Chương VIII Luy-Panh nổi giận
Perenne đứng lặng đi một lúc. Phía trên cao có tiếng ầm ầm các vật bị xô đẩy, cứ như hai người bị vây đang bố trí thành lũy để chống đỡ
Nhưng phía bên phải ánh sáng đèn bấm, bị hở ra đột ngột. Ánh sáng ùa vào, và anh thấy lờ mờ trước lỗ hở, một bóng người, rồi một bóng nữa, đang lom khom lẩn trốn, đi trên mái nhà. Anh rút súng bắn nhưng không trúng, vì anh nghĩ đến Ph‘lôăngxơ và... run tay. Anh bắn ba phát nữa. Tiếng đạn đập chát chúa vào đống sắt vụn trên gác xép. Sau phát đạn thứ năm, anh nghe một tiếng kêu đau đớn.
Đông Luy lại nhảy lên thang. Anh phải mất thời giờ gỡ những thứ lỉnh kỉnh và đẩy những bao hạt khô, sây sát chân tay mới lên được tới lỗ hẹp. Anh ngạc nhiên vì thấy trên đó là mặt đất bằng phẳng: đó là đỉnh của cái bờ lớn mà cái vựa tựa vào.
Anh đi xuống chân bờ ở phía trái vựa, quay trở lại mặt trước của ngôi nhà nhưng không thấy ai. Anh lại trèo lên sang phía phải, xem xét kỹ. Mặc dù mặt nền đất trống trải, anh vẫn cảnh giác đề phòng, vì trời đã sẩm tối, kẻ thù có thể lợi dụng bóng tối, quay lại chống cự anh. Anh nhận thấy đỉnh bờ đất ở chỗ này, đi sát mép bức tường cao tới 5 mét. Chắc chắn Gattông- Xôvơrăng và Ph’lôrăngxơ đã tẩu thoát bằng lối này. Anh đi theo nền đất thoai thoải đến chỗ thấp hơn mép tường nhiều, nhảy xuống một dãi đất có trồng trọt, sát rìa khu rừng nhỏ, um tùm, mà anh đoán là nơi ẩn trốn của hai người kia. Nhưng anh thấy có đuổi tìm cũng chẳng kết quả gì vì cây rậm rạp mà trời thì sắp sập tối.
Anh trở về làng, vừa đi vừa nghĩ đến những sự kiện mới xảy ra. Thêm một lần nữa Ph'lôrăngxơ và tên đồng lõa tìm cách khử anh. Thêm một lần nữa Ph'lôrăngxơ là trung tâm của mọi âm mưu tội lỗi. Đúng vào lúc anh được biết về cái chết nghi là bị giết của ông Lăngghecnô, vào lúc anh ngẫu nhiên đi tới «vựa những người chết treo”, thấy hai bộ xương người, thì đột nhiên Ph'lôrăngxơ xuất hiện đúng như một kẻ sát nhân, một hung thần, cứ chỗ nào có chết chóc, có máu, có xác người thì có mặt...
Anh kinh hoàng, lẩm bẩm: «Một con người khủng khiếp! Một kẻ giết người mà sao có bộ mặt quí phái đến thế! Nhất là đôi mắt! Đôi mắt tuyệt đẹp, nghiêm nghị, chân thực, có thể nói là ngây thơ! Có thể đến thế được ư?
Tại địa điểm nhà thờ, phía trước quán hàng. Madơru đã trở về, đổ đầy thùng xăng và bật đèn pha. Nhận thấy ông lý trưởng đi qua, Đông Luy mời riêng ra một chỗ và nói: "Thưa ông, ông có nghe nói, cách đây vài năm, ở vùng này mất tích một cặp vợ chồng, tên chàng là Anphrê....
— Và tên vợ là Vichtôrin, phải không?? Tôi có nghe. Chuyện đã gây khá nhiều dư luận. Đó là một cặp vợ chồng khá giàu có ở Alăngxông, một hôm nào đó tự nhiên đi đâu mất, biến luôn cả của cải, cả hai vạn phơrăng là tiền mới bán nhà hôm trước... Tôi nhớ rồi! Vợ chồng nhà Đơxađơla-Marơ!...
— Xin cám ơn ông. Perenna thấy thế là đủ, và chào từ biệt ông lý trưởng ôtô chuyển bánh.
Viên cai hỏi - Bây giờ là đi đâu, thưa thầy??
— Ra ga. Ta có cơ sở để tin chắc rằng:
1- Gattông Xôvơrăng sáng nay đã nắm được những tin tức do bà Fauvin cho biết từ đêm, liên quan đến ông Lăngghecnô. Còn hắn nắm được bằng cách nào thì rồi sau sẽ rõ.
2— Hôm nay hắn đến đây rình mò trong khu vực này và trong khu nhà ông Lăngghecnô. Vì sao, để làm gì, thì rồi cũng sau này sẽ rõ.
Ta đoán hắn đến đây bằng xe lửa và hẳn cũng về bằng xe lửa.
Những giả định của Đông Luy được xác nhận ngay lập tức. Tại nhà ga, người ta cho biết là có một đàn ông và một phụ nữ tới đây lúc 2 giờ, thuê một xe ngựa ở khách sạn gần ga. Và chắc là đi xong công việc nên vừa trở lại ga, đi chuyến tàu 7 giờ 40 phút. Theo nhận đạng được mô tả thì hai người đó đúng là Xôvơrăng và Ph‘lôrăngxơ.
Đông Luy bảo Madơru: «Ta đi nhanh lên. Ta chậm sau họ một giờ —anh xem đồng hồ—Rất có thể ta đến Măng trước thằng kẻ cướp».
— Ta sẽ tới trước, thưa thầy! Và ta sẽ tóm cổ chúng. Xin thề với thầy! Cả thằng cha và con mụ.
— Đúng! Chúng có hai đứa. Có điều là...
— Điều gì, thưa thầy??
Đông Luy chưa trả lời vội. Đợi đã ngồi yên chỗ trong xe, máy đã nổ, sắp chuyển bánh, anh mới nói: «Này chú em! Chỉ có một điều là mày đừng đụng chạm đến người phụ nữ».
— Tại sao vậy??
— Mày có biết người đàn bà ấy là ai không? Mày có lệnh bắt người ta không?
— Không có...
— Thế thì để mặc tao với người ta.
— Nhưng...
— Alếchdăng! Mày còn nói thêm một lời nữa thì ta tống mày xuống lề đường, cho một mình mày muốn bắt ai thì bắt.
Madơru im tịt. Vả lại ngay tức khắc xe vọt lên với tốc độ rất nhanh, làm cho viên cai hết muốn nói gì thêm mà chỉ chú ý nhìn xa lên mặt đường và báo trước những vật cản sẽ gặp. Hàng cây hai bên đường vùn vút lùi lại. Gió quật vào là kêu rào rào. Những con vật ăn đêm sợ hãi, chạy vút ngang đường.
Madơru nói rụt rè: «Thầy cứ phóng vừa thôi. Rồi cũng tới trước mà».
Xe cũng tăng thêm tốc độ. Madơru đành im thin thít. Làng mạc, cánh đồng. Dãy đồi. Rồi đột nhiên giữa màn đêm tối ánh sáng lóe tỏa: đã tới Măng, một thành phố lớn.
— Alếchdăng! Anh có biết ga ở phía nào không?
— Dạ, biết. Rẽ phải, rồi đi thẳng!
Mndơru lầm, đúng ra là phải rẽ trái. Cho nên mất 7 phút hỏi đường, quanh quẩn. Khi xe hơi tới nhà ga thì xe lửa đã kéo còi.
Đông Luy nhảy ra khỏi ô tô, đi vào trong ga. Thấy cửa ra sân ga đã đóng, anh xô hai nhân viên định giữ anh lại, chạy được ra sân ga. Cách hai tuyến đường sắt, một đoàn tàu sắp chuyển bánh. Người ta bắt đầu đóng cửa các toa. Anh chạy dọc suốt các toa, bám lấy thanh tay nắm bằng đồng.
Một nhân viên tức giận, kêu lên: «Ông kia! Ông không có vé!».
Đông Luy cứ leo chuyền qua các bậc lên xuống, đến ngăn nào cũng thò đầu qua cửa kính ngó vào trong toa gạt những người che lấp, sẵn sàng nhảy vào ngăn có hai người kia ngồi.
Đoàn tàu chuyển bánh. Anh đột nhiên kêu lên: «Chúng nó kia rồi!». Anh đã nhìn thấy hai người chiếm riêng một ngăn. Ph'lôrăngxơ nằm dài trên ghế, đầu tựa vào vai Gattông, Gattông-Xôvơrăng đang cúi xuống, vòng tay ôm lấy nàng!
