PIZZA

Đến hồi chuông thứ hai mới nghe thấy có tiếng động nho nhỏ đằng sau cánh cửa gỗ. Cánh cửa mở ra. Bên trong còn một lớp cửa sắt kéo. Một khuôn mặt già nua, xương xẩu, giông giống nhân vật Walt Kowalski trong phim Gran Torino, râu tóc lơ thơ, bạc trắng, thò qua khe hở, "Cậu nhỏ hỏi ai?"

Biên không thích bị gọi là cậu nhỏ, cả cái cách ông già này lê từng bước chân ra cửa, nhìn trừng trừng vào mặt với một thái độ e dè, cảnh giác. Cảm thấy chiếc nón và bộ đồng phục mặc trên người có lẽ chưa đủ để chứng minh với khách, y lên tiếng tự giới thiệu, "Tôi ở cửa hàng Pizza H," Ngó bề ngoài luộm thuộm và vẻ mặt ngơ ngác, y nghĩ chắc ông già này không phải là chủ nhà và càng không phải là người gọi điện đến cửa hàng để đặt bánh mà phải là một người nào khác.

"Tôi đến giao bánh."

Nói xong, y liếc nhanh biển số nhà một lần nữa để chắc chắn là mình không thể lầm địa chỉ. Người đàn ông không có chút phản ứng, đôi mắt đã mờ đục thủy tinh thể ấy vẫn xoáy vào mặt như thể muốn dò tận tâm can làm y lúng túng. Y rút trong túi áo xấp hóa đơn, kiểm tra lại số nhà, số điện thoại, một cái Seafood Posto, đúng rồi, ủa sao kỳ vậy cà. Y đọc số điện thoại ghi trong tờ hóa đơn cho ông già nghe. Phải, ông già trả lời. Ở đây lúc nãy có gọi một cái pizza hải sản cỡ nhỏ, y nói. Đôi mắt ông già đờ đẫn ra một lúc, ờ phải rồi, tôi gọi. Đ.m, bữa nay gặp phải chập cheng rồi, một ý nghĩ thoáng qua trong lúc y quay lại chiếc xe dựng ở sau lưng, mở cốp thùng lấy hộp bánh đưa cho khách cùng với tờ hóa đơn. Bàn tay ông già khẳng khiu, những ngón tay với những cái móng để dài cáu bẩn run rẩy.

"Cậu nhỏ chờ một chút, tôi vô lấy tiền."

Biên ngó theo ông già cầm hộp bánh lê dép trở vào cho đến khi khuất sau bức màn. Bên trong nhà mờ mờ tối. Không có quá nhiều đồ đạc bày biện ở bên ngoài: một bộ bàn ghế, cái bàn thấp mặt kính với xấp báo bên trên cùng một ly nước uống dở, một chậu cây đặt trên cái đôn bằng gỗ trong góc, một bức tranh hay một tấm ảnh gì đó bên cạnh ngọn đèn áp tường. Toàn bộ những đồ vật ấy toát ra một thứ mùi cũ kỹ, xa vắng, gợi lên không khí bàng bạc của những câu chuyện cổ tích có bóng dáng các tiểu thư thướt tha đài các thấp thoáng đằng sau bức màn the, bất chợt kích thích trí tò mò của y về thân thế của người khách. Còn ai khác sống trong căn nhà này nữa và tại sao ông ta lại phải đề phòng quá mức như vậy?

Y sửa lại điệu bộ chút đỉnh khi nghe tiếng dép trở ra. Ông già đi đến đúng vị trí lúc nãy khi ra mở cửa, thò cánh tay qua khe hở chìa một mớ giấy bạc. Y đếm lại, không thấy có tiền tip, y cười cười, gợi chuyện: "Ông ở đây có một mình hả?"

Vẫn giữ nguyên ánh mắt cảnh giác như lúc đầu, ông già không trả lời mà áp sát mặt vào song sắt hỏi ngược lại: "Có chuyện gì không vậy cậu nhỏ?"

