Chú Thích.
[1] Dòng sông trong thần thoại Hy Lạp, là ranh giới giữa mặt đất và địa phủ.
[2] Lễ hội vào đêm ngày mùng 5 tháng Giêng, tức là đêm thứ 12 kể từ đêm Giáng sinh, đánh dấu kết thúc lễ hội mùa đông. Vào ngày này, vua chúa và tầng lớp quý tộc sẽ trở thành nông dân và ngược lại. Vào đầu buổi lễ người ta sẽ làm một chiếc bánh có chứa một hạt đậu. Người tìm được hạt đậu đó sẽ thành chủ lễ cho tới nửa đêm, và sau đó mọi thứ trở lại như cũ.
[3] Fitz: từ có nguồn gốc Anglo-Norman, ghép vào đầu mỗi tên với nghĩa con của ai, FitzAlan là con của Alan. Về sau các từ này được dùng để chỉ con hoang của vương công, quý tộc
[4] Trăng tròn lần thứ hai trong tháng
[5] 1 stone = 6,4kg
[6] Bản dịch La Belle Dame sans Merci năm 1995 của Nguyễn Viết Thắng:
.“Chàng kỵ sĩ có điều chi phiền muộn
Mà đi lang thang buồn bã một mình?
Để cây bên hồ chỉ còn lá rụng
Và chẳng còn nghe tiếng hót của chim.
2
Chàng kỵ sĩ có điều chi phiền muộn
Có điều chi lo lắng ở trong lòng?
Cho chú sóc một vụ mùa đầy đặn
Đã kết thúc mùa gặt hái trên đồng.
3
Ta thấy rằng: như hoa huệ trong sương
Vầng trán ngươi ướt đầm đìa lạnh lẽo
Có điều chi đau đớn lắm trong hồn
Đôi má ngươi như hoa hồng đang héo?”.
4
Ta đã gặp trên đồng người con gái
Nàng đẹp xinh tựa như một cô tiên
Mái tóc dài, gót chân nàng tươi rói
Và lẳng lơ, hoang dại ánh mắt nhìn.
5
Ta kết vòng hoa cho nàng đội lên đầu
Vòng đeo tay toả hương thơm ngào ngạt
Nàng nhìn ta với ánh mắt u sầu
Và ta nghe tiếng thở dài dịu ngọt.
6
Ta bế nàng lên yên ngựa của mình
Suốt cả ngày với nàng trong yên lặng
Nàng cất lên những bài hát của tiên
Đôi mắt nàng nhìn về nơi xa vắng.
7
Nàng trao ta cội nguồn hương dịu mát
Và những gì mật ngọt tháng ngày xanh
Rồi thốt lên những lời rất kỳ quặc:
“Em yêu anh chân thành”.
8
Nàng đưa ta vào lâu đài tình ái
Nàng khóc lóc và nức nở đau thương
Ta nhìn thấy đôi mắt nàng hoang dại
Ta khép mắt nàng bằng những nụ hôn.
9
Nàng vỗ về, ru ta vào giấc ngủ
Ta đi vào giấc mộng – nhưng than ôi!
Giấc mơ cuối cùng ta không còn nhớ
Rằng chỉ mình ta lạnh lẽo trên đồi.
10
Ta nằm mơ thấy hoàng tử tình si
Vẻ tái nhợt trong cơn đau gào thét:
“La Belle Dame Sans Merci
Đã bỏ ngươi mà đi không thương tiếc!”
11
Ta nhìn thấy những bờ môi khát khao
Đang gào lên những lời nghe khiếp đảm.
Ta tỉnh giấc và thấy trên đồi cao
Một mình ta nằm bên bờ dốc lạnh.
12
Từ dạo đấy ta đâm ra thờ thẩn
Vẻ xanh xao ta lảng vảng một mình
Cây bên hồ giờ chỉ còn lá rụng
Và chẳng còn nghe tiếng hót của chim.
[7] Tên một số loại hoa dại