Tức giận điên lên, anh rút chốt đóng và nắm lấy tay nắm, nhưng anh bị Madơru và một nhân viên nhà ga tức giận, kéo xuống. Madơru nói thất thanh: «Thầy ơi! Thầy điên hay sao?? Không sợ toa xe cán chết ư?».
Đông Luy hét lên: «Đồ ngu! Chúng nó kia rồi! Buông tao ra!"
Đoàn xe chạy. Anh muốn nhảy lên bậc một toa khác, nhưng hai người kia níu lại. Ông trưởng ga và một số nhân viên khác chạy tới. Đoàn tàu đã đi khỏi ga.
Anh xô mọi người, gạt ngã Madơru, chạy qua sân ga, qua phòng hành lý, nhảy qua những hòm kiện ngổn ngang, chạy đến chỗ ôtô, thấy xe đã tắt máy.
«Thằng chúa cẩn thận đã tắt máy rồi! Cứ khi nào cần làm một việc ngu ngốc thì không bao giờ nó làm sai!"
Anh phóng xe như bay, còn nhanh hơn cả lúc đi tới đây. Xe vun vút qua ngoại ô Măng-sét rồi ra đường lớn. Anh quyết đến ga Sact’rơ trước đoàn tàu để bóp cổ Xôvơrăng. Hình ảnh duy nhất anh nghĩ đến là vòng tay Xôvơrăng ôm con nhân tình, làm anh tức lồng lộn. Anh rít răng, lẩm bẩm: «Hai đứa nhân tình nhân ngãi với nhau! Bây giờ thì rõ rồi! Chúng nó bày mọi trò để đổ tội lên đầu kẻ tòng phạm của chúng, Mari-An-Fauvin, chịu tiếng đã gây ra cả loạt vụ ám sát. Mari-An-Fauvin có chắc là tòng phạm với chúng không?? Hay là biết đâu chính tay cái cặp nhân tình quỉ quái này đã giết cha con ông Fauvin, rồi dùng quỉ kế làm hại nốt bà Fauvin là bức tường chắn chúng với gia tài Cốt mô-Moocninhtôn, để chúng đương nhiên hưởng gia tài đó?? Rất có thể như thế, vì tất cả mọi sự kiện xảy ra đều khớp với giả thuyết này. Và vì bản ghi những ngày tháng ta đã tìm thấy trong cuốn sách của Ph'lôrăngxơ đấy ư? Phải chăng sự thật đã chứng minh là chính Ph‘lôrăngxơ đã làm xuất hiện những lá thư?? Những lá thư tuy buộc tội Gattông-Xôvơrăng, nhưng thực ra Xôvơrăng có yêu Mari-An đâu! Mà là yêu Ph'lôrăngxơ và Ph'lôrăngxơ yêu hắn... Ph‘lôrăngxơ chính là đồng lõa với thằng cha kia, làm quân sư cho nó và sẽ chung sống với nó, cùng thừa hưởng cái gia tài kia... Đôi khi con bé ra vẻ bênh vực Mari-An. Toàn là lừa bịp, giả tạo! Hoặc cũng có thể do hối hận đột xuất và chốc lát về kết quả đã gây ra cho số phận khốn khổ của người tình địch của mình. Nhưng nó yêu Xôvơrăng. Nó sẽ thẳng tay tiếp tục mưu đồ không chút lơi tay. Và chính vì thế nên nó muốn giết ta là người có khả năng thấy rõ vấn đề. Nó chán ngấy ta. Nó căm thù ta.
Lòng ghen tuông, sự căm tức cũng làm anh nhấn thêm ga, lao xe vùn vụt. Anh quyết báo thù. Lần đầu tiên trong óc anh lồng lộn lên cái ý muốn giết người.
Đội nhiên anh kêu lên: "Đồ con chó! Sao tiếng động cơ lại lạch bạch thế này! Madơru! Madơru đâu??".
Mndơru chui từ chỗ ẩn kín trong xe ra: Dạ! Sao thầy biết là tôi ở trong xe??»
- Thằng chí ngu! Mày tưởng lúc mày bám vào bậc xe ta không biết à?? Mày chui rúc vào chỗ ấy khoái lắm đấy nhỉ!
— Lạy thầy!?Gò bó lắm ạ! Tôi tưởng phát sốt lên được!
— Đáng kiếp! Đó là bài học cho mày! Này, mày mua ét xăng ở đâu đấy??
— Ở một cửa hàng tạp hóa.
— Cửa hàng là đồ ăn cắp! Xăng bẩn. Các bugi bị bám bẩn rồi!
- Thế??
— Thế mày không nghe thấy tiếng máy lạch bạch đấy à? Thằng ngốc!
Đúng là thỉnh thoảng máy cứ lạch bạch, nhưng rồi trở lại bình thường. Được một lúc nó lại giở quẻ, hỏng một đèn pha. Nhưng xe vẫn lao vun vút được một lúc nữa, rồi chết máy hẳn, đứng sững lại. Đông Luy gầm lên: «Chết cha rồi! Thế là hỏng mẹ nó cả??».
— Thưa thầy! Thì ta phải chữa máy vậy. Ta không tóm được thằng Xôvơrăng ở Sact’rơ thì tóm nó ở Pari vậy, có sao đâu?
— Thằng ngu! Thằng ngu! Chữa xong xe thì mất mẹ nó một giờ. Mà rồi nó sẽ lại giở quẻ! Mày có mua xăng đâu, mày mua.. nước đái?!
Đông Luy lồng lộn như điên, điên vì ghen. Anh muốn đập tan hết xe. Anh dằn vặt, hành hạ Madơru đủ điều. Anh chửi bới Ph'lôrăngxơ, qui cho nàng mọi tội giết người, bảo Madơru phải bắt nàng ngay, nếu không thì anh sẽ giết nàng.
Madơru chịu đựng cơn giận dữ của thầy, nói ngọt đỡ đòn.
Đông Luy nói mãi cũng mệt. Hai người ngủ lại trong ô tô sau khi đã kỳ cạch chữa mãi mới xong xe.
Sáng hôm sau, hai người dậy muộn. Mãi đến 6 giờ Madơru mới đón được một xe máy đi Sact‘rơ mua xăng khác về thay.
9 giờ, hai thầy trò khởi hành. Đông Luy đã lấy lại được bình tĩnh. Anh bảo viên cai: «Đêm qua ta đã nói lung tung khá nhiều nhưng không phải là quá đáng. Nhiệm vụ của ta là phải làm tất cả để cứu bà Fauvin và để bắt được tên thủ phạm thật sự. Có điều là việc này chỉ riêng ta chịu trách nhiệm và ta thề với anh rằng ta sẽ làm tròn. Đêm nay Ph'lôrăngxơ Lơvatxa sẽ vào nằm nhà tù.
— Tôi sẽ giúp đỡ thầy— Madơru nói với vẻ hơi kinh dị.
— Ta không cần ai nhúng vào. Anh mà động vào một sợi tóc của con bé thì ta cho anh nhừ đòn, hiểu chưa??
— Thưa thầy, vâng!
- Vậy thì anh cứ mặc ta.
Cơn tức giận dần dần trở lại. Đông Luy thể hiện bằng việc tăng tốc độ làm cho Madơru tưởng như thầy báo thù mình. Xe vút nhanh qua Sact‘rơ, Rămbuiê, Sơvrơdơ, Vecxây như cơn gió lốc. Rồi đến Xanh-Clu, rừng Bulô-Nhơ...
Đến quảng trường Côngcoocdơ, thấy xe đi thẳng Tuylơri. Madơru hỏi:
- Thầy không về nhà ư?
— Không! Việc gấp nhất?trước mắt là phải báo cho MariAn-Fauvin biết đã tìm ra kẻ giết người để bà ta không còn ý định tự sát nữa.
— Thế thầy đi đâu bây giờ?
— Đến gặp ông quận trưởng.
— Ông Betinaliông đi vắng. Chiều mới về.
— Thế thì ta đến gặp ông thẩm phán.
— Đúng trưa ông thẩm phán mới đến tòa. Bây giờ mới 11 giờ.
— Được. Để ta xem.
Macdơru đã nói đúng. Ở tòa án không có ai.
Đông Luy đi ăn cơm ở một tiệm quanh đó. Còn Madơru, sau khi đã qua sở an ninh quay lại tìm????????anh và dẫn anh đến tòa án. Thấy anh quá dao động và quá lo lắng, Madơru hỏi: "Thầy vẫn quyết định như thế?»
