Chương 2
Mấy tuần liền, ông đã có những chuyến đi một mình, với khoảng cách hơn trăm cây số về các tỉnh lân cận. Tay lái coi như ổn. Những vật dụng cần thiết cho hành trình, qua tư vấn của bạn bè, ông đã sắm đủ. Nhưng ngày khởi hành cứ bị đẩy lùi, lùi mãi. Nhiều hôm thức giấc, ông quyết định sáng mai xuất phát, nhưng khuya về, khi đảo tay lái qua những cung đường thành phố, một sức trì níu khủng khiếp cứ kéo ông lại. Cuộc đi đầy mạo hiểm, với trăm ngàn bất trắc rình chờ, ngày trở về mông lung quá. Biết mình có còn gặp lại bao hình ảnh nơi đây? Nhiều lần ông muốn gọi hai con, thu xếp một buổi gặp gỡ tiễn biệt ở đâu đó, nhưng ông sợ cái phút chia ly ấy. Phần hai đứa, đã biết tin ông sẽ có chuyến đi này từ lâu, chúng không tỏ rõ thái độ khuyến khích hay cản trở, nhưng những cuộc gọi cứ thưa dần.
Những cơn mưa cuối mùa ập về mỗi chiều đều đặn. Qua cửa kính xe, ông tránh nhìn thẳng những gương mặt bên đường phút tan tầm. Biết đâu sẽ là vầng trán nhòe mưa của con gái, hay ánh mắt lầm lụi của con trai.
Sau mấy chai bia như thường lệ, tay lái dẫn ông qua những nẻo đường xưa cũ. Mỗi ngã rẽ như đã được cấy sâu vào tiềm thức, thành phản xạ, vòng bánh xe cứ vậy lăn theo.
Gần chín giờ khuya, mưa ngớt. Ngoại ô ướt rượt, sắt se. Quá sớm để trở về phòng trọ. Một lần nữa, ông lại lạc hồn theo cái quỹ đạo đã bao năm trời quen thuộc. Tự nhiên ý muốn trở về, nhìn lại căn nhà cũ bỗng trỗi dậy trong ông. Đến để giã từ. Một lần này nữa.
Căn nhà vẫn sáng đèn. Chủ mới dọn về từ lâu. Ông tấp lại lề đường, tắt máy xe, hít sâu mấy hơi vào ngực.
Hai cánh cổng đã được thay mới. Bờ tường cũ cũng đã đổi màu sơn. Chỉ có gốc mận trước nhà vẫn còn đứng đó. Dù nó ngập chìm trong bóng tối, chỉ có bóng dáng lờ mờ, ông vẫn nhận ra vẻ thân thuộc. Gốc mận ấy chính ông trồng. Cây ra trái bói, cô háo hức rình chờ như một đứa trẻ. Khi trái mận ửng hồng, cô bầy dao, muối ớt trước hiên nhà như một nghi lễ trọng đại. Miếng mận đầu tiên đắng ngắt, khiến cô phải phì ra. Cô ôm ông cười rũ rượi. Một phần tư, hay một phần ba đời người còn lưu linh hồn trong đám lá kia. Hai đứa trẻ lớn dần dưới bóng râm tàn mận. Những nhịp võng trưa chiều. Những bức hình lưu niệm, chụp cả gia đình dưới gốc mận những ngày Tết lễ, giờ rã rời hay tản mát nơi nao?
Ông tiến thêm chút nữa về phía hai cánh cổng. Nhưng không có ý định xin chủ mới vào nhà. Giấc này tuy chưa khuya, nhưng cũng chẳng còn sớm nữa. Đột ngột, một tiếng chó hực lên, khiến ông lùi lại. Cậu khuyển đang xác định giang sơn của mình trước cựu chủ nhà. Ông không còn chỗ ở nơi này nữa.
Lùi lại, đủ một khoảng cách cho tiếng chó tắt hẳn, ông mồi một điếu thuốc, nhìn lên tàn lá đẫm đen. Cửa sổ phòng trên còn sáng. Nơi ấy, cái bàn kê lệch về một bên tránh mưa hắt thẳng. Bao năm, hàng ngàn trang giáo án, hàng trăm bài thơ ông đã viết trên vuông bàn cũ kỹ ấy. Những bài thơ tặng vợ, gửi con, ấm áp và da diết. Những bài thơ đã từng là niềm tự hào của ông, của cô, mỗi khi hiếm hoi chúng được xuất hiện trên mặt báo. Cô bỏ trong cặp xách đi làm, hãnh diện khoe cùng bạn bè, đồng nghiệp.
