Chương Kết

dịch giả: trọng báu - thành châu

Chương Kết

ị cóng lạnh vì rét buốt, nhưng dù sao Ivanôpxki vẫn tỉnh lại được, anh nhớ ra ngay: anh đang ở đâu và cần phải làm gì. Mục đích cuối cùng của anh vẫn sống trong anh ngay cả khi anh bất tỉnh, anh chỉ không biết rằng anh đã bị ngất bao lâu và không biết mình có còn khả năng nữa không. Phút đầu tiên tỉnh lại anh lo sợ mình đã bị chậm: trên đường im ắng, không có một tiếng động nào vọng tới. Gió rít từng cơn trên cánh đồng và bỗng một trận gió tuyết thốc tới phủ kín đến tận vai anh, đôi cánh tay tê dại đến nỗi những ngón không sao cử động nổi. Nhưng anh vẫn nhớ phải bò cho được tới đường cái, chỉ đến tận đấy cuộc hành trình của anh mới được coi là kết thúc.

Một cuộc giao tranh tuyệt vọng với tuyết lại bắt đầu, Ivanôpxki bò chậm, chỉ mong mỗi phút được một mét, không hơn. Sức đã kiệt lắm rồi, anh không còn tựa được lên bằng khuỷu tay, mạng sườn ngập sâu vào tuyết và sức tựa chủ yếu bằng chân. Anh cũng không hiểu sao chân bị thương lúc này không cảm thấy đau. Nhưng ở ngực tất cả lại như đang bị thiêu đốt, mọi đau đớn bây giờ như tập trung cả ở đây. Anh rất sợ, một lần nữa máu lại ộc ra khỏi họng, đến lúc đó đối với anh, mọi cái sẽ kết thúc, vì thế anh tránh thở sâu, anh không cho phép mình khạc nhổ ra. Anh giữ gìn lá phổi đã bị bắn thủng như giữ một thứ cần nhất, vì những giây phút cuối cùng của đời anh hoàn toàn phụ thuộc vào nó.

Thể lực của Ivanôpxki đã giảm sút tới mức quá tồi tệ và anh rất hiểu điều đó. Còn tri giác của anh, giống như một diễn viên đi trên dây, luôn luôn đung đưa giữa cái đang tồn tại và cái mê man bất tỉnh, bát cứ lúc nào cũng sẵn sàng rơi vào cái chết, anh cố sức chịu đựng cái đau đớn quá lớn đang choán hết tâm trí. Anh không cho phép mình bị mê man bất tỉnh chừng nào chưa tới đường.

Có thể anh thắng được mọi đau đớn trên cơ thể của mình, và dù thế nào đi nữa, dù có khó khăn và chậm chạp anh cũng đã bò tới con đường đó, nếu như không bị một con hào chắn lối - một con hào do bọn giặc xảo quyệt đào - trên đường đi của anh. Ivanôpxki suýt nữa bị ngạt thở vì ngập vào hào sâu phủ đầy tuyết, và anh bắt đầu ho. Lập tức anh thấy máu chảy, một cục máu đã đông cứng tuột ra khỏi mồm và dòng máu nóng tuôn từ cằm xuống cổ chảy xuống mặt tuyết. Anh nằm sấp trên mép hào nghĩ ngợi: không có gì mù quáng hơn là đã tự vẽ chuyện cho mình. Vượt qua bao nhiêu khó khăn, qua mọi khả năng đến như thế, bò lết suốt đêm cố đến được con đường đó để rồi chết như thế này, cách con đường có hai bước ư? Ngày mai bọn Đức sẽ đi trên con đường đó, và đáng lẽ anh sẽ đón chúng với quả lựu đạn trong tay, thì ngược lại anh sẽ hiện ra trước mắt chúng là một cái thây chết cứng đờ thảm hại.

Số phận là thế đấy!

