Chương 8 .
Không khí buổi sớm mai còn ẩm ướt. Thức dậy đầu tiên, Milly ra ngoài sân và hài lòng thấy xe của mình được qua đêm dưới mái che. Raoul bất ngờ xuất hiện sau lưng cô.
- Cháu hay dậy sớm vậy à?
- Vâng. Chú ngủ ngon chứ, cô mỉm cười nói thêm?
- Như một thiên thần, Raoul hóm hỉnh trả lời. Cà phê nhé?
- Rất vui lòng ạ! Cô Agatha dậy chưa chú?
- Chưa, nhưng chú nghe tiếng bước chân cháu nên muốn xuống chuyện trò cùng cháu. Nào, cháu muốn đi dạo một chút không?
- Một người phụ nữ lạ lùng phải không chú?
- Không, một phụ nữ đặc biệt, nhưng cháu chưa biết hết về cô ấy đâu.
- Cháu sẽ trở về nhà, Milly nói.
- Chú biết và chú hiểu cháu, cháu chẳng liên quan gì đến những chuyện này.
- Cháu phải trở lại với Frank, Jo và công việc.
Raoul gật đầu đồng tình.
- Một ngày kia cháu muốn giới thiệu anh ấy với chú.
- Frank hay Jo?
- Jo, một người chơi đàn piano đặc biệt, anh ấy có tài, nhưng anh ấy lại chẳng biết.
- Chuyện đó hay xảy ra với những người có tài, họ thường là người cuối cùng hiểu ra vấn đề.
- Jo là vậy, anh ấy không tin vào bản thân, không tin vào âm nhạc hay những bài thơ anh sáng tác.
- Còn Frank?
- Frank không phải kiểu người như thế.
- Vậy thì, chú xin lỗi vì thẳng thắn, nhưng chú sợ cháu sẽ buồn chán với anh ta đấy.
Milly phá lên cười.
- Nếu gặp chú lúc mới lớn, cháu sẽ nghĩ chú là bố cháu mất.
- Ý nghĩ thật kỳ quặc làm sao, vì sao chứ?
- Bởi cháu rất muốn bố nói với cháu những điều như vậy, cháu muốn bố khuấy động cháu, phản bác cháu, khẳng định những điều cháu không muốn nghe, để cháu có thể làm mặt giận và ghét bố cho tới khi trưởng thành.
- Vậy thì chú có một lời khuyên, hãy tranh thủ những ngày còn ở bên Agatha, nếu cháu thích sự đối lập, cô ấy là chuyên gia đấy.
- Chú chắc phải là ông bố tuyệt vời.
- Vậy ư?
- Vâng, cháu đâu có xin chú lời khuyên.
- Còn chú, chú sẽ rất ghét có đứa con gái như cháu.
- Thật ư? Milly ngạc nhiên.
- Tất nhiên là không, Raoul đáp lời và ôm lấy vai cô.
Họ cùng dạo bước trên con đường phía sau tòa nhà bên bìa rừng.
- Cháu có một việc muốn nhờ chú. Trước khi ra đi, cháu muốn tặng cô ấy một món quà, cháu đã suy nghĩ lúc đi ngủ và cháu nghĩ đó cũng là lý do kéo cháu ra khỏi giường sớm như vậy, Milly thổ lộ trong khi ngắm nhìn đôi bốt của mình. Cháu cũng muốn cô ấy giữ một kỷ niệm về cháu.
- Chú có thể giúp gì được?
- Hôm qua, khi cô ấy hát một mình trên sân khấu của chú, cháu cảm nhận cùng một cảm xúc như khi nghe Jo chơi đàn ống ở nhà thờ.
- Còn lúc cháu nghe chú hát ở nhà hàng thì không?
- Có chứ, rất tuyệt, nhưng không hoàn toàn cùng một cảm xúc. Chiếc đàn ghi ta cô ấy chơi trong tủ kính đắt lắm không chú?
- Một chiếc đàn Gibson từng thuộc về Springsteen ư? Chẳng đắt chút nào.
- Chú đùa cháu, chú từng biết Bruce Springsteen sao?
- Cháu thích âm nhạc của ông ta?
- Chú đùa à? Ông ấy từng chơi nhạc với cây đàn đó ư?
- Không chỉ là đàn của ông mà ông ấy tặng nó cho chú để cảm ơn một việc chú làm giúp. Chú đã tự hứa sẽ không nói gì về việc này. Nhưng với cháu thì chú hoàn toàn có thể kể. Vào cái thời ông ấy cũng nghèo khó như chú, ông ấy đã ngủ vài đêm ở đây. Có thể cháu thấy không thể tin nổi nhưng những người nổi tiếng nhất trên thế giới đều từng qua tuổi đôi mươi, và vào tuổi đó, phần lớn trong số họ đều sống lang thang du mục. Và một tối, khi về nhà, chú nghe thấy tiếng động trong phòng, chú tự nhủ chắc ông ấy đang ở cùng một cô gái và điều đó làm chú thấy buồn cười. Chú đẩy cửa nhìn xem cô gái có đáng để chú ngủ trên ghế sofa hay không, ghế sofa là một từ to tát, chú thấy ông ấy nằm dài trên giường ôm ấp cây đàn ghi ta như ôm người yêu. Ngày hôm sau, ông xin lỗi và nói rằng cây đàn ghi ta cần được ngủ trọn một đêm.
- Và ông đã đưa chú cây đàn?
- Không. Nhưng nhiều năm sau, ông đi qua Nashville. Chú không rõ ông ngẫu nhiên vào câu lạc bộ của chú hay ông biết sẽ gặp chú ở đây, ông đẩy cửa vào với vài người bạn. Khi nhìn thấy chú, ông ôm chú trong tay, như thể hai người vừa mới tạm biệt nhau hôm qua, uống cùng chú vài ly rượu và lên sân khấu. Buồn cười nhất là khán giả hôm đó thấy người đàn ông đang hát trên sân khấu thiếu cá tính vì quá giống với Springsteen. Tối hôm đó, câu lạc bộ đã có thể được vinh danh, nhưng chú không nói gì cả vì biết niềm vui của ông ấy là hát một cách vô danh như ngày nào. Bọn chú uống cùng nhau suốt đêm, hút thuốc và chơi đùa cho tới khi kiệt sức. Khi chú tỉnh dậy dưới chân bục sân khấu, ông đã ra đi từ lúc nào. Nhưng ông để lại cây đàn ghi ta nổi tiếng mà cháu đang muốn mua, gài giữa dây đàn có mẩu giấy: “Cây đàn cần một đêm ngủ tròn giấc, hãy chăm sóc nó.”
- Chú đùa cháu đấy à, câu chuyện không có thật đúng không?
- Có thật đấy, vì chú vừa kể cho cháu mà. Bây giờ, đến lượt chú đề nghị cháu giúp đỡ một việc. Hãy ở lại bên cạnh Agatha, ít nhất là thêm một quãng đường nữa; nếu cháu không bỏ rơi cô ấy, chú tặng cháu cây đàn này.
Milly ngẩng đâu nhìn Raoul một lúc lâu.
- Không ai có thể mua cháu được, nhưng nếu chú hứa sẽ nghe Jo biểu diễn ngày cháu đưa anh tới đây thì cháu sẵn lòng đưa Agatha tới điểm đến tiếp theo.
- Nhất trí, Raoul nói.
Milly thọc tay vào túi quần và lấy ra một trăm đô la đưa cho Raoul.
- Cái gì thế?
- Cháu trả tiền cây đàn, nếu nó thực sự thuộc về Springsteen, nó quá giá trị để nằm chết gí trong một tủ kính bụi bặm thậm chí không khóa, chú sẽ không bao giờ phải xa nó.
- Đúng đấy, cháu quá sành sỏi trong thương vụ, nhưng chú đồng ý, Raoul gật đầu trả lời. Chắc Agatha đang chuẩn bị, hãy đi tìm cô ấy và thông báo cháu sẽ tiếp tục một chặng đường với cô ấy. Chúng ta nhất trí là chú hoàn toàn không hề tác động gì nhé!
- Chú hoàn toàn không hề tác động gì, Milly đảm bảo.
- Rất tốt, còn chú sẽ đi lấy xe, cho đàn vào cốp và chuẩn bị cà phê như đã hứa với cháu. Ta sẽ gặp nhau ở quầy bar nhé.
Milly chạy về phía cầu lạc bộ để không đổi ý.