Biên có cảm tưởng như hứng trọn vô mặt hơi thở hôi mùi tỏi sống thoát ra từ miệng ông già, "Tôi 28 tuổi rồi, ông ơi. Ông đừng có gọi tôi là cậu nhỏ nữa."

Y ngoay ngoảy quay lại chỗ dựng xe, dắt xe đi vài bước rồi nổ máy chạy thẳng ra ngõ, trong bụng không ngớt chửi rủa một ngày xúi quẩy gặp toàn những chuyện bực mình không đâu. Đầu tiên là chiếc Sirius bộ thắng đĩa vừa tân trang không chịu nổ máy, kết quả của việc chạy qua mấy con phố ngập nước mưa đến ngang đầu gối hôm trước. Cái điện thoại di động rơi trong nhà vệ sinh nứt mặt kính. Rồi đến ả quản lý nhà hàng yêu cầu làm thay cho thằng Dũng Sùi ca tối thứ Ba mà y không thể thoái thác. Hình như có cái gì đó bất thường đang lần lượt xảy ra theo một trật tự đã được sắp đặt trước mà y không thể hiểu nổi. Cái công việc chó đẻ này cũng vậy, y không thể hiểu tại sao mình lại có thể gắn bó lâu đến thế. Ban đầu chỉ tính làm tạm bợ, bán thời gian, tuần mấy buổi sáng trong lúc đợi một công việc thích hợp, vậy mà bây giờ đã là một nhân viên bán hàng chính thức, ngày làm tám tiếng, tuy không phải đầu bếp mà cũng thành thạo đủ thứ. Tháng Ba này là tròn một năm bốn tháng, thật không làm sao hiểu được.

Khi Biên chạy xe gần ra đến đường, một tay thợ sửa chìa khóa ở đầu ngõ nhìn y cười cười và hỏi:

"Có phải ông đến nhà ông giáo sư không?"

Lúc mới chạy vô, thấy có một đám lố nhố buôn bán gì đó ngay đầu ngõ nhưng y không chú ý vì mải lo nhìn số nhà, bây giờ không biết ở đâu ra cái gã này, "Ông giáo sư nào? Tôi đâu biết."

"Cái ông già mà ông giao bánh pizza đó. Lâu lâu ổng hay kêu người ta đem đến lắm," gã sửa khóa nói.

"Ủa, bộ ông già đó là giáo sư à?"

"Giáo sư đại học đó nhưng hưu trí lâu rồi. Ở đây người ta vẫn kêu ổng là giáo sư. Vợ ổng bị ung thư chết hơn năm rồi, có một đứa con gái lấy chồng ở chỗ khác. Lâu lắm mới thấy đến thăm ổng."

Y bắt đầu tò mò với câu chuyện của gã thợ khóa này, "Vậy à. Hèn gì tôi thấy có một mình ổng."

"Hồi nãy ông có bị ổng chửi hay tạt nước không?"

"Vậy nữa hả? Không, không có."

Gã thợ gật gù, "Ông hên đó nghe. Nhiều người bị rồi. Từ lúc vợ chết, ổng tự nhiên khùng khùng mát mát vậy đó. Ai đến trước cửa nhà cũng bị ổng làm cho một tăng, chạy mất dép."

Nghe gã thợ khóa nói, Biên thấy mình đúng là hên thật.

***

Để được tuyển dụng, bạn chẳng cần phải có kinh nghiệm hoặc kỹ năng gì về bếp hay phục vụ, chỉ cần vui vẻ, năng động, hoạt bát và yêu thích làm việc trong lĩnh vực nhà hàng. Vui vẻ, năng động và hoạt bát thì OK. Nhưng còn cái khoản kia? Biên tin chắc không riêng gì y mà tất cả những nhân viên ở đây chẳng có ai yêu thích công việc của mình đến mức sẵn sàng gắn bó lâu dài với nó. Ai ở cái nhà hàng này cũng nghĩ đó là một thứ tạm bợ, vất vả, nặng nhọc mà đồng lương lại thấp, đói thì đành phải làm thôi. Buồn cười là khi nhận đơn xin việc và phỏng vấn, có lẽ ngay cả người quản lý cũng thừa biết điều đó. Nhưng có hề chi, mỗi người một vai diễn, miễn sao bạn diễn cho thật khéo.

