Chương 1

Lúc này là năm 2001.

Giang Hà bỗng nhiên thấy khát nước, trong cổ họng vô cớ bốc lên luồng khí nóng. Nó bắt đầu dâng lên từ trong dạ dày, rồi dần dần lan tỏa khắp toàn thân. Điều này khiến anh liên tưởng đến hơi nóng từ từ bốc lên từ sa mạc phía tây lúc mặt trời đứng bóng. Và cứ thế cả một vùng hoang mạc mênh mông vô tận hiện ra trước mắt anh. Hình ảnh ấy ngày càng rõ nét, nó bao phủ lên tất cả những gì đang hiển hiện trước mặt anh, trận cuồng phong của gió cát, hồ nước cạn khô, đồng muối nứt nẻ và cả những ốc đảo do mặt trời tạo ra từ hàng ngàn năm nay.

Anh nhìn đồng hồ, đã 10 giờ rưỡi tối. Căn phòng rất rộng. Trong phòng có mấy cái bàn và vài chiếc máy vi tính, trong đó có một cái đang bật, bên cạnh là những thiết bị khảo cổ hiện đại. Một bên tường kê một chiếc tủ kính. Bên trong tủ là mấy chiếc lọ đang trong quá trình phục chế lại. Phía trên cùng là những cái thuộc thời đại đồ đá mới[2], cho đến phía dưới cùng là những cái thuộc đời nhà Thanh, thời nào cũng có đủ. Chúng hoặc là đã vỡ chỉ còn lại mấy mảnh, hoặc là đã được phục chế lại trông mới tinh như vừa ra lò, cứ như một bộ sử ký Trung Quốc bằng hiện vật.

Ở góc tủ có một chiếc đầu lâu. Nó được chính tay Giang Hà đào ra từ một ngôi mộ thời nhà Đường ở cửa ải Thiểm Tây trong một lần thực tập khảo cổ trước lúc tốt nghiệp đại học. Lúc vừa đào được chiếc đầu lâu, hai cánh tay của cậu thực tập sinh Giang Hà run lẩy bẩy. Dường như chúng không còn là tay của anh nữa mà đã quay về một thời đại khác. Tuy biết rất rõ rằng những chiếc đầu lâu đã rữa nát hàng nghìn năm rồi, nhưng anh vẫn thấy sợ, biết đâu trong cái đầu lâu ấy bất ngờ rơi ra một con mắt của người chết. Sau đó, Giang Hà bắt đầu nôn khan. Thầy giáo hướng dẫn vỗ vai an ủi, còn đám thợ tham gia khai quật thì cười rộ lên với vẻ khoái chí. Cậu thực tập sinh lần đầu tiên tiếp xúc với thực tế được giao nhiệm vụ làm sạch chiếc đầu lâu. Anh lấy que tre gạt bỏ hết lớp đất quanh chiếc đầu lâu. Anh có cảm tưởng làm sạch một chiếc đầu lâu chẳng khác gì việc những thợ làm móng sửa móng chân cho khách. Sau khi gạt bỏ hết các bụi bẩn, anh dùng hoá chất chuyên dụng rửa sạch thêm lần nữa. Cuối cùng, một chiếc đầu lâu dữ tợn đã lộ diện. Sau này, thầy giáo hướng dẫn mới nói cho anh biết, chiếc đầu lâu này là của một Thái tử đời Đường bị chết yểu trong một cuộc chính biến cung đình.

Giang Hà đứng dậy, đi đến trước tủ kính, nhìn chằm chằm vào chiếc đầu lâu. Rồi anh khẽ lắc đầu, đưa mắt nhìn ra ngoài cửa sổ. Qua lớp cửa kính, anh nhìn thấy những hàng cây. Trong màn đêm, cành lá lay động trong gió, bóng chúng hắt vào phòng giống như vô số linh hồn đang nhảy múa. Đưa mắt nhìn qua đám lá có thể nhìn thấy trăng. Trăng đêm nay rất tròn. Mặc dù bị đám lá kia che khuất một phần nhỏ, nhưng ánh trăng vẫn xuyên qua lùm cây chiếu vào mắt anh.

