Chương 7 .

Akiko vô cùng biết ơn những người hàng xóm đã nhớ việc tham gia buổi lễ cúng tuần và đến để tỏ lòng thành kính. Đây chính là lý do ông bà xưa có câu “Bán anh em xa, mua láng giềng gần”! Akiko sẽ phải hỏi ý kiến của họ sau khi Kyōko rời khỏi.

- Sao cháu không nhờ bà Kadotani giúp đỡ? Bà ấy đang thiếu chuyện để làm và bà ấy khá đáng tin cậy đấy. Bà chắc rằng bà ấy sẽ vui lòng để mắt đến bố chồng cháu, bà Kihara đề xuất.

Khi Akiko nhờ vả bà Kadotani, bà cụ nghiêng người về trước, gương mặt nhăn nheo bừng sáng.

- Đàn ông không được tham gia Hiệp hội Góa phụ. Nhưng bà còn là thành viên của Trung tâm Người cao tuổi Umezato, và bà sẽ dẫn ông Tachibana theo. Trung tâm nằm trong quận chúng ta. Cháu đừng lo. Nó rất gần đây. Nhưng cháu không sợ vợ ông ấy sẽ nổi máu ghen tuông nếu cả hai đã đi hẹn hò ngay sau lễ cúng tuần à?

Bà Kadotani phát ra tiếng cười vui vẻ và đỏm dáng đặt bàn tay khô quắp lên môi. Akiko giật mình. Chị đã ngại ngùng về việc nhờ cậy bà cụ coi sóc ông Shigezō, nhưng người hàng xóm đã thoải mái nhận lời và ngay lập tức bắt đầu lên kế hoạch cho ngày hẹn với ông Shigezō. Một cách lén lút, Akiko hỏi bà Kihara về tuổi của bà Kadotani và được biết là bà ấy khoảng bảy mươi hai.

Akiko tin rằng mẹ chồng chị đã dự trù để cái chết của mình xảy ra vào đúng ngày thứ bảy. Lễ cúng tuần diễn ra ở ngày chủ nhật của tuần tiếp theo và rồi Kyōko trở về nhà. Sự yên bình một lần nữa quay lại với tư gia Tachibana, Nobutoshi và Akiko giờ đã có thể ngồi xuống để bàn bạc các kế hoạch cho tương lai gần.

Đầu tiên, họ phải quyết định ông Shigezō sẽ ngủ ở đâu. Trong lúc Kyōko còn ở đây, cô đã ngủ cùng ông ở nhà bên. Kyōko đã hy vọng việc này sẽ giúp bố nhớ ra cô, nhưng cô đã phải thất vọng.

Xét thấy ông đã cao tuổi và còn bị lú lẫn, họ nhận ra là không thể để ông Shigezō ngủ một mình ở nhà bên. Nhưng ai sẽ qua ngủ cùng ông bên đó? Không thể dựa vào Nobutoshi vì anh thường đi làm về trễ. Bố mẹ không muốn làm phiền Satoshi vì cậu sẽ sớm tham gia kỳ thi vào đại học. Họ cũng biết dù có mở lời thì cậu sẽ từ chối thằng do cậu còn quá trẻ để đối diện với tình trạng đáng thương của người ông. Akiko chẳng thể chịu đựng được suy nghĩ sẽ phải ngủ cạnh bố chồng. Lẽ ra chị sẽ chấp nhận làm việc đó nếu như Kyōko đã không nói ông Shigezō đang yêu chị. Nhưng sao ông Shigezō có thể phải lòng chị được? Cái ý tưởng đó thật lố bịch.

Vì chẳng biết phải làm thế nào, Nobutoshi không thể rõ ràng nêu ý kiến cá nhân và chẳng giúp được gì trong việc đưa ra quyết định quan trọng lần này. Anh nhận thấy thà lao đầu vào công việc tại văn phòng còn dễ dàng hơn là xử lý những vấn đề hiện có trong gia đình Tachibana.

- Mình nghĩ chúng ta nên làm gì?

- À thì…

- Chúng ta chắc chắn không thể để bố ngủ một mình ở nhà bên đúng không?

- Tất nhiên rồi.

Hai vợ chồng tuyệt vọng nhìn về phía ông Shigezō đang ngồi cạnh, còn ông lại đang lơ đãng nhìn ngó khu vườn bên ngoài. Ông rõ ràng bỏ ngoài tai cuộc hội thoại. Đôi mắt ông bất động và vô cảm, như thể ông đang xuất thần vậy.

- Hãy rõ ràng hơn đi ạ. Anh nghĩ chúng ta nên làm gì?

- Anh sẽ nói nếu anh biết.

- Em cho là là anh biết.

- Tại sao em cứ khăng khăng là ông phải ngủ ở nhà bên? Cả bốn người sống cùng nhau cũng được mà? Như vậy chẳng dễ dàng hơn cho em sao?

- Ông sẽ ngủ ở đâu?

Có hai phòng ở lầu trên: phòng ngủ của Satoshi và phòng ngủ của hai vợ chồng. Cách duy nhất mà ông Shigezō có thể ngủ dưới cùng một mái nhà với họ sẽ là Akiko phải trải nệm trong căn phòng lớn ở lầu dưới.