— Hơn bao giờ hết. Trong khi ăn cơm ta đã đọc báo. Ma ri-An - Fauvin, sau?lần tự sát thứ hai, được cứu sống, lại tự đập đầu vào tường nhà giam. Người ta đã bắt bà ta mặc áo bó để hạn chế cử động. Nhưng bà ta tuyệt thực. Nhiệm vụ của ta là phải cứu bà ấy.
— Cứu bằng cách nào??
— Bằng cách tìm ra đích danh tên thủ phạm. Ta báo ông biện lý, và đêm nay ta sẽ dẫn Ph'lôrăngxơ— Lơvatxơ sống hay chết đến cho các anh.
— Thế còn Xôvơrăng??
— Không sớm thì muộn tao cũng tóm nốt được nó trừ phi chính thằng kẻ cướp ấy nó giết được tao.
— Thưa thầy...
— Thôi, cấm!
Một số nhà báo đến săn tin tức. Họ nhận ra anh. Anh nói với họ: "Các ông có thể đăng tin là kể từ giờ phút này tôi đứng về phía bà Mari-An-Fauvin và tôi đem hết sức mình để minh oan và để cứu bà ta».
Mọi người ngạc nhiên kêu lên: Chả phải chính anh đã làm cho bà Fauvin bị bắt đấy ư?? Chả phải chính anh đã tìm ra mọi chứng cớ xác đáng để buộc tội bà ta đó sao??
Anh nói: "Tôi có đủ lý lẽ để hủy dần từng cái bằng chứng ấy. Mari-An-Fauvin là nạn nhân trong mưu đồ của những kẻ khốn nạn nhất đã dùng những thủ đoạn hiểm độc, những quỉ kế để làm hại bà ta và làm cho tôi suýt nữa kết tội bà ta và đưa ra trước pháp luật.
— Nhưng còn những vết răng??
— Chỉ là một sự trùng hợp lạ lùng. Ta cần thấy rõ nếu bà Fauvin đã khôn ngoan thực hiện được những vụ ám sát như vậy thì không khi nào lại ngu dại đến mức để lại vết in hai hàm răng của mình.
— Tuy nhiên...
- Bà ta vô tội. Tôi sẽ nói với ông biện lý như vậy. Cần báo bà ta biết ngay là người ta đang gỡ mối oan cho bà ta, vì phải nhóm ngay tia hy vọng trong bà ta. Nếu không thì bà ấy sẽ tự sát cho kỳ được, và cái chết của bà ta sẽ đè nặng lên lương tâm những kẻ đã kết tội oan một con người. Cần phải...
Bỗng anh ngừng bặt, mắt nhìn không rời khỏi một nhà báo đang cắm cúi ghi chép ở một góc riêng. Anh nói nhỏ với Madơru: «Mày có biết thằng cha kia tên là gì không?? Ta cảm thấy là đã gặp hắn ở đâu!».
Đúng lúc đó một viên cảnh vệ mở cửa phòng, mời Đông Luy Perenna vào gặp ông hiện lý ngay, sau khi ông vừa nhận được tấm danh thiếp của Đông Luy.
Anh và Madơru cùng đi vào. Nhưng vừa vào khỏi cửa phòng, anh bật kêu lên một tiếng và bảo vội Madơru: "Chính nó! Chính là thằng Xôvơrăng cải trang. Chạy ra bắt nó ngay. Nó vừa lủi mất rồi. Chạy nhanh lên!".
Cả hai cùng vội lao ra. Theo sau là các nhân viên bảo vệ và các nhà báo. Dần dần hai người bỏ xa họ. Ba phút sau hai người đã vượt qua đường ngầm thông giữa sân phía trong và sân phía ngoài. Tới sân này có người cho biết là vừa thấy một người đi nhanh qua đó. Nhưng lời chỉ dẫn sai. Hai thầy trò phải mất thời giờ dò hỏi mới biết đích xác là người kia đã lẩn đi theo???phố Tòa án và tới đường cột Đồng hồ thì nhập bọn với một phụ nữ rất xinh đẹp. Tất nhiên phụ nữ đó là Ph'lôrăngxơ - Lơvatxơ. Cặp đó lên xe buýt đi tới ga Xanh - Lada.
Đông Luy trở lại một phố nhỏ, ở đó anh để chiếc xe ô tô riêng của anh, có thuê một em nhỏ trông coi. Anh lên xe, lái gấp về ga Xanh-Lada. Tới đây anh lại bị lạc hướng, và mất thêm một giờ nữa mới biết chắc chắn là chỉ có một mình Ph'lôrăngxơ lên xe buýt đi về quảng trường Cung điện Buốc bông.
Như vậy là cô ả đã trở về. Ý nghĩ sẽ gặp lại cô làm anh điên tiết. Dọc đường anh lầm bầm những lời dọa nạt, báo thù, chửi rủa. Nhất định anh phải trị con bé này dù việc đó làm cho anh đau khổ, cay đắng.
Nhưng tới quảng trường Cung điện Buốc-bông anh dừng chững xe lại. Bên trái bên phải đường có nửa tá người mà anh nhận ra ngay nghiệp vụ qua dáng dấp đi đứng. Và Madơru trông thấy anh, vội quay ngoắt đi, đứng ẩn bên một cánh cổng.
Anh gọi: Madưru!.
Viên cai tỏ vẻ ngạc nhiên khi nghe gọi tên mình. Y đi đến bên ô tô: «ơ kìa, thầy đây ư??”.. Nét mặt y tỏ ra lúng túng, làm cho Đông Luy cảm thấy lo lắng. Anh hỏi:
- Này! Có phải vì tao mà mày cùng những người kia lẩn quẩn trước cửa khách sạn của lao không?.
Madơru vẫn lúng lúng, trả lời: Sao thầy lại nghĩ thế?? Thầy thừa biết là hiện nay thầy đang được dành mọi sự ưu ái».
Đông Luy giật thót người. Anh hiểu ra, Madơru đã bội ước! Vừa vì lương tâm nghề nghiệp, vừa vì muốn tránh cho thầy những mối nguy hiểm do cái tính si mê khốn khổ có thể gây ra, nên Madơru đã tố cáo Ph'lôrăngxơ-Lơvatxơ.
Anh nắm chặt tay để cố nén cơn giận đang sôi lên. Đột nhiên anh nhớ lại những khuyết điểm của anh bộc phát từ hôm qua trong cơn ghen điên loạn và anh cảm thấy giờ đây không có gì chuộc lại được. Anh mất cả phương hướng hành động.
Anh hỏi Madơru: «Mày có lệnh bắt..?.”
Madơru lúng túng:
- Vâng, cũng là ngẫu nhiên... Tôi gặp ông quận trưởng trở về. Tôi báo cáo về vấn đề cô ả. Đồng thời ông quận trưởng cũng phát hiện ra là tấm ảnh mà ông ấy cho thầy mượn...Vâng ảnh Ph'lôrăngxơ - Lơvatxơ... đã bị thầy sửa biến dạng đi. Cho nên khi tôi nói đến tên Ph'lôrăngxơ thì ông ấy nhớ ra ngay.
Đông Luy hỏi lại, gay gắt hơn
- Mày có lệnh bắt??.
— Dạ... thưa thầy... vâng! Không thể khác được... ông Đetmaliông...ông biện lý...
Nếu lúc ấy trên quảng trường không có đông người thì chắc chắn Đông Luy đã giáng cho Madơru một cú quai hàm nên thân. Nhưng có lẽ Madơru cũng đã đề phòng như vậy nên y đứng cách thầy khá xa. Y nói vừa như xin lỗi, vừa như dỗ dành:
— Vâng thưa thầy, đây chính là ý tốt đối với thầy. Phải làm thế chứ ạ! Thầy nghĩ xem: chính thầy đã nói như ra lệnh cho tôi: "Phải thanh toán còn bé này! Tao mệt mỏi lắm rồi! Mày bắt nó nhé! Đôi mắt nó làm cháy lòng ta!... Nó là một chất thuốc độc...».Vậy thì, thưa thầy, tôi có thể nào làm khác được?? Nhất?định phải làm thế chứ còn gì nữa??... Vả lại, thêm nữa, phó phòng Vơbe...
— Vơbe cũng biết chuyện này à?
— Vâng, biết. Vì ông quận trưởng cũng hơi ngờ ngợ đối với thầy từ khi ông ấy biết chuyện sửa biến dạng tấm ảnh... Cho nên độ nửa giờ nữa thì Vơbe sẽ đưa người đến tăng viện. Phó phòng Vơbe mới được biết là người phụ nữ đến nhà Gattông-Xôvơrăng ở Nơi-y, rất xinh đẹp và tên là Ph‘lôrăngxơ. Đôi khi người ấy còn ngủ đêm ở đấy nữa.
