← Quay lại trang sách

Chương 17 HẠT ELECTRON VĨ MÔ

Đồng cỏ Khang Tây rất gần căn cứ nên chúng tôi tới đây để tổ chức tiệc, cùng nhau ăn thịt cừu nướng để chúc mừng thành công của thí nghiệm. Bàn ăn được đặt ở ngoài trời, bên rìa là một trảng cỏ nhỏ.

Đại tá Hứa phát biểu: “Vào thời xa xưa, ắt từng có người nhận ra bản thân đang sống trong một bầu không khí; sau đó, mọi người sẽ nhận ra rằng họ bị ràng buộc bởi lực hấp dẫn, nhận ra đại dương luôn dâng trào những làn sóng điện từ, nhận ra các tia vũ trụ bất cứ lúc nào cũng có thể xuyên qua thân thể chúng ta… Bây giờ, chúng ta lại nhận ra rằng, không bào ở mọi thời khắc đều trôi xung quanh chúng ta trong không gian mà trước kia ta tưởng như không còn thứ gì khác. Nào, để tôi đại diện mọi người, thể hiện sự cảm phục đối với Giáo sư Đinh và Thiếu tá Lâm.”

Mọi người vỗ tay hoan hô.

Đinh Nghi bước tới trước mặt Lâm Vân, giơ chén rượu lên: “Thiếu tá, tôi từng cho rằng quân nhân đều là những bộ máy cứng nhắc. Nhưng cô đã làm tôi thay đổi cách nhìn rồi.”

Lâm Vân nhìn Đinh Nghi không nói gì. Tôi chưa từng thấy ánh mắt này của cô ấy, tin rằng ngay cả Giang Tinh Thần cũng chưa từng được cô ấy nhìn như vậy.

Đinh Nghi đứng giữa đám đông mặc quân phục trông như hạc giữa bầy gà. Trong làn gió hè ấm áp thổi trên đồng cỏ, anh ta giống như được tạo thành từ ba lá cờ, một lá là mái tóc dài bồng bềnh, hai lá còn lại là chiếc áo ba lỗ rộng quá khổ và quần đùi, đều đang bị gió thổi phần phật. Thân hình gầy gò như cây sào của Đinh Nghi chẳng khác nào một cây cột có treo ba lá cờ.

Dưới ánh nắng chiều tà, Lâm Vân đứng cạnh anh ta đẹp rung động lòng người.

Đại tá Hứa nói: “Hiện tại, mọi người đều đang mong muốn Giáo sư Đinh sẽ nói cho chúng ta biết sét hòn rốt cuộc là cái gì.”

Đinh Nghi gật đầu: “Tôi biết rằng có rất nhiều người đã nỗ lực để giải đáp bí ẩn này. Trong đó có cả những người như Tiến sĩ Trần và Thiếu tá Lâm. Họ đã dành cả cuộc đời để biến phương trình điện từ và chất lỏng trở nên rối rắm tới mức khiến người khác phải đầu váng mắt hoa, đưa nó tới giới hạn sắp bị phá vỡ; rồi lại gõ thêm một cái đinh nữa, rồi ở chỗ cái đinh đó xuất hiện thêm một lỗ thủng, rồi mau chóng vá miếng gỗ vào, cốt để giữ tòa nhà không bị sụp xuống. Cuối cùng, những gì xuất hiện trước mắt là một công trình phức tạp khổng lồ, xấu xí… Tiến sĩ Trần biết các anh đã thất bại ở đâu không? Không phải các anh suy nghĩ chưa đủ phức tạp mà là do suy nghĩ chưa đủ đơn giản.”

Bố của Lâm Vân cũng từng nói những lời này. Hai con người siêu việt ở hai lĩnh vực khác nhau lại không hẹn mà gặp nhau ở tầm cao này.

“Mọi thứ có thể đơn giản hơn nữa được sao?” Tôi bối rối hỏi.

Đinh Nghi không trả lời câu hỏi của tôi: “Còn bây giờ, tôi sẽ nói cho mọi người biết sét hòn là cái gì.”

Lúc này, vài ngôi sao hiếm hoi vừa xuất hiện trên bầu trời, đối với tôi, trông chúng như đang lắng nghe sự phán xét cuối cùng của Thượng đế.

“Nó chỉ là một electron.”

Chúng tôi đưa mắt nhìn nhau, sau đó tự nghĩ lại về quá trình tìm kiếm gian khổ, cuối cùng, mọi ánh nhìn đều tập trung vào Đinh Nghi. Đáp án quá ly kì, khiến chúng tôi bất giác im bặt, không nghĩ ra được câu hỏi gì khác.

“Một electron to như quả bóng,” Đinh Nghi bổ sung.

“Electron… Sao lại có thể như thế được?” Có người ngẩn ra hỏi.