* * *
Tom thức giấc khi bình minh lên. Ông bước ra tận đường cái, nó gần hơn ông tưởng tượng trong đêm. Một người nông dân chạy máy kéo tới giúp ông. Chiếc xe bị bùn bẩn lấm lên tới tận cửa kính, nhưng máy móc thì không sao. Sau khi nồng nhiệt cảm ơn vị cứu tinh của mình, Tom chạy hết tốc lực và lần đầu tiên dùng tới còi hiệu. Mới có sáu giờ sáng, Nashville chỉ còn cách khoảng hai mươi dặm và đồng hồ báo tốc độ vượt xa con số một trăm.
* * *
Milly ngồi chờ sau vô lăng. Raoul ôm chặt Agatha nơi ngưỡng cửa rồi lại nâng bổng bà lên quay tròn trên không trung.
- Bỏ em xuống đồ ngốc, anh làm em ngạt thở.
- Nếu được, anh sẽ siết chặt em cho tới khi em ngất lịm để có thể giữ mãi em trong vòng tay.
- Nói với em là đêm qua anh đã nhắm mắt đi, bà thì thầm vào tai ông.
- Vì sao anh phải nhắm mắt?
- Để chỉ có bàn tay anh nhìn thấy em.
- Vậy thì anh có nhắm mắt, và tự nhủ nếu anh không nhìn thấy em thì em cũng không nhìn thấy anh.
- Cảm ơn vì tất cả, Raoul.
- Chính anh là người...
Nhưng Agatha đặt ngón tay lên môi bắt ông yên lặng.
- Người phụ nữ anh yêu, cô ấy đi đã lâu chưa? bà hỏi.
- Cuối tháng này sẽ là tròn ba năm.
- Anh biết cố ấy đang ở đâu chứ?
- Ở Atlanta.
- Thế thì đi tìm cô ấy đi đồ ngốc, vì em tin chắc ba năm qua, cô ấy buồn chán muốn chết đi được với đàn ông cùng tuổi. Sau một đêm vừa trải qua cùng anh, em đảm bảo cô ấy phải hối hận vô cùng, và tối nào cũng tiếc nhớ anh.
- Anh sẽ tìm ra người giữ cuốn sổ, em có thể tin vào anh.
- Hãy kín đáo, Raoul, em không thể để người ta thủ tiêu nó trưốc khi nó đến tay em. Em sẽ gọi cho anh ngay khi có thể.
- Chỉ gọi từ điện thoại công cộng, nói ngắn gọn và sau khi bỏ máy, phải biến nhanh như thỏ nhé.
- Giờ đến lúc em phải đi ngay rồi, bà vừa nói vừa nhìn xuống bàn tay Raoul đang không muốn rời tay bà.
Ông hôn bà rồi đứa bà ra xe.
- Hai người cẩn thận nhé, ông cúi xuống cửa xe ra lệnh.
Chiếc Oldsmobile đi qua bãi đỗ xe, rẽ ra đường trước khi khuất dạng.
Raoul trở lại câu lạc bộ, đóng tủ kính và thở dài rồi đi ngủ lại.
* * *
- Cô đói kinh khủng, Agatha nói, còn cháu thì không à?
- Cô biết câu ngạn ngữ “ai ngủ thì đã ăn rồi” chứ, Milly trả lời.
- Vậy cô ngủ chưa đủ rồi.
- Cháu hiểu điều đó và hoàn toàn không muốn biết gì thêm.
- Cháu nên biết, điều đó sẽ có ích cho sự chín muồi của cháu đấy.
- Điểm đến mới còn xa không? Milly bực mình bèn hỏi.
- Chúng ta sẽ tới nơi trước khi đêm xuống. Hãy đi về phía Bắc; tại lối ra Clarksville, chúng ta sẽ đi vào bang Kentucky.
- Bang Kentucky có gì hay không?
- Có, nếu cháu thích ngựa. Còn cô, cô thích đổi càng nhiều bang càng tốt.
Họ nghỉ ngơi một chút tại Murray, một ngôi làng nhỏ không lớn hơn trường đại học ở đây là bao. Không chút ngập ngừng, Milly ngoặt tay lái ra đỗ xe phía trước một nhà hàng, chỉ vì biển hiệu có ghi: “Campus Bar”.
- Cháu nhớ cuộc sống nơi học xá đến vậy ư? Agatha vừa lật thực đơn vừa hỏi.
- Tại sao cô biết cháu làm việc ở một học xá? Cháu không nhớ đã kể chuyện này với cô.
Agatha đặt thực đơn xuống và nhìn Milly chằm chằm.
- Cháu biết không, thật không công bằng, ở tuổi ba mươi người ta gọi đó là đãng trí và họ thấy chút thương cảm, hai mươi lăm năm sau, người ta lo lắng và cho là cháu mất trí. Làm sao cô biết được nếu cháu chưa nói với cô? Còn bà Berlingot, cô cũng tưởng tượng ra chắc?
- Bà Berlington! Cho dù có nghĩ mãi cháu vẫn chưa nhớ đã nói với cô chuyện này lúc nào.
- Vậy cô tự đoán ra, cô giỏi ghê, nếu cháu muốn.
- Cô làm gì đến nỗi phải vào tù?
- Cháu thực sự muốn nói chuyện này trong một quán cà phê ư?
- Chúng ta còn bao nhiêu giờ trước khi đến đích mới? Đừng nói linh tinh, cháu biết cô thuộc lòng đường đi.
Agatha nhìn trần nhà ra chiều suy nghĩ.
- Theo cô, khoảng bảy hoặc tám giờ nữa, không kể nghỉ đi vệ sinh và ăn trưa, cháu sẽ thoát khỏi cô vào cuối ngày trừ phi đường đông và điều đó thì cô không thể dự đoán vì không muốn làm cháu thất vọng, khả năng bói toán của cô có hạn thôi.
- Thế nên cháu muốn cô kể cho cháu toàn bộ câu chuyện, đừng quên chi tiết nào cả, và cô có thể bắt đầu ngay bây giờ, chẳng ai theo dõi chúng ta đâu.
Agatha nhìn lướt qua căn phòng rồi nghiêng về phía Milly.
- Ai đó đã nói với cháu là tính cách của cháu không hề dễ chịu chút nào rồi chứ?
- Chưa bao giờ, ngược lại thì có!
- Thế thì mọi người quanh cháu không thành thật rồi!
- Đừng thì thào nữa, cháu không thể chịu nổi.
Agatha nghiến ngấu món trứng và thịt ba chỉ hun khói trong yên lặng, trừ hai lần yêu cầu Milly ăn và nhờ cô đưa giúp lọ muối.
Bà thanh toán rồi đi ra, bước đi quả quyết tiến về phía xe. Milly chạy theo sau.
- Chuyện thể xác thì cháu không biết, còn tính cách thì sự chín muồi có vẻ chẳng cải thiện chút nào.
Agatha lên xe mà không đáp lời. Milly ngồi sau tay lái và chỉ tới khi ra khỏi Murray thì Agatha mới chấp nhận hé mở cánh cửa của quá khứ.
- Cả thời thơ ấu của cô bị ru ngủ bởi những lời có cánh về dân chủ, về bình đẳng giữa con người và sự hùng mạnh của đất nước. Trong cuộc sống hằng ngày, cô lại phải chứng kiến đói nghèo, phân biệt giới tính, phân biệt chủng tộc và những cuộc đàn áp của cảnh sát. Khi đi cùng chị gái đến những buổi mít tinh của các phong trào đòi quyền công dân, cô thấy ở đó nhân quyền thực chất hơn ở những khu phố da trắng nơi chúng ta sinh sống. Và từ một người quan sát, cô trở thành chiến binh.
- Cô chiến đấu chống lại cái gì?
