ÔNG VUA ĐEN Tác giả:NGUYỄN QUÝ DŨNG
Hội vật mùa Xuân đất Hoan Châu sẽ mở màn khi ông mặt trời vừa đến đầu ngọn tre, nhưng những tay đô vật đã có mặt từ tờ mờ sáng. Họ quyết phá giải năm nay cho bõ công luyện tập. Năm trước, năm trước nữa, rồi cả năm ngoái ba năm liền, ai ngờ chức vô địch vẫn thuộc về tay đô già của làng, ông ta lợi hại thật, lợi hại là ở chỗ sức thì thua xa đám trai trẻ, vậy mà ông ta vẫn thắng bởi biết mượn sức địch tấn công mình mà đánh địch. Như một chiếc bông vụ, kẻ nào lao vào ông thì tức khắc sẽ trở thành ngọn roi dây, chỉ làm cho bông vụ quay tít. Rồi cũng chính những vòng xoay như vậy đã lôi kẻ chủ công kia chúi xuống sàn đài. Bấy giờ, tay ông như gọng kềm, ai đó ngã rồi, vùng vẫy có mà vô ích, đầu hàng là hơn. Thật quá còn gì? Ông mặt trời mới được hai sào nữa mà đã nhiều tay đô trẻ phải ôm nuối tiếc ra đi. Giải vật năm nay tay đô già này chắc cũng ôm gọn. Sướng chưa! Ông ta mỉm cười đắc thắng, ngồi bệch giữa sới vật nhai trầu như thách thức đám trai trẻ tiến lên. Trống đồng từng hồi thôi thúc, vẫn không một kẻ nào dám dấn bước.
Bỗng đám đông bị vẹt ra, bước vào sới là một chàng thanh niên khôi ngô, lực lưỡng, có điều đen như cột nhà cháy. Người Hoan Châu phút chốc nhận ra: Thúc Loan đấy. Thằng bé ngày xưa dám lấy họ mình làm triện đóng lên mâm đồng bị chủ đuổi đấy. Thúc Loan lớn nhanh thật, khỏe thì khỏe, nhưng anh chàng này có đánh vật bao giờ? Để xem...
Thúc Loan gập người xuống thủ thế. Hai tay anh vờn ra phía trước như cặp rắn hổ chúa. Mấy lần tay đô già bắt hụt anh, Thúc Loan bình tĩnh nhận ra yếu điểm của ông ta. Mỗi khi bắt trúng tay của đối phương, tay đô già liền xoay mình sát vào ngực vào lưng địch thủ mà lôi ngã. Biết vậy, lần này Thúc Loan cho ông nắm lấy tay mình. Y như rằng, khi tay đô già vừa xoay sát vào Thúc Loan, anh đưa chân ngáng bước và dùng cả cái “cột nhà cháy" kia đè lên. Thế là tay đô già thúc thủ. Đám đô trẻ reo mừng. Các cụ già chặc lưỡi. Các cô gái hò reo. Đám trẻ con nhảy múa. Thúc Loan được nhậm chức đầu phu ngay sau đó...
Kể từ khi vua Đường “ngó ngàng” đến nước Nam, hương vị quả vải đối với người dân Hoan Châu chỉ còn là lời nhắc nhở, đất Hoan Châu nổi tiếng với giống vải cơm dầy, ngọt lịm. Và... sự khoản đãi của thiên nhiên ấy đã trở thành tai họa. Người dân ở đây bón vào gốc cây cả mổ hôi, máu thịt của mình dưới ngọn roi tàn bạo của kẻ đô hộ. Đến mùa vải chín lại gồng gánh hàng ngàn dặm đường lên phương Bắc xa xôi, băng rừng, vượt suối cống nạp.
Năm ấy, năm Nhâm Tuất... một mùa vải bội thu chưa từng thấy. Từng chùm quả chín đỏ, nặng trĩu, lúc lỉu trên cành. Việc đầu tiên của chức đầu phu là Thúc Loan phụ trách việc triều cống vải lên châu trị. Giữa cái nắng gay gắt của tháng ba, màu vải đỏ hồng quyến rũ hơn tất cả mọi thèm muốn. Lại thêm cái khát bỏng cổ, một người dân phu đưa mắt nhìn quanh rồi bóc vội quả vải rơi định cho vào miệng. Gã lính nhà Đường nẫy giờ vẫn đưa đôi mắt hổ mang canh chừng bước đến. Loáng một cái sống lưỡi đao trong tay gã vớt trái vải bay ra. Cứ như thế mỗi cái vung tay, trên mình người dân phu đáng thương hằn lên một vết bám nhức nhối. Trận đòn trở thành thú tiêu khiển của bọn lính. Tên ác ôn càng hứng chí đưa cao sống đao. Nhưng không còn kịp cho gã phô trương trò đùa dã man nữa, một cẳng chân xoạc ra đá bay lưỡi đao. Thúc Loan - đầu phu của Hoan Châu nhảy vào như một cơn gió lốc. Gã lính Đường chỉ kịp hét lên một tiếng thất thanh, mồm gã ứa máu. Đồng bọn của hắn vây lấy “con cọp đen" kia. Giữa vòng vây Thúc Loan cũng vơ kịp một cây đòn sóc. Sắt nhà Đường cùng tre làng nước Nam tỉ thí. Các dân phu hồi hộp lo cho Thúc Loan giữa trùng trùng gươm giáo. Nhưng không! Cây tre nước Nam đã quật ngã, đánh tan tác từng gươm giáo uy hùng kia, bọn lính Đường ôm những vết thương lủi mất. Những gánh vải ngọt lịm, mọng mật của Hoan Châu được bày ra - tiệc mừng thắng trận.
Trận loạn đả của Thúc Loan như một ngọn lửa châm vào vạn ngòi lửa đang rực cháy. Phong trào bạo động khắp nơi nổ ra dần dần được thống nhất dưới sự chỉ huy tài ba của Thúc Loan. Dưới cờ của viên tướng đen, người ta thấy có những thợ săn giết hổ, dân cày và nhiều hạng người tụ nghĩa.
Căn cứ Hùng Sơn, không còn đủ sức chứa đựng một lực lượng hùng hậu như vậy nữa. Thúc Loan mở rộng địa bàn, đánh phá khắp nơi. Sau lời hịch truyền của Thúc Loan, tòa Châu trị bị san phẳng, phủ đô hộ ở Giao Châu bị đập tan. Người đời đặt Mai Thúc Loan là Mai Hắc Đế. Để củng cố lực lượng và khẳng định vị trí chính trị, Thúc Loan cho người sang kết nghĩa cùng các nước lân bang. Võ nghiệp của người Việt làm rạng danh đất Việt...
Mùa Xuân năm ấy, người Hoan Châu đón Xuân và chờ đợi một mùa vải sai quả. Mùa vải của dân Việt.