Chương 15
Caleb say sưa ngồi nhìn tôi vẽ những người khách đến. Tôi nhập tâm đến nỗi quên mất sự hiện diện của cậu ấy ở đây. Tôi vẽ bao nhiêu khuôn mặt, mỗi gương mặt cho tôi một cảm giác khác nhau trong khoảng hơn mười lăm phút, rồi sau đấy tan biến như chưa từng gặp, chỉ thi thoảng, một vài gương mặt nào đó đặc biệt để lại dấu ấn mờ ảo trong tâm trí tôi, nhớ đến để lấy thêm cảm hứng và duy trì sự đam mê với cái nghề này. Vẽ chân dung thật sự là một nghề rất kỳ diệu, tôi vẽ những gương mặt ra giấy, những đường nét của con người giúp tôi dần dần nhìn thấy họ thật sự, những mảnh tâm hồn như dần được phơi ra trước mắt tôi, bảo tôi vẽ chân dung đơn thuần là không chính xác, thực chất tôi vẽ ra những tâm hồn, có khi tôi nhìn thấy người ta còn rõ hơn họ nhìn thấy chính mình.
Một ông khách tiến đến chỗ tôi, hỏi bằng cái ngữ điệu hơi sỗ sàng, trong lúc tôi còn chưa hoàn thành xong bức tranh dang dở.
- Này cô, cô vẽ tôi đi.
Ông ta nom ngoài ngũ tuần, mái tóc điểm bạc khô cứng lại như rễ tre, khuôn mặt choắt nhọn, mắt một mí dài nhỏ với hai con ngươi đen nhìn trừng trừng, lòng trắng mắt hiện lên những tia đỏ, cả hàm trên của ông ta nhô ra phía trước với hai chiếc răng cửa chìa ra, vài sợi râu lưa thưa ở mép. Một vài người xung quanh nhìn chăm chăm vào người đàn ông này.
- Xin lỗi ông, hôm nay người ta đã đăng ký trước để vẽ nhiều rồi, e là không có thời gian cho ông. - Tôi im lặng một lúc, rồi nói như vậy.
- Cô nói dối. - Ông ta nhìn chằm chằm vào mặt tôi, nhếch mép nói, đung đưa mấy sợi râu lưa thưa ở viền mép.
- Mong ông thông cảm. - Tôi bình thản, nhìn lại người đàn ông này với đôi mắt kiên định.
Ông ta hậm hực bỏ đi, còn quay lưng lại chửi đổng:
- Cái đồ họa sĩ dởm, suốt ngày lê la ở ngoài đường, vẽ thì chẳng ăn ai lại còn bày đặt lên mặt.
- Thằng mất dạy! - Bác Cheng phe phẩy cái quạt nan, nói vọng to và trừng mắt nhìn gã đó.
Tất cả mọi người vây quanh lại im lặng, tôi cảm nhận rõ những ánh mắt hiếu kỳ đang nhìn về phía mình. Nhưng hề gì, tôi quen rồi, đây cũng chẳng phải lần đầu tiên tôi rơi vào trường hợp này, và người đàn ông đó, thật sự rất khó ưa. Tôi có ngồi vẽ ở bến tàu điện ngầm hay trong đường hầm của các siêu thị thì tôi vẫn làm vậy thôi. Đôi bàn tay và trí óc thuộc về trái tim tôi. Những cảm xúc hội họa mang theo một niềm kiêu hãnh tự kỷ mà không ai có thể chạm vào được. Sự kiêu hãnh giúp tôi phân loại được những con người.
- Sao cậu lại từ chối vẽ cho ông ta, Minh Tuyên?
Caleb vừa hỏi vừa giúp tôi thu dọn đồ nghề sau một buổi tối chẳng ai nói với ai câu nào, chỉ có tiếng ồn ào xung quanh, tiếng sột soạt của than chì và giấy trắng, tiếng gió rất nhẹ, không đủ xua tan cái oi bức trong người.
