Vì yêu
Mẹ ạ, con quyết định rồi, con phải lấy anh ấy làm chồng.
- Ai cơ?
- Anh Hùng, từng đến nhà mình ăn tối với mẹ một lần rồi đấy.
- Lần nào? Nói thật, mẹ chả nhớ. Có bao nhiêu anh bạn con đã đưa đến đây ăn tối với mẹ con mình.
- Tại vì mẹ vô tâm, chứ ngày nào anh cũng chở con về tới tận ngõ nhà mình. Mẹ thì đi hát tới tận gần nửa đêm nên chả bao giờ biết.
- Thôi thì cứ cho là mẹ có lỗi không để ý. Nhưng vì sao con phải lấy anh ấy?
- Vì con yêu mà mẹ.
Trong một đêm trăng sáng ghé ngang cửa sổ, hoang hoải hương hoa nhài, cô con gái 19 tuổi đã nói với mẹ như vậy. Trong khi Hoài mủm mỉm cười nghĩ về hạnh phúc, mẹ khẽ thở dài. Chưa bước qua tuổi 40 nhưng đã 15 năm nuôi con một mình, chị hiểu đó không phải, không được phép là quyết định chóng vánh. Quyết định ấy cũng chẳng can dự gì với chuyện “vì mẹ vô tâm” - cái cớ thường xuyên được con gái vin vào khi đòi mẹ một thứ gì đó. Cái cớ ấy luôn có tác dụng làm lòng chị mủn ra khi nghĩ con mình thiệt thòi hơn tất cả những đứa trẻ khác mà đáp ứng hết thảy nhu cầu của nó. Tại chị say mê ca hát quá làm chi, đến cả chồng bỏ cũng vì mê mải lời ca điệu nhạc, cũng chẳng chừa. Chị luôn thấy cuộc sống đặt mình trước những thử thách khắc nghiệt. Thử thách nào chị cũng bước qua, bằng cách thất bại nhiều hơn là ít thất bại. Một mình, chống chuếnh. Ai cũng nói chị mạnh mẽ, chỉ chị hiểu, vì mình có cô con gái bên cạnh mới có sức để vượt qua mọi chuyện.
“Vì con yêu nên con phải lấy anh ấy” - hôm nay, Hoài lại nhắc mẹ điều ấy, rành rọt từng chữ. “Mẹ muốn con cứ bình tĩnh suy nghĩ một thời gian, tuổi con nên học hành lên đã”. Khi nói điều này, người mẹ ca sĩ nổi tiếng có ước mo tội nghiệp là con mình được có chữ nghĩa được đứng trên bục giảng - hình ảnh rõ nhất về trí thức mà chị nghĩ đến. Đằng này, nó vừa rớt đại học năm trước, năm sau đã vội đòi lấy chồng thì thật quá xa và ngược hoàn toàn mong muốn của chị. Nhưng khi Hoài nghiêm túc nhắc lại lý do “vì yêu”, chị biết rất khó để cản. Chị cứng cỏi:
“Được, vậy con cứ lấy. Nhưng mẹ không đồng ý nên sẽ không cho con một đồng.
“Vâng, không sao mẹ ạ. Nhà anh bán tiệm vải ở chợ Soái Kình Lâm, khá dư giả. Má anh nói, chỉ cần mẹ đồng ý là má anh lo hết”.
Chị giận đến mức chẳng tìm được câu nào nói lại. Nó đáp lại sự phản đối của mẹ bằng thái độ vui vẻ nhẹ nhõm như vậy chẳng khác gì tạt nước sôi lửa bỏng vô mặt chị. Gắn bó với con gái như người bạn thân nhất, tri kỷ nhất, chị cũng hiểu sẽ không ai cản được nó khi đã quyết định điều gì, nhất là khi điều đó lại có lý do “Vì yêu”.
