Con cái chúng ta giỏi thật! [1]

Istanbun 30-1-1964

Zeynep!

Bạn viết hay lắm, đọc thư tôi hình dung đươc hết khung cảnh họp Hội cha mẹ học sinh ở trường bạn. Rất thú vị... Tôi sẽ cố tìm dịp may để nghe qua cho biết. Ba tôi chẳng bao giờ có thì giờ đi họp đâu bạn ạ. Đi làm suốt ngày ở nhà máy, tối về nhà là ba tôi đã mệt lử rồi còn gì. Có hôm ba tôi còn phải làm thêm nên về nhà rất muộn. Chỉ có ngày chủ nhật ba được nghỉ nhưng lại còn bao nhiêu việc dồn lại cần sức lực khỏe mạnh của ông giải quyết.

Những chuyện gia đình khác do một tay mẹ tôi lo hết. Chính vì thế mà cả mẹ tôi cũng chẳng bao giờ đến trường họp hoặc hỏi han về chuyện học tập của tôi.

Bây giờ tôi xin báo cho bạn một tin sốt dẻo và vô cùng quan trọng: “Kỳ quan” [2] của chúng tôi đã đoạt giải nhất! Tất nhiên nói như vậy bạn chưa thể hiểu tôi định nói gì đâu. “Kỳ quan” của chúng tôi là ai, bạn có biết không? Đó là Fatos, em gái tôi ấy mà... Chủ nhật trước có một cuộc thi bất ngờ: Một cuộc tranh tài giữa sáu kỳ phùng địch thủ là sáu “kỳ quan trẻ”. Theo ý tôi thì “Kỳ quan” của gia đình tôi đã chiến thắng vẻ vang, bỏ xa các đối thủ khác...

Tôi có một ông chú và một ông cậu. Chú tôi có hai “kỳ quan” còn ông cậu thì chỉ có một. Chủ nhật vừa qua cả chú và cậu tôi cùng đem vợ con đến nhà tôi chơi. Chẳng hiểu có sự sắp xếp nào mà cả một ông kỹ sư làm ở nhà máy với ba tôi và một ông hàng xóm hôm ấy cũng đến chơi. Mỗi người đều mang theo một “kỳ quan nổi tiếng”. Như thế, chỉ trong một ngày chủ nhật nhà tôi đã vinh dự có tới “sáu kỳ quan thế giới”. Bạn thử hình dung xem hôm đó nhà tôi như thế nào.

Chú tôi có thói quen hễ nói chuyện với ai là y như rằng ông khen mấy đứa con. Theo lời chú kể thì cả hai đứa chú thím đẻ ra đều rất khác người. Lần nào đến nhà tôi chơi chú cũng có chuyện của hai đứa con để kể:

- Trời ơi, các bác có biết mấy hôm trước thằng nhỏ nhà em nó làm gì không? Thật khó mà tin được...

Nào có gì đâu, khi chú tôi đi làm về, đứa em họ tôi mang cho ba nó đôi dép đi trong nhà hoặc cất cho ông một đồ vật gì đó. Thế mà chú tôi kể đi, kể lại, kể mãi. Ông rất ngạc nhiên và tấm tắc khen đứa con suốt buổi:

- Làm sao một đứa trẻ ở tuổi nó lại nghĩ ra chuyện đó cơ chứ. Nó biết mang cho tôi đôi dép đấy bác ạ. Đôi dép ép... ép đấy nhé. Thử nghĩ mà xem, nó thông minh biết bao, nó biết đúng lúc đó tôi phải đi dép chứ không đi giày... không, nói thật chính xác ra, đó là một thần đồng chứ đùa à? Không thể khác được.

Zeynep thân mến, bạn có biết cậu bé “thần đồng” ấy bao nhiêu tuổi không? Nó lớn hơn em gái tôi một tuổi và sắp cho đi học rồi đấy! Thế mà nó lại biết mang cho ba nó đôi dép để đi trong nhà! Kỳ lạ quá nhỉ!

Chú tôi quá đề cao đứa con “kỳ quan” làm ông kỹ sư có mặt cũng phải sốt ruột.

