23 - An Phận

Khác với mọi ngày, hôm nay Thắm đến trường xin nghỉ học từ giã cô giáo từ giã các bạn. Hai hành mi ánh lên hai giọt nước sắp trào ra khỏi mắt, thế là hết những ngày hồn nhiên vô tư chỉ biết có sách, có bạn nô đùa.

Sau một thời gian dài đau ốm, thuốc men, mẹ nàng mang chứng bại xuội, nàng phải nghỉ học ở nhà giúp cha trông coi các việc thay thế mẹ. Tuy ít tuổi nàng đã tỏ ra người lanh lẹ biết tháo vát giúp cha trong công việc hàng ngày, hay phải thay cha đi đây đi đó. Mỗi khi xong nhiệm vụ cha giao phó, trở về nhà nàng rất phấn khởi nhìn cha gật đầu vui vẻ nghe nàng trình bầy công việc đã làm xong.

Ngày tháng qua mau, thân hình trí khôn tuần tự nẩy nở. Nàng tự biết mình không đẹp, chẳng đến nỗi xấu. Cũng một đôi khi nghe các người lối xóm, thân thuộc hay trong họ hàng thầm thì nói nàng xấu, không đẹp bằng cô nọ cô kia, nói gì bây giờ, khi có người mách lẻo rằng người ta nói nàng xấu, cũng có hơi khó chịu thật, rồi bỏ qua nàng tự an ủi, thôi kệ mình cứ giữ nết na, làm hết bổn phận những gì mình làm được, an phận là hay hơn cả.

Nhớ lại thỉnh thoảng cha nàng nói với người trong nhà: “Nó đẹp đấy không xấu đâu”, cha nói con gái cha đẹp nết, giỏi giang đấy, người cũng không xấu đâu. Nàng yên trí, vui vẻ khi nhớ đến các câu nói đó và nét mặt hiền từ, trìu mến của cha.

Ít lâu nay hay có những ông bà khách đến chơi với cha mẹ Thắm nhiều hơn thường lệ. Truyện khi to khi nhỏ, vui vẻ nhìn nàng gật đầu lúc ra về. Lại nghe mẹ nói với cha năm nay con mình đã 20 tuổi, còn non nớt gì. Cha chỉ đáp:

“Nó đi nhà mình như thiếu một cánh tay, phải sắp xếp lại, tập cho các em nó theo gương chị, mà rồi đến đâu hay đến đó, có con gái lớn đâu giữ mãi ở nhà được.”

Cha mẹ nàng cũng nói qua cho nàng biết, rồi tuần tự nhi tiến. Cha mẹ nói sao con nghe làm vậy. Bên đàng trai người ta chỉ kén người đảm đang, nết na, hiền thục, “cái nết đánh chết cái đẹp, tốt gỗ hơn tốt nước sơn”.

Ngày cưới nàng hồn nhiên lộng lẫy trong bộ áo cưới, đôi mắt tinh anh sắc sảo, vẻ mặt hiền thục ung dung sánh vai chàng rể lễ trước bàn thờ tổ tiên.

Cũng như phần đông những cặp vợ chồng khác do cha mẹ đôi bên đã kinh nghiệm kén chọn, tìm hiểu sắp xếp rồi nói cho con biết. Thắm, Hạnh lập gia đình trên tiêu chuẩn này. Họ đã sống hạnh phúc trong sự tương kính lẫn nhau. Tách khỏi đại gia đình đôi bên, Hạnh, Thắm đem hết khả năng, nỗ lực xây dựng gia đình, đào tạo nên nếp sống phong lưu, ổn cố. Rồi khi đã có tiền lại muốn có danh, Hạnh thích bắt chước nhiều người xu thời muốn có danh, có tiếng, kẻ vì người nể, Hạnh cần giao thiệp nhiều bạn bè. Thuận tiện hơn cả là đến các vũ trường vừa được ăn chơi, lại dễ gặp nhưng người có chức tước, địa vị và cũng là chỗ cho các poule de luxe giăng bẫy bắt địa các chính khách tập sự.

Thắm hiểu tính Hạnh là con người xu thời, háo danh, hay a dua phô trương, thích bề ngoài, dễ tin, nói nhiều làm ít nhưng bản tính rất tốt. Tâm lý con người ta một số hay thèm khát thích đi tìm của lạ. Ăn món gì ngon mặc lòng lâu ngày quen miệng cũng vẫn thấy nhàm chán muốn đi tìm thứ khác tưởng ngon ăn thử mùi vị lại không bằng thứ mình ăn thường nhưng mặc dù thế vẫn thích đi tìm của lạ, không ngon nhưng đẹp, khéo tô, khéo điểm, trông mát mắt lắm, vuối ve, xoa nắn, nói như rót vào tai là nghề của nàng.

