Chương 38
Trong cuộc nghị bàn, quận công lên tiếng đầu tiên:
- Đáng tiếc là ta không có chứng cớ hay văn bản nào chống lại bọn lãnh binh. Dù suy luận của ta có vẻ đúng, chính ta cũng nghĩ rằng bọn chúng chứ không phải một kẻ nào khác đã bắt cóc Jurandówna, nhưng suy luận suông thì ích gì? Chúng sẽ chối phăng. Nếu đại thống lĩnh hỏi chứng cứ, ta biết lấy gì để đưa? Mà thư của ông Jurand thì lại là bằng cớ bênh vực cho chúng nữa chứ!
Nói đoạn, ngài quay sang Zbyszko:
- Ngươi bảo thư đó là do chúng đe dọa bắt ông ấy phải viết. Có thể, mà chắc đúng là thế, bởi nếu công lý ở về phía chúng thì hẳn Đức Chúa đã không giúp ngươi thắng tên Rotgier. Song nếu chúng đã bắt ép được một thì chúng cũng có thể bắt ép được hai. Trong tay chúng hiện rất có thể có giấy do chính tay ông Jurand viết là chúng không có lỗi trong việc cô gái đáng thương kia bị bắt cóc. Mà nếu thế thì chắc chắn chúng sẽ trình lên đại thống lĩnh - và sẽ ra sao?
- Nhưng chính chúng đã thừa nhận rằng bọn chúng cướp lại Danusia từ tay một bọn cướp nào đó và hiện đang giữ nàng ở chỗ chúng đấy thôi, thưa ngài.
- Biết thế. Nhưng giờ chúng lại bảo rằng chúng lầm, đó là một cô gái khác, mà bằng chứng hiển nhiên nhất là ông Jurand đã từ chối không nhận cô gái ấy.
- Ông ấy chối từ bởi chúng đưa một cô gái khác đến, và chính điều đó đã khiến ông nổi khùng.
- Chắc chắn là thế, nhưng chúng có thể bảo rằng đó chỉ là suy diễn của ta.
- Sự dối trá của chúng dày rậm như rừng già. - Hiệp sĩ Mikołaj xứ Dlugolas lên tiếng. - Ở ngoài bìa rừng ta còn có thể nhìn thấy được đôi điều, càng vào sâu rừng càng dày đặc, khiến người ta lạc lối và hoàn toàn mất phương hướng.
Rồi hiệp sĩ nhắc lại những lời ấy bằng tiếng Đức cho de Lorche nghe, chàng hiệp sĩ nói:
- Đại thống lĩnh còn khá hơn bọn chúng, em trai ông ta cũng vậy, tuy tâm tính táo tợn, nhưng vẫn rất nhạy cảm với danh dự hiệp sĩ.
- Đúng thế. - Ông Mikołaj nói. - Đại thống lĩnh là một hiệp sĩ nhân hậu. Ông ấy không thể kìm hãm được bọn lãnh binh và hội đồng thánh giáo, cũng không có cách gì chống lại việc Giáo đoàn hiện đang tồn tại trên những nỗi đau khổ của mọi người, nhưng ông ấy cũng chẳng vui gì về chuyện ấy. Hỡi hiệp sĩ de Lorche, ngài hãy đi đến đấy thuật cho đại thống lĩnh biết rõ mọi chuyện xảy ra nơi đây. Bọn chúng sẽ thấy xấu hổ với người ngoại quốc hơn là với chúng tôi, vì chúng sợ họ sẽ kể lại những sự phản trắc và những hành động thiếu trung thực của chúng ở các vương triều nước ngoài. Nếu đại thống lĩnh có hỏi ngài bằng chứng, thì ngài cứ nói với ông ta thế này: “Biết rõ sự thật là việc của Chúa, còn việc của loài người là tìm kiếm sự thật; vì vậy thưa đại thống lĩnh, nếu ngài muốn có chứng cứ thì xin hãy đi tìm; hãy lục soát thật kỹ các thành trì, hãy xét hỏi mọi người, hãy cho phép chúng tôi cùng đi tìm, bởi chuyện bọn lục lâm thảo khấu bắt cóc cô gái đó chỉ là chuyện bịa đặt nực cười mà thôi.”
