Chương 27 NGÔI NHÀ VEN LÀNG
Ngôi nhà trông còn cũ kỹ hơn trong trí nhớ của cô. Rêu bám dày trên những bức tường đá. Mùi rơm mục rữa và phân heo... Nghề đánh cá giúp một số ngư dân sống dọc bờ biển này giàu lên, nhưng cha cô thích mang tiền đến quán rượu hơn là về nhà. Cha. Sao người còn gọi ông ta là cha, Cáo? Cô được ba tuổi khi mẹ cưới ông ta. Hai năm và hai tháng sau cái chết của cha ruột cô.
Cây táo sau cánh cổng mà cô hay trèo lên khi còn bé, vì thế giới này không còn đáng sợ khi người ta nhìn ngắm nó từ trên cao, giờ chỉ còn lại gốc cây. Quang cảnh khiến cô gần như muốn quay ngựa đi, nhưng mẹ cô vẫn trồng hoa anh thảo trước cửa nhà như bà vẫn làm trước đây vào mỗi mùa xuân. Những bông hoa màu vàng nhạt làm Cáo nhớ lại khoảng thời gian tốt đẹp cô đã trải qua sau những bức tường cũ kỹ nhờ có mẹ. Khi còn bé cô luôn ngạc nhiên vì thứ mỏng manh như một bông hoa lại có đủ sức chống chọi lại những cơn gió và cả thế giới này. Có lẽ mẹ cô trồng những bông hoa anh thảo là để dạy cô và hai đứa em trai điều đó.
Cáo chạm nhẹ bó hoa cô giấu nơi yên ngựa. Những bông hoa đã héo từ lâu, nhưng không vì thế mà chúng kém xinh đẹp. Jacob đã tặng chúng cho cô. Những nụ hoa khô trong một thoáng cho cô cảm giác rằng anh đang bên cô. Cuộc sống của hai người kết nối với nhau bằng một bông hoa như thế.
Cánh cổng để mở như ngày xưa, khi họ đuổi cô ra khỏi nhà. Hai người anh trai và cha dượng của cô. Họ cố lấy bộ váy lông khỏi tay cô. Cáo giật nó ra khỏi tay bọn họ và bỏ chạy. Hàng tuần sau đó cô vẫn còn cảm thấy những vết bầm tím dưới bộ lông do những hòn đá họ ném theo cô. Đứa em trai út của cô trốn trong nhà cùng với mẹ. Bà nhìn chằm chằm qua cửa sổ như thể muốn dùng ánh mắt mình kéo cô lại, nhưng bà không bảo vệ con gái mình. Làm sao bà có thể? Bà còn không thể bảo vệ lấy mình nổi một lần.
Trong lúc đi về phía cánh cổng, cô tưởng như thấy lại chính mình hồi bé, bím tóc đỏ, đầu gối đầy ghẻ chóc và vết bầm tím. Celeste, mày lại chạy đi đâu rồi?
Cô đã từng cùng Jacob ở trong hang động của những kẻ ăn thịt trẻ con, hay phòng đặt lò nướng của những phù thủy hắc ám, vậy mà chưa có nơi nào cô muốn rời khỏi như nơi này. Không một lần nào tình yêu dành cho mẹ có thể mang cô trở về. Chính tình yêu dành cho Jacob mới là thứ mang cô đến đây.
Giờ thì gõ cửa đi, Celeste. Bọn họ không có nhà đâu. Không phải lúc này.
Quá khứ nhảy chồm lên cô như một con thú ngay khi bàn tay cô chạm vào cánh cửa gỗ. Nó gặm nhấm hết cả lòng tự tin và sức mạnh mà bộ lông và những năm tháng sống xa nhà mang đến cho cô. Jacob! Cáo hình dung khuôn mặt anh trong đầu, nó nhắc cô nhớ đến hiện tại, nhớ đến con cáo mà cô đã trở thành.
“Ai đó?” Giọng của mẹ cô. Quá khứ thật là một con thú khổng lồ. Những bài hát nhẹ nhàng mà bà hát ru cô ngủ... Những ngón tay bà luồn trong tóc khi thắt bím cho cô... Ai đó? Vâng, ai?
“Con đây. Celeste.”
Cái tên thoảng mùi của loại mật mà khi bé Cáo đánh cắp ở chỗ những con ong dại, và của những lá tầm ma làm bỏng đôi chân trần của cô.
