Chương 316 - Ra Mắt Chủ Công

“Vùng Trung Nguyên hiện tại, thế cân bằng giữa hai nhà họ Viên sẽ không kéo dài lâu. Nay Tào Tháo nam chinh bắc chiến, đã bộc lộ phẩm chất của một chủ công hùng mạnh. Trong tương lai, có lẽ chính ông ta và Viên Thiệu sẽ trở thành hai chư hầu lớn nhất đối đầu nhau ở nam bắc,” Giả Hủ nhìn Lữ Bố nói đầy nghiêm trọng, “Nếu Tào Tháo chiếm được Dự Châu, tiềm năng của ông ta có thể sẽ không thua kém Viên Thiệu.”

Lữ Bố nghe vậy gật đầu. Điều này ông cũng nhìn ra. Tào Tháo có thể trở thành người thay thế Viên Thuật để giành quyền bá chủ Trung Nguyên và sẽ là đối thủ đáng gờm của Viên Thiệu, tạo thế giằng co nam bắc.

“Ý của thần là, chủ công có hai con đường phía trước,” Giả Hủ tiếp tục nói.

“Mong nghe chi tiết.” Lữ Bố ngồi nghiêm chỉnh, sắc mặt nghiêm nghị.

“Con đường thứ nhất: Trong khi các chư hầu khác tranh đấu, chủ công tiến vào Thục Địa, chiếm cứ Ba Thục. Sau đó từ Ba Thục đi đường thủy mà xuôi xuống, có thể chiếm lấy Kinh Châu hoặc thậm chí là Giang Đông, đứng ngoài theo dõi cục diện thay đổi của chư hầu Trung Nguyên. Con đường thứ hai là tiến vào Trung Nguyên. Tuy có thể dễ dẫn đến thế cục chia ba Trung Nguyên, nhưng nếu chủ công chiếm được Trung Nguyên, thiên hạ chia ba, chủ công đã nắm hai phần. Khi đó, ngài có thể tìm cơ hội lấy Kinh Châu và Ba Thục, thiên hạ sẽ định được.”

Cả hai con đường đều khó khăn. Việc chiếm Ba Thục rất gian nan, dù Lữ Bố chưa từng đến đó nhưng cũng biết rõ. Chỉ cần một ải hiểm yếu là có thể chặn đứng mười vạn đại quân, muốn đánh vào thì mười năm chiếm được Thục Địa đã là may mắn.

Tuy nhiên, nếu chiếm được Thục Địa, thế lực của Lữ Bố sẽ càng vững chắc. Đồng thời, Kinh Châu sẽ gần như bị bao vây bởi lực lượng của Lữ Bố từ Nam Dương và Thục Địa. Nhưng nếu chiếm Thục Địa, thế lực của Lữ Bố sẽ bị phân cách, khi Ba Thục, Quan Trung và Nam Dương cách nhau quá xa, khó kết nối, và cần phải có một vị tướng tài như Cao Thuận ở Thục Địa để đảm bảo trung thành.

Về phương diện phòng thủ, chiếm Thục Địa sẽ là con đường an toàn, nhưng dễ bỏ lỡ thời cơ. Nếu Lữ Bố đang ở tình thế yếu kém, việc chiếm giữ Thục Địa là lựa chọn tốt.

Nhưng hiện tại, khi các chư hầu đang tranh đoạt, Lữ Bố lại nắm trong tay thiên tử, nắm giữ chính nghĩa, sức kiểm soát dân chúng của ông không thua kém bất kỳ ai, nhưng nếu bỏ qua Trung Nguyên để chiếm Thục Địa, thì có phần không sáng suốt.

Dù vậy, việc tiến vào Trung Nguyên cũng không dễ dàng. Giả Hủ đưa ra hai chiến lược, trong đó ông nhấn mạnh việc chiếm giữ Thục Địa, vì ông biết nếu Lữ Bố đánh vào Trung Nguyên, sẽ gặp sự chống cự mạnh từ tầng lớp sĩ nhân, nên việc chiếm Thục Địa sẽ giúp Lữ Bố củng cố nền tảng từng bước.

