5. NHÀ KỶ LUẬT

“Nhà Kỷ luật” là một khu vườn trên đồi, gần nơi ở của các thầy cô giáo. Có hai căn lán, một dành cho những đứa mắc khuyết điểm, một là chỗ ở của thầy Khải.

Thầy Khải trước kia là bộ đội lái xe. Trong chuyến xe cuối cùng, thầy nhận nhiệm vụ đón một đoàn học sinh miền Nam vượt Trường Sơn ra Bắc. Đoàn xe tải của thầy chở các cháu từ Vĩnh Linh, vùng đất đầu tiên bên này giới tuyến, ra Ủy ban Thống nhất ở Hà Nội. Xe có mái che và lá ngụy trang, mỗi xe hai chục người. Rơm được đưa lên xe. Bọn trẻ con ăn trên rơm, ngủ trên rơm, nôn trên rơm, lạnh đắp rơm. Tưởng tới miền Bắc là an toàn, hóa ra nguy hiểm cũng chẳng kém. Để tránh máy bay Mỹ, xe chỉ lên đường khi nhập nhoạng tối. Chủ yếu đi ban đêm. Một hôm, đang đi trên đường 15 thì gặp máy bay. Đoạn này khá trống trải. Thầy Khải dừng xe, bắt tất các cháu xuống, chia cho các xe phía sau. Một mình thầy lái xe rẽ sang hướng khác. Được một đoạn, thầy cho xe phóng hết tốc lực và bật pha sáng quắc. Máy bay đuổi theo bắn rocket. Xe bốc cháy và lật, hất thầy văng ra ngoài. Thầy mất một tay, sát tới vai, nhưng đoàn xe chở các cháu được cứu thoát. Ra viện, thầy xin chuyển ngành, được phân về trại. Ngoài dạy học cho bọn học sinh cấp I, thầy được giao phụ trách Nhà Kỷ luật. Những đứa bị đưa lên đây đa phần là rạch trời rơi xuống, nhưng đều quý thầy Khải và rất thích nghe thầy kể chuyện chiến đấu. Tối tối, thầy dành thời gian chuyện trò, tâm sự, phân tích những sai phạm và vạch phương hướng sửa chữa cho từng đứa một.

Khi Tự Thắng tới Nhà Kỷ luật thì Hoài Nam đã ở đó. Hoài Nam mắc tội đánh Việt Trung chảy máu đầu. Chẳng hiểu vì chuyện gì, hai đứa cãi nhau kịch liệt. Bị Hoài Nam nói những câu khinh bỉ, Việt Trung tức quá, gọi nó là “đồ xét lại”. Hoài Nam nổi điên, vớ chiếc ghế đẩu quật vào mặt Việt Trung. Cả lớp ngơ ngác. Không ai biết “xét lại” là gì mà làm Hoài Nam tức giận đến thế.

Tự Thắng lên Nhà Kỷ luật được hai hôm thì Linh và Việt Bắc lần lượt xách ba lô nhập bọn.

Tội của Linh đúng là từ trên trời rơi xuống. Đó là tội “làm chết trâu ngoài ý muốn”. Ngày Chủ nhật, một số đứa ở trại sơ tán hay lên đồi xem bộ đội tập. Chú Chính trị viên đơn vị vốn là lính cũ của ba Thảo. Vì bọn sơ tán toàn con nhà lính, có cháu ba còn là “thủ trưởng của thủ trưởng” nên các anh bộ đội cũng dễ dãi. Bọn chúng được vào gần khu vực bộ đội luyện tập để xem. Thỉnh thoảng giờ giải lao, có anh còn hướng dẫn Thảo và Thạch Bột tập bắn súng. Thạch Bột tập hai buổi thì bỏ. Ngược lại, Thảo đặc biệt say mê môn này.

Linh, Tự Thắng và Việt Bắc thích theo Sơn bắt rắn, bắt chuột hơn lên đồi chơi. Sau hôm Tự Thắng phải lên Nhà Kỷ luật, Thảo và Thạch Bột rủ Linh và Việt Bắc đi xem bộ đội tập. Giờ giải lao, cả lũ xúm xít xung quanh các anh tân binh tán chuyện dưới các gốc cây. Khu vực này chỉ có bộ đội và học sinh sơ tán, nên khi tập xong, các anh vẫn để nguyên súng tại chỗ. Linh không hay la cà, chuyện trò với người lạ nên ra một góc ngồi. Thảo ra dấu cho Linh theo nó. Hai đứa chạy dọc theo giao thông hào, tới bãi tập. Thảo rủ:

– Mình tranh thủ lấy súng tập bắn đi anh. Khi nào có kẻng báo tập, mình cất về chỗ cũ. Em vẫn làm thế. Không ai để ý đâu.

Nói đoạn, nó lấy một khẩu AK-47 trên giá súng, chạy ra bệ tập ngắm. Linh cũng làm theo. Dưới chân đồi, có một thằng bé ngồi dưới gốc cây thổi sáo, cạnh đó là con trâu đang gặm cỏ. Ban đầu Linh hướng nòng súng về phía con trâu, nhưng thấy mục tiêu to quá, nó rê nòng súng sang phía thằng bé và bóp cò. Một tiếng nổ đanh xé gió. Không ngờ trong ổ đạn vẫn còn một viên. Dưới chân đồi, con trâu lăn đùng ra, giãy đành đạch. May mà Linh nhằm vào thằng bé nên con trâu chết. Nó mà nhằm vào con trâu, có khi thằng bé đã trúng đạn.

Tất cả trận địa nháo nhào. Các anh bộ đội lao ra chỗ để súng. Thảo đã chạy mất từ hồi nào, bỏ mặc Linh đứng ngẩn ra ở đó.

Một lúc sau, bọn trẻ con thấy phía trên yên ắng, bắt đầu mò đến. Các anh bộ đội đang vây quanh Linh. Thảo cũng quay lại, nấp sau gốc cây nghe ngóng. Chú Chính trị viên giải thích: “Không có chuyện gì đâu. Các cháu tập ngắm, không biết trong súng còn một viên đạn. Đó là sơ suất của anh em… Mọi người giải tán. Nhớ giữ bí mật chuyện này, đừng nói với ai.”

Mặc dù chú đã dặn giữ bí mật, nhưng chỉ một lúc sau, tất cả trại đều biết chuyện. Một viên đạn giá trị bằng mười cân gạo, và mỗi viên đạn là một quân thù. Như vậy, sáng nay Linh đã ăn hết mười cân gạo và làm mất cơ hội diệt một quân thù, có thể là hai nếu bắn xuyên táo. Trại phải bỏ tiền đền con trâu chết. Bù lại, mọi người được chén mấy bữa thịt trâu. Dù chú Chính trị viên nói các cháu chỉ nghịch thôi, lỗi là tại các chú, Linh vẫn bị điều lên Nhà Kỷ luật. Bị phạt thế Linh càng thích. Nó đang muốn lên Nhà Kỷ luật với Tự Thắng cho vui.

Chuyện Việt Bắc phải lên Nhà Kỷ luật lại khác. Chả hiểu sao những chuyện làm mọi người nhớ tới Việt Bắc đều liên quan đến ị với tè.

Chiều thứ Hai, thầy giáo ốm nên lớp được nghỉ học. Bọn con trai rủ nhau tới Nhà Kỷ luật thăm Tự Thắng, Linh và Hoài Nam. Thảo và Thạch Bột đi theo. Đêm qua gió mùa Đông Bắc về nên trời khá lạnh. Trời lạnh thì hay buồn đi tiểu. Nếu chỉ con trai với nhau, chắc Việt Bắc đã tè ngay bên vệ đường. Vì có hai đứa con gái nên nó cố nhịn. Có lẽ vì nhịn tiểu nên dẫn tới buồn ị, hoặc do hôm trước ăn phải cái gì ôi thiu, bụng Việt Bắc đau quặn. Tới khi gặp nhà vệ sinh thì bên trong lại có người.

Buồn tiểu là một căn bệnh đột xuất và hay lây. Đang yên lành không sao, chỉ cần một đứa khởi xướng, nhiều đứa tự dưng có nhu cầu. Cửa nhà vệ sinh vừa mở, Thạch Bột lao ngay vào, còn Thảo chạy luôn đến xếp hàng. Đang sắp ị ra quần, đến lúc chuẩn bị vào nhà vệ sinh lại có đứa tranh khiến Việt Bắc phải nghiến răng, thót bụng, mặt mũi tím tái. Khi Thạch Bột vừa hé cửa, Việt Bắc lập tức xông tới, gạt Thảo sang một bên để vào trước. Vì vội, lại quáng mắt do từ chỗ sáng bước vào chỗ tối, Việt Bắc trượt chân. Cú ngã khiến nó đập mông vào cái chỗ màu vàng có rất nhiều con trăng trắng mà người ta vẫn gọi là dòi. Không đứa nào nhịn được cười khi Việt Bắc lồm cồm bò dậy, quần bê bết những thứ ướt và nhão. Thảo vỗ tay hoan hô ầm ĩ. Thật đáng đời, ai bảo đi tranh với con gái. Việt Bắc vô cùng bẽ bàng. Bao nhiêu cay cú nó trút cả vào cái nhà vệ sinh. Thấy Việt Bắc đã chập ba que diêm làm một mà lửa vẫn không bén vào mái lá, Thạch Bột lấy trong túi bài kiểm tra Toán được điểm 10, dành chờ mẹ lên khoe lĩnh thưởng, đưa nó mồi. Chỉ tới khi mái nhà bốc cháy, Việt Bắc mới sực nhớ đáng lẽ phải ị xong hãy đốt. Nhịn gì còn được chứ buồn ị đến điểm ngưỡng rất khó kiếm chế. Tuy đã mím môi thót bụng hết cỡ, cuối cùng Việt Bắc vẫn tương ra quần. Đành rằng ở đời ai mà chẳng có lúc ị đùn, nhưng ị đùn ở tuổi của Việt Bắc thì chỉ có mỗi nó. Giữa đỉnh đồi lộng gió, cái nhà vệ sinh bốc cháy ngùn ngụt. Cả lũ bỏ chạy tán loạn, quên luôn việc đi thăm mấy đứa bị kỷ luật.

Trong lúc chờ làm lại nhà vệ sinh, thầy Khải và bọn ở trong Nhà Kỷ luật phải ra đồi ị. Dù thầy Khải dặn để giữ vệ sinh, ị xong phải lấp đất lên, nhưng chả đứa nào buồn lấp.