TÔI ĐÃ HẾT HÈN
Vậy là cuối cùng tôi đã sống lay lất được tới hôm nay, ngày 1 tháng 6 năm 2002!
Sau bao nổi đau về tinh thần và thể xác, tôi như được tiếp thêm nguồn sinh lực mới nhờ hai năm chống nạng vào Nam ra Bắc “xin” được chữa bệnh “vượt tuyến” không kết quả. Cũng nhờ hai năm này, tôi đã thực mục sở thị mọi thực tế xã hội trên cả nước, có dịp gặp lại bạn bè, đồng chí, đồng ngũ cũ, các tướng về hưu, các đại tá sửa xe, bán nước đầu đường... Tôi đã ngập mình trong cái xã hội mọi người không chỉ chen lấn xô đẩy nhau như thời kỳ “xếp hàng cả ngày”, giành giật cướp bóc, thậm chí tiêu diệt nhau để “làm giàu”.
Đi đâu cũng gặp những “ông chủ mới” –– thực tế là những “người cộng sản mới”, những tướng (cướp) mới, những “kẻ cầm cân nảy mực” xã hội từ xã cho đến trung ương đang hè nhau tranh thủ cướp đất của dân xây nhà, xây khách sạn, làm sân golf…để tích lũy của cải cho nhiều đời con cháu. Chuyện các quan chức có tài khoản nhiều triệu đô la ở nước ngoài không còn là chuyện lạ. Một số trắng trợn hơn, cho con cháu ngang nhiên làm chủ cả hàng loạt khách sạn, công ty, trung tâm vui chơi giải trí...
Tới hôm nay, giữa năm 2002, cực chẳng đã người ta chỉ mới đưa ra ánh sáng hai vị uỷ viên trung ương đảng dính líu tới một vụ Mafia tép riu - Năm Cam.
Còn lại là cả một hệ thống từ trên xuống dưới đang ngang nhiên cướp tất cả những gì có thể cướp, trước khi “chủ nghĩa tư bản đích thực” thay thế cái “chủ nghĩa tư bản hoang dã”.
Báo chí những năm gần đây dù bị bịt miệng bởi luật “trừng phạt các tội làm lộ bí mật quốc gia”, vẫn biết dựa vào kẽ hở các cuộc chó mèo tranh ăn tung ra nhiều tin giật gân “chết cha các cụ” để tăng số lượng phát hành, kiếm thêm tiền.
Một số “cây bút nghiệp dư” nhưng “có uy tín” từng là... tổ sư, là bố mấy ông lãnh đạo đương thời, nay về hưu, cũng chẳng chịu ngồi yên trước sự kiếm chác quá đà (hơn mình nhiều quá!) cũng “mạnh dạn” vạch ra những sự thật do cơ chế –– “nguyên nhân của mọi nguyên nhân” –– dẫn đến tình trạng vô luật pháp, chẳng ai chịu ai, trên bảo dưới không nghe. Cứ làm như đảng bị cái “cơ chế” (ai đẻ nó ra nhỉ?) làm hư hỏng đảng viên chứ bản chất của đảng là trong sáng tuyệt vời, vì dân vì nước hết mực!
Vậy thì phải gấp rút cải tổ cơ chế bằng cách…giải tán ủy ban này, thành lập tổng cục kia, sáp nhập hai cơ quan thành một, chia một cơ quan thành hai, đặt tên mới cho cơ quan cũ, hoán đổi vị trí của các “xếp”... Cứ như là có thể sửa chữa một ngôi nhà dột nát sắp đổ sập bằng cách... khiêng đồ đạc phòng này đặt sang phòng khác, bịt lại nhiều “cửa nhỏ”, thay thế chúng bằng “một cửa to” –– gọi là “cải cách hành chánh”.
Người dân chẳng còn một tí ti lòng tin vào bất cứ trò ma giáo nào mà chính phủ bé, chính phủ lớn, chính phủ gần, chính phủ xa đưa ra nữa. Họ nhìn vào ngôi nhà to tướng của ông chủ tịch xã, phường, của chú công an khu vực, bà thẩm phán, ông chánh án, bác hải quan, chị quản lý thị trường, kể cả các vị “đại biểu của dân” ở các cơ quan lập pháp “vừa đá bóng vừa thổi còi” mà kết luận: “Tất cả đều dối trá!”
Ăn cắp, hối lộ, bao che, ô dù cho nhau để tổng giám đốc ngân hàng lấy tiền ngân hàng, giám đốc xuất nhập khẩu móc ngoặc với quan đầu tỉnh... đi buôn lậu; giám đốc công an bảo kê cho băng nhóm mafia, sòng bạc, ổ điếm...
Những vụ đổ bể này sở dĩ nổi phềnh lên là do bị người dân chửi bới nhiều quá nên báo chí phải lao vào cuộc, phanh phui những bộ mặt quá ư lộ liễu mà không sợ bị “đóng cửa, đình bản”.
Luật pháp cũng đành lòng phải làm vài cú đập nhẹ vào một phần nổi của tảng băng chìm đang đe doạ làm sụp đổ cả hệ thống chính quyền vô sản giả hiệu!
Ngay khi tôi viết những dòng này, báo Pháp Luật TP.HCM đưa tin hai ông Trần Mai Hạnh, tổng giám đốc đài TNVN, phó ban “văn hoá tư tưởng”, phó chủ tịch Hội Nhà Báo (láo), và...“Cứt” Quốc Huy, thứ trưởng bộ Công An đã được chọn để bị bắt! Cả hai đều là uỷ viên trung ương nên cái Bô (không dấu nặng) Chính Trị của chúng chọn mãi mới tìm được hai tên sẵn sàng nhận tội theo cách Lê Lai liều mình cứu chúa, sau lời hứa hẹn sẽ sớm được thả ra, tài sản được bảo đảm vẹn toàn là cái chắc!
Quả nhiên chỉ một năm sau, chính tôi đã nhìn thấy Trần Mai Hạnh trong một nhà hàng sang trọng nhân dịp đi họp Đại Hội Nhạc Sĩ tại Hà Nội, mặc dầu toà án của Đảng tuyên phạt 3, 4 năm tù giam gì đấy! Chuyện những tên tội phạm đang chịu án tù vẫn đi ăn nhậu nhảy đầm, lên xe xuống ngựa, em út theo sau cả đàn không chỉ dành cho những bố già, nhân dân biết cả. Những tên tội phạm trực tiếp nhưng do nắm được “tẩy” các ông “to” cũng đều được hưởng đặc ân kiểu này.
Ngay cạnh nhà tôi lúc ở Sài Gòn, có một tay người Tầu tên Triệu Bỉnh Thiệt, “trùm buôn lậu” đã dám quát vào mặt mấy chú công an đến “kiểm tra hành chính”: “Không biết tao là ai à? Tao là... bố Mai Chí Thọ đây! Bắt tao là cả nước Việt Nam này sẽ xụp đổ đấy!” Hắn dám mạnh miệng như thế là do trong tay hắn có hàng loạt tấm ảnh, băng video quay lén “các cu” trong những cuộc hành lạc do hắn tổ chức. Hắn rồi cũng bị ra toà, cũng bị xử tù, nhưng tôi vẫn gặp hắn hàng ngày trong building 23 Gia Long cho tới khi hắn vận com lê lên máy bay đi Hồng Kông!
Cái thời một mình Hồ Viết Thắng ([1]) đứng ra nhận hết mọi tội lỗi trong Cải Cách Ruộng Đất ngày nay được diễn lại trắng trợn và...ngu xuẩn. Ấy vậy mà người ta vẫn không ngừng hô khẩu hiệu “Noi gương Hồ Chủ Tịch vĩ đại”! Cứ như thể họ muốn nói “ông Hồ còn lưu manh gấp ngàn lần chúng tao. Còn lâu mới học hết tư tưởng, đạo đức của Người”!
Kể ra cái ông Hồ này cũng... tội!
Tên, tuổi, ngày sinh, tháng đẻ, ngày chết, thành tích kách mệnh, trình độ học vấn, tư tưởng, gia đình, vợ, con, bồ bịch... chẳng cái gì là thật cả. Cũng nhờ cái tên Trần Dân Tiên nào đó viết về ông như một nhà “đại sư tổ đạo đức hiếm có” bị phanh phui ra chính là...ông, nên tôi đã xổ toẹt cái “đạo đức” của ông đi từ khá sớm. Có điều, tôi không lên án ông ta về chuyện liên quan đến đàn bà. Ông ta cũng là con người, cũng có quyền lấy vợ đẻ con, thậm chí ba bốn vợ như ông Lê Duẩn, cũng có quyền bồ bịch như ông Mitterand, ông Clinton chứ! Cái tội của ông là do bọn gọi là cộng sản an nam phong kiến cố tình dựng ông ta lên thành “thánh sống” (và “thánh chết”) để lừa bịp cái dân tộc đa số là nông dân thất học, đầu óc còn mê muội về thánh về thần. Ông ta chỉ là một nhà cách mạng chính hiệu cuồng tín với chủ nghĩa Mác-Lê mà thôi.
