- VII -

Vượt qua các căn buồng của cơ quan tỉnh bộ, Tâm sải những bước dài. Mặt Tâm bần thần khó chịu. Về nguyên tắc đã bàn bạc tập thể rồi, sự kiện chắc chắn sẽ là thế, vậy mà sao Tâm vẫn như bị bất ngờ.

“ Công an, quân đội là ta nắm kia mà!” Cuối cùng dừng lại, Tâm trấn an mình và chậm rãi bước vào buổi dạ tiệc.

Đêm nay, gian đại sảnh của tòa trụ sở là nơi mở tiệc chiêu đãi các thành viên của ủy ban Hành chính tỉnh. Điện từng chùm sáng trưng. Hai dãy bàn phủ khăn trắng xếp đầy những chai rượu màu, những cùi dìa, phóng-sết ánh lên sắc bạc trắng lạnh. Các cô phục vụ ở quán Thiên Thai đến đây chạy bàn, tha thướt đi lại. Trời lạnh, mùi nước hoa thơm thoảng trong mùi rượu và khói thuốc lá vơ vẩn những vệt ngoằn ngoèo, chòng chành trên cao.

Ở đầu bàn bên kia. Chính mặc cái áo vét quen thuộc, ngồi cạnh ông Nông Vĩnh Yêng, vị chủ tịch mới của ủy ban Hành chính tỉnh. Đối diện với họ là các phó chủ tịch: Hoàng Văn Chao, Lục Đình Hoàng, miền củ họ Tẩn...

— Ông Yêng à — Chính quay nhìn ông chủ tịch đang cười ha hả rất thỏa nguyện — Bây giờ thì ông sẽ đón tiếp niềm nở các cán bộ, bộ đội vào công tác ở châu Mường Cang chứ?

— Ồi, ồi... — Yêng vẫn cười, tay phẩy phẩy — Ngài đặc phái viên à, danh đã chính, ngôn đã thuận, thì việc gì cũng xong thôi.

— Hiện nay ở một số nơi dân bị đói. Vấn đề tô tức...

— Xin ngài đặc phái viên cứ giao việc cứu tế cho tôi. Tôi sẽ ký ngay lệnh thoái tô...

Chính nhoai người trên bàn, về phía Hoàng Văn Chao:

— Ông Chao à! Xin phó chủ tịch lưu ý cho: Anh Kiến phàn nàn là dân Pa Kha vẫn còn phải đóng thuế thân. Mà sao ông cứ ngăn cản anh ấy xuống các bản thăm nom bà con?

Chao ngả người, cười khục khục, mặt thịt rung rung:

— Xin lĩnh ý ngài để sửa chữa ạ.

— Tôi định sau đây — Chính đưa mắt qua tất cả vị chủ tịch, phó chủ tịch — Tất cả các vị sẽ đảm nhiệm thêm cho việc này: mua súng, đạn cho bộ đội, mua thuốc phiện cho Bộ Y tế làm thuốc.

— Ồi, ồi, những việc ấy có gì là khó. Xin ngài Lê Chính cứ giao cho chúng tôi ạ.

— Một việc nữa là cho con cháu của các vị ra học trường thiếu nhi. Vì sao thế? Vì đất nước đang cần rất nhiều nhân tài để kiến quốc.

— Ngài đặc phái viên chu toàn quá!

Hoàng Văn Tường tối nay mặc com lê trắng, cổ cài nơ đen. Tường được bầu làm thư ký ủy ban. Hắn đắc ý. Vào phòng, hắn lăng xăng, lúc ghé lại với Châu Quán Lồ, ủy viên quân sự tỉnh, lúc tới cạnh ông Bằng, chủ tịch ủy ban thị trấn. Khi Tâm đi đôi giày ba ta bước những bước dài vào căn đại sảnh để tuyên bố khai mạc buổi dạ tiệc, khoản đãi các đại biểu thì hắn đang đứng cạnh Đắc và Châu. Hắn đưa mắt về phía Tâm, vẻ giễu cợt hiện rõ trên đôi môi bìu bĩu.

— Thưa các quý vị — Tâm cố kìm mình. Hôm nay chúng ta liên hoan thắng lợi của hội nghị hiệp thương bầu cử chính quyền tỉnh.

Tâm ngẩng lên. Căn phòng im phăng phắc.

— Thưa quý vị — Tâm tiếp — Tôi xin trân trọng giới thiệu, tới dự có đồng chí Lê Chính, đặc phái viên Liên bộ Nội vụ — Quốc phòng kiêm bí thư tỉnh bộ Việt Minh. Tiện đây cũng xin nhắc lại để quý vị cùng rõ: Tỉnh ta, hiện thời vẫn thi hành chế độ đặc phái viên — Tâm nhấn mạnh — Có nghĩa rằng, quyền tối hậu quyết định mọi việc là thuộc về đặc phái viên...