- Chống lại tất cả, Agatha nuốt nước bọt. cChính sách đế quốc ở Nam Mỹ, những tội ác tàn bạo ở Việt Nam và Campuchia, những cuộc chiến mà nhà cầm quyển tham gia chống lại những dân tộc chỉ yêu cầu được tự do. Những gì khởi đầu là phong trào vì quyền công dân nhanh chóng gắn kết với những cuộc chiến mà chúng ta đang tiến hành bên ngoài biên giới và phân biệt chủng tộc trong nước, đoàn kết với người da đen trở thành ưu tiên hàng đầu. Cô thuộc vào nhóm những người không đánh giá người khác qua màu da. Âm nhạc cô yêu thích là âm nhạc của người da đen và cô từ chối chấp nhận những rào cản vô hình ngăn cấm chúng ta tạo nên thế hệ trẻ thống nhất và đa sắc tộc. Bọn cô thuộc thế hệ đầu tiên nối tiếp Shoah, cha cô tới Omaha Beach và chiến đấu tới tận mặt trận Berlin, làm sao con cái ông có thể chấp nhận mọi hình thức phân biệt chủng tộc hay tham gia vào trận chiến chống lại một dân tộc khác. Nửa sau những năm 1960, trước khi cô tham gia phong trào khá lâu, những cuộc thảm sát bắt đầu diễn ra trong những khu ổ chuột của người da đen trong nước. Những vụ thảm sát ở khu Watts tại Los Angeles khiến ba mươi lăm người chết và cảnh sát bắt giữ bốn nghìn người. Rồi đến Chicago, Cleveland, Milwaukee, Dayton, và năm sau đó, phong trào phản đối lan ra hơn ba mươi thành phố. Tháng Năm năm 1967, trong một trường đại học dành cho người da đen ở Texas, những cuộc biểu tình biến thành ác mộng. Sáu trăm cảnh sát đến đàn áp buộc sinh viên giải tán đã trút sáu nghìn viên đạn vào ký túc xá, một vụ thảm sát được tổ chức hoàn toàn hợp pháp. Mọi chuyện thay đổi vào mùa hè, khi FBI có chỉ điểm trong hàng ngũ sinh viên và chiến sĩ. Những vụ án mạng nhằm vào giới hoạt động phong trào ngày một nhiều, cháu nghe nói đến Huey Newton bao giờ chưa?
- Điều cháu quan tâm là câu chuyện của cô, không phải câu chuyện của người có chữ H viết hoa! Milly phản ứng.
- Làm sao cô có thể kể chuyện của mình mà không đặt cháu vào bối cảnh bắt đầu mọi sự.
Milly chỉ có thể hiểu rằng Agatha đang đọc cho cô nghe lời biện hộ một vụ kiện mà bà không có được vì đã chấp nhận thỏa thuận với một thẩm phán. Năm năm tù nếu bà ký nhận thú tội, thay vì khả năng bị kết án chung thân nếu ra trước hội đồng nhân dần. Khi ta hai mươi hai tuổi, có ai chấp nhận điều này?
- Huey Newton và Bobby Seale, hai sinh viên của trường Merritt College, đã sáng lập ra một đảng tự vệ, lấy tên là Báo Đen. Đảng đó nhanh chóng trở nên nổi tiếng cũng như gây ra nhiều tranh cãi. Họ xây dựng những chương trình xã hội dành cho cộng đồng da đen. Lớp học tự vệ, giáo dục chính trị, chăm sóc miễn phí, phân phát thức ăn cho người nghèo, công việc cộng đồng, một cuộc cách mạng ngay trong lòng quốc gia và có tiếng vang trên khắp thế giới. Một thành công mà FBI coi như mối đe dọa an ninh quốc gia. Và họ đã bắt Huey trong khi đang lái xe bằng cách giăng bẫy ông ấy. Cuộc nổ súng diễn ra, một cảnh sát bị bắn chết và người ta kết tội ông ấy. Huey, bất tỉnh sau khi bị thương, thậm chí còn không có vũ khí. Khi họ đưa ông ấy vào tù, tiếng gọi đòi trả tự do cho ông ấy vang lên khắp đất nước. Những tiếng hét trên phố: “Trả tự do cho Huey” vang dội đến mức trở thành lời tập hợp các binh sĩ thuộc cánh tả ở Mỹ.
- Lúc đó cô bắt đầu tham gia?
- Chưa, nhưng sắp. Những cựu chiến binh đầu tiên từ Việt Nam bắt đầu trở về kể lại với cả thế giới những điều khủng khiếp họ từng chứng kiến hoặc tham gia. Những phong trào hòa bình hoan nghênh những lời buộc tội đó, vốn có giá trị hơn nhiều lời buộc tội của những sinh viên trẻ tuổi chỉ thấy chiến tranh qua những gì người ta muốn thể hiện qua các bản tin. Cô nhớ có một ngày đã làm rung chuyển cả quốc gia. Một ngày khủng khiếp, một cú sốc thực sự với người yêu nước, khi ta chiến đấu cũng chính bởi ta yêu quê hương mình. Một nghìn cựu chiến binh ném huân huy chương trên những bậc thềm tòa nhà quốc hội Mỹ ở đồi Capitole. cháu không thể tưởng tượng được nạn phân biệt chủng tộc thời đó đưa người ta tới đâu đâu. Sammy, người từng chiến đấu trong Hải quân, bị giết ở Alabama chỉ vì dám đi vào toilet của người da trắng. Cháu hình dung ra chặng đường chúng ta đã đi trong vòng bốn mươi năm chứ? Cháu hiểu vì sao biết bao người khóc vì sung sướng khi Obama được bầu chứ? Trong tù cô không bao giờ xem truyền hình, nhưng lần duy nhất đó là khi ông ấy tuyên thệ nhậm chức, và cô cũng khóc hết nước mắt khi nghĩ rằng những người bạn đồng chí từng hy sinh không chỉ là những người mộng mơ vô ích. Sự phản đối còn lan rộng ra nữa, những cuộc nổi dậy cứ lớn mãi lên, đất nước đang bùng nổ. Bọn cô tập trung kêu gọi những người da trắng chống lại phân biệt chủng tộc. Thời đó, không thể bảo vệ những ý tưởng nhân đạo mà không bị coi là cộng sản. Phong trào phản đối càng lan rộng, nhà cầm quyền càng thẳng tay đàn áp. Lãnh đạo của FBI đánh giá bọn cô là “mối đe dọa lớn nhất cho quốc gia sau chính quyền Xô Viết”. Các chiến binh bị giết ngay trên giường của họ. Bọn cô chỉ là những thanh niên muốn thức tỉnh lương tâm mọi người nhưng trong số bọn cô cũng có những người muốn đạp đổ chế độ. Cô chỉ hiểu ra điều đó khá muộn sau này. Mọi chuyện chệch hướng, điều hiển nhiên sẽ tới khi cháu đùa với lửa. Nhân danh một lý tưởng tuyệt đẹp, bọn cô đã phạm phải những sai lầm khủng khiếp. Khi cháu tin mình đang ở phía thiện, phía của công lý, của luật pháp, chẳng có gì khiến cháu dừng lại và cháu có thể làm những điều kinh khủng.6[1]
- Những điều gì?
- Những thứ vượt ra khỏi sự chống đối chế độ đơn thuần, những thứ gây ra nỗi đau. Bạo lực là một loại thuốc độc, một khi đã ăn vào máu, nó trở thành thứ thuốc phiện ăn mòn não của cháu, khiến cháu nghĩ rằng trái tim của cháu vẫn nguyên vẹn.
- Nhưng cô, cô đã làm gì?
- Những điều cô không lấy gì làm tự hào, đến nỗi suốt ba mươi năm qua cô không thể nói ra nổi, vậy hãy cho cô thêm chút thời gian nữa đã.
- Cô tham gia phong trào như thế nào?
- Hồi đó cô chưa đến hai mươi tuổi, yêu là thứ duy nhất có thể dứt cô ra khỏi sự ngột ngạt của cuộc sống khó khăn và buồn tẻ. Vì vậy, cô đã yêu, yêu với tất cả sức lực, những kẻ điên rồ, những nhạc công, họa sĩ, những kẻ đam mê ngôn từ và hùng biện, những người có thể nói không mệt mỏi về bất kỳ điều gì hoặc luôn kết thúc bằng khẩu chiến, những người mở rộng cửa cho kẻ lang thang cơ nhỡ, cho bạn bè của bạn bè mà không đặt ra bất kỳ câu hỏi nào, những kẻ thoát khỏi chiến tranh, những người lang thang có thể chạy theo sau một đoàn tàu và nhảy lên bám vào cho dù chẳng biết nó đi đâu, những kẻ khao khát lên đường, những tên sâu rượu xấu xa trong mắt gia đình hay luật pháp, khi không phải là cả hai, nhưng hãy tin cô, tất cả đều là những kẻ điên rồ vui vẻ. Bọn cô chẳng sợ điều gì, nhất là những người khác. Với bọn cô, đêm thật thiêng liêng cho dù một số buổi sáng cô chẳng biết mình đang ở đâu và rơi vào tình thế nguy kịch. Biết bao lần bọn cô phải trốn trong vùng du kích tại những khu vực đổ nát, những con phố tối tăm nơi cảnh sát phục kích và đuổi đánh bằng dùi cui với những tiếng còi xé tai. Cô trót yêu điên cuồng một trong số những chàng trai điên rồ kia và cô sẵn sàng theo chú ấy tới cùng trời cuối đất. Bọn cô lên đường đi Wisconsin trên một chiếc xe như của cháu, bọn cô chạy xe tóc tung bay trong gió tới Madison nơi sinh viên tìm cách ngăn chặn Dow Chemical tuyển nhân viên tại học xá.