Đông Luy rít lên: «Mày nói láo... nói láo...».
Trong anh lại trào lên mối căm hờn. Anh theo dõi sát Ph'lôrăngxa với những ý đồ chưa xác định được rõ vàng. Bây giờ thế là nàng lại sắp tuột khỏi tay anh. Anh hoang mang chưa có hướng hành động cụ thể, bối rối trong một tình yêu khó tả, khi thì muốn giết chết người mình yêu cho hả dạ, khi thì muốn tự tử quách đi cho nàng thoát nạn.
Có tiếng rao báo. Anh mua một tờ «Báo buổi trưa». Anh thấy ngay hàng tít in bằng chữ lớn: «Tuyên bố của Đông Luy Perenna. Bà Fauvin vô tội. Sắp bắt được các thủ phạm".
Anh nói lớn tiếng: «Phải, phải! Tấn bi kịch sắp kết thúc. Ph'lôrăngxơ sắp phải đền nợ máu. Cho đáng kiếp! ».
Anh nổ máy, cho xe vượt qua cổng lớn. Tới sân, anh bảo người lái xe vừa ra đón anh: «Thử lại xe cẩn thận, và luôn luôn sẵn sàng. Tôi cần phải đi bất kỳ lúc nào». Anh nhảy ra khỏi xe, gọi viên quản lý khách sạn: «Cô Lơvatxơ có nhà không??».
- Thưa có. Cô ấy ở trong phòng riêng.
— Cô ấy ra đi từ hôm qua phải không?
— Vâng, cô ấy nhận được bức điện báo người dì ở ngoài tỉnh bị ốm. Cô ấy đi tỉnh thăm và về đây từ đêm qua.
— Tôi cần nói chuyện với cô ấy. Ông bảo cô ấy đến đây. Tôi chờ.????
— Tại văn phòng của ông??
— Không, tại gian phòng nhỏ, ở trên gác.
Anh thích làm việc tại cái gian nhỏ ở gác hai này hơn, từ sau khi anh bị tấm màn sắp sập, suýt chết. Ở gian nhỏ này yên tâm hơn, tĩnh mịch hơn. Những giấy tờ quan trọng anh đều để ở đây. Luôn luôn anh giữ chìa khóa trong người, loại chìa đặc biệt có ba rãnh và có lò xo bên trong.
Madơru đã theo anh tới sân. Anh lôi tay viên cai tới bậc thềm: «Mọi việc trôi chảy! Ta tưởng Ph'lôrăngxơ không về, vì nghi ngại... Bây giờ thì cô ả đừng hòng thoát!».
Hai người đi qua phòng đợi, lên gác tầng trệt.
Madơru xoa tay: “Bây giờ tôi thấy thầy cư xử có lý hơn”.???????
— Ừ, thôi! Ta quyết định rồi. Mày biết không?? Ta không muốn để bà Fauvin phải tự sát. Và muốn thế thì ta chỉ có mỗi một cách là ta hy sinh Ph'lôrăngxơ.
— Và thầy không buồn lòng chút nào??
— Không! Không một chút hối hận.
— Nghĩa là thầy tha lỗi cho tôi?
— Ta cám ơn mày.
Anh tống cho Madơru một quả quai hàm chính xác, trời giáng.
Mailơru ngã xuống, không kêu một tiếng, ngất đi trên bậc cầu thang của tầng gác thứ hai.
Ở cuối chiếu nghỉ cầu thang có cái hẻm chứa các đồ linh tinh bỏ đi. Đông Luy bỏ Madơru vào hẻm, đặt ngồi xuống nền, lưng tựa vào một cái hòm, nhét khăn vào miệng buộc chặt bằng một khăn mặt, trói cổ chân cổ tay bằng những tấm khăn trải bàn cột chặt vào những đinh móc.
Thấy Madơru đã hồi tỉnh, anh bảo: "Thế là mầy có đủ các thứ: khăn bàn, khăn mặt.., một quả lê trong mồm để ăn cho đỡ đói. Cứ yên tâm ở đây nhé rồi cố gắng ngủ một giấc. Khi tỉnh dậy mày sẽ tươi như đóa hoa hồng».
Anh đóng cửa hẻm, nhìn đồng hồ: «Ta còn một tiếng đồng hồ nữa. Tốt lắm».
Lúc này, ý định của anh là: Phỉ nhổ vào mặt Ph'lôrăngxơ, chửi rủa nàng về những tội ác mà nàng đã phạm, buộc nàng phải viết và ký một bản thú tội. Rồi sau khi Mari-An-Fauvin đã đảm bảo được cứu thoát, sẽ hay.. Có thể anh sẽ quẳng Ph'lôrăngxơ vào xe, đem giấu nàng tại một nơi, dùng làm con tin để ép buộc luật pháp. Hoặc có thể.. Nhưng thôi, anh không dự kiến trước những hành động nữa. Điều cần thiết ngay bây giờ là đối đầu, đối chứng và giải thích cho ra lẽ.
Anh chạy về phòng riêng của anh, vỗ nước lạnh vào mặt. Chưa bao giờ anh thấy bị kích thích ghê gớm đến thế, thấy lương tri diễn biến mù quáng đến như thế.
Anh lẩm bẩm: “đúng là cô ả! Ta nghe thấy rõ!...Cô ả đang ở dưới cầu thang... Hai người mặt đối mặt, không có thêm một ai..”
Anh đã tới chiếu nghỉ cầu thang, trước gian phòng nhỏ. Anh lấy chìa khóa, mở cửa. Anh kêu lên một tiếng khủng khiếp.
Gattông-Xôvơrăng đứng đó. Trong gian phòng kín, hai tay khoanh trước ngực. Gattông-Xôvơrăng đứng chờ anh.
Chương IX
Tâm sự của Xôvơrăng
- Gattông-Xôvơrăng!
Theo bản năng, Đông Luy lùi lại, rút súng ngắn nhắm vào tên kẻ cướp và ra lệnh: «giơ tay lên! Không thì ta bắn!».
Xôvơrăng không tỏ vẻ bối rối. "Y hất đầu ra hiệu cho thấy hai khẩu súng ngắn mà y đã đặt trên bàn, xa y, và nói: những vũ khí của tôi kia! Tôi đến đây không phải để dùng vũ lực với nhau, mà là muốn nói chuyện».
Sự bình tĩnh ấy làm Đông Luy điên tiết: "Anh vào đây bằng cách nào?? Anh mở cửa bằng chìa khóa giả phải không? Nhưng cái chìa giả này anh làm thế nào... bằng cách nào?».
Người kia không trả lời.
Đông Luy dậm chân: "Nói đi...Nói đi... Không thì...”
Nhưng Ph'lôrăngxơ đã chạy tới. Nàng qua trước mặt anh mà không bị anh giữ lại. Nàng lao tới Gattông- Xôvơrăng, và coi như không có một Đông Luy, nàng nói:
"Tại sao anh đến đây?? Anh đã hứa với tôi là không đến... Anh đã thề kia mà! Anh đi đi..!”
Xôvơrăng giơ tay ra, ấn Ph'lôrăngxơ ngồi xuống: "Cứ để mặc tôi. Ph'lôrăngxơ! Tôi hứa chỉ là cốt để cho em yên lòng. Cứ để mặc tôi".
— Không, không! — nàng nói lại với vẻ kiên quyết— Không! Anh đừng rồ dại như thế. Tôi cấm anh không được nói nửa lời. Tôi van anh. Đừng có tìm cách... như vậy.
Anh kia nhẹ nhàng vuốt trán nàng, xoa mớ tóc vàng óng của nàng, người hơi cúi xuống nàng: "Em cứ để mặc tôi làm, Ph'lôrăngxơ! — anh ta khe khẽ nhắc lại.
Ph'lôrăngxơ im lặng, như bị chinh phục vì giọng nói êm dịu. Anh ta còn nói thêm nữa, nhưng nhỏ quá, Đông Luy không nghe thấy được, nhưng chắc là để trấn an và làm nàng phải khuất phục.
Trước mặt họ, Đông Luy không phác một cử động. Anh vẫn thẳng cánh tay, ngón tay trên cò súng, nhắm vào kẻ thù.
Khi nghe người kia anh anh em em, anh rùng mình, ngón tay lên gân, và anh tự lấy làm lạ là sao còn chưa bóp cò, tuy cơn ghen đang bốc lên như lửa. Rồi đến lúc người kia vuốt tóc Ph'lôrăngxơ.
Anh hạ tay xuống. "Thôi được! Rồi tao sẽ giết chúng mày! Sẽ làm gì chúng mày là tùy ý tao! Vì chúng mày đang ở trong tay tao. Không có cái gì có thể ngăn cản được tao trả thù!».