Nếu Lữ Bố chiếm được Thục Địa mà các chư hầu Trung Nguyên vẫn còn chia cắt, thì đó là tình thế lý tưởng. Khi ấy, Lữ Bố có thể chiếm Kinh Châu, hoặc dồn quân tại Quan Trung, tham gia tranh đoạt Trung Nguyên, đều có đủ căn cơ.

Tuy nhiên, mọi sự đều không thể hoàn hảo. Nếu việc đánh Ba Thục kéo dài quá lâu hoặc Trung Nguyên thống nhất sớm, các tình huống này đều có thể xảy ra. Giả Hủ đưa ra hai con đường với kịch bản xấu nhất, giúp Lữ Bố dễ dàng đưa ra quyết định hơn, vì khi mọi khả năng đã rõ ràng, lựa chọn cũng rõ ràng: nên chọn vào Thục để củng cố căn cơ, hay trước tiên liều vào Trung Nguyên?

Giả Hủ đã đưa ra hai con đường, còn quyết định thế nào là việc của Lữ Bố. Giả Hủ vừa trình bày xong đã quay lại thưởng trà.

“Tiên sinh từng đến Thục Địa chưa?” Lữ Bố trầm tư hồi lâu, hỏi.

“Hồi trẻ từng đến vài lần.” Giả Hủ gật đầu. Các sĩ nhân sau khi học thành tài thường thích du ngoạn, vừa để mở rộng kiến thức, vừa để mở rộng mối quan hệ. Thục Địa, Giả Hủ tình cờ đã từng đặt chân đến.

“Từ Quan Trung vào Thục Địa dễ dàng không?” Lữ Bố hỏi.

Giả Hủ lắc đầu:

“Thời Cao Tổ Lưu Bang vẫn còn thông được đường thủy, khi đó vào Thục Địa dễ hơn, nhưng sau này thiên nhiên biến đổi khiến đường thủy bị ngăn cách. Giờ đây, muốn vào Thục từ Quan Trung, phải vượt qua ải Kiếm Môn, đây là ải hiểm yếu nhất thiên hạ. So với Kiếm Môn, ải Hổ Lao cũng không sánh nổi, chỉ cần một người giữ ải, vạn quân khó phá. Đường sá lại rất hiểm trở, nếu chiếm được Thục Địa, muốn vận chuyển hàng hóa từ Quan Trung vào cũng rất khó, nhiều đoạn phải đi qua cầu treo, sơ sẩy một chút là rơi xuống vực sâu vạn trượng.”

Nói cách khác, ngay cả khi chiếm được Thục Địa, việc vận chuyển hàng hóa giữa Quan Trung và Thục Địa cũng khó khăn. Chỉ khi chiếm được Kinh Châu, có thể vận chuyển hàng hóa qua đường thủy về Kinh Châu, rồi theo sông Hán Thủy vào Quan Trung.

Điều quan trọng nhất là, liên lạc giữa Quan Trung và Thục Địa dễ dàng bị cắt đứt. Chỉ cần tướng giữ Thục Địa có chút tư lợi, đóng cửa Kiếm Môn thì coi như Lữ Bố đã mất Thục Địa. Trừ khi Lữ Bố tự mình đến trấn giữ, nhưng khi ấy Quan Trung lại thành bỏ trống.

Chiếm Thục Địa mà không chiếm được Kinh Châu thì việc liên lạc giữa Thục Địa và triều đình sẽ dễ bị cản trở.

Suy nghĩ một lát, Lữ Bố cười:

“Binh vô thường thế, thủy vô thường hình, thiên hạ tranh đoạt cũng vậy. Cứ chờ xem cơ hội đến từ đâu trước.”

Giả Hủ đưa ra hai lựa chọn, nhưng đều không phải lựa chọn hoàn hảo.