Ít nhất Biên cũng đã thực hiện khá tròn trịa vai diễn của mình trong 15 phút phỏng vấn khi xin việc. Lẽ ra với một mảnh bằng tốt nghiệp đại học kinh tế hạng khá (quá mức yêu cầu), khả năng nói tiếng Anh chấp nhận được, nếu y tự tin hơn, kết quả có thể còn khả quan hơn nữa, có thể ngay từ đầu y đã được cử vào một vị trí quản lý, như trong đơn y xin. Vấn đề ở chỗ y không có nhiều tham vọng và vì vậy, có lẽ người ta thấy y thích hợp hơn với việc bán hàng, cái công việc phổ thông, lương thấp mà nhà hàng đang cần.

Một ngày làm việc của bạn bắt đầu từ 3 giờ chiều và kết thúc vào lúc nửa đêm, trên nguyên tắc là 11 giờ nhưng chẳng có khi nào đúng y như vậy, nhất là vào những ngày cuối tuần. Ban đầu bạn sẽ phải học thuộc thực đơn bằng hai thứ tiếng Việt và Anh, học cách phục vụ, nhất là với khách hàng nước ngoài, học đặt món ăn bằng máy POSH và nếu ở khâu chế biến, bạn sẽ phải học cách trộn bột, ủ bột sao cho bạn nhấc chiếc bánh lên không bị dính và có thể quay vòng vòng trên tay y như trong các pizzeria thứ thiệt của Ý, rồi học cách đặt lò, nướng bánh, cách làm topping và hàng chục loại nước sốt khác nhau cho pizza và spaghetti. Mấy ngày đầu nhận việc rơi đúng vào cuối tuần, khách đến ăn đông, Biên phải đứng và chạy lên chạy xuống liên tục từ nhà bếp ra các bàn ăn của khách nằm ở hai tầng, mỏi quá mà không dám tìm chỗ ngồi vì con nhỏ giám sát ca cứ lượn lờ quanh quẩn gần đó; đêm về đến nhà hai chân cảm tưởng như của ai chứ không phải của mình, nó tê liệt, cứng đờ như khúc gỗ không nhấc lên nổi. Có đêm y chiêm bao thấy cháy nhà, tiếng chân người chạy rầm rập, tiếng gõ phèng la, tiếng hét rồi bất thình lình y thấy bộ mặt to bè với cặp môi cong dày của con nhỏ giám sát ca dí sát vô mặt. Tỉnh giấc, y uống một hơi hết ca nước lạnh để ở đầu giường mà vẫn chưa hết bàng hoàng. Đến tháng thứ ba y đã trở thành một cái máy được lập trình, tất cả mọi động tác, di chuyển y đều thực hiện một cách thuần thục, chính xác, không thừa không thiếu. Sau 3 tháng, bộ phận thân thể mà y cảm tưởng không thuộc về mình không còn phải là đôi chân như mấy ngày đầu nữa, mà chính là cái đầu, một cái đầu trống rỗng, đông cứng mọi suy nghĩ, của một kẻ nào đó y phải mang trên đôi vai.

Một bữa hết ca, hơn 12 giờ khuya, xe đã mang thợ sửa chưa đến ngày lấy, Biên đi kiếm xe ôm về nhà. Mọi lần mấy tay chạy xe ôm đợi khách ngay ngã tư gần nhà hàng, bữa ấy không biết sao không có lấy một bóng. Y thả bộ dọc theo con phố chính kiếm xe. Tháng 11, về khuya, trời trở lạnh. Phố vắng hoe, các cửa hàng đều đóng, đâu đó một vài cửa sổ trên những chung cư còn ánh đèn. Bên dưới những mái hiên, người ta trải chiếu, trải bìa cạc tông cứng nằm ngủ co quắp. Ở một góc, một gã, có lẽ say quắc cần câu, nằm gục bên gốc cây mặt úp vào bãi ói của mình, một chân xỏ dép, chiếc kia văng xa xuống dưới lòng đường. Biên đi bên dưới tiếng lá kêu xào xạc. Một gã thanh niên đứng ở bến xe buýt nhìn y cười tươi. Rồi gã chúm môi về phía y mút chút chút. Y bất chợt rùng mình, lạnh chạy dọc xương sống. Hồi còn nhỏ, mỗi lần phải đi một mình về nhà lúc trời tối, khi tới bãi đất trống có hàng cây bông gòn, y vừa chạy vừa phải hát thật to, hát đủ bài, để cho bớt sợ. Bây giờ, mỗi khi chỉ có một mình và không biết làm gì cho khỏi chán, thỉnh thoảng y cũng hát to nhưng thường thì y đứng trước gương múa may hay làm điệu bộ.