- Sao lại là Dow Chemical?
- Vì công ty đó sản xuất ra bom napalm mà chính phủ cho ném xuống làng mạc ở Việt Nam. Những quả bom thiêu cháy hàng trăm nghìn dân thường. Hôm đó, bọn cô quyết định ngăn cản họ. Sau khi đánh đập thẳng tay sinh viên, cảnh sát bắt đi sáu người. Nói bọn cô bao vây là cách nói giảm nhẹ. Bọn cô bao vây xe tải, xì lốp và rung lắc nó như một thúng rau. Và rồi bọn cô nằm dài ra trước bánh xe.
- Họ phản ứng thế nào?
- Cháu muốn họ làm gì, dù sao họ cũng không thể cán qua người bọn cô. Họ phải thả bạn bè của cô, nhưng vì thấy bọn cô quá khích, họ xịt hơi cay. Lần đầu tiên cảnh sát dùng lựu đạn cay đàn áp sinh viên tại một học xá. Cháu không thể hiểu cái khí ga đó gây hậu quả đến thế nào đâu. Bọn cô nghẹt thở, nôn mật xanh mật vàng, và cảm giác như người ta đốt cháy mắt mình. Ngực bị bóp nghẹt, cơ thể liên tục co giật. Những người đứng hàng đầu gặp nhiều di chứng nặng nể. Sau vụ đó, cơn giận dữ của bọn cô tăng lên một bậc. Bọn cô rời Madison và trở lại California. Tại Oakland nhiều phong trào đang lên và bọn cô không muốn bỏ lỡ. Một tháng sau, bọn cô lại đi dọc đất nước để tới New York. Lần đầu tiên cô đặt chân tới đó và thấy mọi thứ thật tuyệt diệu. Nói đúng ra, cô chưa bao giờ thấy nơi nào bẩn đến như vậy. Những con chuột cống to như bắp tay cô chạy thản nhiên trên phố mỗi khi đêm xuống, nhưng cô cũng chưa bao giờ thấy nơi nào đẹp như quảng trường Thời Đại. Cháu thử hình dung cảm giác của một cô gái lớn lên nơi khỉ ho cò gáy một ngày kia có mặt ở New York với đám bạn. Cảm giác tự do khiến bọn cô vô cùng phấn khích. Tuần đầu tiên, cô cuống cuồng bỏ qua phong trào phản đối chính phủ, phản đối phân biệt chủng tộc và chiến tranh, cô dành thời gian đi dạo phố, ngắm nghía những tòa nhà chọc trời từ sáng đến tối. Đi dọc vỉa hè Đại lộ số Năm, cô có cảm giác như đang đi lên trời. Upper East Side hoàn toàn khác với những phần còn lại của thành phố, ở đây không có chuột, chỉ có những con người lịch lãm, những chiếc xe hơi sang trọng, những người gác cổng mặc đồng phục, những cửa hàng với cửa kính bóng lộn, một vẻ sang trọng cô không bao giờ hình dung nổi trước đó. Giá tiền một chiếc váy cô chiêm ngưỡng và thèm muốn có thể giúp tất cả chúng ta sống yên ổn suốt một năm, mà là sống rất thoải mái đấy nhé. Cô còn nhớ chiếc bánh hot-dog đầu tiên mua trên phố, nếu có cho cô ăn trứng cá muối cô cũng sẽ không thấy tuyệt hảo như chiếc bánh ngày hôm đó. Mà thực ra cô cũng chưa được nếm trứng cá muối bao giờ, nhưng dù sao cũng thuộc về cá và thời đó cô chẳng tin tưởng vào những thứ thở trong nước.
- Món bánh hot-dog đó tuyệt dến vậy ư?
- Thực ra là cái nơi cô đã ăn chiếc bánh đó tuyệt diệu, ngồi trên những bậc thang của thư viện thành phố New York, ở góc phố 40. Không phải để thay đổi chủ đề đâu, nhưng cô nghe thấv tiếng động lạ trong cốp. Không hiểu cái lốp dự phòng đã được gắn chặt chưa.
- Chút nữa cháu sẽ dừng lại kiểm tra. Bọn cô làm gì ở New York?
- Bọn cô gặp lại Raoul, Brian, Quint và Vera, bọn cô thay phiên nhau ngủ trong một căn hộ nhỏ ở Village. Đêm xuống, bọn cô đi câu lạc bộ nhạc jazz, những hộp đêm thoát y vũ, những quán bar không bao giờ đóng cửa. Ban ngày, mỗi người tự kiếm việc làm. Cô từng bán hoa ở ga Penn, bán hàng ở quẩy giày dép cho siêu thị Macy - trả lương tùy lượng hàng bán được như mọi nhân viên ngắn hạn - phục vụ trong một nhà hàng diner ở Đại lộ số Mười, soát vé tại một rạp chiếu phim và thậm chí là bán thuốc lá ở Fat Cat.
- “Bọn cô” là ai?
- Brad và cô.
- Brad là người yêu của cô à?
- Từ ngữ của cháu mới cũ kỹ làm sao với tuổi còn trẻ thế kia! Không phải người yêu của cô, Agatha cười duyên nhắc lại, mà là người đàn ông cô say mê điên cuồng. Tỉnh dậy cô nghĩ đến chú ấy, mặc quần áo cô cũng nghĩ đến chú ấy, cả ngày cô cứ nhìn đồng hồ chờ tới lúc sẽ gặp chú ấy. Nhưng cô đoán cháu cũng trải qua tâm trạng đó với Frank!
- Tất nhiên.
- Đồ nói dối!
- Cô không được nói vậy!
- Vậy thì cô tự cho phép mình nói vậy, cho dù điều đó có làm mếch lòng cháu hay không. Cháu nên dừng lại kiểm tra cái tiếng động kia đi, càng lúc càng khó chịu đấy.
- Cháu sẽ dừng lại khi ta đổ xăng, cháu muốn đến nơi trước khi trời tối để có thể quay lại với Frank càng sớm càng tốt!
- Tính cách mới khó chịu làm sao! Đi chậm lại và theo hướng Bắc phía đằng kia.
- Nếu cô muốn tới San Francisco một ngày kia thì phải đi qua Mississippi, và cây cầu bắc qua Mississippi nằm ở phía Nam.
- Có thể, nhưng đi theo đường của cô, chúng ta sẽ qua Mississippi dọc theo một đường tàu cũ kỹ, và như vậy rõ ràng là hay ho hơn đi đường cao tốc.
- Cháu quá chán đi vòng vèo rồi, Milly phản đối.
- Hãy làm như cô nói và cô sẽ kể cháu nghe tiếp chuyện, nếu không, sẽ là cảnh câm như hến cho tới Eureka.
- Chúng ta sẽ tới đó ư?
- Cháu muốn nói là nơi chúng ta sẽ chia tay nhau phải không? Đúng vậy, nếu cháu mong chờ điều đó, chúng ta sẽ chia tay nhau tối nay tại Eureka.
Milly nghe lời và đi theo con đường mà Agatha muốn.
Một lúc sau, họ đi qua một khu làng bị cơn bão suy thoái biến thành làng hoang. Những căn nhà ở Hickman tan hoang, vỉa hè vắng lặng và mặt tiền cửa hàng cửa hiệu ở con phố chính bị những tấm ván cũ hay những tấm tôn uốn lượn che kín.
- Người sống ở đây đi đâu hết nhỉ? Milly hỏi.
- Chắc là xuống địa ngục, Agatha nói.
- Sao cô lại nói như vậy được chứ, họ có làm gì cô đâu.
- Khi cháu mất nhà, chất đồ đạc lên xe tải và bỏ lại cuộc sống đẳng sau để tìm kế sinh nhai ở phương trời khác, cháu gọi đó là gì?
- Nơi này gợi nhớ nơi cháu lớn lên, cháu thấy buồn.
- Vậy tăng tốc thôi!