Trên đời này chẳng có kế sách hoàn mỹ nào, mọi thứ đều tùy thuộc vào khả năng thực hiện. Kế hoạch dù tốt đến đâu, nếu không được thực hiện nghiêm túc, cũng vô ích.

Giả Hủ gật đầu. Ông chỉ đưa ra hai hướng, còn lựa chọn thế nào là ở Lữ Bố. Cả hai con đường đều có lợi và hại, việc chọn con đường nào sẽ phụ thuộc vào tình hình. Chỗ nào có cơ hội thì đi theo hướng đó.

Có điều, một khi đã chọn đường Thục Địa thì muốn hối hận cũng không dễ.

Sau khi xử lý các công việc trong nha môn, Lữ Bố cùng Giả Hủ và Điển Vi tới thăm phủ Thái sử Thái Ung, không chỉ để thưởng trà cùng Thái Ung, mà quan trọng nhất là gặp Quách Gia. Kỳ thi đã kết thúc, Quách Gia đoạt giải nhất phần sách luận, dù lần đầu gặp hơi gượng gạo, nhưng Lữ Bố thấy người tài thế này nên tự mình đến mời vẫn tốt hơn.

Kể từ khi về Trường An, chưa về nhà, đã ghé nha môn rồi đến đây mời Quách Gia, thể hiện tấm chân tình của Lữ Bố dành cho Quách Gia.

Tại phủ Thái sử, Thái Ung vừa nghe tin Lữ Bố đến, liền vội vàng ra đón.

“Kỳ thi lần trước, đã khiến bá huynh kinh động, ấy là lỗi của Lữ mỗ.” Lữ Bố nhìn Thái Ung cười nói.

Thái Ung lắc đầu:

“Không sao, chỗ Phụng Tiên ta thấy an toàn hơn nhiều.”

Bọn thích khách hôm ấy nhắm vào Lữ Bố chứ không nhằm vào các sĩ tử thi cử. Hơn nữa, Lữ Bố bảo vệ sĩ tử rất nghiêm ngặt, dù muốn động đến sĩ tử cũng khó, chưa kể đến Thái Ung.

Sau vài lời hàn huyên, Thái Ung mời Lữ Bố vào trong, bày trà bánh. Lữ Bố cười nói:

“Hôm nay ngoài việc đến thăm bá huynh, Lữ mỗ còn muốn gặp tiên sinh Phụng Hiếu, không biết ông ấy có ở đây chăng?”

Thái Ung gật đầu, ra hiệu gọi Quách Gia tới, mỉm cười nói:

“Phụng Hiếu cũng rất tán thưởng Phụng Tiên.”

Điều này quả là sự thật.

Lữ Bố nhớ lại lần đầu gặp mặt, không khỏi muốn cười.

Không lâu sau, Quách Gia mang theo chút hơi men bước vào, thấy Lữ Bố liền hơi nghiêng mình nói:

“Gia bái kiến Ôn Hầu!”

“Ôn Hầu?” Lữ Bố cười nhìn Quách Gia:

“Nếu ta nhớ không nhầm, Phụng Hiếu từng nói sẽ giúp ta, nay thi cử đã qua, Phụng Hiếu còn gọi ta là Ôn Hầu sao?”

Nhớ lại buổi gặp mặt lần đầu, Quách Gia xoa trán, tuy hơi ngượng ngùng nhưng cũng không hề lúng túng, điềm nhiên nói:

“Gia chỉ là có ý giúp đỡ, nhưng Ôn Hầu đã có bài kiểm tra đối với Gia, vậy Gia cũng có một câu hỏi muốn hỏi Ôn Hầu.”

“Nói đi!” Lữ Bố đáp lại rất thoải mái, thời này người ta quan niệm rằng quân chọn tôi, tôi cũng chọn quân, việc hai bên thử thách nhau là chuyện thường tình.