- Tất cả trẻ con ngày nay đều như vậy đấy, ông ạ. Sao chúng ta còn ngạc nhiên nữa. Ví như con bé cháu nhà tôi đây này, chưa đầy 7 tuổi mà nó đã biết nói tiếng Pháp rất hay.

- Thật thế sao. Đúng là không thể tin được.

- Vâng, đúng thế đấy ạ. Cháu nó nói tiếng Pháp rất trơn tru và hay lắm kia.

- Thằng nhỏ nhà tôi đúng là “thần đồng” tuyệt diệu rồi, khỏi phải bàn cãi gì nữa. Chú tôi tiếp: nhưng cậu lớn lại cũng rất kỳ lạ, một hiện tượng hiếm đấy các bác ạ. Một hôm, tôi đi làm về nghe vợ tôi mách: “Em chịu thôi, không bảo được con đâu mình ạ. Con nó lớn rồi suốt ngày đi đá bóng ngoài phố, em gọi mà nó đâu có chịu về. Mình đi gọi nó về giùm em đi!”. Tôi ra phố tìm cậu con trai và gặp nó ướt mồm vì mồ hôi và nước nó rửa cho mát. Tôi gợi nó: “Lại đây” nhưng nó tảng lờ như không nghe thấy. Tôi chạy tới, định lôi cu cậu về nhà thì nó đã bỏ chạy nhanh như gió. Chân nó bé thế mà chạy nhanh ghê gớm, kỳ lạ quá các bác ạ...

Õng hàng xóm nhà tôi không chịu kém, xen vào:

- Vâng, đúng thế, cháu gái bên tôi cũng vậy, thật là tuyệt, thật là kỳ diệu...

Chú tôi đang say sưa, đâu có chịu để mất cơ hội dễ thế. Ông vội vàng kể tiếp về đứa con kỳ diệu:

- Xin lỗi là tôi ngắt lời ông. Tôi đang kể thế nào nhỉ? À vâng, tôi đuổi, cháu nó chạy... Cứ như thế mãi mà tôi không bắt được cu cậu. Tôi la lớn: “Về nhà ngay! Không mày chết với tao”. Nghe tiếng tôi quát nó không chạy nữa, nó quay đầu lại nhìn tôi và... các bác có biết nó nói gì không? “Này, sao ông cứ bám lấy tôi như đỉa thế? Cái gì kỳ vậy, ông là mẹ tôi chắc?”. Các bác có thấy sự thông minh, chặt chẽ trong câu nói ấy không? Tôi cười thầm: Lý lẽ gớm nhỉ... Thật là một thứ lô-gíc bằng thép! Người lớn chắc gì đã nghĩ ra được một câu như thế. Khó mà tìm được những từ ngữ chính xác như vậy!...

Chú tôi kể và cười thoải mái. Chú ấy vừa cười vừa ngắm cậu con quý tử vẻ thỏa mãn lắm. Ông cười to đến nỗi những người khác muốn giữ lịch sự cũng phải cười theo. Ông kỹ sư thân ái chúc mừng chú tôi... Nhưng tôi chả biết có bao nhiêu phần trăm thật tình trong câu chúc ấy:

- Hoan hô... Con trai ông thật là thông minh hiếm có!....

Chú tôi rất thỏa mãn:

- Vâng. Ngài còn chưa biết, mặc dù còn bé, thế mà cháu nó đã rất thông hiểu sự phân công lao động trong gia đình chúng tôi.

Nó không chịu làm những việc nội trợ bếp núc mẹ nó sai đâu. Nó bé hơn tôi một tuổi, cậu em họ rất kháu nên tôi cũng yêu quý nó... Nhưng theo tôi, những việc nó làm hoàn toàn là những hành động hỗn láo với ba mẹ. Thế mà chú tôi lại có vẻ khuyến khích nó. Ông hàng xóm hồi nay bị ngắt lời cảm thấy đã đến lượt mình lên tiếng:

- Ngay bây giờ, cháu gái bên nhà tôi đã là một họa sĩ thực sự rồi. Vâng, nếu các bác được thấy những bức họa của cháu thì phải biết... Các bác sẽ chẳng tin vào mắt mình đâu. Những người đã khen cháu vẽ đều rất kinh ngạc. Thật tôi chưa thấy ai như nó.