Anh bỏ hai khẩu súng của Xôvơrăng vào ngăn kéo. Anh đi ra phía cửa, định đóng cửa. Nhưng anh nghe tiếng chân bước lên cầu thang, và viên quản lý khách sạn đang đi lên, tay bưng chiếc khay. Anh hỏi: “Lại có chuyện gì đấy nữa?”
— Dạ, có một thư khẩn, người ta bảo tôi đưa ông Madơru.
— Madơru đang ở đây với tôi. Cứ đưa bức thư cho tôi, và đừng quấy rầy tôi nữa.
Anh xé phong bì. Bức thư viết vội bằng bút chì, mang chữ ký của một trong các viên thanh tra đang bao vây khách sạn. Nội dung như sau:
«Ông cai hãy coi chừng! Gattông-Xôvơrăng đang ở trong nhà. Theo hai người ở trước cửa khách sạn cho biết, thì người «nữ quản lý» của khách sạn đã về được một tiếng rưỡi đồng hồ, trước khi chúng tôi đến thay phiên gác. Sau đó người ta thấy chị ta ló ra cửa sổ. Một lúc sau thấy chị ta mở hé cái cửa của hầm rượu ở phía dưới thấp. Rồi một người đàn ông xuất hiện, đi men dọc tường và biến vào trong hầm. Theo mọi người tả hình dáng thì đó chính là thằng Gattông- Xôvơrăng. Vậy ông cai phải coi chừng cẩn thận. Chúng tôi chỉ chờ ông báo hiệu là xông vào ngay".
Đông Luy suy nghĩ, bây giờ anh hiểu ra vì sao “tên kẻ cướp” đã lọt vào êm thấm như thế và đã có chỗ ẩn nấp chắc chắn như thế! Thì ra trước đến nay anh vẫn ở trong nhà của một tên kẻ thù ác liệt! Nhưng bây giờ thì thằng cha đây rồi! Và cô ả cũng đây rồi! Hoặc ăn đạn của ta; hoặc đút tay vào còng của cảnh sát! Tùy cho chúng mày lựa chọn».
Anh đóng cửa, cài then, kéo cái ghế đến trước mặt hai người kia ngồi xuống và nói: «Nào thì chúng ta nói chuyện!»,
Gian phòng chật hẹp. Ba người ngồi sát nhau, Đông Luy vừa ghét cay ghét đắng vừa vô cùng giận hai người kia, nói chì chiết. «Nào! Nói đi chứ! Ta đã để cho một lúc ngừng chiến. Bây giờ đã đến lúc nói ra những điều cần nói. Anh có sợ gì không? Anh có hối tiếc về cách hành động của anh không?».
Người kia mỉm cười bình tĩnh, và nói:
- Tôi chẳng sợ gì cả. Tôi cũng không hối tiếc vì đã đến đây, vì tôi đã cảm thấy trước, rất rõ ràng, là chúng ta sẽ thỏa thuận được với nhau.
— Thỏa thuận với nhau? — Đông Luy dướn người lên.
— Sao lại không??
— Một hợp đồng liên kết giữa ta và anh!
— Tại sao không?? Ý kiến này đã đến với tôi nhiều lần. Nó trở thành kiên định từ lúc nãy, ở hành lang tòa án, và nó đã trở thành hoàn toàn khẳng định khi tôi đọc mục tin tức in trên báo: «Tuyên bố hấp dẫn của Đông Luy Perenna. Bà Fauvin vô tội».
Gattông-Xôvơrăng nhỏm người lên, khe khẽ nhấn mạnh lời nói bằng cử chỉ. "Tất cả vấn đề là ở đấy, thưa ông! Ở trong bốn tiếng "bà Fauvin vô tội». Bốn tiếng này ông đã viết, ông đã trịnh trọng công khai tuyên bố, phải chăng nó phản ánh đúng ý nghĩ của ông? Phải chăng bây giờ ông hoàn toàn tin là bà Fauvin vô tội??»
Đông Luy nhún vai: «Chuyện bà Fauvin vô tội không ăn nhập gì vào đây. Vấn đề ở đây bây giờ là anh, là hai người và là tôi. Vậy anh hãy đi thẳng vào vấn đề, ngay tức khắc. Vì vấn đề đụng chạm đến anh, hơn là đụng chạm đến bà Fauvin.
— Đụng chạm đến tôi??
Đông Luy kêu lên: «Vậy anh quên cái đầu đề tiểu mục thứ ba của bài báo hay sao? Không phải tôi chỉ nói bà Mari-An-Fauvin vô tội. Mà tôi còn nói...Đây, anh đọc mà xem: «sắp bắt được các thủ phạm".
Xôvơrông và Ph'lôrăngxơ cùng đứng bật lên, Xôvơrăng hỏi: «Vậy theo ông thì thủ phạm là...”
— Là ai thì anh cũng biết rõ như tôi: là cái người cầm can gỗ mun không chối cãi được tội đã giết ông chánh thanh tra Anxơny. Là đứa đồng lõa với nó trong mọi hành động tội phạm, cả hai đứa hẳn không quên những mưu đồ ám sát ta, phát súng ngắn bắn ở phố Xuytxô, vụ phá hoại cái ô tô?của ta gây ra cái chết của người lái xe... và hôm qua, vụ xảy ra trong cái vựa ở nơi kia và các người biết đấy! Có hai bộ xương người treo lủng lẳng, và cái lưỡi hái khốn khiếp chỉ chút xíu nữa thì béng mất đầu ta.
— Thế thì sao??
— Lại còn sao à?? Cuộc đọ sức thất bại rồi! Đã đến lúc phải đền tội. Các người tự chui vào miệng sói rồi!
— Tôi không hiểu... Tôi không hiểu ông nói thế nghĩa là thế nào!??
— Nghĩa là người ta đã biết Ph'lôrăngxơ-Lơvatxơ, người ta đã biết anh đang ở đây, và người ta đang vây khách sạn này, và viên phó phòng Vơbe sắp đến đây.
Xôvơrăng tỏ vẻ ngơ ngác trước đe dọa bất thường này. Bên anh ta, Ph'lôrăngxơ mặt tái mét, lo sợ tột cùng. Nàng lắp bắp: «Ôi! Thật là khủng khiếp! Không không... Tôi không muốn..."
Nàng ngoắt sang Đông Luy: "Đồ hèn nhát! Chính anh giao chúng ta cho người ta bắt! Đồ hèn mạt! Ta đã biết trước là anh có khả năng làm mọi việc phản phúc! Anh là một tên đao phủ!... Thật là một điều sỉ nhục! Thật là đồ hèn mạt!».
Nàng mệt, ngã ngồi xuống, khóc nức nở, úp một bàn tay lên mặt.
Đông Luy quay mặt đi. Điều lạ lùng là anh không hề thấy thương hại. Nước mắt, những lời thóa mạ của nàng không làm anh động tâm chút nào. Tâm trạng anh như chưa hề bao giờ yêu nàng. Giải thoát được mối tình này, anh cảm thấy nhẹ nhõm. Lòng khinh bỉ và khiếp hãi đối với nàng đã giết chết tình yêu trong anh. Anh bước đi mấy bước trong gian phòng. Khi anh quay trở lại thì thấy hai người đang nắm tay nhau như đôi bạn trong cơn tuyệt vọng đang động viên chống đỡ cho nhau. Một cơn ghen tức ngoài ý muốn lại nổi lên sôi sục trong anh. Anh nắm cánh tay người kia: «Ta cấm... Anh có quyền gì?... Nó là vợ anh à? Nó là người tình của anh à?? Sao lại....”
Nhưng rồi giọng anh lúng túng. Anh cảm thấy lạ lùng về cơn ghen giận đột xuất mù quáng đã làm dấy lên trong anh ngọn lửa lòng si mê mà anh tưởng đã tắt. Và anh ngượng đỏ mặt, vì Gattông-Xôvơrăng nhìn anh với vẻ khiếp hãi, và anh tuởng như kẻ thù đọc được ý nghĩ sâu kín của anh.
Im lặng một lúc khá lâu, trong khi đó anh gặp đôi mắt Ph'lôrăngxơ đầy căm thù phản ứng và khinh ghét. Phải chăng nàng cũng đoán ra?
Anh không dám nói thêm lời nào, và chờ Xôvơrăng lên tiếng. Trong khi chờ, anh không nghĩ tới những điều gì sẽ được phát hiện, đến những vấn đề đáng sợ mà anh chưa biết sẽ phải giải quyết như thế nào đến những sự kiện bi thảm có thể sẽ xảy ra. Anh chỉ nôn nóng, hồi hộp nghĩ đến việc anh sắp sửa biết rõ con người Ph'lôrăngxơ, biết rõ về tình cảm, biết rõ về quá khứ của nàng, về mối tình của nàng đối với Xôvơrăng. Đó là điều duy nhất mà anh đặc biệt bận tâm.
Xôvơrăng lên tiếng:
- Được rồi! Tôi đã bị bắt! Tôi thác cho số mệnh. Nhưng... Liệu tôi có được nói chuyện với ông không?? Lúc này tôi không có ước vọng nào khác là được nói chuyện với ông.
— Anh cứ nói đi! Ở đây kín đáo. Cái cửa này chỉ được mở khi nào tôi muốn. Nói đi!
Gattông-Xôvơrăng nói "Tôi chỉ nói ngắn, vì thực ra tôi không biết gì nhiều. Tôi cũng không mong là ông tin tôi. Tôi chỉ yêu cầu ông nghe, ông nghe những lời tôi nói hoàn toàn đúng sự thực. Và Gattông-Xôvơrăng trình bày như sau:
«Trước kia chưa bao giờ tôi gặp mặt Hippôlit- Fauvin và Mari-An, mà chỉ nắm tin tức nhau thông qua thư từ. Hẳn ông nhớ rằng chúng tôi là anh em họ. Cho tới cách đây mấy năm, do tình cờ chúng tôi đã gặp mặt nhau tại Pa-léc-mơ. 2 vợ chồng qua đó tránh mùa Đông trong khi ngôi nhà của họ ở phố Xuyt-sê đang được xây dựng. Chúng tôi sống với nhau 5 tháng. Ngày nào cũng gặp nhau. Hippôlit và Mari-An không hòa thuận với nhau lắm. Một buổi tối, sau khi hai vợ chồng to tiếng kịch liệt với nhau, tôi bắt gặp Mari-An đang khóc. Nước mắt nàng làm tôi không thể giấu được mối tình thầm kín của tôi. Ngay từ buổi đầu gặp tôi đã yêu Mari-An... Và mối tình cũng ngày cũng sâu sắc, và tôi sẽ yêu nàng mãi mãi...
Đông Luy không chịu nổi kêu lên: “Đừng nói láo!. Hôm qua trong toa xe lửa từ Alăngxông về ta đã trông thấy hai người...”
Gattông-Xôvơrăng nhìn Ph'lôrăngxơ. Nàng nắm hai tay chống vào hai má, khuỷu tay ở đầu gối, không nói không rằng.
Không đáp lại ý kiến của Đông Luy, Xôvơrăng tiếp tục:
«Mari-An cũng yêu tôi. Nàng thú thật với tôi nhưng bắt tôi thề là không bao giờ được vượt quá ranh giới tình cảm trong sáng của đôi bạn. Tôi giữ lời thề, và hai chúng tôi đã sống với nhau vài tuần trong hạnh phúc vô biên, Hippôlit-Fauvin đi lăng nhăng với một đào hát công cộng nên thường vắng nhà dài ngày. Tôi thăm sóc thằng nhỏ Et-mông, huấn luyện nó về thể dục vì thể trạng nó quá bạc nhược. Ngoài ra bên cạnh chúng tôi còn có người bạn gái tốt nhất, một tham mưu rất mực trung thành rất đáng mến, băng bó những vết thương lòng cho chúng tôi, hỗ trợ cho lòng can đảm của chúng tôi, là nguồn vui của chúng tôi, và sẵn sàng ủng hộ mối tình giữa hai chúng tôi bằng một nghị lực và tinh thần cao quý ; người đó là có Ph'lôrăngxơ».
Đông Luy hồi hộp, nhịp tim đập mạnh và nhanh. Không phải anh tin vào lời nói của?Gattông-Xôvôrăng, mà anh hi vọng qua những lời nói anh sẽ đi sâu được vào sự thật. Hình như anh cũng bị ảnh hưởng, không tự giác, thái độ của Gattông-Xôvơrăng có cái gì chân thực, với những lời nói chí tình, làm anh ngạc nhiên...
Xôvơrăng nói tiếp: «Trước đó 15 năm anh tôi, Raun-Xôvơrăng, hồi ấy cư trú ở Buy-nô-de, đã nhận về nuôi một em bé gái mồ côi cha mẹ, con của một gia đình bạn. Khi anh tôi sắp chết thì giao em bé gái đó lúc ấy đã 14 tuổi, cho bà vú nuôi đã nuôi tôi và đã theo anh tôi sang Nam Mỹ. Bà vú nuôi trở về Pháp, giao cô bé cho tôi. Được ít ngày thì bà bị tai nạn và chết.
Tôi đưa cô bé sang Ý, ở nhà các bạn hữu. Cô ấy làm việc để sinh sống, và trở thành... như hiện nay. Và muốn tự mình sinh sống độc lập, cô ấy nhận làm gia sư trong một gia đình, ít lâu sau tôi giới thiệu cô ấy với anh họ Fauvin của tôi. Khi tôi gặp lại cô ấy tại gia đình này ở Pa-lec-mơ thì cô ấy là quản gia phụ trách đứa nhỏ Et-mông. Cháu Et-mông rất quý cô, và nhất là Mari-An-Fauvin thì coi cô là người bạn?thân thương, rất mực trung thành, có cũng là bạn của tôi ở cái thời kỳ hạnh phúc rạng rỡ, nhưng than ôi, ngắn ngủi ấy. Thực vậy! Hạnh phúc ngẳn ngủi của ba chúng tôi chẳng bao lâu đã bị tan vỡ đội ngột và thảm hại! Số là tôi quen thân với chủ nhiệm một tờ báo. Tôi viết và đăng báo thiên tình sử?âm thầm, vô vọng và không có tương lai của chúng tôi, nhưng với óc lãng mạn giàu tưởng tượng của tôi, được thêu dệt thành một chuyện tình cháy bỏng, thỏa mãn ước mơ. Ma- ri-An được mô tả như một nữ thần với vẻ đẹp huyền diệu. Và tôi bịa ra những cảnh, những tình tiết yêu đương thắm thiết, với những lời âu yếm mà nàng không bao giờ có thể nói được với tôi, với những phút vui sướng đê mê mà trên thực tế chúng tôi tự giác không hề nghĩ tới.
Phải chăng vì số mệnh ác nghiệt đã an bài, hay vì sự tình cờ kỳ lạ nào, mà số báo đó lọt vào tay Hippôlit-Fauvin. Phản ứng của anh ta hết sức dữ dội. Ban đầu anh định đuổi Ma-ri-An đi. Nhưng trước thái độ đúng đắn của vợ đã chứng minh được là nàng oan, trước ý muốn kiến quyết của nàng là không ly hôn, và trước lời hứa của nàng không gặp lại tôi nữa, Hippôlit đã bình tĩnh trở lại.
Tôi ra đi chết lặng tâm hồn. Ph'lôrăngxơ cũng bị đuổi đi. Từ phút tan vỡ đó trở đi, không hề ai nghe thấy một lời nào của tôi nói với Mari-An. Nhưng tình yêu giữa hai chúng tôi thì không gì phá vỡ nổi. Dù xa cách nhau, dù thời gian kéo dài vô tận, mối tình giữa hai chúng tôi vẫn nguyên vẹn thủy chung.
Xôvơrăng ngừng lại một lúc, như để thăm dò ảnh hưởng câu chuyện anh đang kể, trên nét mặt của Đông Luy.
Đông Luy không giấu thái độ chăm chú và lo lắng. Điều làm anh ngạc nhiên là thái dộ bình tĩnh lạ thường của Gattông-Xôvơrăng, cặp mắt bình thản, trình bày diễn biến của tấn bi kịch một cách thong thả, bình dị. Anh nghĩ thầm: "thật là một diễn viên kịch loại cừ!». Đồng thời anh nhớ lại Mari-An-Fauvin cũng đã gây cho anh cảm giác như vậy. Liệu anh có nên trở lại ấn lượng ban đầu, tin rằng Mari-An có tội và đóng kịch cũng giỏi như tên đồng lõa, cũng giỏi như Ph'lôrăngxơ?? Hay là cũng phải nhận thấy phần nào tính chân thực ở con người đang kể chuyện trước mặt anh?? Anh nói: «Kể tiếp đi!». Và Xôvơrăng tiếp tục:
«Sau đó tôi nhập ngũ và chuyển đến một thành phố trung tâm».
— Thế còn bà Fauvin?
— Mari-An ở Pari, tại ngôi nhà mới xây dựng. Hai vợ chồng không ai nhắc tới câu chuyện quá khứ nữa.