Thế nhưng, những năm cuối thế kỷ 20, tôi giật mình mỗi khi hiểu thêm về ông qua những tư liệu, hình ảnh, văn bản, di cảo của những nhân chứng sống, những chứng cớ rành rành được lưu trữ trong các văn khố cộng sản..., mới dần dần bỏ hẳn được cái hình ảnh Hồ Chủ Tịt ra khỏi đầu mình, mới thấy Công của ông ta toàn là Tội!
Không có ông Hồ, không có cái đảng này thì đâu đến nỗi cả dân tộc tôi bị chiến tranh tàn phá, anh em, họ hàng đâu đến nỗi chia lìa, chém giết lẫn nhau, đâu đến nỗi thua xa những nước cũng thuộc địa như nước tôi đến cả thế kỷ về mọi mặt.
Vậy mà rũ bỏ những nhận thức sai lầm, chịu nhận là mình đã lạc lối, kiên quyết giã từ cái chủ nghĩa nặng mùi xác chết ấy đi, sao nó khó khăn, vất vả đến thế! Những lần ra Hà Nội, đến thăm một số bạn bè đồng trang lứa, tôi càng thấy cả lũ chúng tôi đều ngu ngốc đến tận cuối đời và hèn đến khi xuống lỗ! Những tướng tá đánh Đông dẹp Bắc, huân chương đỏ ngực, được tặng đủ mọi thứ danh hiệu vinh quang... (ảo) đều chung một tâm trạng như tôi: “Cốc làm cò xơi”.
Quyền lực ngày nay đã khác xưa. Trước kia bọn hám quyền chỉ là những kẻ hám được “oai”, được vênh vang đứng trên thiên hạ, chứ ngày nay quyền lực có bộ mặt thực dụng thấy rõ. Cứ đứng trước cổng nhà những kẻ đang nắm quyền hiện hành thì thấy: Có quyền lực là có tất cả. Nhà lầu, xe hơi đời mới, vợ đẹp, con khôn, hoặc không khôn thì cũng... đều du học Mỹ, Anh, Pháp, Úc hết.
Tôi hỏi một bạn cũ đã hết thời: “Tiền đâu mà mày xây cái nhà cả tỷ đồng thế?” Hắn cười khà khà: “Ờ... ờ... Thì Nhà Nước “cho” mấy trăm mét đất, bán đi một nữa, 10 cây một mét là thừa xây nhà và mua sắm tiện nghi sinh hoạt! Chính sách chung, tiêu chuẩn quy định cả ấy mà!” Ra thế! Anh bạn tôi là người có lúc đã nắm quyền, bây giờ được đàn em không quên ơn cũ chiếu cố theo chính sách. Thì ra ở Việt Nam không có cá nhân ăn cắp, ăn cướp mà chỉ có ăn cắp, ăn cướp tập thể, ăn cắp ăn cướp theo băng đảng qua cách phân phối của cải chiếm được. Có tài thánh cũng chẳng truy ra nổi nguồn gốc tài sản mà bốn đời làm việc, với lương bộ trưởng, một người cũng chẳng xây nổi căn nhà đáng giá hàng nhiều ngàn lần tháng lương của anh ta! Nghĩa là có chính sách cho sự ăn cắp và ăn cướp công khai và... có tổ chức.
Những thằng bị ra toà chẳng qua là do lòng tham vô đáy, đã giàu cho bản thân, cho vợ con, cháu, chắt... còn muốn giàu cho cả bồ bịch, người thân. Chúng tiêu xài như những tên khùng mà chẳng sợ ai chạm tới một sợi lông chân vì kẻ đặt chúng vào các cương vị tự do ăn cắp luôn bảo kê cho chúng được ngồi trên luật pháp!
Một tổng này, một giám nọ... dám vứt qua cửa sổ cả trăm ngàn đô la qua một cuộc đánh bạc trên... máy bay (vụ Tamexco). Một nữ “giám đốc” dám chi 500 cây vàng mua riêng căn nhà cho một tài tử cải lương mà ả mến mộ để sau những đêm... họp với các VIP ở Sài Gòn xong, ả có thể quay về “họp riêng” với tên tài tử đĩ đực! Tổng giám đốc ngân hàng nhà nước, công an, tòa án, thanh tra từ xã, phường đến trung ương đều bắt tay làm ăn với các mafia lớn nhỏ..., cướp tiền, cướp đất, cướp nhà, buôn lậu, tích trữ, buôn bán ma tuý.
Các vụ bị đưa ra xét xử như Vũ Xuân Trường, Phùng Long Thất, hoặc những vụ có VIP cỡ lớn nhất bảo lãnh như Nguyễn Văn Mười Hai, Minh Phụng, nếu ở các nước khác thì tổng thống, thủ tướng cũng... đi tù.
Trái lại ở ta các vị từng ăn nhậu, chụp ảnh, quay phim chung và làm gì gì nữa thì không biết..., các vị từng đề cao chúng, dắt chúng đi nước này nước nọ với cương vị “doanh nhân số Một”, là “tài năng” làm ăn có hiệu quả... thì tới khi bị báo chí, nhân dân và chính nội bộ các vị vì mâu thuẫn nhau, vạch mặt chúng ra, đưa chúng ra tòa thì các vị đều... vô can!
Làm sao há miệng được vì các vị đã “mắc quai” với những tài khoản khổng lồ do bọn “lưu manh có bảo kê” này chuyển giùm ra nước ngoài cho con cháu các vị đang đi “du hí” dài hạn làm chủ? Chẳng thế mà khi “đồng chí tử tù” Vũ Xuân Trường uất ức vì bị “hy sinh”, đề nghị sẽ khai tuốt tuồn tuột các vị trên gần và trên cao nữa chỉ đạo hắn để “ngồi mát ăn bát vàng” ra sao thì Tòa đã nhận lệnh bịt mồm ngay lập tức bằng mấy phát đạn hành hình vội vã và bí mật!
Người ta cứ trâng tráo giúp nhau “hạ cánh an toàn” bằng cách thay đổi vị trí các quân cờ, thi hành kỷ luật bằng cách đá sang hoặc đá lên chức vụ khác. Người ta còn long trọng đọc diễn văn cảm ơn sự “cống hiến hết mình” của các “học trò xuất sắc của Hồ Chủ Tịch” khi các vị “tòng phạm” này được “thôi giữ chức”. Thỉnh thoảng người ta còn mời mấy vị xuất hiện ngay hàng ghế đầu các kỳ họp “nhà trắng”, “nhà đỏ” như các vị “đại công thần” để các vị ngồi... ngáp và làm trò cười cho thiên hạ khi người ta quá biết con cái các vị đang làm gì, nhà cửa, lâu đài lớn nhỏ của các vị ở đâu.
Sở dĩ các vị mặt vẫn...trơ, trán vẫn...bóng như thế vì vẫn lo cho lũ lau nhau đàn em trẻ người non dạ ngày nay thành trung ương uỷ viên, thành uỷ viên Bộ Chính Trị, Ban Bí Thư, Tỉnh Uỷ... chui từ ống tay áo các vị ra.
Cũng chính từ những vị “vua không ngai” này mà nảy sinh các cuộc đấu đá nội bộ, chia bè kết phái để nhân dân thấy được cái gọi là chủ nghĩa cộng sản đặc thù Việt Nam đang biến thành chủ nghĩa lưu manh chính trị, lưu manh kinh tế như thế nào!
Lại vì cái lớp “kế tục sự nghiệp” của các vị không những đã tiếp tục phát huy truyền thống ăn tục, nói phét, vơ vét không ngừng, tranh ăn, tranh chức mà còn đưa truyền thống vẻ vang của các vị lên một tầm cao mới” khiến đổ bể ra những vụ “ăn cắp, ăn cướp động trời” đến nỗi các vị “cộng sản bố” cũng phát hoảng!
Cũng thời gian này bỗng xuất hiện những tài liệu bị cấm, nhưng có thể tìm mua ở bất cứ tiệm photocopy nào để đọc và chuyền tay nhau... Hàng loạt chuyện thâm cung bí sử, hàng loạt vụ việc bị bưng bít được lộ ra qua những cuốn Mười Nỗi Đau Của Hồ Chủ Tịch ([2]), Đối thoại Năm 2000 ([3]), Sám Hối… Chẳng biết những chuyện được nói đến trong đó thực hư ra sao nhưng ít nhất câu nói “Chẳng ai chống chủ nghĩa cộng sản hiệu quả bằng chính người cộng sản cả” bắt đầu được thực tế chứng minh.
