Chương 2 NGƯỜI HÀNH KHÁCH KỲ CỤC

Chín giờ sáng hôm sau, thuyền trưởng trèo lên trực trên cầu tàu được một lúc thì người hành khách đầu tiên lộ mặt.

Hôm ấy là chủ nhật. Theo nguyên tắc thì sinh hoạt trên tàu Polarlys vẫn như mọi ngày. Tuy nhiên không khí ngày hôm đó có điều gì đó khó xác định, khác với mọi ngày.

Nhiệt kế vào cuối đêm tụt xuống số không và còn dưới một chút. Khi Petersen không cạo râu, không rửa mặt, khoác chiếc áo da dê để trực ban, trời vẫn còn mưa lây rây.

Nước đã kết tinh nhưng vào ban ngày cùng với mặt trời sớm làm tan biến lớp hạt trắng nhỏ li ti đọng ở trên boong. Mặt trời kỳ lạ thật, không thể nhìn thẳng vào được thế nhưng không làm nóng, cũng không làm hoa mắt. Cơn gió nhẹ mát mẻ và nước lấp lánh có ánh phản chiếu như thép trắng.

Tàu chạy lên miền Bắc Đan Mạch, khá xa ở ngoài khơi nên không trông thấy bờ biển.

Người hành khách đầu tiên dậy là gã trai đeo kính, mặc quần “gôn”, áo len, tay cầm áo veston.

“Arnold Schuttringer, kỹ sư ở Mannheim” - Petersen đọc trong cuốn sổ đăng ký mang theo.

Schuttringer, sau khi biết đường đi lối lại, chọn thượng tầng mũi tàu, đặt chiếc áo veston lên chiếc tời đứng và bắt đầu thực hiện một loạt động tác thể dục hợp lý không vội vàng, không buồn phiền, vầng trán bướng bỉnh. Anh ta bỏ kính ra nên đôi mắt có độ to bình thường. Vậy là mắt kính lồi làm mắt anh ta to hơn bình thường.

Một mình thuyền trưởng ở trên cầu tàu. Trong lồng kính ở đằng sau ông, người lái ngồi bất động, hai bàn tay nắm lấy bánh lái bằng đồng, mắt dán vào chiếc la bàn.

Gã trai làm bếp đội mũ trắng, đi qua boong để vứt rác xuống biển, trông thấy chàng trai người Đức đã thích thú dừng lại một lúc lâu, bởi vì người hành khách này nằm ngửa thật thẳng, vươn mình rồi lại đứng lên như người máy với nhịp độ đều đặn kèm theo những tiếng “hầy” hài lòng.

Một người khác đưa mắt theo dõi việc tập luyện này và khi trông thấy người đó, Petersen nhăn mặt, vẻ phật ý. Đó là Peter Krull, thủy thủ tiếp than vào lò, ngồi gần cửa boong tàu của nhiệm sở đoàn thuỷ thủ, điếu thuốc lá dính ở môi dưới.

Chỉ có hai giờ tự do. Thông thường vì quá ít thời gian, những thợ máy không cần tắm rửa, nhất là cũng không thay quần áo. Thế mà anh ta lại thay chiếc áo xanh để đốt lò bằng chiếc áo vest đồng phục cũ. Anh ta để ngực trần đầy lông hung và đầu đội chiếc mũ calot vải.

Không có quy tắc nào ngăn cấm anh ta ở đây hoặc đúng hơn vào mùa đông, hiếm có nhiều hành khách, đây là một sự châm chước. Còn hơn cả hôm trước, bộ mặt anh ta làm thuyền trưởng ngạc nhiên, nói đúng ra là bối rối. Một sự bối rối giống như sự bối rối làm chúng ta ngoảnh mặt đi khi chúng ta tưởng đọc được sự thông minh trong đôi mắt của con vật hạ đẳng.

Có lẽ nào gã giữ được dáng bộ quá thư thái, tự tin lại còn thanh lịch trong sự bị mất phẩm giá của gã? Gã không rời mắt nhìn Schuttringer. Người Đức nhìn gã vào lúc gã kết thúc bài tập luyện và mặc áo vest. Thuyền trưởng tin là phân biệt được sự khó chịu nào đó nhưng dẫu sao, gã trai bước dài đi xa không ngoảnh lại.

Ít lâu sau, Evjen theo thói quen của ông ta khi ở trên tàu, trèo lên thang cầu tàu để bắt tay Petersen.

- Ngủ ngon chứ?

