- 28 - Hợp Tác thất tình theo Giải Phóng,-Hỗ Trợ mãn ý vợ Kim Long.

Hai tháng sau cái đêm ấy, không chỉ chứng điên của Kim Long và Giải Phóng chưa hoàn toàn bình phục mà cả hai chị em họ Hoàng cũng chưa kịp tĩnh tâm. Căn cứ vào cách nói của Mạc Ngôn trong tiểu thuyết của nó thì, ông - Lam Giải Phóng là điên thật, còn Kim Long thì điên giả. Mọi người đều điên, thế thì có chuyện gì để kể? Vẫn có đấy. Những ngày ấy, danh tiếng của trại lợn Hạnh Viên nổi lên như cồn. Thừa lúc nông nhàn trước khi thu hoạch lúa mạch, huyện định tranh thủ tổ chức một đợt tham quan học tập kinh nghiệm nuôi lợn của trại Hạnh Viên, không chỉ là người trong huyện mà còn có người đến từ các huyện khác. Trong lúc cấp bách này mà cả hai đứa đều điên, có khác nào chặt mất tay phải, tay trái của Hồng Thái Nhạc?

Ủy ban cách mạng công xã lại gọi điện đến báo rằng, cục hậu cần Quân khu cũng cử một đại biểu đến tham quan học tập, huyện sẽ cử cán bộ cao cấp biệt phái về cùng với vị quan chức quân đội này. Hồng Thái Nhạc vội vàng triệu tập hội nghị những người có năng lực nhất trong làng để tìm cách đối phó. Mạc Ngôn kể rằng, trong các cuộc họp, Hồng Thái Nhạc lúc nào cũng sùi bọt mép, mắt đỏ ngầu. Còn ông - Lam Giải Phóng thì nằm lì trên giường, có lúc khóc lên như trẻ con, lại vừa như con cá trê bị đập dập đầu, nước mắt đục ngầu giống như nước sữa lợn. Ở một gian nhà khác, Kim Long đang ngồi gà gà gật gật, giống như con gà ăn phải thạch tín vừa được cứu sống, nhìn thấy có ai là ngẩng mặt lên cười một cách ngây độn.

Theo lời kể của Mạc Ngôn trong cuốn tiểu thuyết “Ghi chép về chuyện nuôi lợn” đầy tai tiếng của nó thì, trong lúc những cái đầu uyên bác của làng Tây Môn chỉ biết lắc lắc ngao ngán thì nó đường đường chính chính tiến thẳng vào giữa phòng hội nghị. Lời của nó chẳng thể tin tưởng, những gì nó nói đều là bịa đặt, chỉ để tham khảo thôi.

... Tôi vừa bước vào phòng hội nghị thì mọi người đều im bặt, chỉ có Hoàng Đồng đứng dậy và quát bảo tôi đi ra ngoài. Tôi không những không ra mà còn nhảy một cú thật dài, mông tôi đã đường hoàng ngồi trên mép bàn, hai chân buông thõng, đung đưa. Tôn Báo - lúc này đã là liên đội trưởng dân quân kiêm chủ nhiệm bảo vệ chính trị - nhảy lên, chộp lấy tai tôi bóp mạnh. Hồng Thái Nhạc thì xua tay, bảo Tôn Báo buông tôi ra.

- Ông trời con! Có phải ông cũng đã điên rồi không? Lão Hồng cười chế nhạo: Phong thủy làng Tây Môn ta thế nào mà đẻ ra toàn là những ông trời điên điên khùng khùng, lại có một tiên sinh kiệt xuất như ông đây vậy?

- Tôi không điên! Thần kinh của tôi to và cứng như dây bầu. Nếu cầm lấy chúng mà quất như ngày xưa các ông quất con trâu của Mặt Xanh cũng chưa chắc đã đứt. Do vậy, toàn thế giới điên cả nhưng tôi không thể điên được đâu! Nó viết tiếp: Tôi nói một cách nghiêm trang rằng, hai viên đại tướng của các ông đang bị điên, các ông vì chuyện ấy mà lo lắng, vò đầu bứt tai giống như một con khỉ đang nằm dưới đáy giếng, đúng không?