Dù sao đây cũng là lần đầu sau hơn 60 năm chỉ nghe “Đảng ta là đỉnh cao trí tuệ”, “Đảng ta bách chiến bách thắng”... thì hôm nay mới được thấy những dòng chữ “Đảng ta sai lầm”, “Đảng ta không tuân theo lời dặn của Bác Hồ vĩ đại”, “Đảng ta đang đánh mất uy tín trong nhân dân!”, “Đảng ta mất dân chủ ngay trong Đảng trầm trọng”... do chính các ông cộng sản cỡ bự phát ra.
Thế rồi... một cuộc đảo lộn tư tưởng mới trên toàn thế giới cũng như ở Việt Nam đã nổ ra! Chẳng có một Đảng nào lãnh đạo! Chẳng có một cường quốc nào áp đặt! Chẳng có một lãnh tụ, một tập đoàn chính trị nào phất cờ! Vậy mà hàng triệu con người đã tự tìm cho mình một đức tin, được tự do tin và không tin, được tự mình tìm thấy cái Sai và cái Đúng, cái Thiện và cái Ác, được nắm bắt cả quá khứ, hiện tại cũng như tương lai, được hòa mình vào cuộc sống cả thế giới để rồi mỗi người tự vấn lương tâm, tự xoay chuyển nhận thức, tình cảm, hành động. Đó là SỰ BÙNG NỔ CỦA INTERNET! Tuy Việt Nam hòa nhập vào cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật này khá chậm chạp, nhưng nó lại được phát triển với tốc độ chóng mặt tới mức nhà cầm quyền không kịp đối phó.
Từ những năm cuối thế kỷ 20 thế giới đã biết tên nhiều người Việt Nam không chịu cúi đầu làm nô lệ. Họ là những người đi đầu trong sự nghiệp đấu tranh giành các quyền tự do tối thiểu của con người, vạch trần cái “đại phản động” của chủ nghĩa cộng sản đã bị lịch sử chôn vùi. Cũng chính nhờ sự lên án mạnh mẽ của thế giới qua Internet mà những con người hơn hẳn chúng tôi một cái đầu, một quả tim, một lá gan này đã thoát cảnh tù mọt gông như thời Hoàng Minh Chính, Vũ Thư Hiên...những năm 1960. Internet đã cung cấp thêm cho nhân dân Việt Nam và cả cho bản thân tôi nhiều tấn đinh để đóng vào cỗ quan tài đã mục nát của chủ nghĩa cộng sản ở Việt Nam.
Chỉ đáng tiếc, và đáng xấu hổ nữa, cho giới văn nghệ chúng tôi...đã quá hèn, hèn ngang dân Bắc Triều Tiên chết đói gần 3 triệu người, không ai dám lên tiếng.
Ở cái nước cộng sản còn ngắc ngoải này, trong giới văn nghệ nói riêng, ngoài Hà Sĩ Phu, Bùi Minh Quốc, Trần Mạnh Hảo, Dương Thu Hương, Tiêu Dao Bảo Cự, Bùi Ngọc Tấn... là những người đã công khai vạch trần mọi tội ác của chế độ độc tài đảng trị, đòi hỏi đa đảng, đa nguyên còn thì tất cả đều...im như thóc. Khi đất nước đã sạch bóng cộng sản chắc chắn nhân dân sẽ ghi vào sử sách những gì họ đã dám làm trong tinh thần xả thân vì nghĩa cả. Tiếc thay, tất cả vẫn chỉ là những cái xù lông của con nhím chứ chưa phải những mũi tên nhằm thẳng hồng tâm mà bắn, là vạch trần bộ mặt thật của bọn lưu manh chóp bu đang nhân danh chủ nghĩa cộng sản –– mà chính chúng cũng chẳng tin –– cướp chính quyền để ra sức vơ vét của cải, bán đất bán biển cho ngoại bang, phè phỡn trên xương máu, trên mồ hôi, nước mắt của 80 triệu dân.
Một sự phá rào đáng kể nữa cần phải nhắc tới là giới họa sĩ trẻ. Chẳng nói chẳng rằng họ lầm lì phá bằng hết những “cái Đẹp theo quy định của Đảng” bằng đủ mọi trò, mọi xảo thuật chẳng cần xin phép ai. Nghĩa là họ đàng hoàng đái vào cái Kinh Thánh chủ nghĩa “hiện thực xã hội chủ nghĩa” của cộng sản bằng cách cho ra đủ thứ “trái cấm” thời trước như sắp đặt, lập thể, siêu thực, khoả thân... và gì gì nữa mà tôi không đủ hiểu biết để tán dương hay phản đối.
Tóm lại, hầu hết văn nhân nghệ sĩ đều tránh xa cái nhiệm vụ đấu tranh chính trị dễ đưa đến ngồi tù như Hà Sĩ Phu nên tất cả đều biến thành...sĩ phu hèn! Tất cả chọn thái độ im lặng chờ thời. Nhưng không phủ phục xuống mà sáng tác như Trần Dần, Lê Đạt, mà...ngủ gục xuống hiện tại để quên quá khứ và... thở dài chờ đợi tương lai. Thời thượng hơn chút ít, một số nhỏ cũng tát nước theo mưa tỏ thái độ phê phán, bất bình, chửi bới qua vài câu thơ châm biếm, vài ba chuyện tiếu lâm hiện đại “lời nói gió bay” nặc danh tác giả. “Ra ngõ đều gặp thằng hèn” là như thế đó!
Riêng bọn “quan văn nghệ”, bọn mới nhập Đảng, mới được “cơ cấu” vào các cương vị lãnh đạo, mới được phong cấp, phong hàm vùn vụt, được vào “nhà trắng, nhà đỏ”, được cấp bằng “giáo sư, tiến sĩ” búa xua thì...khỏi nói. Bọn này vẫn như những con chó được chủ quẳng cho mấy khúc xương thừa, một lòng tụng ca công ơn Đảng không biết ngượng! Tất cả đều nằm trong một âm mưu lừa bịp nhân dân trong nước và thế giới rằng...Đảng chúng tôi nay đã đổi mới, thành phần ưu tú của chúng tôi có hàng vạn cử nhân tiến sĩ chứ không chỉ có công nông binh như xưa!
Để chuẩn bị cho các chức vụ béo bở này, chỉ trong một đêm, có cả chục ngàn người ngủ dậy bỗng trở thành “tiến sĩ”! Một cháu gái “nhà báo tự do” khi nhận được quyết định là “tiến sĩ của thủ tướng” –– một việc liều mạng chưa từng có trên thế giới –– đã thẹn thùng nói với tôi: “Mấy năm học ở Liên Xô với luận án: “Tính dân tộc trong chèo tuồng Việt Nam”, cháu được chứng nhận tốt nghiệp phó tiến sĩ. Từ khi về nước đang chẳng biết làm gì, chẳng có cơ quan nào chịu nhận vào biên chế thì bỗng nhận được quyết định trở thành... đốc tờ! Chắc chết vì nghe chửi mất! Hơn thế nữa, chính các ông thầy ở trong nước và ở nước ngoài, trừ một giáo sư Liên Xô, chưa ai có học vị cao như cháu, nghe tin này chắc họ phải ngạc nhiên lắm...”
Tôi an ủi cháu: “Cháu còn có tốt nghiệp đại học văn khoa trong nước, có tiếp tục nghiên cứu tuồng chèo Việt Nam ở...Lomonosov, và được các giáo sư trong một hội đồng khoa học có tiếng công nhận, dù họ chỉ thấy có lợi cho... họ hơn là cho cháu, do nhờ những tư liệu nghe, nhìn và bản luận án của cháu mà họ đỡ mất công sang tận Việt Nam để nghiên cứu nghệ thuật phương Đông! Hơn nữa cháu có học “thật”, nên dù trình độ tiến sĩ...“dỏm” thôi, cũng vẫn còn hơn cả ngàn “tiến sĩ” bằng đã dỏm mà trình độ thì lại... cực dỏm!