Đám cưới Hoài diễn ra chóng vánh trong một ngày đầu xuân. Khi nhìn mẹ đứng lại phía sau xe hoa, Hoài xót lòng nghĩ nhiều lần mình ngăn cản những người đàn ông khác ngoài ba đến với mẹ. Chị rùng mình nhớ, ngày xưa mình cũng cưới chóng vánh như vậy. Nguyên nhân cưới của chị ít ra còn rõ ràng hơn con bé. Khi chị đã nổi tiếng thì anh đêm đêm vẫn lén trèo qua hàng rào đứng tít trên cao và xa nhất nghe chị hát. Cũng vì yêu chị, anh quyết định từ bỏ nghề kỹ sư để theo nghiệp cầm ca - cái nghiệp hoàn toàn không phải cứ quyết tâm là theo được. Ai dè, khi đứng chung sân khấu, khoảng cách anh và chị hình thành. Anh ngày càng mặc cảm khi đứng bên vợ. Anh rũ bỏ mặc cảm ấy bằng cách dối chị, tìm tới những cô ca sĩ mắt xanh mỏ đỏ mới vào nghề, hát bằng chân và mông. Những cô ca sĩ luôn khen ngợi chất giọng của anh. Chị lắc đầu để những suy nghĩ về quá khứ trôi qua. Rồi tự nhủ, con gái sẽ không như mình, nó sớm thiệt thòi, sớm khôn chứ không đa tình đa cảm mang kiếp cầm ca. Chị cười mỉm khi cảm thấy cho đến bây giờ, việc hướng cho con bé không bị ánh đèn sân khấu dụ dỗ là sự thành công lớn nhất trong phần đời của mình.
- Mẹ, con phải về với mẹ thôi.
Sau nhiều ngày, cứ đúng 10 giờ sáng, Hoài vẫn giữ thói quen gọi về cho mẹ. Lúc nhắc mẹ ăn sáng, lúc hỏi mẹ ngủ ngon không, lúc hỉ hả khoe con là người đàn bà hạnh phúc nhất. Mười chín tuổi, con gái tỏ ra hãnh diện mỗi khi nhắc tới chữ “đàn bà. Hai mươi tuổi, vẻ đẹp đàn bà trên gương mặt Hoài viên mãn căng đầy khi cô báo với mẹ:
“Con mang bầu”.
Hôm nay, ngoại lệ, gần mười một giờ chị nán chờ chuông điện thoại của con vẫn không có tín hiệu. Mười một giờ đúng, con bé lao sầm sập vào nhà, dự báo một sự bất trắc.
- Mẹ nói gì đi chứ, con phải về với mẹ thôi - Con bé bắt đầu sụt sùi.
- Bình tĩnh nào, có chuyện gì vậy con?
- Tiệm vải nhà con cháy sạch hết. Má đi xem bói, nói số con là số báo gia, báo cô nên mới tán gia bại sản. Má tát vào mặt con, đuổi con đi. Chồng con không bênh một lời, anh nhu nhược và chằm chặp bênh má không cần biết đúng sai, như đứa con nít. Mẹ coi, mười chín năm con ở với mẹ, có bao giờ mẹ tát con, đánh con đâu. Ở với má chưa được một năm đã bị táng vào mặt vậy, trong khi con đang mang giọt máu của nhà họ, sao con chịu nổi?
Chị đau nhói trong lòng, xót xa xoa bàn tay mềm lên má con gái. Hoài nói đúng, chị chưa bao giờ đánh bất cứ ai một roi chứ đừng nói là con mình. “Tát” hoàn toàn không có trong suy nghĩ của chị. Chị muốn giữ con bé lại, ăn với mình bữa cơm rồi cùng tìm cách giải quyết. Nhưng dự cảm về những cuộc hôn nhân bất trắc luôn choán ngập suy nghĩ chị. Bấy nhiêu năm làm mẹ đon thân đã là quá sức chịu đựng đối với chị. Con bé chắc gì có thể vượt qua với hai đứa con đang ngày một hình thành trong bụng.
- Quay về đi.
- Mẹ...
- Con quay về đi, mẹ chỉ duy nhất một lần chấp nhận con lấy chồng. Con nói con lấy vì yêu, vậy con phải chấp nhận chứ. Má có thế nào cũng là người sinh ra chồng con - người con yêu mà. Má đánh cửa trước thì con về cửa sau. Con về đi kẻo không có cơ hội quay lại.