Ngôi nhà này nằm ở đây nhiều năm rồi, thế mà những hàng cây còn tồn tại trước cả khi ngôi nhà được xây dựng. Ngôi nhà là trụ sở của Viện Nghiên cứu Khảo cổ, bốn phía bị bao bọc bởi những hàng cây. Điều này rất hiếm thấy ở thành phố này. Cổng Viện vắng ngắt, có một con đường nhỏ thông ra với thế giới bên ngoài, phải đi qua ba bốn chỗ rẽ mới có thể lại cảm nhận thấy sự ồn ào náo nhiệt của thành phố này. Giang Hà nhìn những hàng cây và bức tường bao bên ngoài cửa sổ, tự nhiên có một cảm giác kỳ lạ. Anh cảm thấy, đây như một nhà tù, còn anh đang bị giam ở bên trong, khó mà trốn thoát ra được.

Giang Hà bật thiết bị điện tử, sau đó đặt mấy lát cắt tế bào vào cổng quét của máy. Anh nhấp chuột vài lần. Cổng quét phát ra một tiếng nhỏ. Màn hình vi tính kết nối với thiết bị điện tử hiển thị một loạt các biểu đồ. Thiết bị này thường chỉ có anh phụ trách sử dụng, rất ít người có thể hiểu được ý nghĩa những biểu đồ này, nhất là mấy kỹ thuật viên lớn tuổi. Họ không quen sử dụng máy vi tính, chỉ đoán định dựa trên kinh nghiệm lâu năm. Biểu đồ thay đổi liên tục trên màn hình khiến anh cảm thấy hơi chóng mặt, mắt căng ra. Anh cố gắng giữ cho mình tỉnh táo, nhưng tất cả đều vô ích. Anh chỉ có thể đứng đó nhìn chằm chằm vào những biểu đồ kỳ quái đang hiển thị trên màn hình.

Bỗng nhiên, Giang Hà như phát hiện thấy điều gì đó rất đáng sợ từ biểu đồ đang hiển thị trên màn hình. Anh mở to mắt, vô cùng kinh ngạc. Anh thở mạnh, vội rời khỏi bàn máy, ngồi xuống một cái ghế, đưa mắt nhìn về chiếc đầu lâu bày trong tủ kính. Anh vô cùng sợ hãi.

Anh chợt nghĩ đến điều gì đó, vội loạng choạng chạy đến chiếc bàn ở bên cạnh. Bàn tay run run nhấc điện thoại lên, bấm số máy quen thuộc. Sau hồi chuông thứ hai, từ đầu dây bên kia một giọng nữ trẻ vang lên trong máy: - Alô?

Đó là một giọng nói mềm mại như lụa, đều đều, dịu dàng. Giang Hà thở nhè nhẹ, anh muốn kể hết cho cô nghe. Nhưng khi câu nói của anh từ cổ họng truyền đến miệng thì anh bỗng ngừng lại. Một tích tắc sau, câu nói đó đã bị anh nuốt chửng lại.

- Alô... - Cô vẫn đang đợi anh lên tiếng.

Tay anh cầm ống nghe khẽ run lên. Anh vẫn yên lặng.

Giọng cô trong điện thoại có vẻ lo lắng không yên:

- Alô, ai đấy, nói đi ạ, alô.

Lúc anh sắp gác máy, giọng cô vang lên trong điện thoại:

- Giang Hà à, có phải anh đấy không? Giang Hà, anh nói đi.

Giang Hà gác máy.

Căn phòng yên lặng như cõi âm, chỉ có những cành cây ngoài cửa sổ bị gió đêm lay động đập khe khẽ lên kính cửa tạo lên thứ âm thanh kỳ quái. Giang Hà đi đến trước máy vi tính, anh vừa định nhấp chuột tắt các chương trình đi thì phát hiện trên màn hình xuất hiện một thứ quan trọng. Biểu đồ chỉ đến một điểm mà anh không ngờ nhất.

