Chương 2 Tối giản không gian sống

Nhà tâm lí học Elise Boulding đã nói: “Xã hội tiêu dùng khiến ta cảm giác rằng hạnh phúc nằm ở việc sở hữu vật chất, nhưng nó không thể dạy ta niềm hạnh phúc của việc không sở hữu gì cả”. Thói quen mua sắm hệt như một hành động sạc pin (mà nhiều trường hợp pin bị chai). Vừa sạc xong thì hưng phấn, chưa được bao lâu lại xìu như bóng xì hơi. Đó là 1 cái vòng không dứt, buộc người ta cứ phải mua, cứ phải thay đổi đồ dùng vật dụng liên tục.

Khi mới làm quen với nếp sống tối giản, tôi luôn trong một trạng thái phấn khích tột độ mỗi khi nhắc đến từ “tối giản” (thật ra trong trường hợp này có thể hiểu là “tối thiểu”). Sau khi nghe tôi hết lần này đến lượt khác đòi hăm hở đi tối giản cái tủ lạnh, tối giản cái kệ giày, tối giản thùng đồ chơi của con và mọi ngóc ngách trong nhà khác, chồng tôi nhìn tôi bằng cặp mắt ái ngại:

Tôi lại chẳng thấy có lý do gì để mình phải quay lại dùng từ “dọn dẹp” theo cách truyền thống. Cái từ gì mà chẳng mang lại một chút cảm hứng nào, chỉ tạo ra một áp lực khó chịu lên đôi vai của bà nội trợ lười chảy thây này! Hơn nữa, dọn dẹp chỉ đơn giản tạo cảm giác sắp xếp và lau chùi, trong khi từ tối giản lại được bắt nguồn từ việc thanh lí bớt đồ đạc. Tôi thích vứt đồ hơn là dọn đồ.

Cảm hứng là một điều cực kì quan trọng. Nó không chỉ giúp chúng ta hành động với một tinh thần sảng khoái mà còn giúp hiệu quả công việc cao hơn bao giờ hết. Nhờ có cảm hứng mà trong suốt cả tháng, tôi ráo riết và bền bỉ thực hiện công cuộc vứt đồ mỗi khi có cơ hội. Tôi không vạch ra đích đến cho mình. Nói cách khác, tôi không cần phải có một căn nhà trống hoác như những người tối giản ở Nhật. Tôi đơn giản chỉ đang từng bước một tinh gọn không gian, quyết không để những thứ không cần thiết tồn tại xung quanh mình.

Thật thần kì, tác dụng của việc tối giản không gian đến nhanh hơn tôi tưởng. Mặc dù đồ đạc trong nhà lần lượt đội nón ra đi, nhưng sự “mất mát” đó hầu như không để lại những khoảng trống mà chỉ để lại những khung trời bình an. Ở đây, xin khoe ba tác dụng lớn của việc tối giản không gian này.

NHÀ CỬA GỌN GÀNG HƠN

Tính tôi vốn bầy hầy. Cuộc đời đối với tôi quá kì thú và nhiều thứ để khám phá nên tôi không muốn phải mất thời gian quý báu của mình vào những công việc “đàn bà” như giặt giũ, lau chùi hay dọn dẹp. Chồng tôi tất nhiên cũng không mặn mòi với những công việc “đàn bà” ấy. Thằng con trai của tôi tuy chưa hiểu thế nào là đàn bà nhưng nó quá bé để sai việc lớn. Thế là chúng tôi mặc nhiên chấp thuận chơi trò “đi bộ địa hình” trong nhà mỗi ngày. Sàn nhà hầu như không có chỗ đặt chân. Bàn làm việc không có chỗ đặt cốc nước. Các cánh cửa tủ thì hiếm khi khép chặt được bởi cả núi đồ đạc bị vơ vội nhét ẩu vào trong.

