Nước Mắt Da Vàng
Đã từ lâu, tôi không còn hay khóc nữa. Tôi đã lớn, đã trải qua hàng vạn nỗi oan khiên, đã nuốt vào lòng trăm ngàn cay đắng tủi nhục. Đã cười hạnh phúc. Đã khóc nhọc nhằn. Đã không nhìn, không nghe, không thấy, không nói. Có là không, không là có. Có có không không trong cuộc sống, nhẹ hơn tơ trời... Những giọt lệ thơ ấu đã nhạt nhòa mất tăm tích cùng thời gian. Tôi không hề quên nhưng biết chôn những nỗi đau để sống, để từ đó, tôi thấy được những bông hoa đẹp đẽ. Tôi chỉ muốn thấy những tốt đẹp của đời sống. Không biết có bao nhiêu người giống tôi khi chạm mặt với những bất hạnh, mất mát quá lớn, tưởng chừng không thể chịu đựng nổi, không thể gánh trên hai vai mình vốn đã quá nặng, quá nhiều trách nhiệm. Gia đình, chồng con, bằng hữu, nghề nghiệp và món nợ ân tình với khán thính giả mấy chục năm qua, đã chia cơm sẻ áo cho mình. Mỗi sự việc, dù lớn nhỏ, vui buồn đến với tôi đều để lại dấu vết sâu đậm. Sống để bụng, chết mang theo. Hoàn cảnh đời tôi chắc không giống ai và chắc chắn không ai có thể chịu đựng giống như tôi. Phải điên thôi. Phải tự tử chết cho rồi. Nhưng mà tôi... chưa điên. Tự tử và điên không khó. Các con tôi sẽ ra sao? Hóa ra sống đã khó, mà chết cũng không dễ gì. Phải vượt lên tất cả mọi cảnh đời mà sống. Như một tảng băng. Một tảng đá trơ lì vô cảm bao bọc trái tim nhạy cảm và tâm hồn quá mong manh dễ vỡ. Để sống trước khi chết. Ngày mẹ tôi gọi báo cho tôi biết thằng em trai tôi vừa chết, tôi không khóc bởi tôi không bao giờ tin đó là sự thật. Đầu óc tôi trống rỗng. Tôi không thể nghĩ được gì hơn là chuyện ấy không có thật. Một người nào đó không phải là em tôi, vừa đi ra khỏi đời sống này. Khi cùng Đoan và Tố Uyên đi nhận xác, tôi vẫn không cho rằng đó là em mình, thậm chí đến lúc nhìn Hải nằm yên lành trong quan tài, tôi vẫn nhất định nhủ với lòng mình rằng... không phải, không đúng là em tôi đã vĩnh viễn ra khỏi đời này. Nó đang ngủ mà thôi. Và giấc ngủ mới bình yên làm sao. Một buổi sáng bình thường như những buổi sáng bình thường khác, đã có một sự không bình thường xảy ra. Một buổi sáng của tháng 9. Hình ảnh khó tin mỗi lúc lại rõ ràng hơn, khủng khiếp và khó tin hơn... 26 năm ở xứ sở này không hẳn lúc nào cũng bình yên. Đây không là Thiên Đường. Những tai họa từ Trời và Người xảy ra như cơm bữa. Mọi người mặc nhiên chấp nhận như một điều tự nhiên, như... đời sống vốn thế. Tuy nhiên, những điều xảy ra vào buổi sáng ngày 11 tháng 9 tại Nữu Ước thì quả thật là nằm ngoài dự đoán của mọi người, của cả Thế Giới. Điều khó tin vẫn có thể xảy ra, như sự ra đi của em trai tôi, là, sao có thể như vậy được. Chúng tôi theo dõi tin tức liên tục. Chỉ Nữu Ước mà thôi. Từ lúc mở mắt cho đến khi đi ngủ. Theo dõi và rất bình tĩnh. Tôi lại rơi vào trạng thái đông đá cho đến lúc những cây đuốc tưởng niệm được đốt lên, người ta cầm hình ảnh thân nhân quanh quẩn tìm kiếm, hỏi thăm và cầu nguyện, nước mắt tôi chảy ra giàn giụa. Nước Mỹ đang ở trong cơn đau. Người Mỹ đang ở trong cơn đau. Và tôi, nỗi đau riêng cũng còn mới quá, nhiều quá mà ngày qua ngày, điều tôi không chịu tin cứ dần dần thành sự thực làm tim tôi tan nát. Cơn đau cứ lớn dần. Người Mỹ đau niềm đau nước Mỹ, tôi đau niềm đau của tôi. Niềm đau Việt Nam. Những giọt nước mắt có giống nhau chăng, và những niềm đau có giống nhau chăng? Tôi vốn không thích Mỹ, cái sự... đi lố chút xíu tới đây, chẳng qua là chuyện chẳng đặng đừng, rằng... nó phải thế... Người Mỹ sống ích kỷ mặc dù bề ngoài bao giờ cũng vồn vã. Ích kỷ đến cả những cơn mưa mỗi năm chỉ một lần, làm cho tình người ở đây cũng khô cằn, hiếm quý. Cái hôm vợ chồng tôi phải dậy từ lúc gà chưa gáy, chạy lên Los (Angeles) sắp hàng cùng 7.000 người tuyên thệ trở