ, mải lo cái mắt Hái trân trân không chịu nhắm lại. Hái bỗng tủi thân quá đi. Nước mắt ứa ra.

Quá nửa đêm. Hái thấy có cái gì đó nhẹ bẫng lướt lướt trên người. Thì ra đó là ánh trăng non đầu tháng. Từng tia sáng màu cốm, lọt qua khe nứa, đặt lên nền nhà dát bằng mai già những chấm sáng hình cầu nhảy nhót. Gió khe khẽ rít như tiếng kêu của con chim khuyên gọi sáng. Giá như giờ này có Xa ở nhà thì tốt quá đi. Hái sẽ dốc ruột gan ra mà nói với nó chuyện Hái có con, rồi hỏi nó nên làm thế nào để giữ được con mà vẫn có Khùng.

Ừ, lại nghĩ quẩn rồi, nếu có Xa ở nhà thì Hái đã chẳng có Khùng nằm đây, Hái cũng đâu có con? Xa không chịu lấy Khùng nên phải trốn đi. Giờ thì buồn vui đan xen. Vui vì mình được làm mẹ. Đấy là cái mong ước của người đàn bà. Còn buồn vì nếu mùa thu này, Hái không được về nhà Khùng cho ma người chết nhận mặt thì Hái phải bỏ bản đi. Già bản, trưởng họ sẽ bắt Hái nộp phạt. Số phận Hái do dòng họ, người bản định đoạt. Lúc ấy Hái bị lột áo váy chàm, đóng bè trôi dọc sông Nậm Khao thì có phải khổ không? Chắc chắn sẽ mất xác thôi. Không chết vì xấu hổ, cũng tan tành vì ghềnh thác dưới dòng nước xiết đầy đá ngầm kia... Hái bỗng rùng mình!

***

Non trưa rồi. Nắng vàng rực thung trên, thung dưới. Nắng rủ tụi chim kéo nhau hát vang rừng. Mải nghĩ, Khùng không biết tiếng súng khạc lửa đuổi tàu bay giặc ngưng từ thủa nào, cái tai bị nút chặt chẳng nghe tù và rúc lên báo hiệu trời bình yên.

Định lồm cồm đứng dậy đi ra khỏi khu rừng mả rậm rạp, bỗng Khùng thấy lạ vì mùi thơm thoang thoảng của sắn nướng, ngô lùi lan đến. Hai cánh mũi đỏ như quả cà chua chín của Khùng căng mãi ra hít hà. Ờ nhỉ, giữa chốn hoang vu, bí hiểm của rừng mả này có ai ở đây? Khu rừng người chết của họ Ma nhà cái Ngần. Rõ ràng hương thơm lá bưởi thoang thoảng, còn mùi thức ăn ngào ngạt kia làm bụng Khùng chợt réo lên. Có phải tụi trẻ dong trâu lên đây hay không? Hay là mấy người chăn dê trong trang trại của hợp tác xã, thả dê vào rừng, nhổ trộm sắn, ngồi dãi thẻ nướng ăn cho no bụng, nhanh hết thời gian trong ngày?

Nhưng, ngoài Khùng ra chẳng ai dám bén mảng đến nơi ám khí lạnh lẽo này. Với khùng, thư thoảng đi ngó nghiêng nương lúa, bãi sắn, vạt ngô của tổ sản xuất, qua lại những khu rừng thiêng của các dòng họ là chuyện thường. Nói ma thế này, ma thế kia, ma khôn, ma dại... mà Khùng chưa thấy ma. Khùng coi chuyện về ma như một trò đùa. Hay là ma đói biết nướng ngô, ủ sắn? Khùng chợt nổi gai trong người.

Nghĩ thế thôi, không thể ma hiển hiện lúc này. Đích thị là người nhưng ai mới được chứ? Khùng đang so ro đắn đo, suy đoán trong búi mâm xôi rậm rạp. Bất chợt mắt bám vào một người thoắt ẩn, thoắt hiện giữa các ngôi mộ đá cây cối um tùm, rậm rạp. Từ xa nhìn người này thấp đậm, mặt xồm xoàm lông lá, như thể hàng năm rồi chưa cạo râu. Sao người này lại ở đây nhỉ? Xem chừng chuyện lạ đây.

Gần năm nay trong các cuộc họp, Chủ tịch Khút, anh trai của Khùng và Bí thư Đào Nhùng luôn nhắc bà con trong xã, phải nâng cao cảnh giác trước sự xuất hiện và hành vi của người lạ. Dạo này gián điệp, biệt kích tung ra miền Bắc, lén lút hoạt động chủ yếu ở vùng rừng núi. Thời điểm này, nhiều cơ quan, trường học, bệnh viện... sơ tán quanh thị trấn và Mường Vang cũng không được yên, tụi giặc trời liên tục thả bom phá hoại núi Phja Bjoóc. Vạt rừng mác cọt phía Đông Bắc bị cháy xém, trơ trụi do đạn bom giặc đấy thôi. Bản Nộc Chao có mấy gia đình nhà cửa bị bom thiêu cháy. Nhà ké Ngảng bốn người chết vì bom rơi trúng hầm. Mấy gia đình nữa, Khùng không muốn nghĩ tiếp nữa...