Nước mắt Hoài chảy chứa chan trên gương mặt xanh xao vì thai nghén. Hoài quay lưng đi, bước trĩu nặng. Sau lưng Hoài, chị nấc nghẹn. Đau thế nhưng vẫn là may khi Hoài không giống chị ngày xưa, có người chỉ cho mình cách ngã như thế nào cho ít đau hơn.
Cuộc hôn nhân kéo dài mười năm, đủ thời gian để Hoài cứng cáp hơn khi qua những va vấp. Cũng chừng ấy thời gian lại không thể khiến người chồng lý tưởng của Hoài trưởng thành hơn. Anh vẫn luôn đứng về phía mẹ, thậm chí sẵn sàng ra tay bạo hành vợ. Nhiều hôm, ra phố với mặt mũi sưng húp, Hoài phải nói dối bị té cầu thang và tuyệt đối không dám tìm tới mẹ vì sợ mẹ còn đau hơn mình. Hoài nhận ra tình yêu học trò của mình đúng như ngày xưa mẹ nói, chóng đến, cháy như lửa nhưng khi tàn lụi thì như tro lạnh. Không muốn để con gái lớn lên trong sự khôn khéo ngụy trang, Hoài chia tay mối tình mình từng cố sống chết để cưới bằng được. Chia tay nhanh, dứt khoát cũng như khi cưới, chẳng ai lý giải. Lúc này, cũng như cưới, mẹ Hoài không ngăn cản vì biết có cản cũng không xong. Trái tim người đàn bà luôn có đủ nghị lực để quyết đến cùng điều gì đó khi tìm cho mình một lý lẽ.
- Mẹ, sao trước đây mẹ luôn vun vào, mẹ bắt con bỏ qua, tha thứ, luôn nhận thiệt thòi về mình nhưng bây giờ mẹ chỉ im lặng?
- Vì mẹ nghĩ con gái mẹ nếm đủ yêu thương chát đắng rồi, đủ sức để đi một mình mà không đau đớn như mẹ ngày xưa. Hơn nữa, mẹ biết lúc nào con quyết thì mẹ không nên cản vì cản cũng không được.
Sau khi ngồi một mình, chọn cho mình một ly rượu chát, nghe mẹ hát một khúc nhạc buồn não nề của Phạm Duy:
“Một người ngồi bên kia sông, im nghe nước chảy về đâu; Một người ngồi đây, trông hoa trôi theo nước chảy phương nào...”
Hoài hớp thêm một ngụm rượu chát để xua vị nước mắt mặn đắng đang chảy dọc xuống cổ họng mình.
- Mẹ, con sẽ đi hát.
Lặng im một lúc, Hoài nhíu đôi chân mày mảnh:
- Sao mẹ không cản?
- Vì mẹ biết con có đủ khả năng và đủ chín chắn để làm một người đàn bà hát. Con cũng đủ trưởng thành để không va vấp những cám dỗ của đèn màu. Hơn nữa, mẹ hiểu những mất mát, buồn đau sẽ vơi đi khi con cất lời ca tiếng hát - Khi nói điều đó, Hoài thấy mẹ quay đi lau giọt nước mắt tròn lăn nhanh trên má.
Ở phòng trà Dạ khúc Hoài vẫn đến hát, cậu chủ hai mươi bảy tuổi là tâm điểm thu hút đồng thời là khát khao của hầu hết những cô ca sĩ trẻ măng mới vào nghề. Hoài cũng mới vào nghề nhưng không còn trẻ. Ngoài ba mươi, hành trang là những vệt chân chim chóm xuất hiện trên khóe mắt, “một đời chồng vừa chia tay và cô con gái 10 tuổi” - cô ngắn gọn giới thiệu về mình như thế. Cậu chủ phì cười: “Gừng càng già càng cay, tôi lại là người sành... ăn gừng”. Hoài hiểu đó là sự châm chọc, đồng thời nghĩ, cậu chủ sóm thành công trên thương trường hóa ra chỉ là chú ngựa non háu đá.
