Nhiều giọt nước làm nên biển cả
Acmét thân mến!
Hai ngày trước đây tôi đã nhận được thư và thiệp mừng năm mới của bạn. Cám ơn bạn rất nhiều về sự quan tâm nhân dịp năm mới đến. Tôi cũng đã gửi bạn thiệp cùng những lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Tuy nhiên cái thiệp của tôi không đẹp bằng của bạn đâu. Bởi vì tôi không có năng khiếu vẽ như bạn. Ôi, cái hình bạn vẽ thêm vào mới dễ thương làm sao. Tôi đã cho mấy đứa bạn xem cái thiệp, bọn nó đứa nào cũng thích và khen tài vẽ của bạn.
Ở gia đình tôi, ngày đầu năm mới có lẽ vui hơn đêm giao thừa. Đêm giao thừa ba mẹ tôi hình như gặp nhiều cái không may lắm. Tôi sẽ lần lượt kể cho bạn hay câu chuyện.
Ba mẹ tôi là những người rất tiết kiệm. Bạn đừng hiểu lầm, tôi không bảo ba mẹ là bủn xỉn, keo kiệt, không phải đâu. Cả hai người đều muốn tính toán chi thu cẩn thận và biết lúc nào phải chi tiêu, lúc nào cần tiết kiệm. Trong nhà tôi đã hình thành một số thói quen nhất định. Ví dụ, nếu tình cờ tôi để quên cây bút trên bàn không đậy nắp, thì ba tôi lập tức cho tôi một bài học, đó là bài giảng thật sự, dài lê thê về tiết kiệm mà tôi đã thuộc làu làu:
— Nếu con không đậy nấp lại, mực ở ngoài bút khô cứng lại, làm sao con viết được nữa. Nếu chẳng may sơ ý con đánh rơi xuống sàn, thế là ngòi bút cũng sẽ tiêu luôn. Đó là sự hoang phí lớn đấy nhé. Con người ai cũng phải tiết kiệm con ạ…
Nếu Mentin vì vô ý giở vở bỏ qua hai trang giấy trắng không viết, mẹ tôi nhìn thấy thì thế nào nó cũng bị chỉnh cho một trận:
— Đừng có hoang phí thế con! Nhiều giọt nước tạo nên biển cả. Nếu con phí phạm mỗi ngày một trang giấy thì một năm con vứt đi biết bao quyển vở? Không phải là đáng tiếc hay sao?
Mentin cũng hay đánh mất bút chì. Mẹ tôi thấy nó hỏi bút chì là rên rỉ:
— Trời ơi, tôi chán mua bút chì lắm rồi!
Tất nhiên tiết kiệm là rất tốt, tôi hiểu và cũng rất muốn tiết kiệm đấy chứ. Nhưng mà tôi cũng chán ngấy sự tiết kiệm thái quá trong gia đình. Rồi đến cả bà nội tôi lúc nào đến chơi cũng kêu tôi không biết tiết kiệm:
— Này cháu gái của bà, nhiều xu làm nên nghìn vạn đồng đấy. Nhiều giọt nước tụ lại mà thành biển cả mênh mông…
Ông nội mua cho chúng tôi mỗi đứa một cái túi nhỏ rất đẹp để đựng tiền tiết kiệm. Khi đưa cho chúng tôi, nội cũng lại làm một bài diễn thuyết.
— Các cháu đừng có bao giờ quên… Phải luôn luôn nhớ rằng “Nhiều giọt nước tạo thành biển cả”. Hãy tiết kiệm, gom góp từng xu, cuối cùng các cháu sẽ có món tiền lớn. Phải nhớ lời ông!
Ông nội tôi có thói quen khi nói với người dưới câu gì thường hay bắt nhắc lại. Vừa đọc xong câu châm ngôn nội đã hỏi ngay:
— Như vậy nhiều giọt nước làm đầy cái gì nào?
— Thưa ông, đầy hồ ạ!
Nghe xong câu trả lời đúng, ông nội vừa lòng và chấm dứt bài diễn thuyết.
Tôi thì thật tình đã chán ngấy đến tận cổ câu châm ngôn “nhiều giọt nước làm nên biển cả” này lắm rồi. Trong gia đinh tôi câu cách ngôn này ngày nào cũng được nhắc tới ít nhất là một lần…
Tết năm nay, ba mẹ tôi quyết định đón giao thừa ở nhà hàng cùng với bạn bè của ba tôi. Chắc là lần đầu tiên đón năm mới ở Ankara cùng với nhiều bạn cũ nên mới có chuyện đặc biệt thế, chứ mọi năm chúng tôi vẫn đón giao thừa ở nhà riêng với đông đủ mọi người.
Các bác hàng xóm bạn ba tôi đã đi nhà hàng từ chập tối và giành chỗ cho ba mẹ tôi. Không muốn phá thông lệ tốt đẹp hàng năm, ba mẹ tôi vẫn cho đón giao thừa ở nhà, chỉ có điều gia đình tôi làm sớm hơn, từ lúc 10 giờ tối kia. Chúng tôi đã ăn uống vui vẻ, chúc tụng lẫn nhau và mãi tới 11 giờ ba mẹ và chị tôi mới đi đến nhà hàng. Chúng tôi ở nhà với ông bà nội. Bộ bốn chúng tôi đã giải trí thật là tuyệt. Các trò chơi vui vẻ cũng được ông bà tôi hưởng ứng rất say sưa. Cuối cùng chúng tôi đánh bài, mà chỉ tôi và Mentin được. Cũng dễ giải thích vì ông bà tôi lúc đó đã buồn ngủ rồi, mà chúng tôi thì cũng hơi láu cá…
Chúng tôi giữ được ông bà nội đến khoảng một, hai giờ sáng thì mắt cũng híp lại, thế là cả nhà đi ngủ. Đến tám, chín giờ sáng tôi tỉnh dậy thấy nhà cửa vẫn im ắng quá. Tôi tưởng mọi người vẫn chưa về. Nằm trên giường một lúc lâu tôi chợt thấy Mentin rón rén vào phòng và hỏi:
— Ba mẹ và chị mình làm sao ấy chị ạ.
— Làm sao?
— Chị sang đây mà xem!
Tôi trở dậy và đi xem xét khắp nhà. Ông bà nội tôi đã về nhà của các cụ từ lâu. Ba mẹ và chị tôi ở nhà hàng về chắc chưa lâu lắm. Chị tôi nằm ngủ trên đi-văng, còn mặc nguyên bộ đồ mới đi hội về. Đầu tóc chị tôi vương đầy giấy trang kim, dưới cổ còn lòng thòng một băng giấy trang trí ngoằn ngoèo. Ba tôi nằm ngả ngay dưới sàn trong phòng khách, cổ còn đeo một cái mặt nạ hóa trang trông gớm chết. Một cái mũ giấy còn vương dưới chân ba trông rất tức cười.
Chỉ có mẹ tôi là ngủ trên giường, nhưng một chân vẫn mang giày, còn chiếc giày kia tôi tìm mãi mới thấy ở cầu thang.
Mentin mang chăn lại đắp cho mẹ tôi. Mãi tôi mới đánh thức được chị tôi dậy và đưa chị ấy lên giường ngủ. Còn ba tôi thì hai đứa lay mãi mà không sao đánh thức được ông dậy, đành để ba ngủ tiếp dưới sàn. Tôi bảo Mentin đắp chăn cho ba khỏi bị lạnh.
Đến chiều mọi người mới lần lượt tỉnh giấc. Thức dậy đầu tiên là mẹ tôi. Mẹ tôi đánh thức ba tôi dậy theo. Cuối cùng chị tôi cũng đã tỉnh. Nhưng vừa thức giấc là chị ấy đã kêu mất cái vòng đáng giá. Hình như tối qua chị ấy đánh rơi đâu đó.
Nghe ba mẹ tôi thì thầm cằn nhằn lẫn nhau, chúng tôi hiểu rằng tối qua gia đình tôi đã mất một số tiền lớn. Sau giao thừa ở nhà hàng đã có đám bạc chơi khá mạnh bạo, ba mẹ tôi đã thử vận may rủi của năm mới và đã “cháy túi” nghĩa là chẳng còn một xu nhỏ nào. Tôi nghe mẹ tôi hỏi ba bằng một giọng rất lo lắng:
— Tháng tới này chúng ta sẽ sinh sống ra sao đây?
Ba tôi trả lời vẻ chán ngán:
— Thì tôi lại xin tạm ứng trước một khoản tiền ở sở làm chứ sao nữa?
Những lời trao đổi không bình thường như vậy giữa ba mẹ tôi lâu lắm không nghe thấy trong gia đình. Gần tối ông bà nội thấy mọi người có vẻ ủ dột, bà tôi liền hỏi:
— Sao, đi nhà hàng giải trí thoải mái chứ?
Mẹ tôi buồn phiền trả lời:
— Đây là lần cuối cùng chúng con làm một việc dại đột như thế… Lần sau không bao giờ con mang gia đình đi đón giao thừa ở ngoài mái nhà yêu quý của con…
Đến tối mẹ tôi lần lượt hỏi tôi và Mentin.
— Này con, mẹ biết các con đã gom góp được ít tiền tiết kiệm, con hãy đưa cho ba mẹ mượn tạm, mẹ sẽ trả lại con sau… - Mẹ tôi khẩn khoản yêu cầu chúng tôi.
Cả hai chị em đã đưa mẹ hết cả số tiền mà chúng tôi tiết kiệm được trong một năm qua.
Có tiếng gõ cửa. Tôi ra mở cửa, thì ra đó là con bé Nurten, con bác hàng xóm. Nó mang lại cho ba tôi mảnh giấy của ba nó gửi. Tôi lén đọc trước khi đưa cho ba xem:
“Bạn thân mến!
Chắc bạn cũng rõ tối qua bọn này ra sao rồi. Chúng tôi bị nhẵn túi, không còn một xu trong cái trò lô-tô khốn kiếp ấy. Tôi chẳng còn nhớ chúng tôi đã về nhà bằng cách nào. Hình như các bạn bên đó đã đưa vợ chồng mình về thì phải. Các bạn có thể cho chúng tôi mượn tạm 100 đồng không? Xin cảm ơn trước nhé…”.
Ba tôi đọc xong lại đưa lại cho mẹ tôi với cái nhìn đầy ý nghĩa. Hai người thầm thì bàn bạc rất lâu. Tôi hiểu rằng ba tôi không thể trả lời ông bạn rằng không có tiền. Vì vậy đến lượt túi tiền tiết kiệm của chị tôi được hỏi đến. Vẫn giấu chúng tôi, ba mẹ gọi chị tôi lại và thầm thì bảo chị tôi mở túi cho mượn tiền. Mentin được giao nhiệm vụ mang tiền sang cho ba mẹ Nurten.
Sau khi sang hàng xóm trở về, Mentin cần làm gì đó bằng bút chì nhưng nó đã để quên đâu mất. Thấy nó hỏi lung tung hết người này tới người khác, mẹ tôi nổi giận mắng.
— Con cái nhà này không biết tiết kiệm gì cả. Chỉ có phá thôi! Mỗi ngày tôi phải mua bút chì một lần cho ông chắc. Trời ơi là trời!
Ông nội tôi thấy thế bèn ứng dụng ngay bài giảng có câu châm ngôn quen thuộc:
— Không có xu thì không có ngàn vạn đồng được. Cái gì cũng không có nếu không có những xu nhỏ, Mentin?
— Vâng ạ. - Mentin đang tức vì bị mắng, trả lời không chút hào hứng.
— Hoan hô cháu ông giỏi lắm! Nhiều giọt nước làm nên hồ lớn. Cái gì tạo nên hồ nước, cháu?
Lúc đó chẳng kịp để Mentin mở miệng tôi vội cướp lời:
— Chẳng làm thế nào đầy hồ được ông ạ.
Rất ngạc nhiên, ông nội hỏi tôi:
— Sao, cháu bảo sao? Tại sao không đầy hồ?
— Thế đấy ông ạ. Có bao nhiêu nước đi chăng nữa thì hồ cũng chẳng đầy. Ông có nói mãi cũng vậy thôi!
Vẫn chưa chịu thua, ông nội tôi hỏi:
— Thế thì sao? Cháu giải thích cho ông xem nào.
— Đây này ông ạ. Ở chỗ đất trũng, nhiều giọt nước sẽ tạo nên một cái hồ được. Còn ở những chỗ khác nước cứ rơi, rơi hoài…
— Rồi sao nữa?
— Lúc đó những giọt nước chỉ tạo thành sông đổ ra biển thôi ông ạ…
Ba tôi ngồi im không nói gì, nhưng lườm tôi rất gay gắt.
Thế đấy, năm mới đã đến với nhà tôi như vậy. Tôi tin chắc rằng năm tới, cả nhà tôi sẽ cùng nhau đón giao thừa, vui tết ở nhà.
Thế còn bạn, gia đình bạn đón giao thừa ra sao?
Tôi chân thành chúc bạn năm mới chỉ có niềm vui và sức khỏe. Chúc bạn học giỏi nữa.
Bạn của bạn Zeynep