Phòng họp dậy lên những tiếng vỗ tay. Tâm bước lại cạnh Châu. Anh thấy Chính đứng dậy, cao vượt lên, tươi trẻ, mềm mại:

— Chế độ đặc phái viên là thế nào, tôi đã giải thích kỹ với các vị chiều nay rồi — Chính nói, giọng rất dịu — Đồng chí Tâm nhắc lại rất đúng. Chỉ xin nói thêm: vì các vị lần đầu tiên tham chính, còn bỡ ngỡ, nên chế độ đặc phái viên mang ý nghĩa như là một người quen việc, có khả năng làm cố vấn giúp đỡ quý vị.

— Hoan hô!

— Ủy ban Hành chính tỉnh muôn năm!

— Xin mời.

— Kính chúc ông chủ tịch...

Những tiếng reo hoan hỷ lộn xộn lại rộ lên. Tâm cau mày. Anh thấy mình như lạc lõng, không ăn nhập với xung quanh.

— Anh Tâm!

Nghe tiếng Châu gọi, Tâm quay lại, đón cốc rượu. Đắc ngồi trên cái đôn, mặt buồn buồn. Cạnh anh, Châu Quan Lồ đang chuốc rượu Hoàng Văn Tường, ánh mắt Tường lóe lên vẻ khiêu khích và thỏa mãn.

“Đừng tưởng bở! Mày mà thò cái đuôi phản động ra thì không thoát được tay tao đâu”. Tâm bức xúc nghĩ. Ông Bằng đi tới, ngồi xuống cạnh Châu thì thầm trao đổi cái gì rồi quay sang Tâm. “Anh Tâm à, cái việc cậu Huyền ấy mà, xin báo cáo với anh...”. Loáng thoáng qua tai Tâm lời ông Bằng. Anh nhăn mặt lắc lắc cái đầu đang nóng rực.

Đầu chải bóng loáng, Khả phởn phơ vì mới được cử làm chánh văn phòng ủy ban. Vừa bước vào, anh liền bị ông cụ Lục Đình Hoàng túm lấy tay, khoắn khoả:

— Anh chánh văn phòng ơi. Mai tôi về. Tôi gửi con cháu Bức ở đây, để nó hầu hạ ngài đặc phái viên.

— Dạ, dạ... xin cụ trao đổi với chị Châu ạ.

Khả lỉnh đi. Anh lướt qua mặt Tâm. Tiếng ông Nông Vĩnh Yêng choang choang như tiếng gõ thùng rỗng:

— Ngài đặc phái viên hứa sẽ thưởng cho vị nào tích cực công tác một tạ muối ạ.

Tiếng cụ Lục Đình Hoàng khe khé, se sắt:

— Tôi là phó chủ tịch phụ trách thanh tra, ngày mai tôi xin phép các cụ lên ngựa đi các châu làm việc ngay. Chế độ dân chủ Cụ Hồ đã ban hành phải để dân hưởng...

Ai đó thì thào sau lưng Tâm câu chuyện thời sự giặc Pháp đang lấn tới, tham vọng chúng còn nhiều. Kháng chiến nhất định sẽ bùng nổ rồi. Ai đó nói đến chuyện tản cư. Chính đứng dậy nói: Từ nay tỉnh ta thống nhất một chính quyền dân chủ, chúc các vị đại biểu thành công và phổ biến những nhiệm vụ cấp bách trước mắt.

— Anh Tâm uống đi — Tâm đón cốc rượu. Châu sát lại bên anh. Tiếng Châu thào qua tai anh:

— Phiền phức quá! Có lẽ tôi đưa cô Bức về trường thiếu nhi ở làng Nhuần. Dạo này anh vẫn bị ho nhiều à?

Tâm lắc đầu, nhớ cái tiếng ho của mình đêm nào ở phố vắng. “Không, mình còn khỏe. Bọn phản động, chúng mày đừng hòng”.

Uống hết cốc rượu, người Tâm nóng cháy lên. Anh nhìn bàn tiệc ồn ào, cắn môi, gật gù một mình: “Chính tỉnh táo, làm chính trị được. Nhưng phù thủy gọi âm binh lên rồi, liệu có sai khiến được chúng không?”.

Tùng ơi! Đi đâu đấy cháu?

Châu gọi thằng Tùng, gạt mấy sợi tóc mai, cúi xuống ngắt mấy bông hoa giềng dại. Mùa đông, những cụm hoa giềng dại cánh mỏng trắng xóa nở như tung giấy suốt triền núi.

Thằng Tùng leo lên đám thông ở mỏm đồi, nơi đặt hai nấm mồ của Tôyama và Giàng A Chin, cỏ đã phun màu xanh trên lớp đất đắp khô rang lớp vỏ ngoài.

Đặt bó hoa trước hai nấm mồ, Châu xếp lại tảng đá đánh dấu, rồi thắp hương. “Tùng ơi, cháu đi hái hoa nữa đi, đem về đây cho cô”. Giọng Châu ngạt ngạt. Gió lộng, mang theo hương nhựa thông và tiếng reo u trầm nhẹ bỗng của vòm thông.

Tịch mịch, khói hương dật dờ. Chính cúi xuống hai nấm mồ. Anh thoáng thấy hai con mắt Châu long lanh lệ. Thằng Tùng đã ôm một bó hoa giềng trắng về. Người phụ nữ đón hoa, bó lại, và đặt xuống.