- Không tồi. Hình như có một hành khách bị ốm hả?

- Một người bệnh, đúng! - Thuyền trưởng rít răng càu nhàu - Có chuyện gì thế, ông Vriens?

Vì người sĩ quan thứ ba đến lượt xuất hiện, hầu như không mệt mỏi như đêm trước, nói rất nhanh:

- Tối qua khoảng... có một lúc, tôi nghe thấy tiếng động sau những hòm... Tôi thoáng nhìn thấy người hành khách...

Có một lúc im lặng. Evjen nhìn thuyền trưởng muốn biết ông phải nghĩ gì về chuyện này.

- Nào, Vriens!

Người này rùng mình, còn giật mình như người cảm thấy nỗi nguy hiểm.

- Đêm qua, anh ngủ vào mấy giờ?

- Tôi... tôi không biết.

- Tôi đây, tôi sẽ cho anh biết! Vào hai giờ, anh còn dạo chơi trên boong! Vì đêm trước, anh đã không ngủ! Và anh đã đi suốt đêm hôm trước.

- Ông muốn nói gì?

- Rằng tôi bắt đầu e rằng anh có những ảo giác! Hãy lấy những người mà anh muốn và hãy đặt vào tay tôi người hành khách ma ấy! Hiểu chứ?

Việc đó đã lại bắt đầu. Trong những giờ đầu ca trực của mình, Petersen không thể ngăn nổi nghĩ tới những sự kiện hôm trước. Khó ngủ, một cốc cà phê đen trong bụng, buồn âm u trong ban mai lạnh giá, ông đã có một cơn ác mộng, trong đó có người sĩ quan thứ ba của ông, người thủy thủ tiếp than vào lò, gã Ericksen ấy mà ông chỉ trông thấy chiếc áo khoác xám và người đàn bà trẻ lần lượt xuất hiện dưới dáng vẻ quái dị.

Rõ ràng có điều gì đó không bình thường ở trên tàu. Nếu không, một viên chức cao cấp của cảnh sát đã không nhọc công chạy theo con tàu Polarlys tới tận Cuxhaven với biết bao sự thận trọng. Điều gì đó nghiêm trọng! Như đích thân Sternberg đã nói với ông bằng giọng đanh thép rằng ông ta là cố vấn chứ không phải thanh tra. Phải chăng ông ta tìm Ericksen? Ông ta đã không cau mày khi thuyền trưởng nói với ông về gã. Ông ta không hỏi một câu nào. Peter Krull thì sao? Gã này đúng là đi bằng cách kéo lê chân để trở lại làm việc trong hầm tàu. Người phụ nữ trẻ cần gì mà cho gọi Vriens vào nửa đêm, để dạo chơi trên boong cùng hắn tới tận hai giờ sáng?

Evjen với vóc dáng cao lớn thanh nhã, đứng cạnh thuyền trưởng, đôi mắt xám nhìn chăm chăm về phía chân trời.

- Ông có nghĩ rằng chúng ta sẽ có chuyến vượt biển tốt đẹp chứ?

- Ông đã ăn sáng chưa?

- Chưa...

- Ông biết cô khách đang ở phòng ăn chứ?

- Khi tôi qua thì cô ta không ở đấy. Người Đức à?

- Người Đức, vâng! Katia Storm. Nhưng theo giấy tờ của cô ta thì cô ta ở Paris, phố Vavin.

- Cô ta đến Bergen à?

- Tất nhiên là không! Tới Kirkenes! Schuttringer cũng thế! Lần này, mọi người xuống Rirkenes là nơi thông thường, chỉ có ông đến đấy!

- Tất nhiên là chuyến đi thú vị, phải không? - Evjen quan tâm tới cô khách. Ông thú nhận đã nhìn vào phòng ăn khi đi qua. Cũng chắc chắn là ông ta để chậm bữa ăn sáng với hy vọng ăn cùng lúc với cô khách đi tàu.

Họ nhìn thấy cô ta đến trên boong chỗ họ đang đứng. Cô ta dè dặt để hở mũi theo cách của người vừa ra khỏi nhà tắm và sợ bị cảm lạnh. Cô ta đã thay đổi y phục, mặc bộ quần áo nữ máu xám và hồng cũng như chiếc áo dài hôm trước là của một cửa hàng may đo lớn. Cô ta tươi tỉnh. Mái tóc còn giữ những dấu vết của lược chải.

Ngẩng đầu lên, cô ta nhận thấy hai người đàn ông liền mỉm cười với họ.