Tri giác lại bắt đầu tuột ra khỏi anh, và lúc này tri giác không thể giúp tí gì cho sự nỗ lực của anh. Bóng tối đang che lấp, trong cảm giác của anh toàn thế giới chỉ còn là một điểm sáng nhỏ ngày càng lu mờ và cái điểm sáng nhỏ nhoi đó rồi cũng tắt. Tuy vậy, cả lần này nữa có một cái gì đó đang nén cái tuyệt vọng trong con người anh, và cái cơ thể tàn tạ của anh lại hướng về với sự sống. Chẳng cần một sự nỗ lực ý chí nào của anh, điểm sáng đó lại phát sáng, và anh bỗng cảm giác được tuyết xung quanh, thấy cơ thể buốt thót, thấy đau đớn và yếu hẳn. Cảm giác trở lại, anh lập tức cử động, cố vượt ra khỏi hào tuyết và bò lên mặt đường. Còn sống anh cần phải chiếm được vị trí cuối cùng của mình, và anh sẽ hy sinh ở nơi đó.

Ivanôpxki đã thoát ra được con hào, anh đã dùng cạnh sườn nâng toàn thân lên mép đường bò được bốn bước và kiệt sức. Dưới người anh là vết xe ôtô, anh cảm thấy rõ điều này bằng thân mình và anh không thể vòng tránh được. Anh thở phào, hơi thở ngắn, vẻ hài lòng và chuẩn bị lựu đạn.

Song Ivanôpxki phải đánh vật mãi với quả lựu đạn, việc này còn khó khăn hơn cả việc anh vượt qua hào. Những ngón tay cứng lại vì lạnh, khó điều khiển, hầu như chúng đã hoàn toàn mất cảm giác. Anh định tháo nút buộc lựu đạn ở cạnh sườn bằng ngón tay, song thật uổng công, anh không sao làm được điều đó. Những ngón tay cứng lại lần lần trên đùi, anh chỉ có thể cảm nhận được hai đầu nút buộc, thật là một thảm họa. Anh suýt nữa bật khóc vì sự thay đổi cay đắng đã thắng anh một cách quá đột ngột như vậy, thật ra chúng chỉ mới lần đầu tiên không phục tùng anh. Anh dùng cùi tay để sờ cái hình tròn nặng của quả lựu đạn, anh dồn hết sức còn lại giật quả lựu đạn từ trên thắt lưng xuống đến tận vùng bẹn. Một tiếng rắc nhẹ và anh cảm thấy ngay anh đã thoát khỏi vật nặng, quả lựu đạn đã rời ra nằm trên tuyết dưới người anh.

Rõ ràng Ivanôpxki đã mất quá nhiều sứe lực và không thể làm gì hơn được nữa. Anh nằm lâu ở chỗ vết xe, chỗ vết xe nông đó tuyết đang xoáy tròn, và anh nghĩ rồi cả mình cũng sẽ bị tuyết phủ. Nhưng giờ thì mặc cho tuyết phủ, chẳng đi đâu mà vội, anh sẽ đạt được mục đích. Bây giờ phải trị quả lựu đạn đã. Tuy hai bàn tay đã mất hết cảm giác nhưng anh vẫn sờ thấy cái chốt lựu đạn, không làm sao uốn thẳng chốt an toàn ra. Chật vật lắm anh mói đẩy được quả lựu đạn từ dưới lên đến cằm, và anh dùng răng cắn chặt vào đoạn cuối chốt đã được uốn thẳng.

Lúc sau Ivanôpxki đã cử động ngắn được hai ngón tay để có thể dứt ra khỏi chuôi lựu đạn những cái vòng đã tách ra thẳng trở lại. Nhưng lúc này anh cố gắng sức bao nhiêu chăng nữa cũng không thể làm gì được. Dường như chúng đã dính chặt vào đó và tựa như người ta đã hàn chúng với nhau, và anh đã phải cắn xé đến hàng nửa giờ đồng hồ, gãy răng, thủng lợi, mới xoay và bẻ cong được cái đoạn thép cứng. Chỉ sau khi làm đi làm lại hàng trăm lần răng anh mới ghìm được cái đầu cho chúng ăn khớp vào nhau. Trong lúc làm anh luôn sợ mình sẽ không kịp hành động nếu như trên đường ôtô bọn Đức xuất hiện. Giờ đây khi lựu đạn đã sẵn sàng ở tư thế ném anh lại sốt ruột chờ đợi xe địch đến.

Chờ đợi có lẽ là điều khó khăn nhất so với tất cả những gì mà anh phải trải qua suốt đêm. Căng tai để bắt từng âm thanh ngoài cánh đồng, nhưng ngoài tiếng gió rì rào ra anh không nghe thấy một âm thanh nào khác nữa. Con đường đã lôi cuốn anh dốc hết tàn lực, khả năng mà anh có để nhằm tới đích, giờ đây con đường ấy vắng ngắt, mọi vật xung quanh đóng băng cứng, chỉ có tiếng tuyết rơi lạo xạo một cách đơn điệu trên mặt vải và phủ tuyết lấp dần dần anh dưới vết bánh xe.