Im lặng. Có phải mẹ cô đang đứng sau cánh cửa và lắng nghe tiếng đá rơi vỡ? Trên nền sân và trên da con gái bà? Dường như thời gian đã trôi qua trong vô tận trước khi cô đẩy then cài cửa.
Bà đã già đi. Mái tóc đen dài giờ đã bạc, vẻ đẹp của bà gần như đã tàn phai, bị rửa trôi đi trên khuôn mặt, từng chút từng chút một, qua hàng năm trời.
“Celeste...” Bà thốt ra cái tên, như thể đôi môi bà đã chờ đợi nó hàng bao năm nay, như một cánh bướm mà bà không bao giờ xua đi. Bà nắm lấy bàn tay cô trước khi Cáo kịp bước lùi lại. Vuốt tóc cô rồi hôn lên khuôn mặt cô. Hôn mãi không thôi. Bà ôm cô thật chặt như thể muốn lấy lại những năm tháng mà bà đã không ôm ấp đứa con mình. Rồi bà kéo cô vào nhà. Bà cài then cửa lại. Cả hai mẹ con đều hiểu tại sao.
Ngôi nhà vẫn có mùi cá và mùi mùa đông ẩm ướt. Vẫn cái bàn ấy. Vẫn những chiếc ghế ấy. Vẫn những thanh củi ấy trong lò sưởi. Ngoài cửa sổ không có gì khác ngoài những bãi cỏ và bầy bò đốm, như thể thời gian không hề trôi qua. Nhưng Cáo đã đi qua rất nhiều ngôi nhà bỏ hoang trên đường đến đây. Cuộc sống thật khó khăn khi người ta phải sống dựa vào biển cả và đất đai. Lời hứa hẹn ồn ào của những máy móc thật cám dỗ: rằng bàn tay con người có thể tạo ra tất cả, và người ta không còn phải sợ hãi trước gió và mùa đông nữa. Vậy mà chính gió và mùa đông đã làm nên những con người này.
Cáo cầm lấy chén xúp mẹ cô đưa cho.
“Con vẫn khỏe.” Đó không phải là một câu hỏi. Giọng bà nghe nhẹ nhõm. Nhẹ nhõm. Tội lỗi. Cùng thật nhiều tình yêu tuyệt vọng. Nhưng bấy nhiêu là không đủ.
“Con cần chiếc nhẫn.”
Mẹ cô đặt xuống bàn vại sữa mà bà vừa dùng rót đầy tách cho cô.
“Mẹ vẫn còn giữ nó, đúng không?”
Mẹ cô không trả lời.
“Làm ơn! Con cần nó.”
“Ông ấy không muốn mẹ đưa nó cho con.” Bà đưa sữa cho cô. “Con không biết mình còn sống được bao nhiêu năm đâu!”
“Con còn trẻ.”
“Ông ấy cũng vậy.”
“Nhưng mẹ vẫn còn sống, và đó là tất cả những gì ông ấy muốn.”
Mẹ cô ngồi xuống một trong mấy cái ghế, những cái ghế bà đã ngồi hàng giờ trong đời mình trên đó, may vá quần áo, ru những đứa con ngủ...
“Con đang yêu ai đó. Tên anh ta là gì?”
Nhưng Cáo không muốn nói ra tên Jacob. Không phải trong ngôi nhà này. “Con nợ anh ta mạng sống mình. Tất cả chỉ có thế.” Đó không phải là tất cả, nhưng mẹ cô sẽ không hiểu được.
Bà gạt mớ tóc bạc khỏi khuôn mặt. “Xin mẹ thứ gì khác đi.”
“Không. Mẹ biết mẹ nợ con cái gì mà.” Lời nói thốt ra trước khi Cáo kịp ngăn lại.
Nỗi đau trên gương mặt mệt mỏi làm Cáo quên hết cả cơn giận dữ của mình. Mẹ cô đứng dậy.
“Mẹ không bao giờ nên kể con nghe câu chuyện này.” Bà vuốt phẳng tấm khăn trải bàn. “Mẹ chỉ muốn con biết cha con là người thế nào.”
Bà lại vuốt tấm khăn trải bàn lần nữa, như thể nó có thể lau sạch những đau khổ trong đời bà. Rồi bà chậm rãi đi về phía chiếc rương, trong đó bà cất giữ một ít đồ đạc bà gọi là của riêng. Bà lấy từ trong rương ra một chiếc hộp gỗ được bọc trong vải ren đen. Đó là vải ren từ chiếc váy bà mặc trong suốt hai năm dài để tang.