- Đúng đấy! Chúng tao đang lo lắng vì chuyện ấy! Hồng Thái Nhạc nói: Ngay cả như khỉ, chúng tao cũng không bằng. Chúng tao như những con lừa đang quẫy đạp trong vũng bùn. Mạc Ngôn tiên sinh, ngài có cao kiến gì chăng?

Hồng Thái Nhạc hai tay nắm thành quyền ấp vào trước ngực, cúi đầu, trông giống như một vị minh chủ trong tiểu thuyết cổ khi gặp một hiền thần, nhưng thâm ý thì đang chế giễu tôi, tôi biết. Đối phó với việc giễu cợt này, tốt nhất là giả ngốc, giả mù, để cho những lời ấy thoảng qua như đàn gảy tai trâu. Tôi giơ một ngón tay chỉ vào cái túi trên bộ quần áo sáu bảy năm nay chưa giặt của Hồng Thái Nhạc. Lão ngớ người: Cái gì? Thuốc lá! Trong túi áo ông có thuốc lá hiệu Hổ Phách, giá hiện tại mỗi gói ba hào chín xu, tương đương với loại thuốc nổi danh toàn quốc Đại Tiền Môn. Loại thuốc cao cấp này, một bí thư chi bộ như ông lấy đâu ra tiền mà hút thường ngày? Hồng Thái Nhạc đành phải lôi gói thuốc ra bỏ lên bàn: Mày đúng là đồ quỷ, mắt mày có thể nhìn xuyên thấu hết cả à? Tôi rút một điếu, bật lửa và hút thật điệu nghệ, lại còn nhả ra cả khói vòng tròn: Tôi biết các ông nhìn tôi chẳng là gì, các ông đều cho tôi là thằng nhóc, một cái đít chó chẳng hiểu gì hết. Thực ra tôi đã mười tám tuổi, đã là thanh niên. Đầu tôi nhỏ, mặt mày tôi xấu xí, song ở trong làng Tây Môn này, chẳng có ai thông minh và trí tuệ hơn tôi đâu!

- Thật không? Hồng Thái Nhạc lại cười một cách chế nhạo: Tao thật sự không biết mày đã mười tám rồi cơ đấy. Tao cũng không biết mày có trí tuệ nhất làng Tây Môn. Xin lỗi! Mọi người cười rộ lên. Mạc Ngôn viết tiếp: Tôi hút thuốc, rồi có lý có lẽ rất nghiêm túc phân tích rằng, bệnh của Giải Phóng và Kim Long đều do ái tình mà ra. Với loại bệnh này, không có thuốc điều trị, chỉ có cách dùng phương thức cổ truyền để cứu. Đó là cưới Hỗ Trợ cho Kim Long, Hợp Tác cho Giải Phóng, cổ nhân gọi là “lấy vui đuổi tà” đấy thôi!...

Hai anh em nhà ông cưới chị em nhà họ Hoàng có phải là sáng kiến của Mạc Ngôn hay không, tôi chẳng có thời gian xét thấu đáo, nhưng có một điều rất đích xác là, hai người cưới vợ trong cùng một ngày. Quá trình tiến hành hôn lễ đều không lọt qua được mắt tôi. Mặc dù đây là việc riêng của hai nhà, song Hồng Thái Nhạc trực tiếp đứng ra chỉ huy, xem việc riêng thành việc công, điều động toàn bộ những thanh niên có tài vặt của thôn đến giúp đỡ. Tôi có thể đánh giá chung về lễ cưới của hai người là rất long trọng, rất náo nhiệt.

