Chương XIV

Chương XIV

heo quy định từ trước tới nay, khi chúa mất thì người già trẻ và con nít cũng phải ngồi trước cửa khóc lóc, kêu gào thảm thiết. Ai làm ra đau khổ nhiều chừng nào, bỏ cả việc đồng áng ruộng vườn thì càng được coi là người kính trọng chúa.

Việc đó kéo dài nhiều năm, nên khi thu thuế khóa bắt đầu thấy có khó khăn. Có mấy tay đàn ông lười biếng hay lợi dụng tình thế đó, bày trò nhậu nhẹt rồi nằm dài ra nhà. Quân lính của Nguyễn Hữu Cảnh đi ngang thấy vậy vào hỏi thuế thì họ hoảng sợ khóc rống, nói là nhớ thương khóc chúa thượng vừa mất nên không làm lụng ra được nhiều thóc. Họ chỉ cần làm bộ khóc la, đập đầu xuống đất là xong.

Lính tráng của Nguyễn Hữu Cảnh về báo lại cho Chưởng dinh - Lúc này Nguyễn Hữu Cảnh được phong chức Chưởng Dinh thay Nguyễn Cửu Kiều. Chúa mới có lần thắc mắc về chuyện của Thị Thừa, nhưng nể trọng vua cha mà chỉ cách chức Nguyễn Cửu Kiều, lý do đưa ra là tuổi già sức yếu. Nguyễn Hữu Cảnh có phần nào hiểu rõ nội tình nên liền tâu trình với chúa biết:

- Xem chừng phong tục lạc hậu, ảnh hưởng đến tinh thần làm ăn của dân tình. Chúa thượng anh minh nên hãy xét đoán lại luật đã định trước đây, kẻo nước nhà không được mấy thịnh vượng.

Lúc ấy, không phải ai cũng hiểu như ai. Việc tâu trình ấy có thể ảnh hưởng uy danh và sự nghiệp của một người làm tướng cho nhà chúa. Nếu là một người chúa thiếu sáng suốt, không biết nghe theo lời hay, ý phải, dễ lầm lẫn việc phá bỏ tang chế là không tôn thờ chúa cũ, có thể bị cho là kẻ xấu xa.

May thay: " Chúa Nguyễn Phúc Thái là người nổi tiếng rộng rãi, giảm nhẹ hình phạt, thuế khóa, trọng dụng quan lại cũ, trăm họ đều vui mừng. Chúa quy định lại việc để tang ba năm; cai đội trở lên để tang hai tuần; Nội ngoại đội trưởng, văn chức, câu kê để tang đến giỗ đầu; còn quân dân để tang đến rằm tháng bảy (Tết Trung Nguyên)"-( Trích trong sử).

- Ngươi không nhắc ta, tình huống này ắt quân Trịnh lợi dụng- Chúa khen ngợi Nguyễn Hữu Cảnh vô cùng.

Chúa mới còn nổi tiếng về hiếu nghĩa, nhưng rõ ràng chuyện gì cũng có mặt trái của nó. Mới vừa giải quyết chuyện tang chế xong, thì chúa gặp cảnh chéo ngoe khác. Các cung tần mỹ nữ của vua cha và các quan thần bậc cao đang đồn trú quanh dinh, lúc còn hàn vi ra vào phải thưa trình và được mọi người tâng tiu nên mới được tiếng tốt để lên làm chúa. Giờ trở thành Chúa Thượng, thói quen cúi chào sớm phải bỏ đi và ngược lại thì những người khác phải quỳ lạy mình, sớm chiều khó mà thay đổi được. Nếu cứ căng theo luật định, mặt nghễnh cao đầu, mẫu hậu và mấy người phi tần của vua cha sử xự sao đây. Lúc còn là Tả Dinh thường hay nghe mấy người phi than rằng hay gặp ma Thị Thừa hiện về. Nay vua cha vừa mất, thì họ còn đồn thổi thêm nhiều điều buồn phiền khác nữa. Còn nhà công vụ đã cấp, giờ lấy lại cũng khó khăn...Rồi còn phải cấp nhà mới cho các quan thần khác nữa. Lại thêm, con sông Kim Long càng thêm uốn khúc, thỉnh thoảng lũ từ thượng nguồn kéo về gây ngập lụt tới nền dinh. Chi bằng mình dời đô đi, xem chừng chu tất mọi bề.

Từ Kim Long, chúa Nguyễn Phúc Thái dời đô về Phú Xuân. Chúa mới để dành nơi cũ thờ vua cha, còn mình thì ra sức thiết lập nơi đóng dinh mới:

- "Ta lấy phủ cũ làm miếu Thái Tông, dời dựng phủ mới sang Phú Xuân, lấy núi Ngự Bình phía trước làm tiền án, đắp tường thành, xây cung điện, trước mặt đào hồ lớn, trồng hoa quả cây cối, tráng lệ nhưng phải hài hòa với thiên nhiên. Còn con sông kia nước xói mòn phía hữu, hãy xây tháp thờ ở bờ sông để trấn áp".

Các quan thần giỏi về Dịch Lý và thuật phong thủy thay phiên nhau trổ tài, họ cố gắng chúa nghe ý mình để lập công trạng. Người cho là nơi mới "thực là một nơi đô hội vạn vật thanh dung lừng lẫy, đời trước chưa từng có".

Sau này, nhiều người còn khen ngợi là: "Đất bằng phẳng như bàn tay, rộng hơn mười dặm, ở giữa là chính dinh, đất cao còn bốn bên đều thấp, tức là chỗ nổi bật ở giữa đất bằng, ở vị trí tây bắc trông về hướng đông nam, dựa ngang sống đất, trông xuống bến sông, đằng trước là quân sơn chầu la liệt, là nơi "có năm lần hổ thủy ôm đằng trước...có ba lần long sa ngăn bên tả"

Chúa nghe họ ca cẩm quá, bực mình nói:

- Thực ra ta sợ con ma Thị Thừa mà thôi...Các quan thần nói quá...Xây ở đâu đất cao bằng phẳng là được rồi.

Sau khi vẽ được kiểu cách dinh thành mới, chúa đích thân xem xét bảng thiết kế. Chúa có thói quen viết từ phải sang trái nhưng để giấy nghiêng nghiêng cho dễ thấy, mấy quan triều thần không dám nói gì, cũng cho là chúa muốn xây thành theo về hướng đó. Cho nên, mặt thành hướng về Nam (thuở ấy được xem là hướng tốt ) và bị lệch sang đông (khoảng 43 độ- bằng độ nghiêng của trục trái đất) một chút. Họ mở sách phong thủy ra phán xét, rằng chúa thật là minh quân: "phù hợp với dịch lý và phong thủy hết sức".

- Xem ra hướng ấy, sẽ mở rộng đất đai về phương Nam cho mà coi...

- Thì chờ đấy, biết đâu được...

Các quan tán dương mọi điều chúa làm, thế là kinh thành đang được thi công.

Nguồn: Tác giả VNthuquan.net - Thư viện Online
Được bạn: Ct.Ly đưa lên
vào ngày: 20 tháng 5 năm 2015