Đường về xứ Phật

Làng Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, có một vị Thiền sư tu gần đắc đạo. Sau bao nhiêu năm khổ hạnh, ngài bèn quyết chí đi tìm Phật để mong được Phật thọ ký cho.

Ngài đơn thân ra đi với một bọc hành lý, cơm khô, muối vừng, và vài quyển Kinh nhật tụng để dùng theo đường.

Trên đường tầm đạo, ngày đi đêm nghỉ, ngài đã vượt qua nhiều phen nguy hiểm, nhọc nhằn, lòng ngài chẳng sờn với đức tính nhẫn nại.

Một ngày kia, Thiền sư đi đến cạnh một khu rừng vắng vẻ.

Trời đã về chiều...

Ánh hoàng hôn từ từ dịu hẳn. Bóng tối bắt đầu bao phủ cảnh vật. Tự nghĩ đã nguyện chẳng hề lùi bước, lỡ gặp đoạn đường như thế này, Thiền sư phải đi nốt cho qua khỏi, rồi sẽ kiếm nhà nghỉ đêm. Nào dè, càng đi sâu vào, rừng càng rậm rạp. Màn đêm hoàn toàn chiếm hẳn, chẳng thấy lối đi. Ngài lưỡng lự một lúc, ngơ ngác nhìn trong bóng tối. Xa xa trước mặt thấp thoáng một ngọn đèn, ngài nhẹ bước lần mò đến chốn.

Một túp lều tranh hiện rõ dần...

Ngài đến gõ cửa.

Tiếng cộp cộp nổi lên trong yên lặng, khiến chủ nhà đang ngon giấc bất giác giật mình, choàng dậy khẽ hỏi:

- Ai đấy?

Ngài vội trả lời:

- Mô Phật, bần tăng vì lỡ bước, đến đây xin nghỉ trọ một đêm.

Lọt qua khe cửa, tiếng thiếu phụ ái ngại:

- Không được đâu! Xin thầy hãy tìm đến nhà khác và nên rời khỏi chốn này kẻo nguy hiểm đến tính mạng.

Thiền sư ôn tồn nói:

- Bần tăng là kẻ tu hành, không sợ gì nguy hiểm.

Thiếu phụ có vẻ lo lắng:

- Không phải tôi hẹp lượng, nhưng đây là nhà của một tướng cướp khát máu. Nhà tôi đi hành sự, hắn cũng gần về đến nơi. Vậy xin ngài mau lên.

Thiền sư điềm nhiên nói:

- Mô Phật! Bần tăng xin cảm ơn bà có lòng chỉ bảo. Song giữa chốn rừng hoang lạnh, còn tìm đâu ra nhà? Vậy xin bà vui lòng cho bần tăng ngủ đỡ một đêm. Vả theo lời bà, chồng bà vốn là kẻ hung ác, nếu để vậy, có ngày sẽ liên lụy đến bà. Nên thừa dịp này, bần tăng sẽ quyết giáo hóa người, mong còn chút hy vọng giải tỉnh cơn mê, họa chăng người sẽ cải tà quy chánh, thì còn gì hơn bằng. Dầu có nguy hiểm cách nào, bần tăng sẽ lãnh chịu trách nhiệm đối phó.

Thiếu phụ vẫn còn ái ngại:

- Thầy đã cạn lời, tôi nguyện giúp đỡ người lỡ bước, song thầy phải nghe theo lời tôi mới được, vì tôi không muốn để người vô tội phải bị thác oan.

- Mô Phật! Bần tăng hứa sẽ nghe theo lời bà.

Thiếu phụ ra mở cửa, trở vô khêu ngọn bấc cho tỏ. Nàng đi ngay lại góc nhà, dở nấp thùng cây dựa vách và nói rằng:

- Xin lỗi thầy! Bởi bắt buộc nên phải giấu thầy vô đây, miễn là sẽ qua khỏi một đêm hung dữ giùm thầy.

Thiền sư chiều ý thiếu phụ, chun vào thùng cây. Thiếu phụ cẩn thận đậy nấp lại.

Bên ngoài, xa xa, có tiếng vó ngựa trỗi đều một lúc một to.

Bỗng có tiếng từ ngoài cửa hét vang:

- Mở cửa...!

Trong đêm tối vang lên hai tiếng cộc lốc. Thiếu phụ giả vờ đang ngủ. Tiếng thứ hai lại tiếp theo hằn học hơn. Nàng liền nhổm dậy, vừa mở cửa vừa hỏi:

- Sao hôm nay lại về sớm thế?

Bóng người bên ngoài đi vào. Tướng cướp chẫm rãi gắt:

- Hà tất phải hỏi! Suýt nữa bỏ mạng. Đói cả người, dọn cơm mau lên.

Trong lúc đợi ăn, tướng cướp ngồi nơi ghế nghỉ mệt, chợt liếc nhìn tứ phía và buộc miệng:

- Oái! Nhà có người lạ!

Thiếu phụ vội đỡ lời:

- Mình lầm chăng? Người đâu đến đây giữa đêm hôm tăm tối?

Tướng cướp trợn mắt:

- Biết đâu chừng!

Tướng cướp có thính giác thật tinh vi. Hắn ngửi đi ngửi lại, bỗng gằn tiếng:

- Rõ mùi người chớ còn gì nữa!

Thiếu phụ tái mặt đứng im. Hắn đi lục soát cùng nhà. Đến thùng cây, hắn dở nấp ra, hô to:

- Đây rồi!

Tuy vậy, nhà sư vẫn ung dung bước ra. Tướng cướp vội rút gươm vung lên, quát lớn:

- Gan thật! Nhà ngươi đến đây để nạp mạng ta chăng? Sẵn đói, máu nóng của nhà ngươi có lẽ ngon lắm?

Nhà sư điềm nhiên đáp:

- Bậc chân tu chẳng hề sợ chết. Chỉ tiếc sau khi lâm nạn, ta không còn có thể độ anh qua khỏi cơn chết còn hiểm nghèo hơn ta.

Tướng cướp ngạc nhiên hỏi:

- Tại sao vậy?

Thiền sư cất giọng hiền hòa:

- Vì tội ác anh đã dẫy đầy. Quả báo sẽ đến kết liễu đời anh một cách khốc hại.

- Ta không tin.

- Rồi anh sẽ phải tin.

- Đến bao giờ?

- Không lâu đâu. Anh nên biết rằng việc anh tạo ra bao nhiêu nó sẽ trả lại anh bấy nhiêu khốn khổ, huống chi anh lại giết người. Linh hồn chúng sinh bạc mạng sẽ theo dõi anh mãi mãi. Lúc bấy giờ, anh ăn năn thì đã muộn. Cho nên, trước khi bần tăng nhắm mắt, có mấy lời khuyên anh nên cải bỏ tâm tà mới mong tránh khỏi tai họa.

Nghe nhà sư giảng giải, tên cướp dịu hẳn nét mặt. Hắn bồi hồi nghĩ lại những hành động tàn ác lâu nay hắn đã gây ra. Hắn rùng mình nghĩ đến những oan hồn bao quanh đòi mạng. Sợ hãi, hắn quỳ xuống chân Thiền sư:

- Bạch sư phụ, đệ tử hối hận lắm rồi. Chẳng hay muốn thoát khỏi tội lỗi thì phải làm sao?

Nhà sư thương hại bảo:

- Nếu anh muốn cải tà quy chánh thì nên nguyện với Đức Phật Tổ xin dâng tâm lành để cung phụng phước đức, mới mong thoát khỏi tai họa.

Tướng cướp vui hẳn nét mặt, khoan thai đứng dậy. Tay mặt còn cầm thanh gươm, hắn bèn đâm ngay vào ngực, rọc mạnh xuống bụng. Hắn điềm nhiên đưa tay trái thọc vô giựt mạnh trái tim đứt lìa. Để quả tim lên bàn, hắn nở một nụ cười thỏa mãn. Hắn trối lời cuối cùng trước khi nhắm mắt:

- Bạch sư phụ, đây là tâm lành của đệ tử.

Nói xong, hắn ngã xuống lịm dần, giữa lúc vợ hắn nấc lên thổn thức:

- Trời hỡi! Mình...

Nhà sư chấp tay niệm một tràng kinh vãng sanh.

Bên ngoài, tiếng cú gào sương nghe thảm thiết...

Thiền sư ngỡ ngàng trước hành động bất ngờ của tướng cướp. Ý nhà sư muốn nói: “Dâng tâm lành tức là quyết tâm ở hiền lành đối với thiên hạ. Ấy là sửa tâm cho trong sạch”. Tướng cướp vốn nóng nảy, ngỡ Thiền sư bảo hiến quả tim cho Phật pháp.

Dầu sao, sự đã lỡ, nhà sư phải nghe theo lời trối của kẻ bạc mạng mà đem dâng quả tim hắn cho Phật, gọi là chí nguyện của kẻ vì đạo mà hy sinh.

* * * * *

Một đêm tang tóc đã qua.

Ánh huy hoàng trở lại...

Cuộc hành trình của nhà sư lại tiếp tục. Lần này, bọc hành lý trên vai chứa thêm một món quý báu. Nhà sư ra đi, mang theo một linh hồn sám hối.

Dặm trường thiên lý, một hai ngày qua vô sự. Đến ngày thứ ba, nhà sư thấy khó chịu. Một mùi tanh hôi bắt đầu phảng phất.

Ngài luôn miệng tụng niệm, trí tập trung vào kinh kệ, lòng quán tưởng Đức Như Lai, nhưng cũng không quên được mối ưu phiền.

Rồi ngày thứ tư... năm... sáu... bảy lại dài đăng đẳng. Sau cùng, nhà sư không chịu nổi mùi hôi thối, đành vứt gói hành lý xuống dòng sông, hủy bỏ một chướng ngại vật để cho thân thể được thảnh thơi.

Nhưng đó là cái oan trái mà Thiền sư không ngờ.

Thế rồi chuỗi ngày lạnh lùng trôi...

Thiền sư vẫn kiên nhẫn trèo đèo vượt núi, dãi nắng dầm sương, quyết đến tận Tây phương yết kiến Phật tổ. Lòng thành giúp nhà sư thêm nhiều nghị lực. Nghị lực giúp nhà sư vượt bao khó nhọc, gian lao. Và cuối cùng, Tây phương đã ở trước mặt.

Thiền sư trông thấy hào quang sáng rực rỡ cả một góc trời. Thiền sư hân hoan tiến vào vùng hào quang sáng rực. Sư bỗng nghe tiếng thiên nhạc du dương, cây báu bảy hàng rực rỡ. Sư nhìn lên Thất bửu Liên Trì, thấy Phật tổ Như Lai hiện ra trên tòa sen thơm ngát. Chư Bồ Tát, Thanh Văn, Duyên giác hiện thân kim sắc, phóng hào quang Phật quốc sáng ngời.

Thiền sư thấy diện tướng Phật giống như trong Kinh mô tả:

Di Đà thân Phật sắc vàng in,

Tướng tốt quang minh vẻ tột lành.

Yến sáng lộng xây năm núi lớn,

Mắt xanh lóng bốn biển tinh anh.

Hào quang hóa Phật nhiều muôn ức,

Bồ Tát hóa thân vô số sanh.

Bốn tám nguyện xưa đều độ hết.

Chúng sanh chín phẩm đến Liên thành.

Thiền sư vội quỳ trước Phật đài, cúi đầu đảnh lễ, và tỏ lòng sở nguyện.

Phật tổ dạy rằng:

- Con đã thành tâm đến đây, ta rất khen cho tấm lòng son sắt. Có một điều vì ích kỷ con nỡ quên đi, ta muốn nhắc lại, vậy con hãy suy ra thử.

Ngược thời gian, nhà sư lặng nghĩ một lúc, bỗng nhớ đến tướng cướp giữa rừng, bèn đem việc ấy thú thật tất cả.

Phật tổ nói:

- Người ta quyết tâm hy sinh tánh mạng cúng đường để tỏ lòng hối cải. Ấy là một cử chỉ thành thật mong đến mắt ta soi xét. Nhưng con nỡ quăng đi, linh hồn nó bơ vơ theo dòng nước. Nghĩ thật đáng xót thương! Bởi thế, công trình của con đến đây phải tan theo mây khói.

Thiền sư buồn bã cúi đầu.

Phật tổ thương hại tiếp:

- Chẳng phải là ta không tế độ kẻ chân tu, song nhân nào quả nấy, việc trần chẳng nên hơ hỏng để phải vấn vương oan trái, việc nhỏ mọn trở nên lớn lao. Căn duyên con chưa thành tựu, con phải trở về trả quả cho xong, thì mới mong về cõi Bồ Đề. Thôi, con hãy trở về làm tròn phận sự.

Phật tổ vừa dứt lời, mình nhà sư chuyển động, một màu lông nâu sậm bao trùm lấy thân ngài.

Rồi thì... Thiền sư đã hóa thành con bìm bịp, có bổn phận bay đi tìm khắp sông hồ quả tim mà ngài đã vứt mất khi xưa...

Thẩm Thệ Hà