Chính quay đi. Mắt Chính cay cay. Anh không khóc hôm truy điệu hai chiến sĩ. Nhưng hôm nay thì hình như anh không kìm giữ được. Hay vì anh nhìn thấy Châu cặm cụi sửa sang hai nấm mồ? Châu hiền dịu, dễ xúc động trước những mất mát đau thương.

Buổi viếng mộ ngắn ngủi đã xong. Thằng Tùng lại rúc vào mấy bụi cây mua, cây sim chơi trốn tìm. Thằng bé có vẻ hợp với cảnh rừng, với thiên nhiên.

— Anh nghĩ gì thế, anh Chính?

Đột ngột dừng chân, Châu quay lại nhìn Chính. Cái khăn vải đen ôm hai bờ má. Gương mặt Châu đọng nỗi trầm tư. Má Châu thoáng nụ hoáy đồng tiền. Hai con mắt to, đen, thường khi thấp thoáng vẻ bồi hồi quen thuộc, lúc này phảng phất một nỗi buồn lo xa xôi.

— Anh Chính à... anh gầy đi nhiều quá.

— Đừng lo cho anh.

— Em thấy hình như anh quá bận bịu với công việc và lo toan?

— Không...

Quay đi, bước chầm chậm, giọng Châu chợt như lạc đi:

— Anh đừng giấu em. Anh bận, anh vất vả. Và nhiều khi anh mất bình tĩnh. Anh...

— Châu, em cứ nói tiếp đi. Anh đang muốn nghe em nói.

— Anh cho phép em nói thật nhé. Anh Chính ạ, anh là đồng chí cấp trên của em. Trình độ mọi mặt anh hơn em. Lý luận và tình cảm anh đều vững vàng, sâu sắc. Nhưng từ hôm biết chuyện anh tát anh Đắc...

— Em biết chuyện ấy rồi, Châu?

— Đắc nói với em. Đắc không giận anh. Nói cho đúng, không dám giận anh. Anh ấy chỉ giận Tâm. Vả, lúc ấy Đắc có say. Cái tát của anh với Đắc làm em mất ngủ mấy đêm liền. Anh có tin như thế không?

— Anh tin!

Chính chớp chớp mắt. Châu đã bước sát lại anh. Chị mân mê cái đầu khăn phu la buông thõng trước ngực anh, và anh cảm thấy giọng chị như từ nơi nào đó trên vòm trời rất cao kia vọng xuống.

— Là bởi vì em lo. Hình như anh đã không còn được cái bình tĩnh, sáng suốt như trước mặt kẻ thù... Em nghe nói, xử sự quan hệ đồng chí khó lắm.

Dừng lại một lát, hai con mắt Châu ngước lên, đằm thắm rưng rưng:

— Anh, anh dè chừng những biến đổi, khi anh ở vị trí mới này. Anh, anh...

Hơi thở dồn gấp, hai bàn tay Châu áp ngực anh. Ngực Chính nóng dâng. Không! Đó không phải là những lời phán xử. Đó còn là lời của mẹ hiền, của chị cả, của người yêu thiết tha; đó là mẫn cảm của giới tính được nói bằng một tiếng nói riêng.

Bồi hồi, Chính quàng tay qua lưng Châu, anh kéo chị lại, nhận ra được tiếng đập của con tim từ bầu ngực chị vang động cả khuôn ngực mình:

— Giá như lúc nào anh cũng có em luôn ở bên cạnh, Châu ơi.

— Anh...

— Nhiều lúc anh bối rối thật sự, không biết giải quyết thế nào. Anh lúng túng. Anh mất tỉnh táo.

— Em muốn được chia sẻ với anh.

— Châu à! Cuộc sống luôn ở ngoài tầm kinh nghiệm của chúng ta. Việc xử lý với Thổ ty là một ví dụ. Đoàn thể cho ta đường hướng, nguyên tắc, nhưng thể hiện cụ thể thế nào, anh và Tâm nhiều khi bàn cãi rất căng thẳng mà không ra. Anh luôn cảm thấy anh nắm vững chủ trương của đoàn thể, nhưng trong từng sự việc cụ thể, anh vẫn có thể mắc sai lầm. Việc lập ủy ban...

“Hú!” Châu vội buột ra khỏi tay Chính. Thằng Tùng từ đâu chạy về hú một tiếng, nép ngay vào bụi mâm xôi ngay cạnh họ.

— Tùng ơi! Ra đây với cô. Rách hết áo bây giờ.

Họ đi xuống dốc. Tới chân đồi, Châu quay lại. Cặp mắt hai mí thoáng ánh tinh nghịch liếc qua khuôn mặt bần thần của Chính:

— Anh nhường quyền tối hậu cho em trong việc giải quyết cô Bức nhé! Mai em về làng Nhuần, anh à.

— Ừ, Châu cứ quyết định giúp anh — Chính đáp dịu dàng — À! Em đưa luôn anh Tâm về nghỉ dưới đó ít lâu hộ anh nhé.