Chương 4 Chơi

Ý là đất nước của du lịch, có rất nhiều loại hình và hoạt động vui chơi giải trí đáp ứng sở thích của người dân. Mùa du lịch cao điểm là tháng Bảy, tháng Tám, lúc này ở châu Âu đang vào kỳ nghỉ hè nên các điểm du lịch đều rất đông khách, giá cả đắt đỏ và thời tiết thì nắng nóng, oi bức. Theo tôi thời điểm đi du lịch Ý thích hợp nhất là tháng Năm, tháng Sáu hoặc cuối tháng Chín, tháng Mười vì lúc này thời tiết cũng mát mẻ, dễ chịu hơn.

Với những ai thích đi biển thì các vùng biển đẹp như Cinque Terre, Amalfi hay các bãi biển quanh Sicily và Sardegna là điểm đến không thể bỏ qua. Với các bạn thích núi và trượt tuyết thì vùng Dolomites vào mùa đông vô cùng đẹp. Những ai có sở thích tìm hiểu về lịch sử, bảo tàng, kiến trúc hay hội họa thì không thể không đến Florence, Roma hay Palermo. Ẩm thực thì chắc chắn phải đến thủ phủ đồ ăn Bologna hay xuống miền Nam Napoli quê hương của pizza và Sicily vương quốc của gelato cùng bánh ngọt Ý. Kinh đô của thời trang thì chắc chắn là Milan, nơi hằng năm cứ vào mùa giảm giá sẽ có hàng triệu khách du lịch đổ về chỉ để mua sắm… Bản thân tôi rất thích ngắm phong cảnh thiên nhiên và những nơi mang đậm văn hóa địa phương nên thường “mò mẫm” đến các thị trấn nhỏ, ít nổi tiếng và cũng ít khách du lịch.

Ý cũng là đất nước của lễ hội, hầu như tháng nào cũng có ngày lễ gì đấy. Hằng năm có hàng trăm lễ hội được tổ chức ở khắp các thị trấn tại Ý. Lễ kỷ niệm, lễ hội và những bữa tiệc trên đường phố là một phần cuộc sống của người Ý. Có rất nhiều trò chơi và các hoạt động khác nhau trong ngày hội như ẩm thực, nếm rượu, nhạc Jazz, bóng đá… Ý cũng là quốc gia tổ chức đăng cai một số sự kiện quốc tế quan trọng như liên hoan phim, khiêu vũ và nghệ thuật. Các lễ hội nhộn nhịp và đầy màu sắc của Ý diễn ra quanh năm, thu hút một lượng lớn khách du lịch.

Các ngày nghỉ, lễ tết của Ý:

• Giáng sinh, năm mới và lễ Phục sinh

• 6/1: Ngày chúa Jesus hiển linh

• 25/4: Ngày giải phóng

• 1/5: Quốc tế lao động

• 2/6: Ngày Quốc khánh Ý

• 1/11: Ngày của Thánh

• 8/12: Ngày của sự tinh khiết (Đức mẹ Maria)

• 26/12: Ngày tặng quà

“Lễ phục sinh lạnh” tại Ý

Đối với người theo đạo Thiên Chúa, lễ Phục sinh là một trong những ngày lễ quan trọng nhất trong năm cùng với ngày Chúa giáng sinh (24/12). Lễ Phục sinh thường diễn ra vào tháng Ba hay tháng Tư hằng năm nhằm tưởng niệm sự kiện Chúa Jesus sống lại sau khi bị đóng đinh trên thập giá.

Lễ Giáng sinh 24/12

Ý là đất nước rất coi trọng truyền thống gia đình đặc biệt là việc quây quần trong mùa Giáng sinh có một ý nghĩa rất lớn. Vào đêm Giáng sinh 24/12, cả gia đình cùng tham dự đại tiệc, lũ trẻ hát những bài hát Giáng sinh và được người lớn khen ngợi hay thưởng tiền. Sau bữa tiệc, cả nhà chơi một trò chơi cổ, tương tự như trò bingo (một kiểu bài bạc) rồi tất cả tham dự thánh lễ lúc nửa đêm. Ngày 25/12 cả gia đình lại tụ tập để ăn bữa tiệc trưa Giáng sinh khoảng 8-9 món nhưng cũng có những gia đình làm tới 13-24 món. Người Ý thích ăn món bánh xốp panettone trong lễ Giáng sinh. Món panettone đặc trưng được làm từ nho khô và các loại hoa quả tẩm đường, nhưng mỗi địa phương có một cách làm riêng. Một số bánh panettone được phủ một lớp chocolate, số khác là hạnh nhân rang.