Ông quen cô từ thuở hàn vi xơ xác. Gã thi sĩ dạy văn chỉ có mỗi cái quần tạm lành để mặc khi lên lớp. Hơn mười năm dạy học, chưa sắm nổi một chiếc xe đạp. Cái giường đơn trong khu tập thể chất đầy sách báo. Ngoài ra, gã chẳng còn thứ tài sản nào khác. Nhưng gã nổi danh, thu hút nhất trong số những giáo viên trẻ, chưa lập gia đình cùng trường. Cái thời vị thế của mỗi gã trai đồng hành vài tài lẻ, đàn, hát, làm thơ, vẽ báo tường. Thêm vẻ ngoài kiêu bạc, đẹp trai, gã khiến nhiều cô đắm đuối. Nhưng chỉ đến khi cô vào trường sau gã chục năm, gã mới giật mình yêu. Cô cùng chuyên ngành, cùng thần tượng thi ca, sách vở. Gương mặt bầu bĩnh, đôi mắt trong veo, dáng người dong dỏng, vừa cổ điển vừa hiện đại. Hai người quen nhau như một lẽ tất yếu, trai tài gái sắc, dù tuổi tác chênh lệch khá nhiều so với chuẩn mực cùng thời.
Dòng hoài niệm khiến ông rung vai, bật khóc. Và cơn nức nở tràn lên, ông giật nảy hít hà như đứa trẻ. Nước mắt ướt đầy điếu thuốc. Ông biết, mình là gã đàn ông khóc nhiều nhất trong số những gã đàn ông hay khóc. Thôi, khóc nốt lần này, cho một hành trình mới, cả nghĩa đen cũng như nghĩa bóng của cuộc đời ông. Hãy tiến, tiến mãi về phía trước, cho đến khi những mét đường cuối cùng của dải đất này không còn cho ông lăn bánh.
Vệt đèn hắt ra từ ô cửa, loang dưới mặt đường, khuất nhòe sau gương chiếu hậu. Ông vẫn liên tục dùng cườm tay chùi mắt.
Đã mấy đêm, ông vòng sang mé kia con đường, tránh về ngang vị trí cô gái xin thuốc lá hôm nào. Bia vẫn được xách theo. Đám sinh viên kéo ra con hẻm trước dãy nhà, chuyền nhau điếu thuốc. Ông lách qua những ánh mắt đang dõi vào mình, khép vội cửa. Người đàn ông tóc ngả bạc, đơn độc trong khu nhà trọ có phần ô hợp này, dĩ nhiên phải gây sự tò mò, chú ý. Nếu biết, ông từng là thầy giáo, với mấy mươi năm trời đứng trên bục giảng, giờ lủi thủi nơi này, họ sẽ nghĩ gì?
Khép thêm cánh cửa sổ, ông ngồi trong bóng tối, định mở lon bia đầu. Bỗng có tiếng chuông báo tin nhắn từ điện thoại. Ông quờ tay ngó màn hình, người giật thót: Ba ơi, con muốn chết. Ông lập tức bấm số gọi lại. Một khoảng lặng dài vô tận. Và tiếng nấc mạnh:
Con không thể nào sống nổi nữa ba ơi.
Con đang ở đâu? Có chuyện gì xảy ra?
Con cũng chẳng biết nữa. À, ở trong quán cà phê.
Con cho ba địa chỉ. Ba sẽ tới ngay lập tức.
Ba tới làm gì?
Con đừng nói như thế nữa. Con vẫn là tất cả những gì còn lại trên đời đối với ba. - Ông phải chui vào phòng vệ sinh để tránh tiếng mình dội ra hẻm - Con nói ngay cho ba địa điểm đi.
Con ở nhà đứa bạn... nhưng không phải. Con ở đây... - Phải mất một lúc thổn thức, con gái ông mới nói được địa chỉ cái quán nó đang ngồi.