Ngày mười sáu tháng tư âm lịch, hôn lễ được cử hành. Trăng mười sáu sáng và tròn. Mặt trăng to và thấp cứ lẩn khuất trên bầu trời Hạnh Viên không muốn rời, như cố ý lưu lại để dự hôn lễ hai người. Trên mặt trăng in rõ hình mấy chiếc mũi tên cắm lông. Truyền thuyết kể rằng, đó là những mũi tên của đàn ông bắn lên khi phát điên vì đàn bà. Mấy lá cờ ở trên đó là do tàu vũ trụ của người Mỹ đưa lên... Để chúc mừng hôn lễ, người ta quyết định cải thiện bữa ăn cho lợn trong trại. Hình như trong máng nào cũng có mùi hèm rượu, bánh đậu xanh, bột cao lương. Bọn lợn được ăn ngon, con nào bụng cũng tròn căng nên có vẻ hài lòng lắm. Có đứa thì nằm ngủ khì, có đứa trèo lên đầu tường mà ca hát. Còn Điêu Tiểu Tam thì sao?

Tôi nhẹ nhàng trèo người vắt qua tường nhìn vào ổ của nó. Thằng này đang dùng một chân đè cái gương ép vào tường, tay kia dùng một chiếc lược sứ hồng hồng chẳng biết kiếm đâu ra đang chải lông trước ngực. Mấy tháng nay nó tự nhiên phát mã, mập khỏe hẳn ra, cái nọng đã có hai thăng thịt dày cộm khiến cho cái mõm vốn dài của nó tự dưng ngắn lại một tí, nhìn gương mặt nó có phần bớt hoang dã hơn. Tiếng lược cào vào lớp da và lông thô tháp của nó nghe sột soạt, vảy bay lả tả giống như những con tuyết trùng mùa thu ở vùng núi Nhật Bản. Chải lông xong, nó lại há mồm dùng một que củi to xỉa răng. Trông bộ dạng, tôi biết nó đang yêu, nhưng rõ ràng là yêu đơn phương. Đừng nói là những con lợn hoa trẻ trung xinh đẹp không thèm để ý, ngay cả những con lợn nái đã đẻ không biết bao nhiêu lứa cũng chẳng thấy ở nó một sự hấp dẫn nào. Bây giờ thì nó đã phát hiện ra hình tôi trong chiếc gương. Nó chẳng thèm ngoái đầu, gầm lên một tiếng:

- Đừng xem, ông bạn! Yêu cái đẹp là bản chất của con người, lợn cũng có. Lão đây trang điểm một tí là chuyện quang minh chính đại thì có gì mà phải nhìn trộm nào?

- Nếu bẻ hai chiếc răng nanh kia đi thì ông cũng khá đẹp trai đấy! Tôi cười, nói châm chọc đầy ác ý.

- Không thể được! Điêu Tiểu Tam nói rất nghiêm trang: Răng nanh tuy dài, nhưng đó là do cha mẹ ban cho, không được làm thương tổn. Đó là sự mở đầu của chữ hiếu. Đạo đức của con người là vậy, lợn cũng xem đó là nguyên tắc. Vả lại, cũng sẽ có những con lợn cái thích cái răng nanh của lão đây thì sao?

Thằng này học rộng biết nhiều, ăn nói viện dẫn kinh điển lưu loát và lợi hại vô cùng, cứ đấu khẩu với nó chưa chắc tôi đã chiếm ưu thế. Tôi thả chân xuống khỏi tường, tự nhiên một cái ợ hơi phát ra, một mùi không dễ chịu từ trong bụng tôi xông lên. Tôi đứng thẳng người, chân trước chụp lấy cành hạnh, miệng cắn một trái hạnh nhai thử. Một vị chua chua, đăng đắng và cả ngọt lẫn lộn đầy ắp trong mồm tôi.