“Có lẽ mẹ vẫn sống qua cơn sốt đó, kể cả khi ông ấy không đeo chiếc nhẫn cho mẹ,” bà nói trong lúc mở chiếc hộp ra.
Bên trong là một chiếc nhẫn thủy tinh.
“Con đang cần chiếc nhẫn cho một thứ còn tệ hại hơn cả cơn sốt,” Cáo nói. “Nhưng con hứa với mẹ, con sẽ chỉ dùng nó khi không còn cách nào khác.”
Mẹ cô lắc đầu và ghì chặt những ngón tay quanh chiếc hộp. Đột nhiên bà nghe thấy gì đó bên ngoài.
Tiếng bước chân và tiếng nói. Thỉnh thoảng những người đàn ông đi đánh cá trở về sớm vì biển động.
Mẹ cô nhìn cánh cửa. Cáo lấy chiếc hộp từ tay bà. Cô thấy xấu hổ vì nỗi sợ hãi cô nhìn thấy trên khuôn mặt bà. Nhưng không chỉ có sợ hãi, đó còn là tình yêu nữa. Luôn luôn là tình yêu, thậm chí dành cho người đàn ông đã đánh đập những đứa con của bà.
Cáo mở then cài khi ông ta gõ cửa. Cô ao ước mình có những răng nanh của loài cáo, nhưng cô muốn có thể nhìn vào mắt cha dượng mình. Khi ông ta đánh đuổi cô khỏi nhà, cô chỉ vừa vặn chạm đến vai ông.
Ông ta không cao lớn như trong trí nhớ của cô. Vì lúc ấy ngươi còn nhỏ, Celeste. Quá nhỏ... Ông ta là một người khổng lồ còn cô chẳng khác nào một chú lùn. Gã khổng lồ nghiền nát bất cứ thứ gì cản đường hắn. Nhưng giờ cô đã cao bằng ông ta, còn ông ta đã già đi. Khuôn mặt ông ta vẫn đỏ gay, vì rượu, vì ánh mặt trời và vì giận dữ. Giận dữ với tất cả những thứ chuyển động được.
Một phút trôi qua cho đến khi ông ta nhận ra ai đang đứng trước mặt mình.
Ông ta bước lùi lại như thể đứng trước một con rắn, bàn tay nắm chặt lấy cây gậy đang chống. Ông ta luôn có sẵn những cây gậy trong tầm tay. Gậy gộc, thắt lưng... Ông ta ném ủng và những thanh củi vào Cáo và mấy đứa con trai ông ta như thế chúng là lũ chuột đang núp sau lò sưởi nhà ông.
“Mày làm gì ở đây?” ông ta quát tháo cô. “Biến đi!”
Ông ta muốn túm lấy cô như đã từng làm trước đây, nhưng Cáo đẩy ông ta lùi lại và giật cây gậy ra khỏi tay ông.
“Để nó đi.” Giọng mẹ cô nghe run rẩy, nhưng ít nhất lần này bà đã nói gì đó.
“Tránh ra,” Cáo nói với người đàn ông mà cô từng phải gọi là cha, dù chính ông ta đã dạy cô căm ghét từ “cha” ấy.
Ông ta giơ nắm đấm lên. Đã bao nhiêu lần mắt cô dán vào bàn tay rám nắng siết chặt với những khớp ngón tay trắng bệch ấy đầy sợ hãi. Thỉnh thoảng cô mơ thấy ông ta. Với cái mõm của chó sói.
Cô không nói không rằng đẩy ông ta qua một bên. Cô muốn quên đi rằng ông ta có tồn tại. Tưởng tượng một ngày kia ông ta cũng biến mất như cha của Jacob, hoặc mẹ cô đã không bao giờ tái hôn.
“Con sẽ trở lại,” cô nói với mẹ.
Mẹ cô đứng bên cửa sổ khi Cáo bước về phía cánh cổng. Như hồi đó. Và cũng như hồi đó ba người bọn họ lại chắn đường cô, cha dượng và hai gã con trai của ông ta. Ông ta đã lấy lại cây gậy, còn đứa con lớn của ông ta cầm một cây chĩa ba trong tay. Gustave và René. Vẻ mặt của Gustave trông còn lãnh đạm hơn trước đây. René khôn lanh hơn, nhưng hắn luôn làm những gì Gustave bảo. Hắn ném viên đá đầu tiên.