“Nghe đồn Ôn Hầu khắt khe với sĩ nhân, có phải vì xuất thân của ngài?” Quách Gia nhìn Lữ Bố hỏi.

“Phụng Hiếu cũng cho là vậy?” Lữ Bố hỏi ngược lại.

“Gia không nghĩ gì cả.” Quách Gia lắc đầu: “Nhưng xét về biểu hiện bên ngoài thì có vẻ là vậy.”

Lữ Bố gật đầu:

“Vì xuất thân của ta mà đúng là có phần như vậy. Xét xuất thân của ta, việc đặt chân lên triều đường, thống nhất thiên hạ gần như không thể, nhưng ngay cả khi không có rào cản xuất thân, ta có lẽ vẫn như thế.”

“Nguyện nghe cao kiến.” Quách Gia uống một ngụm trà, nghiêm chỉnh ngồi thẳng, nhìn Lữ Bố, chờ nghe lời giải thích.

Lữ Bố chỉ vào đĩa bánh nói:

“Phụng Hiếu nghĩ rằng cuộc chiến tranh giành thiên hạ rốt cuộc là tranh giành thứ gì?”

“Nếu nói về quân sự, là nhân lực và tài sản; còn về hành chính, là lòng người hướng về.” Quách Gia đáp không chút do dự.

“Đúng vậy.” Lữ Bố gật đầu tán thưởng, chỉ vào đĩa bánh:

“Ta nói ruộng đất là tài sản, coi bánh này là ruộng đất.”

Quách Gia nhìn đĩa bánh, gật đầu.

“Khi Cao Tổ lập quốc, tuy cũng có đại tộc, nhưng không nhiều, các công thần lập nghiệp đa phần đều cần kiệm, sẵn sàng vì thiên hạ mà nỗ lực, không hủy hoại bừa bãi, vì vậy…” Lữ Bố bẻ một mẩu bánh nhỏ: “Đây là phần đất mà các sĩ tộc chiếm khi lập quốc.”

Quách Gia bật cười, có lẽ đây là lần đầu tiên có người dùng cách nói này, nghe có vẻ tầm thường nhưng lại chỉ ra căn nguyên vấn đề.

Lữ Bố tiếp tục bẻ một mẩu lớn hơn:

“Nhưng thời thế đổi thay, sau khi thiên hạ thái bình, hậu nhân không có đạo đức như tiền nhân, con người có tư lợi, nên tìm mọi cách để thâu tóm ruộng đất.”

Lữ Bố nhìn Quách Gia, rồi nhìn sang Thái Ung đang chìm trong suy tư, ông bẻ một phần bánh nhỏ ban đầu ra:

“Ban đầu, ruộng đất bị thâu tóm nhiều, nhưng bách tính vẫn còn đường sống, nhưng khi đất đai ngày càng bị chiếm đoạt, đất của dân ngày càng ít, họ buộc phải trở thành tá điền của các sĩ nhân.”

Quách Gia cười nói:

“Đó cũng là một cách kiếm sống, chẳng phải hiện nay triều đình cũng để dân làm tá điền sao?”

“Đúng, nhưng khi sĩ tộc chiếm đất nhiều hơn, thuế của triều đình ngày càng khó thu. Theo thuế cũ, thuế của triều đình là từ đất đai của bách tính, nhưng bách tính chỉ còn lại phần đất này.” Lữ Bố chỉ vào mẩu bánh nhỏ cuối cùng: “Nhưng mảnh đất nhỏ này phải gánh toàn bộ thuế, phần lớn dân đã bỏ ruộng để làm tá điền. Đến lúc triều đình muốn thu thuế, thì lại phải nhìn vào mặt mũi của sĩ tộc. Nếu ta không lấy lại những thứ vốn thuộc về triều đình, thì kết cục chẳng khác gì Thái Sư. Vậy nói vậy, Phụng Hiếu có thể chấp nhận không?”

Quách Gia gật đầu, cúi chào Lữ Bố:

“Gia bái kiến chủ công!”