- Xin chào thuyền trưởng.

Rồi, với Evjen, cô ta khẽ gật đầu chào vẻ ý tứ hơn

- Hôm nay trời đẹp chứ?

- Tôi mong như vậy.

Trong khuôn cửa hé mở, người phục vụ lộ bộ mặt thất vọng vì không ai quyết định ăn, như vậy anh ta mất toi một buổi sáng chờ đợi.

Evjen đi xuống sau một câu nói tầm phào. Petersen nhìn ông ta đi bách bộ, cẩn thận từ từ lại gần Katia Storm đang theo dõi ông ta bằng cặp mắt của con chim mòng biển.

Thuyền trưởng không thể nói vì sao không khí này làm cho ông có cảm giác lo lắng và sự trống trải. Trống trải vì bầu trời tuy không đầy mây nhưng là màu xám u ám. Trống trải vì con tàu trong đó những người đi đi lại lại không mục đích, không vui vẻ. Trống trải ngay bản thân ông. Hầu như ông đang chờ đợi điều gì đó mà không biết là chuyện gì. Ông thấy ba thủy thủ ra khỏi khoang trước cùng với Vriens liền kêu họ:

- Không có gì chứ?

- Không có gì cả.

Tất nhiên! Có những núi hòm và kiện hàng đủ loại mà người ta không thể xáo trộn vì chúng được xếp theo trật tự những cảng mà chúng được gửi tới. Một người đàn ông ở trong đó có thể thoát khỏi những cuộc tìm kiếm trong nhiều ngày.

Đột nhiên ông không trông thấy ai cả. Evjen và Katia hẳn đang ăn. Vriens đi về phía phòng ăn của sĩ quan, chỉ có gã trai làm bếp thỉnh thoảng đến ném thứ gì đó xuống biển.

Hai giờ trôi qua như vậy để nhìn chân trời, rồi chiếc địa bàn, rồi lại chân trời, cùng lúc tâm trí Petersen dựng lên những giả thiết về nhiệm vụ của Sternberg.

Tiếng chuông báo giờ trực ban. Đã đến ca trực của sĩ quan thứ ba giữ vị trí ở cầu tàu là nơi anh ta đứng thẳng đơ trong bộ quần áo quá mỏng nhưng có gắn phù hiệu, chiếc mũ casquette được trang trí một phù hiệu lớn.

Thuyền trưởng nhìn anh ta từ đầu đến chân, định lại mở đầu cuộc tranh luận nhưng đành lòng làu bàu, vẻ mệt mỏi:

- Hãy canh gác hướng mũi tàu. Bắc - Tây Bắc...

Ông để một giờ tắm rửa và mặc quần áo. Khi đi qua ô hành khách ở phòng hút thuốc ông trông thấy Bell Evjen và Katia Storm ngồi cùng bàn, Schuttringer trong một góc khác đang xem một tập tranh ảnh mà ông ta thấy ở lò sưởi.

Khi đã xong, ông lang thang một lúc trong hành lang ở mạn trái. Đó là việc quan tâm duy nhất. Buồng thứ nhất là của ông lớn hơn những buồng khác với một góc là bàn giấy. Rồi đến buồng của Evjen, tiếp đó là một buồng trống. Tiếp đó là buồng số mười tám nổi tiếng mà Ericksen đã bỏ trống để ẩn náu trong khoang hầm. Sau cùng là những buồng số hai mươi, hai mươi hai và hai mươi bốn, được sử dụng lần lượt bởi Katia Storm, Arnold Schuttringer và viên cố vấn cảnh sát. Phần còn lại trống và tận cùng hành lang có một tấm biển nhỏ chỉ dẫn những chỗ rửa mặt, nhà vệ sinh và phòng tắm.

Người phục vụ dựng bàn, đi qua đi lại, hai cánh tay chất những chồng đĩa, trước thuyền trưởng.

- Ông Von Stern... tôi muốn nói phòng số hai mươi bốn. Ông Wolf, ông ta chưa ấn chuông gọi ông ư?

- Chưa.

- Bữa ăn sáng đã xong chưa?

- Một lát nữa...

Quả nhiên, sau khi đặt những khăn ăn vào chỗ của họ, người phục vụ cầm lấy chiếc cồng đem treo lắc lư ở cửa phòng hút thuốc.

Tia nắng mặt trời lọt qua những cửa sổ làm sáng loáng những lá cờ hiệu nhỏ của công ty đặt trên những chiếc bàn.