Con đường kết thúc trước một ụ nổi nối với bờ Đông của dòng sông lớn. Một con phà xanh pha trắng dừng ở đây, chờ xe qua sông. Từ khi cây cẩu lớn được xây dựng, con phà Dorena chẳng còn chở mấy khách, nhưng chủ nhân của nó, một người lái tàu tốt bụng và yêu nghề, khoát mạnh tay ra hiệu cho họ, như thể phà đầy khách đến nỗi phải rất khéo léo mới cho xe xuống được.
- Thật khó tin, Agatha thốt lên, ba mươi năm trước bọn cô cũng qua sông này và giờ mọi thứ vẫn vậy; chỉ có điều ngày đó phải xếp hàng hai giờ mới được lên phà.
Người lái phà nói Milly kéo phanh tay và tắt máy. Ông kéo lan can phà và nhổ neo trước khi vào ngồi trong buồng lái.
Con phà rung chuyển rồi trườn ra dòng sông. Dòng Mississippi cuốn đủ loại rác rưởi trên mặt nước lóng lánh.
Agatha ra khỏi xe để mở cốp. Bà nhìn thứ bên trong một lúc lầu, rồi đóng cốp lại trước khi ra đứng tựa vào lan can sắt. Milly lại gần quan sát bà. Agatha miên man nhìn ngọn sóng như thể hồi tưởng lại những hình ảnh xưa cũ.
- Bọn cô gặp nhau chính xác ở nơi này, Brad, Raoul, Lucy, chị gái cô và cô, Agatha thở dài. chúa ơi, cô muốn thời gian trở lại biết bao.
- Chị gái của cô giờ ra sao?
- Chị ấy mất rồi, hình như cô đã nói với cháu rồi mà.
- Cháu xin lỗi.
- Khi chia tay, chị ấy và cô không còn hòa hợp lắm nữa.
- Vậy sao cô phải buồn thế?
- Cô không buồn mà xúc động. Vì Raoul đấy, không phải cái lốp sơ cua gây ra tiếng động, mà là cây đàn ghi ta cô chơi tối qua được chú ấy để vào cốp. Chắc chú ấy biết rằng cô sẽ không bao giờ chấp nhận món quà đó. Chiếc đàn Gibson này có giá trị vô cùng lớn lao và chú ấy rất gắn bó với nó. Ngày Springsteen tặng nó cho chú, Raoul sung sướng đến nỗi đã viết thư gửi vào tù kể chuyện cho cô nghe.
Đến lượt mình, Milly nhìn dòng sông, miên man suy nghĩ.
- Nếu chú ấy đưa cây đàn cho cô, cuối cùng Milly lên tiếng, có nghĩa là chú ấy muốn thế.
- Tất cả những gì bọn cô cùng làm lúc trẻ, những năm tháng chiến đấu bên nhau, trốn chạy và sống chui lủi, tất cả đều vì một ý niệm khác về hạnh phúc, và cô, cô lại khéo léo đến mức để vuột mất những gì là trọng yếu. Nếu cô từng yêu điên dại Raoul, cô hẳn đã có cuộc sống khác đẹp đẽ hơn.
- Vài ngày trước, cô còn ở phía sau chấn song sắt, hãy ngắm nhìn phong cảnh này, chúng ta đi qua dòng Mississippi và cô còn nhiều thời gian để có một ý niệm khác về hạnh phúc.
Agatha ngập ngừng vòng tay ôm vai Milly.
- Mẹ cháu sẽ tự hào vì cháu đã trở thành người phụ nữ như ngày nay... điều đó cũng không thay đổi được tính cách khó chịu của cháu đâu đấy nhé.
Thuyền trưởng bóp còi báo hiệu sương mù, bờ Tây gần lại. Agatha và Milly lên chiếc Oldsmobile khi bờ càng lúc càng gần hơn.
* * *
Raoul cởi bỏ quần áo rồi đổ vật ra giường. Rất hiếm những buổi sáng ông từ bỏ sự êm dịu của chăn ấm nệm êm sớm đến vậy. Gối vẫn còn vương mùi hương của Agatha và một đêm đam mê, ông ôm chặt chiếc gối vào lòng, nhắm mắt, rên lên một tiếng to rồi chìm vào giấc ngủ.
Tiếng kêu của một chiếc chuông nhỏ khiến ông nhúc nhích mi mắt. Ông đưa mắt nhìn đồng hồ, tên José lười biếng kia không thể nào lại có mặt trước 15h, và xe rượu cũng không bao giờ đến trước anh ta.
Raoul ngồi dậy, mặc quần áo, rón rén đi ra phòng khách, khẽ khàng mở cánh cửa lùa cho phép quan sát phòng diễn từ gác lửng. Ngồi xổm ở vị trí quan sát, ông nhìn theo người đàn ông vừa bước vào đang nhẹ nhàng lách qua đống bàn ghế và tiến lại gần sân khấu. Raoul tóm lấy chiếc gậy bóng chày và đi xuống cầu thang dẫn tới cánh gà.
Ông nấp sau tấm rèm chờ khi bóng người đàn ông vượt qua, ông bước lên một bước rồi nện thẳng vào lưng hắn ta. Kẻ đột nhập ngã sóng soài ra sàn.
Tom dần tỉnh lại, ngồi trên ghế, cổ tay và cổ chân bị trói chặt. Phần thắt lưng ông đau nhói.
- Anh thật may là tôi không thích súng ống, không thì anh đi rồi, Raoul thở dài.
- Còn anh đang tự đặt mình vào tình huống khó khi định bắn nhân viên liên bang đấy.
- Còn cô tôi là phụ trách đội cứu hỏa, Raoul cười nhạo.
- Phù hiệu của tôi gắn ở thắt lưng, anh chỉ cần lật áo khoác của tôi ra là thấy.
- Tất nhiên, để anh thử làm điều gì đó, rồi sau đó thì sao?
- Tôi bị trói thế này thì anh muốn tôi thử gì chứ?
- Đúng vậy, chẳng làm gì được! Anh sẽ ở đây còn tôi đi ngủ nốt và suy nghĩ đến số phận của anh.
- Tôi là cảnh sát tư pháp liên bang, đừng có làm gì để rồi phải hối tiếc. Riêng việc tấn công tôi thế này cũng đã khiến anh phải trả giá đắt rồi đấy.
- Cảnh sát tư pháp liên bang ư, còn phải chứng minh đấy, Raoul đáp với giọng nhỏ nhẹ. Tôi biết, tôi chỉ cần vén áo khoác anh lên, nhưng tôi không muốn. Anh đột nhập vào nhà tôi, không giới thiệu và không có lệnh. Anh cũng đồng ý những điều đó là không hợp pháp lắm chứ?
- Mẹ kiếp, cửa mở cơ mà!
- Với lý do cửa không khóa, người ta tự cho phép mình vào nhà người khác ư? Thế thì sự tôn trọng quyền riêng tư ở đâu? Người ta không dạy anh điều đó ở trường đào tạo cảnh sát tư pháp liên bang à? Đừng nói linh tinh, anh không gõ cửa, và anh còn đang lục lọi trong nhà tôi. Một vụ trộm sẽ bị bao nhiêu năm tù? Tôi sẽ gọi cho luật sư để hỏi. Thực sự đã đến lúc tôi phải có luật sư rồi. Tôi lấy danh bạ tìm thử xem sao rồi sẽ trở lại, trừ phi anh có ai đó giới thiệu?
Tom ném ánh mắt nảy lửa về phía Raoul, còn Raoul cứ như chẳng thấy gì.
- Anh muốn một ly nước chứ? Tôi không muốn bị coi là kẻ khiếm nhã.
- Tôi đang làm nhiệm vụ, Tom hết kiên nhẫn gào lên. Chống đối luật pháp, hai năm tù, anh có thể tin lời tôi nói.
- Nhiệm vụ gì vậy? Raoul hỏi và đến lượt mình ngồi xuống ghế.
- Anh giễu tôi đấy à?
- Đúng là như vậy, và tôi cũng đặt câu hỏi tương tự cho anh. Bởi không phải là một cảnh sát tư pháp liên bang đơn thuần vừa đột nhập vào câu lạc bộ của tôi mà là một người quen cũ! Anh nghĩ với mớ nếp nhăn và mái tóc ngắn, tôi không nhận ra anh sao?
- Vậy thì đừng vớ vẩn nữa Raoul, tháo dây trói cho tôi đi, chúng ta cần nói chuyện.