Lễ hội ném cam 2-5/2 tại Ivrea, vùng Piemonte

Lễ hội Ivrea là một trong những lễ hội truyền thống nổi tiếng nhất ở Ý, độc đáo và thú vị, giống như một trận chiến thực thụ. Toàn bộ chiến binh xung trận đều chiến đấu hăng say mà vũ khí của họ chính là những quả cam chín đỏ. Lễ hội ném cam này tái hiện một cuộc chiến có thật vào năm 1194, khi cô con gái tên Violetta của ông chủ cối xay đứng lên chống lại một tên bá tước hung bạo, dẫn đến cuộc nổi dậy. Người dân vùng Ivrea và các khách du lịch đều tham gia lễ hội một cách say mê, tạo nên bầu không khí vô cùng náo nhiệt. Giống với các cuộc chiến thực sự, lễ hội ném cam này cũng không tránh khỏi cảnh thương tích. Mỗi dịp lễ hội, có tới hàng trăm nghìn người đổ về Ivrea và có tới cả trăm người bị thương. Thế nhưng, đây không phải là cuộc chiến, không phải bạo lực, mà là dịp mà người ta có thể giải tỏa căng thẳng, áp lực trong lòng để sống vui vẻ hơn.

Lễ hội đua thuyền 17/6 St. Ranieri tại Pisa

Đây là lễ hội nhằm bày tỏ lòng biết ơn với các vị thần đã bao bọc và chở che cho Pisa. Cuộc đua thuyền St. Ranieri diễn ra trên sông Arno. Các tay đua sẽ phải vượt qua quãng đường 1.500m, với bốn thuyền đua có màu khác nhau và phải đi qua bốn quận của thành phố. Chiến thắng thuộc về đội có người chèo chính giật được lá cờ có tên là “paliotto”. Ba “paliotto” được đặt ở ba nơi khác nhau. Trong đó có một lá cờ xanh dương, một lá cờ màu trắng và một lá cờ màu đỏ. Việc giành những lá cờ này bắt nguồn từ lịch sử khi những thủy thủ Ý phải đấu tranh để giành lấy lá cờ từ tay binh lính hải quân Thổ Nhĩ Kỳ và nó được lưu giữ ở Pisa cho đến ngày nay. Đội chiến thắng sẽ nhận các phần thưởng khác nhau, thường là những con vật. Có người nhận được một con bò đực, có người lại được một con cừu hoặc một con lợn. Tuy nhiên những người thua cuộc cũng nhận được phần thưởng là một con gà trống hoặc một con ngỗng non. Lễ hội này có từ thế kỷ XII khi những cuộc tranh chấp giữa những người sống dưới nước và trên cạn diễn ra thường xuyên.

Lễ hội đua ngựa Palio tại Siena

Thành phố Siena là nơi diễn ra một trong những ngày hội ấn tượng và được mong chờ nhất hành tinh – ngày hội đua ngựa Palio. Bắt đầu từ năm 1644, ngày hội đua ngựa Palio được tổ chức hằng năm vào 2/7 và 16/8 giữa các quận của thành phố Siena, nhằm tôn vinh Đức Mẹ đồng trinh. Cả thành phố có tất cả 17 quận nhưng chỉ có 10 quận được tham gia trong mỗi ngày hội, 7 quận chưa tham gia ngày hội trước và 3 quận may mắn sẽ tiếp tục tham gia. Mỗi quận tham gia với một người và một ngựa. Trước khi cuộc đua chính thức diễn ra vài ngày sẽ diễn ra sáu lần đua thử để ngựa quen với đường đua và đám đông. Lần đua thử đầu tiên diễn ra vào tối chọn ngựa (thường vào 29/6 hoặc 13/8) và lần cuối cùng diễn ra vào ngày đua chính thức. Những lần đua thử cũng thu hút sự chú ý của nhiều người. Ngay từ sáng sớm, hàng nghìn người đã tập trung chật kín quảng trường Piazza để chứng kiến ngày hội có một không hai này. Trong ngày hội, trước khi diễn ra cuộc đua, mỗi quận sẽ có 17-18 người mặc trang phục thời trung cổ diễu hành xung quanh thành phố và điểm đến cuối cùng là xung quanh quảng trường. Cuộc đua chính thức diễn ra vào khoảng 7 giờ tối, chỉ ba vòng đua xung quanh quảng trường, trong một thời gian rất ngắn nhưng là những giây phút căng thẳng, hồi hộp nhất và cuối cùng vỡ òa trong niềm vui chiến thắng. Khi cuộc đua kết thúc, những người chiến thắng sẽ ùa vào đường đua, ôm hôn những chú ngựa và những kỵ sĩ anh hùng của họ. Phần thưởng dành cho người thắng cuộc là một lá cờ Đức Mẹ với tên của người chiến thắng. Nhưng phần thưởng lớn nhất có lẽ là niềm hạnh phúc và vinh dự to lớn dành cho cả quận. Những bữa tiệc, những cuộc diễu hành khắp thành phố, ca hát, nhảy múa trong niềm hạnh phúc ngập tràn diễn ra nhiều ngày sau đó.