thành công dân Mỹ. Tiếng quốc ca vang lên mọi người vui mừng hớn hở giơ cao tay, thề bảo vệ xứ sở này đến cùng, thì cũng đúng lúc đó, tôi khóc nức lên như một con điên. Người chung quanh, kể cả chồng tôi, nhìn tôi ngạc nhiên... Chắc con mẹ này... chập mạch hoặc nó đẻ ở nhà đèn... vì được vào dân Mỹ là niềm mơ ước của gần như tất cả mọi người đã đến hay mơ ước được đến xứ này. Tôi khóc. Tôi đã khóc với lý do rất chính đáng. Tôi là người Việt Nam, lúc đó là năm 1982, chúng tôi đã ở Mỹ 7 năm, tôi nặng lòng với quê nhà quá. Tôi cũng đôi khi thấy mình vô lý. Có ai cầm dao dí vào đầu bắt phải thề bồi bảo vệ đất nước này đâu. Thế mà tôi đã bỏ tất cả mà đi và có lẽ phải chờ đến kiếp sau, tôi mới có cơ hội khôn hơn, ở lại chia sẻ với anh em những nhọc nhằn. Bởi luôn luôn bị rơi vào tình trạng đông đá, tôi khó có thể ngồi ghi lại những cảm nghĩ của mình. Cái gì cũng cần thời gian mà với tôi, vội vàng là điều ít có, nhất là trước những điều gọi là sự cố. Chuyện anh em vui đùa cho qua ngày tháng, tôi có thể ghi lại ngay bởi nó vô thưởng vô phạt, có gì quá đáng, bà con đọc rồi cũng tha thứ và quên ngay, không phải là người... cơ hội đôi khi cũng thiệt thòi nhưng tôi chịu vậy. Tôi vốn như thế. Những ngọn nến vẫn tiếp tục thắp lên khắp nơi trên thế giới. Những giọt nước mắt dù của Do Thái, Nga, Tiệp, Phần Lan, Pháp, v.v... cũng là nước mắt mang chung một ý nghĩa và tôi nghĩ họ thương cho những người còn lại hơn là những người đã nằm xuống, xương máu trộn lẫn với nhau, còn biết ai là ai. Thôi thì mỗi người lấy cho mình một nắm đất mang về. Máu xương, đất thịt đã như nỗi đau chung trộn lẫn với nhau. Những linh hồn quấn quít bên nhau như đã bao năm họ nhìn thấy nhau, ngồi với nhau và rồi trong một phút không ngờ, không mong đợi, họ đã cùng nằm xuống với nhau. Tình nghĩa một khối không chia lìa dù trong nỗi chết. Người xưa bảo... những gì mắt không nhìn thấy lòng không đau. Cảnh đổ nát hoang tàn làm cho chúng ta cảm giác bàng hoàng phẫn nộ. Rằng tai họa từ nay có thể đến với tất cả mọi người, ở bất cứ nơi nào. Rất tử tế, bình đẳng và nhân đạo. Và tất cả những điều đó đã khiến chúng ta hòa chung, chia sẻ nỗi đau của nước Mỹ bằng những giọt nước mắt, những lời cầu nguyện chân thành nhất. Riêng tôi, sau ngày giơ tay tuyên thệ trở thành công dân Mỹ, lần đầu tiên tôi thấy gần gũi đất nước này. Tai họa đã xảy ra và sẽ còn gì nữa trong những ngày sắp tới. Tất cả đều là những điều có thật. Nếu không ngăn cản được thì chúng ta cũng sẽ chẳng làm gì được khi nó đã xảy ra. Người chết không thể sống lại và người chưa chết cứ phải sống... “những người đến không vì mong những người khuất không vì quên...” (Trịnh Công Sơn). Thật vậy, có phải ai cũng muốn góp mặt với cuộc đời và có phải những người đã xa sẽ bị quên lãng. Với niềm tin tuyệt đối, tôi đặt đời sống của cả gia đình tôi vào tay Chúa và Đức Mẹ. Chúa đã cho, Chúa muốn lấy lại lúc nào tôi cũng xin vâng. Chúng tôi đọc kinh và dọn mình mỗi đêm, mỗi cuối tuần, để nếu không thể không đi được, chúng tôi sẽ ra đi với lòng thảnh thơi. Buổi sáng thức giấc, dù trời mưa hay trời nắng, tôi cảm thấy tha thiết với cuộc sống hơn. Thương chồng hơn. Yêu con hơn. Thương cây cỏ và ngôi nhà nhỏ bé nghèo nàn tôi đã sống 22 năm. Hái những trái cây ngon tặng hàng xóm và bằng hữu. Tôi không bao giờ quên tạ ơn Chúa và Đức Mẹ đã cho chúng tôi 25 năm bên nhau, nâng đỡ, an ủi, chia sẻ cay đắng ngọt bùi trên xứ sở này. Dẫu cho không còn ai nữa, tôi vẫn xin được là người cuối cùng ở lại với mọi đớn đau thống khổ. Người tình chung thủy của bất hạnh. Tôi quen và thích sống với mất mát, khổ đau, chính những điều đó đã thăng hoa cho đời sống tôi. Món quà Thiên Chúa tặng riêng cho một người quá may mắn.