Ông chạy như cuồng về hướng bãi xe. Từ ngày chia tay, dù đau đớn, mất mát, nhưng ông không thấy hai con có những biểu hiện bất thường. Ít nhất, qua những cuộc điện thoại, cũng như đôi lần hiếm hoi gặp mặt. Thằng con trai vẫn giữ sự đanh lạnh, lầm lì cố hữu. Đứa con gái ít nhiều ổn định tâm lý, sau khi được ông dẫn đi gặp chuyên gia tư vấn.
Số tài sản ông chia phần lớn cho mấy mẹ con. Căn nhà cũ, vốn ba mẹ ông mua sau ngày ông và cô làm đám cưới, để hai người định cư. Khi ấy, khu vực ngoại ô còn chưa mở đường lớn. Sau mảnh đất đột ngột trở thành một tài sản không nhỏ, khi cơn lốc đô thị hóa cuốn tới. Gia đình đổ vỡ, ông quyết định bán nó đi, mua cho ba mẹ con một căn chúng cư rộng rãi, thêm cái tài khoản ngân hàng, để ổn định đời sống, công việc, học hành. Phần còn lại, ông mua chiếc xe, cũng bỏ ngân hàng chút ít, chuẩn bị cho chuyến đi.
Đứa con gái mới lớn ngồi co ro bên chiếc bàn nơi đáy quán cà phê. Ly nước trước mặt đã cạn. Bóng tối không đủ che đôi mắt thâm quầng của nó. Ông run lên vì xót xa. Bộ dạng con bé đã thay đổi quá nhanh, chỉ sau lần gặp cuối cùng. Quần áo có vẻ thời trang, nhưng rã rời, nhếch nhác. Bên cạnh, một chiếc ba lô, dường như chứa tất cả mọi vật dụng cần thiết của nó.
Ông ráng trấn tĩnh, chọn vị trí ngồi đối diện con. Một thoáng cảm giác phiên bản người mẹ xa xưa nơi nó, khiến ông hơi chững lại. Khác chăng, cô của ngày ấy giản dị hơn, bởi cái nghèo bủa vây chung. Còn con gái ông hôm nay có đủ tất cả những gì thuộc về vật chất, sau khi ông bán căn nhà.
Con hãy bình tĩnh kể lại ba nghe mọi chuyện đi. - Ông nhỏ nhẹ, sau khi gọi một ly cà phê.
Đứa con gái tiếp tục im lặng, chỉ có khoảng ngấn trắng nơi cổ dồn dập những cơn nấc được nén xuống.
Ông thấy mình cần hút một điếu thuốc, nhưng quán cà phê khá kín, đành thôi.
Con đã rời nhà. Nhà... của con đó, từ hôm nào?
Con không cảm thấy đó là nhà của mình.
Nhà của ba mua cho con, sao con nói vậy?
Con rất ít khi về đó, kể từ đầu năm học tới giờ.
Tại sao lại vậy?
Con không học được, từ khi lên lớp, chương trình thay đổi quá nhanh. Con không theo kịp, rồi người ta báo với mẹ. Mẹ chửi con.
Ba hiểu. Ngoài nguyên nhân ấy, còn nguyên nhân nào khác không con? - Ông xoắn tay, lại thở dài.
Con vi phạm kỷ luật trong trường...
Cụ thể là gì, con có thể nói ba nghe được không?
Ba hãy biết như vậy đi đã.
Tại sao con làm vậy?
Con chẳng biết nữa. Con có cảm giác mọi ánh mắt trong trường đều đổ dồn vào con. Con là con của... cô giáo ấy, thầy giáo ấy... Nên con kháng cự.
Ba mẹ có còn ở trường nữa đâu con?
Trời đất ơi, một tin đồn người ta có thể nói qua nói lại suốt bao nhiêu năm. Ba không biết sao? Mà con hận mẹ, tại sao mẹ vẫn bắt con học trong cái trường ấy chứ? Hay mẹ phó mặc, làm biếng trong việc xin chuyển trường khác cho con?
Ba cũng không hiểu tại sao. Nhưng ba không thể làm gì được nữa. Nếu ba can thiệp, con biết đó, mẹ sẽ lại làm ầm lên.
Nước mắt bắt đầu chảy dài trên gương mặt con gái ông. Nó không kềm nén nữa, dù liên tục dùng khăn giấy chấm đi, nhưng những dòng thổn thức vẫn liên tục trào ra.