- Để ông ngủ một mình có sao không? Akiko hỏi.

- Kyōko nghĩ việc đó không thành vấn đề phải không?

- Vâng.

- Vậy sẽ không sao đâu.

- Vâng, nhưng… Akiko lẩm bẩm.

Thế rồi chị kể cho chồng nghe về bà cụ thích mở các công tắc mà bà thấy - vòi nước, van ga, nút điều khiển tivi và radio. Nobutoshi nhăn mặt trong lúc nghe chị nói.

- Nhưng bố đâu đã làm những việc như vậy?

- Vâng. Nhưng như vậy sẽ rủi ro khi dùng bếp dầu trong nhà. Và tất nhiên em phải tắt van ga tổng trước khi đi ngủ. Anh có nghĩ làm thế thì bố sẽ bị lạnh cóng khi ngủ trong phòng không?

- Em đang nói cái gì vậy? Chứ em nghĩ chúng ta nên làm gì nếu trong phòng quá lạnh với ông? Nobutoshi lên giọng hỏi trong cơn giận.

- Tại sao mình lại nổi nóng vậy? Em chẳng thể bàn luận bất cứ điều gì với mình.

- Sao em có thể mong anh ở trong tâm trạng tốt được? Bố đang trưng ra cho anh thấy anh sẽ thành ra thế nào sau này. Anh muốn toát mồ hôi hột mỗi lần nhìn gần ông. Anh không thể chịu nổi việc đó.

- Đừng để bố nghe anh nói như vậy mình ơi.

- Ông đâu có vẻ giận dữ. Chứng tỏ ông chẳng nghe một từ nào anh nói. Đúng là trở nên lú lẫn thật đáng sợ. Đây là lần đầu tiên anh tận mắt chứng kiến. Em có thể hình dung anh đã sốc thế nào, vì ông ấy là người sinh ra anh. Anh không làm được như em. Anh không thể rạch ròi mà lên kế hoạch cho tương lai.

- Em không phải đang rạch rồi đâu mình. Em chỉ đơn giản nghĩ về một vấn đề đang cản trở cuộc sống chúng ta. Chúng ta phải quyết định phải làm gì từ ngày mai. Nếu anh nghĩ ông có thể một mình ở nhà trong khi chúng ta đi làm, em sẽ làm hộp cơm trưa cho ông trước khi đi. Anh nghĩ như vậy có ổn không?

Nobutoshi không trả lời. Sự im lặng của anh khiến Akiko cảm thấy khó chịu khủng khiếp. Chẳng lẽ chồng chị sắp nói chị không thể đi làm và bỏ mặc bố của anh? Liệu anh cũng sẽ nói đây là thời điểm mà chị nên ở nhà, nơi mà chị thuộc về?

Thế hệ trẻ hơn sẽ có những cái nhìn khác về vai trò của phụ nữ, nhưng tư tưởng cổ hủ đối với đa số đàn ông ở tuổi của Nobutoshi khó có thể bị dẹp sang một bên. Đàn ông ở thế hệ anh không chấp nhận sự thật rằng tình hình tài chính của gia đình sẽ cải thiện đáng kể khi người vợ đi làm. Họ như thể hiện rằng chỉ đơn giản để các bà vợ thích gì làm nấy thì các bà sẽ cam chịu và nhẫn nhịn cho qua việc các ông bỏ mặc các công việc nhà. Đa số người vợ rất khiêm tốn về công việc toàn thời gian của họ, và chắc chắn không phải vì sự bất mãn về thu nhập của người chồng mà họ ra ngoài đi làm. Đã có nhiều lúc mà Akiko cảm thấy bực bội khủng khiếp với những người phụ nữ nghĩ như vậy, nhưng trong vòng hai mươi năm qua, chị không thể thuyết phục được ai thay đổi cách nghĩ này. Bởi vì đã mất bố lúc còn nhỏ và phải nhìn mẹ vật lộn nuôi sống gia đình, chị đã nôn nóng muốn tìm được việc càng sớm càng tốt. Chị đã gặp Nobutoshi trong khi làm việc tại một công ty tài chính. Khi họ kết hôn, chị phải bỏ việc và nhận làm công việc hiện tại. Do đây là một hãng luật nhỏ, không có công đoàn để bảo vệ các quyền lợi của chị. Mặt khác, chị có thể tận hưởng một phần sự tự do: chị đã làm việc cho tới lúc gần sinh con trai, rồi ở nhà trong hai năm. Sau đó, chị đã để mẹ chồng chăm con và đi làm trở lại. Chồng chị không bao giờ chịu chấp nhận sự thật rằng chỉ với đồng lương của anh, họ sẽ không thể trả hết số tiền mà họ đã vay để xây hai nhà cho mình và bố mẹ. Cả hai căn đều được đứng tên anh. Nobutoshi chưa bao giờ có ý nghĩ đăng ký tên cả hai người là chủ sở hữu hợp pháp, và Akiko cảm thấy khó lạ kỳ để bàn về vấn đề này. Song nếu Nobutoshi bất ngờ qua đời, Akiko và Satoshi sẽ phải trả thuế thừa kế để giữ tài sản. Akiko nghĩ như vậy thật quá vô lý. Mặc dù một bộ luật ca ngợi về Quyền bình đẳng đã được ép buộc sử dụng với người Nhật trong thời kỳ Chiếm đóng Nhật Bản, cái ý tưởng tài sản gia đình được tạo nên bởi sự góp công của chồng và vợ vẫn chưa được đại đa số chấp nhận.