Mẹ cô bé nói xen vào vẻ sợ hãi:

- Tôi sợ lắm các bác ạ, liệu đó có phải là điềm dữ không ạ? Sao cháu nó tài giỏi sớm thế ạ.

Ông cậu tôi không chịu kém, cũng nhảy vào cuộc:

- Tôi không biết vì sao trẻ con bay giờ chúng nó đều là thần đồng cả. Sao chúng nó tài giỏi thế nhỉ?

Ông nói với vẻ rất kinh ngạc và bắt đầu khen cô con gái còn nhỏ mà biết hát cực kỳ hay.

Cả ba tôi cũng không chịu nhường nhịn nữa:

- Cháu Fatos nhà tôi sẽ là nghệ sĩ ba-lê đấy các bác ạ. Lúc này đang rất thịnh hành kiểu nhảy “tuýt” chứ gì? Ấy, cháu Fatos nhảy điệu đó hay lắm. Nhìn cháu nhảy đẹp đến nỗi chỉ muốn chạy lại nhéo cho nó một cái!

Tuy nhiên mẹ tôi có vẻ không thích. Mẹ tôi bảo:

- Thôi đi, tôi chẳng muốn con cái trở thành vũ nữ đâu.

Ba tôi nói cho mẹ tôi yên tâm:

- Ồ, em không hiểu rồi!... Vũ nữ là một chuyện, còn nghệ sĩ ba-lê lại là chuyện khác... Con gái chúng ta sẽ là nghẹ sĩ ba-lê cơ mà.

- Dù sao tôi cũng không muốn cho con gái mình ở trần trước công chúng. Tôi chẳng thích thế!

Bạn có biết tôi suy nghĩ thế nào về sự khoe khoang này không? Nó giống như việc tự nhiên có người nói: “Con trai tôi vừa tròn hai mươi tuổi. Mới ngày nào cháu còn đeo vú mẹ, thế mà nay nó đã nói giọng đàn ông chững chạc, đòi tôi cưới vợ cho nó. Tôi ngạc nhiên quá thể, một đứa trẻ ngần ấy tuổi đầu mà đã biết nói thế. Gớm, trẻ con thời nay giỏi thật!”. Tôi nghĩ thế đấy bạn ạ...

Có một lần bà hàng xóm khoe với mẹ tôi là con bà mới một tuổi rưỡi mà đã biết đi và bà ta ngạc nhiên lắm. Tôi nghĩ thầm: “Một đứa trẻ đã một tuổi rưỡi rồi không tập đi thì làm gì bây giờ? Không lẽ nó phải tập bay chắc? Trẻ con làm cái gì cũng lạ, cũng rất đáng ngạc nhiên! Một đứa trẻ lên ba tập nói cũng là một việc kỳ lạ. Mà nó nói chứ đâu có tập sủa...”

Ông hàng xóm nhà tôi có một cậu con trai tên là Taric đã học trung học. Hôm ấy ông tâm sự với mọi người:

- Hồi nhỏ, cháu Taric nhà tôi cũng từng là một “thần đồng” rồi đấy. Thế mà chẳng hiểu sao, càng lớn cháu càng dốt đi.

Chú tôi hỏi ông ta với vẻ quan tâm:

- Cháu đã làm gì ạ?

Trong khi ông hàng xóm kể chuyện Taric cho mọi người, tôi cũng chú ý nghe và tôi đã nhận ra rằng do bị đòn roi thúc bách nhiều quá mà cậu bé dần dần trở nên dốt nát, đần độn.

Ngày hôm đó các ông bố, bà mẹ có vẻ rất muốn cho mọi người mau chóng thấy được những khả năng phi thường của mấy đứa con “thần đồng”. Cậu tôi không nhịn được, vội ra lệnh cho cô con gái lên năm tuổi:

- Nào, con gái ba, con hát cho các bác nghe đi, con hát lên xem nào.

Cô bé uốn éo làm điệu, không chịu hát:

- Ứ ừ... hông!

- Nào con gái ba, nào cục cưng của ba...

- Ứ, con hông hát đâu.

