45 -46
45 -46
on Thúy chưa hề biết dân thị xã phất cờ tổng khởi nghĩa. Mấy hôm rầy, nó sưng quai bị, phải nằm trong buồng, đóng kín cửa sổ. Thúy buồn lắm. Nó ngủ miên man, nhớ gịọng hót của chim khuyên và chim cu gáy. Thúy bắt mẹ treo cả hai chiếc lồng chim, của Hội và Côn cho nó, ở cửa sổ. Khi thức giấc, nếu chim ngại hót, Thúy chỉ còn được nghe những bước chân hối hả chạy ngoài đường, cùng những tiếng cười, tiếng nói rộn rã. Thúy không hiểu có chuyện gì mà thị xã vui thế. Nó tưởng tượng thằng Vũ đang đùa nghịch với bạn bè.
Thúy giận Vũ lắm. Thằng Vũ làm bộ ghê. Từ hôm về Thái Bình, Vũ chả thèm tới nhà con Thúy. Vũ thù dai kinh khủng. Thù cả một năm học. Thúy đã định, nếu Vũ tới chơi với Thúy, con bé sẽ xin lỗi Vũ, cái tội bảo Vũ cớp lồng chim của thằng Hội. Thúy sẽ nói Thúy vẫn thích Vũ, thích Vũ hơn cả thằng Côn, thích Vũ nhất trên đời. Giận Vũ chán rồi, Thuý đâm ra giận Côn. Chắc thằng Côn không nhắm giùm Thúy, bảo Vũ lại chơi đây. Thúy nghĩ thầm, hễ gặp Vũ ở nhà mình, Thúy sẽ trách Vũ một trận.
Thúy đâu biết rằng, Vũ đã nhớ Thúy, như ngày nào, năm ngoái, nó nhớ Thúy. Nằm mơ chỉ thấy con Thúy, dù con Thúy biến thành con nhặng hay mụ phù thủy Phi châu. Buổi sáng hôm nay, buổi sáng đầu tiên, nhi đồng thị xã dậy sớm, chạy một vòng, để đến sân vận động tập thể dục. Vũ cởi trần, mặc mỗi cái quần đùi xanh lơ, chờ bạn bè ở đầu phố. Chiếc còi xâu vào sợi dây quàng qua cổ, lúc lắc trước ngực Vũ. Trông nó y hệt thủ quân đội bóng rổ trường Tầu. Vũ đi đôi giầy ba ta trắng. Con nhà Vũ dặn Luyến từ tối qua, khi nào dừng lại, Luyến sẽ réo tên Vũ ầm ỹ. Luyến không hỏi tại sao.
Bọn nhi đồng cầu Kiến Xương đã tập họp đông đủ, chờ còi giờ của thị xã ré lên. Bây giờ, ngoài còi trưa, còn thêm còi tập thể dục sáu giờ. Nghe còi sáu giờ, cả thị xã đều thức, chạy ra đường, nhập vào đám đông, chạy khắp phố hô khẩu hiệu Khỏe vì nước, để đánh thức những người ngủ mê. Còi đã ré. Tiếng còi làm khô sương sớm, làm tỉnh những thằng bé ngái ngủ. Vũ rít hồi còi của nó, chạy dẫn đầu.
Vũ không muốn nối đuôi người lớn. Nó chạy rẽ sang phố nhà con Thúy. Đến trư0c cửa nhà Thúy, Vũ dừng lại. Luyến chợt nhớ lời dặn dò của Vũ, gọi ơi ới:
- Ê, Vũ ơi, Vũ...
Con nhà Vũ lớn tiếng:
- Tao đây. Côn, Luyến, Lộc, Long thuộc bài Khỏe vì nước chưa?
Lộc nói oang oang:
- Thuộc như cháo!
Vũ hát Khỏe vì nước. Bọn nhãi giơ tay, hát theo, rất đều đặn, ngắt riêng từng tiếng. Khu phố ầm vang. Nhiều cánh cửa mở ra. Cánh cửa sổ phòng con Thúy cũng hé mở. Trời chưa sáng tỏ. Qua ánh sáng mờ mờ, dôi mắt trong suốt của con Thúy vẫn nhận ra thằng Vũ. Giọng nói ấy, giọng nói thằng Vũ đó mà, con Thúy nghe quen quá rồi. Thúy hé thêm cánh cửa một chút. Nó bám chặt hai bàn tay vào chấn song sắt, sợ ngã.
- Khóe vì nước kiến tiết quốc gia... Một, hai, ba...
Tiếng hát trỗi dậy:
... Đoàn thanh niên ta góp tài ba.