Hôm qua, họp Đảng bộ, Bí thư Đào Nhùng thông báo, mấy ngày qua, bên huyện Pó Lài, giáp Mường Vang, cách chân thác Lỉn chừng gần chục cây số đường rừng, lực lượng của ta bắt sống toán gián điệp xâm nhập theo đường biên giới nước bạn. Chúng đi sâu vào nội địa. Phó Bí thư Khút, anh trai của Khùng nhấn mạnh, các đồng chí cán bộ đảng viên gương mẫu, nêu cao tinh thần cảnh giác mọi lúc, mọi nơi. Tình hình phức tạp, cần phải tăng cường công tác an ninh, cảnh giác... Khùng nghe mà thấy lạnh người.

Đúng rồi, gần tuần nay ngồi trên sàn nhà, hé mắt dòm ra, có lúc Khùng thấy từng tốp mấy dân quân cơ động, công an, bộ đội khoác súng...rảo chân ráo riết đi vào những cánh rừng như là tìm gì đó. Khùng cố thu mình lại. Chả phải việc dính đến mình thì nhìn thấy cũng quay lơ đi, nhỡ đâu lại bị giao thêm việc vào người mệt xác. Lúc này cần phải biết tránh xa mũi tên, hòm đạn, quả bom. Phải giữ mạng mình cho đến hết chiến tranh mà hưởng phúc.

Trời nắng mà Khùng thấy gai người, tay chân khẽ rung rung. Rõ ràng người chứ không phải ma. Người này là ai? Từ đâu đến chốn núi rừng này? Sao không vào trong bản, mà ở nơi hoang vắng, lạnh lẽo thế? Ui da! Sao cái người rậm râu, sâu mắt lạ hoắc kia khả nghi quá. Một mình Khùng tay không vũ khí, sao dám tiến lại người lạ kia hỏi han. Khùng cố trấn tĩnh và khom người lủi khỏi khu rừng mả...

Cố kéo cái chân có tật đi nhanh mà không thể. Khùng giận mình không đủ sức bắt người lạ lấy công. Cái nghĩ dồn bực bội lên lực lượng dân quân xã. Lẽ ra phải đi tuần thường xuyên, đến nơi rừng mả u linh lạnh lẽo mà dòm, mà ngó. Đằng này dân quân cơ động chỉ vòng quanh rừng, theo đường mòn dân bản đi, làm sao phát hiện ra khả nghi. Mặt Khùng lúc tái đi vì lo thằng người lạ phát hiện đuổi theo, lúc giận tím mặt, bực mình vô cớ với dân quân. Sao lúc này mong gặp người bản quá...

May cho Khùng, vừa chấm phẩy chân khoảng vài chục cây vầu nối nhau thì Khùng chạm mặt toán dân quân nữ trẻ măng. Vai mang súng mà bước chân họ như thể lướt đi trên lá, không phát ra tiếng, làm Khùng giật mình. Khùng hổn hển chỉ tay về phía rừng mả nhà họ Ma, nói ríu lưỡi:

- Nó...nó ấy, có thằng người lạ!

Từ phía cuối tốp dân quân, Dần chen sấn lên, diễu cợt: - Có người lạ thật ư? Hay là mắt anh dòm nhầm? Gớm, dạo này mải mê chấm công, tính điểm, chăm sóc người đẹp khéo hoa mắt cũng nên.

- Mà này, tụi tôi không dỗi việc như anh đi dạo mát trên nương đâu nhá, chỉ khoác loác vẽ chuyện giật gân tầm phào! – Tiếng cô Lín bặm trợn như thể quát vào mặt Khùng.

Tiếng cười khúc khích loang ra trong nắng trưa.

Thường ngày, nghe Dần với Lín nói như chém vào người, chắc chắn Khùng gân guốc ném lời độc trở lại cho các cô im thít, nhưng hôm nay thì khác. Việc hệ trọng không thể làm cho lũ "quái nữ" này diễu cợt, bỏ mất thời cơ bắt người lạ. Mắt Khùng nhớn nhác nhìn về rừng mả, mặt đanh lại nhưng giọng chợt nhũn nhặn:

- Tôi nói thật mà. Bây giờ các cô thận trọng vào khu rừng mả nhà họ Ma, đừng để nó trốn thoát. Nếu các cô chần chừ hỏng việc lớn là bị liên đới trách nhiệm! – Nói thế rồi Khùng cao giọng: - Các cô vây bắt hắn, tôi xuống bản gọi thêm người lên tiếp sức.