Ngoài những lễ hội truyền thống nổi tiếng kể trên, thì ở mỗi vùng của Ý đều có những ngày lễ mang đậm màu sắc văn hóa, tôn giáo riêng. Tầm tháng Hai, tháng Ba các làng quanh vùng tôi sống đều có lễ hội hóa trang dành cho trẻ em. Các gia đình diện đồ cho con tùy theo từng chủ đề nhân vật hằng năm. Miền bắc Sicily thì thường là các nhân vật hoạt hình Disney như công chúa, quái vật, siêu nhân... còn miền nam thường ăn mặc theo thời kỳ Phục Hưng diêm dúa nhưng rất thú vị. Vào mùa hè, có lễ hội ở biển, các thuyền chài ra khơi và bắn pháo hoa trên biển, lễ rước các vị thánh... Lễ hội chính là một phần văn hóa không thể thiếu của người Ý.

Ẩm thực Ý

Không chỉ nổi tiếng về phong cảnh, nền văn hóa lâu đời với các công trình kiến trúc, các tác phẩm nghệ thuật vĩ đại, đất nước Ý còn có nhiều món ăn, thức uống nổi tiếng thế giới.

Hai món ăn của Ý được nhiều người nhắc đến đó là bánh pizza và mì ống spaghetti. Theo người dân Ý, pizza có nghĩa là “điểm tròn”. Chiếc bánh tròn này ra đời tại tỉnh Naples, thuộc miền Nam nước Ý, vào thế kỷ XVIII. Ban đầu, bánh pizza có tên là pizzerie, được bán ở các cửa hàng ven đường, càng về sau pizza càng được ưa chuộng và yêu thích ở khắp nơi trên thế giới, được sáng tạo thành hàng trăm loại bánh khác nhau tùy theo khẩu vị, nguyên liệu của từng nơi. Hằng năm ở Ý đều có các cuộc thi làm pizza và cuộc thi nào cũng rất kịch tính, người chiến thắng luôn cố gắng nâng cao tay nghề để giữ vị trí của mình. Ngoài pizza, Ý còn nổi tiếng với mì spaghetti – một loại mì có hương vị rất đặc trưng, sợi mì thơm và dai. Mì ống luộc chín vừa phải, trộn với nước xốt cùng các loại gia vị khác. Spaghetti có ngon hay không phụ thuộc rất nhiều vào nước xốt. Nước xốt truyền thống được nấu từ thịt bò, cà chua, thêm ngò tây, phô mai… nên có hương vị rất đặc biệt. Ngoài mì ống spaghetti đặc trưng thì mì Ý pasta có tới hơn 400 loại khác nhau, mỗi loại đều có một tên riêng. Đi cùng mì Ý là vô vàn các loại nước xốt khác nhau và chính điều đó tạo nên sự đặc trưng cho món mì ở Ý. Mỗi loại nước xốt, kem, cà chua, phô mai, thịt hay cá đều có công thức kết hợp với mì. Đặc điểm chung trong đồ ăn của Ý là chuẩn bị nhanh không quá cầu kỳ. Hầu như tất các món ăn Ý đều chú trọng đến rau, hyđrat-cacbon và hàm lượng mỡ động vật trong thức ăn thấp. Có lẽ vì vậy ẩm thực Ý rất được ưa chuộng trên thế giới.