Tạo nguồn dân sinh mới,
hùng mạnh trong nam giới,
hợp lực xây hưng thạnh chung nước Nam.
Thanh niên ơi, hồn thiêng núi sông đợi chờ.
Nơi tay ta toàn dân ngóng trông từng giờ.
Mang máu anh hùng ta đừng làm nhơ máu anh hùng...
Tạo nguồn dân sinh mới,
hùng mạnh trong nam giới,
hợp lực xây hưng thạnh chung nước Nam.
Thanh niên ơi, hồn thiêng núi sông đợi chờ.
Nơi tay ta toàn dân ngóng trông từng giờ.
Mang máu anh hùng ta đừng làm nhơ máu anh hùng...
Bản nhạc hùng mạnh vừa dứt, Vũ ra lệnh:
- Khỏe... Vì... Nước... Một trăm lần.
Bọn nhi đồng hăng hái tuân lệnh Vũ:
- Khỏe... Vì... Nước... Khỏe... Vì... Nước... Khỏe... Vì... Nước...
Một đứa hứng chí, hát láo:
- Khỏe vì nưóc bánh đúc riêu cua. Đoàn thanh niên ta góp tiền mua...
Cả bọn cười ầm ỹ. Thúy cũng mỉm cười. Con bé vội nhăn nhó, vì nụ cười đã làm má nó đau. Vũ rít hồi còi, hô hoán:
- Trật tự, trật tự!
Lại một nhi đồng nghịch ngợm:
- Trật tự là cái gì hở, Vũ?
Vũ giải nghĩa:
- Trật tự là đừng cười nữa.
Nó hướng mặt vào nhà con Thúy:
- Mai chúng ta lại đến đây, nhé!
Nó rít hồi còi dài, chạy dẫn đầu. Côn không hiểu gì cả. Làm sao Côn láu lỉnh hơn Vũ được? Bọn trẻ chạy tới sân vận động, tập thễ dục, và bơi lội. Chúng nó say sưa tập, say sưa bơi. Vì, chúng nó, mơ hồ, thấy ý nghĩa của kiến thiết quốc gia. Vẫn đùa nghịch, Luyến đứng trên cao pơ lông dzoa nhún nhảy, giơ tay dõng dạc:
- Khỏe... Vì... Nước...
Rồi, bông nhông xuống hồ tắm. Côn bơi thi với Long và Lôc. Còn Vũ ngồi trên bờ xi măng, nhúng cả đôi giầy sũng nước, tưởng tượng con Thúy đã thấy nó, lúc nãy. Chẳng hiểu con Thúy có thấy Vũ không? Thấy Vũ, con Thúy có mừng không nhỉ? Mhỡ nó cười mình thì nguy quá. Vũ lại không muốn Thúy thấy nó chỉ huy bọn nhi đồng cầu Kiến Xương nữa. Vũ tin rằng, con Thúy chả nỡ cười nó. Thằng Côn mấy lần bảo Vũ, Con Thúy thích chơi với Vũ lắm. Côn chẳng nói dối Vũ bao giờ. Khi Côn nói, Côn buồn buồn, như thể Côn lo lắng Thúy không thèm chơi với Côn. Giá Vũ biết, Thúy đã thức trước giờ Vũ dẫn bọn nhi đồng cầu Kiến Xương đến làm rộn ràng trước cửa nhà Thúy, khiến Thúy phải khó nhọc, bước khỏi giường, ra cửa sổ, hé mở nhìn Vũ cử động, nghe Vũ hò hét; chắc con nhà Vũ đã nhảy xuống hồ bơi, bơi chó, cho nước bắn tung toé, mà sung sướng.
- Vũ ơi!
- Gì?
- Mày không bơi à?
- Không.
- Mày thộn mặt nghĩ cái gì đó?
Vũ co chân lên thành hồ. Nước từ đôi giầy chảy lách tách. Vũ đứng dậy:
- Mày bảo chúng nó về đi, tao chờ ngoài cổng sân nhé, Luyến nhé!
Vũ lẩm lũi bước. Đôi giầy ọc ạch nước. Nắng đã lên. Cái gì đó, cái mà Luyến hỏi Vũ nghĩ gì, cũng đã lên trong tâm hồn Vũ. Cái gì đó là mặt trời Thúy. Vũ không hiểu, Vũ chưa hiểu xa xôi. Mặt trời Thúy đã mọc ở phương cửa sổ nhà Thúy, tự lúc Vũ đến. Mặt trời Thúy lặn ngay, khi Vũ bỏ đi. Bây giờ, mặt trời đắp chăn trên giừơng bệnh. Mặt trời nao nao. Mặt trời xao xuyến. Nhớ Vũ. Chỉ nhớ Vũ. Mặt trời mong chờ sáng mai chúng ta lại đến đây nhé. Mặt trời tương tư tiếng hát mới.