Anh cảm thấy có gì đó không ổn. Sự việc đã vượt quá bất cứ sự tưởng tượng nào của anh. Anh không thể chờ đợi để tắt máy theo đúng trình tự, mà ấn ngay vào nút bật tắt của máy tính để tắt, sau đó anh rút luôn phích cắm của thiết bị điện tử ra. Đèn đỏ ở cửa sổ máy quét lập tức tắt lịm. Anh lấy mấy lát cắt tế bào ra.

Tiếng chuông điện thoại bất chợt vang lên.

Anh biết là cô đang gọi anh, nhưng anh không muốn nghe điện thoại lúc này. Anh mặc cho điện thoại cứ thế đổ chuông. Mỗi tiếng chuông reo như kim châm vào tim anh. Sau đó, chuông điện thoại di động của anh cũng vang lên. Anh nhìn vào màn hình, nhưng vẫn không nghe máy.

Giang Hà bất lực lắc đầu, vô cùng tuyệt vọng ngồi sụp xuống đất.

Tiếng chuông điện thoại vẫn vang lên trong phòng.

Đường đến nhà tang lễ rất khó đi. Để đến cổng nhà tang lễ phải đi qua một con đường thường xuyên trong tình trạng tắc nghẽn. Nhiều khi, xe xếp thành hàng dài, nhìn không thấy đường ra. Có lẽ lẫn trong đám xe đó còn có vài chiếc xe tang chở thi thể. Ngộ nhỡ chiếc xe nào bị tắc ngay đằng sau chiếc xe tang thì thể nào mấy bác tài xế cũng lên tiếng chửi rủa con đường mà ai cũng sẽ phải đi qua này. Lúc này, Bạch Bích đang ngồi trên một chiếc taxi như thế. Chiếc xe tang phía trước ì ạch tiến từng bước chậm như rùa, giống như người sắp chết đang bò trên con đường dòng xe cuồn cuộn để đến nơi hoả táng, thiêu đốt chính mình.

Bạch Bích nhìn ra ngoài cửa xe, trời đã bắt đầu sẫm lại. Bây giờ là 3 giờ 45 phút. Cô ra khỏi nhà từ lúc 2 giờ rưỡi, tang lễ, thực ra phải gọi là lễ truy điệu, sẽ được tiến hành vào lúc 4 giờ chiều. Chỉ còn 15 phút nữa, nếu như đi bộ thì may ra còn kịp. Cô xuống xe ngay chính giữa dòng xe đang chen chúc, bước vội về phía vỉa hè. Những người đi trên vỉa hè phần lớn đều đeo băng tang trên cánh tay. Họ bước những bước đi vội vã nhưng không phải ai trông cũng đau buồn. Bạch Bích rảo bước nhanh hơn. Gót giày nhọn của cô gõ xuống nền xi măng phát ra những tiếng kêu nghe rợn người. Cô mặc một bộ quần áo đen, khuôn mặt tuy không trang điểm nhưng vẫn rất ưa nhìn. Nếu như cô cài thêm một bông hoa nhỏ màu trắng lên trên mái tóc dài màu đen được búi gọn kia thì trông cô giống hệt như những người đẹp thường được miêu tả trong các tiểu thuyết ngày trước. Bạch Bích biết rằng, trong những câu chuyện đó, những người con gái như vậy thường là các goá phụ trẻ, có chồng mới mất. Nhưng cô không giống họ, cô thậm chí còn chưa kết hôn. Ngày cưới của cô cũng không còn xa nữa, chỉ một tháng nữa thôi, cô sẽ là cô dâu. Thế mà, giờ đây tất cả đã không còn có thể xảy ra được nữa rồi. Bởi vì, lúc này, cô đang đi tới buổi tang lễ chính người chồng chưa cưới của mình.