Về đồ uống, Ý có hai loại nổi tiếng là rượu và cà phê. Người Ý thường uống rượu nho trong các bữa ăn, nhất là bữa ăn tối. Các tour du lịch chuyên về “nếm rượu” rất được ưa chuộng ở Ý đặc biệt là ở vùng Toscana. Cà phê chính là văn hóa của Ý. Người Ý không thể sống thiếu cà phê và với họ việc được uống một cốc cà phê Espresso hằng ngày là một niềm vui, xua tan mệt mỏi. Mỗi loại cà phê của Ý đều có hương vị riêng. Cà phê Espresso là cà phê đen, thường được pha rất đậm, thường uống với đường, không pha thêm sữa. Phụ nữ Ý thì ưa thích cà phê Latte và Cappuccino hơn. Latte là cà phê sữa, gồm sữa pha với Espresso. Loại cà phê này thường được uống vào bữa sáng. Riêng Cappuccino thì cầu kỳ hơn. Cappuccino được xem là một nét đặc trưng trong văn hóa ẩm thực của Ý. Một tách cà phê Cappuccino bao gồm ba thành phần chính: cà phê Espresso, sữa nóng và sữa sủi bọt. Khi uống Cappuccino, người ta thưởng thức được vị đắng của cà phê hòa tan với vị ngọt của socola và vị béo của sữa. Trong tách cà phê Cappuccino, phần bọt sữa đặc biệt được chăm chút rất đẹp mắt. Để tăng thêm hương vị cho Cappuccino, người ta thường rải lên trên mặt ly một ít bột ca cao hay bột quế. Tách dùng để uống cà phê Cappuccino phải là tách bằng đá hoặc sứ. Cà phê Cappuccino chỉ ngon khi uống nóng. Hiện nay, cà phê Cappuccino đã trở thành loại nước uống nổi tiếng trên thế giới, được mọi người yêu thích.

Một bữa ăn đầy đủ của người Ý gồm:

- Món khai vị (antipasto có nghĩa là ăn trước bữa ăn) hay còn gọi là món ăn chơi như oliu, bánh mì, bánh mì với cá hồi, pizza tý hon hay món sa lát trộn kem ăn ngậy và mát.

- Món đầu tiên (primo piatto) thường là các món liên quan đến pasta hoặc cơm.

- Món chính (secondo piatto) thường là các món thịt, cá.

- Contorno món sa lát hoặc rau trộn.

- Món tráng miệng (dolce – thường là đồ ngọt) thì có tiramisu hoặc bánh crepe hay là panna cotta.

- Cà phê và hoa quả.

Để ăn hết một bữa ăn truyền thống đầy đủ của người Ý thường rất lâu và ăn xong sẽ rất no nên mọi người chỉ hay chọn ăn sa lát cùng với một món chính hoặc ăn spaghetti… Nhà hàng Ý thường không có lệ bo tiền cho nhân viên phục vụ mà thường tính thẳng phí phục vụ vào hóa đơn được gọi là coperto tùy theo từng nhà hàng hoặc tại từng điểm du lịch mà phí này có thể từ 2-5 Euro/người. Nếu bạn mua mang đi thì sẽ rẻ hơn là bạn ngồi ăn tại đó vì sẽ bị tính thêm phí phục vụ. Người Ý thường ăn khá muộn: ăn sáng từ 7:00-10:30, ăn trưa từ 12:30-14:30 và ăn tối từ 19:30-22:00. Nhiều nhà hàng không phục vụ ngoài thời gian trên.

Một món ăn nữa không thể thiếu đó chính là gelato. Trong lịch sử nước Ý kể cả thời kỳ kinh tế khó khăn nhất thì vẫn có hai thứ không hề sụt giảm là mafia và gelato. Cả hai thứ này đều có nguồn gốc từ Sicily. Gelato có từ cuối thế kỷ XVI, vùng Sicily là nơi duy nhất lúc ấy giữ được tuyết từ núi lửa Etna và chôn dưới đất để giữ tuyết làm gelato dùng vào mùa hè. Ngoài ra hoa quả của vùng này cũng luôn tươi ngon nhất. Hiện nay dân Sicily di cư khắp nơi nhưng đến 90% người làm gelato ở các nước Bắc Âu đặc biệt là ở Đức là dân Sicily. Gelato đích thực chỉ làm từ nguyên liệu sạch, có nguồn gốc tự nhiên, không chất bảo quản, không hóa chất, đặc biệt là phần lớn hương vị của gelato được tạo nên bởi trái cây tươi, đồng nghĩa với mùi vị, màu sắc từ gelato luôn tự nhiên và cũng không thể là mùi vị hoàn hảo như hương liệu hóa học nhân tạo trong các loại kem thông thường.