Bác sĩ tâm lý đã nói chuyện với con rồi mà?
Đám bác sĩ ấy còn điên hơn con. Họ nói toàn ba chuyện gì đâu. Rất lý thuyết. Con chẳng thấy nó thích hợp chút nào với hoàn cảnh của mình.
Sao sau lần ấy, con có vẻ ổn?
Con chẳng ổn gì hết, chỉ tỏ vẻ vậy, để ba yên lòng.
Mẹ có nói gì cùng con không?
Mẹ có mấy khi ở nhà đâu. Kể từ ngày có cái quán cà phê, mẹ đi suốt, nhiều khi ở lại cả đêm. Lúc nào cũng phấn son, váy áo, con nhìn muốn buồn nôn.
Con đừng nói vậy. Ờ mà mẹ mở quán cà phê từ khi nào, ba không biết?
Mẹ nói, nghỉ dạy, phải kiếm một việc gì đó để làm. Số tiền ba bỏ ngân hàng cho mẹ và tụi con, mẹ rút ra, thầu một cái quán cà phê. Con chưa một lần tới đó, chỉ nghe anh nói.
Anh hồi này sao rồi con?
Con cũng chẳng biết, chỉ thấy ảnh đi tối ngày. Ảnh nói với mẹ, đi học thêm. Mẹ cũng chẳng hỏi gì nữa. Con cũng vậy.
Ba thương các con quá. - Ông cắn chặt hai hàm răng, thốt ra cái câu, tự mình thấy vô nghĩa.
Ảnh lì từ bé. Đến giờ vẫn lì. Hình như vẫn học tốt. Chẳng bỏ đi như con.
Ba không đời nào, không đời nào nghĩ, con là đứa bỏ đi.
Thì con bỏ đi khỏi nhà gần tuần nay rồi đó. Đêm nào cũng ngủ nhờ nhà bạn. Rồi đứa bạn nói khéo, đuổi con đi. Con cũng hiểu nó khó nghĩ. Cả ngày nay con lang thang, hết quán này qua quán khác.
Con không đến trường sao?
Không. Con không muốn đến trường nữa.
Ông nhổm khỏi ghế.
Dù hoàn cảnh có như thế nào, con cũng không nên làm vậy. Đời ba đã tan nát. Con hãy nhìn vào đó để... tăng thêm nghị lực. Để khác ba. Và cả khác mẹ. - Ông ấp úng.
Rồi đời con cũng sẽ tan nát thôi. Ba mẹ từng hạnh phúc như vậy, rốt cuộc cũng tan nát. Huống hồ con, đã tan nát ngay từ nhỏ thế này.
Ba xin lỗi con. - Giọng nghẹt đặc, ông khóc.
Đồng hồ chỉ gần nửa khuya. Giữa hai cha con, một khoảng lặng dài dặc ngự trị bởi bất lực.
Quán họ dẹp hết rồi. Chỉ còn hai cha con mình thôi đó. Nãy giờ ba quên mất, con đã ăn gì chưa?
Con chỉ uống nước, suốt từ sáng giờ.
Ông hoảng hốt.
Vậy con phải đi ăn cùng ba ngay lập tức. Nào, ra xe với ba.
Ông hướng tay lái về khu chợ khuya. Con gái ngồi cạnh bên. Giá có thể quay về một ngày nào đó xa lắc trước đây, với chiếc xe như thế này, thêm con trai và vợ ngồi sau. Một hành trình xuyên mọi miền đất nước. Giấc mơ ấy đã có một thời nao nức trong ông.
Con muốn đi cùng ba. - Con gái ông bất ngờ lên tiếng.
Ông giật mình.
Con nói sao? Đi cùng ba ư? - Trước đề nghị quá đột ngột của con, ông thực sự bối rối - Ừ, mà... không được, con còn phải học hành. Ba đi như thế này chẳng biết tới bao giờ. Hãy xác định cuộc sống của con, như... gia đình ta đã từng quyết định. Các con cũng đã đồng ý với ba như thế rồi mà?
Nếu ba lên đường... Ba có thể bỏ con trong tình trạng như thế này được không?
Không... ba sẽ chưa đi vội. Nếu cần, ba sẽ thuê một cái phòng trọ khác, rộng rãi, đàng hoàng hơn, để con về ở với ba. Tạm thời cho đến khi nào con ổn định tâm lý. Tuy nhiên - ông thở dài - việc này cũng không thể kéo dài. Vì như con biết đó, ba không có kỹ năng chăm sóc các con. Ngay cả đến tự chăm sóc cho mình, ba cũng chịu thua. Đó phần nào là nguyên nhân mẹ chán ba con ạ.
Nếu chờ con ổn định tâm lý, chắc phải... mười năm. Ba muốn đi để có một đời sống khác, để gột rửa quá khứ, để học lại cuộc đời mình... như ba đã nói. Vì vậy, con cũng muốn đi để làm mọi điều như ba. Ba hãy cho con tạm nghỉ một năm nay thôi. Năm tới con sẽ thi vào trường khác. Biết đâu, qua quãng đường cùng ba, con sẽ ổn định tâm lý và trưởng thành hơn?
Lý lẽ con gái rất thuyết phục, nhưng ông vẫn đầy băn khoăn.
Con không tưởng tượng được đâu. Hành trình của ba sẽ vô cùng vất vả, thiếu thốn. Ba không thể lo cho con như những gì con đang có hôm nay.
Chính vì vậy con mới muốn đi để biết. Những gì con đang có hôm nay chỉ là sự khủng hoảng. Con đã bỏ học, bỏ khỏi nhà. Con... chẳng có gì hết. Nếu ba đi rồi, chẳng còn ai bên cạnh, con sẽ... tự tử để ba coi.
Ông kinh hoàng nhìn sang con gái. Một ánh mắt khô lạnh, dõi thẳng phía trước. Chẳng có dấu hiệu hù dọa, hay gây sức ép gì ở đây. Cái viễn cảnh khủng khiếp nó nói hoàn toàn có thể xảy ra. Tính con, ông hiểu phần nào.
Nhưng nếu để con tham gia hành trình này, mọi thứ sẽ đảo lộn và rối tung lên. Khó khăn, bất trắc hẳn nhiên càng thêm chồng chất. Giải pháp khác, ở lại cùng con, cũng hoàn toàn bất khả thi. Hai cha con sẽ tiếp tục lê mòn những ngày tháng vô mục đích. Còn bi kịch hơn cả hiện tại. Và viễn cảnh ngay chính ông phải tự tử cũng chẳng xa bao nhiêu. Ông thở dài sườn sượt, tâm trí rối mù.
Con có thể cho ba ít ngày để suy nghĩ không?
Ba có nghĩ cả tháng cũng vậy thôi - Con gái ông khẳng định.
Ông gọi hai tô bún, sau khi hỏi ý con. Nó ăn vội vã, không cần ý tứ, sau cả ngày đói lả. Nhìn con ăn, ông không cầm nổi đũa, nước mắt lại ứa ra. Lòng ông mềm dần trước khả năng đồng ý với con.
Con ăn thêm gì nữa không?
Ba gọi cho con thêm tô nữa.
Tô bún thứ hai mau chóng cạn đáy.
Giờ ba thuê cái khách sạn. Ba con mình nghỉ tối nay. Nhưng trước hết, con phải gọi về, báo tin để mẹ biết.
Con đi đã mấy ngày, mẹ có thắc mắc gì đâu. Vì vậy con càng thêm chán. À mà ba không có phòng trọ sao, mắc gì phải thuê khách sạn?
Có, nhưng... ba ngại, nó chật chội, tồi tàn lắm. Ba chỉ ở tạm thôi mà. Sắp đi rồi.
Con thấy thương ba quá. Với con, mẹ như vậy đã quá đủ rồi. Chẳng qua con phải sống với mẹ vì... không thể sống với ba thôi.
Ông ngậm ngùi.
Thôi được rồi, con về phòng trọ với ba. Nhưng ba nói nè, có thể con sẽ phải ngủ trước, ba ngồi uống một mình. Chưa uống, ba chưa ngủ được.
Mở cửa phòng trọ, với con gái bên mình, ông thấy len nhẹ một chút gì ấm áp. Ông đã hiểu, hành trình tới đây sẽ có thêm con gái. Phải tạm cho con theo mình vậy. Nếu giữa đường, con không chịu nổi, ông hoàn toàn có thể mua vé máy bay để nó quay về thành phố. Việc ấy không có gì khó khăn.