Ba giờ 59 phút. Cô đã không đến muộn, vừa kịp bước được vào đại sảnh cử hành tang lễ. Đại sảnh đầy người, đông đúc, chen chúc và ầm ĩ. Mấy đứa trẻ con vẫn còn đang đùa nghịch. Cô cúi đầu, lặng lẽ ẩn mình vào một góc, cô không muốn bị người khác để ý tới. Cô nhìn thấy bố mẹ của Giang Hà. Họ là đôi vợ chồng già từ dưới quê lên. Nếu Giang Hà không chết, một tháng nữa thôi, họ sẽ là bố mẹ chồng của cô. Người tóc bạc tiễn kẻ tóc xanh, mất đi đứa con trai ở tuổi xế chiều khiến họ tiều tụy đi nhiều. Cô có đôi chút phân vân do dự. Cô không ghét bỏ gì họ cả mà chỉ vì cô vốn rất sợ những tiếng gào khóc kêu than.

Nhưng rồi, cô cũng bị người khác nhìn thấy. Mẹ Giang Hà chạy bổ về phía cô, nắm chặt lấy tay cô mà khóc. Nước mắt của bà rơi xuống mu bàn tay cô, nóng hôi hổi, rồi từ từ khô đi. Những giọt nước mắt này tạo cho cô một áp lực. Nó khiến cô cũng muốn trào nước mắt, nhưng lúc này một giọt nước mắt cô cũng không thể tuôn rơi. Cô tự nhủ, không biết liệu có phải cứ phải nhỏ nước mắt, phải khóc lóc kêu gào thảm thiết mới có thể chứng tỏ được nỗi đau đớn trong đáy lòng mình không. Thế nên cô cảm thấy có đôi chút sợ hãi. Đôi vợ chồng ông già nói với cô bằng giọng đặc âm địa phương. Bạch Bích gần như không hiểu một câu nào. Có điều, với biểu hiện của họ, cô biết rằng họ đã coi cô là người một nhà. Lúc này, cô bỗng cảm thấy trong người vô cùng khó chịu, khuôn mặt cô bắt đầu đỏ dần lên. Cô ý thức được rằng tất cả mọi con mắt có mặt ở đại sảnh này đang đổ dồn vào cô, như đang nhìn một goá phụ xinh đẹp, xem cô ta để tang chồng mình như thế nào.

Nghi lễ của buổi truy điệu bắt đầu. Bạch Bích bị người ta xếp cho đứng ở chính giữa hàng đầu tiên. Đó là một vị trí dễ gây sự chú ý nhất, đối diện ngay với di ảnh của Giang Hà. Bức ảnh Giang Hà với khuôn mặt rất đàn ông của anh đang nhìn cô mỉm cười. Cô cũng nhìn Giang Hà. Bỗng nhiên trong cô xuất hiện một ảo giác. Cô cảm thấy đó không phải là một bức ảnh, mà chính là Giang Hà bằng xương bằng thịt. Anh bước ra từ trong ảnh, nắm lấy tay cô, thì thầm vào tai cô vài câu. Nhưng trên thực tế, đó vẫn chỉ là một bức di ảnh được viền đen mà thôi.

Tiếp sau đó, bố Giang Hà bắt đầu đọc điếu văn. Lúc này, ông đã dùng tiếng phổ thông, tuy vẫn mang nặng âm địa phương nhưng mọi người vẫn có thể hiểu được. Đại ý của bài điếu văn là ông hồi tưởng lại những kí ức về quá trình người con trai mình từ một cậu bé sống ở vùng quê nghèo, phấn đấu học tập thi đỗ vào trường đại học ở thành phố, sau đó vào làm việc tại Viện Nghiên cứu Khảo cổ. Cuối cùng, ông còn nhắc đến việc, chỉ còn một tháng nữa thôi, con trai ông sẽ cưới vợ, được làm chú rể. Nhưng không ngờ lại xảy ra việc ngoài ý muốn này. Thế là kẻ đầu bạc tiễn người đầu xanh. Nói một hồi, ông có nhắc đến tên Bạch Bích, khiến các con mắt đều đổ dồn vào cô, hệt như đang ngắm nghía một món đồ nào đó. Điều này khiến toàn thân cô khẽ run lên. Đến bây giờ cô mới hiểu, trong con mắt những người tham dự lễ tang này, cô nghiễm nhiên được nhìn nhận như vợ của người đã chết. Chưa bao giờ cô nghĩ mình lại có ngày trở thành goá phụ. Cô mới 23 tuổi, rõ ràng là không thể quen được với điều này. Mặc dù, cô biết rằng về mặt pháp lý cô và họ chưa hề có quan hệ gì. Cô chỉ là một người con gái chưa chồng bình thường mà thôi. Vậy mà giờ đây, ít nhất cô còn phải ở nhà tang lễ hơn một giờ đồng hồ nữa để đóng vai người goá phụ trẻ. Trong mắt của rất nhiều người, cô nên làm tròn cái nghĩa vụ này. Nghĩ đến đây, cô bỗng cảm thấy tủi thân. Sự tủi thân này khiến cho nước mắt cô cứ tự nhiên muốn trào ra. Đôi mắt cô bắt đầu ướt đẫm nước. Thỉnh thoảng những dòng mắt khẽ trào ra bị cô nhẹ nhàng lau đi.