Mợ tôi nói chen vào:

- Mấy cháu nhà tôi đều có khiếu âm nhạc, cả hai đứa đều sớm biết đánh đàn piano. Ở đây mà có cái piano cháu lớn sẽ đánh cho các bác nghe một “súc” nhạc rất hay...

Cậu tôi vội sửa sai cho vợ:

- Không phải “súc” [3] nhạc mà là “khúc nhạc” em ạ.

- Súc, khúc... cái gì mà chả được, quan trọng là con nó biết đánh. Tôi đã từng rất có khiếu âm nhạc, các cháu giống tôi như đúc.

Cậu mợ tôi cố sức bắt con bé hát một bài:

- Rồi mày sẽ biết, nếu không hát, mẹ không cho mặc cái áo đầm đẹp nhất ấy đâu.

- Mẹ không cho mặc thì thôi, con chẳng cần...

Cô bé vẫn không chịu hát. Cậu tôi phải dỗ dành nó:

- Nếu con hát một bài hay, ba sẽ mua cho con một hộp kẹo sô-cô-la thật là to...

Miếng mồi hấp dẫn có vẻ có tác dụng. Cô bé ưng thuận:

- Con hát bài gì bây giờ hả ba? - Nó hỏi.

- Bài gì cũng được, hay bài “Tôi để hòn đá lên xe” đi.

Cậu tôi giúp cô con gái bằng cách gõ một cái vung như người ta đánh nhịp trống. Còn mợ tôi thì vỗ tay bắt nhịp. Giọng cô em họ tôi đang lên cao quá không hát được. Mợ tôi hỗ trợ bằng cách hát theo nói đúng hơn là cô bé hát theo mẹ. Phải cố gắng lắm mới nghe thấy giọng con bé, vì mợ tôi hát và cậu tôi gõ vung to quá:

... “Đến xứ Pera.

Lắm gái làng chơi

Chỉ cần nháy mất

Dăm bảy cô theo”...

Khi hát xong, cô em họ tôi được mọi người vỗ tay hoan hô nhiệt liệt. Nhưng hình như vẫn chưa vừa ý, mợ tôi tâm sự với vợ ông kỹ sư:

- Tội nghiệp con bé mới bị cảm lạnh hôm nay cháu nó mất giọng đấy.

- Không sao bác ạ, cháu nó có giọng hát tốt lắm!

Đến lượt chú tôi ra lệnh cho cậu con trai:

- Nào, con hãy ngâm một bài thơ thật hay để cho các bác nghe.

Cậu bé sợ quá, trốn tít vào tận góc tường.

- Nào, con trai của ba, nào!

Mọi người nài nỉ, thuyết phục mãi nhưng chú bé vẫn không nhúc nhích, chú tôi điên tiết quát ầm lên.

- Đọc đi, đồ mất dạy!

Chú em họ tôi òa khóc. Nước mắt chảy đài, nó vừa nức nở vừa bắt đầu ngâm thơ. Đúng hơn, chú thím và cậu em tôi, cả ba cùng ngâm thơ. Khi em tôi quên một câu thơ thì chú tôi nhảy xổ vào rồi đến thím tôi. Em tôi đọc:

- Chú mèo... chú mèo của em...

Chú tôi:

- Nào, sau đó thì sao, hả?

Thím tôi:

- Hôm nay, con làm sao thế? Thằng bé này lú lẫn rồi hay sao ấy. Con đọc tiếp đi.

Em tôi đọc:

- Chú mèo của em... chú mèo của em...

Chú tôi (giận dữ):

- Mày có bao nhiêu con mèo, hả? Thằng khốn kiếp kia!

Mọi người phì cười. Thím tôi bảo chồng:

- Anh đừng làm nó cuống lên! Cứ quát thế nó mụ người ra, làm sao mà nhớ bài thơ được.

Cậu em tôi lại đọc:

- Chú mèo của em... của em...

Chú tôi nén giận:

- Còn...

Cậu em tôi, chợt nhớ ra:

- Còn phải uống sữa... uống sữa... uống sữa...

Thím tôi:

- Meo...

Em tôi:

- Meo, meo, me... co...eo

Chú tôi:

- Nói đi...