Sau đó tôi kể cho cháu nghe chuyện những người mà chính tôi phải trực tiếp can thiệp để họ đi học nước ngoài, nhưng vì không kiếm đâu ra cái bằng trung học phổ thông mà phải dùng mẹo...“khai danh dự” rằng “thất lạc do chiến tranh” hoặc “đi tập kết quên không mang theo”, để được ra đi trót lọt, đúng chính sách! Những kẻ may mắn này, khi đi du học chẳng thể nào tiếp thu được bất cứ cái gì cho nghề nghiệp mà chỉ trở thành kẻ quanh năm lang thang đi kiếm bàn là, nồi áp xuất, dây điện trở may-xo... gửi về cho gia đình đỡ đói khổ! Đến khi về nước thì chính họ lại làm khổ mọi người bởi các thứ kiến thức ba lăng nhăng vô tích sự của họ! Không ít ông “tiến sĩ”, “nghệ sĩ nhân dân” từ trên trời rơi xuống ấy đã trở thành những nhà lãnh đạo, đưa đường chỉ lối cho giới văn học nghệ thuật nước nhà, có kẻ còn làm đến bộ trưởng, thứ trưởng, nghị sĩ và được “cơ cấu” vào trung ương Đảng! Cứ hỏi những người ở lớp ngoại thất tuần đã có một quá trình làm “công chức văn nghệ”, ai mà chẳng biết họ từ đâu chui ra! Tôi lại phải xin phép không kể tên thật của họ ra đây vì tôn trọng con cái họ, kể cả vì thương hại họ nữa, vì xét cho cùng đa số trong bọn họ chỉ là những “con rối gặp may”. Họ đâu có nghĩ tới chuyện họ sẽ là số I, số 2 trong giới văn nghệ Việt Nam. Họ bị nhào nặn, bị “đôn lên đá ở...ngoại hạng” bởi cái cơ chế này muốn thế, bởi chính sách này muốn thế, để dễ... bịp trẻ con là nước ta đều do các nhà hành pháp và lập pháp, tư pháp có văn hoá cao, lãnh đạo, quản lý! Không loại trừ mưu đồ hạ bệ các “tiến sĩ thật” như Đặng Văn Chung, Nguyễn Chung Tú, Đặng Văn Ngữ, Lương Đình Của, Võ Tòng Xuân...như thời “hạ giá” một đại tướng bằng cách cho ra đời một loạt đại tuớng chưa hề cầm súng.
Loại giáo sư, tiến sĩ, nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú, ở thời điểm bắt đầu thế kỷ mới còn nguy hiểm hơn ở chỗ nó kéo theo một loạt “quốc nạn” khác. Đó là bắt đầu nở rộ một phong trào bịp bợm, cả nước nói dối nhau và nói dối chính mình để kiếm chác nhờ những học vị, những tước hiệu “chạy” được.
Hàng lô hàng lốc những ông giám đốc, tỉnh uỷ, trung ương uỷ viên, đại biểu quốc hội đều có trình độ tiến sĩ, thạc sĩ, cử nhân... mà chẳng hề có tên trong hồ sơ sinh viên, nghiên cứu sinh ở bất cứ trường đại học nào! Hầu hết đều là tiến sĩ, thạc sĩ...Mác-Lênin, tốt nghiệp ở cái trường Đảng do ông giáo sư tiến sĩ tên Nguyễn Đức Bình, uỷ viên “bộ chính troẹ” làm... giám đốc!
Một số khá đông nữa tốt nghiệp tại chức môn... luật pháp... của Đảng nghĩa là vô luật lệ, ngoại trừ “luật” Bộ Chính Trị bảo sao thì làm vậy! Chấm dứt cái thời để được tính là thành phần cốt cán “ba đời đi ở” phải giấu trình độ học vấn của mình, nhất là do “kẻ thù giai cấp” đào tạo, bằng một thời kỳ cả nước khai man trình độ học vấn từ thuở bắt đầu bước vào các trường để chứng minh công trạng...“trồng người” của đảng CS! Câu vè: “Nước ta có chuyện lạ đời, Chưa đỗ lớp 10 đã đỗ giáo sư, Nước ta chuyện thật như đùa, Cử nhân, tiến sĩ dễ mua hơn...bèo” ra đời ở cái thời kỳ “lừa đảo lịch sử” này được nhân dân phát triển thêm mỗi khi có một vị giáo sư tiến sĩ nào xuất hiện trên Tivi mà ai cũng biết là học lớp 3 trường làng, là dân nói ngọng “lờ” thành “nờ” bất khả sửa, bằng nhiều câu ca dao hò vè thâm thuý mà sau này rất cần sưu tầm để in lại cho con, cháu, chắt, chút, chít thưởng thức về một thời nở rộ những chuyện ba lăng nhăng chưa từng thấy mà nền văn nghệ dân gian đã phản ảnh trung thực. Bọn âm binh này là những tên tội phạm hình sự lớn nhất và nhiều mưu mô chước quỷ nhất.
Những quan văn, quan võ này mở đầu cho giai đoạn chuyển nhanh, chuyển mạnh sang tư bản đỏ, bán nước cho bất cứ kẻ thù nào, lập ra các “băng nhóm tội phạm sạch”, miệng rao giảng chủ nghĩa Mác-Lê-Hồ nhưng đồng lòng vơ vét hết của cải, tiền bạc của đất nước. Những tên không biết chùi mép, không tuân theo luật Omertà ([4]) của Mafia đỏ đều bị “thí” không thương tiếc.
Những “bố già” của tư bản đỏ trong khi chỉ huy cướp của giết người vẫn lớn tiếng hô hào “chống” cái này, “chống” cái khác, còn hơn cả Al Capone ([5])! Tuy chẳng toà án nào kết tội được Al Capone về tội giết người dù đã giết cả trăm nạn nhân, nhưng ít nhất hắn còn phải vào tù vì tội trốn thuế! Còn ở Việt Nam thì luật pháp được khoanh vùng, thi hành đến phạm vi nào thì phải stop, nếu không muốn mất ghế, thậm chí mất mạng! Không ít trường hợp, khi thấy mình bị bán đứng, nhiều tên muốn khai ra toàn bộ đường dây Mafia thì bị toà bịt miệng bằng cách “xếp vào một vụ án khác để điều tra xét xử sau”! Những chuyện có một không hai đó trên thế giới này, thế hệ con cháu hãy chịu khó tìm ở các kho lưu trữ hồ sơ, nếu còn, nếu chưa bị huỷ theo “lệnh trên”, hoặc biết đọc ý giữa các dòng chữ trên báo chí, hay phần cứng, phần mềm của các hệ thống máy tính ở các cơ quan, nếu chúng còn, sẽ thấy.
Báo Tuổi Trẻ Cười số Xuân 2000 đã tổng kết rất khéo về một năm “làm ăn bất chính” của bọn “tư bản đỏ” bằng hình ảnh con tàu neo ở một bến bờ vô định, đang được sơn sửa, nhưng máy không chạy, vỏ han rỉ, thuỷ thủ đoàn đang cậy ván, đinh bù loong, các bộ phận máy đem đi, hành khách trên boong, dưới hầm... thì chen chúc kiếm một chỗ thở, bỏ vào bị được cái gì còn sót lại, thậm chí cướp bóc của nhau, đánh nhau đến vỡ đầu vì một đồng đô la rơi vãi...Tất cả đều chờ đợi phút nhảy ra khỏi con tầu mà họ được hứa hão rằng sẽ đưa họ đi tới…thế giới xã hội chủ nghĩa hoàng kim.
Hàng trăm cây cầu, hàng chục “công trình thế kỷ” được nước ngoài viện trợ trở thành miếng bánh ngon chia nhau đớp, nuốt... đến mức trong một tháng tổng kết đã có cả ngàn tỷ đồng bay vèo vào két mấy chú “tư bản đỏ”, nhẹ nhàng và...“trăm trận cướp trăm trận thắng”, còn các nhà máy do chúng làm chủ lỗ lã thế nào đi nữa thì cũng mặc, đã có Nhà Nước…lo. Máy móc mua về không dùng được thì đem bán đồng nát. Đường sá, xe cộ, nhà cao tầng nghiêng, xụp, lở, lún thì... nhân dân lãnh đủ!
Đố ai tìm ra hoặc dám bỏ tù thủ phạm, vì có...quá nhiều thủ phạm không thể xử! Mà xử thì nhà tù đâu mà nhốt cho đủ, dù mỗi năm, cứ nhân dịp này, dịp khác... lại phải thả “theo chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà Nước” cả ngàn “đồng chí” buộc lòng phải đem ra xử vì không thể không xử đã chán nghỉ mát trong cái gọi là nhà tù đầy đủ tiện nghi!
Trước những gì đang diễn ra hàng ngày, một bộ máy truyên truyền khổng lồ với gần 80 đài truyền hình, phát thanh, trên 600 tờ báo vẫn tiếp tục lừa bịp nhân dân rằng họ đang được sống trong một xã hội rất dân chủ, rất công bằng, rất văn minh...