Sẽ Rất Bình An
Thế là tôi đã ở đây 25 năm, tức là một phần tư thế kỷ. Không còn là một cơn mơ như tôi đã thầm mong ước. Có cơn mơ bi thảm nào kéo dài một phần tư thế kỷ? Và một đời người có bao nhiêu lần 25 năm. Vậy thì không còn nghi ngờ gì nữa... 25 năm vừa trôi qua là một điều có thật. Nhưng, ông trời còn có lúc nhỏ lệ như ngày hôm nay, như bây giờ. Trời ở cao lắm, trời có nghe, có nhìn thấy đau khổ của nhân loại nói chung và chúng ta nói riêng, sao trời không nhỏ lệ. Hay trời cũng có niềm đau riêng như chúng ta nên trời khóc ra nước mắt còn ta chỉ biết nhìn trời cao thăm thẳm để nước mắt chảy trong lòng? Ôi đời sống sao buồn thế, chết mới khó làm sao! Ðời buồn sao đời cứ hồn nhiên xuôi chảy, còn mình, mình biết phải làm sao bây giờ? Trời và đời đều hồn nhiên một cách dễ thương. Ðồi, núi, sông, biển cũng thế... Chỉ có chúng ta, cái tâm chẳng bao giờ yên mà nếu cứ sống như thế này, có tu đến mấy kiếp nữa cũng bằng không. Ngay khi mở mắt, đã chào cuộc đời bằng những tiếng khóc. Mình thì bị bà mụ đét đít cho khóc trong khi mọi người cười, có phải tự mình muốn có mặt trong cuộc sống này không? Có phải mình muốn kết buộc đời mình với người này đến hết kiếp hay nửa đường gãy gánh, với người kia không? Có phải mình có quyền lựa cửa, lựa nhà, lựa cha mẹ mà mình sinh ra không? Có phải mình có quyền lựa con cái đẹp ngoan ngoãn để yêu thương, chiều chuộng... Không! Mình chẳng có quyền chi cả. Tạo hóa, Thượng Ðế, Chúa, Phật ra tay ban phát phân chia những cảnh đời cho mỗi kiếp người. Ngày này, tháng này, năm này... anh, chị phải chui ra. Người con vua cháu chúa, kẻ khốn khó cơ hàn. Ngày này, tháng này, năm này... anh, chị phải gặp nhau, cho nhau hạnh phúc tràn đầy suốt đời hoặc cay đắng, tủi cực trả nợ cuộc tình... sái buổi chợ, cho đến ngày này, tháng này, năm này thì hết, đường ai nấy đi. Những đứa con sinh ra vì chúng ta, chúng vẫn góp mặt với đời. Là họa hay phúc, ai biết... Từ hạnh phúc, khổ đau lát nữa thế nào, ngày mai ra sao, cái gì chờ mình lúc cuối đời? Không ai biết được quỷ thần ở hai vai. Thiện ác đều có trong mỗi con người. Lòng ngay lành, miệng nói những lời tử tế bởi tất cả từ tâm mà ra. Không thể có “Khẩu xà tâm Phật”. Người xưa bảo: “Một lời nói một đọi máu”, ngẫm không sai. Ở đời hễ cứ mong điều dữ cho người khác thì chính mình sẽ lãnh trước hơn ai! Cái số mình nó chẳng ra gì thì mình phải chịu, không đổ cho người khác lãnh hộ. Phúc người ta đầy, mình có ngày đêm khấn vái, cầu xin nguyền rủa, cũng chẳng nước non gì. Phận mỏng thì phải chịu thôi! Giá ngày ấy có ai bảo rằng tôi phải sống hết đời nơi xứ lạ, tôi sẽ quả quyết là không bao giờ. Giá ngày ấy có ai bảo tôi sẽ lấy ông Nguyễn Hoàng Ðoan làm chồng, tôi cũng sẽ la lên rằng không bao giờ. Nhưng mọi chuyện là như thế dù chẳng ai bảo. Ai biết trước mà bảo. Thái Bình Dương giờ không lớn hơn con sông Bến Hải mà tôi lại xin chọn nơi này. Ông Nguyễn Hoàng Ðoan dù không vương tướng gì mà tôi cứ dặn lòng đây là bóng mát cuối đời, là người sẽ vuốt mắt tôi lần chót, sẽ mặc cho tôi chiếc áo cuối cùng của đời người. Có oan trái gì, có đắng cay bao