Người thay đổi hình dạng. Không ai có thể hiểu em trai của Jacob đã cảm thấy thế nào rõ hơn Cáo, khi ngọc thạch mọc trên da anh, nhưng ngược lại với anh, cô luôn luôn có thể chọn mang bộ lông theo ý mình.
“Tiếp tục nào! Tìm một hòn đá đi!” Cáo quát René. “Hay là mày đợi anh mày phải bảo?”
Hắn ta cúi đầu xuống và lo lắng nhìn khẩu súng giắt ở thắt lưng Cáo.
“Cút khỏi đây ngay!” Cha dượng cô nheo đôi mắt cận thị của ông ta lại.
Cô không còn sợ ông ta nữa. Đó là một cảm giác rất thú vị. “Thierry đâu?” cô hỏi. Cô vẫn còn một người anh em trai nữa.
Gustave hẳn học nhìn cô chằm chằm. Áo sơ mi hắn ta lốm đốm vết máu cá.
“Nó ở trong thành phố,” René nói.
“Câm miệng lại!” cha hắn quát hắn.
Là con ghẻ của ông ta thật không dễ dàng, nhưng là con út của ông ta cũng khó khăn không kém. Thierry ghen tị với bộ lông của Cáo, và cô rất vui vì giờ đây cậu đã đi khỏi nhà.
“Các người biết những gì người ta nói về những người thay đổi hình dạng đúng không?” Cô giơ bàn tay lên. “Họ chạm vào ai thì người ấy sẽ mọc ra một bộ lông! Ai muốn trước nào?”
Cô dùng tay đẩy vào ngực ông ta, thật mạnh đến nỗi nhiều ngày sau nữa ông ta sẽ phải kiểm tra xem da mình có mọc lông đỏ không. Gustave chửi thề ngã loạng choạng về phía sau, và Cáo đã ra khỏi cổng trước khi ba người bọn họ lấy lại được can đảm. Trong lúc leo lên ngựa, cô nhớ lại trước đây cô đã từng vấp ngã trên bãi cỏ như thế nào, khóc nức nở và chảy máu, ghì chặt tấm váy lông vào ngực. Lần này cô đường hoàng lên đường. Cô nhìn quanh khung cửa sổ một lần nữa, nơi mẹ cô đã đứng, nhưng chỉ thấy bầu trời soi bóng trên kính cửa, và những bông hoa anh thảo cạnh cánh cửa.
Cô dừng lại một lần nữa trước khi lên đường đi Gargantua. Căn nhà đã sập, cỏ dại mọc đầy trên ngôi mộ dưới bóng bức tường đổ nát bao quanh vườn, bia mộ nhô lên giữa chằng chịt những rễ cây và cỏ khô. Một cây dẻ mọc ra phía trước mộ. Những cành dẻ nở đầy hoa, dưới gốc cây vẫn còn sót lại vài hạt dẻ từ mùa thu trước. Rêu bám dày trên tên cha cô được khắc trên bia mộ, đến nỗi những chữ cái đã thành màu xanh trên nền đá xám: Joseph Marie Auger.
Ngày còn bé Cáo vẫn thường đến đây. Cô nhổ cỏ từ dưới đất ẩm lên, đặt những bông hoa dại lên mộ và tìm kiếm trong ngôi nhà đổ nát cuộc đời mà cô và mẹ lẽ ra đã có thể sống. Đây là nơi cô gặp con cáo lần đầu tiên, trong khu rừng nằm bên rìa bức tường đổ nát cô đã cứu nó và đàn con khỏi tay Gustave và René.
“Con biết lâu rồi con không về đây,” cô nói. “Con đã xin mẹ chiếc nhẫn. Con không chắc bà có sử dụng tốt món quà của bố hay không. Thỉnh thoảng con ước gì bố để bà ấy chết và giữ lại những năm tuổi thọ đó cho mình. Những điều thế này người ta chỉ có thể nói bên mộ, nhưng thật tốt khi có thể nói ra. Có lẽ bố đã có thể bảo vệ được con. Con đã tìm được một người khác, người đã bảo vệ con trong suốt những năm qua. Không có ai con yêu nhiều hơn thế. Anh ấy thường xuyên chăm sóc con, giờ đến lượt con phải bảo vệ anh ấy.” Cáo gom mấy hạt dẻ rơi trên mộ nhét vào túi. Cô nhảy lên ngựa. Mặt trời đã lặn, và Jacob không còn thời gian để chờ đợi cô.