Dù sao thì các vấn đề như vậy có vẻ chẳng liên quan. Thậm chí nếu Nobutoshi chấp nhận sự thật chị muốn đi làm, anh có lẽ sẽ nói họ đang sở hữu một căn nhà rồi, con trai họ sẽ sớm vào trường đại học vào năm sau, và chính anh đã đạt được vị trí cao trong công ty giúp anh có thể mang về nhà một số tiền lương kha khá. Cho nên anh sẽ yêu cầu chị phải nghỉ việc.

Akiko hoàn toàn không thể nào chấp nhận ý kiến này. Chị đã đi làm bao năm nay chỉ vì tiền thôi sao? Việc gõ cành cạch cái máy đánh chữ chẳng khác biệt gì với các công việc lặp lại, đơn giản được thực hiện bởi một công nhân nhà máy ngày qua ngày sao? Có phải vì phụ nữ không đủ năng lực nên họ được thuê để làm những nhiệm vụ thấp kém như là bưng trà và đánh máy - những công việc không cho phép họ tích cực tham gia các vai trò xã hội? Những suy nghĩ như vậy khiến Akiko ghê tởm. Dù vai trò của chị ở văn phòng có nhỏ thế nào, không có nghĩa là nó không cần thiết. Việc vận hành văn phòng bị trì trệ vì chị đã ở nhà ba ngày liên tiếp do sự qua đời của mẹ chồng, rồi lúc chị phải nghỉ thai sản, các luật sư đã nóng lòng muốn chị trở lại làm việc. Việc Akiko thông báo nghỉ việc sau bao nhiêu năm cống hiến sẽ rất bất tiện cho chủ hãng luật. Thậm chí nếu một nữ nhân viên đánh máy tiếng Nhật có thể được tuyển gấp, cần ít nhất từ một đến hai năm để em ấy thực hiện trôi chảy các nhiệm vụ khác nhau như tiếp khách và dọn dẹp văn phòng. Akiko phẫn nộ tột độ trước sự thật rằng chồng chị không hề hiểu gì về vị trí của chị.

Trước sự im lặng dài hơi của Akiko, trong đầu Nobutoshi xuất hiện suy nghĩ không mấy vui vẻ.

- Anh không nghĩ bi kịch kiểu này sẽ xảy ra khi tuổi thọ trung bình của con người chỉ là năm mươi năm. Giờ đây nhờ chế độ ăn uống cải thiện, chúng ta đã sống lâu hơn. Nhưng thế giới có nhận ra nỗi thống khổ đang chờ khi về ta già không?

- Có rất nhiều người già xung quanh mà. Bà của cô thư ký tại văn phòng này, bố của anh Fujieda nữa. Và anh có nhớ nhà sư đã kể về người bố tại lễ thức canh người chết? Dường như luôn có một cụ ông hay cụ bà trong mỗi gia đình.

- Bác sĩ nói sao về bố?

- Ông sẽ có các kết quả kiểm tra vào tuần sau. Em sẽ lại đến gặp bác sĩ vào thứ ba, nhưng…

- Nhưng sao?

- Kyōko đã nói em ấy chưa bao giờ nghe về việc bác sĩ chưa được người bị bệnh lú lẫn.

- Thật vô trách nhiệm khi nói vậy!

Akiko quyết định dùng chiếc lò than để sưởi ấm căn phòng và đi lấy nó từ nhà bên; sau đó chị vùi vài cục than đang cháy vào dưới tro. Vấn đề hiện tại của chị là phải làm gì với ông Shigezō trong ngày. Nhưng trước tiên theo phong tục, chị phải đi thăm những người đã tham dự tang lễ để tặng họ quà. Chị sử dụng dịch vụ của cửa hàng bách hóa để chuyển quà cho những ai đã di chuyển xa cho tang lễ, nhưng chị muốn tận tay đưa cho những người hàng xóm. Sau khi hỏi ý Mitsuko, chị quyết định chọn quà là một hộp trà xanh bắt mắt. Gia đình Kihara và gia đình Kadotani sẽ là những nơi chị đến đầu tiên để cám ơn họ vì đã giúp đỡ lúc tang lễ cũng như nhờ họ hỗ trợ trong tương lai. Chị cần phải tìm được người trông chừng ông Shigezō kể từ ngày mai.

Akiko không thể quên việc bà Kadotani đã nói về Trung tâm Người cao tuổi. Chị nóng lòng muốn biết thêm về chỗ này, cho nên sau bữa trưa, chị liền mang theo hộp trà xanh đi sang nhà của gia đình Kadotani.

- Chị thật tốt khi nhớ đến chúng tôi trong khi chị còn phải đi thăm nhiều gia đình khác nữa.