Trong tình hình như thế, giới trí thức càng bị phân hoá đến thảm hại. Có thể chia họ ra làm 3 loại như sau:
––1) Loại được “chọn” để đề cao, được giao cho một vài chức vụ, danh vị, ít quyền hành nhưng khá nhiều... quyền lợi! Vài anh được “Đảng cử cho dân bầu” vào cả Quốc Hội...để “ra vẻ dân chủ”, mỗi năm 4 lần họp để...“lập những cái pháp” mà Đảng soạn ra mà có bàn thì chỉ là sửa lại câu cú, chấm phẩy chứ đố dám bàn ngược!
Một anh bạn tôi, một nghệ sĩ chân chính, khi được Đảng chiếu cố “cơ cấu” vào Quốc Hội, tạ sự ốm đau thường xuyên để từ chối cái việc mất thời giờ vô ích mà còn mang tiếng “nghị gật”, đã giới thiệu một nữ đảng viên vô danh dưới quyền nhưng thèm... tiếng. Lập tức cô này thành “của hiếm” trong Quốc Hội. Với chức danh uỷ viên “ban văn hoá xã hội”, cô được đi chơi không mất tiền khắp trời Việt, trời Tây với đôi tai...điếc đặc và cái miệng câm như hến! Cứ mỗi lần cô xuất hiện trên ti vi là một lần các bạn đồng sự phải nín cười vì họ biết tỏng ả từ đâu ra, trình độ thế nào, từng tằng tịu với ai...
Trò này được diễn đi diễn lại không biết chán mặc dầu cử tri biết tỏng tòng tong họ là ai, ở đâu ra, mặc dầu chính tay cử tri đã gạch tên, thậm chí viết hẳn vào phiếu bầu hai chữ “trò hề” to tướng, nhưng những cái tên được Đảng cử vẫn đắc cử 99%, 100%! Nhiều ông nghị, bà nghị đại diện cho nhân dân một tỉnh mà chưa hề biết cái tỉnh ấy bao giờ, vì suốt đời chỉ làm việc và đăng ký hộ khẩu ở... Hà Nội! Vậy mà có vị nào đã dám từ chối “miếng đỉnh chung” đó? Cái sự Hèn ở các vị “trí ngủ” này có đáng trách gấp ngàn lần cái hèn của người dân bình thường không? Được “cơ cấu” đồng nghĩa với việc từ nay yên trí có ô tô, nhà lầu, phân phối theo “tiêu chuẩn” Nhà Nước. Thế là “cái đầu” không còn mà quả tim cũng đập khác đi! Không ít kẻ, khi “trúng số làm quan cách mạng” đều nhanh chóng trở thành những con chuột cố ních đầy bụng trước khi nhảy ra khỏi con tầu sắp đắm.
Ngay hôm nay, 16-6-2002, khi tôi đang viết những dòng này, đài truyền hình mới đưa tin về một ông “tiến sĩ” có tên Bùi Tá Long, viện trưởng một viện khoa học bị truy tố ăn chặn tiền “ngâm cứu” của các nhà khoa học dưới quyền. Tuần trước là vụ đưa ra toà một “tiến sĩ” hiệu trưởng một trường Đại Học Sư Phạm về tội ăn tiền khi tuyển sinh và cấp bằng không cần thi cử! Hàng loạt các “quan văn hóa”, “quan văn nghệ” “quan đá bóng”, thậm chí cả quan thương binh, liệt sĩ...hùa nhau cấu véo các quỹ hỗ trợ của Nhà Nước, lấy viện trợ của nước ngoài để ăn nhờn mép mà chẳng cần chùi! Phải chăng khi trả lương cho một bác sĩ, một thầy giáo mới ra trường 15 đô la mỗi tháng, một chủ tịch phường, một công an khu vực chưa đến 10 đô la là người ta đã bảo ngầm: “Hãy xoay xở mà sống”!
Âm mưu súc vật hóa con người được tiến hành rất có tổ chức của cái Đảng lãnh đạo toàn diện này, theo tôi, là tội lớn thứ hai sau tội giết người, vì nó tha hóa nhiều thế hệ bằng lý tưởng “không có gì quý hơn...đồng tiền”!
“Chân lý” này đã được tổng kết thành thơ, vè... Quan niệm về ăn cắp được chính các nhà văn hóa chia động từ thành... 7 ngôi: “Tôi ăn cắp, Anh ăn cắp, Nó ăn cắp, Chúng ta ăn cắp, Các anh ăn cắp, Chúng nó ăn cắp và... Chẳng ai ăn cắp... ” cả! Với quan niệm về “ăn cắp” như thế nên chẳng ai “chịu trong sạch” khi người ta đã mở sẵn cho các “quan” những cánh cửa để vào nơi đầy két vàng, két đô la mà lấy bao nhiêu cũng đều có cách thanh toán hợp lý!
Vụ thuỷ cung Thăng Long, vụ Mường Tè, vụ hầm chui Văn Thánh, cống Hộp...và mọi công trình gọi là xây dựng cơ bản, nghiên cứu khoa học vv... đều trở thành cơ hội ngàn vàng cho bọn “quan” này xâu xé, chia chác. Bọn trí thức hãnh tiến chính trị và hãnh tiến kinh tế này đã bị cái mạng lưới khổng lồ của cơ chế “thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa” rút sạch đến micrograme lương tâm cuối cùng phải có của nhà khoa học, người thầy, kỹ sư tâm hồn, làm đồ đệ Hippocrate ([6]), Hải Thượng Lãn Ông ([7]).
–– 2) Những cụ già lưng chừng gồm các vị đang cố giữ cho khỏi rơi vào cái bẫy “mị quan” hoặc không có điều kiện để...hư hỏng! Các vị ngậm miệng ăn bánh ngọt, hoặc tự nguyện ăn bánh...vẽ, ôm chặt quá khứ, cố khư khư giữ cái lý tưởng mình đã trót đeo đuổi mà nay “bỏ thì thương, vương thì tội” đành quên hết hiện tại, và...tự ru ngủ bằng cách rung đùi ngồi ngắm các bằng chứng nhận 50, 60 năm tuổi Đảng, các huân chương, danh hiệu đủ loại như Anh Hùng, Nhân Dân, Ưu Tú...giải thưởng Hồ Chí Minh, giải thưởng Nhà Nước...chẳng biết ngoài đời có chuyện gì ngoài cái màn hình tivi của Đảng...Tuy nhiên mọi sự tha hoá, biến chất, xuống cấp của xã hội, dù các cụ có đóng kín cổng để khỏi thấy nó là “bản chất chứ không còn là hiện tượng ” thì nó cũng cứ đạp cửa, vượt tường ùa vào tận phòng ngủ, tận đầu giường các cụ mỗi ngày, mỗi giờ. Con cháu các cụ đâu có để các cụ ngủ yên trên đống thành tích...ảo. Chúng sẵn sàng theo Đảng, đổi mới từ cách đi, cách đứng, cách ngồi, cách ăn mặc, tóc tai thời thượng, hở rốn, hở đùi, hở nách, cách ăn nói, xưng hô, đến cách yêu đương, bồ bịch, ly dị nhanh hơn chớp giật! Thế là mâu thuẫn giữa các thế hệ nẩy ra và phát triển không ngừng. Chẳng thiếu những “gia đình văn hóa” mà đại...vô văn hóa. Cha con, vợ chồng sẵn sàng kiện cáo, tranh cướp, thậm chí đâm chém nhau vì quyền lợi. Điển hình là vụ tranh chấp nhà cửa giữa hai cha con nhà thơ “lớn” Huy Cận sau khi Xuân Diệu qua đời mà báo chí đã nêu đích danh ([8]). Liên tục là các vụ kiện cáo, bôi xấu, hất ghế nhau vì “miếng bánh” chia không đều hoặc so kè ai miếng to, ai miếng nhỏ?
––3) Riêng về các tổ chức văn nghệ Hội này, Hội khác thì... dù bộ mặt thật của các hội đã được chính các hội viên, các cá nhân trong các ban chấp hành, chấp tỏi vạch ra... đủ các âm mưu hạ bệ nhau, nhưng người ta vẫn tiếp tục chi tiền, trả lương cho một số “hội hiếc”, bầy ra một số chức vụ để tiếp tục duy trì...sự lãnh đạo của Đảng một cách... vô ích, vô duyên và vô cùng lãng phí!