Dù chăm chú đến thế nào Ivanôpxki cũng không nghe thấy một động tĩnh gì, anh chán ngán và nghĩ, đến sáng chắc cũng chẳng có người nào xuất hiện trên đường. Buổi sáng có thể có một tên địch từ cơ quan tham mưu đó đi ra hoặc đến cơ quan tham mưu: Cơ quan tham mưu của chúng không thể đi khắp ngả mà lại không có đường. Nhưng từ giờ đến sáng còn bao lâu nữa - một giờ hay năm giờ? - Anh cũng chẳng có khái niệm gì về thời gian. Giờ đây anh thấy tiếc đã để chiếc đồng hồ lại vị trí trú quân, có lẽ điều đó là hoàn toàn thiếu thận trọng, không biết rõ thời gian anh không thể lượng được sức mình để gắng sống đến sáng.

Bằng những ngón tay không còn cảm giác, Ivanôpxki nắm chặt lấy chuôi lựu đạn, nằm sấp xuống tuyết và chờ đợi. Hầu như anh không mở mắt, không mở mắt anh cũng biết xung quanh chỉ là bóng tối mờ mờ và tuyết, chẳng có gì hơn. Anh vẫn nghe rất rõ mỗi âm thanh vang lên trong đêm vắng lặng này, song cái âm thanh mà anh đang chờ đợi vẫn không có.

Ivanôpxki cảm thấy không cử động được nữa, nhiệt trong người anh đã mất hết, chỉ còn lại sự cóng lạnh. Anh cũng hiểu gió và rét buốt trừng phạt anh nhanh hơn cả bọn Đức, nếu chúng có thể làm được điều đó. Cái nguy hiểm, đó càng ngày càng thấy rõ hơn, vì mỗi tế bào trong người anh buốt thót đến nỗi anh không thể run lên được nữa. Rồi anh sẽ bị đông cứng dần dần, sẽ không tránh khỏi và cứ thế tiếp tục mãi. Nơi đây không có ai có thể giúp anh, động viên anh, và thậm chí chẳng một ai biết được anh đã kết thúc cuộc đời mình như thế nào. Nghĩ đến điều này, Ivanôpxki bỗng cảm thấy kinh hoàng, chưa bao giờ anh ở trạng thái cô đơn như thế, trong giờ phút khó khăn bao giờ anh cũng có người ở bên, giúp đỡ lúc gặp rủi ro nhất, ở đây anh thui thủi một mình như một con sói bị thương đang bị dồn đuổi ngoài cánh đồng lạnh giá vô tận này.

Anh không tránh khỏi chết, tất nhiên anh hiểu rất rõ điều đó trong hoàn cảnh của anh, và anh cũng không nuối tiếc về điều đó. Chẳng cái gì có thể cứu được anh, anh không cầu may, anh biết: với những người bị bắn thủng ngực trong chiến đấu chẳng có phép màu nhiệm nào có thể cứu vãn được. Anh không trông chờ vào một cái gì, anh muốn chết một cách không vô ích. Chỉ cần chưa kịp chết cóng trên con đường này, đợi đến bình minh và đợi chiếc ôtô đầu tiên chở bọn Đức đến. Thật là tuyệt vời nếu như trong xe lại là một tên tướng. Ivanôpxki sẽ làm cho hắn bay tung lên không trung cùng với chiếc xe sang trọng của hắn. Ít ra cũng phải xơi gọn được một thằng đại tá hoặc một tên sĩ quan quan trọng nào đó. Chắc là cơ quan tham mưu của bọn Đức đóng ở trong làng lớn ấy phải có đủ những tên sĩ quan quan trọng.

Nhưng làm được việc đó, cần phải đợi đến bình minh, phải đứng vững được trước buốt giá nghiệt ngã của cái đêm bất hạnh này. Anh cảm thấy sống cố được qua đêm khó đến mức anh bắt đầu sợ. Sợ bị đóng băng dính chặt xuống đường, sợ ngủ thiếp đi hoặc mê man bất tỉnh, sợ vết thương ở ngực đang rình rập từng cử động của anh, sợ ho mạnh sẽ làm trào máu. Bao nhiêu nguy hiểm đang chờ đón anh trên mặt con đường đáng nguyền rủa này, còn anh buộc phải chiến thắng hoặc phải khôn ngoan để kéo dài sự sống cho đến rạng đông.