- Rất hân hạnh, nhưng tôi muốn anh cứ bị trói như vậy, vì tôi sẽ đi ngủ thêm hai giờ nữa, tôi kiệt sức rồi. Tiếp đó, nếu anh tử tế, tôi sẽ mời cà phê và chúng ta sẽ cùng chuyện trò đôi chút.
Raoul đứng dậy và tiến về phía cầu thang. Bước lên bậc đầu tiên, ông ngoái lại phía tù nhân của mình.
- Nếu anh đánh thức tôi dậy bằng cách cố thoát ra, mà với loại nút như tôi thắt kia thì không có đường nào thoát nổi đâu, tôi sẽ xuống nhà và cho anh một trận, lúc đó, hãy tin tôi, anh sẽ ngủ lâu hơn tôi đấy!
Nói đến đó, Raoul cười vang rồi lên phòng ngủ.
* * *
Những hình ảnh của quá khứ thường xuất hiện trong những giấc mơ của bà. Ở tù, Agatha tìm thấy chút an ủi nhất định. Buổi đêm mở ra những cánh cửa tự do mà ban ngày bà không được phép sống. Nếu không có gác ngục đập thùm thụp vào các cánh cửa mỗi sớm mai thì bà đã chọn cách ngủ suốt cả thời gian trong tù. Khi thức, bà chỉ có thể trốn khỏi không khí ngục tù mỗi khi đọc hay viết. Cứ cầm bút lên, không còn tường, chấn song nào có thể ngăn nổi bà bay đi đó đây.
Tựa vào kính xe Oldsmobile, đầu bà đung đưa nhẹ nhàng. Thỉnh thoảng Milly không nhìn đường mà quay lại nhìn Agatha chìm trong giấc ngủ. Agatha mỉm cười trong mơ, đôi môi rung rung như đang chuyện trò với ai đó và Milly tự hỏi bà đang nói chuyện với ai.
Brad chờ cô trong một quán cà phê ở TriBeCa. Anh mặc áo khoác rộng không cài khuy, bên trong là sơ mi trắng và quần ghi. Anh đứng lên đón cô, điếu thuốc trên mối, và lửa sém vào ngón tay khi anh bỏ thuốc ra để hôn lên má cô. Sự thiếu tự tin ở anh khiến Agatha hài lòng.
Ôi cảm giác phân vân khi ta cảm thấy bị niềm vui cuốn đi nhưng đồng thời lại thấy vướng víu khó chịu thật đặc biệt. Cô cũng cảm thấy vậy và nhìn thấy anh giống mình khiến cô thấy thật yên tâm. Họ nói về chuyến đi từng thực hiện cùng nhau, nhắc lại những kỷ niệm cách đây chưa đầy ba tháng, nhưng không bao giờ nhắc đến thời khắc tựa vào lan can chuyến phà đi qua dòng Mississippi, Brad vòng tay qua eo Agatha. Trong hoàn cảnh nào sẽ xảy ra phản ứng hóa học kết nối hai con người? Phản ứng đó có nguồn gốc từ đâu? Và cái sự kín đáo cứ hãm lại nhiệt huyết của họ kia cũng khởi nguồn từ đâu? Họ cùng nghĩ tới điều đó mà không dám thú nhận. Để che giấu vẻ lúng túng, Agatha nói với anh về những hoạt động sắp tới, nhưng Brad trốn tránh chủ đề như thể không muốn nói những chuyện đó với cô. Anh thích hỏi cô về sở thích, về sách cô đọc, những gì cô muốn làm sau này hơn. cho dù có đặt cả trải tim vào đó cũng chẳng ích chi, anh cảm thấy rõ rằng những lời nói của anh chẳng có chút gì độc đáo. Anh đặt câu hỏi cho cô chỉ để che giấu cơn bối rối và cô trả lời anh cũng theo cách như vậy.
Khi bàn tay Brad lại gần bàn tay cô, quán cà phê ở TriBeCa biến mất trong làn sương dày đặc và giọng nói của anh cũng lịm tắt theo.
Rồi anh lại xuất hiện trên bục một giảng đường, Agatha ngồi ngay hàng đầu. Sau lưng cô, sinh viên kêu gào, họ giơ tay bỏ phiếu ủng hộ việc tiếp tục chiếm đóng nơi này. Cô đang ở trường đại học nào nhỉ? Frisco, Phoenix, New York? Một chiếc ghế trống ngăn cách cô và chị gái, người đang chép lia lịa vào cuốn sổ những câu nói của các diễn giả, như thể chị ấy phải ghi lại từng câu một, từng khoảnh khắc của cuộc thảo luận để viết bài. Chị gạch xóa trang giấy, nhăn mặt và cắn bút mỗi khi Brad ngừng nói.
Những từ chị viết vào sổ dường như tới từ những mạch máu nổi lên dưới làn da cổ mỏng manh.
Brad ngồi xuống và, nghiêng về phía chị gái cô, hỏi chị nghĩ gì về bài phát biểu của anh. Sự gần gũi, hoàn toàn không hợp pháp và bất ngờ, khiến cô thấy đau. Cô rời khỏi giảng đường để đi dọc hành lang.
Một đôi bạn trẻ hôn nhau phía sau những ngăn tủ kéo mà họ mở ra để trốn tránh những ánh mắt tò mò.
Xa hơn một chút, ba cô gái ngồi thẳng xuống đất vừa ăn vừa chuyện trò. Agatha đẩy cửa và xuống cầu thang dẫn đến tầng hẩm. Từ đó, đường hầm nối với hệ thống cống cho phép quay ngược lên phố. Lúc trời sẩm tối, sinh viên thường dùng con đường này để đi kiếm đồ tiếp tế sau lưng cảnh sát đang bao vây toàn bộ học xá.
Ra đến bên ngoài, cô đi men theo bờ tường bao quanh tới một ngã tư và băng qua ngã tư.
Cô bước về phía hàng gia vị, nhưng khi đi vào, cô thấy mình đang ở trong một phòng khách thượng lưu, đầy những cơ thể trần trụi cuốn lấy nhau, chìm trong làn khói hãng hắc. Cô tiến lên, từng bước từng bước một, tìm kiếm Brad trong đám người xấu xa đó. Cô dùng hết sức bình sinh gọi anh và nhìn thấy anh ngầng đầu lên cười ngớ ngẩn với cô. Bên cạnh anh là chị gái cô đang nhìn cô cười giễu cợt. Cô muốn hỏi họ vì sao họ phản bội cô, nhưng cô đã tỉnh lại trước khi họ kịp đáp lời.
- Cô ngủ gần bốn tiếng rồi, Milly nói.
- Chúng ta đến đâu rồi? Agatha mở mắt hỏi.
- Ở Bakersfield, vẫn trong bang Missouri, cháu hy vọng đi đúng đường. Dù sao, cháu cũng phải dừng lại đổ xăng và cháu cần duỗi chân duỗi tay một chút, cháu không thể tiếp tục lái nổi nữa.
- Cô cũng vậy, cô cũng cần đi ra ngoài một chút, Agatha thở dài.
- Một giấc mơ hay cơn ác mộng ạ? Nhiều lần cô đã nói mê.
- Cả hai, một giấc mơ hay xuất hiện, bắt đầu tốt đẹp và kết thúc tồi tệ.
- Có một thời gian, Milly nói, cháu sợ đi ngủ. cháu chiến đấu cho tới giây phút cuối cùng, cho tới khi quá mệt mà lịm đi. Không có gì đáng sợ bằng cảm giác nửa tỉnh nửa mê trong bóng tối mà bất kỳ tiếng động nhỏ nào cũng vọng tới từ nỗi sợ hãi của bản thân, sự im lặng gợi đến cái chết của chính cô hoặc tệ hơn, của những người thân yêu.
- Sau khi mẹ cháu qua đời phải không?
- Không, cả tuổi thơ của cháu, tối nào cũng vậy.
- Hãy kể cho cô về mẹ cháu. Tại sao luôn luôn là cô kể chuyện của mình chứ?
- Mẹ là một họa sĩ, nhưng tranh bà vẽ chỉ thu được khoản tiền còm tại những buổi thanh lý đồ bà tổ chức từ mùa xuân đến cuối mùa hè. Để đủ sống, bà làm thêm nhiều việc lặt vặt.