Qua một công viên, mấy cô gái từ trong tối túa ra như những bóng ma, vây lấy y. "Khuya rồi, còn đi đâu nữa hả anh, vô đây vui vẻ với em đi." Rồi một giọng khác nhừa nhựa thuốc lá, "Cưng ơi cưng." Y sải bước thật nhanh như chạy. Đi qua hết một dãy nhà, y mới đứng lại thở. Đúng lúc đó, nước từ một căn nhà nào bên trên bất ngờ đổ ào xuống ướt hết từ đầu đến chân. Y đứng chết lặng một lúc mới đưa tay lên vuốt nước trên mặt. Rồi đột nhiên, như không thể kìm chế, Biên cứ thế bật khóc ngon lành, cho đến khi y thấy ánh đèn từ phía sau lưng rọi tới rồi một chiếc xe gắn máy ghé vào. Lạy Chúa lòng lành! Lại con nhỏ giám sát ca!

"Biên hả? Sao lại đứng đây? Sao ướt hết trơn vậy?"

Biên kể.

"Biên nhà ở đâu?"

"Nhà tôi ở tận trong quận 10."

"Đường nào?"

Biên nói tên đường.

"Tôi cũng đi về hướng đó. Lên đây, tôi chở về. Giờ này không dễ kiếm xe đâu."

Ngồi sau lưng, mùi dầu gội đầu từ mái tóc của ả thoang thoảng. Một đôi lần y phải quay đi để tránh những sợi tóc lờn vờn trên mặt nhột nhạt. Y nhìn thấy bắp chân no tròn của ả và đôi giày bít bằng da cứng đen bóng như đang bị nong ra hết cỡ để có thể chịu đựng và một chiếc vớ bên phải đã sút chỉ thành một đường dọc lớn bằng cây đũa. Con nhỏ này ăn vụng pizza của nhà hàng phải biết!

Về sau này, Biên mới biết nhà ả ở tuốt bên Gò Vấp, ả chẳng phải đi về cùng hướng với y, như ả nói khuya hôm ấy.

***

Lý Hà Liên là tên con nhỏ giám sát ca. Cái tên nghe có vẻ rất giống Tàu mà Biên không tiện hỏi. Sau lần về chung đó, Hà Liên tỏ ra thân thiện với Biên hẳn. Nhiều lần tình cờ y bắt gặp ả nhìn mình một cách khác thường. Hà Liên thường xuyên để phần cho y khẩu phần thức ăn bồi dưỡng ca tối với nhiều thịt bằm, đôi khi kèm theo một ly cà phê đá. Ả hay có lý do để ở bên cạnh và có những tiếp xúc da thịt mà y không thể chắc chắn đó là một sự ngẫu nhiên hay cố ý. Y cũng nhận ra là ả hay cười và có thể cười thích thú với tất cả những gì y nói.