- Chuyện bịa đặt nực cười. - Hiệp sĩ de Lorche nhắc lại.
- Bởi lẽ đám lục lâm sẽ không bao giờ dám động tới triều thần của quận công cũng như con đẻ của hiệp sĩ Jurand. Nếu chúng có bắt cô gái thì cũng chỉ để lấy tiền chuộc, tự chúng sẽ báo cho ta biết là chúng đang giam giữ Danusia.
- Tôi sẽ nói những điều đó. - Chàng hiệp sĩ xứ Lotaryngia nói. - Tôi cũng sẽ đi tìm hiệp sĩ de Bergow. Tuy tôi không quen ông ta, nhưng chúng tôi cùng chung một nước và nghe đồn rằng ông ta cũng có họ với bá tước Geldria. Ông ta có mặt tại thành Szczytno, hãy để ông ta kể cho đại thống lĩnh nghe những gì đã thấy.
Zbyszko cũng lõm bõm hiểu đôi điều trong những lời chàng hiệp sĩ vừa nói, những gì không hiểu thì được ông Mikołaj giải thích, vì vậy chàng ôm hiệp sĩ de Lorche ghì chặt vào ngực, khiến cho vị hiệp sĩ ngoại quốc phải rên lên.
Quận công bảo Zbyszko:
- Ngươi vẫn cả quyết sẽ đi ư?
- Nhất định, thưa quận công. Thần còn biết làm gì bây giờ? Thần những muốn đánh phá ngay cả thành Szczytno, dù phải dùng răng mà gặm tường thành, nhưng thần đâu có quyền khởi chiến khi chưa được phép.
- Kẻ nào khởi chiến khi chưa có lệnh, kẻ đó sẽ phải rơi đầu dưới lưỡi gươm đao phủ. - Quận công nghiêm giọng.
- Thưa vâng, luật pháp là luật pháp! - Zbyszko nói. - Ha! Thần còn định thách đấu với tất cả những kẻ đã có mặt tại thành Szczytno, nhưng nghe đồn ràng hiệp sĩ Jurand đã chém giết bọn chúng chết như ngả rạ tại đó, thần không rõ kẻ nào sống kẻ nào chết.. Cầu xin Chúa và thánh giá thiêng phù hộ cho con, để đến hơi thở cuối cùng con không rời bỏ hiệp sĩ Jurand!
- Anh nói phải, rất hợp ý tôi. - Hiệp sĩ Mikołaj xứ Dlugolas thốt lên. - Việc anh quyết không xông tới thành Szczytno cho thấy là anh vẫn còn trí khôn, bởi lẽ một thằng ngu cũng đoán được chúng không giam giữ ông Jurand lẫn con gái ông tại đó, mà phải chuyển đến những tòa thành khác. Đức Chúa đã thưởng công bằng chính tính mạng của Rotgier, vì anh đã tìm tới đây đấy.
- Phải rồi! - Quận công nói. - Cứ như Rotgier nói, thì trong số bốn hiệp sĩ đó chỉ mỗi mình lão già Zygfryd là còn sống sót, ba tên khác đã bị Chúa trừng phạt, hoặc bằng tay ngươi hoặc bằng tay ông Jurand. Zygfryd có thể là kẻ ít gian manh, nhưng tàn bạo hơn bọn kia. Ông Jurand và Danusia còn trong tay lão là chuyện chẳng lành, phải mau cứu họ. Để cho ngươi tránh khỏi chuyện bất ưng, ta sẽ viết một bức thư gửi đại thống lĩnh. Ngươi chú ý nghe cho rõ, phải nhớ rằng ngươi đến đấy không với tư cách sứ thần mà chỉ là người đưa thư. Ta sẽ viết cho đại thống lĩnh thế này: Trước kia, bọn chúng đã tấn công chính ta, một hậu duệ của những người đã làm ơn cho chúng, thì hoàn toàn có thể là chính chúng đã bắt cóc Jurandówna, nhất là vì chúng căm thù ông Jurand. Ta đề nghị đại thống lĩnh ban lệnh cho tìm kiếm cô gái, và nếu ông ta muốn giữ tình hòa hiếu với ta thì nên mau chóng trao trả lại cô gái cho ngươi.