Giờ thì Ivanôpxki không cảm nhận ra những cánh tay của mình nữa, còn chân cũng bắt đầu bị tê liệt. Anh thử nhúc nhích những ngón tay vào trong ủng nhưng chẳng đạt được gì trong đó cả. Để làm cho nóng lên anh gõ đôi ủng xuống mặt đường. Trong đêm thanh vắng tĩnh mịch vang lên tiếng lóc cóc trầm đục, náo động, và anh dừng lại. Chân anh cũng chẳng nóng lên chút nào. Tình trạng sức khoẻ anh thêm nguy ngập, cảm thấy mình sắp ngất, anh cố dùng sức tàn nhét quả lựu đạn xuống dưới bụng. Bây giờ anh phải giữ gìn quả lựu đạn hơn giữ gìn cuộc sống của mình. Không có nó lập tức sự có mặt của anh trên mặt đường này trở nên vô nghĩa.

Sau cơn mê bất tỉnh, lại tiếp những cơn đau vắt kiệt sức, Ivanôpxki vẫn mơ màng thấy rét buốt đang luồn lách vào cơ thể và hoảng sợ sẽ không qua nổi hết đêm nay, chẳng còn mưu kế gì có thể giúp cho anh gắng sống đến bình minh. Rồi sẽ ra sao đây? Cái tiếng nói phản đối, đầy thất vọng đang gào thét trong anh. Phải chăng mọi cái chẳng còn gì nữa? Thế thì bao nhiêu nỗ lực của anh sẽ ra sao? Phải chăng tất cả việc làm đó đều uổng công vô ích? Nhưng chính những cái đó là sản phẩm của “cái tôi” vật chất của anh, và có lẽ chính chúng là vật chất, bởi vì chúng là da thịt đã vắt kiệt của anh, là máu mà anh đã đổ xuống, thế thì tại sao trong cái thế giới vật chất đặc biệt này chúng lại phải biến đi mà không để lại dấu vết gì? Biến thành hư vô ư?

Tuy anh gần như chắc chắn biết rằng mọi cái rồi sẽ kết thúc không may, nhưng anh vẫn không chịu hiểu điều đó. Anh vẫn muốn tin rằng, trong những đau khổ như vậy, mọi cái anh cho là hoàn tất sản phẩm được biểu hiện ra ở đâu đó, cần được biểu hiện ra ở một cái gì đó. Cứ cho là không phải hôm nay, cũng không phải ở đây, không phải trên con đường này, có thể xảy ra ở một nơi khác, ở một thời gian nào sau đó. Song cái chính là cái chết đau khổ của anh, cũng như những cái chết không kém phần đau khổ của hàng nghìn người khác, cần phải dẫn đến một kết quả nào đó trong cuộc chiến tranh này. Nói cách khác, cái chết trong một nỗi tuyệt vọng không phương cứu chữa và tương đối cần thiết của anh trên mảnh đất này và trong cuộc chiến tranh này là tất nhiên? Bởi vì, anh sinh ra đời, anh đã sống, đã đấu tranh với bao nhiêu chuyện, đã chịu đau khổ, đổ dòng máu nóng, và giờ đây anh hiến dâng toàn bộ cuộc đời mình trong nỗi đau thương để nhằm một mục đích nào chứ. Anh cần phải đạt được một cái gì dù chỉ là chút xíu, nhưng dẫu sao đó cũng là ý nghĩa của con người.

Đột nhiên anh tin rằng, chuyện đó sẽ xảy ra. Nhất định sẽ xảy ra, trên thế gian này chẳng có nỗi đau nào của con người là vô nghĩa. Hơn nữa, đó lại là những đau khổ và máu của người lính đã đổ xuống trên mảnh đất đông giá trơ trọi nhưng lại là mảnh đất của mình. Cái ý nghĩa của sự việc là ở đó! Cái kết cục sẽ tới là không thể nào khác được, nó cần thiết là như thế.

Anh chỉ cần chờ đến bình minh...