Nhà bếp tiếp giáp với một con ngõ nhỏ, nơi mỗi ngày hàng hóa được tiếp nhận và rác cũng được đóng bao, vô thùng tập trung chờ xe rác đến lấy. Những lúc vắng khách, mấy nhân viên nhà bếp tụ tập tán gẫu bên dưới mái hiên, nhìn ra mặt sau của một cái khách sạn tám tầng với những cái máy lạnh như những tai nấm mọc đầy trên tường. Hà Liên nói đã từng nộp đơn xin làm ở khách sạn đó và nhiều nơi khác nữa trước khi vào làm ở nhà hàng này. Mỗi nơi ả chỉ làm chừng một năm, nhiều nhất là hai năm. Lâu nhất từ trước đến giờ có lẽ là ở đây, hai năm rưỡi. Rồi ả bất ngờ hỏi, "Biên cũng không muốn làm ở nhà hàng nữa hả?" Y nghe tiếng nhai chewing gum trong miệng ả nhóp nhép.

Quả thật nhiều tên đàn ông khác đã lần lượt xin nghỉ việc gần hết khiến nhà hàng hiện thời phải gấp rút tuyển bổ sung nhân viên nam. Người đầu tiên ra đi là A Chảy trong tổ bếp nấu ăn cho vợ chồng một viên chức người Úc. Đức đi học tiếp đại học. Cường nhớt làm cho một công ty du lịch và gần đây nhất là Hải làm cho công ty môi giới chứng khoán. Bây giờ chỉ còn Dũng Sùi và y giữa một đám toàn đàn bà, con gái. Hình như Dũng Sùi cũng đang có ý định nghỉ việc để chuẩn bị lấy vợ, rồi sau đó sẽ kiếm một công việc khác. Trong tương lai có thể chỉ còn lại y. Nhưng y nghĩ chắc chắn rồi sẽ đến lượt mình, trước sau gì y cũng phải rời bỏ cái nhà hàng này, cuộc đời của y không thể chết dính cùng với đống bột nhồi bánh mà nó phải rất khác, phải hết sức đặc biệt, mặc dù y cũng chưa biết mình sẽ đi đâu và làm gì ngay vào lúc này. Ngày ngày, y chăm chỉ kiếm việc trên báo, hoặc trên mấy trang timviecnhanh, tuyendungnhanh, kiemviec... trên internet, tích cực gởi đơn kèm theo lý lịch đi các nơi rồi chờ đợi cơ hội đến.

Thứ Ba thông thường là ngày nghỉ bù trong tuần của Biên. Hà Liên hỏi, "Ngày nghỉ Biên làm gì?" Y nói không làm gì hết. "Bộ Biên không đi chơi đâu sao?" Y trả lời với ả là y làm biếng lắm. Y thuê một lúc mấy đĩa phim liền, loại hành động Mỹ, nằm nhà xem cho hết ngày, chẳng thích đi đâu và tiếp xúc với ai. Sau đó mấy lần Hà Liên gởi tin nhắn vào điện thoại di động hẹn đi uống cà phê, thấy y có vẻ không hào hứng lắm, ả chán không rủ rê nữa.

Biên nghĩ cái tay ở cửa hàng bán và cho thuê đĩa là gay, qua điệu bộ và cách nói năng của gã. Có lần gã chìa cho y xem mấy đĩa sex nam. Gã đi vào trong nhà, vén màn một căn phòng nhỏ bên ngách, lấy mấy cái đĩa có vỏ bên ngoài lòe loẹt chụp mấy gã trai vạm vỡ đưa cho Biên, "Tặng bồ xem chơi." Thỉnh thoảng, y bắt gặp mấy tên thanh niên đẹp trai thấp thoáng trong phòng ấy. Một lần làm như tình cờ, y giả vờ hỏi, "In, sang đĩa sex trong đó hả?" Gã chỉ cười cười không trả lời, có lẽ gã cũng đoán được ý định trêu chọc đàng sau câu hỏi.