Ăn xong trái hạnh, tôi nằm xuống và suy nghĩ mọi vấn đề. Thời gian luân chuyển, đã sắp đến kỳ thu hoạch lúa mạch. Gió nam mát rượi, cây cỏ tốt tươi, thời kỳ giao phối đã đến gần. Trong không khí đã ngửi thấy mùi lợn động đực. Tôi biết người ta đã chọn ra khoảng ba mươi con lợn cái khỏe mạnh, xinh đẹp để chuẩn bị cho kỳ sinh sản này. Những con được chọn đều nhốt riêng mỗi chuồng một con, được ăn những thức ăn tốt nhất. Lông da của chúng dần dần trơn mượt, đôi mắt bắt đầu lúng liếng gợi tình. Tôi nhận ra rất rõ địa vị của mình trong trại lợn. Trong chuyện vui sắp diễn ra này, tôi là số một, Điêu Tiểu Tam là số hai. Nó chỉ có thể xuất đầu lộ diện khi tôi đã kiệt sức. Nhưng những người ở đây không hề biết cả tôi lẫn nó đều không phải là những con lợn bình thường. Chúng tôi đều có trí tuệ khác thường, sức khỏe phi thường, chúng tôi trèo tường leo cây chẳng khác nào đi trên đất bằng. Khi bóng tối ập xuống, mọi người về ngủ cả, tôi và Điêu Tiểu Tam sẽ bình đẳng về cơ hội giao phối thôi. Phải thực hành quy luật của động vật, phải đánh bại Điêu Tiểu Tam trước khi mùa giao phối đến, để cho nó có ý thức rằng toàn bộ lợn cái là của tôi.

Trong lúc tôi đang suy nghĩ thì mặt trăng cũng đang nằm nghỉ trên đầu một cây hạnh cổ thụ. Ông đã biết đó là cây hạnh may mắn vì lúc nó đang trổ hoa rực rỡ nhất thì được chứng kiến Kim Long cùng Hỗ Trợ và Hợp Tác làm tình, kết quả như thế nào thì ông đã thấy. Nhưng việc nào cũng có hai mặt. Chuyện làm tình trên ngọn cây độc đáo có một không hai của họ khiến ông phát điên nhưng đã đem lại một mùa bội thu không tiền khoáng hậu cho cây hạnh. Cây hạnh này mấy năm trước chỉ có một ít quả tượng trưng, gọi là có thôi, nhưng năm nay thì quả chi chít đến nổi các cành đều oằn rạp đến sát đất. Hồng Thái Nhạc đã cho dân quân làm giá đỡ và cử người canh gác. Nói chung thì phải đến sau vụ thu hoạch lúa mạch, quả hạnh mới chín, lúc này chỉ mới bắt đầu vàng vàng nhưng đề phòng hái trộm, Hồng Thái Nhạc đốc thúc dân quân canh giữ ngày đêm, giao cho Tôn Báo chỉ huy. Tôn Báo ra lệnh: Nếu ai cả gan hái trộm thì bắn hay đánh chết cũng không có tội. Do vậy mà cho dù thèm đến nhỏ dãi, tôi cũng không dám mạo hiểm với cái mệnh lệnh này. Bị bắn vỡ óc rõ ràng không thể là chuyện đùa, ký ức của bao nhiêu năm trước vẫn hiển hiện trong tôi khiến mỗi khi nhìn thấy súng kíp là tôi đã thất kinh hồn vía. Ngay cả thằng đầy mưu mô quỷ quyệt như Điêu Tiểu Tam mà cũng phải nằm im, chẳng dám vọng động.

Mặt trăng to tròn và sáng rực nằm trên đỉnh cây hạnh khiến tôi có cảm giác các cành cây đã oằn lại càng oằn thêm. Đột nhiên có một tay dân binh phát điên, nhắm ngay mặt trăng nổ súng. Mặt trăng dao động một chút song rõ ràng là không bị thương, ánh sáng lại càng rực rỡ hơn như ngầm thông báo với tôi về những điều bí mật xa xưa. Rồi bên tai tôi tiếng nhạc êm dịu vang lên, một người đàn bà che người bằng lá hạnh đang nhảy một vũ điệu mê hồn giữa không trung, ngay trước mắt tôi. Nàng se sẽ vén bộ váy áo bằng lá cây. Ôi bầu vú sao mà căng tròn, đầu vú hồng hồng cứng ngắt... Một tay dân quân nữa nổ súng, một luồng lửa vọt lên hướng về mặt trăng. Hình như ánh trăng tối lại một tí, màu trăng trở nên trắng bệch. Mặt trăng trên đầu cây hạnh nghiêng ngã rồi từ từ bay lên, nhỏ dần nhỏ dần nhưng ánh sáng lại càng rực rỡ hơn. Bay cách khỏi ngọn cây chừng hai mươi mét, nó dừng lại và nhìn trại Hạnh Viên một cách lưu luyến. Tôi tin chắc là trăng đến đây để tham dự hôn lễ, mọi người phải dùng rượu ngon và quả hạnh chiêu đãi nó. Nhưng hai tay dân quân thô lỗ và xuẩn ngốc kia đã bắn nó, tuy không chết song tình cảm của nó nhất định đã bị tổn thương.