Chị Kadotani, khoảng chừng độ tuổi của Akiko, thể hiện sự thích thú khi Akiko hỏi về Trung tâm và ngay lập tức đi gọi người mẹ chồng.

- Bà đã hứa sẽ dẫn bố chồng chị Tachibana đến Trung tâm phải không ạ?

- Đến Trung tâm? Ồ, phải. Nhóm nhạc dân gian tập trung vào thứ hai. Buổi gặp bắt đầu vào buổi chiều, nên khi đó tôi sẽ sang đón ông ấy. Họ còn gặp vào thứ năm nữa. Vui lắm đấy cháu. Còn có nhóm thư pháp và nhóm trà đạo. Trung tâm Người cao tuổi Matsunoki có nhà tắm, nhưng con dâu sợ tôi sẽ bị cảm nếu đến đó. Đó là lý do tôi tham gia Trung tâm ở Umezato. Chủ tịch Trung tâm bị ốm cách đây một dạo, nhưng giờ ông khá hơn rồi.

Akiko khó thể tin bà cụ đã làm dáng quá lố vào hôm bữa. Rõ ràng bà đã hoàn toàn quên mất lời hứa sẽ dẫn ông Shigezō đến Trung tâm cùng bà. Akiko biết ơn chị hàng xóm đã nhớ về điều đó. Nhưng trước hết chị phải tìm hiểu về địa điểm và cách nó được quản lý. Cho nên chị liền đến đó xem sao.

Akiko cảm thấy bất ngờ khi tòa nhà tọa lạc ngay bên cạnh sân vui chơi trẻ em, chỉ cách nhà chị chưa đến mười phút đi bộ. Ban đầu chị đã không biết tòa nhà xây kiểu Tây này được sử dụng với mục đích gì. Nhìn chăm chú qua cửa chính đang được mở hé, chị trông thấy một ông cụ đang dựa lên tủ để giày và từ tốn tháo đôi guốc gỗ.

- Ông ơi, đây có phải Trung tâm Người cao tuổi Umezato không ạ?

Một cách chậm chạp, ông cụ quay lại nhìn Akiko. Cằm ông có chút run rẩy. Chỉ nhìn qua, Akiko có thể thấy ông vừa mới bị tai biến.

- Thì sao cháu?

- Cháu nghe nói đây là Trung tâm Người cao tuổi Umezato ạ.

- Ừm, đây là Trung tâm Umezato. Có đủ loại hoạt động ở đây. Nhưng ban giám đốc đang họp nên hôm nay không có buổi sinh hoạt nào.

Mặc dù trông có vẻ ốm yếu, giọng ông chắc nịch. Akiko ước sao ông Shigezō được như ông cụ này - có thể suy nghĩ rõ ràng để trả lời các câu hỏi, thậm chí nếu tứ chi có bị suy nhược! Akiko biết thêm rất nhiều thông tin từ ông. Các Trung tâm, được quản lý bởi các Phòng phúc lợi xã hội, đã được thành lập hơn hai mươi năm trước. Chúng có ở mọi phường, riêng ở Suginami đã có sáu mươi Trung tâm. Trung tâm Umezato có khoảng 150 hội viên. Bất cứ cụ ông hay cụ bà trên sáu mươi tuổi đang sống ở Matsunoki, Horinouchi hoặc Umezato đều có thể trở thành hội viên và sử dụng các cơ sở vật chất mà không cần trả phí. Tuy nhiên nếu họ muốn tham gia vào các hoạt động nhóm khác nhau thì phải trả phí đăng ký thường niên là 500 Yên. Thậm chí trong các ngày không có lịch sinh hoạt, hội viện có thể đến Trung tâm để xem tivi hoặc trò chuyện với hội viên khác đang có mặt ở đó.

- Vài hội viên còn đem theo bữa trưa nữa.

Một nhân viên xã hội từ Ủy ban phường trực tại văn phòng gần cửa ra vào từ 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều.

- Cháu có muốn tham quan bên trong không? Xin mời vào.

Có một căn phòng rộng hai mươi chiếu tại phía Bắc tòa nhà, và hai phòng liền kề kiểu Nhật rộng mười chiếu tại phía Nam. Nhiều cụ ông, cụ bà đang trò chuyện ở phòng cộng đồng, nơi này được trang bị các bàn và đệm ngồi. Khi Akiko hỏi ông cụ ban giám đốc họp bàn về vấn đề gì, ông phấn khởi trả lời họ đang thảo luận về khả năng hợp nhất Câu lạc bộ Tuổi vàng, sau khi nó đã chia tách thành hai nhóm trước đây.

Trong hội trường, Akiko thấy một tấm giấy lớn được dán lên tường. Trên đó là các câu trong “Bài hát của Người cao tuổi” được viết bằng nét bút mạnh mẽ, bay bướm:

Đến và xếp thành vòng tròn, bạn ơi.

Trung tâm này là của ta.

Các gương mặt cháy nắng sáng lóa,

Ta đã gắng sức đi qua các năm.

Vẫn mạnh mẽ và nhiệt thành,

Hãy tiếp tục sống thọ.

Đừng u sầu trong bóng đêm cô độc!

Hãy đến và chuyện trò

Và, cần cù làm việc,

Và tràn đầy niềm vui hơn nữa,

Hãy vẫn tiếp tục sống thọ.

Sáng tác: Nakano Kinichi

Sau đó, Akiko tường thuật những phát hiện của mình cho chồng.

- Sáu mươi trung tâm ở phường Suginami! Nobutoshi đầy ấn tượng nhận xét.

- Có bốn mươi ngàn Trung tâm khắp Nhật Bản.

- Thật à?

- Vậy em sẽ không phải lo về ông nữa. Em sẽ làm bữa trưa để ông đem theo vào ngày mai. Nhóm nhạc dân gian sẽ gặp mặt hai lần, vào buổi sáng và chiều ngày mai. Em được nghe là ông có thể tham gia cả hai buổi sinh hoạt.

- Tuyệt vời.

- Thật nhẹ nhõm! Người trực là một phụ nữ trẻ. Chị ấy nói họ có thể nhận ông Shigezō sáu ngày một tuần, bao gồm cả thứ bảy. Và họ thậm chí còn phục vụ trà nữa!

- Tuyệt quá!

- Vào những ngày bà Kadotani không đến Trung tâm, em sẽ dẫn ông qua vào buổi sáng và để ông ở đấy. Nhờ Satoshi đón ông về nhà chắc không sao nhỉ? Ít ra con cũng nên giúp việc đấy.

- Ừm.

- Sao nữa đấy mình? Rõ ràng là không phải em đang nói về một người xa lạ. Nên nhớ ông ấy là bố của anh, Akiko dần trở nên kích động nói.

- Anh biết là em đang bàn về bố. Anh chỉ đang tự hỏi liệu mình có bị đưa vào một nơi như thế khi anh già và tàn tạ, Nobutoshi đầy buồn rầu ngẩng đầu lên nói.

- Thật là một suy nghĩ tiêu cực! Đừng bao giờ nghĩ như vậy anh à.

Nhưng lời nói của người chồng đã làm chị suy nghĩ. Sẽ như thế nào nếu đôi tay của chị không còn nhanh nhẹn? Ông cụ ở Trung tâm phải mất tận năm phút đồng hồ để cởi đôi guốc gỗ và bước lên tầng cấp của hội trường. Sẽ như thế nào nếu chị không còn có thể bước đi thoăn thoắt trên đôi giày cao gót? Kể từ lúc phải mang quần dài, chị đã không còn có thể mặc váy ngắn vào mùa đông nữa. Đây chẳng phải là bằng chứng cho thấy đôi chân chị đang lão hóa sao? Chị có thể đang gặp rắc với với ông Shigezō, nhưng liệu có thể đảm bảo chính chị sẽ không phải hứng chịu số phận đau thương tương tự sau ba mươi hay bốn mươi năm nữa?

- Nếu đã có hơn một trăm hội viên ở Trung tâm Umezato, thì trên toàn Nhật Bản phải có từ bốn đến năm triệu người già đang tham gia các hội nhóm tương tự để khiến họ bận rộn, Nobutoshi nói.

- Được rồi anh. Không cần bàn sâu hơn về vấn đề đó. Em đã gặp nhiều cụ ông tỉnh táo hơn ông rất nhiều. Tất nhiên những người già mà em thấy phải thuộc về một nhóm hoạt động nào đó, vì hôm nay các buổi sinh hoạt định kỳ đã bị hủy do buổi họp của ban giám đốc.

Ông Shigezō đang gật đầu từ đúng vị trí mà Akiko đã nhìn thấy ông ngồi trước khi chị rời khỏi nhà. Chị lo lắng nghi ngờ về việc liệu ông có khả năng tham gia vào các hoạt động trong nhóm không. Thế nhưng hiện tại chị phải phụ thuộc vào Trung tâm nếu muốn đi làm trở lại.

Ngay khi Akiko bắt đầu dọn lên bữa tối, ông Shigezō ngồi xuống bàn và cầm đũa lên.

- Bố đói sôi bụng rồi Akiko. Bữa tối có chưa?

Ông bắt đầu vung đũa khi cả nhà ngồi vào bàn. Nobutoshi với vẻ mặt khác lạ nhìn người bố đang nhai thức ăn.

- Bố không còn bị làm phiền bởi bộ răng giả nữa à? Anh hỏi.

- Ông sẽ không chú ý nếu được gọi là bố đâu mình. Ông không nhận ra là mình đang nói chuyện với ông.

- Vậy anh phải gọi thế nào?

- Ông ơi! Akiko kêu to. Ông Shigezō chậm chạp quay sang hướng chị. Bộ răng giả của ông thế nào rồi?

- Răng giả? Răng giả của ai?

- Sao chứ, của ông đấy ông ạ!

- Đây là răng thật của bố.

- Không phải thật đâu ạ, Nobutoshi thiếu kiên nhẫn nói.

- Ông đã mang răng giả nhiều năm rồi. Ông nhớ không? Ông tự làm răng giả cho mình vì những bộ của nha sĩ không làm ông hài lòng.

