ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ VUA CANCI Ở PHÍA BẮC

Các bạn nên biết rằng ở phía Bắc (đó là phía Bắc nước Nga và Bắc Sibêri), có một vị vua có tên là Canci. Ông là người Tácta và tất cả thần dân của ông cũng thế. Họ tuân giữ luật Tácta chính thống, lề luật này rất man rợ, nhưng họ tuân giữ nó như Genghis Khan và những người kế vị đã làm. Tôi sẽ cho các bạn biết một vài điều.

Họ có một vị thần dạ phớt gọi là Natigai và gán cho thần một bà vợ. Cả hai vị thần này, Natigai và vợ thần, theo họ, đó là những thần đất chuyên lo các gia súc, lúa mì và tất cả của cải vật chất của họ. Họ tôn thờ các thần, và khi họ dùng một món ngon nào, họ thoa thức ăn đó lên miệng các vị thần. Họ sống như những súc vật. Nhà vua không thần phục bất cứ ai; mặc dù ông thuộc dòng dõi của Genghis Khan, dòng dõi hoàng tộc và bà con gần với Đại Hãn. Vị vua này không có các thành phố hoặc lâu đài; dân chúng luôn sông trong các đồng bằng, các thung lũng và các dãy núi lớn. Họ sống bằng nghề nuôi gia súc lấy thịt sữa. Họ không có lúa mì. Vua có nhiều thần dân, nhưng ông không gây chiến với bất cứ ai và cai trị đất nước trong hòa bình. Người dân nuôi nhiều gia súc như lạc đà, ngựa, bò, cừu và các loại súc vật khác, ở đây còn có nhiều gấu trắng rất lớn, dài hơn 20 lòng bàn tay (20x8cm). Những con cáo ở đây to lớn, màu đen tuyền, ngoài ra còn có những con lừa hoang, chồn zibeline, những loại chồn cung cấp cho họ những bộ áo lông đắt tiền, giá cả ngàn đồng Byzance một bộ. Họ còn có nhiều loại sóc xám bạc và nhiều chồn đèn, họ săn bắn chúng suốt cả mùa hè, vì chúng rất to. Họ có nhiều thú hoang vì họ ở trong những nơi hoang vắng ít có người lai vãng.

Cũng nên biết rằng, vùng đất của vị vua này là nơi mà không có bất cứ con ngựa nào có thể đến được, vì có nhiều hồ, suối khoáng và nước đá, bùn lầy khiến cho ngựa không thể đi lại được. Vùng đất tồi tệ này dài 13 ngày đường, cứ sau mỗi ngày đường có một trạm làm nơi dừng chân cho các sứ giả đi ngang qua. Ở mỗi trạm có 40 con chó, mỗi con chỉ nhỉnh hơn con lừa một chút. Những con chó này mang thư từ trạm này đến trạm khác, tức là từ ngày này sang ngày khác, và tôi sẽ cho các bạn biết vì sao.

Nên biết rằng trong suốt những ngày đi đường, ngựa không thể chạy do có băng đóng và bùn và vì lộ trình dài 13 ngày đường này nằm giữa hai dãy núi, trong một thung lũng rộng, nơi còn đọng lại băng tuyết và bùn như tôi đã kể. Vì lý do này nên ngựa không thể nào đi đến đó được. Vì xe ngựa có bánh cũng không thể di chuyển, họ đã làm những chiếc xe kéo không có bánh và làm sao cho chúng trượt trên mặt nước đá, bùn lầy mà không bị lún sâu. Những chiếc xe kéo này có nhiều trong nước chúng ta, nhờ chúng mà người ta có thể chở cỏ khô và rơm rạ vào mùa đông, khi có mưa lớn và bùn lầy. Trên chiếc xe kéo này, người ta đặt một bộ lông gấu rồi vị sứ giả ngồi lên trên đó. Sáu con chó to mà tôi đã nói cùng kéo chiếc xe trượt; không cần ai dẫn dắt, những con chó này đi thẳng một mạch đến trạm tiếp theo; chúng kéo xe trượt rất cừ, từ trạm này sang trạm khác, trên nước đá và bùn lầy. Người bảo vệ trạm leo lên một chiếc xe khác, và để cho các con chó kéo đi đồng thời hướng dẫn chúng đi theo con đường thẳng nhất và tốt nhất. Khi cả hai chiếc xe kéo đến một trạm khác, họ lại tìm thấy ở đó đã có sẵn những con chó và những xe kéo khác để đưa họ tiến về phía trước, trong khi những con chó đã mang họ đến quay lui trở lại. Mười ba ngày đường trôi qua, lúc nào họ cùng vẫn có những con chó kéo xe khỏe mạnh.

Thật ra những người ở trong các thung lũng và miền núi dài 13 ngày đường này là những người thợ săn giỏi, vì họ săn được những con thú đẹp có giá trị lớn, nhờ đó họ thu được nhiều tiền: đó là những con chồn zibeline, chồn hermine, sóc xám, cáo đen và nhiều thú hiếm khác để họ làm ra nhiều bộ lông thú đẹp và có giá trị đáng kể. Họ có những dụng cụ săn bắt khiến cho không con thú nào có thể thoát được. Tôi cũng cho các bạn biết rằng do thời tiết quá lạnh, nên tất cả các nhà ở đều được xây dưới mặt đất, nhưng đôi khi họ cũng sống trên mặt đất. Không có thứ gì khác đáng ghi nhớ nữa, vì vậy chúng ta sẽ rời khỏi nơi đây để nói đến một nơi luôn luôn ở trong bóng đêm.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ TỈNH BÓNG ĐÊM

Rất xa về phía Bắc của vương quốc này, đó là một tỉnh có tên là Bóng Đêm (vùng cực của Xibêri), bởi vì ở đây lúc nào cũng là đêm tối, không có ánh sáng mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao. Ở đây, bầu trời lúc nào cũng tối như lúc chiếu xuống ở nơi chúng ta. Người dân không có vua; họ sống như những thú vật và không thần phục vua nào. Thật ra, những người Tácta đôi khi đi đến đó theo cách như tôi sẽ nói với các bạn sau đây. Những người Tácta đi vào nơi đó trên những con ngựa cái đang có con, và đẻ con trước khi vào xứ sở, bởi vì ngựa cái luôn biết quay về với các con của chúng, biết rõ đường đi hơn là con người. Bằng cách này, những người Tácta đi vào vùng đó trên những con ngựa cái như tôi đã nói đồng thời để ngựa con bên ngoài, và họ vơ vét cướp bóc tất cả những gì họ bắt gặp. Một khi họ đã vơ vét cướp bóc xong, những con ngựa cái quay về với con của chúng, vì chúng tìm lại được đường về rất tài.

Dân của xứ này có nhiều bộ lông thú rất quý, vì họ có lông zibeline rất giá trị, ngoài ra còn có lông hermine, lông sóc xám, lông cáo đen và nhiều bộ lông quý khác nữa. Tất cả người dân đều là những thợ săn, họ tích trữ không biết bao nhiêu bộ lông thú mà kể. Những người ở giáp ranh với họ mua tất cả các bộ lông thú của họ để bán ra bên ngoài, vì vậy các nhà buôn mua các loại lông thú này kiếm được nhiều lợi nhuận. Những người sống ở vùng này rất to con và lực lưỡng, nhưng họ tái mét và không có sắc da tốt. Nước Đại Rosie (Nga) giáp giới một phía của tỉnh này.

Không có gì khác cần ghi nhận, vì vậy chúng ta phải tiến lên phía trước nữa, và chúng tôi sẽ nói trước tiên về tỉnh Rosie.