Tiếp đó, là đến lượt lãnh đạo đơn vị nơi Giang Hà làm việc, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Khảo cổ đọc điếu văn. Tên của Viện trưởng đương nhiệm là Văn Hiếu Cổ. Chỉ cần nghe đến tên là biết ngay người này sinh ra để làm cái nghề này. Văn Hiếu Cổ là đồng nghiệp của bố Bạch Bích lúc ông còn sống. Bạch Bích vẫn còn nhớ hồi nhỏ, Văn Hiếu Cổ thường đến nhà cô. Hễ đến là lại ngồi thảo luận cả buổi với bố cô về một chi tiết nào đó trong lịch sử vùng Tây Tạng. Bố Bạch Bích mất trong một tai nạn giao thông năm cô 10 tuổi. Từ đó về sau, Văn Hiếu Cổ càng thường xuyên đến và quan tâm đến mẹ con cô hơn. Bài điếu văn của Văn Hiếu Cổ có rất nhiều từ ngữ mỹ miều, nghe như một bản báo cáo khoa học. Sau đó, ông ca ngợi Giang Hà tuổi trẻ tài cao, có nhiều thành tựu trong các đề tài nghiên cứu khoa học, và rất có tinh thần học hỏi, tìm tòi... Nhưng Bạch Bích gần như chẳng nghe lọt tai lời nào cả. Cô chỉ nhìn vào đôi môi không ngừng cử động trên khuôn mặt lạnh tanh chẳng bao giờ bộc lộ chút cảm xúc nào của Văn Hiếu Cổ.

Sau khi các bài điếu văn được đọc xong, tiếng nhạc điếu bắt đầu vang lên. Trong giai điệu chậm rãi ru ngủ đó, mọi người lần lượt cúi mình ba lần trước di ảnh của Giang Hà. Tiếng nhạc điếu làm Bạch Bích nhớ đến lễ truy điệu của bố cô hơn mười năm trước. Năm ấy, Văn Hiếu Cổ 40 tuổi, đứng bên cạnh mẹ cô, tay giữ chặt áo mẹ cô, đề phòng người đàn bà goá bụa ngã gục xuống. Bạch Bích cũng cúi mình xuống theo mọi người, cô biết rằng, Giang Hà nếu đúng là đang nhìn cô, anh nhất định sẽ không để cho cô cúi lạy mình thế này. Thế nên, cô ngẩng đầu lên, nhìn tấm di ảnh của Giang Hà.