Akiko mất hết cả hứng ăn khi tâm trí chị bỗng hiện lên hình ảnh chiếc hộp chứa đầy răng giả. Tại vì sao, lý do nào mà chồng chị lại đem cái chủ đề răng giả ra để nói cơ chứ?

- Không ai có thể tự làm răng cho mình được. Bố nói đây không phải răng giả.

- Nhưng ông có thể tháo nó ra phải không?

- Anh nói gì mà lạ kỳ! Sao tôi có thể làm vậy? Ông Shigezō nói, cảm thấy bị xúc phạm nghiêm trọng. Ông dùng hai tay để lật con cá bơn đang ăn rồi tiếp tục rỉa thịt ở mặt bên, trong khi cẩn thận gỡ bỏ xương của nó.

- Đủ rồi mình ơi, Akiko nói. Anh bị ma nhập hay sao mà lại hỏi về răng của bố khi đang ăn tối kia chứ?

- Dạo gần đây anh trở nên rất hứng thú với các dấu hiệu của răng bị lão hóa, Nobutoshi trả lời. Từ khi nào bố bắt đầu nghĩ bộ răng giả của ông là răng thật vậy nhỉ?

Trước khi Akiko có cơ hội để lên tiếng, Satoshi la to: “Eo ôi! Thật tởm quá! Hãy ngừng nói về răng đi ạ!”

Akiko và Satoshi nghĩ Nobutoshi sẽ thay đổi đề tài, nhưng thay vào đó, anh quay sang con trai và nói: “Con nên lắng nghe cho kỹ những điều bố nói, thay vì bài xích như vậy. Con có đang đánh răng sau mỗi bữa ăn không đấy?

- Không, mỗi buổi sáng thôi.

- Họ không dạy con phải đánh răng sau bữa trưa tại trường à? Các đồng nghiệp nam trẻ tuổi ở chỗ bố luôn đánh răng tại phòng nghỉ sau bữa trưa. Đó là một thói quen rất tốt. Con cũng nên đánh răng sau mỗi bữa ăn. Con phải chăm sóc chúng thật tốt. Lúc mười hai tuổi, con sẽ rụng răng sữa và mọc răng vĩnh viễn. Sau đó con phải giữ việc chăm sóc răng thật tốt.

Buổi thuyết giảng về răng đã làm hỏng bữa tối của họ. Ngay khi bữa ăn kết thúc, Satoshi buông đũa và phóng lên lầu. Akiko thở dài rồi nhìn về phía người chồng đang mặt nhăn mày nhó. Ông Shigezō bình thản và yên lặng tập trung dùng đầu đũa để gỡ ở phần vây lưng con cá rồi cho mẩu thịt nhỏ vào miệng. Từ kinh nghiệm của mình, Akiko nhận ra ông Shigezō sẽ lủm một miếng cá rất nhanh, nhưng nếu ông được dọn nguyên một con cá hay cua, ông sẽ dành thời gian để rỉa sạch sẽ chúng. Giá cua đắt, còn giá một túi gồm ba hoặc bốn con cá bơn lại phải chăng, và cá hầm còn là món ưa thích của ông Shigezō. Ông có thể ăn ba chén cơm trong khi tự xử lý nguyên một con cá bơn. Sau khi Akiko mắng ông vì đòi chén thứ tư, ông Shigezō ngồi im lặng uống trà.

- Nhân tiện, mình ơi. Bà chắc phải cô đơn khi chỉ có một mình ở nhà bên. Chúng ta có nên dời bàn thờ qua đây không mình?

- Có vẻ chúng ta đã không suy tính kỹ nhỉ. Nhưng đặt nó ở đâu?

- Anh nghĩ sao? Chúng ta còn phải suy nghĩ về việc phải làm gì với tro cốt của bà nữa. Em đã từng đọc được rằng có thể mua đất trong nghĩa trang. Đáng lẽ em phải sớm nhận ra là gia đình chúng ta rồi sẽ cần nó.

- Chắc giá phải trên trời.

- Nhưng chúng ta không thể không mua. Cuối cùng rồi chúng ta cũng sẽ an nghỉ ở đó mà.

Akiko ngạc nhiên với chính mình vì đã nêu ra chủ đề này quá đỗi tự nhiên. Một gia đình có cần phải sở hữu một mảnh đất trong nghĩa trang để chôn cất người thân? Đỏ mặt, chị nói thêm: “Có nên chôn tro cốt của mẹ tại nơi bà sinh ra?”

- Ồ không. Chỗ đó xa quá. Gia đình chúng ta không còn đất ở đó nữa đâu, nhất là sau khi bố tạo nhánh gia đình mới. Cũng vô cùng bất tiện nếu chúng ta không được chôn ở Tokyo. Em có nghĩ Satoshi sẽ đến thăm mộ chúng ta không?

- Ôi chúng ta đang nói đến chuyện khủng khiếp gì thế này!

- Anh cũng nghĩ vậy.

Nobutoshi và Akiko đứng dậy và đi băng qua vườn đến căn nhà bên để mang tư trang của ông Shigezō qua nhà chính.