“Vậy mọi người cho rằng electron sẽ có hình dạng như thế nào? Một quả bóng nhỏ bên trong đặc quánh? Không sai, đây chính là hình ảnh trong tâm thức của mọi người khi nghĩ về electron, proton và neutron. Ngay bây giờ, tôi sẽ nói cho mọi người nghe về bức tranh vũ trụ được Vật lý học hiện đại mô tả: Vũ trụ là hình học, không phải Vật lý.”

“Anh không thể nói cụ thể hơn được sao?”

“Nói theo cách khác, ngoại trừ không gian, vũ trụ không còn gì khác.”

Mọi người im lặng để suy ngẫm về thứ vượt quá khả năng của bản thân. Thượng úy Lưu lên tiếng trước, lắc lắc nửa cái đầu cừu trong tay: “Tại sao lại không có cái gì được? Làm sao chỉ là không gian thôi được? Ví dụ như món thịt cừu này, rõ ràng là tồn tại, lẽ nào anh nói thứ chúng ta vừa ăn đều là không gian hay sao?”

“Đúng vậy, những thứ anh vừa ăn đều là không gian. Bản thân anh cũng là không gian. Bởi thịt cừu và anh đều được tạo thành từ proton, neutron và electron, những hạt này đều là không gian uốn lượn ở quy mô cực nhỏ.” Nói đoạn Đinh Nghi đẩy vài cái đĩa ra tạo không gian, vạch lên trên khăn trải bàn. “Giả dụ không gian là tấm khăn này, thì các hạt nguyên tử chính là những nếp nhăn siêu nhỏ trên tấm vải.

“Anh nói như vậy thì tôi cũng hiểu được một chút rồi,” Thượng úy Lưu trầm ngâm nói.

“Tuy nhiên, điều này rất khác so với bức tranh vũ trụ truyền thống của chúng tôi,” Lâm Vân nói.

“Nhưng đây là bức tranh gần với sự thực nhất,” Đinh Nghi đáp lại.

“Nếu vậy thì electron giống như một không bào?”

“Đó là một không gian cong khép kín.” Đinh Nghi nghiêm túc gật đầu.

“Nhưng các electron… làm sao có thể lớn được như vậy?”

“Sau Vụ nổ lớn, trong thời gian cực ngắn, không gian trong vũ trụ trở nên phẳng, sau đó, tùy theo cấp năng lượng giảm xuống, không gian xuất hiện những vết nhăn, sinh ra các loại hạt cơ bản. Điều khiến chúng ta thấy khó hiểu chính là những nếp nhăn đó tại sao đều là vi mô? Lẽ nào không có các nếp nhăn ở trạng thái vĩ mô. Hoặc có thể nói là không có các hạt cơ bản ở trạng thái vĩ mô sao? Và bây giờ thì chúng ta biết câu trả lời là có rồi đấy.”

Suy nghĩ của tôi đã bức bối suốt mười mấy năm và cảm giác đầu tiên của tôi lúc này là mình có thể thở được rồi. Trong khoảng thời gian ấy, tôi giống như sống trong dòng nước đục, đâu đâu cũng mịt mù. Lúc này, bỗng chốc tôi nổi lên được trên mặt nước, hít được hớp không khí đầu tiên, nhìn thấy bầu trời bao la, giống như cảm giác người mù lấy lại được đôi mắt tinh anh.

“Chúng ta có thể nhìn thấy được không bào là do những đường cong trong không gian khiến ánh sáng đi qua bị bẻ cong, tạo thành đường viền có thể nhìn thấy được,” Đinh Nghi tiếp tục giải thích.

“Vậy tại sao anh cho rằng đó là electron, mà không phải là proton hay neutron?” Đại tá Hứa hỏi.

“Câu hỏi hay đấy, đáp án kỳ thực rất đơn giản: Quá trình không bào bị sét kích thích tạo thành sét hòn rồi lại hồi phục thành không bào, trên thực tế chính là quá trình electron ở cấp năng lượng thấp bị kích thích biến thành cấp năng lượng cao, sau đó rơi xuống cấp năng lượng thấp. Trong ba loại hạt, chỉ có electron bị kích thích theo cách này.”

“Cũng chính vì nó là electron nên mới có thể chạy theo dây siêu dẫn và đi vào trong viên pin siêu dẫn giống như một dòng điện tuần hoàn vĩnh cửu,” Lâm Vân tỉnh ngộ.

“Thật kỳ lạ, đường kính của nó sẽ tương đương với viên pin kia.”

“Đối với electron vĩ mô mà nói, trong hai hình dạng sóng và hạt thì hình dạng sóng chiếm tỷ lệ lớn hơn, cho nên ý nghĩa về kích thước của nó hoàn toàn khác với suy nghĩ thông thường của chúng ta. Electron vĩ mô còn có đặc tính đáng kinh ngạc khác, chúng ta sau này sẽ từ từ quan sát. Tôi tin rằng những điều đó sẽ khiến mọi người thay đổi cách nhìn về thế giới. Tuy nhiên, hiện tại, chúng ta phải đặt một cái tên cho những hạt electron lớn này. Chúng là những electron ở trạng thái vĩ mô, vậy gọi là electron vĩ mô nhé?”