Khi đã mềm lòng, bị lung lạc với mánh khóe kích thích bằng nước mắt, cả một chuỗi hồng nhan bạc mệnh, bị lừa, bị gán nợ hay cảnh nhà sa sút hay gì gì đi nữa, nhờ bóng tùng quân ra tay tế độ với người trầm luân, rồi thương vì tình cảm, vì sắc. Thấy đã chín mùi bắt sang thế công, nàng lấy điệu tỏ ra tư cách, biết giao thiệp với người sang, chỉ có nàng cặp với chàng sẽ tăng uy tín giá trị cho chàng, vì nàng đẹp biết ăn vận theo thời trang lịch sự.

Chàng muốn giao thiệp với những người vị vọng, nàng tìm cách đưa chàng tới làm quen ở khiêu vũ trường, ở các party, chiều đúng sở thích, gãi đúng chỗ ngứa nàng nói gì bảo gì mà chàng chẳng nghe. Không thế đưa nàng về thế cho cái “nửa thân mình” được thì phải làm thế nào cho khuân hết tài sản dâng hết cho nàng vậy.

Thuyết chồng chúa vợ tôi, phu xướng phụ tùy đã ăn sâu vào phái nam. Đàn ông họ vẫn lấn lướt, ích kỷ có dịp tỏ ta độc đoán muốn đi đâu lâm gì. Hạnh đã nhiều lần chi tiêu cho những yến tiệc thù tạc không đâu. Thắm còn chịu đựng, bây giờ Hạnh lại ngang nhiên lấy những món tiền lớn ra khỏi nhà không đủ lý do, tất phải vấp vào bức tường cương quyết của Thắm; tiền tài là huyết mạch, phải bảo vệ cho các con với bất cứ giá nào, những gì tự tay mình gầy dựng lên. Hạnh không trách cứ Thắm được điều gì.

Thắm giữ im lặng như không có điều gì xẩy ra, không còn cộng tác như trước thì hãy coi như tôn trọng tự do riêng của Hạnh vậy, cần giữ trong gia đình có không khí vui vẻ để các con an tâm học hành. Nàng lấy hai chữ an phận, tìm an ủi, tìm hạnh phúc bên các con và trong công việc làm. Nàng không nghe các bà xui giục, có hành động hạ cấp nhỏ nhen đi chửi nhau, hay đánh ghen, liệu có kéo về được tinh yêu của chàng đã bị di chuyển tới chỗ khác. Một khi người ta giữ chặt, muốn lấy lại ngay rất khó, chờ đợi sẽ có biến cố là lẽ tất nhiên, vì tình yêu cũng có căn bản, đặt không đúng chỗ rất dễ tan. Bấy giờ không mong cũng quy khứ lai hồi.

Một mầu xanh lam mờ xương, những rặng núi ngút ngàn chạy dài thăm thẳm, gió hiu hiu thổi nhẹ những lá trà xanh còn đọng sương mai. Những cánh đồng trà thoai thoải chạy dài, trong đó nhấp nhô những bóng hình ẩn hiện, tiếng cười nói rổn rảng của các cô, các bà tay đang thoăn thoắt hái lá bỏ vào gùi đeo sau lưng, thỉnh thoảng lại rộ lên một tràng cười vui.

Thắm nhìn cảnh vật không biết chán, trong lòng êm ả như reo vui. Nàng đi hết vườn trà này sang vườn trà khác, không ngớt hỏi han trò chuyện với từng người.

Mặt trời đã lên cao nhiệt độ càng tăng, đi nhiều mỏi chân nên thấm mệt. Nhìn bao quát cả nương chè xanh chạy mút mắt, nàng quay ngược chiều trở về nhà, còn sửa soạn bữa cơm trưa. Sau khi đã kiểm soát khu nào còn bỏ sót, nhắc cho người ta tới hái nốt phần còn lại.

Thanh thản thư thái với công phu tự mình đã thực hiện được một sự nghiệp đáng kể, đã giúp được nhiều gia đình có công ăn việc làm, người nào cũng nhìn nàng với con mắt cảm phục và kính trọng.

Từ lúc khai phá được một khu đất rừng trồng lên cây trà xanh hái được lá, thái, ủ phơi, sấy, vô bao đòi hỏi nhiều công việc nặng nhẹ, phải biết công bằng phân công tùy tài năng sở trường, từ người lớn đến trẻ con việc mới chạy đều.

Mức lời gia tăng, nàng trích ra phân chia giúp đỡ những gia đình đông con, ốm đau, hiếu, hỉ, không trừ ai khi cần nàng giúp đỡ về vật chất hay cần yên ủi về tinh thần trong các thôn ấp lân cận, ai cũng cảm mến. Trong gia đình các con học hành tiến triển, ngoan ngoãn, tuy đã lâu thiếu bóng người chồng, người cha, nhưng nàng đã khéo tránh cho các con những âu lo thiếu thốn, kích thích tạo tạo cho có không khí vui nhộn trong nhà.

Thắm tìm được niềm vui trong sự giúp đỡ người khác. Tạo cho người khác niềm vui chính là mang lại cho mình niềm vui. Nàng kiêu hãnh vì đã gạt bỏ mọi đau buồn riêng tư mà tìm một hướng đi mới cho mình, gây dựng tương lai cho các con và giúp đỡ thêm bao người khác, Phần thưởng đó còn lớn lao gấp bội, bù lại vào những mất mát riêng tư.