Do quyền lợi bầy ra trước mắt dễ nuốt như thế nên một số vị còn đôi chút lương tri cũng bị... mê mẩn. Thế là mọi sự chạy chọt, vận động, âm mưu kiếm phiếu bầu đã công khai hoặc bí mật xảy ra! Các “quan văn nghệ” này sẵn sàng vạch tội đối thủ, nào tham ô, hủ hoá, nào vô tài, bất tướng, nào học giả, bằng giả, nào sống bằng ăn cắp của công, kể cả ăn cắp tác phẩm, ăn chặn bản quyền vv... Sau các cuộc đi vận động kết hợp với du hí ở khắp các địa phương của các vị, một lô các tên tuổi vô danh nhưng đang có chức có quyền, được kết nạp bừa bãi thành hội viên, bất chấp điều lệ! Chính do những mục đích đen tối này mà một số “nhà văn, nhà thơ, nhà nhạc”... chẳng ai biết đến bao giờ, thậm chí cả những tên tội phạm sắp ra toà, cũng được kết nạp vào hội như trường hợp nhà thơ Hùng Tấn, nghệ sĩ Dũng Thanh, đoàn trưởng một đoàn cải lương nổi tiếng ở Sài Gòn nhưng nghề chính là...ma cô, và “đạo bùa”, tay chân của trùm Mafia Năm Cam...
Hàng tỷ đồng mỗi năm được đầu tư sáng tác trở thành những miếng mồi béo bở để hủ hoá các văn nghệ sĩ còn muốn giữ mình trong sạch. Vị nào đã trót cầm vài chục triệu của các “quan văn nghệ” chia cho chẳng chóng thì chầy cũng biến thành...“tòng phạm” há miệng mắc quai, câm như hến hoặc thỉnh thoảng lại...ị ra một “công trình” ca ngợi Đảng! Thế hệ mai sau hãy thử tìm trong những năm cuối thế kỷ 20, đầu thế kỷ 21 này xem có “công trình”, có “sáng tạo” nào ra hồn không? Rất hiếm người dám treo ấn từ quan...văn nghệ! Càng không thể có những tên tuổi, tàm tạm lớn, dám công khai xin ra khỏi Đảng như ở Pháp, ở Tiệp, ở Hung, ở Liên Xô khi thấy Đảng phản bội họ!
Đầu năm 2000 có một phát súng lục 6.35 mang tên Truyện Kể Năm 2000 của Bùi Ngọc Tấn. So với Một Ngày Của Ivan Denissovitch, Quần Đảo Ngục Tù của Soljenitsyne thì chưa là cái gì. Tác giả chỉ mới “kể khổ” về nỗi oan ức của anh và của các bạn tù chứ chưa dám làm cuộc tổng kết nguyên nhân của mọi nguyên nhân dẫn đến sự lộng hành, độc tài phát xít của một chế độ. Vào những năm 1950-1960, anh sẽ ra toà vì tội “chống Đảng”, hoặc đưa đi biệt xứ là cái chắc!
Nhưng sau lệnh thu hồi tác phẩm và kỷ luật nhà xuất bản, anh ngạc nhiên không ít khi đang chờ đợi một “đòn đánh” mới thì bỗng dưng lại được mời...đi họp “đại hội đại biểu Hội Nhà Văn”. Người ta tiếp tục chính sách tha hóa cán bộ văn nghệ bị đày đọa bằng một vũ khí mới: bồi thường “ngầm” cho một ít quyền lợi vật chất và tinh thần!
Không ít tên tuổi ngày nào còn bị coi như “đồ hủi” trong làng văn nghệ, bỗng hôm nay được các báo, các nhà xuất bản thi nhau bốc lên tận trời. Một “nhà phê bình lớn”(sic!) từng lên giọng “lập trường” chửi bới họ để kiếm chác lòng tin với Đảng, nay quay ngoắt 180 độ, khen lấy khen để người mà trước kia chính ông ta vùi xuống đất đen –– trường hợp giáo sư Hoàng Như Mai “đánh” thơ Hữu Loan. Tất cả những tư liệu giấy trắng mực đen đó mà được lưu giữ đầy đủ trong phần cứng của máy tính như thời nay thì chỉ cần “click” vài cái, bộ mặt tráo trở đểu giả của những “học giả”, “trí thức”, “văn nghệ sĩ cơ hội” này sẽ hiện ngay trên màn hình cho công chúng phỉ nhổ...
Dân tộc ngày nay là trở lại với “áo dài khăn đóng”, y hệt thời kỳ ông Diệm đã làm! Hiện đại là bắt chước những gì mà các nước đã thải ra đến cả chục năm. Chỉ tội cho quần chúng ít hiểu biết, kể cả mấy nhà báo trẻ chuyên viết về văn hoá văn nghệ, cứ tưởng là mới, những thứ đã có cách đây cả trăm năm! Đó là những bài hát kiểu Vincent Scotto, những màn Music Hall, điệu nhảy cancan của Broadway, của Moulin Rouge...những bức tranh bắt chước Cezanne ([9]), Monet ([10]) rồi Picasso ([11])... thậm chí cả những bức bôi bẩn Grafitti ([12]) mà cảnh sát các thành phố lớn phương Tây mỗi sáng phải lo đi tẩy sạch, cũng được chính các quan văn nghệ cho phép “búa xua”!
Về vấn đề “Mới” mà quá...“Cũ” này, tôi đã có dịp trình bày tại một đại hội âm nhạc Sài Gòn nhân vụ bầu đại biểu đi dự đại hội nhạc sĩ Việt Nam lần thứ 6 năm 2000. Tôi đã hát hàng loạt những bài mà tôi hát từ thời còn để chỏm và vạch ra cái giống nhau như hai giọt nước giữa các bài nổi tiếng thời 1940-1945 với những bài “tốp ten” “tốp tuếch” những năm đầu thế kỷ 21 ra sao. Tôi đã viết lên nhiều tờ báo về “ngôn ngữ ca khúc thời mở cửa”, về “quốc tế hoá ca khúc”, về “vấn đề toàn cầu hoá với âm nhạc”, về sự bát nháo trên thị trường âm nhạc, sự sa đoạ của những ngôi sao ca nhạc dỏm, sự ngạo mạn, coi thường quần chúng bằng những tuyên bố huênh hoang, nhăng nhít, thậm chí vô văn hoá trên báo, trên đài của một số hợm hĩnh do quá giàu nhờ... bịp bợm bằng nghệ thuật. Tất cả những gì tôi làm luôn được hoan nghênh triệt để, báo chí đều đăng, thậm chí còn được trao tặng giải nhất về báo chí năm 2001. Thế nhưng tôi cứ...“sủa”, lũ phá hoại âm nhạc vẫn cứ... đi! Hàng ngày chúng phun nọc độc vào tâm hồn trẻ thơ qua các giai điệu, tiết tấu “thuổng” hoặc ăn cắp nguyên xi của các Boys Band, Girls Band bên Anh, bên Mỹ, những triết lý tình yêu bẩn thỉu đủ kiểu “Yêu nhau đi... Chỉ còn đêm nay nữa mà thôi... ” hoặc “Hãy hôn em đi... dù em biết rằng anh dối lừa”, kiểu “Kiss, kiss again!” ([13]) hoặc “Đêm nay ký túc xá chẳng còn ai, Chúng nó đi chơi hết rồi... Hãy yêu nhau đi!” Thậm chí “tình yêu như cây cơ rem”, “yêu nhau ném đá vỡ đầu nhau ra...” Tất cả sự phản ứng của giới âm nhạc chuyên nghiệp, của các bậc phụ huynh lo lắng trước cảnh con cháu trong nhà mới tuổi mẫu giáo đã gào lên trước mặt ông bà, cha mẹ những “triết lý” thời kinh tế thị trường như “Trái tim tôi cỏ dại mọc đầy” hoặc “Nếu tôi nói là tôi yêu em...Đó là tôi dối mình”, những triết lý “tình tình tiền tiền” thối khắm mùi chụp giật và bịp bợm. Tuy vậy, ngày rồi ngày, vẫn cứ xuất hiện thêm nhiều nhạc sĩ, siêu sao, danh hài, quái kiệt, nhiều sáng tác mang nặng mùi thuốc độc do chính các nhà cầm quyền đương thời ký giấy cho phép, để lấy hoa hồng, để đẩy thanh niên ra xa khỏi những “vấn đề nhạy cảm”.
Bọn lưu manh chính trị và văn nghệ dựa vào cái cột cờ đã mục ruỗng của những người cộng sản cuồng tín một thời để tồn tại và đánh lừa khá thành công nhiều người chống cộng sản! Chúng đã lái mục tiêu đả kích của các nhà chính trị, các học giả, các đài phát thanh và báo chí nước ngoài vào cái xác chết mà chính chúng đã chôn vùi!? Chúng hẳn khoái chí lắm khi nghe thiên hạ chửi cái “hồn ma cộng sản” chứ chúng đâu có là cộng sản. “Chúng bay chửi cả làng Vũ Đại chứ lũ Bá Kiến chúng tao đâu có là người làng Vũ Đại”!