Nghe lời quận công vừa nói, Zbyszko liền quỳ sụp xuống chân ngài, vòng tay ôm gối ngài và thốt lên:
- Thế còn hiệp sĩ Jurand, tâu quận công! Còn ông Jurand? Xin quận công bênh vực cho cả ông ấy! Nếu có bị trọng thương chăng nữa, thì xin để cho ông ấy được nhắm mắt trên mảnh đất của mình, ở bên cạnh cháu con.
- Ta cũng sẽ nói đến ông Jurand. - Quận công ôn tồn. - Đại thống lĩnh sẽ phái hai quan tòa, ta cũng phái hai người để cùng nhau phân xử hành động của hiệp sĩ Jurand và bọn lãnh binh theo đúng luật danh dự hiệp sĩ. Những người này sẽ chọn ra một người để làm trưởng, họ phân xử thế nào thì nên thế.
Cuộc bàn bạc kết thúc ở đó, Zbyszko từ biệt quận công, định sẽ lên đường ngay. Nhưng trước khi hai hiệp sĩ khởi hành, vốn thấu hiểu bọn hiệp sĩ Thánh chiến, cụ Mikołaj xứ Dlugolas dắt Zbyszko ra một bên và hỏi:
- Anh định đem theo chàng hộ vệ người Séc ấy sang đất bọn Đức à?
- Hắn không rời cháu được. Nhưng sao kia ạ?
- Ta tiếc cho anh ta. Thật là một gã trai đáng khen. Hãy nghĩ thật kỹ những điều ta nói. Trừ phi anh gặp phải một tay giỏi giang hơn, chắc anh thì sẽ giữ được nguyên cái đầu để rời thành Malborg, nhưng anh ta thì cầm chắc cái chết.
- Tại sao ạ?
- Bởi bọn chó đẻ đã kết tội anh ta đâm chết de Fourcy. Chắc chắn chúng đã viết thư báo cho đại thống lĩnh về cái chết của y, hẳn chúng đã viết rằng chàng trai Séc đã gây đổ máu. Ở Malborg, bọn chúng sẽ không tha cho anh ta chuyện đó đâu. Chờ sẵn anh ta là tòa án và sự trả thù, bởi ta làm thế nào có thể thuyết phục đại thống lĩnh là anh ta vô tội? Hơn nữa, chính anh ta cũng đả bẻ gãy tay của Danveld, mà Danveld lại là bà con với chánh quản quân y của Giáo đoàn. Ta thấy thương thay cho anh ta, và xin nhắc lại với anh: nếu anh ta sang đấy thì chỉ để đón nhận cái chết mà thôi.
- Hắn sẽ không phải đón cái chết, cháu sẽ để cho hắn ở lại trang Spychow.
Nhưng sự việc lại diễn ra khác đi, vì có lý do khiến chàng trai Séc không ở lại trang Spychow. Ngày hôm sau, Zbyszko cùng de Lorche và đoàn tùy tùng lên đường. Hiệp sĩ de Lorche rất vui sướng vì đã được linh mục Wyszoniek giải cho lời thề nguyện với nàng Ulryka de Elner, dọc đường anh chỉ mơ tưởng đến dung nhan cô nàng Jagienka xứ Dlugolas nên toàn giữ im lặng. Còn Zbyszko cũng không thể trò chuyện cùng anh ta về Danusia do hai người không hiểu tiếng nói của nhau, vì thế chàng chỉ nói chuyện với Hlava, người cho đến lúc này vẫn chưa hề biết gì về dự định đi sang vùng đất Giáo đoàn.
- Ta sẽ đến thành Malborg, - chàng bảo, - còn bao giờ trở về thì còn tùy ơn Chúa… Có thể nhanh, có thể sang xuân, có thể phải một năm nữa, mà cũng có thể sẽ chẳng bao giờ, ngươi hiểu không?