Lần này Biên thuê mấy đĩa liền của Kevin Costner và Robert de Niro, trong số đó có một phim cuối cùng của Marlon Brando diễn chung với Robert de Niro và Edward Norton, phim The Score, quay năm 2001. Phim kể về âm mưu lấy cắp một cái trượng bằng vàng ròng nạm ngọc của Pháp, một thời tưởng đã mất tích, bất ngờ người ta phát hiện nó đã được đưa lậu vào Canada và được cất giữ trong một nhà kho của thuế quan Montréal với sự canh phòng hết sức cẩn mật. Kế hoạch được thực hiện bởi hai tên trộm bậc thầy, một tên với vỏ bọc là chủ quán bar mê nhạc jazz, hiền lành lịch sự (Robert de Niro) và một tên giả vờ khuyết tật, thiểu năng tâm thần làm nhân viên vệ sinh trong chính nhà kho thuế quan (Edward Norton); cả hai đã qua mắt hàng xóm và cả một hệ thống kiểm soát vòng trong vòng ngoài một cách ngoạn mục. Giữa chừng phim, Biên bất thình lình nghe tiếng mưa tuôn xối xả trên mái tôn. Y sực nhớ, vùng chạy ra đóng cửa sổ, nhưng nước mưa cũng đã hắt vào quá nửa nhà, làm ướt mấy bộ quần áo chưa giặt vắt trên lưng ghế.

***

Hôm nay Biên lại đi giao bánh, tờ hóa đơn trên tay ghi đúng cái nhà của ông giáo sư đại học lần trước. Một cái pizza pepperoni cỡ lớn. Lúc chạy xe trên đường y không ngớt hồi tưởng lại lần giao bánh trước, nhớ đến khuôn mặt gầy gò, ánh mắt gườm gườm và mùi tỏi sống từ miệng của ông già. Lần này thì y không còn bị bất ngờ bởi sự thiếu thân thiện và đãng trí của ông ta nữa. Chỉ mỗi việc là cần phải đề phòng có thể bị tạt nước vào người như tay thợ khóa nói.

Không phải chờ đợi lâu la, sau một hồi chuông, Biên đã nghe tiếng mở cửa. Nhưng không phải ông già mà là một cô gái trạc tuổi y. Cô mặc chiếc áo đen hai dây và quần vải hoa, một chiếc khăn lông quấn quanh đầu, cả người cô tỏa ra một sự mát mẻ của nước và shampoo. Cô nhận hộp bánh và tờ hóa đơn từ tay Biên, nói y đứng chờ một chút. Căn phòng vẫn tối mờ mờ như trước đây, cùng với những đồ vật quen thuộc, trừ bộ bàn ghế Biên không thấy nữa. Một lúc sau cô gái trở ra, đưa tiền cho y, cô đợi cho y kiểm lại xong rồi mới đóng cửa.

Biên chạy xe ra đầu ngõ, cố ý tìm tay thợ chữa khóa để nói chuyện.

Gã hỏi ngay khi vừa nhìn thấy Biên, "Đi giao bánh hả?"

"Bữa nay hên không gặp ông già chập cheng đó nữa," y nói.

Gã thợ khóa bật cười, "Ổng chết mất đất rồi còn đâu mà gặp cha."

Y ngớ ra, bởi cái tin ấy quả thật quá đột ngột. Y buột miệng hỏi dồn dập, "Ủa, trời đất ơi, ổng chết rồi à? Chết hồi nào vậy?"

"Hơn hai tháng nay rồi. Mấy đứa con nít chơi trong xóm thấy ổng nằm té trước nhà. Người ta đến nơi thì người ổng đã lạnh cứng đời nào. Hình như ổng bị nhồi máu cơ tim hay gì đó không biết."

"Vậy còn cô gái?" y hỏi.

"Con ổng đó. Nghe nói con ổng đang rao bán nhà. Ê ông, cửa hàng của ông có bán thịt gà rán không? Thằng nhỏ con tôi thích ăn mà tôi bận, không có thời giờ để đưa nó đi."

"Không. Chỉ có bánh pizza với mì Ý thôi."

Thấy đến lúc có thể kết thúc câu chuyện, y giả vờ đưa cánh tay lên xem đồng hồ rồi chào gã thợ khóa. Chạy xe trên đường, nghĩ đến cái chết bất ngờ của ông già, y gặp lại tâm trạng thất vọng của mình khi xem đoạn kết thúc lãng xẹt của phim Gran Torino. Đôi khi vẫn xảy ra như vậy, trong lúc bạn nghĩ phim có thể kết thúc như thế này thì đạo diễn lại để cho nó diễn ra cách khác.