Cái đểu cáng nhất của bọn cầm quyền hiện nay là chúng dám làm bất kỳ điều gì có thể làm miễn ních đầy túi tham. Chúng sẵn sàng bán nước cho bất kể kẻ nào muốn mua, dù là Tầu, Mỹ, hay Nga. Một ngày nào đó chúng sẽ tuyên bố giải tán Đảng chưa biết chừng. Đó là lúc chúng đã “hạ cánh an toàn” với đống của cải chiếm được. Cũng chưa biết chừng có những tên còn tự đứng ra, hoặc cho con cháu đứng ra lập Đảng này, Đảng nọ, rồi lớn tiếng chửi cái Đảng hiện tại hơn ai hết... để lại chiếm những ghế ngon lành trong một chính quyền mới của những tên tư bản đích thực mà chính chúng sẽ là đại diện!?
Lạy giời phù hộ cho đất nước khốn khổ của tôi đừng rơi vào tay những chính trị gia đại cơ hội như thời kỳ nhiễu nhương “hậu cộng sản” ở một số nước Đông Âu!
Hai năm vào Nam, ra Bắc, tôi đã gặp khá nhiều bậc thức giả, công thần, tướng, tá vào tù ra tội một thời chống Pháp, chống Mỹ vẫn một lòng trung thành, vẫn cố vớt vát cái uy tín đã mất hết của Đảng bằng những “ý kiến đóng góp, xây dựng, kẻo “Đảng ta đánh mất lòng tin trong nhân dân!” (sic!) Hầu hết những tài liệu góp ý “Kính gửi, đồng kính gửi các đ/c...Bộ Chính Trị, Trung Ương, Ban... thẩy đều bị các đồng chí đàn em, đàn con, đàn cháu đang nắm quyền coi là “có hại cho an ninh quốc gia, cấm không được phổ biến”. Chúng được photocopy chuyền tay nhau đọc... như truyền đơn thời kỳ bí mật!
Riêng tôi, mỗi lần đến thăm một vị tướng về hưu, một đảng viên kỳ cựu cùng thời, 50, 60 tuổi Đảng, khi được cho xem những “tài liệu bí mật” ấy, tôi đều phát biểu thẳng thừng “Các cụ lại mắc lừa rồi! Chúng nó đâu còn là đồng chí của các cụ, các bác nữa mà các các cụ, các bác cứ “kính gửi” mãi thế! Nếu còn tinh thần cách mạng như xưa, việc làm tốt nhất là tuyên bố ly khai vĩnh viễn với cái chủ nghĩa cộng sản lỗi thời, với cái đảng mục rữa ấy đi thôi! Còn luyến tiếc nỗi gì!”
Một số đã xé luôn thẻ Đảng trước chi bộ rồi tuyên bố ra đảng. Một số nộp đơn xin ra Đảng với lý do “không thể chịu trách nhiệm trước nhân dân vì những chủ trương chính sách hiện hành” như trường hợp lão đảng viên Nguyễn Văn Bé 60 tuổi Đảng ở Nha Trang, như các anh Bảo Tân, Lưu Công Nhân ở Sài Gòn. Lưu Công Nhân còn cười hềnh hệch “dí điện” mấy ông đảng viên kỳ cựu là “Tớ vào Đảng sau mà bây giờ lại được ra trước, các vị vào trước mà sao vẫn chưa được...ra sau là làm sao vậy?” Đa số thì chọn con đường rút lui không tuyên bố!
Tuy nhiên không ít vị, do được hưởng quá nhiều bổng lộc, đã ăn quá nhiều bánh vẽ từ chính sách mị “cách mạng lão thành” nên há miệng mắc quai, đành chọn thái độ...“gặp thời thế thế thế thời phải thế”, đóng cửa lấy Thiền làm lý tưởng và lẽ sống những ngày cuối đời!
Riêng giới văn nghệ, chưa bao giờ tôi thấy thái độ tránh xa thời cuộc lại phổ biến đến thế! Đầu thế kỷ thứ 21 rồi mà chẳng mấy ông biết Internet là gì! Ba không: Không nghe, không thấy, không biết! Đó là câu trả lời thường gặp khi tôi hỏi đến các vấn đề gay cấn. Có ông còn khuyên tôi “Tình hình chính trị hiện nay có nhiều điều “nhạy cảm”, đừng dại mà “lên mạng” làm gì! Lên mạng bây giờ là “liều mạng” đấy!” Văn nghệ sĩ càng giầu thì lại càng mũ ni che tai hơn ai hết. Không những thế, do chính sách “chia để trị”, các cuộc “khỉ vặt lông khỉ” càng phát triển. Đảng cố tình ban phát quyền lợi không đều để các chú cắn xé nhau mà quên sạch trách nhiệm, lương tâm trí thức và lẽ sống của trí thức là sáng tạo.
Thời bây giờ chỉ cần viết dăm ba bài báo vô thưởng vô phạt, lý luận chung chung là đã có số tiền bằng cả ba năm gò lưng đẻ ra một cuốn tiểu thuyết, một vở kịch. Tên anh càng to thì nhuận bút càng lớn. Không biết bao nhiêu nhà văn tự nguyện “chuyển nghề” khi báo chí của Đảng nở rộ hơn nấm mùa mưa. Như vậy, đã hiểu tại sao cái sự hèn nhát đến thời kỳ “Đổi Mới” tưởng chừng phải mất đi, lại phát triển?
Sự trấn áp vẫn còn đấy, chỉ tinh vi hơn, bằng cách đánh vào dạ dày không có tuyên bố nên tôi và các bạn tôi vẫn cứ phải hèn…nhát. Trái lại, bọn cơ hội hãnh tiến cũng hèn, nhưng không phải hèn nhát mà là hèn...bạo! Từ cơ chế bao cấp về văn hoá văn nghệ chuyển sang văn hóa “kinh tế thị trường”, những ông quan văn nghệ giờ đây được trao vào tay hàng loạt quyền mới, phương tiện mới, dựa trên sức mạnh của tiền bạc tha hồ tự tung tự tác… Miễn là không dính dáng đến chính trị! Từ chỗ bắt mọi người phải sáng tác theo ý Đảng về cái Thật, cái Đẹp, cái Tốt bằng cái Dối Trá, cái Xấu Xa, cái Bẩn Thỉu, nhà cầm quyền cộng sản thời kỳ này mở toang cửa cho tất cả những gì là phản văn hóa nhất vào xã hội Việt Nam. Có thể nói thẳng ra rằng để củng cố quyền lực, người ta sẵn sàng cho cả một thế hệ thanh thiếu niên các thế hệ 8X, 9X...Việt Nam tự do...rơi xuống đáy của lương tri, của tư cách, của tâm hồn. Lúc nhúc, lít nhít, từ phường xã đến T.Ư, những tên thay mặt Đảng nắm mọi “đầu vào đầu ra” của văn hóa, mà văn hóa của bọn này chỉ nằm trong một chữ: Tiền! Chính nhờ những con dấu và chữ ký của bọn này mà có tình trạng thầy giáo bán chữ, thầy thuốc bán toa, bán tính mạng người nghèo, và văn nghệ sĩ bán... lương tâm! Tất cả chỉ vì chạy theo những đồng tiền để tồn taị, để vươn lên bằng người, để được hơn người.