Thím tôi:

- Nó còn đòi...

Chú tôi sốt ruột:

“Chú mèo yêu quý

Còn chưa biết ăn bánh mì

Cũng chưa vồ được chuột”.

- Nào, thế sau chuột thì đến gì?

Em tôi:

- Nó chưa vồ được chuột.

Chú tôi:

- Hoan hô.

Em tôi:

- Dễ thương thay chú mèo nhỏ xinh!

Đến đây thì cậu em họ tôi thoát nạn. Cả chúng tôi cũng thở phào nhẹ nhõm. Không khí đỡ căng thẳng hẳn, chỉ có chú tôi là chẳng vừa lòng với kết quả đó, mắng cậu con trai:

- Đồ con lừa.

Thím tôi vẻ thương cảm:

- Thằng bé xấu hổ đấy mà, tội nghiệp con tôi!

Bà vợ ông kỹ sư cũng lên tiếng:

- Trẻ nhỏ chúng nó hay xấu hổ trước người lạ lắm, các bác làm tình làm tội nó làm gì? Khổ thân cháu bé!

Lúc chúng tôi vỗ tay hoan hô, cậu em tôi vừa lau nước mắt vừa đi ra khỏi phòng.

Ông hàng xóm có “thần đồng - hội họa” ra lệnh cho cô con gái:

- Con có mang theo tranh vẽ đi không? Nếu có, con cho các bác xem đi!

Cô bé lắc đầu nguầy nguậy:

- Không, khô...ô...ông.

Mẹ nó vội nói:

- Nếu có thuốc vẽ và bút lông, cháu nó sẽ cho các bác thấy khả năng phi thường của nó...

Ba tôi có vẻ là một chủ nhà hiếu khách:

- Này con, con lấy cho em nó mượn hộp thuốc màu và cây bút lông đi. - Ba tôi ra lệnh cho tôi.

Trời, tôi mới giận làm sao! Tôi tức quá, không nói nên lời. Nhưng làm thế nào được, tôi phải cho nó mượn hộp thuốc vẽ quý giá mà ba tôi mới mua làm quà mừng năm mới cho tôi. Cô bé vớ được hộp thuốc màu liền ngồi vào bàn và nghiến răng nghiến lợi làm gì đó bằng cày bút vẽ. Vì giận và không muốn nhìn cảnh nó phá cây bút và hộp thuốc màu của mình nên tôi cố tránh xa không thèm nhìn xem nó vẽ. Trong khi cô bé “thần đồng - họa sĩ” làm việc, ông kỹ sư tranh thủ gọi cô con gái của ông nói tiếng Pháp như gió ra trình diễn. Ông ta nói những câu gì đó bằng tiếng Pháp, còn cô bé chỉ trả lời:

- Oui... (vâng)

Ông kỹ sư hỏi một câu khác. Cô bé vẫn trả lời như vậy:

- Oui...

Bất cứ ba nó nói hoặc hỏi câu gì, cô bé đều trả lời một tiếng duy nhất “Oui”. Đến khi ông kỹ sư nhắc con gái rằng nó đã nói quá nhiều “Oui” rồi thì con bé hỏi.

- Như vậy, bây giờ chuyển sang “non” (không) phải không ba?

- Tất nhiên rồi, bây giờ con phải trả lời “non” chứ. Bây giờ đến phiên “non”...

Thế là từ lúc đó, bất kể ba nó nói gì, cô bé “kỳ quan ngoại ngữ” đều trả lời “non” hết. Tôi theo dõi kỹ tất cả, vì tôi quyết định sẽ kể hết cho bạn nghe diễn biến cuộc thi đặc biệt này. Rất tiếc là tôi biết ít tiếng Pháp quá. Tôi chỉ học lỏm một anh đang học trung học được một số câu đơn giản thôi.

Ông kỹ sư ra lệnh cho con:

- Fermez la porte! [4]

Cô bé phản ứng thật lẹ:

- Oui!

Nó đồng ý, đi đến chỗ bà mẹ mà hôn một cái rõ kêu lên má bà ấy.