Cho dù là như vậy nhưng đêm mười sáu tháng tư âm lịch hàng năm, tôi vẫn tin rằng trăng ở Hạnh Viên vùng Đông Bắc Cao Mật là đẹp nhất trên thế gian này. Mặt trăng ở đây tròn, sáng, lại vừa đa tình vừa bi thương. Tôi biết sau này Mạc Ngôn có viết một cuốn tiểu thuyết là “Chống gậy nhảy cùng trăng” vừa thực vừa ảo. Nó viết:

“... Trong những ngày kỳ lạ ấy, chúng tôi cử hành hôn lễ thật long trọng cho bốn người điên tại trại lợn. Trang phục của hai chú rể toàn màu vàng, họ trông giống như hai quả dưa chuột, còn hai cô dâu cũng mặc váy rộng màu vàng, trang điểm rực rỡ khiến cả hai giống như hai quả bầu. Có người đề nghị giết thịt một con lợn, nhưng bí thư Hồng không đồng ý. Làng Tây Môn nhờ nuôi lợn mà được nổi danh toàn huyện, lợn làm cho chúng tôi vinh hiển, sao lại giết lợn? Bí thư Hồng nói thật chí lý. Cuối cùng thức ăn chỉ có mấy thứ hoa quả tự có trong làng, một ít bánh quẩy và kẹo. Rượu thì chất lượng cực kém được đựng trong những chiếc can nặng đến năm mươi cân. Phụ trách việc mua rượu là một tay cực kỳ lười nhác, những chiếc can không được rửa sạch cho nên trong rượu lại có mùi thum thủm cực kỳ khó chịu. Không sao cả! Người nông dân hiền lành như đất, miễn có rượu uống say là được. Đây là lần đầu tiên trong đời tôi được đối đãi như một người đàn ông thực thụ, trong mười bàn rượu, tôi được bố trí ngồi ngay bàn đầu. Bí thư Hồng ngồi đối diện với tôi. Tôi biết sự ưu đãi này là do tôi đề ra sáng kiến, từ cái ngày tôi vào phòng họp khua môi múa mép, họ đã không còn coi thường tôi nữa. Hai bát rượu đầy tuôn vào dạ dày, tôi thấy người như phiêu diêu trên mây xanh, một khí lực tuôn trào vô cùng vô tận trong cơ thể tôi. Tôi rời khỏi bàn rượu, đi ra vườn hạnh. Mặt trăng với đường kính khoảng ba mét nằm vắt trên ngọn cây hạnh trứ danh. Tôi đã có hẹn với nó. Đây là mặt trăng mà Thường Nga đã từng trú ngụ, là mặt trăng mà người Mỹ đã từng đặt chân lên? Trăng ơi! Ta đã đến...