Sau đó, trong tiếng nhạc điếu, Bạch Bích bước theo mọi người đi cáo biệt di thể Giang Hà. Chiếc quan tài kính đặt sau tấm vải đen treo di ảnh. Giang Hà nằm yên lặng trong đó. Mẹ Giang Hà vừa nhìn thấy con trai liền gục lên quan tài mà gào khóc. Tiếng khóc như muốn gọi cho bằng được người nằm trong quan tài sống lại. Mặc dù rất thông cảm với họ, nhưng Bạch Bích vẫn thấy chóng mặt. Cô dừng lại ở một góc quan tài, lặng lẽ nhìn chăm chú vào người chồng chưa cưới. Lúc này, Giang Hà mặc một bộ comple nhập khẩu mới, đầu chải bóng, trang điểm cũng khá đẹp, chỉ có mặt là hơi trắng quá. Nhưng bình thường, anh vốn cũng đã là người có nước da trắng bệch, nên cô không cảm thấy sợ như khi nhìn người chết. Bạch Bích lại nhìn anh ở một góc nhìn khác. Cô cứ cảm thấy như anh bỗng mở mắt, mỉm cười với cô. Lại còn bộ comple của anh, nếu như anh còn sống thêm một tháng nữa, chắc anh cũng sẽ mặc bộ đồ như thế này để làm chú rể rồi. Và đến lúc đó, cô cũng sẽ được khoác lên mình chiếc váy cô dâu màu trắng tinh khiết. Cô biết dáng người mình rất hợp với váy cưới. Cô sẽ đứng trước cửa tiệc cưới, thu hút ánh mắt của tất cả những người qua đường, giống như lúc này đang thu hút ánh mắt của tất cả những người có mặt trong lễ tang. Trong lễ cưới, cô nghĩ, bố mẹ chồng cô sẽ rất vui sướng, cười hỉ hả, tuôn ra hàng tràng những lời chúc phúc bằng thứ tiếng nặng âm địa phương ấy. Rồi đến khi vào phòng tân hôn mà họ đã sớm chuẩn bị đẹp đẽ, Giang Hà sẽ cởi bỏ bộ comple, rồi áo sơ mi, rồi áo may ô. Sau đó, anh sẽ giúp cô trút bỏ bộ váy áo cô dâu bó chặt, vuốt ve thân thể cô, và sau đó...

Đã không còn có cái sau đó nữa, Bạch Bích tự nói với mình. Cô dừng những suy nghĩ lan man của mình lại, nhìn vào người chồng chưa cưới đang nằm trong quan tài. Lúc này cô không thể tưởng tượng ra Giang Hà khi anh cởi bỏ bộ comple, cởi bỏ tất cả quần áo có trên người thì sẽ trông như thế nào. Nói ra, ngay cả bản thân cô cũng không tin, cô chưa từng nhìn thấy cơ thể Giang Hà. Cô không biết các cơ bắp và làn da dưới lớp bộ quần áo của anh ra sao. Cô hy vọng anh có một bộ ngực nở nang với cơ bắp cường tráng, bởi vì anh thường xuyên được rèn luyện từ những lần đi khai quật bên ngoài. Nếu như anh không có được những bắp thịt rắn chắc thì cũng chẳng sao, chỉ cần anh cố gắng hết mình để hoàn thành nghĩa vụ là được rồi.

Sao lại nghĩ lung tung nữa rồi, cô lại một lần nữa cắt đứt dòng suy nghĩ của mình, chăm chú nhìn Giang Hà, đôi môi khẽ mấp máy nói:

- Anh chỉ là đang ngủ thôi, đúng không anh?

Cô đã từng có lúc nghĩ, nếu như người yêu cô chết, cô sẽ phủ phục xuống hôn nhẹ lên trán anh, nhưng cô không có chút cảm hứng nào với cái quan tài kính lạnh lẽo kia. Những câu chuyện lãng mạn trong các bộ phim truyền hình của Hồng Kông như thế chỉ lừa được nước mắt của những cô nữ sinh trẻ tuổi, còn với cô, chúng chẳng có ý nghĩa gì. Bạch Bích gật đầu với Giang Hà trong quan tài, sau đó có người đến đưa quan tài đi. Bố mẹ Giang Hà lại òa khóc. Tiếng khóc kinh thiên động địa nhưng chẳng thể ngăn cản được việc Giang Hà từ một người đàn ông cường tráng biến thành một đống tro tàn. Hơn nữa, trước khi biến thành đống tro tàn, thân thể anh đã bị rạch từ ngực xuống bụng trên bàn giải phẫu pháp y ở Sở Công an.

Vĩnh biệt, người chồng sắp cưới của em!