Các nhà sản xuất kem truyền thống ở Ý xem kem như một tác phẩm nghệ thuật và mỗi mùa hè, hàng trăm “nghệ sĩ kem” tung ra thị trường những “sáng tạo” mới nhất của họ. Ăn gelato, người ta không bị cảm giác lạnh buốt, thay vào đó là vị mát lạnh tan dần, êm dịu. Có những người Ý không đồng tình khi gọi gelato là kem, vì nó không chứa nước nên không đông đá và lạnh cóng như kem thông thường. Nhiệt độ của gelato bao giờ cũng cao hơn kem 3-5oC. Gelato càng không giống những loại kem khác vì độ đặc mịn cao và hàm lượng chất béo chỉ từ 0-8%. Để chế biến thành công gelato đích thực, người làm phải tính toán kỹ lưỡng trong việc cân bằng độ ngọt, độ béo, hoàn toàn không sử dụng chất làm cân bằng nhân tạo. Chỉ cần quá lượng cần thiết sẽ làm kem đông đá hoặc dễ tan chảy. Gelato chỉ bảo quản được tối đa 10 ngày với nhiệt độ từ -12oC đến -15oC, trong khi kem thông thường phải giữ ở -23oC. Khi bạn thưởng thức gelato bạn còn có thể hoàn toàn yên tâm về sức khỏe. Điều thú vị là ai cũng nghĩ gelato được tiêu thụ nhiều ở các nước Nam Âu ấm áp như Ý, Tây Ban Nha hay Bồ Đào Nha nhưng thực tế là các nước Bắc Âu như Phần Lan, Na Uy, Đan Mạch với mùa hè ngắn ngủi mới là nơi ăn nhiều gelato nhất. Tôi có may mắn đi sang các nước khác ở châu Âu nhưng tôi nhận thấy không đâu Gelato ngon bằng ở Ý mà tại Ý thì chẳng đâu gelato ngon và rẻ như ở Sicily.

Đi du lịch một mình có cái hay là bạn được tự do làm những gì mình thích mà không phải phụ thuộc vào cảm xúc hay mong muốn của người đồng hành. Ngoài ra trên đường du lịch việc ở dorm (tập thể) chia phòng cùng với các bạn du lịch bụi khác cũng là cách kết bạn rất hay. Khi tôi đến hòn đảo Burano xinh đẹp tôi gặp và “hợp cạ” ngay với cô bạn người Malaysia, một cô gái rất thích và chịu khó đi du lịch dù chỉ đi một mình. Chúng tôi bắt chuyện với nhau và trở thành bạn đồng hành trong cả ngày hôm ấy. Cô ấy đã từng có một thời gian làm việc tại Việt Nam sau đó sang Philippines và giờ vừa mới xin nghỉ việc để đi du lịch. Đích đến tiếp theo của bạn ấy là Thổ Nhĩ Kỳ và bạn vẫn đang hy vọng có thể tìm được một công việc ở đó tuy nhiên trong chuyến du lịch này bạn ấy đã phải lòng một anh chàng người Ý và đang bắt đầu một chuyện tình lãng mạn.

Ai mà biết được cuộc đời sẽ dẫn mình đến đâu nếu bạn không tiếp tục bước chân ra thế giới rộng lớn. Khi đến Roma thì mình ở cùng một bạn gái người Milan 29 tuổi đến đây để phỏng vấn cho công việc sắp tới ở châu Phi, một bạn gái Trung Quốc 36 tuổi sống ở Anh đi du lịch Ý 10 ngày, rất mê các bảo tàng và lịch sử, bạn bảo nhất định phải đến bảo tàng Vatican. Một bạn gái gốc Ấn định cư tại Canada đang đi du lịch 2 tháng sau khi làm việc cật lực suốt mấy năm trời. Chúng tôi chỉ nói vài câu làm quen rồi bỗng dưng cùng thèm đồ Á thế là rủ nhau đi ăn đồ Trung Quốc, tối về nằm nói chuyện không khác gì thời sinh viên ở ký túc xá đại học. Các bạn ấy đều đi du lịch một mình, biết vài thứ tiếng, có công việc tốt và sống cuộc sống vô cùng thú vị.

Việc đi du lịch một mình không đáng sợ như nhiều người vẫn nghĩ. Quan trọng nhất vẫn là kỹ năng của bạn mà chỉ có thể được rèn luyện và trưởng thành qua mỗi chuyến đi. Việc tìm hiểu thông tin du lịch trước khi đi trên các diễn đàn, hội nhóm trên facebook là điều hữu ích giúp bạn chuẩn bị tốt cho chuyến đi của mình.

Tôi nhớ đến câu nói của cô Hiệu trưởng Blackbern tại lễ tốt nghiệp của trường Shuwa trong bộ phim Nhật Bản Ngã rẽ cuộc đời như sau: “Cuộc sống là sự tiến bộ. Tuổi trẻ chính là lúc các em phải chuẩn bị hành trang cho mình. Và những điều tuyệt vời nhất không thuộc về quá khứ mà là nằm ở tương lai. Cô chúc các em sẽ tiếp tục giữ lấy hoài bão và lý tưởng của mình. Luôn tiến về phía trước cho đến cuối hành trình.”

Và tôi cũng chúc các bạn như vậy!