— Sao anh biết?? Mari-Ati viết thư cho anh à??
— Không! Mari-An là một phụ nữ tuyệt đối trung thành với nhiệm vụ người vợ, quá cứng rắn với chính bản thân. Không bao giờ nàng viết thư cho tôi. Nhưng Ph'lôrăngxơ khi đó được nhận làm thư ký riêng cho nam tước Manôletcô, người chủ ngôi nhà này trước ông. Mari-An thường đến thăm Ph'lôrăngxơ. Không một lần nào hai người nói đến tôi — có đúng thế không,??Ph'lôrăngxơ? — Mari-An không cho phép. Nhưng cả cuộc đời nàng, cả tâm hồn nàng chỉ là những kỷ niệm say mê về tình yêu, phải không Ph'lôrăngxơ?? Cuối cùng, không thể chịu nổi xa nàng nữa, đồng thời cũng vừa giải ngũ, tôi trở về Pari. Chúng tôi tan nát từ đây. Chuyện xảy ra cách đây khoảng một năm, tôi thuê một căn nhà ở phố Run và tôi sống một cách ẩn dật, bí mật để Hippôlit-Fauvin không biết tôi đã trở về. Tôi rất lo sự yên ổn của Mari-An lại bị khuấy đảo lên. Chỉ có Ph'lôrăngxơ biết tôi đã trở về và thỉnh thoảng đến thăm tôi. Tôi ít khi ra khỏi nhà. Có ra thì cũng là buổi nhá nhem tối, và cũng chỉ đi lại trên những lối vắng vẻ của khu rừng. Nhưng rồi xảy ra chuyện sau đây — cái quyết tâm nhất cũng không khỏi có lúc mềm lòng. Một buổi tối, tối thứ tư, vào khoảng 11 giờ, tôi đi dạo đến gần phố Xuyt-sê lúc nào mà không hay, và tôi đi qua trước nhà Mari-An. Sự tình cờ dun rủi, cũng đúng lúc đó, vì đêm đẹp trăng sao và nóng, nên Mari-An ra ngồi bên cửa sổ. Nàng trông thấy tôi và chắc chắn là nàng nhận ra tôi. Tôi sung sướng đến bủn rủn chân tay. Và tôi đi khỏi. Thế là từ đấy cứ tối thứ tư hàng tuần tôi lại đi dạo qua trước cửa sổ nhà nàng. Nàng tuy bận nhiều việc xã giao và giải trí—ở tuổi nàng tất phải như vậy—và tuy nàng bị chồng bắt buộc nhiều lần phải cùng đi chơi, nhưng hầu như lần nào tôi cũng được trông thấy nàng ngồi bên cửa sổ, ban cho tôi cái hạnh phúc không đợi mà có, và luôn luôn mới mẻ.
Đông Luy sốt ruột, muốn nắm được vấn đề ngaỵ, giục: «Anh nói nhanh lên! Hãy đi vào những sự việc. Nói đi!».
Thực ra trong tâm hồn anh đang lẫn lộn những cảm giác yêu đương và ghen tuông, bỗng có chiều hướng tin tưởng ở con người mà đến nay anh vẫn coi là một địch thủ đáng ghét, con người, trước mặt Ph'lôrăngxơ, lớn tiếng tuyên bố mối tình đắm đuối đối với Mari-An. Anh nhắc lại: «Anh nói nhanh lên! Những giờ phút trước mắt chúng ta đang rất quí báu vì không còn bao nhiêu»,
Xôvơrăng nhún vai: «Tôi không vội vàng. Mỗi lời tôi nói ra đều đã cân nhắc rất kỹ. Từng lời đều quan trọng, không thể bỏ sót lời nào. Vì không phải từ trong những sự việc rời rạc mà ông tìm ra cách giải quyết vấn đề, nhưng phải tìm trong những mắt xích nối các sự việc với nhau, nằm trong câu chuyện tôi kể một cách hết sức trung thực.
— Anh nói sao?? Tôi không hiểu...
- Vì sự thực nằm sâu kín trong câu chuyện tôi kể.
— Sự thực đó là anh vô tội, phải không??
— Là Mari-An vô tội.
— Thì tôi cũng bảo là Mari-An vô tội kia mà!
— Lời xác nhận của ông chẳng được tích sự gì, vì ông không thể chứng minh được.
— A, ha! Vậy thì chính anh sẽ cho tôi những bằng chứng??
— Tôi không có bằng chứng!
— Hừ? Thế là thế nào??
— Tôi nói là tôi không có bằng chứng nào về những điều mà tôi yêu cầu ông tin tôi.
Đông Luy nổi nóng: «Thế thì không! Nghìn lần không! Nếu anh không đưa ra những bằng chứng hiển nhiên cụ thể, thì tôi không thể nào tin được những lời anh sắp nói ra».
Xôvơrăng bình thản đáp lại: «Nhưng ông đã tin những lời tôi nói từ nãy tới giờ».
Đông Luy không chối cãi. Anh quay nhìn Ph'lôrăngxơ- Lơvatxơ. Hình như cái nhìn của nàng bớt vẻ thù hằn và anh cảm thấy anh không chống đối lại những cảm giác mới đang xâm chiếm anh; Anh khẽ nói; «Anh tiếp tục nói đi!».
Mặc cho vòng vây của cảnh sát đang xiết thêm chặt xung quanh ngôi nhà, trong này giữa hai người, vẫn một người đang cần nói, một người đang cần nghe.
Xôvơrăng nói tiếp, với vẻ trịnh trọng: «Bây giờ, tới những sự kiện quan trọng nhất mà việc giải thích, sẽ là mới đối với ông, nhưng hoàn toàn là sự thực và nó chứng tỏ lòng thành của chúng tôi. Sự bất hạnh đã đưa tôi đến con đường của Hippôlit Fauvin do những buổi đi dạo của tôi. Muốn cẩn tắc hơn, tôi đổi chỗ ở và dọn đến một căn nhà nhỏ ở phố Risa-Wanlat. Tại đây Ph'lôrăngxơ đến thăm tôi nhiều lần. Để cẩn thận thêm nữa, tôi bảo Ph'lôrăngxơ đừng đến thăm tôi ở đây và tôi chỉ liên lạc với cô ấy bằng hòm thư lưu. Thế là tôi hoàn toàn an tâm. Tôi làm việc trong yên tĩnh và an toàn tuyệt đối. Không có một mối nguy hiểm nào đe dọa chúng tôi nữa. Và việc xảy ra, tôi có thể nói như sét đánh giữa bầu trời đang trong sáng: Đúng lúc ông quận trưởng và các cảnh binh đến nhà tôi và vây bắt tôi, thì đồng thời tôi được biết tin Hippôlit-Fauvin và Etmông bị giết chết, cùng với việc bắt Mari-An thân thương của tôi.
Đông Luy lại nổi cáu, kêu lên: «Không đừng! Tôi không thể chấp nhận được lời nói của anh! Việc cha con ông Fauvin bị ám sát đã xảy ra từ 15 hôm trước, không có lý gì mà anh lại không biết!
— Biết bằng cách nào??
— Bằng các báo chí. Và chắc chắn hơn nữa, là bằng cô này đưa tin— Đông Luy chỉ vào Ph'lôrăngxơ.
Xôvơrăng đáp lại: «Báo chí? Tôi có đọc báo hàng ngày bao giờ đâu? Sao? Không thể thế được sao?? Phải chăng nhất thiết cứ bắt người ta mỗi ngày phí mất nửa tiếng đồng hồ để đọc những bài chính trị nhạt phèo và những tin tức lông vịt linh tinh?? Ta không thể mường tượng được một người chỉ chuyên đọc các tạp chí và các tài liệu khoa học thôi hay sao? Kể ra cũng hiếm có người như thế, nhưng hiếm không có nghĩa là không có. Còn việc Ph'lôrăngxơ đưa tin? Buổi sáng hôm xảy ra vụ ám sát, tôi bảo Ph'lôrăngxơ là tôi đi xa ba tuần và đã chào tạm biệt.
Nhưng đến phút cuối cùng tôi thay đổi ý kiến, không đi nữa mà không báo Ph'lôrăngxơ biết. Vì vậy cô ấy vẫn tưởng tôi đi rồi, không biết tôi ở đâu mà báo tin, cả về vụ ám sát, cả về việc bắt Mari-An, và sau đó cả việc buộc tội người cầm can gỗ mun, cùng với việc truy lùng tôi».
Đông Luy cắt lời: "Chà! Khá đấy! Anh làm sao có thể cãi là người cầm can gỗ mun, người đã đi theo ông thanh tra Vêrô đến tiệm cà phê Tân-kiều và đánh cắp bức thư của ông ta..”