Khi không giúp cửa hàng hoa cắt tỉa hoa hồng, kết vòng hoa tang hay bó hoa cưới, bà dạy thêm cho bọn nhỏ trong vùng. Dạy đàn ghi ta, tiếng Anh, lịch sử, đại số, cái gì cũng qua tay bà cả. Mùa đông, thậm chí bà còn làm cả lái xe. Với chiếc xe bán tải của mình, bà chở hàng xóm đi bác sĩ, đi làm tóc, đi lấy củi, đi chợ trong vùng hoặc siêu thị ở Santa Fe. Những năm tháng khó khăn, bà hoàn toàn có thể yêu cầu tòa thị chính hỗ trợ, nhưng lòng tự trọng của bà là đã có nhà ở và không bao giờ để cái đói bước chân vào. Khi cháu quá chán giả vờ, bà lên dây cót cho cháu bằng cách nói rằng mẹ con cháu khác mọi người và bản thân mẹ con cháu cũng quá đủ cho nhau rồi. Nhưng sự khác biệt này, cháu quá sự nó. Sự nghèo khó của mẹ con cháu không qua nổi mắt và sự thương hại của mẹ lũ bạn cháu, khi cháu được mời tới tiệc sinh nhật chúng, làm cháu thấy như bị khắc một dấu đỏ lên trán, cháu luôn ăn mặc xấu xí, áo chui đầu quá rộng hoặc quá chật. Trường học thật ác độc.
- Cô không hiểu, khi chúng ta ở Trung tâm Giáng sinh, cháu có nói rằng lúc nhỏ mẹ chiều cháu lắm mà? Agatha hỏi.
- Cô chưa bao giờ nói dối vì kiêu hãnh ư? Cháu luôn kiêu hãnh và không thể thay đổi được. Ngoài mặt cháu không tỏ vẻ như thế, Milly tiếp tục, nhưng ở trường cấp hai, cháu hay choảng nhau với bọn con gái dám chế nhạo cháu.
- Cô hy vọng cháu đã cho bọn láo lếu đó một bài học nhớ đời.
- Đôi khi bà ngoại tới bất ngờ trong lúc mẹ đi vắng, bà đưa cháu vài đô la và nhét đẩy đồ vào chạn. Mẹ biết rõ đồ hộp không từ trên trời rơi xuống, nhưng lại làm như thể không có chuyện gì xảy ra.
- Họ không hợp nhau ư?
- Bà và mẹ hầu như không nói chuyện với nhau. Cháu luôn thấy họ giận nhau, và không bao giờ biết được lý do. Maninia, đó là tên thân mật cháu dùng để gọi bà, có hai con gái, mẹ là con cả, dì út mất trước khi cháu chào đời. Cháu chưa bao giờ được nhìn thấy một tấm hình nào của dì. Mất một đứa con là vết thương không bao giờ lành được, Maninia từng nói thế và không ai được nói với bà về người con gái bà đã mất. Một đôi lần hiếm hoi khi cháu để cập đến chuyện này, bà câm như hến và bỏ đi. Cháu không năn nỉ, cháu không muốn sự tò mò của mình làm bà đau khổ. Bà luôn dịu dàng và mỏng manh.
Agatha quay mặt ra phía cửa kính.
- Maninia là bạn tâm giao của cháu, người cháu thổ lộ mọi chuyện, với bà cháu chẳng cần phải dối trá, Milly tiếp tục. Mất bà là nỗi đau lớn trong cuộc đời cháu. Bà tặng cháu chiếc xe và tặng cả sự tự do kèm theo. Cháu nghĩ bà muốn tiếp tục gây khó dễ cho mẹ cháu, ngay cả khi bà đã ngừng thở.
Milly đưa mắt nhìn người bạn đồng hành và thấy phản chiếu trên kính xe là những giọt nước mắt chảy dài trên má.
- Cô buồn à?
- Cô xin lỗi, Agatha thì thầm. Cơn mệt khiến cô dễ bị xúc động quá, những ngày vừa qua cô trải nghiệm thật nhiều điều mà cô chưa quen nổi nữa.
- Cháu mới là người phải xin lỗi, lẽ ra cháu không nên kể những chuyện này, cháu không muốn làm cô buồn. Tuổi thơ của cháu cũng không đen tối đến vậy, cháu từng có những tháng ngày đẹp đẽ. Dù có nghèo thật, nhưng nghĩ lại, đúng là mẹ và cháu sống một cuộc sống khác, với nghĩa tốt đẹp của từ này. Mẹ là người phụ nữ tuyệt diệu, bà đầy hài hước, tinh thẩn thép, dũng cảm, lạc quan gần như vô lo, tuy nhiên cháu tin mẹ có lý. Mẹ hay nói không thích mọi người, nhưng đó chỉ là lời nói dối. Mọi người có thể trông cậy vào mẹ, những người dành thời gian làm quen với mẹ đều yêu quý mẹ. Cô và mẹ cháu chắc chắn sẽ rất hòa hợp.
- Có thể.
Milly dừng lại ở cây xăng và đổ đầy bình. Agatha đi thanh toán và trở lại với mấy gói kẹo trên tay.
- Marshmallows, kẹo cam thảo hay sô cô la? Cô chẳng có gì dưới 100 calo cả!
- Cô chờ cháu ở đây, Milly nói, cháu điện thoại cho Frank chút.
Thay cho câu trả lời, Agatha mở gói kẹo ăn ngấu nghiến.
Milly đi ra xa, cầm điện thoại trên tay. Agatha liếc nhìn cô. Cuộc điện thoại cứ dài mãi, khi Milly phát hiện đang bị Agatha theo dõi, cô thở dài đi ra xa hơn.
Một lúc sau, Milly trở lại sau tay lái và nổ máy.
- Cậu ấy khỏe chứ? Agatha nhẹ nhàng hỏi.
- Chúng ta sắp tới Eureka, cháu có cảm giác mưa đang chờ chúng ta, trời cứ mỗi lúc một tối hơn.
- Nếu những gì cô nói quá buồn chán, cháu cứ nói thẳng với cô.
- Anh ấy bận làm việc và muốn cháu về.
- Để chăm sóc cậu ấy?
- Vì anh ấy nhớ cháu! Milly bực bội nói.
- Thế còn cháu, cháu có nhớ cậu ấy không?
- Tại sao cô cứ khó chịu với anh ấy thế nhỉ?
- Hoàn toàn không, cô còn chẳng biết anh chàng ấy. Và cô thực sự muốn được biết nhiều hơn. Cậu ấy là kiểu người thế nào? Những chuyện tình duy nhất mà cô được chứng kiến toàn nằm trong sách vở mà thôi.
Milly kể lại lân gặp Frank, tâng bốc những đức tính của anh cùng sự có mặt đầy tin cậy của anh. Giữa họ không phải là một thứ đam mê điên dại, nhưng là một mối quan hệ không rắc rối, một cuộc sống chung được gây dựng dần dần, không đau khổ, không dối trá, vậy còn đòi hỏi gì hơn nữa?
Sau vài lần rẽ, con đường dốc thẳng xuống một thung lũng rộng lớn khép lại bằng một dãy đồi ở phía Tây. Phía sau những hàng rào trắng trải dài tới tận chần trời, từng đàn ngựa đi lại trên cánh đồng cỏ rộng đến mức như đang ở nơi hoang dã. Ba dặm sau đó, những hàng rào mở ra một con đường đất dốc lên mạn Bắc.
- Rẽ theo đường này, Agatha nói.
Chiếc Oldsmobile đi vào con đường, hai con ngựa nhìn theo chiếc xe và phi nước kiệu đuổi theo. Milly nhập cuộc và nhấn ga trong khi Agatha, cố mở to mắt, cố gắng giữ tóc khỏi xổ tung trong gió. Milly hét vang bắt chước các chàng cao bồi lùa gia súc, nhưng lũ ngựa thắng cuộc thật nhẹ nhàng; chúng vượt xa chiếc xe và Milly nhả ga.
Trước mặt họ là một khu trang trại kiểu thời thực dân như thể bước ra từ bối cảnh bộ phim Cuốn theo chiều gió.
- Đồn điền này là của bạn cô ư?
- Cô có cảm giác là vậy. Max từng nói với cô, nhưng vẫn quá hoành tráng so với những gì cô hình dung.
- Cô nghĩ họ có thể cho cháu cưỡi ngựa không?
- Cháu từng cưỡi ngựa rồi chứ?
- Cháu lớn lên ở miền Nam, một nơi có nhiều đường mòn dành cho ngựa hơn là đường rải nhựa. Ở nhà cháu, ai cũng biết cưỡi ngựa cả. Mẹ là người cưỡi ngựa rất giỏi. Cưỡi ngựa hay lái mô tô, chỉ cần cháu được thả mình theo niềm vui tốc độ trên những chặng đường ngắn...
- Chẳng khác gì con trai!
- Đằng nào cũng phải có một người đàn ông trong nhà, Milly trả lời và đánh xe vào nơi có mái che.
Một người quản gia xuất hiện nơi thềm nhà. Ông nhíu mày, nhìn từ đầu đến chân hai người phụ nữ đầu tóc rối bù với khuôn mặt ám bụi đường.
- Trại ngựa ở phía bên kia của trang trại, ông ta nói với giọng giả tạo. Quay lại đường, đi theo hướng Eureka, các cô sẽ thấy một con đường cách đây một quãng.
- Tôi có vẻ là người quản ngựa à? Agatha hỏi và tiến về phía ông ta.
Người quản gia bối rối quan sát Milly.
- Vậy là quý bà Daisy và tài xế?
- Không, quý bà “sẽ đá đít ông” nếu ông còn tiếp tục nói với giọng đó!
- Xin lỗi, nhưng chúng tôi không cho khách du lịch thăm thú đồn điền và chúng tôi cũng không cần mua hàng hóa gì của những người bán rong quấy nhiễu suốt cả năm ròng. Nếu cô chưa hiểu, tôi xin phép nhắc cô đang ở lãnh địa riêng, bây giờ thì đi đi, quay trở ra thôi!
- Alfred, hãy nói với Ông chủ là có bạn cũ đang chờ ở ngưỡng cửa.
- Tôi là Willem, Ông chủ đi vắng, và tôi không thấy có hẹn trong lịch, tôi sợ rằng...
- Hãy nói với Quint rằng có chị em Soledad tới thăm anh ấy, và khẩn trương lên chàng trai. Thứ nhất, ông bắt đầu làm tôi bực thật sự, thứ hai, chúng tôi vừa đi một chặng đường dài, vậy nên hãy thật khẩn trương lên! Và mệt ly nước mát cũng tốt đấy.
Người quản gia quay gót, lung lay trước vẻ quyết đoán của người khách lạ lùng kia.
- Cháu giúp nhé, Agatha đề nghị Milly, lấy giùm cô đồ trong xe, cô muốn chào Quint riêng tư thôi.
Kinh ngạc trước sự cả gan của người đối diện, Milly không tìm cách tranh cãi. Cô đi xuống mấy bậc rồi ra lấy hành lý.
Quint xuất hiện bên thềm nhà, vẻ ngoài ngờ vực chuyển thành nụ cười rạng rỡ khi nhìn thấy Agatha. Thay lời chào, bà thẳng tay tát cho ông ta hai cái.
- Cái đầu tiên, vì anh thăm tôi quá thường xuyên trong tù, cái thứ hai vì cách cư xử láo xược của anh khi ta gặp nhau lần cuối.
- Tôi định nói: “Hanna, một bất ngờ mới tuyệt vời làm sao,” Quint vừa thốt lên vừa xoa má, nhưng tôi còn xa thực tế quá.
- Hanna không còn nữa, hãy gọi tôi là Agatha. Cố đừng quên điều này nhé, vì chúng ta không chỉ một mình. Còn nói về thực tế, bây giờ mọi chuyện đã công bằng, anh có thể hôn tôi được rồi.
Quint làm theo ngay lập tức rồi mời bà vào nhà.
Milly, quá ngạc nhiên trước những gì diễn ra, đứng chôn chân tại chỗ cách xa khoảng hai mươi bước chân.
- Khép miệng lại, cháu nuốt phải ruồi bây giờ, và đừng đứng ngây ra đó nữa, Agatha hét lên với cô.
- Ai thế? Quint thì thầm.
- Một cô gái trẻ cho tôi đi nhờ dọc đường, bọn tôi trở nên thân thiện trong chuyến đi. Chú ý đến những gì anh nói trước mặt con bé nhé, Agatha hạ giọng trả lời.
Người quản gia định cầm hộ đồ nhưng Agatha dứt khoát không nhả ra và trợn mắt nhìn ông ta.
- Rất xin lỗi bà vì chuyện lúc nãy, ông ta thì thào.
- Đừng bao giờ xin lỗi vì ông đã làm việc của mình, và yên tâm đi, tôi không phải kẻ mách lẻo, bà nói rồi tiến về phía hành lang. Hãy ra giúp cô bé của tôi, tôi không hiểu nó làm sao mà đứng đờ ra thế kia.
Người quản gia, không hề quên điều gì trong cuộc trò chuyện lúc nãy, liền hỏi Agatha món đồ uống bà muốn dùng.
- Bất kỳ loại rượu mạnh nào cũng được, nhưng kín đáo nhé, nếu ông hiểu tôi muốn nói gì, tôi cần giữ gìn hình ảnh của bản thân.
Người quản gia cúi đầu và đi ra đỡ đồ cho Milly.
Quint đưa khách vào phòng khách. Tường ốp gỗ phủ đầy tranh tối màu được những bóng đèn nhỏ chiếu sáng như trong bảo tàng, mấy chiếc tủ bằng gỗ quý bày đấy đồ mỹ nghệ trang trí. Các đường phào chỉ trên trần nhà hay quanh cửa ra vào, cửa sổ, tất cả đều toát lên phong cách rườm rà quá đỗi.
- Anh ăn trộm ở kho vàng Fort Knox phải không? Agatha vừa hỏi vừa thả mình xuống chiếc ghế bành mềm mại.
- Ranh ma hơn thế nữa! Thay vì cứ cố thay đổi chế độ, tôi tranh thủ chế độ. Vì không thể phá hủy chế độ, tôi khiêu khích nó. Và tôi đã thắng.
- Trừ phi vì trở thành người phục vụ chế độ mà anh được trả công hậu hĩnh.
- Chỉ là vấn đề quan điểm mà thôi, trong lúc đó, với những gì tôi dành cho các tổ chức từ thiện hằng năm, tôi hành động chống lại sự nghèo đói một cách cụ thể hơn cái thời chúng ta in tờ rơi dưới hầm tối.
- Anh làm vì những người nghèo hay để xoa dịu lương tâm?
- Xoa dịu vì cái gì? Vì sống trong giàu sang? Suốt cả tuổi trẻ tôi đã cống hiến hết mình, tôi chẳng quên điều gì cả, nguồn gốc của bản thân chúng ta, những gì chúng ta đã làm và cả lý do vì sao lại làm, nhưng tôi chắc chắn rằng ngày hôm nay tôi làm được nhiêu điều tốt cho xung quanh hơn hôm qua. Đừng có đánh giá tôi khi chưa biết sự thật. Cái chế độ mà chúng ta từng ghét bỏ, tôi vắt nó đến cùng kiệt, rồi chia lại một phần lớn những gì tôi thu được. Tôi dành tiền cho trường học, trạm xá, nhà dưỡng lão, tôi tạo ra hàng trăm việc làm trong vùng và tôi không giả vờ là một vị thánh. Tôi không thể nói ông chủ đồn điền nào cũng làm được như vậy.
- Tôi không hỏi gì anh và cũng không đến đây để đánh giá anh. Anh sống cuộc sống mà anh muốn, và nếu anh giúp đỡ mọi người thì càng tốt, tôi không thể nói bản thân mình đã hoàn thành được việc gì từ ba mươi năm nay.
- Vậy ta chuyển chủ đề thôi, tôi đã được nhận hai cái tát, hãy thử chuyện trò vui vẻ xem sao. Họ thả cô từ bao giờ?
- Tôi trốn ra đấy, qua cửa sau, Agatha nói, và thích thú nhìn vẻ ngỡ ngàng của Quint.
- Cô vượt ngục ư?
- Đúng vậy, và giờ đây khi anh biết điều này, cứ mỗi giây phút ở bên cạnh tôi lại khiến anh dấn sâu hơn vào tội đồng lõa.
- Tôi có thể giúp gì được cho cô, Agatha?
- Thật buồn cười, bà đáp lời, từ xưa tôi luôn thấy vốn từ vựng của anh thật kiểu cách; giờ anh dạy ngựa ở nơi khỉ ho cò gáy nhưng ngôn từ thì vẫn vậy, tính khoa trương vẫn luôn có vẻ rất tự nhiên ở anh.
- Là lời khen hay chỉ trích vậy?
- Một nhận định thôi. Chị tôi có nói đã từng tới thăm anh khi tôi ở tù.
- Nếu đúng vậy,