- Tôi hiểu. Chắc chủ nhân sang đấy để tiếp tục thách đấu với các hiệp sĩ bên ấy. Xin tạ ơn Chúa, bởi thế nào mỗi hiệp sĩ lại chẳng có một gã hộ vệ đi cùng!
- Không. - Zbyszko nói. - Ta không sang bên ấy để thách đấu với chúng, trừ phi có chuyện ấy bất ngờ. Ngươi sẽ không sang bên ấy mà trở về nhà: ngươi sẽ ở lại trang Spychow.
Nghe chàng nói, thoạt tiên chàng trai Séc rất buồn và cất lời than thở, cố gắng van nài cậu chủ trẻ đừng bắt mình phải ở lại.
- Tôi đã thề trên thánh giá và thề với danh dự của tôi là sẽ không bao giờ rời chủ nhân, tôi đã thề. Nếu như cậu chủ gặp chuyện chẳng lành thì tôi còn mặt mũi nào nhìn cô chủ tôi ở Zgorzelice nữa! Tôi đã thề với cô chủ, thưa cậu! Xin cậu hãy rủ lòng thương, để tôi khỏi chịu nhục trước cô chủ.
- Thế ngươi không thề với nàng là vâng lời ta sao? - Zbyszko hỏi.
- Sao lại không ạ? Trong mọi chuyện, trừ chuyện cậu đuổi tôi. Nếu bị cậu đuổi, tôi sẽ đi cách xa một quãng, để khi cần tôi vẫn có mặt.
- Ta không đuổi ngươi và sẽ không bao giờ đuổi. - Zbyszko nói. - Nhưng ta sẽ khổ tâm nếu không thể phái ngươi đi, dù là đến nơi xa xôi nhất, hay không thể tách rời ngươi dù chỉ một ngày. Ngươi đâu thể cứ mãi canh ta như gã đao phủ đứng chực một linh hồn! Còn khi đấu nhau thì ngươi giúp ta sao được? Không kể lúc chiến chinh, vì trong trận nhiều người đánh nhau tứ tung, còn khi đấu tay đôi thì ngươi đâu thể đấu thay ta. Nếu Rotgier khỏe hơn ta, thì chắc chắn không phải bộ giáp của hắn nằm trên xe ta, mà bộ giáp của ta đã nằm trên xe hắn. Hơn nữa, ngươi phải biết rằng đi cùng với ngươi bên ấy sẽ cực cho ta hơn, và chính ngươi có thể sẽ khiến ta mang họa đấy.
- Sao lại thế, thưa cậu?
Zbyszko bèn nói lại cho gã trai nghe những lời chàng đã được nghe từ hiệp sĩ Mikołaj: không thể thú nhận đã giết hiệp sĩ de Fourcy, bọn lãnh binh đã vu cho Hlava và sẽ trả thù chàng. Sau cùng Zbyszko bảo:
- Nếu chúng bắt ngươi, thì dĩ nhiên ta không thể để ngươi rơi vào mõm lũ chó, và ta sẽ phải liều mạng.
Chàng trai Séc sa sầm mặt khi nghe những lời ấy, chàng hiểu chủ nhân nói phải, nhưng vẫn cố xoay xở để thực hiện bằng được ý mình.
- Nhưng những kẻ biết mặt tôi đâu còn sống ạ, người ta đồn trang chủ Spychow đã giết mấy mống, còn Rotgier thì chính cậu chủ vừa hạ thủ rồi.
- Đám gia nhân đi theo chúng đã thấy mặt ngươi, và lão hiệp sĩ Thánh chiến vẫn đang sống, chắc lúc này lão đang ngồi ở thành Malborg, nếu không hẳn lão cũng sẽ mò đến đấy, nếu như đại thống lĩnh triệu lão - xin Chúa cho được thế.