Mới cạo râu, còn cảm thấy mùi xà phòng, Petersen mặc bộ complet dạ làm cho ông to béo hơn và hơi vụng về. Bàn tay đặt lên lưng ghế tựa của mình, ông đợi mọi người ngồi vào bàn. Evjen và người phụ nữ trẻ cùng đến, kết thúc cuộc nói chuyện về những môn thể thao mùa đông ở Chamonix và ở Tyrol. Schuttringer vẫn giữ nguyên bộ mặt của buổi sáng khi ông ta hoàn thành những động tác tập thể dục.

Trước khi ngồi xuống, thuyền trưởng ngoảnh mặt về phía hành lang với cảm giác thiếu cái gì đó và sau đó hẳn ông nhớ tới nỗi lo lắng không rõ ràng ấy. Bởi vì, đúng lúc đó, mọi người nghe thấy một tiếng kêu lạ lùng bắt đầu nghèn nghẹn rồi cuối cùng là dữ dội. Người ta cam đoan đó là tiếng kêu hấp hối!

Katia quay ngoắt về phía thuyền trưởng. Evjen đang nói chuyện gì đó với cô bạn liền ngưng giữa câu. Schuttringer vừa cầm lấy khăn ăn đã đặt xuống, hỏi:

- Có chuyện gì xảy ra thế?

Petersen đi vài bước về phía cửa, nhận rõ người phục vụ mặc áo vest trắng đứng sát vách trong hành lang, trước chiếc cửa mở của viên cố vấn cảnh sát.

Người phục vụ gập cánh tay che kín mặt, nhún mình xuống như gắng sức đẩy lui bức tường. Chính anh ta là người kêu lên. Nhưng anh ta không thể kêu thành tiếng. Đôi chân anh ta lả đi.

Thuyền trưởng chạy vượt phần đường còn lại. Đến cửa, ông dừng phắt lại, hai tay nắm chặt, hàm cứng lại. Phải chăng ông đã không chờ đợi điều gì đó tương tự?

Chiếc chăn từ giường trôi xuống đất. Chiếc đệm xiêu vẹo, những tấm khăn trải giường cuộn lại thành búi, vấy máu. Trên mặt của Sternberg cũng có một chiếc khăn trải giường như thể người ta muốn bắt ông phải im lặng. Và giữa ngực hở ra do không cài khuy áo ngủ có hai ba vết chém, những vết máu, những vệt ngón tay dầm máu.

Một bàn chân trần thò ra khỏi giường, trong veo, mà Patersen chỉ cần sờ lướt để tin chắc là đã chết.

Người phục vụ không nhúc nhích. Người ta nghe thấy tiếng răng anh ta đánh lập cập và anh ta vẫn khăng khăng gập cánh tay che lấy mặt. Ba hành khách tiến lên, ngập ngừng. Evjen đi đầu.

- Thế này là sao? - Ông ta hỏi.

Vào lúc ấy, thuyền trưởng nhận thấy người phụ nữ trẻ chưa nhìn thấy xác chết nhưng hẳn đã trông thấy những vết máu nên bấu những ngón bàn tay phải vào cánh tay Bell Evjen. Cũng đúng lúc ấy ông có cảm giác Schuttringer dù đeo kính cũng không thấy rõ lắm. Người Đức vẫn tiến lên. Anh ta đứng một lúc lâu ở ngưỡng cửa, đôi lông mày nhíu lại, sau đó thốt lên:

- Ai đấy?

- Cô hãy bình tĩnh - Evjen vừa nói vừa vỗ vào bàn tay Katia - Cô đừng ở lại đây...

Bởi vì dần dần cô ta buông thả cho niềm xúc động của mình mà người ta có thể dự kiến cái lúc mà cơn kích động bùng nổ.

- Hãy đưa cô ấy đi! - Thuyền trưởng giận dữ thét lên.

Ông đẩy lui Schuttringer.

Cánh cửa cuối thông với bếp đã mở ra và ta thấy những bóng dáng lạ lùng còn ngập ngừng.

- Vào đi - Petersen ra lệnh cho người phục vụ.

- Không! Không phải thế... - Người này rên rỉ.

Một lúc sau, thuyền trưởng không lý giải được thế nào mà ông nắm lấy cánh tay kẻ đối thoại làm gã xoay tròn trong buồng số hai mươi bốn mà ông đá chân để đóng cửa lại.

- Ông ta có bấm chuông gọi không?