Chúng tôi bước đi trong ánh đèn đường tranh tối tranh sáng, gió thoảng hơn một chút, những sợi tóc mai làm nhột nhạt vầng trán tôi. Ngày trước Di cũng từng chứng kiến, và cũng từng hỏi vậy, mà tôi chẳng trả lời. Di chưa bao giờ hiểu thật sự nghề của tôi là thế nào. Di chưa bao giờ thấy những suy nghĩ trong tôi. Anh ấy chỉ đơn giản là mơ hồ về cái tổng thể, và anh thấy tôi đẹp. Những cảm nhận ngày đó của anh mang sắc thái của sự yếu đuối và hèn nhát. Tôi chẳng còn thích những bông hoa tím đỏ.
- Cậu có nghe tớ hỏi không? - Caleb quay đầu nhìn tôi.
Tôi giật mình. Cười bâng quơ. Caleb hay bảo, cậu ấy không thích mỗi lần tôi cười như vậy, vì cảm giác tôi cứ vô định ở đâu, cậu ấy không sao giữ lại được.
- Hằng ngày cậu vẽ ra những bức tranh bằng gì, Caleb? - Tôi hỏi.
- Bằng sự tiếp nhận của đôi mắt, và cảm xúc của trái tim. - Caleb cười.
- Ừ. Đúng rồi. Tớ cũng vậy. Tất cả những điều đó chi phối đôi bàn tay tớ. Có những gương mặt khiến tớ cảm thấy bức bối, khó chịu, không muốn tiếp nhận nó vào cảm xúc của mình khi vẽ.
- Nghĩa là cậu không thích gương mặt ông ta?
- Không phải là chuyện thích hay không thích nữa, mà thật sự gã đàn ông đó có gương mặt rất ác. Càng nhìn vào các chi tiết trên khuôn mặt ông ta, tớ càng thấy rõ những đường nét mình sẽ vẽ ra, nó làm tớ bức bối. Tớ không muốn vẽ sự gian ác ra giấy. Tớ không muốn phải dùng cảm xúc của mình để vẽ những khuôn mặt như vậy. Caleb, hội họa cần có sự tinh tế và kiêu hãnh của nó.
- Giống như Minh Tuyên sao?
- Cậu thấy vậy sao?
- Ừ. Về khoản này, có khi còn hơn cả bản chất của hội họa đấy. Một họa sĩ chuyên nghiệp thì có thể dung hòa được. Cậu thì không, vì cậu quá kiêu hãnh.
- Thực tế, tớ chẳng có gì cả.
- Và thực tế, cậu vẫn luôn tồn tại như thế… cho đến lúc chết.
- Thật ra, trong tớ chất chứa quá nhiều nỗi ưu sầu, nó khiến tớ không vượt qua được bản thân mình. Có một cái gì đó ở phía trước mà tớ cứ mò mẫm mãi trong bóng đêm nhưng không với tới được.
Tôi cúi mặt nói trong hơi thở nhẹ của gió.
Caleb đưa tôi về, cậu ấy chào tạm biệt với đôi mắt tràn đầy yêu thương và đồng cảm, tuyệt nhiên không nói gì, Caleb quay lưng, khuất dần vào bóng đêm, ánh đèn đường không đủ sáng. Ngày mai lại thấy Caleb với nụ cười tươi rói bên cạnh những đứa trẻ của tôi. Ngày mai Caleb sẽ lại kể tiếp cho tôi nghe về Bắc Kinh, sẽ lại hỏi tôi có muốn trở về cùng cậu ấy không?
Chúng tôi sẽ lại im lặng. Caleb lại cười. Những gì đang tồn tại ở mối quan hệ… chỉ đến chừng đó thôi. Tôi muốn giữ mãi nó như vậy. Đó là bức tranh đẹp nhất trong ngày của tôi.