46
Giấc ngủ trưa thật ngắn. Vũ định tăm gội xong, sẽ mang tặng Thúy ít hình đề can cô ma ni, Vũ Mua ở Hà Nội, chắc Thúy sẽ thích. Chưa bước khỏi giường, tiếng mi cô rè rè đã léo nhéo trước cửa:
- Đồng bào thân mến, phát xít Nhật vừa đánh vỡ đầu một cụ già của chúng ta, ở bên kia cầu Bo. Cụ già sắp chết. Yêu cầu đồng bào đi biểu tình, đả đảo phát xít Nhật, để trả thù cho cụ già của chúng ta. Chú ý, chú ý... Đồng bào thân mến, phát xít Nhật...
Vũ vùng dậy, chụp khẩu súng, cái còi, nhét vào túi quần xoóc, rồi mở cửa, chạy ra đầu phố. Côn, Luyến, Long, Lộc đã đứng chờ dưới cột điện. Một lát, nhi đồng cầu Kiến Xương áo ào kéo tới. Ở các phố khác, thanh niên, phụ nữ, nhi đồng cũng đã đổ xô ra đường. Tất cả đều háo hức trả thù Nhật. Thị xã không còn bình thản như xưa. Luôn náo nhiệt. Ngày và đêm. Ngày mít tinh, biểu tình. Đêm ca hát, hội họp. Không ai hướng dẫn ai cả. Mạnh người nào, mgười ấy tụ tập một nhóm đông, biểu dương lòng yêu nước. Chẳng ai xúi giục bọn thằng Vũ. Tự chúng nó, chúng nó quyến rũ hết nhi đồng cầu Kiến xương.
- Nhi đồng cầu Kiến Xương phải chiến nhất tỉnh. Chúng mày mua kẹo chưa?
- Mua rồi.
- Kẹo đựng trong súng thủy tinh, chứ?
- Ừ.
- Ăn hết kẹo chưa?
- Rồi.
- Đổ nước vào súng, lấy nút li-e đút kín chưa?
- Rồi.
- Chiến lắm. Bỏ áo vào quần, rồi giắt súng trước bụng. Nhật lùn sẽ lác mắt.
Ba mươi ông nhãi, võ trang súng lục thủy tinh đầy nước lã, nhét trước bụng, hiên ngang đi biểu tình, phản đối Nhật lùn. Đoàn người dài nửa cây số, tuần hành từ đầu cầu Bo, vừa đi vừa hô các khẩu hiệu đã hô từ hôm cách mạng thành công. Những khẩu hiệu cũ rích, ai cũng tưởng còn mới tinh. Nhi đồng cầu Kiến Xương đi sau rốt. Đến Câu lạc bô, đoàn biểu tình dừng lại, hướng mặt vào, hô các khẩu hiệu đả đảo Nhật, hát lớn bài Diệt phát xít
Việt Nam, bao năm ròng rên siết lầm than
Dưới ách quân tham tàn đế quốc sài lang
Diệt phát xít, cướp thóc lúa, cướp đời sống dân mình
Nào nhà tù nào trại giam biết bao nhiêu nhục hình.
Dồng bào tuốt gươm vung lên
Đã tới ngày trả mối thù chung...
Dưới ách quân tham tàn đế quốc sài lang
Diệt phát xít, cướp thóc lúa, cướp đời sống dân mình
Nào nhà tù nào trại giam biết bao nhiêu nhục hình.
Dồng bào tuốt gươm vung lên
Đã tới ngày trả mối thù chung...
Lính Nhật đứng bên trong tường sân vận động, nhe răng cười. Đoàn biểu tình bỏ đi. Nhi đồng cầu Kiến Xương ở lại, hát bài:
- Này công dân ơi, nhớ chăng những ngày năm ấy. Giặc lùn tràn sang ngang nhiên rút bòn xương máu...
Tới câu chót:
-... Dắt tay đồng tâm trừ giống giặc lùn...
Ba mươi ông nhãi, nhất loạt, rút súng lục thủy tinh đạn nước, chĩa vào Câu lạc bộ. Nhiều đứa rút súng mạnh quá, nút li-e bật ra, nước chảy văng toé. Lính Nhật không cười. Lính Nhật mở to mắt một mí, nhìn bọn thằng Vũ. Vài tên quen mặt Côn, Luyến, Lộc, Long ném kẹo ra đường. Bọn thằng Vũ nghiến răng, giẵm nát kẹo Nhật quăng. Rồi, bỏ đi. Vũ ngoái lại:
- Sư bố Nhật lùn!