Cậu chủ luôn có thói quen tặng những cành hoa hồng cho ca sĩ đến biểu diễn hàng đêm. Những nụ hồng đỏ thẫm, nhen nhóm như một đốm lửa. Từ khi Hoài đến, có thêm một nụ hồng trắng. Một vài cô ca sĩ tỏ vẻ không hài lòng, nói:
“Nụ hoa ấy có đặc biệt hơn các nụ hoa khác không, anh Long?”.
Long giữ thái độ im lặng như không hề nghe hỏi, Hoài cười khi nhận nụ hoa:
“Nụ hoa của tôi chỉ buồn hơn thôi mà”.
Khuya hôm ấy, Long nhắn tin:
“Nụ hồng ấy đặc biệt vì chị là con người đặc biệt. Lần đầu, tôi gặp một ca sĩ hát bằng tất cả đau thương, hờn giận mà chan chứa tình yêu”.
Hoài nhắn lại:
“Cậu nhầm, tình yêu đối với tôi là món xa xỉ phẩm mà tôi chẳng đủ năng lực tài chính để mua. Tôi đã không quan tâm tới điều ấy”.
“Tôi cho rằng tiền không mua được tình yêu” - Long đáp lại, kèm nụ hồng bạch gửi qua điện thoại.
“Không chỉ Long, trước Long hàng trăm, ngàn năm người ta đã biết vậy rồi” - Hoài không chịu thua. Đã vài ba lần Long tỏ ra quan tâm, thăm dò về tình cảm nhưng Hoài hoặc chặn đứng lại, hoặc phớt lờ đi. Cô chán ngắt cái trò tỏ ra vẻ yếu mềm, khao khát cần có ở một người đàn bà dành cho đàn ông. Hoài mỉm cười, tắt máy, rúc mặt vào mái tóc có mùi nắng của con gái đón một giấc ngủ vừa trườn tới.
Tết năm nay lại rất tệ. Đã là cái tết thứ ba nhà chỉ có mẹ và con. Con gái mua đầy hoa mai hoa cúc chưng khắp bốn căn phòng vẫn không thêm phần ấm cúng, chỉ thấy nhà thêm giống sân khấu phường chèo. Sáng mùng ba, khi đang lần mở lại album hình cưới thì chuông cửa reo. Không lẽ anh ta quay lại? - Tưởng có tâm trạng nguội lạnh với người cũ, nhưng đôi khi Hoài không kiểm soát được mình, vẫn mong ngóng một tiếng chuông cửa mà chẳng hiểu tại sao.
Trước mặt Hoài không phải là chồng cũ, là Long. Long nhoẻn cười, tay cầm bó hồng trắng tinh khiết: “Long vào được chứ?”. Hoài chần chừ, chưa đáp lời thì con gái ồ lên: “Hoa đẹp quá mẹ ơi! Vâng, chú vào đi, tất nhiên là chú vào được ạ”. Cả Long và Hoài phì cười trước vẻ cụ non của con gái. Hoài chạnh lòng nghĩ, bằng tuổi con bé, chưa bao giờ mình tạo điều kiện cho mẹ đón một người đàn ông lạ vào nhà.
“Chú sẽ quay lại nữa chứ?” - con gái hỏi khi Long vừa quay ra cửa.
“Dĩ nhiên, nếu mẹ cháu không phiền”.
“Dĩ nhiên là mẹ cháu rất vui” - con gái lại nhanh nhảu đối đáp khiến Hoài thấy gương mặt mình có chút nóng lên. Hoài thường không giấu được cảm xúc của mình qua vẻ mặt. Long nhíu mắt nhìn Hoài, tỏ ý ngạc nhiên và cười rất tươi. Hoài thanh minh: “Tại nắng lên...” - “chứ không phải tại má mẹ cháu hay hồng khi xấu hổ” - con bé lại nhanh nhẹn cướp lời. Hoài chỉ khẽ nhắc con không được xen vào khi người lớn trò chuyện, chẳng thể la mắng con gì hơn khi thấy lòng mình khe khẽ rung lên một khúc nhạc yêu thương khi mùa xuân đang về.