Khoảng thời gian đó băng giá và buốt lạnh cứ thấm dầu vào tận nội tạng anh, anh cảm thấy rất rõ. Tuy đang ở trong trạng thái mơ mơ, tỉnh tỉnh, nhưng anh vẫn tri giác được cái lạnh giá đã đột nhập vào cơ thể kiệt quệ của anh một cách chậm chạp nhưng bám chắc dai dẳng như thế nào, và anh tính toán từng phút ngắn ngủi còn lại của anh. Một lần mở mắt ra, anh rất đỗi ngạc nhiên, anh cố sức mở to hơn nữa. Ngoài đồng đã sáng, cảm giác như bóng đêm dày đặc chụp lấy mặt đất từ lâu lúc này rõ ràng đã bị gỡ bỏ, bầu trời trở nên khoáng đãng và sáng dần ra. Những ngọn bạch dương phủ sương muối đã hiện rõ trên nền trời. Con đường bị bão tuyết làm biến đổi đang chạy dài về tít mờ xa.

Sau khi nắm được tình hình qua cái nhìn ngắn ngủi song quá sức lực đó, anh muốn gục đầu xuống tuyết, nhưng đột nhiên anh lại thấy có một vật gì đó xuất hiện trên đường. Thoạt đầu anh tưởng là ô tô, quan sát kỹ hơn anh nhận ra đó là chiếc xe tải do ngựa kéo. Mệt mỏi vì nhìn quá lâu, anh lại gục đầu xuống tuyết, cảm thấy vừa bối rối, vừa sợ hãi, vừa hy vọng. Một câu hỏi lớn đặt ra trước anh như một bản án: Ai có thể đi trên chiếc xe tải kia? Nếu là những người nông dân, những nông trang viên thì đó là một điều tuyệt diệu mà mới vừa đây anh cũng không dám tin vào nó: anh sắp được cứu sống. Còn nếu đó là bọn Đức... Không, anh hoàn toàn không thể nào hiểu nổi tại sao và lúc sớm mai này, trong trong cái làng nơi cơ quan tham mưu Đức đóng, bọn chúng lại đi ra trên chiếc xe tải đó. Mọi cái trong anh đều nổi lên chống lại cái giả thuyết mơ hồ này, suốt đêm anh đã chờ đợi bất kỳ một cái gì, nhưng tuyệt nhiên không phải là chờ đợi cái xe tải chở đồ đạc do ngựa kéo này.

Nhưng đó vẫn là chiếc xe, nó vẫn đang tiến lại gần anh. Đã nhìn thấy rõ những con ngựa thắng vào cỗ xe. Đôi ngựa lớn màu hung, ve vẩy những cái đuôi ngắn, chúng kéo nhẹ nhàng thoải mái một chiếc xe chất đầy rơm. Trên nóc cao chiếc xe, hai tên lính Đức buông lỏng cương, ngồi nghiêm trang, đang trò chuyện khẽ với nhau.

Ivanôpxki lặng người đi trong rãnh vết xe vì những cái mà anh nhìn thấy. Anh không tưởng tượng nổi lại có sự không may này. Anh đã bỏ bao nhiêu sức lực, chịu bao đau đớn, dở sống, dở chết để cố đổi lấy kho vũ khí, đạn dược, đổi lấy mạng một tên tướng hoặc ít ra cũng phải là một tên đại tá tham mưu với chiếc cặp da chứa tài liệu, thì nay anh phải làm nổ tung hai tên lính áp tải với chiếc xe rơm do ngựa kéo.

Song, chẳng có thể nào làm khác được. Với anh, chẳng còn gì nữa. Vì nhiệm vụ của người chiến sĩ, anh sẽ góp phần cuối cùng của mình cho Tổ quốc. Những người khác sẽ góp phần của họ cho những công việc khác lớn hơn. Có thể, đó sẽ là những cơ sở hậu cần lớn của địch, những tên tướng kiêu ngạo, những bọn sĩ quan độc ác. Phần của anh là hai tên lính áp tải. Anh sẽ chạm trán với chúng trong trận chiến đấu cuối cùng của mình mà xuất phát điểm của sự việc đã được định trước rồi. Anh quyết định sống mái với chúng vì chính mình, vì Pivôvarốp, vì những người đã hy sinh, những chiến sĩ tiên phong Seluđiac, Cudravet. Vì đại úy Vôlôc và những chiến sĩ trinh sát của đại úy. Và ít ra còn vì những người... Anh dùng răng dứt mạnh vòng hãm quả lựu đạn.

