- IV -

11.

"Sợ rằng sư thầy còn phải đi thêm tám dặm đường nữa." Người đàn bà nói.

"Có nhà cửa hay quán trọn nào gần đây không ạ?"

"E không, thưa sư thầy." Nàng nhìn tôi, đôi mắt trong veo.

"Đáng tiếc. Nhưng kể cả thí chủ có cho tôi biết một nơi cách đây không xa mấy, vừa khang trang tiện nghi vừa sẵn người hầu kẻ hạ cả đêm đứng quạt hầu cho tôi ngon giấc thì tôi cũng không thể tiến thêm một bước nữa đâu. Giờ tôi ngả đâu chỗ đó là giường, ở ngoài lán hay trong kho cũng được. Xin thí chủ tùy ý định đoạt." Sở dĩ tôi nói thế là vì con ngựa mà tôi nghe tiếng hí ban nãy là của nhà này.

Người đàn bà cân nhắc yêu cầu của tôi một lúc rồi quay nghiêng, lấy cái bao vải và trút ít gạo từ đó vào cái xô gỗ để bên đầu gối. Nàng vốc một ít gạo ra bàn tay, mắt vẫn nhìn xuống sàn, bảo: "Thôi, sư thầy cứ ở đây một đêm. Gạo thì nhà tôi có đủ, nhưng nệm cho sư thầy thì không. Trên núi ban đêm trời khá lạnh nhưng bây giờ đang mùa hè, có lẽ không đến nỗi nào. Mời sư thầy vào đây, cứ tự nhiên như ở nhà."

Tôi đã tiến vào trước khi người đàn bà kịp nói hết câu và ngồi nghỉ trong hiên. Nàng bỗng đến gần tôi và vội vã bảo: "Sư thầy là người xuất gia nhưng tôi có điều này muốn cảnh báo nếu sư thầy muốn lưu lại đêm nay."

Người đàn bà nói rành rọt, tôi sợ nàng sẽ đưa ra điều kiện bất khả thi nào đó nhưng vẫn đồng ý: "Thưa vâng, thí chủ nói đi ạ."

"Kỳ thực chẳng có gì ghê gớm đâu, nhưng sư thầy ạ, tôi lúc nào cũng tò mò những việc xảy ra ở kinh đô, bất kể có muốn kiềm chế bản thân đến đâu vẫn cứ làm đủ mọi cách để nghe ngóng cho bằng được. Thành ra xin sư thầy nhớ đừng có nhượng bộ nếu tôi có năn nỉ sư thầy về chuyện đó. Tôi đã cảnh báo thầy, xin thí thầy đừng nể nang gì lời van nài của tôi mà trả lời."

Yêu cầu lạ lùng của người đàn bà đầy uẩn khúc và ngụ ý. Lời nói của một phụ nữ sống trong ngôi nhà đơn độc giữa những ngọn núi cao sừng sững và thung lũng sâu hun hút có cái gì thật bí ẩn với tôi nhưng vì điều kiện ấy chả khó khăn gì nên tôi đơn thuần gật đầu đồng ý, đáp nhỏ: "Thưa vâng, ý thí chủ đã quyết thì tôi sẽ không nói một lời về những chuyện xảy ra ở kinh đô."

Tôi dứt lời thì nàng nhận xét: "Nhà cửa dơ dáy thế này, sư thầy đâu cần giữ kẽ. Để tôi lấy nước cho sư thầy rửa chân nhé?"

"Ấy đừng. Thí chủ cần gì phải nhọc lòng đến thế, tôi chỉ muốn mượn cái khăn lau, khăn ẩm thì càng tốt. Hôm nay đi đường tôi gặp nhiều chuyện gớm ghê, từ đầu đến chân thấy nhớp nhúa bẩn thỉu. Nếu được tôi chỉ muốn lau qua cái lưng thôi ạ."