—Tôi không phải là người đó—Xôvơrăng cướp lời— Thấy Đông Luy nhún vai, Xôvơrăng cũng nhấn mạnh thêm: «Tôi không phải là người đó. Trong vụ này có một sự lầm lẫn không giải thích nổi. Nhưng tôi chưa hề bao giờ bước chân tới?????????cà phê Tân-kiều. Tôi thề với ông như vậy. Xin ông phải chấp nhận lời tôi nói đây là hoàn toàn đúng sự thật. Việc tôi không đi đâu là hoàn toàn phù hợp với lối sống ẩn dật của tôi, là lối sống mà tôi ưa thích và thấy cần thiết. Và tôi xin nhắc lại: tôi không biết một tí gì. Tin đến như sét đánh ngang lai. Và, xin ông hiểu cho! Chính do choáng váng vì tin sét đánh nên trong tôi nảy sinh một phản ứng bất ngờ, một tình trạng tâm thần hoàn toàn đối lập với bản chất thật của tôi, bộc phát ra một bản năng man rợ nhất, thú tính nhất. Thưa ông, ông thử nghĩ xem! Người ta đã đụng chạm đến một thần tượng mà tôi tôn thờ bậc nhất trên đời: Mari-An bị vào tù! Mari-An bị kết tội là thủ phạm hai vụ ám sát! Tôi phát điên lên. Lúc đầu còn tự chủ được, tôi chơi màn hài kịch với ông quận trưởng. Sau đó nổi hung lên, tôi gạt đi mọi trở ngại, hạ sát viên chánh thanh tra Anxơni, đánh bật viên cai Madơru, nhảy qua cửa sổ, víu được một cành cây dưới thấp rồi tụt xuống đất, với ý định duy nhất: chạy trốn. Trốn thoát, tôi sẽ cứu Mari-An. Kẻ nào cản bước tôi hãy coi chừng! Tôi bất chấp! Họ có quyền gì để xâm phạm tới một phụ nữ trong sáng nhất? Hôm đó tôi chỉ giết một nhân mạng. Tôi có thể giết mười người, hai mươi người. Một mạng của viên thanh tra Anxơni đối với tôi có nghĩa lý gì? Sinh mạng của cả lũ khốn nạn đó đối với tôi có nghĩa lý gì? Chúng xuất hiện, phá hoại giữa Mari-An và tôi. Và Mari-An bị vào tù!
Gattông-Xôvơrăng nhăn nhúm mặt mày, cố gắng lấy lại bình tĩnh. Tuy nhiên giọng nói vẫn run run như đang lên cơn sốt rét. Anh nói tiếp:
«Khi tôi chạy tới góc phố Risa-Wanlat, theo sau là những cảnh binh, tôi đã tưởng lâm vào thế bí không gỡ nổi, thì tôi được Ph'lôrăngxơ cứu thoát. Ph'lôrăngxơ biết hết mọi diễn biến, đã từ 15 hôm. Ngay sau hôm xảy ra hai vụ ám sát, cô ấy đã nắm được mọi tin tức qua các báo mà cô ấy có nhiệm vụ đọc cho ông nghe; và cô ấy đã nghe những lời ông phát biểu, nhận xét bình luận trước mặt cô ấy. Và chính do nghe ông nói, đồng thời đối chiếu với những sự việc xảy ra, mà cô ấy khẳng định kẻ thù duy nhất của Mari-An là ông».
— Là tôi?? Tại sao thế??
— Tại vì cô ấy thấy ông hành động — Xôvơrăng nói to — vì nếu không có Mari-An trước hết rồi đến không có tôi là những vật cản giữa ông và gia tài Cốtmô—Moocninh-tôn, thì ông là người lợi hơn ai hết. Và cuối cùng...
— Và cuối cùng?
Gattông-Xôvơrăng lưỡng lự một chút rồi cả quyết nói: «Và cuối cùng vì cô ấy biết, không còn gì phải nghi ngờ nữa, biết tên thật của ông. Ông chính là Acxen-Luypanh, mà Acxen-Luypanh thì có khả năng làm được tất cả».
Im lặng. Một im lặng xiết bao đau thương trong cái phút này! Ph'lôrăngxơ vẫn thản nhiên trước cái nhìn của Đông Luy. Trên khuôn mặt kín như bưng ấy, anh không thể nhận ra một nét xúc cảm nào.
Gattông-Xôvơrăng nói tiếp: Như vậy là Ph'lôrăngxơ người bạn chí thiết của Mari-An, phải đương đầu với Acxen-Luypanh. Chính vì muốn lột mặt nạ Luypanh nên cô ấy đã viết — nói đúng ra là nhờ viết — bài báo mà ông nhặt được bản thảo là cái lõi quấn chỉ. Cô ấy đã nghe chính Luypanh, một buổi sáng, nói điện thoại với viên cai Madơru, và tỏ ra hài lòng vì tôi sắp bị bắt. Chính vì muốn cứu tôi khỏi tay Luypanh nên cô ấy đã đánh sập tấm màn sắt, và cô ấy đã đi ô tô đến góc phố Risa-Wanlat để định báo cho tôi biết nhưng đã muộn vì các cảnh binh đã vây đầy nhà, nhưng cũng còn kịp để cứu tôi khỏi lực lượng cảnh sát đang đuổi theo.
Cô ấy cho tôi biết ngay suy nghĩ và lòng căm thù tột độ của cô đối với ông. Trong thời gian khoảng 20 phút mà chúng tôi dùng để đánh lạc hướng các cảnh binh, cô ấy nói vội cho tôi biết những nét lớn của sự kiện, và sự tham gia tích cực của ông vào vụ này. Rồi ngay tức khắc chúng tôi chuẩn bị một kế hoạch phản công làm cho mọi người chuyển mối nghi ngờ sang ông. Tôi gởi một bức điện tới ông quận trưởng. Ph'lôrăngxơ trở về, giấu xuống dưới gối đivăng của ông cái đoạn can mà tôi vô tình còn giữ trong tay. Nhưng những việc đó không đủ để đạt được mục đích. Dù sao thì cuộc đọ kiếm đã bắt đầu. Tôi lao vào không tiếc sức, không kể đến sinh mạng.
Thưa ông, để hiểu rõ những hành động của tôi, xin ông hãy nhớ lại tôi là con người như thế nào. Tôi là một học giả chuyên nghiên cứu, độc thân, nhưng cũng là một người tình say mê đắm đuối. Tôi có thể sống trọn đời trong công việc nghiên cứu và không đòi hỏi gì hơn với số mệnh là thỉnh thoảng, buổi đêm, được nhìn thấy Mari-An ở khung cửa sổ. Nhưng từ khi biết nàng đang bị mọi người hành hạ khổ sở thì tôi trở thành một con người hoàn toàn khác, một con người hành động, tất nhiên là vụng về và thiếu kinh nghiệm, nhưng kiên quyết. Chưa tìm được cách nào để cứu Mari-An, tôi thấy nhất thiết và trước hết, là phải trừ khử tên kẻ thù của Mari-An, kẻ đã đem lại biết bao đau khổ cho người mà tôi yêu thương.
Và thế là tôi đã thực hiện hàng loạt vụ để chống lại ông. Tôi vào được trong ngôi nhà này, náu mình ngay trong phòng của Ph'lôrăngxơ... Tôi đã giấu cô ấy — Tôi thề đúng như vậy, bỏ thuốc độc cho ông chết. Những lời phê phán, phản ứng của cô ấy về việc này đã làm tôi chùn tay. Nhưng tôi xin nhắc lại: Tôi đã điên, hoàn toàn điên và tôi cho rằng cái chết của ông sẽ giải phóng Mari-An. Cho nên một buổi sáng trên đường phố Xuyt-sê, tôi đã theo dõi ông và bắn một phát vào ông. Và tối hôm đó tôi đã phá ôtô cuả ông để nó dẫn ông và viên cai Madơru, đồng lõa của ông, đến cái chết. Nhưng ông lại thoát, và người lái xe vô tội đã chết thay ông. Ph'lôrăngxơ rất bực mình đối với tôi, la lối tôi đến mức độ tôi phải... hạ vũ khí. Bản thân tôi cũng kinh sợ về những việc tôi đã làm, và bị ám ảnh về hai người đã chết do tôi gây ra, nên tôi cũng thay đổi kế hoạch, là bây giờ phải tổ chức cho Mari-An trốn thoát.
Tôi giàu tiền. Tôi đút lót những người coi nhà tù, rồi tạo liên lạc với các nhà thầu và với các nhân viêu y tế. Tôi chạy được một chứng minh thư nhà báo tư pháp. Hàng