- 56 - BỆNH MÉO MIỆNG

HỎI: Tôi có người em khoẻ mạnh bình thường, một hôm ngủ dậy tự nhiên thấy méo miệng. Từ đó đến nay cũng vài tuần không thấy bớt .Xin hỏi tại sao lại bị chứng đó. Có cách gì chữa trị không? Trần T. H.

ĐÁP: Bệnh méo miệng xảy ra một cách đột ngột như vậy nơi một người trước giờ vẫn khoẻ mạnh bình thường như người em của bà thường là bệnh liệt dây thần kinh số 7 trên mặt, còn gọi là bệnh Bell’s palsy. Dây thần kinh số 7 điều khiển sự hoạt động của các bắp thịt trên mặt, phân chia ra bên phải và bên trái. Khi dây thần kinh số 7 bên phải bị liệt chẳng hạn, các bắp thịt bên mặt bị xuôi xuống trong khi các bắp thịt bên trái hoạt động như thường sẽ kéo về phía bên đó, gây nên méo miệng. Thường những bắp thịt trên trán và mắt cũng bị ảnh hưởng nên khi nhắm mắt, bên bị liệt không khép kín lại được. Muốn thấy rõ ràng bên nào bị liệt, có thể nhìn trán người bệnh khi nhăn trán. Bên bị liệt sẽ phẳng lì không nhăn lại được. Hoặc có thể hỏi người bệnh phồng miệng, bên dây thần kinh lành lặn sẽ phồng má trong khi bên bị liệt lõm vào. Nguyên nhân nào ở một người khỏe mạnh tự dưng bị liệt dây thần kinh số 7 không được hiểu rõ. Đôi khi người bệnh có thể bị cảm, nhiễm một loại cực vi trùng làm viêm dây thần kinh số 7 và làm sưng sợi dây thần kinh này. Dây thần kinh số 7 chạy thẳng từ não bộ ra, đi ngang một hóc xương rất nhỏ và chật nơi mang tai nên khi bị viêm sưng to lên, xương đè vào làm nghẽn các mạch máu nhỏ li ti nuôi dây thần kinh này. Thiếu dưỡng khí và sự nuôi dưỡng do mạch máu đem lại, dây thần kinh sẽ bị chết gây ra liệt. Nếu trong giai đoạn đầu lúc dây thần kinh vừa bị viêm sưng lên, chưa bị chết hẳn, dùng thuốc uống chống viêm hoặc giải phẫu để mổ ở xương mang tai kéo dây thần kinh ra có thể cứu vãn được. Nếu để quá lâu dây thần kinh đã chết thường không hồi phục được. Hiện nay phương pháp hữu hiệu nhất là ngay sau khi vừa bị méo miệng hoặc trong vòng một hai ngày sau đó, cho bệnh nhân uống thuốc chống viêm loại Steroid với độ lượng cao trong vòng hai tuần rồi giảm dần. Nếu được chữa sớm có thể hồi phục được 80 - 90%. Có người có thể khỏi hẳn. Điều quan trọng là chữa càng sớm càng tốt và theo dõi mỗi ngày xem tiến triển để thay đổi lượng thuốc nếu cần. Phương pháp giải phẫu hiện nay ít dùng vì nguy hiểm nhiều hơn và hiệu quả không bằng cách chữa trị trên.