Không biết nói gì thêm, họ im lặng đi tiếp đến tận trang Spychow. Tại đó, họ thấy cả điền trang đều đang sẵn sàng chiến đấu, bởi lẽ cụ Tolima e rằng bọn Thánh chiến sẽ tấn công, hoặc Zbyszko sẽ trở về để dẫn mọi người đi cứu hiệp sĩ trang chủ. Lính canh bố trí khắp nơi, trên những lối vào băng qua bãi lầy và cả bên trong điền trang. Chẳng lạ gì chiến tranh, những nông phu vũ trang chờ bọn Đức tới, háo hức mong kiếm được những chiến lợi phẩm đáng giá. Linh mục Kaleb đón Zbyszko và hiệp sĩ de Lorche vào trang, rồi ngay sau bữa tối, cha đưa cho chàng xem tấm giấy da cừu có gắn dấu ấn của ông Jurand, trên đó chính tay cha đã ghi lại ý nguyện cuối cùng của hiệp sĩ trang Spychow.
- Chính ông ấy đã đọc cho tôi viết, - cha bảo, - vào cái đêm trước ngày ông ấy lên đường tới thành Szczytno. Ông ấy không nghĩ là sẽ có lúc trở về.
- Thế sao cha không hề nói gì?
- Tôi không thể, bởi ông ấy đã nói những gì ông ấy định làm khi xưng tội. Xin Chúa hãy ban cho trang chủ của con được yên nghỉ đời đời, soi sáng ông bằng ánh sáng vĩnh hằng cực lạc…
- Cụ khoan hẵng đọc kinh cho ngài hiệp sĩ. Ngài vẫn đang còn sống. Tôi biết thế qua lời gã hiệp sĩ Thánh chiến Rotgier mà tôi đã hạ tại cung đình quận công. Chúng tôi đã ra trước tòa phán xử của Chúa và tôi đã giết chết hắn.
- Thế thì ông Jurand càng khó trở về… Trừ phi có sức mạnh của Chúa!…
- Tôi đang cùng vị hiệp sĩ đây đi cứu ông khỏi tay bọn chúng.
- Thế thì có lẽ anh chưa hiểu bọn Thánh chiến. Tôi hiểu chúng quá rõ, bởi trước khi được ông Jurand cưu mang ở trang Spychow đây, suốt mười lăm năm ròng rã tôi là linh mục bên đất chúng. Chỉ duy nhất mình Chúa mới có thể cứu được ông Jurand mà thôi.
- Người cũng có thể sẽ giúp chúng ta.
- Amen!
Rồi cha mở chúc thư, cất tiếng đọc. Ông Jurand đã trao toàn bộ đất đai và tài sản của ông cho Danusia cùng con cháu của nàng, còn trong trường hợp cô gái chết chưa có con cái thì giao cho chồng của nàng là Zbyszko trang Bogdaniec. Cuối chúc thư, ông nhờ quận công bảo trợ cho ý nguyện cuối cùng của mình, “để nếu có điều gì chưa hợp pháp, xin quận công khiến nó trở thành hợp pháp”. Sở dĩ có thêm dòng cuối cùng này là vì linh mục Kaleb chỉ am hiểu luật lệ nhà Chúa mà thôi, còn ông Jurand, suốt đời mải mê chiến chinh, chỉ thông thuộc luật lệ hiệp sĩ. Sau khi đọc cho Zbyszko nghe chúc thư, cụ linh mục tuyên đọc cho những cư dân cao niên trang Spychow nghe, họ liền công nhận chàng hiệp sĩ trẻ tuổi là chủ nhân và nguyện sẽ vâng lời chàng.
Họ tưởng rằng Zbyszko sẽ đưa họ đi ngay để cứu trang chủ, họ hết sức sung sướng vì điều đó, bởi trong ngực họ đang đập gấp gáp những trái tim gan lì, ham chinh chiến, vô cùng gắn bó với hiệp sĩ Jurand. Cũng vì thế, họ rất đỗi buồn phiền khi được biết sẽ phải ở lại nhà, còn vị trang chủ trẻ tuổi chỉ đem theo một ít tùy tùng lên đường tới thành Malborg, không phải để đánh nhau, mà để kêu kiện. Chàng trai người Séc là Glowacz cũng chia sẻ với họ nỗi phiền muộn ấy, tuy mặt khác anh chàng lại rất vui mừng trước sự sinh sôi nảy nở đáng kể những tài sản của Zbyszko.