"Vâng, sư thầy nom mồ hôi mồ kê đầm đìa, chắc là đang nóng lắm. Chờ chút nhé, cái thú ở nhà trọ là người ta mời khách đi tắm trước tiên. Tôi không thể bưng đến cho sư thầy một chén trà chứ đừng nói đến mời sư thầy đi tắm nhưng dưới chân đồi có một con suối rất hữu tình. Sư thầy không ngại thì tôi đảm bảo con suối sẽ giúp sư thầy khỏe ra."

Nghe vậy tôi chỉ muốn bay vội đến con suối để tắm: "Hay quá, được vậy thì tuyệt vời!" "Để tôi dẫn đường nhé? Tôi cũng tiện ra suối vo gạo luôn ấy mà." Người đàn bà kẹp cái rá vào hông, đi dép và bước ra khỏi hàng hiên. Nàng lôi một đôi guốc cũ nhét dưới bậc thềm ra, gõ vào nhau cho bay bớt đất và đặt xuống trước mặt tôi: "Mời sư thầy cởi dép và đi đôi guốc này vào ạ."

Tôi gập người cảm tạ người đàn bà: "Cám ơn thí chủ. Xin lỗi vì đã làm phiền."

"Người ta nói hai người ngủ dưới một mái nhà dù chỉ một đêm cũng là nhờ duyên nợ từ kiếp trước, xin chớ khách sáo làm gì. Cứ tự nhiên nghe sư thầy!"

Chẳng ngờ mọi chuyện lại có vẻ tốt đẹp mặc dù ban đầu tôi có chút nghi ngại khi phải qua đêm ở ngôi nhà ấy."

12.

"Sư thầy theo tôi ra đằng này." Người đàn bà đứng dậy kẹp ngang cái rá vo gạo dưới cánh tay và nhét khăn vào trong dải thắt lưng. Nàng vấn suối tóc dày mượt bằng một chiếc lược và trâm cài, tóm lại tôi chỉ có thể nói rằng dáng vẻ nàng thật đẹp.

Tôi đã cởi dép đi đường để xỏ vào đôi guốc cũ. Khi đứng dậy liếc trộm chàng ngốc dưới hiên nhà tôi bắt gặp chàng ta vẫn đang trố mắt nhìn mình. Hình như chàng ngốc bị câm hay sao ấy nhưng vẫn cố nói ra điều gì, rốt cuộc anh ta cũng thốt nên lời nhưng chỉ bập bẹ được mấy tiếng: "Chị ơi, a... a..." Hiếu kỳ với cái đầu cạo trọc của tôi, chàng ngốc ngơ ngác giơ tay lên đầu hỏi "Sư? Sư?" Người đàn bà thấy thế mỉm cười, thỉnh thoảng gật đầu vẻ đồng tình. Chàng ngốc lẩm bẩm gì đó không hiểu nổi rồi lại tiếp tục táy máy cái rốn lồi.

Cảm thương cho người đàn bà, tôi nhìn ra chỗ khác vờ không để ý thấy tình cảm thắm thiết giữa hai người bọn họ nhưng nàng dường như chẳng bận tâm. Tôi đang theo sau nàng thì ở đâu một ông già xuất hiện bất thần từ trong khóm tú cầu, chắc là đi từ lưng nhà ra. Ông ta bập bập tẩu thuốc trên miệng, chân mang loại dép buộc dây đi đường còn thắt lưng lủng lẳng một túi da nhỏ đựng thuốc.

Ông dừng lại trước chúng tôi và chào: "Hòa thượng, xin mời." Tôi chưa kịp trả lời thế nào thì người đàn bà hỏi ông ta: "Chú tính được bao nhiêu?"

"Cô biết mà, so với la thì nó quá khôn, nhưng tôi sẽ cố cò kè và cậy thêm một thương lái có nghề. Tóm lại, thế nào cũng đủ một món vừa vặn trong hai, ba tháng gì đấy. Mai tôi sẽ đưa lại đưa tiền."

"Con rất cảm kích sự giúp đỡ của chú."