Chiếc xe tải đi gần lại, và có lẽ hai tên Đức cũng đã nhận ra anh. Tên mặc áo ca pốt cổ cao ngồi quay mình lại phía anh đang tiếp tục ba hoa gì đó, còn tên kia đang cầm cương ngựa, hắn nghển cổ nhìn mặt đường. Ivanôpxki nhét quả lựu đạn vào phía dưới bụng, nằm yên. Anh biết, từ xa chúng không nhìn rõ lắm chiếc áo choàng của anh, hơn nữa tuyết ở rãnh vệt xe lại phủ che lấp anh khá nhiều. Anh cố nín thở không động đậy, dán mình xuống và nhắm nghiền mắt lại; nếu chúng thấy anh hẳn chúng nghĩ rằng anh đã chết và sẽ lại gần hơn.

Thế nhưng... chúng không tiến đến gần chỗ anh, dừng ngựa cách khoảng hai mươi bước chúng kêu lên tiếng gì đó. Anh vẫn nằm bất động và không đáp lại. Mở hé mắt, anh theo dõi chúng một cách kín đáo, anh cảm thấy cái hình tròn tròn của quả lựu đạn, cứu cánh dưới người anh đây, thật đáng quý mà suốt đêm rồi anh chưa thấy hết giá trị.

Không đợi có sức đáp lại, cái thằng mặc áo capốt cổ cao từ trên xe tải vớ lấy khẩu các bin và tụt giật lùi xuống đường. Thằng kia vẫn ngồi nguyên tại chỗ, tay không rời cương ngựa. Ivanôpxki sôi lên vì tức giận. Sự việc diễn ra xấu hơn anh dự tính: thằng Đức đó đã tiến lại gần anh. Ivanôpxki cố kìm mình, mắt anh tối sầm lại, cuộc đời và hàng

bạch dương như nhích về một phía. Song không hiểu sao anh vẫn kiềm chế được và đón đợi.

Kéo cần khóa nòng, tên lính Đức kêu to ra lệnh gì đó và khi quăng bỏ chiếc áo capốt dài, hắn bước đi trên đường. Hắn kẹp nách khẩu cácbin đã sẵn sàng nhả đạn. Ivanôpxki hơi buông lỏng cái chốt hãm của quả lưu đạn và lặp đi lặp lại không thành tiếng như cầu nguyện: “Nào, mày đi nữa đi, hãy đi nữa đi…”

Anh đón đợi, trong lúc tất cả sẽ biến thành sự thể hiện sinh động của một nỗi đợi chờ Vĩ đại, anh đã chẳng có một khả năng khác. Anh không đủ sức để ném quả lựu đạn tới chỗ tên lính Đức, anh chỉ có thể làm nổ tung nó cùng với anh.

Song tên lính áp tải này có lẽ là một thằng nhát gan, vì hắn tiến tới phía anh rất thận trọng, chốc chốc hắn lại quay lại phía sau. Tuy nhiên tên Đức cũng đã đến gần. Ivanôpxki đã nhìn rõ cái mặt không cạo như còn đang ngái ngủ, cái nhìn đầy lo sợ của nó, anh nhìn rõ cả chiếc cúc áo phủ sương muối trên chiếc áo capốt của nó. Nhưng khi chưa tới chỗ Ivanôpxki tên lính lại kêu lên một lần nữa tiếng gì đó và dừng lại. Trong khoảnh khắc khi thấy tên Đức nâng súng lên vai và nhắm bắn, Ivanôpxki suýt nữa gầm lên vì tức giận. Tên lính nhằm cẩn thận nhưng không có kinh nghiệm. Nòng cácbin rê từ phía này sang phía khác. Tên lính Đức ngồi trên xe tải rơm nói luôn mồm điều gì, hình như nó chỉ bảo tên bạn nó. Ivanôpxki vẫn nằm nguyên không động đậy, anh mở to mắt nhìn thẳng vào kẻ giết mình, và những giọt nước mắt tuyệt vọng lăn trên má anh. Anh đã đợi cho đến sáng và anh đã gặp bọn Đức trên đường như vậy! Tất cả đã kết thúc một cách ngu xuẩn, vô nghĩa, ngốc nghếch, mà mặc dù thế nào cũng không thể không kết thúc. Anh còn nằm nguyên như thế làm gì? Đứng lên ư? Kêu lên chăng? Giơ cao hai tay lên chắc? Hoặc âm thầm và ngoan ngoãn đón nhận viên đạn cuối cùng này một cách trực diện, để vĩnh viễn xóa bỏ đi trên mặt đất?