Nếu tội của những tên quan văn hóa văn nghệ thời chiến tranh là cúc cung tận tụy làm theo cái gì mà trên bảo là đúng –– kể cả hại bạn bè, đồng nghiệp –– thì tội của bọn quan văn nghệ thời đổi mới này nguy hiểm và rộng lớn hơn nhiều. Đó là từ những cái “cho phép” của bọn chúng, cả xã hội đang bị đầu độc về tâm hồn, tư tưởng, đang bị tha hoá trong mọi mặt, ở mọi nơi, mọi lúc, mọi người từ nông thôn đến thành thị, từ chị nông dân bị “quy hoạch hóa” mất ruộng, ra tỉnh kiếm việc làm, đến ông giáo sư tiến sĩ viện trưởng, từ cô ca sĩ tốt nghiệp nhạc viện chính quy đến ông nhạc sĩ một nốt nhạc bẻ đôi không biết! Cả một mớ đại hổ lốn thực-giả, giả-thực, hay-dở, dở-hay...hàng ngày, hàng giờ được phản ảnh bát nháo trên báo, đài, tivi do Đảng lãnh đạo! Người khen, kẻ chê cứ tự do thả cửa bốc nhau hoặc chửi nhau mà chẳng có luật chơi nào, chẳng ai dám làm trọng tài vì hay-dở gì cũng có sự “lãnh đạo toàn diện của Đảng” cả! Chạm vào có khi bị xử theo “luật rừng”, cấm cửa, nghỉ chơi, tẩy chay thẳng cánh. Nhạc sĩ Trần Tiến bị ăn những ngón độc thủ này phải gần ba năm làm “thầy lang” (không... băm) đi chữa bệnh kiếm ăn, khi dám phê phán một số “nhạc-sĩ trẻ là “vô văn hóa”! Với những ông già của “nền văn học phải đạo” (chữ dùng của Hoàng Ngọc Hiến) người ta dùng đủ thứ huân chương, bằng khen, giải thưởng, danh hiệu... kèm theo “tí tiền còm”, kể cả tuyên dương “anh hùng lao động thời kỳ đổi mới” để thay cho băng keo dán vào miệng. Đối với một số phần tử khó chịu và đáng ngại nhất (những người thuộc các nhóm Nhân Văn, Đất Mới của thập niên 1950, nhóm "xét lại chống đảng" thập niên 1960-1970) người ta lẳng lặng cho lương hưu, cấp cho một căn hộ, thậm chí cho sang Mỹ, sang Pháp đi chơi! Họ gián tiếp nói “Chúng tôi đối với các anh tốt đấy chứ! Chuyện cũ do các vị lãnh đạo cũ đối xử với các anh thế nào chúng tôi cóc biết!”...
Cũng chính vào cái thời mà các nhà chính trị, các nhà dân chủ công khai trực diện với bọn công an cộng sản là lúc bọn “văn hóa tư tưởng” tung ra nhiều cái “bánh thật” với văn nghệ sĩ nhằm bịt miệng những cái loa mà chúng cho là nguy hiểm như các giải thưởng hàng năm, giải thưởng tổng kết, giải thưởng Trung Ương, giải thưởng địa phương, giải thưởng đoàn thể (thanh niên, phụ nữ... ), giải thưởng Ngành, giải thưởng Bộ, thậm chí cả giải thưởng quận, giải thưởng phường. Chỉ một thành phố Đà Nẵng đã dám treo cái “bánh thật” to tướng là 500 triệu đồng cho một bài hát hay nhất viết về địa phương mình nghĩa là gấp 100 lần trung ương! Tức là chỉ cần phẩy tay phối âm phối khí cho một ca khúc 16 nhịp đánh đi, đánh lại trong dịp kỷ niệm 50 năm, 60 năm bịa ra ở một địa phương, chỉ cần làm tổng đạo diễn cho môt buổi trình diễn múa hát, xếp hình, tập aerobic trên sân vận động, một nhạc sĩ, một đạo diễn có thể bỏ túi cả trăm triệu như chơi.
Cái thời nhà văn, nhà báo, nhà giáo “nhà nghèo” được coi là “lương tâm của thời đại” đã được không ít người chấm dứt bằng cách tận dụng thời cơ phớt lờ cái lương tâm ấy đi mà thoát khỏi xiềng xích đói nghèo bằng những tác phẩm “chẳng đụng đến ai để chẳng ai đụng đến mình!” Tôi được dự một bữa tiệc mừng giải thưởng Hồ Chí Minh có món tiền thưởng 30 triệu đủ mua một xe máy Dream mà người được giải chua chát nói “Hãy coi đây là một cuộc xổ số! Tiền của dân, họ ăn nhiều rồi nay chia cho mình một cái móng tay, tại sao không nhận”?
Khinh thường, tởm lợm cái quái thai xã hội chủ nghĩa với chiếc mặt nạ “công bằng, dân chủ, văn minh”... là đề tài bất tận ở khắp nơi, nhưng ngón lừa như trên không hẳn hoàn toàn không gặt hái được thành công.
Chỉ cần móc túi của dân quẳng ra cho các vị vài trăm đô la với mảnh giấy có kèm theo một “đồng xèng” mạ vàng giả –– huân chương –– những mẹ mìn thời hiện đại đã bịt miệng được không ít những bầu nhiệt huyết của mấy nhà thức giả gần đất xa trời... Chẳng thế mà, tới ngày được gọi ra lĩnh cái giải thưởng Hồ Chí Minh hay giải thưởng Nhà Nước, cái danh hiệu Nghệ sĩ Nhân Dân hay Nghệ sĩ Ưu Tú, lũ lượt các cụ đều lẩy bẩy chống gậy hoặc nhờ con cháu dìu ra để nghe các cháu lãnh đạo đọc sai cả họ lẫn tên mình (vì nhầm dấu, hay không biết các cụ là ai?). Cuối cùng là phải đưa bàn tay run rẩy ra bắt tay một tên cha căng chú kiết nào đó, thay mặt Đảng, trao cho cái phong bì đựng chút tiền còm! Nhục ơi là nhục! Hèn ơi là hèn!
Nhưng, cũng phải thừa nhận một sự thật cay đắng là nhờ trò bịp ấy mà ít nhất nhạc sĩ Nguyễn Văn Thương có tiền sửa căn nhà nhỏ đang xuống cấp trầm trọng trong con hẻm ở quận Bình Thạnh, họa sĩ Lưu Công Nhân, nhạc sĩ Văn An, nhà thơ Thu Bồn... cũng đỡ cho vợ con phải “nhịn ăn mua thuốc cho chồng” từ nhiều năm bị Parkinson, xuất huyết não, liệt nửa người! Cái sự hèn ở thời kỳ này theo tôi, còn đau khổ hơn cái hèn làm “văn nghệ công chức” và phải gọi nó là...Hèn Hạ, nghĩa là cấp thấp của sự hèn! Chẳng còn gì trói buộc mà sao các bậc thức giả nước ta, các bậc đàn anh của tôi vẫn không cùng nhau lên tiếng?
Và thế là, chờ đợi mỏi con mắt, nhân dân chỉ thấy lác đác vài sự thật qua Trần Độ, Hà Sĩ Phu, Hoàng Tiến, Nguyễn Thanh Giang... phanh phui, đưa lên Internet, được quần chúng trong và ngoài nước biết đến, nhưng mỗi vị cũng mới chỉ gióng lên một tiếng chuông theo cái điệu riêng lẻ của mình! Thật là hiếm thấy một Phùng Quán, một Trần Dần, một Lê Đạt thời hiện đại. Một vài bước đi mạnh dạn của Bảo Ninh, Nguyễn Huy Thiệp, đặc biệt là của Dương Thu Hương sao quá hiếm hoi... Còn lại chỉ là kiểu “chửi đổng” ở cái Câu Lạc Bộ Thăng Long, là dăm ba câu vè cay cú, mấy mẩu “tiếu lâm hiện đại” phổ biến cho nhau lúc trà dư tửu hậu, khi gặp nhau ở các nhà tang lễ hoặc đi thăm hỏi nhau ở bệnh viện, lúc đã méo mồm, bại liệt! Còn lại, đa số đều bị khoá miệng bởi những miếng bánh cỏn con của các cháu lãnh đạo.
Một số lại yên lặng hưởng thụ hiệu quả “kinh tế thị trường” do con cháu nắm bắt được thời cơ, đang phất lên như diều, “trúng quả” bằng mọi cách, kể cả phạm pháp để làm giàu! Chẳng tìm đâu ra một ngọn cờ có thể tập hợp những cái đầu và những con tim có gan dám cùng làm một điều gì đó, dù nhỏ nhoi nhưng có tính chất tập thể...
Hai năm chống nạng đi khắp đó đây, gặp gỡ các vị cách mạng thứ thiệt “thời đánh Pháp, đuổi Mỹ”, tôi càng phát hiện thêm lắm... loại hèn! Nhưng hèn nhất vẫn là những nhà chính trị một thời đã quá tin vào cái tôn giáo ngoại lai duy tâm hơn tất cả mọi tôn giáo lạc hậu nhất cộng lại, nay đã bị xếp xó mà không chịu tự nhận mình đã lạc đường và vẫn tiếp tục bị lợi dụng, bị mua chuộc để...câm họng! Đố tìm ra vài ông cộng sản “cỡ bự” như Gorbachov, Eltsine... tự hạ cờ của Đảng mình, đứng ra xây dựng một thể chế mới, giải phóng đất nước khỏi cái ảo ảnh xã hội chủ nghĩa, cộng sản chủ nghĩa lừa bịp!
Dám làm cái việc “trở cờ”, “phản bội” này đối với họ quả là khó hơn đi vào chỗ chết