"Vâng, vâng, tôi biết rồi. Cô đi đâu thế?"

"Con với sư thầy ra sông."

"Thì ra là ra sông với tiểu hòa thượng hả? Cô đừng có quá tay nhé, tôi sẽ đợi đến khi cô về." Nói xong ông ta ngồi xuống hiên nhà.

"Sư thầy hiểu ý ông cụ chứ?" Người đàn bà mỉm cười vẻ hiểu chuyện, hỏi tôi.

"Có lẽ tôi tự đi ra sông thì tốt hơn." Tôi trả lời, lui lại một chút nhưng lão già cười hi hí vẻ tục tĩu: "Mấy người lẹ lên, đừng có đi lâu quá."

"Chú đợi bọn con về nhé! Hôm nay nhà ta đã đón hai vị khách, khéo lại có ai đó nữa không biết chừng. Giả sử có người nào ghé qua mà chỉ có Jiro ở đây thì họ chẳng biết đâu mà lần, thành thử chú chịu khó đợi đến khi bọn con về vậy."

"Được, được." Ông ta ngồi xuống bên cạnh chàng ngốc, thụi anh ta một phát vào lưng thật mạnh khiến cái bụng anh chàng rung lên bần bật nhưng ngốc ta chỉ chảy dãi, nhe răng cười. Thấy lão già đối đãi chàng ngốc như thế, tôi nhún vai và ngoảnh đi chỗ khác vì ngại nhưng người đàn bà không buồn để ý.

Lão già trêu: "Tiêu thư coi chừng kẻo tôi bắt cóc anh chồng này lúc tiểu thư đi vắng nghe chưa!"

"Chú cứ tự nhiên. Sư thầy, ta ra sông thôi."

Tôi có cảm tưởng lão đang quan sát chúng tôi nhưng tôi không còn cách nào khác ngoài theo sau người đàn bà đang dẫn đường cho mình đi vòng quanh căn nhà. Theo lối đi từ những khóm tú cầu mà ban nãy lão già xuất hiện, bấy giờ chúng tôi vòng ra sau, bên trái tôi thấy một chuồng ngựa, nghe cả tiếng ngựa dậm chân, đá vào vách nhưng lúc trời nhá nhem chẳng nhìn rõ được cái gì.

"Chúng mình sẽ theo đường này xuống con sông dưới kia. Đường không trơn nhưng hiểm trở, sư thầy cẩn thận."

13.

"Có một cây tùng thanh mảnh nhưng cao chót vót ở chỗ bắt đầu xuống dốc. Đoạn gốc cây mảnh dẻ không chia nhánh cao chừng tám hay mười thước. Đi qua cây tùng tôi dừng bước ngẩng đầu nhìn xuyên qua tán lá bắt gặp trăng mười ba, có vẻ vẫn là vầng trăng tôi nhìn ngắm mỗi ngày nhưng đêm nay nó chỉ làm tôi nhận thấy mình đã xa cách với xứ sở quen thuộc của con người lắm rồi. Người đàn bà đang dẫn đường cho tôi đột nhiên biến mất. Nhờ bám lấy thân cây tùng và dò dẫm cái dốc dưới chân mà tôi mới lại thấy nàng.

Nàng ngước lên chỗ tôi: "Sư thầy coi chừng, dưới này dốc lắm. Đôi guốc cũ sẽ làm vướng chân sư thầy, hay là sư thầy đổi lấy đôi dép của tôi nhé?" Nàng tưởng tôi bị tụt lại đằng sau vì đường khó đi, nhưng kỳ thực tôi chỉ muốn mau mau nhảy xuống suối để gột rửa tàn tích lũ đỉa để lại trên người. Tôi còn nông nóng tính làm liều lăn xuống cho mau nữa kìa.

"Không sao, không việc gì đâu ạ. Tôi đi chân đất cũng được, làm phiền tiểu thư rồi."

"Kìa, sư thầy gọi tôi là tiểu thư đấy à?" Nàng bật cười trong trẻo.

"Vâng, thì cụ già ban nãy gọi thí chủ như vậy. Không được sao? Chả lẽ thí chủ đã có chồng?"

"Không sao, nhưng vấn đề là tôi đáng tuổi cô sư thầy ấy chứ. Sư thầy nhanh chân lên một chút. Chắc tôi không đổi dép của mình cho sư thầy được vì chân sư thầy to hơn chân tôi, đế dép lại mỏng thế này thì đá sỏi trên đường sẽ làm sư thầy đau chân cho mà coi. Mà đôi dép ướt rồi, đi vào sư thầy lại khó chịu." Nàng vừa nói vừa nhét gấu áo kimono vào thắt lưng, để lộ trước mặt tôi cặp đùi trắng nõn lung linh theo từng bước chân đang mờ dần vào bóng tối.

Trong khi hai chúng tôi đang lúc hối hả xuống dốc thì một con cóc từ bụi cỏ ven đường nhảy ra trước mặt. Nàng kêu lên: "Ôi thấy ghê!" rồi thoắt cái nhảy qua, quay lại mắng: "Ngươi ở đây làm gì, không thấy ta có khách hả? Thân phận ngươi được ăn ruồi bọ đã là phúc mà dám to gan níu chân ta." Nàng nói với tôi: "Sư thầy qua đây, đừng để ý đến bọn chúng. Ở chỗ chó ăn đá gà ăn sỏi này thú vật cũng bày đặt đi ăn mày tình cảm, sư thầy thấy không, thật chả ra làm sao nhỉ?" Nói đoạn nàng dứt khoát với con cóc: "Để ta yên nghe chưa. Người ta tưởng ta là bạn bè với ngươi thì nhục cho ta lắm."

Người đàn bà quay bước, con cóc trở về núp trong bụi cỏ. Chúng tôi đi tiếp thì bắt gặp một cây cầu là khúc gỗ bắc ngang, xung quanh cỏ mọc um tùm. Nàng nói: "Chúng ta phải bước qua cầu này, xin chú ý đừng dẫm vào đất sình xung quanh, sình nhão sẽ kéo sư thầy lún xuống."

"Tôi thấy cái guốc không gây khó khăn mấy lúc đặt chân lên khúc gỗ vì khúc gỗ to đáng ngạc nhiên, chỉ việc phăm phăm bước qua. Sang đến bờ bên kia thì tiếng nước chảy róc rách đã nghe thấy rõ. Chúng tôi ở cách nhà người đàn bà khá xa, khi quay đầu lại ngước lên vách núi nơi xuất phát tôi không còn thấy cây tùng đâu nữa, trăng đã chìm dưới con dốc nhưng sáng tỏ và gần đến mức tưởng như có thể chạm đến, thực tình tôi còn không ngờ là trăng ở rất cao.

"Sư thầy đi lối này." Người đàn bà dừng lại ở cách tôi một đoạn. Có tảng đá chắn ngang dòng suối, nước chảy qua đó tạo thành xoáy. Con suối rộng chừng hai thước và lúc đứng gần tôi mới nhận ra tiếng suổi reo không đến nỗi ồn như tôi nghĩ và dòng nước trong vắt như pha lê, nhưng từ xa vọng tiếng nước đập vào ghềnh đá lởm chởm.

Bờ bên kia được hình thành bởi phần dốc của chân rặng núi. Phần đỉnh đang nằm khuất trong bóng tối nhưng sườn núi được chiếu sáng bởi ánh trăng. Trong ánh trăng huyền ảo tôi nhìn thấy những hòn đá cuội rải rác đủ mọi kích cỡ hình thù kỳ thú: cái thì nom như vỏ sò, cái trong như pha lê, cái lại tròn trịa tuyệt đối. Hình như càng nhìn thì càng thấy lắm đá hơn, có một hòn đá to hơn cả con ngựa nhô ra giữa dòng."