Có lẽ anh sẽ bị xóa đi, còn lúc này quả thật anh vẫn có những giây tính toán, mà tiếp sau những giây đó là sự An Nghỉ Vĩnh Hằng. Trong tình thế này của anh, đó là một điều đầy hấp dẫn, bởi vì ngay tức khắc, nó sẽ giải thoát cho anh khỏi tất cả những đau đớn. Nhưng những người khác vẫn sống. Họ sẽ chiến thắng, họ sẽ bảo vệ miền đất hạnh phúc, xanh tươi này, sẽ hít thở căng lồng ngực, và làm việc, yêu thương. Nhưng không một ai biết, cũng như số phận, lớn lao của họ không hề tùy thuộc vào sự hy sinh của người chỉ huy trung đội hai mươi hai tuổi - trung úy Ivanôpxki, trên con đường này.

Không, anh không đứng lên bởi lẽ anh không thể đứng lên được, và anh cũng không kêu, mặc dù có lẽ anh vẫn còn kêu lên được. Anh chỉ rung lên khi một tiếng súng đơn độc vang lên và một viên đạn lao vào cơ thể đã dẫm máu của anh. Tiếng súng tắt đi trong cái yên tĩnh dè dặt sớm mai. Viên đạn xuyên vào vai anh làm gãy nát xương quai xanh, nhưng đằng nào cũng vậy, anh không động đậy người và cũng chẳng kêu rên. Trong sự cố gắng cuối cùng, anh chỉ còn biết nghiến chặt răng và nhắm nghiền mắt lại. Với niềm hy vọng hồi hộp cuối cùng, anh cố nghe tiếng bước chân trên đường mỗi lúc một gần lại và nghĩ: vẫn có khả năng, và chưa phải là mất tất cả, vẫn còn có thể, vẫn sẽ thực hiện được. Cái cơ hội nhỏ nhoi nhất vẫn còn trong anh. Chậm chạp, hết sức thận trọng, nén nhịn cơn đau mới đang giày vò, anh xoay người nằm nghiêng, rút quả lựu đạn từ dưới bụng ra. Và anh buông trái lựu đạn vừa vặn lúc tiếng bước chân trên đường dừng lại sát bên anh. Anh cảm thấy dưới mạng sườn anh căng ra, co giật đàn hồi, rồi lập tức ngòi nổ đập, tiếng bộp vang khô khốc đột ngột. Tên Đức kêu thất thanh, bỏ chạy thục mạng. Ivanôpxki vẫn kịp nghe thấy vọng trên nền đất hai tiếng bước chân của nó, rồi sau đó anh không nghe được gì nữa...

Mấy giây sau, lớp bụi và tuyết xáo trộn tung lên trùm lấp, không thấy Ivanôpxki trên mặt đường nữa, chỉ thấy một cái hố, hình phễu không to lắm dưới rãnh vệt xe của con đường, khói từ hố bốc lên cuốn theo gió. Xung quanh những cục đất rắn cứng rơi bừa bộn, ngổn ngang trên lớp tuyết đã bị bóc đi, phía sau rãnh là những mảnh vạt áo ca pốt dài rải tứ tung trên tuyết bẩn. Xác một tên Đức bị sức ép của quả lựu đạn nổ hất sang một bên, chiếc xe tải bị lật nghiêng, rơm vãi tung toé, đôi ngựa mắc vào xe đang cố vùng dậy một cách tuyệt vọng, con ngựa hồng lực lưỡng đang giãy giụa, còn tên lính áp tải thoát chết bỏ chạy theo con đường dẫn vào làng.

Hết

Đánh máy: hoi_ls
Nguồn: NHÀ XUẤT BẢN VĂN HÓA - THÔNG TIN Hà Nội - 2006
VNthuquan.net - Thư viện Online
Được bạn: Ct.ly đưa lên
vào ngày: 21 tháng 3 năm 2014