Cửa bàn thờ, bên trong có một chiếc chuông và một bát nhang, được được để mở. Akiko nhớ rằng ảnh của mẹ chồng phải được đặt đó cho đến ngày thứ bốn mươi chín. Trong lúc chị đang tư lự về việc đáng lẽ nên nhờ con trai giúp đỡ, hình dáng ông Shigezō đột nhiên xuất hiện tại cửa ra vào. Phớt lờ Nobutoshi và Akiko, ông bước vào căn nhà nhỏ và đi thẳng về phía toilet.

- Mình đem hũ tro cốt của mẹ qua nhà chính trước nhé.

- Được rồi, Nobutoshi đáp và làm theo lời vợ.

Trong lúc đó, Akiko chất đống nệm và đồ ngủ của ông Shigezō trong góc phòng.

Nobutoshi bận rộn chạy tới chạy lui để mang các vật dụng từ căn nhà nhỏ sang nhà chính.

Ông Shigezō ở trong toilet một hồi lâu.

- Ông có bị đau bụng không ạ? Akiko bất chợt lo lắng hỏi.

Akiko nghe tiếng ông Shigezō di chuyển bên trong toilet trước khi ông bước ra ngoài.

- Sao vậy ông? Bụng ông có sao không?

- Vâng.

- Ông đi có to không? Akiko hỏi như thể chị đang trò chuyện với một đứa trẻ về bãi ị.

Ông Shigezō quay sang nhìn Akiko và trả lời: “Ý con là sao? Tôi chỉ đi tiểu thôi.”

Ông Shigezō cần chừng ấy thời gian để tiểu tiện sao? Akiko mường tượng cảnh ông ngồi xổm trong căn phòng chật hẹp phía sau vách ngăn. Cơn ớn lạnh chạy dọc người khi chị nghĩ đến cái lạnh trong đó. Đáng lẽ chị không nên chần chừ mở cửa và xem tình hình của ông.

- Ông và con sẽ ngủ cùng nhà từ bây giờ. Tụi con đang chuyển bàn thờ sang nhà chính, để bà không còn cảm thấy cô đơn nữa.

Akiko không biết bố chồng hiểu được đến mức độ nào những điều chị vừa nói. Ông Shigezō ngồi im lặng ở góc phòng, mông ông chạm lên chiếu tatami và hai cánh tay ôm lấy đầu gối. Akiko đóng cửa chớp của căn nhà nhỏ và khóa kỹ nơi này. Sau khi chị gọi, ông Shigezō ngoan ngoãn đi theo chị sang nhà chính.

Ông Shigezō ngồi trong bàn sưởi cho đến giờ đi ngủ, và trước lúc đó, ông cùng với Nobutoshi dán mắt vào màn hình tivi.

Dù vậy, ông chẳng hề tỏ ra chút hứng thú nào với phim truyền hình hay tin tức. Ông có vẻ như đang mất hồn. Nobutoshi thử đổi qua kênh có trò hề tếu nhưng bố anh chẳng hề nhếch mép.

Trong khi đó, Akiko dọn dẹp chén đĩa và chuẩn bị thực đơn cho tuần kế tiếp. Chị quyết định sẽ mang theo bữa trưa đến chỗ làm từ ngày mai, vì chị sẽ phải chuẩn bị cho cả ông Shigezō nữa. Nobutoshi ăn trưa tại phòng ăn ở công ty còn Satoshi ăn ở căng tin của trường, cho nên Akiko chưa bao giờ bận tâm đến việc chuẩn bị bữa trưa, một nhiệm vụ trong quá khứ đã được xem là một trong những trọng trách của một người vợ. Đã nhiều năm trôi qua kể từ lúc chị chuẩn bị hộp cơm trưa, nhưng tình cảnh hiện tại không mấy khó chịu bởi vì chị sẽ làm cho mình cũng như cho ông Shigezō.

- Nhìn này, Akiko. Bố ngủ rồi.

Sau khi trải nệm bên cạnh bàn sưởi, Akiko cởi áo len và quần dài của ông Shigezō rồi mặc cho ông bộ kimono bằng vải flanen. Ông Shigezō vẫn chưa ngủ sâu, nên Akiko không gặp rắc rối gì trong việc di chuyển tay và chân ông trong khi cho ông đi ngủ. Chị lưu luyến nhớ lại đây cũng là cách chị đã thay đồ cho Satoshi khi cậu sắp đi nhà trẻ.

Akiko đắp chăn cho ông Shigezō. Trong khi gấp đồ của ông, chị phàn nàn với chồng.

- Làm ơn phụ em một chút mình ơi. Mình chỉ ngồi nhìn trong khi em làm mọi việc như vậy mà coi được sao.

- Nhưng anh không biết làm gì. Bố đã trở thành một tên ngốc!

Đêm đó, Akiko và Nobutoshi đã ngủ với nhau lần đầu tiên sau nhiều tuần. Sau khi người chồng rời cơ thể khỏi chị, Akiko không thể dồn nén sự sầu muộn trong lòng.

- Mình à. Nếu mình chết trước em và Satoshi kết hôn, em nghĩ em sẽ tự tử.

- Anh cũng nghĩ giống như vậy. Anh muốn mình ra đi trước, thậm chí chỉ vài ngày trước em. Người ta nói một quan phu luôn đáng thương, nhưng bố là trường hợp khốn khổ nhất mà anh đã từng thấy. Nếu em chết trước, anh sẽ tự sát và theo em đến thế giới bên kia.