- Không! Nhưng khi... khi ông nói với tôi về ông ta, tôi nghĩ nên đến gõ cửa. Muộn rồi... Tôi không nghe thấy tiếng động. Ông ta không trả lời... Tôi từ từ mở cửa... Hãy để tôi đi...

Anh ta lại thốt lên tiếng kêu sợ hãi bởi vì trong lúc cử động anh ta đã lướt nhẹ bàn tay vào bàn chân trần của người chết.

- Ừ, đi đi!... Bảo lại đây..

- Ai ạ?

- Không ai cả! Tôi không biết...

Ông có thể nói với ai? Ông là thuyền trưởng. Không ai có quyền gì trên tàu ngoài ông.

- Đi đi! Đóng cửa lại.

Cái xác không làm ông sợ và ngay cả bàn chân ấy thò ra làm rối những cử động của ông, ông vẫn đặt nó lên giường ở phía bên kia.

Thật ngẫu nhiên, ông sờ ngực người chết. Thi hài đã cứng, lạnh giá. Hẳn tội ác đã diễn ra trong đêm. Không, máu chưa hoàn toàn đông lại. Chiếc vali của Sternberg đã được kéo ra khỏi lưới để hàng và được đặt ở sàn ngay giữa buồng. Người ta đã mở vali. Đồ đạc trong đó vứt bừa bãi trên thảm. Đó là quần áo, một bộ complet để thay đổi, những chiếc cổ hồ bột và những chiếc cravate. Còn có đôi giày bằng da dê đánh bóng. Petersen hết sức tránh đụng vào đồ vật. Nhưng ông không quyết định đi ra, tin chắc căn buồng chứa đựng chỉ dẫn nào đó về kẻ sát nhân. Ông không thấy một thứ vũ khí nào. Trái lại, khi đụng đến chiếc gối dù rất nhẹ, ông thấy những tờ báo bằng tiếng Pháp và Đức lộ ra.

Hẳn có cuộc vật lộn. Nếu không, không cần vo viên chiếc khăn trải giường trùm lên đầu Sternberg. Những vết máu trên ngực do tự ông ta gây ra trong cơn hấp hối bằng những ngón tay còn nhầy máu.

Từ vẻ ngoài căn buồng và thi hài toát lên một cảm giác đột ngột về tính cô độc, đồng thời là thiếu kinh nghiệm và vụng về. Cảnh xảy ra hẳn ghê gớm. Bị bất ngờ ở trên giường, ông ta đã vật lộn. Còn kẻ kia tiếp tục đánh hú họa, cố bằng mọi cách buộc nạn nhân của y câm miệng.

Mọi người không nghe thấy gì hết. Những hành khách ở những buồng gần kề khẳng định đã ngủ ngon.

Chiếc veston treo ở mắc áo. Petersen lục các túi, chúng đều trống rỗng, nhưng trong chiếc áo choàng, ông tìm được cái ví trong đựng năm mươi nghìn mark, những tấm danh thiếp mang tên Sternberg, những lá thư và một phiếu đi tàu hoả ở Đức miễn phí. Xong rồi, thuyền trưởng mới lấy từ túi nhỏ bức ảnh chân dung một thiếu nữ trạc mười lăm tuổi có đôi mắt to đen, mái tóc hầu như xoăn.

Ông không nghĩ tới chuyện vuốt mắt cho người chết. Ông dè dặt phủ chiếc khăn trải giường lên người ông ta.

Khi ông đi ra, ông thấy Evjen và Schuttringer đang bước những bước dài ở hành lang và cùng lúc ngẩng đầu về phía ông.

- Tôi không có gì để nói cả! - Ông trả lời câu hỏi thầm lặng của họ - Nửa đêm chúng ta sẽ tới Stavanger. Cảnh sát sẽ quan tâm tới vụ này. Cô Storm đâu?

- Trong buồng cô ấy! Cô ấy yêu cầu mọi người để cô ta ở một mình.

Ông cũng định trở về buồng mình, nhưng đổi ý, ném những tờ báo và chiếc ví lên ghế nằm của mình khi đi qua và đến ngồi vào bàn.

Một lúc sau, hai người đàn ông quyết định làm theo ông.

Người phục vụ, đảo lộn, còn xốn xang, phục vụ họ mà không biết mình làm gì.

Họ ăn, nhưng để tỏ ra không lúng túng, Petersen đứng lên trước khi kết thúc bữa ăn vì đột nhiên ông nghĩ là mình quên rửa tay.