... Chân tôi đạp lên mây và bay vút lên, thuận tay bẻ một cành ngô đồng ở bên cạnh Tỉnh Đài, tôi lăm lăm trong tay tiến về phía trăng, giống như những võ sĩ thời xưa cưỡi ngựa tay cầm giáo chĩa thẳng về phía trước. Tôi không phải đến để đánh nhau với trăng, vì trăng là bạn tôi, tôi chỉ muốn dùng cành ngô đồng để trợ thêm sức lực mà bay lên với trăng mà thôi. Trong khi trực ban ở trụ sở đại đội, đọc nhiều thông tin từ tờ “Tin tức tham khảo” tôi biết rằng có một vận động viên nhảy sào Liên Xô đã nhảy qua 6m15. Tôi vẫn thường đến bãi luyện tập thể dục của trường trung học để xem thầy giáo dạy thể dục Phùng Kim Chung dạy năng khiếu nhảy cao cho nữ sinh. Tôi nghe được tất cả lời dạy của thầy Phùng, vốn là vận động viên nhảy sào cấp tỉnh, nhân vì bị thương đầu gối mà bị biệt phái về dạy thể dục tại trường trung học, ngày nào cũng dạy kỹ thuật nhảy sào cho cô nữ sinh Bàng Kháng Mỹ - con gái của Bàng Hổ, nguyên là chủ nhiệm hợp tác xã cung tiêu, nay là xưởng trưởng kiêm bí thư chi bộ xưởng dệt gấm số năm với Vương Lạc Vân, nguyên chủ nhiệm cửa hàng nông sản, hiện là kế toán nhà ăn xưởng dệt số năm. Cô này có đôi chân dài tuyệt đẹp, giống như chân chim hạc. Chính nhờ những yếu lĩnh nhảy cao học lóm này mà tôi mới có thể nhảy lên cung trăng. Tôi vẫn cứ tưởng mặt trăng treo trên đầu cây cổ thụ kia rất mềm mại, sau mấy lần áp dụng kỹ năng nhảy sào, khi rơi xuống lúc nào cũng cho lưng và vai tiếp xúc với đất, té ra khi rơi xuống tôi mới thấy nó chẳng khác gì dưới mặt đất, đất đá gồ ghề cứng ngắt. Những người đang uống rượu trong tiệc cưới chạy ào ra vẫy tay chào từ biệt tôi và trăng, trong số đó có Hoàng Hỗ Trợ. Cô ta có thể bay lên như tôi không? Tôi mở dây thắt lưng buông về phía cô ta, cô ta bám vào đấy và tôi tận lực kéo lên. Mặt trăng đưa chúng tôi lên cao. Chúng tôi thấy rõ ràng ở dưới đất, những gian nhà trở nên bé xíu, còn con người thì như những con kiến bò ngang bò dọc... Tôi còn nghe thấy tiếng kêu la hoảng loạn của họ vang lên nhưng chúng tôi đã vĩnh viễn treo lơ lửng giữa bầu trời mênh mông và yên lặng...”

Rõ ràng đây là một cảnh mộng, được Mạc Ngôn viết theo ký ức lộn xộn trong một lần uống rượu say mèm. Đêm ấy, những chuyện xảy ra trong hôn lễ ngoài tôi ra không có ai rõ hơn. Ông đừng vội cau mày, ông chưa có quyền phát biểu. Những lời Mạc Ngôn kể chín phần mười là tưởng tượng, nhưng có một câu chính xác: Ông và Kim Long mặc áo chú rể màu vàng giống như hai quả dưa chuột. Tiệc cưới diễn ra thế nào, ông không thể biết bởi ông ngồi đó nhưng tâm trí để ở đâu đâu, mê mê tỉnh tỉnh, trong vườn hạnh xảy ra chuyện gì, ông càng mù tịt. Điêu Tiểu Tam lúc này có lẽ cũng đã đầu thai sang một quốc gia nào đó, có thể là tận châu Phi rồi. Nhưng cho dù nó có đầu thai thành con ông chăng nữa thì cũng không thể nhớ gì cả, bởi nó làm gì có khả năng đề kháng với loại nước quên ký ức của bà Mạnh dưới âm phủ. Do vậy tôi là người duy nhất có quyền kể, điều tôi khẳng định là lịch sử, điều tôi phủ nhận là lịch sử giả tạo...