Tốp nữ dân quân tuần tra không cười nữa. Họ biết Khùng không nói đùa. Dần phán đoán nhanh tình hình. Phân công tốp dân quân chín người chia lực lượng làm hai mũi gọng kìm, nhẹ nhàng tiến về vạt rừng âm u có những ngôi mộ lạnh lẽo của người âm nhà họ Nông.

Nắng chớp chóa hong vàng những ngôi mộ đá. Nắng rún rẩy trên võng dây mây, dây lạc tiên. Nắng đung đưa thả giọt tròn, giọt méo xuống tụi lá mục dưới chân mộ to, mộ nhỏ, làm khu rừng mả thường ngày âm u, cô tịch, giờ như có sự sống. Tụi chim sẻ núi nháo nhác bay lên, bay xuống kêu chí chóe báo hiệu điều gì đó đang diễn ra...

Kìa! Mắt Dần dán vào một thằng người rừng râu tóc xồm xoàm, chúi người trước hộp vuông màu xám, giữa những ngôi mộ lớn. Hai bên tai nó úp miếng gì, dây dợ loằng ngoằng màu đen rất lạ. Tiếng tạch tà nhẹ êm ngân lên nhịp nhàng trong trưa nắng.

Nó làm gì thế nhỉ? Cái thằng này mải mê đến nỗi không biết sợ. Dần khẽ gật đầu, khoát tay ra hiệu cho "gọng kìm" phía trái xông lên. Nhanh như cắt, không để thằng người lạ kịp trở tay, Dần cùng Sao và Lín từ phía sau những ngôi mộ nhào đến. Thằng đàn ông lạ giật mình luống cuống. Hắn lúng túng, chưa kịp với tay vào bao súng bên hông, bị Lín quật ngã bằng miếng đánh hiểm sau gáy, ngã lăn quay, đầu đập vào gờ đá của mộ, mặt hắn tái xám, mắt trợn ngược trắng dã, miệng xồm xoàm râu ria ngoác ra kêu oai oái: "Ối...ối... ối... ".

Dần dõng dạc hô vang: - "Cấm chống cự! Mày bị bắt!"

Hắn quì mọp, mắt lấm lét, lắp bắp van xin: - Xin...các bà tha cho...

Lìn vốn nóng tính, cô khẽ thúc báng súng vào mạng sườn hắn, gằn giọng:

- Đồ lợn hoang bẩn thỉu! Thách mày gọi tụi giặc trời đến cứu. Tổ cha loài cắn trộm!

Trong tốp nữ dân quân đi tuần hôm nay, Lanh ít tuổi nhất. Vốn hiền lành, nhu mì, nhưng lúc này mặt cô đỏ bầm tức giận. Tay thoăn thoắt trói siết hắn, miệng quát ầm ầm:

- Thằng thổ phỉ bán nước! Đồ thú dữ!

- Quân mọi rợ, xảo quyệt! Loài chó săn! – Tiếng nghiến răng vì căm giận của Mải như đá ném vào mặt hắn.

Mỗi người một câu mắng nhiếc, sỉ vả làm hắn co rúm. Chưa đầy vài tiếng thở, các nữ dân quân đã trói ngược cánh khuỷu của hắn ra phía sau, thu toàn bộ máy móc, súng ống và đồ dùng cá nhân. Lanh cẩn thận buộc đầu dây vào một chân hắn, còn đầu dây kia dắt hắn hệt như dắt con lợn.

Khi lực lượng dân quân, công an xã và người bản ào ào kéo đến rừng mả, Dần cùng tốp dân quân tóc dài bàn giao đối tượng lạ cho lực lượng công an và dân quân cơ động dẫn giải hắn xuống núi, về huyện, phục vụ công tác điều tra xét hỏi.

Mặt trời đứng trên đỉnh đầu giót mật vàng xuống núi rừng. Gió xào xạc túm lấy người như muốn chia vui. Gió không ngừng thổi. Trời thu cao xanh hơn trong trưa vàng nắng. Dần cùng tốp dân quân tản nhanh về khu lán trại của dân quân trực chiến, bàn giao súng cho tốp dân quân khác. Chiều nay các cô còn lên nương, gặt nếp non mang về tổ, đội sản xuất đắp bếp lò làm cốm, cúng mừng gạo mới.

Tiếng cười trong vắt, giọng nói xôn xao vui vẻ bàn tán râm ran về việc bắt người lạ làm cho chân bước châng lâng.

Trên vòm cây xanh đậm, tụi chim chim chào mào, chim nộc thúa... đua nhau tấu lên giai điệu thánh thót, ngân vang...