Thế mà, chỉ sau một thời gian ngắn chăm chỉ vứt đồ căn nhà đã trở nên thông thoáng ra hẳn. Lạ một điều là khi bắt tay vào vứt đồ, một đứa ghét dọn dẹp như tôi bỗng dưng lại thích sắp xếp lại mọi thứ và lau chùi chúng sạch đến bóng loáng. Có lẽ do đồ ít nên được chăm chút kĩ hơn. Lâu lâu cứ đảo mắt thấy chỗ nào còn thừa cái gì là tôi thanh lí hết. Đảo hoài không thấy mục tiêu thì tôi đi đánh bóng lại các món đồ còn sót lại. Nhờ thế mà nhà cửa không còn bộn bề và luôn sạch sẽ.

TIẾT KIỆM ĐƯỢC THỜI GIAN

Tất nhiên, khi nhà cửa ít đồ đạc đi thì trước hết chúng ta sẽ tiết kiệm được thời gian dọn dẹp. Cả nhà vẫn không bỏ được tật vứt đồ đạc lung tung, nhưng vì số lượng các món không nhiều nên chúng tôi có thể giải quyết chúng một cách nhanh gọn sau mỗi câu khẩu lệnh của tôi. Ngoài ra tôi còn tiết kiệm được thời gian đi tìm những món mình cần. Thay vì phải lục tung cả bãi chiến trường để đi tìm cái điện thoại, bây giờ tôi đã biết chính xác nó nằm ở đâu.

Một lượng kha khá thời gian cũng được tiết kiệm nhờ không phải đắn đo xem hôm nay mặc gì, mang giày nào. Bài này tôi học theo Mark Zuckerberg, ông chủ Facebook. Tôi được truyền cảm hứng từ bức ảnh chụp tủ đồ cá nhân mà anh ta khoe trên mạng, trong đó chỉ đựng vài chiếc áo sơ mi và áo hoodies giống hệt nhau. Điều này đồng nghĩa với việc Mark sẽ không phải mất thời gian chọn áo. Tất nhiên, tôi không thể ra chợ mua một lố váy đầm giống y hệt nhau treo trong tủ. Vì vẫn còn chút sân si, tôi sợ mọi người đánh giá tôi ở bẩn, cả năm chỉ mặc có một cái váy duy nhất. Nhưng trên tinh thần của Mark, tôi thanh lí bớt chỉ để lại vài món đồ hay mặc. Chỉ cần vậy thôi là đã giảm bớt được rất nhiều tâm trí cho việc chọn đồ.

Obama cũng từng chia sẻ về trang phục của mình như sau “Mọi người sẽ thấy tôi mặc những bộ vest màu xám hoặc xanh. Đó là vì tôi muốn giảm bớt thời gian đưa ra các quyết định. Tôi không muốn phải đắn đo suy nghĩ xem mình nên ăn gì hay mặc gì. Bởi vì tôi còn phải đưa ra rất nhiều quyết định khác nữa.”

TIẾT KIỆM ĐƯỢC TIỀN BẠC

Tại sao vứt đồ lại tiết kiệm được tiền? Vứt đồ là lãng phí tiền bạc chứ? Vứt xong lỡ đến khi cần không có lại phải mua mới, thế thì mất thêm tiền chứ? Bạn cứ làm rồi sẽ thấy, một khi chúng ta cương quyết rũ bỏ những thứ thừa thãi trong cuộc sống của mình, thì tự động chúng ta cũng thận trọng hơn trong việc rước thêm những món đồ mới vào căn nhà của mình. Nói cách khác, bạn tiêu dùng thông minh hơn, chỉ mua những thứ mình thực sự cần chứ không mua những thứ mình thích.

Chưa ai có thể bắt được tôi ngưng cái thói mua sắm và tiêu tiền vô tội vạ. Vậy mà sau khi tối giản phòng tắm, tôi bỏ được thói quen mua chồng chéo hai ba chai dầu gội đầu hay sữa tắm. Sau khi tối giản tủ quần áo, tôi hết thiết tha với việc shopping. Sau khi tối giản kệ giày, tôi tự cảm thấy số giày hiện tại của mình đã đủ. Sau khi tối giản tủ lạnh, tôi ít đi chợ lại và mỗi lần đi cũng chỉ mua vừa đủ ăn cho một khoảng thời gian nhất định. Sau khi tối giản thùng đồ chơi của thằng con, tôi không còn rả rích mua đủ loại xe ô tô ở tiệm đồ chơi mà nó muốn mang về.