Đêm ấy, Mạc Ngôn chỉ uống một bát rượu đã say. Để tránh chuyện nó mượn rượu nói càn, Tôn Báo đã nắm lấy vai nó đẩy ra ngoài, vứt vào gian chứa cỏ khô, ở đó còn có cả đống xương của những con lợn đã chết trong mùa đông năm ngoái. Nó nằm đó ngáy khò khò. Chuyện nó bay lên cung trăng, có lẽ là nó nằm mơ thấy trong lúc này. Sự thực là thế này - Ông cứ bình tâm nghe tôi kể - Hai tay dân quân không được tham dự hôn lễ đã điên khùng bắn vào mặt trăng, nó không rơi mà quả hạnh lại rụng không biết bao nhiêu mà kể. Những quả hạnh vàng xanh phủ một lớp dày dưới gốc cây, nhiều trái vỡ toác, mùi hương ngọt ngào của quả hạnh quyện với mùi thuốc súng khét lẹt. Tôi đang buồn vì hành vi độc ác của của hai tay dân quân, nằm ngắm nhìn một cách tiếc nuối theo mặt trăng đang từ từ bay lên cao thì bỗng nhiên có một bóng đen phóng vụt qua trước mắt. Đầu tôi lóe lên một tia chớp sáng lòe và ngay lập tức tôi nhận ra đó là ai. Thì ra là Điêu Tiểu Tam đã nhảy vọt qua tường và phi thẳng đến gốc cây hạnh. Sở dĩ lâu nay chúng tôi không dám bén mảng đến đó là vì sợ khẩu súng trong tay của hai dân quân nọ, bây giờ súng đã nổ, ít nhất phải nửa tiếng sau họ mới kịp lắp đạn mới vào cây súng kíp, với nửa tiếng, chúng tôi đã đủ để ăn một bữa quả hạnh no nê. Điêu Tiểu Tam sao mà thông minh! Chỉ chần chừ một phút mà tôi đã bị nó qua mặt. Không có thời gan để ân hận nữa, tôi không thể thua nó. Chỉ một cái nhún chân, tôi đã nhảy qua tường. Điêu Tiểu Tam nhắm cây hạnh mà chạy, còn tôi nhắm vào nó mà đuổi, chỉ cần húc ngã nó, những quả hạnh dưới đất sẽ hoàn toàn là của tôi. Nhưng chuyện xảy ra sau đó là một vận may cho tôi. Chính lúc Điêu Tiểu Tam đang ăn quả hạnh và tôi đang chuẩn bị tư thế để tấn công thì nhìn thấy tay dân quân bàn tay chỉ có ba ngón ném về phía chúng tôi một vật đỏ đỏ tròn tròn, trên đầu có một sợi dây đang cháy. Không xong rồi! Pháo! Nguy hiểm quá! Hai chân trước tôi đang chạy bỗng bám chặt xuống đất, ghìm lực quán tính xô đến từ phía sau. Động tác của tôi giống hệt một chiếc xe đột ngột phanh lại khi đang chạy với tốc độ cao, rồi tôi lăn một vòng, rời khỏi nơi nguy hiểm. Trong cơn kinh hoàng, tôi nhìn thấy Điêu Tiểu Tam ngoạm lấy quả pháo đang cháy xèo xèo, rồi lắc mạnh cái đầu một cái. Tôi biết nó đang muốn trả quả pháo về cho tay dân quân nọ. Trong lúc nguy cấp, nó phản ứng sao mà nhanh, quả là một tay có bản lĩnh và dũng cảm, xử lý tình huống rất quả quyết. Chỉ có những chiến sĩ lão luyện nơi sa trường mới bình tĩnh và gan dạ đến như thế. Chúng ta vẫn thường xem thấy trên phim những chiến sĩ ngoài chiến địa chụp lấy lựu đạn đang bốc khói ném trả về phía đối phương. Nhưng tiếc thay, đây lại là quả pháo nổ nhanh. Trong lúc nó vừa lắc mạnh đầu thì một ánh chớp lóe sáng ngay trước mặt nó, một tiếng nổ như sét đánh và một đụn khói màu vàng tỏa ra. Không kịp kêu lấy một tiếng, Điêu Tiểu Tam ngã vật ra. Mùi thuốc khét lẹt bay khắp Hạnh Viên rồi tản mạn khắp bầu trời Cao Mật. Tôi nhìn Điêu Tiểu Tam đang nằm dưới đất, lòng nổi lên nhiều tình cảm phức tạp, vừa kính trọng, vừa thương tâm, vừa sợ hãi song cũng vừa le lói một chút vừa lòng. