Phần 6: BIẾN CỐ LỚN Người đàn ông ghì đầu ngựa

Dòng máu cá cược chảy trong gia đình nhà John Meriwether. Từ khi còn bé, ông đã học cách chơi bài xì dách từ bà mình và được phép đặt cược trong các kỳ đua ngựa hoặc các trận đấu thể thao. Để có cơ sở đặt cược, John luôn theo dõi cái bản dự báo thời tiết để biết cấp gió ở sân Wrigley rồi dựa vào đó mà quyết định đặt cược.

Sinh ra ở Chicago vào năm 1947, Meriwether là một cậu bé sáng dạ và có năng khiếu toán học, được dạy dỗ từ bé bởi các giám mục. Nhờ giành được một học bổng dành cho các cậu bé thu gom banh ở các sân gôn, cậu theo học trường Đại học Northwestern. Meriwether giảng dạy môn toán ở trường trung học được một năm, sau đó lấy bằng kinh doanh ở trường Đại học Chicago. Công việc đầu tiên của Meriwether sau khi ra trường là mua bán trái phiếu chính phủ ở Salomon Brothers, New York. Trước Milken, trái phiếu là thứ khá tẻ nhạt, và trái phiếu chính phủ là tẻ nhạt nhất. Khi đó, thành phố New York đang sắp vỡ nợ trái phiếu. Thị trường trái phiếu khủng hoảng, và hết thảy các trái phiếu chính phủ đều bị thiệt hại. Meriwether lí luận rằng những thiệt hại về tài chính ở New York không liên quan gì đến tín dụng của các chính quyền thành phố tự trị ở nơi khác. Do đó ông đã mua các trái phiếu chính phủ với giá hời và mong đợi chúng sẽ tăng giá trở lại. Và khi mọi việc xảy ra như dự đoán, bỗng nhiên Meriwether được xem như một thiên tài.

Vào năm 1977, Meriwether lập ra Tập đoàn chứng khoán Salomon. Tập đoàn này kinh doanh chứng khoán trái phiếu và đó là nguồn lợi nhuận lớn nhất của công ty. Người đàn ông hay ngại ngùng có tên là Meriwether đã chiếm được một phần tiếng tăm trong cuốn hồi kí năm 1989 của Michael Lewis với tựa để "Liar's poker" (Quân bài xì phé của kẻ nói dối). Meriwether chính là người giành phần thắng trong trò xì phé gian lận đầy rủi ro với vị chủ tịch Salomon là John Gutfreund. Thật ra thì Meriwether thích đua ngựa hơn. Ông thường đến các cuộc đua ngựa ở khu đất rộng 68 mẫu của mình ở Bắc Salem, New York, hoặc đến trường đua Belmont. Để phòng tránh rủi ro cho những trận cá cược được thực hiện mỗi ngày, Meriwether mang theo một chuỗi tràng hạt trong va-li.

Meriwether rời Salomon Brothers sau một cuộc cải tổ do xì-căng-đan trong đó bản thân Meriwether dường như không hề làm sai trái điều gì. Ông quyết định thành lập một quỹ chống rủi ro.

Đó là thời điểm thích hợp để thực hiện công việc này. Kế hạch dài hạn của Princeton-Newport đã thuyết phục được nhiều nhà đầu tư giàu có bằng khả năng giành phần thắng trên thị trường mặc dù vẫn chấp nhận rủi ro một cách có khoa học. Quỹ này bắt đầu "ghi điểm" vào đầu thập niên 1990. Trong số các quỹ đầu tư mới này, công ty quản lí quỹ dài hạn của Meriwether trở nên nổi tiếng nhất.

Lần đầu tiên, Ed Thorp nghe về quỹ của Meriwether qua một người bạn. Người bạn này biết một vài người đang viết phần mềm cho quỹ này và nói với Thorp rằng "Đây là một vụ đầu tư tốt, chỉ cần có 10 triệu đô là anh có thể tham gia."

Cũng như nhiều nhóm chuyên gia quản lý quỹ, Meriwether hứa hẹn một mức lợi nhuận cao hơn thị trường nhờ vào khoa học và các phần mềm. Bản thân Meriwether cũng không phải là cái đầu tính toán hạng nhất. Thay vào đó, ông tuyển thêm giáo sư giỏi. Không một giáo sư tài chính nào đáng nể hơn Robert C. Merton  người vốn đã từng tư vấn cho Salomon Brothers, bởi thế cho nên Meriwether biết đến ông. Merton đồng ý tham gia. Bước tiếp theo, Meriwther tuyển thêm Myron Scholes. Như nhà báo Roger Lowenstein từng nói, điều này cũng giống như để Michael Jordan và Muhammad Ali vào đấu chung trong một đội.

Thorp quyết định không đổ tiền vào quỹ này. Ông lo ngại rằng, Merton và Scholes tuy giỏi nhưng lại không có kinh nghiệm đầu tư tiền của người khác. Dù rằng Merton là nhà phân tích tiêu chuẩn Kelly giỏi chỉ sau Samuelson, song điều này cũng không giúp ích gì. Thorp cũng từng nghe về Meriwether là một người "đàn ông ghì đầu ngựa". "Vấn đề đáng nói là, ông ấy là một người ham đầu tư nhưng chưa chắc là lượng đầu tư của ông ấy lại đúng", Thorp nhớ lại. "Khi gặp rắc rối, nếu mọi thứ đều không như ý thì ông ấy càng đặt cược nhiều hơn. Nếu mọi thứ vẫn tiếp tục bất lợi, ông ấy lại tiếp tục cược nhiều hơn nữa.