- Hey! Nếu có ai vui mừng, thì hẳn đó phải là cụ chủ trang Bogdaniec! - Anh chàng thốt lên. - Và hẳn cụ ông sẽ biết cách cai quản nơi đây thật ra trò! So với điền trang này thì Bogdaniec là cái thá gì kia chứ!
Lòng Zbyszko lúc này cũng chợt trào lên nỗi nhớ ông chú, chàng thường nhớ ông, nhất là trong những giờ phút khó khăn, nặng nề trong đời. Không kịp suy nghĩ gì thêm, chàng quay sang bảo chàng hộ vệ:
- Ngươi ngồi lại đây làm gì! Hãy trở về Bogdaniec, mang thư về đó cho ta!
- Nếu không được đi cùng cậu, thì tôi muốn được về nơi ấy hơn! - Chàng trai trẻ vui mừng nói.
- Gọi linh mục Kaleb cho ta, bảo cụ ghi lại những gì xảy ra ở đây, về đó nhờ đức cha ở Krześnia hoặc cha tu viện trưởng đọc hộ, nếu cha còn ở Zgorzelice.
Nhưng vừa thốt ra những lời đó chàng lại sờ tay vào hàng ria mép măng tơ mà nói thêm như tự nhủ lòng:
- Hà! Cha tu viện trưởng!…
Trước mắt chàng chợt hiện ra hình ảnh Jagienka - cô gái mắt xanh, tóc sẫm, khỏe tươi như đồng đất, mà hàng mi lại vương những giọt lệ buồn! Chàng đâm bối rối, suốt hồi lâu chỉ đưa tay lau trán, rồi mãi sau mới thốt lên:
- Hẳn là nàng cũng buồn, nhưng chẳng thể phiền muộn hơn ta!
Vừa lúc ấy linh mục Kaleb đến, bắt đầu ngồi xuống viết thư. Zbyszko đọc cho cha viết lại tất cả những chuyện xảy ra từ lúc chàng đặt chân tới lâm cung. Chàng không hề giấu điều gì, bởi nghĩ rằng sau khi suy ngẫm thật kỹ mọi chuyện chàng kể trong thư, ông Maćko sẽ vui. Quả thực Bogdaniec không thể sánh nổi với trang Spychow, một điền trang rộng lớn và giàu có, mà Zbyszko hiểu rõ rằng ông Maćko bao giờ cũng chăm lo nhất chuyện đất đai tài sản.
Sau khi bức thư đã được viết xong với bao khó nhọc và niêm phong với ấn tín kỹ càng, Zbyszko gọi hộ vệ, trao thư cho chàng ta và bảo:
- Có thể ngươi nên cùng chú ta trở lại đây, ta sẽ vui lắm!
Nhưng vẻ mặt của chàng thanh niên người Séc cũng tỏ ra bối rối, chàng ta cứ lần chần, đổi hết chân nọ sang chân kia, chưa chịu bước đi, khiến chàng hiệp sĩ trẻ phải bảo:
- Ngươi muốn nói gì nữa thì nói đi!
- Tôi muốn… dạ thưa chủ nhân… - chàng trai Séc nói, - dạ tôi muốn… hỏi thêm điều này nữa thôi ạ: tôi sẽ kể chuyện gì cho người ở đấy?
- Người nào?
- Không phải người ở Bogdaniec, mà là người quanh vùng… Chắc thế nào người ta cũng hỏi.
Nghe thấy thế, quyết định không giấu nữa, Zbyszko đưa mắt láu lỉnh nhìn chàng trai và nói luôn:
- Ngươi không định nói ai khác, mà nói tiểu thư Jagienka chứ gì!
Chàng trai Séc đỏ bừng mặt, sau đó lại tái đi, nói:
- Dạ, về tiểu thư, thưa cậu chủ.