Nhi đồng quen miệng, hô luôn:
- Sư bố...
Vũ dẫn nhi đồng cầu Kiến Xương tới Vọng Cung. Ở đây, đoàn biểu tình tụ họp đông đúc. Người nọ kháo người kia, sắp xử tử Việt gian. Côn nhảy cỡn:
- Sắp cử tử Việt gian!
Tiếng mi cô rè léo nhéo:
- Cách mạng sắp xử tử thằng Ban, Việt gian, tay sai của phát xít Nhật!
Côn mừng rỡ:
- Đáng đời thằng Ban. Ai bảo nó đánh anh Đạo.
Côn chợt nhớ hình ảnh đau đớn hôm giỗ tổ Hùng Vương, năm ngoái. Anh Đạo bị lính Nhật giáng báng súng vào mặt, máu chảy ứa ra, chỉ vì anh dám nhổ nước bọt vào mặt thằng Việt gian Ban. Không biết anh Đạo còn sống không. Chắc anh Đạo đã chết. Thầy Đàn sao chưa về, sao chưa thấy thầy ở Thái Bình?
- Thằng Ban bị bịt mắt, trói tay dẫn tới kia kìa...
Bọn thằng Vũ bỏ rơi nhi đồng khu cầu Kiến Xương. Năm đứa lách đám đông, để vào nhìn rõ mặt Việt gian Ban. Ông ta bị trói chặt cánh khuỷu. Quần aó lếch thếch, chân không, đầu tóc bơ phờ, mặt tái mét. Ông ta quỳ gối, lưng dựa vào tường cổng Vọng Cung. Ông chủ tịch đọc bản án xử tử, kể hết tội liếm gót giầy phát xít Nhật của ông Ban. Ông ta còn nói ông Ban trốn ở đâu, và bị cô đầu Vũ Tiên chỉ chỗ trốn. Nói một hơi dài, ông chủ tịch hỏi:
- Đồng bào bằng lòng xử tử tên Việt gian này không?
Cô đầu Vũ Tiên hò hét:
- Bằng lòng.
Ông chủ tịch hỏi:
- Tại sao đồng bào thích xử tử tên Ban?
Một cô dầu già đáp:
- Nó đã hát quỵt, còn đánh đập chị em.
Ông chủ tịch nói:
- Vậy giết nó.
Cô đầu hoan hô nồng nhiệt. Rồi, dân thị xã hoan hô theo. Ông Ban được nâng dậy. Ông sợ quá, vừa đứng đã quỵ ngã.
Người ta lại nâng ông dậy. Ông lại quỵ. Cuối cùng, người ta phải tìm cái ghế, bắt ông Ban ngồi. Ông Ban khóc lóc, van xin. Dân thị xã cười đùa, chế nhạo ông. Một cô đầu xỉa xói:
- Dạo nọ, mày cậy thế Nhật, mày bắt nạt các bà, mày không khóc. Tại sao bây giờ mày khóc.
Một cô đầu khác thích chí:
- Thằng Việt gian... tè ra quần!
Dân thị xã mở căng mắt, nhìn tử tội. Ônh Ban ngồi trên ghế dựa, đầu ngoẹo môt bên. Nước mắt đầm đìa ở khuôn mặt tái xanh. Côn không còn nhớ hình ảnh anh Đạo, trong ngày giỗ tổ Hùng Vương nữa. Côn cũng không thể mường tương khi ông bị anh Đạo nhổ nước miếng trúng mặt. Nó quên luôn cái báng súng lính Nhật đánh vỡ má anh Đạo. Côn chỉ nghĩ đến những giọt nước mắt của ông Ban. Ông ấy ngồi kia, thảm não như một cao bồi bị trói dộng đầu, chờ mọi da đỏ lột da.
Côn níu vai Vũ:
- Ông Ban sắp chết rồi...
Vũ nói:
- Ừ, ông ấy sắp chết. Tao không ghét ông Ban nữa. Tao muốn bỏ tù ông Ban thôi.
Luyến lắc đầu:
- Tao về đây, tao sợ xem xử tử lắm.
Luyến lách đám đông, bỏ về. Long và Lộc theo Luyến. Ông chủ tịch bước gần chỗ ông Ban, ngoảnh mặt ra đám đông:
- Đồng bào có xin khoan hồng cho thằng Ban không?