nhiêu, tôi cũng ráng nuốt vào lòng... Chúa, Mẹ cho mình nhiều quá, gánh nặng nào mình cũng phải vác. Vả chăng, biết đau cũng là thử thách của Chúa, Mẹ. Con cái người có đáng nhận được những ân sủng đó không? Phải sống thế nào để đáp đền ơn trên đã cho tôi những ngày an lành lúc tuổi xế chiều mà những truân chuyên đã qua, giờ nhìn lại, nghĩ đến, tôi xem như một điều tự nhiên của cuộc sống. Như một người nông dân cần cù nhẫn nại trong bất cứ hoàn cảnh khắc nghiệt nào của thời tiết, tôi cố gắng gieo những hạt giống nguyên vẹn để mong được hái những cây trái không tật nguyền. Duyên phận trời đã sắp đặt cho mỗi người. Hạnh phúc gia đình chồng con yên ấm cũng chẳng qua hai chữ số mệnh, chẳng qua sự sắp đặt của bề trên. Tôi còn được đứng cùng sân khấu với những nhan sắc, tài năng của một thế hệ trẻ trung đầy sức sống là do đâu, bởi đâu? Sức người không làm nổi, sức tôi lại càng không. Tôi luôn nghĩ đến một số phận may mắn đã rơi vào tay mình để yêu thương tất cả mọi người, để quên đi những oan trái, cay đắng, để bằng lòng với những mất mát sẽ đến trong một ngày không xa. Tôi sống với một chút hiểu biết rằng chẳng có gì tồn tại mãi mãi trên trần thế. Danh vọng, tiền tài và ngay cả đời sống của mình, chỉ là giai đoạn. Cái gì đã đến ắt sẽ có lúc ra đi. Ðừng tải thêm nỗi khổ cho mình, cho nhau, cho cuộc đời này. 25 năm qua, sẽ không còn đủ cho mình, 25 năm mà tỷ như có 25 năm nữa chúng ta sẽ làm gì, có làm lại được từ đầu không? Có lấy lại được những gì mất mát, có làm cho người chết sống lại, có thương yêu nhau hơn, có tử tế với nhau hơn? Tôi chẳng hề thấy một hứa hẹn nào, thế cho nên “Một ngày đi dần tới hẹn hò với trời mây...” Vẫn chỉ là một ngày rất bình thường như hằng vạn ngày khác đã trôi qua trên thế gian này. Có thể đó là những ngày bình thường nhưng không bình yên thì đó là cái số. Nói đến số mệnh, không phải để tự an ủi mình mà chỉ khẳng định thêm một lần nữa rằng: Bây giờ, ngày hôm nay tôi đang ngủ một mình nhưng vẫn biết là các con tôi, chồng tôi, bạn bè tôi cũng đang bình yên sống quanh đây tuy mấy chục năm trước tôi không tưởng nổi cái cảnh đời hôm nay. Nơi nào sống được, nơi đó là quê hương mình. Người ta sống được, mình sống được. Ôi đời sống giản dị biết bao! Nếu mình biết sống, chấp nhận sống cùng, sống cho, sống với. Con người khi qua khỏi bến mê tới bờ giác ngộ (Gatê Gatê para Gatê para xang Gatê) sẽ biết rằng cỏ cây, gỗ đá, cầm thú muôn loài cũng có những nỗi đau riêng như mình trong một kiếp riêng. Ðược tạo thành như thế ở cái cõi tạm này, đến một lúc nào đó, cát bụi lại về với cát bụi. Thượng Ðế tạo ra muôn loài, Thượng Ðế có thể hủy diệt, Chúa cho được thì Ngài cũng lấy lại được. Cứ để đời trôi theo ngày tháng, không chờ đợi cũng không sợ hãi bởi có khi điều không chờ cũng tới dẫu lo âu sợ hãi. Tôi buông xuôi và luôn nghĩ rằng đã chết rồi, để đến cái lúc không thể không chết, tôi sẽ không ngạc nhiên. Ráng sống cho tử tế thì dẫu phận mỏng, bất hạnh cũng tha cho phần nào. Ráng sống cho tử tế đi sẽ an lành, ráng sống cho tử tế thì ở đâu cũng là quê hương, lúc nằm xuống lòng sẽ rất bình an.