Akiko lờ mờ nhớ lại họ đã từng trao nhau lời hẹn thề tương tự hai mươi năm trước, khi còn là hai con người trẻ tuổi yêu nhau cuồng nhiệt. Khi ấy, ý niệm về cái chết hoàn toàn không tồn tại trong hiện thực của họ và những câu từ họ thốt ra nghe thật ngọt ngào! Họ không bao giờ ngờ sẽ có một ngày, trong một hoàn cảnh khác, họ sẽ cùng nhau nói về cái chết. Giờ đây chẳng còn gì lãng mạn trong lời hẹn thề của họ nữa.

Bằng một cách thần kỳ, Akiko đã sống sót sau một tuần đầy biến động. Chị cảm thấy cực kỳ khó hòa hợp với sự có mặt của Kyōko. Tục ngữ có câu “Giặc bên Ngô không bằng bà cô bên chồng” quả không sai! Và chưa kể cần thời gian để làm quen với người lạ. Chỉ giờ đây Akiko mới cảm nhận được gia đình chị cuối cùng đã trở về với cuộc sống riêng tư mà họ đã tận hưởng trước đây. Kyōko không hề là một người khó tính, nhưng cô đã khiến cho Akiko cảm thấy hoàn toàn kiệt sức. Lần đầu tiên trong nhiều tuần Akiko có thể ngủ say sưa. Trong khi lắng nghe hơi thở đều của chồng, chị cảm thấy rất yên bình và không lâu sau đó, chị cũng đi vào một giấc ngủ say, không mộng mị.

Chị bị thức giấc giữa đêm bởi một tiếng rên rỉ lớn như của động vật. Ban đầu chị nghĩ là mình đang mơ, nhưng sau đó chị lại nghe một tiếng kêu kỳ quái tương tự phát ra từ dưới lầu. Khi chị nhận ra đó là tiếng ông Shigezō la hét và đập cửa, chị nhảy ra khỏi nệm rồi chạy xuống dưới lầu.

Trong ánh đèn mờ mà chị đã không tắt, Akiko có thể nhìn thấy ông Shigezō với tứ chi dạng ra như một con nhện bò trên các cửa kéo bằng kính hướng đối diện với khu vườn.

- Sao vậy ông? Bình tĩnh nào, chị la lên, níu vào lưng của ông.

- Ồ, Akiko. Bố phải đi tiểu.

- Toilet ở ngay đằng kia ạ.

Akiko đi đến đầu cuối khác của căn phòng, mở cửa toilet và bật đèn. Ông Shigezō bước vào, vén vạt áo của bộ kimono.

- Bố không thể tiểu ở đây, Akiko.

Gia đình Tachibana đã lắp một chiếc toilet giật nước kiểu Tây trong nhà vào mùa hè năm ngoái, sau khi hệ thống nước thải cuối cùng đã được hoàn thiện trong khu phố vào năm trước đó. Vào thời điểm họ nghiêm túc căn nhắc việc lắp một cái tương tự cho nhà bên, nhưng vì cặp vợ chồng già thích dùng kiểu toilet cũ hơn, nên nó được giữ nguyên.

Dù sao thì chi phí lắp đặt một cái toilet giật nước tốn kém hơn nhiều so với Akiko dự trù, nên chị đã cảm thấy nhẹ nhõm khi họ chỉ có bắt một cái toilet kiểu Tây. Về mặt ông Shigezō quan tâm, các cố công của họ đều vô ích. Akiko bỗng nhiên nhớ bố chồng đã luôn sang nhà bên khi ông muốn sử dụng toilet.

Sau một khoảnh khắc do dự, Akiko kéo mở cửa kính và cửa chớp rồi đi thẳng sang nhà bên, kéo theo ông Shigezō.

- Bố không nhịn được, Akiko. Bố phải đi bây giờ.

- Vậy đi ở trong vườn đi ông.

- Ngay tại đây à?

- Vâng, Akiko gật đầu trả lời.

Một chuỗi âm thanh phát ra bất ngờ kèm theo một làn khói trắng bay lên từ mặt đất. Với hai tay vòng ra sau lưng để giúp ông Shigezō giữ thăng bằng, Akiko trầm mặc suy nghĩ về tính nghiêm trọng của tình hình. Liệu việc này sẽ xảy ra hàng đêm? Chị đã phóng ra khỏi nhà mà chỉ mặc mỗi một bộ kimono, và chị có thể cảm nhận không khí lạnh ban đên đang cắt da thịt chị.

Sau một hồi lâu, ông Shigezō đứng thẳng lưng.

- Ông ơi! Akiko kêu lên. Chỉ khi đó ông Shigezō mới để ý đến chị.

- Ồ, Akiko. Trăng đẹp quá!

Akiko nhìn lên bầu trời và thấy vầng trăng nhợt nhạt đang sáng lấp lánh. Đó là một đêm không mây và mặt trăng gần tròn. Akiko đứng đó với bố chồng bên cạnh và ngắm nó trong im lặng.