Ba nó không vừa ý, nhắc nó:

- Khi người ta bảo “Fermez la porte!” thì đừng có hôn mẹ, lúc nào ba bảo “Baisez la mère!” [5] thì con hãy đến hôn mẹ...

Bà vợ ông ta nói chen vào... nhưng bằng tiếng Thổ Nhĩ Kỳ.

- Anh đừng làm cho nó cuống lên... Con tôi chỉ có thế thôi!

Cô bé rõ ràng không hiểu, liền hỏi:

- Thế con phải làm gì khi ba nói “Fermez la porte!” hả ba?

Mẹ nó vội vàng giải thích

- Có nghĩa là con hãy đi mở cửa sổ ra!

Thấy vợ mình sai lầm quá đáng, không dừng được, ông kỹ sư phải sửa ngay cho bà trước mặt mọi người:

- Em im đi? Không phải thế mà... nghe nói “Ouvriez la fenêtre!” [6] thì mới đi mở cửa sổ chứ. Đằng này người ta nói: “Fermez la porte!” có nghĩa là: “Đóng cửa lại!” cơ mà.

Bà vợ không chịu lép vế:

- Không phải thế anh ạ. Khi đi học người ta dạy em thế đấy. Mà trường em học là một trong những trường tốt nhất về ngoại ngữ đấy nhé.

Thế là một cuộc tranh luận sôi nổi giữa ông kỹ sư và bà vợ ông nổ ra quanh đề tài “Đóng cửa” và “Mở cửa”. Cuối cùng bà vợ cáu tiết cho ông một bài:

- Hừ, anh tưởng chỉ có một mình anh học tiếng Pháp thôi đấy chắc! Em cũng đã từng học rồi và học giỏi nữa kia... Anh cứ hỏi mọi người xem có phải “Fermez la porte!” là “Mở cửa lớn ra” hay không?

- Này, anh không những chỉ học tiếng Pháp trong trường mà còn sống ở Pháp một thời gian nữa kìa, em cũng biết điều đó đấy!

- Lúc đó em chưa lấy anh... Hơn nữa em còn nhớ có lần anh kể, khi vào một cửa hàng định mua cái xu-chiêng cho em, nhưng anh đâu có biết nói tiếng Pháp mà chỉ ra hiệu. Đến nỗi cô bán hàng không hiểu gì, đáng lẽ mang thứ anh cần thì cô ta lại đưa cho anh một cái túi du lịch để đi săn...

Ông kỹ sư kêu lên:

- Trời đất, cha mẹ ơi! Em không nhớ gì cả. Em lẫn lộn tùm lum giữa Pháp và Đức. Chuyện anh đã kể cho em là xảy ra ở Đức cơ mà. Còn tiếng Pháp ấy à, anh mở miệng nói thì dân Pháp cũng phải há hốc miệng ra chứ đùa à...

Ông hàng xóm sợ ông bà kỹ sư cãi lộn, muốn giảng hòa bèn vội hỏi con gái ông:

- Sao, con gái ba vẽ xong chưa?

Cô bé đang mải nghĩ ngợi điều gì, mãi mới trả lời:

- Xong!

Chợt mẹ cô bé “kỳ quan - hội họa” thét lên làm cả nhà giật mình:

- Ôi trời ơi, mày làm gì thế hả con nợ kia. Tôi vừa thay cho nó cái váy đầm mới tinh. Thế mà, các bác xem, nó làm gì thế không biết?

“Thần đồng - họa sĩ” bôi thuốc vẽ lên khắp người từ đầu tới chân. Tôi xót ruột quá, thế là hộp màu của tôi đi đứt.

Ông kỹ sư như không để ý đến cái tai nạn của cô bé gây ra, lớn tiếng khen bức vẽ.

- Cháu vẽ đẹp quá, cô bé ạ!

Bức tranh mà ông ta khen chẳng ra hình thù gì. Chỉ có ba tôi cố gắng khen ông kỹ sư. Có lẽ ba tôi muốn là người chủ nhà tốt bụng chăng?

Cuối cùng cũng đến lượt Fatos, em gái tôi phải vào cuộc. Nó cần phải tỏ ra cho mọi người biết nó là ai.