“Nếu vậy thì như mấy lời anh vừa nói, liệu có tồn tại proton vĩ mô và neutron vĩ mô không?”

“Có, nhưng do chúng không thể bị kích thích nên chúng ta rất khó phát hiện ra.”

“Giáo sư Đinh, giấc mơ của anh thành hiện thực rồi,” Lâm Vân nói, ngoại trừ Đinh Nghi và tôi, những người khác đều không hiểu được ý nghĩa trong lời nói của cô ấy.

“Đúng thế, đúng thế, những hạt cơ bản to như quả dưa hấu đã được đặt trên bàn của nhà Vật lý học rồi. Bước tiếp theo, chúng ta cần nghiên cứu cấu trúc bên trong của chúng, đó cũng là cấu trúc tạo nên không gian cong. Tuy công việc này rất khó, nhưng tôi tin là dễ hơn nhiều so với việc nghiên cứu cấu trúc của các hạt vi mô.”

“Vậy thì cũng có những nguyên tử vĩ mô đúng không? Ba loại hạt vĩ mô có thể tạo thành nguyên tử rồi!”

“Đúng vậy, có lẽ sẽ có hạt nguyên tử vĩ mô.”

“Không bào mà chúng ta bắt được, à, cái electron vĩ mô đó, là electron tự do đúng không? Hay là electron trong nguyên tử vĩ mô: Nếu như là vế sau thì hạt nhân của nguyên tử vĩ mô này đang ở đâu?”

“Ha ha, anh hỏi đúng rồi đấy. Tuy nhiên, không gian bên trong nguyên tử rất lớn, nếu một nguyên tử to như đại sảnh của nhà hát thì hạt nhân nguyên tử sẽ chỉ nhỏ như hạt óc chó ở giữa đại sảnh mà thôi.

Cho nên, nếu electron vĩ mô này quả thực nằm trong một nguyên tử vĩ mô thì hạt nhân của nguyên tử đó sẽ cách chúng ta khá xa.”

“Trời ạ, tôi còn một câu hỏi nữa: Nếu tồn tại nguyên tử vĩ mô thì nhất định sẽ có vật chất vĩ mô và cũng có thế giới vĩ mô đúng không?”

“Chúng ta đã đi vào lĩnh vực tư duy triết học vĩ đại rồi,” Đinh Nghi mỉm cười với người đặt câu hỏi.

“Anh có tin là thế giới vĩ mô tồn tại không?” Người đó hỏi tới cùng. Lúc này, chúng tôi như một nhóm những đứa trẻ bị cuốn hút vào câu chuyện cổ tích.

“Tôi tin là thế giới vĩ mô, hoặc vũ trụ vĩ mô có tồn tại, nhưng hình dạng như thế nào thì chưa biết. Có lẽ nó hoàn toàn khác với thế giới của chúng ta, nhưng cũng có thể hoàn toàn tương đồng. Việc này giống như vũ trụ vật chất và vũ trụ phản vật chất* trong suy đoán, sự tồn tại của thế giới vĩ mô và vũ trụ vĩ mô cũng thế. Trong trường hợp đó, cái đầu của tôi trong thế giới vĩ mô ắt phải đủ lớn để chứa được một dải ngân hà của vũ trụ này… Đây có phải là một hình thức biểu hiện khác của vũ trụ song song* không?”

Lúc này, trời đã về khuya, chúng tôi ngước lên nhìn bầu trời sao rực rỡ trong đêm hè, mỗi người đều gắng sức vươn ánh mắt của mình tới biển sao mênh mông, đều nghĩ tới trên dải ngân hà, trong hư không bao la có một lớp nhung thiên nga mềm mại, có thể phát hiện ra những đường nét trong bộ não vĩ mô của Đinh Nghi. Trong tưởng tượng của tôi, đầu óc của con người siêu cấp ấy chính là do hạt nguyên tử vĩ mô kia tạo thành, có lẽ sẽ giống như thủy tinh trong suốt. Chúng tôi đều kinh ngạc rằng suy nghĩ của bản thân trong chốc lát có thể trở nên sâu sắc đến thế.

Sau bữa tiệc, chúng tôi đều đã ngà ngà say, cùng nhau đi dạo trên đồng cỏ. Tôi nhìn Đinh Nghi và Lâm Vân đi sát nhau, nói chuyện rất thân thiết. Ba lá cờ của Đinh Nghi phấp phới trong gió đêm. Tôi biết rằng anh chàng gầy như cây sậy này có thể dễ dàng đánh bại hạm trưởng tàu sân bay đầy hấp dẫn nam tính, và cả tôi nữa. Đó chính là sức mạnh của tư tưởng. Không biết tại sao, trong lòng tôi trào lên nỗi chua xót khó tả.

Biển sao trên bầu trời vẫn rực rỡ như cái đêm ở Thái Sơn, trong màn đêm trên đồng cỏ, có vô số u linh của nguyên tử vĩ mô đang phiêu bồng.