Cô đầu Vũ Tiên nhao nhao giơ tay:
- Không.
Không khí cuồng loạn lúc đầu đã lắng đọng. Dân thị xã im lặng, hết cười cợt, reo hò. Ông chủ tịch hỏi tử tội:
- Ban, anh muốn nói gì thì nói đi!
Tự nhiên, ông Ban đứng lên. Ông đòi tháo miếng vải bịt mắt ông. Người ta chiều ông, tháo miếng vải. Ônh Ban trừng mắt ngó đám đông. Nhiều người sợ ông Ban hóa thành ma trả thù, quay đi chỗ khác.
- Bịt mắt nó lại!
Người ta lại bịt mắt ông Ban. Hai người lính khố xanh cũ, bây giờ là quân Việt Minh, mặc quần áo nâu, xách hai khẩu mút cơ tông, đứng trước mặt ông Ban, cách chừng ba mươi thước. Đám đông hai bên giạt xuống một phía, sau lưng hai người lính, sợ đạn lạc. Súng đã nạp đạn sẵn. Hai người lính, quỳ gối trên mặt đường, súng đặt ngang vai, nhắm đích. Ông chủ tịch hằn học:
- Giờ đền tội phản quốc của Việt gian đã điểm!
Ông chủ tịch tỉnh Thái Bình vung tay. Hai phát súng nổ chói tai. Ông Ban vẫn đứng sừng sững. Côn và Vũ nhắm mắt, trước khi súng nổ. Chúng nó tưởng ông Ban trúng đạn ngã rồi. Ông Ban chưa trúng đạn. Côn lẩm bẩm “Lính khố xanh bắn như củ thìu biu”. Hai ông cách mạng lên đạn lách cách. Hai cái vỏ đạn rơi xuống đường nhựa, kêu leng keng. Tử tội, thản nhiên, như không biết chuyện gì.
Côn đập vai Vũ:
- Ông Ban can đảm ghê!
Vũ nhăn nhó:
- Ông ấy sợ quá chết đứng rồi.
Hai phát súng thứ nhì nổ tiếp. Không trúng. Cô đầu cười khanh khách, bình phẩm:
- Lính khố xanh lười tập bắn bia, nên bắn sai hết.
Ông chủ tịch giậm chân:
- Ai còn gọi quân cách mạng là lính khố xanh sẽ bị xử tử.
Bọn cô đầu Vũ Tiên nín thính. Hai ông cách mạng xấu hổ, đứng dậy, tiến tới thật gần tử tội. Lần này, hai ông bắn đứng. Đạn trúng bụng ông Ban. Ông ta kêu ối một tiếng, rồi ngã lăn, giẫy giụa. Hai ông cách mạng mừng rỡ, cắp súng và nách, chìa tay bắt tay nhau. Tử tội vừa lăn, vừa hét, y hệt con lợn bị chọc tiết, y hệt con gà cắt cổ chưa chết hẳn. Côn thấy bao nhiêu người chết đói, dưới gầm cầu Bo. Nó đã gớm ghiếc, song không gớm ghiếc bằng cái chết của ông Ban. Côn nhắm mắt, thề sẽ không nhìn ông Ban vật vã, giẫy giua. Nó bịt chặt tai, để khỏi nghe ông Ban rống lên những tiếng thảm thiết.
Thằng Vũ nhiều lần phiệu rằng, ở Hà nội, nó đã thấy dân Hà Nội giết Nhật lùn giữa phố. Vũ chỉ được cái nước nói phét, trộ bạn bè. Chứ nó cũng chưa hề trông rõ cảnh tượng người giết người.
Vũ không nhắm mắt, không bịt tai. Hai ông cách mạng chúc mũi súng hai bên mang tai ông Ban. Đạn nổ. Ông Ban hết giẫy, hết hét. Máu và óc ông văng ra, dính lên cả tường Vọng Cung. Ông Ban đã chết thật. Dân thị xã tự ý giải tán, chẳng chịu ở lại hoan hô cách mạng thành công. Bọn nhi đồng cầu Kiến xương biến mất, từ nãy.
Vũ và Côn nhìn nhau. Tự dưng, nước mắt hai đứa ứa ra. Sau lưng chúng nó, một khoảng đất mênh mông. Ông Ban nằm chết, cùng với những người còn sống hoan hô cách mạng. Vũ rút khẩu súng thủy tinh ném trúng cột điện. Tiếng vỡ nghe buồn buồn.
Sưu tầm: casau
Được bạn: Ct.Ly đưa lên
vào ngày: 5 tháng 2 năm 2014