- Chắc chắn cháu sẽ trở thành một nghệ sĩ ba-lê nổi tiếng, tôi đảm bảo điều đó.

Ba tôi đặt vấn đẻ giới thiệu và kêu gọi cô con gái:

- Nào, con gái cưng của ba, nhảy một điệu “tuýt” cho các chú các bác xem nào!

Fatos trốn vào một góc nhà và không chịu đi khỏi đó một bước.

- Nào, con gái ba, nhanh lên!

Fatos xấu hổ cúi gầm mặt, đứng yên trong góc. Để kích thích nó, ba tôi vừa đánh nhạc bằng miệng, vừa nhảy một điệu mà ba tôi gọi là “tuýt”. Cùng nhảy với ba tôi có cả vợ chồng ông kỹ sư. Họ vỗ tay đánh nhịp và kêu gọi em gái tôi:

- Nào, cô bé...! Nào, Fatos... Nào nhảy đi...!

Nó vẫn đứng im, mặt cúi gằm như một kẻ phạm tội. Mẹ tôi kéo Fatos ra khỏi góc nhà, mọi người mới vỡ lẽ. Lúc đó mẹ tôi la ầm cả lên:

- Trời đất ơi! Nó bậy ra quần rồi!

Vừa bế nó đi rửa ráy, mẹ tôi vừa cằn nhằn mắng mỏ nó thậm tệ.

Ba tôi hơi ngỡ ngàng vì “tai nạn” không lường trước được ấy.

- Chưa bao giờ cháu nó lại như thế... không hiểu sao nó lại hư đốn ra như vậy.

Vợ ông kỹ sư, cái bà “giỏi tiếng Pháp” ấy, an ủi ba tôi:

- Nó trẻ con ông ạ. Trẻ con đứa nào chả thế.

- Có lẽ cháu nó xấu hổ quá, vì thế nó mới...

Cuộc thi giữa các “thần đồng”, “xuất chúng” đã diễn ra như vậy. Theo tôi nhận xét thì Fatos của chúng tôi xứng đáng “đoạt giải” nhất trong cuộc đua tài gay go ấy.

Khi khách khứa đã về hết, tôi nói với ba:

- Ba ơi, con đã học được một câu rất thú vị trong sách và có ghi lại. Ba có muốn xem không?

Rồi tôi đưa cho ba tôi câu viết đó như sau:

“Lẽ tự nhiên của tạo hóa là con lừa thì kêu, còn con người thì biết nói. Thế mà một số người lại ngạc nhiên khi nghe tiếng rống của lừa. Nó không rống thì nói như người chắc?”.

Ba tôi không hiểu thực, hoặc không muốn hiểu hỏi tôi có vẻ xẵng giọng:

- Con định nói gì với câu viết này?

- Trẻ con phải là trẻ con, không giống người lớn được ba ạ!

Ba tôi quát giận dữ:

- Thôi đi mày, đừng có dạy khôn!

Bạn Zeynep thân mến. Như thế cuộc thi ở nhà tôi cũng đâu có kém gì hội nghị cha mẹ học sinh chỗ bạn.

Đợi tin tức ở chỗ bạn.

Acmét

Chú thích:

[1] Nguyên văn: “Trẻ con ngày nay thật là tuyệt diệu!”

[2] Ở đây từ “Minune” tác giả dùng vừa có ý nghĩa kỳ quan, vừa có ý nghĩa là những đứa trẻ tài giỏi xuất chúng về một lĩnh vực nào đó, tức là “thần đồng” trong thơ văn, âm nhạc v.v... Tuy nhiên chúng tôi dịch là “kỳ quan” để nhấn manh ý giễu cợt các ông bố, bà me của tác giả.

[3] Nguyên văn là “magurcà”: một điệu nhảy Ba Lan, bà mẹ nói thành “daburca” không dịch được. Chúng tôi tạm dịch là “súc” và “khúc” để độc giả thấy khiếu âm nhạc của bà này.

[4] Tiếng Pháp là: “Hãy đóng cửa lại”.

[5] Tiếng Pháp là: “Hãy hôn mẹ đi”.

[6] Tiếng Pháp là: “Hãy mở cửa sổ ra”.