- Sao ngươi chắc là tiểu thư chẳng đã lấy gã Cztan trang Rogowo hoặc gã Wilk trang Brzozowa?
- Tiểu thư tôi chẳng lấy ai cả. - Chàng hộ vệ cả quyết đáp.
- Cha tu viện trưởng có thể ra lệnh cho nàng lắm chứ.
- Cha nghe theo lời cô chủ, chứ cô chủ chẳng nghe cha đâu.
- Thế ngươi muốn gì? Ngươi cứ kể hết sự thật với tiểu thư, cũng như với mọi người.
Chàng trai Séc cúi chào rồi bước đi, hơi cáu.
“Cầu Chúa cho cô chủ quên cậu đi!” Chàng trai nghĩ về Zbyszko. “Xin Chúa ban cho cô một người tài giỏi hơn cậu. Nếu cô chủ chưa quên, mình sẽ bảo cô chủ rằng cậu đã có vợ mà hóa ra là chưa có, vì cậu đã góa vợ trước khi được bước tới giường cưới.”
Tuy chàng hộ vệ gắn bó với Zbyszko, thậm chí cảm thương cho Danusia, nhưng chàng vẫn kính yêu Jagienka nhất trên đời, và từ khi đột ngột được biết về cuộc hôn nhân của Zbyszko trước trận đấu ở Ciechanow, chàng mang trong tim một nỗi đau và niềm cay đắng.
- Lạy Chúa, xin hãy cho cậu chủ bị góa vợ trước!
Nhưng ngay tiếp đó, hẳn là những ý nghĩ khác ngọt ngào hơn chợt đến với chàng trai, nên lúc xuống thềm đến với lũ ngựa, chàng lại thốt lên:
- Ơn Chúa là tôi sẽ lại được ôm chân cô chủ!
Trong khi ấy, Zbyszko đang nóng lòng muốn lên đường ngay, nhưng lại bị cơn ốm hành hạ, và vì thế không bị buộc phải lo những việc khác, khiến chàng thấy quá đau khổ phải nghĩ triền miên về Danusia và ông Jurand. Dẫu sao cũng cần phải ở lại Spychow ít nhất là một đêm để chuẩn bị hành trang cho cả chuyến đi xa, vì sự có mặt của hiệp sĩ de Lorche. Chính chàng cũng đã mệt mỏi quá mức bởi trận đấu quyết tử, đêm thức canh đấu trường, con đường vừa trải qua, sự thiếu ngủ và những nỗi lo phiền. Vì thế, khi đêm đã khuya lắm, chàng mới ngả lưng xuống chiếc giường cứng đơ của ông Jurand, hy vọng là sẽ chợp mắt được một lát. Nhưng chàng chưa kịp ngủ thì gã Sanderus đã gõ cửa, cúi chào chàng và nói:
- Thưa ngài, ngài đã cứu tôi thoát chết, sống bên ngài tôi thật sung sướng, từ trước đến nay tôi chưa được thế bao giờ. Chúa vừa ân thưởng cho ngài một điền sản lớn lao, khiến ngài trở nên giàu hơn hẳn ngày xưa, và kho của trang Spychow cũng chẳng rỗng không. Xin ngài hãy cho tôi ít tiền, tôi sẽ cùng sang đất Phổ, đi hết thành này sang thành khác, bất chấp mọi hiểm nguy, dốc lòng phò tá ngài.
Thoạt tiên Zbyszko định tống cổ gã ra khỏi phòng, nhưng chàng suy nghĩ những lời gã nói, lát sau rút trong bao đựng tiền để cạnh giường ra một túi tiền khá nặng quẳng cho gã và bảo:
- Của ngươi đấy, đi đi! Nếu ngươi là đồ đểu - ngươi cứ việc đi mà lừa lọc, còn nếu là người ngay thực - hãy cố gắng giúp cho ta.
- Tôi sẽ lừa lọc với tư cách đồ đểu, thưa ngài, - Sanderus nói, - nhưng không phải lừa ngài đâu, với ngài - tôi xin trung thành phụng sự.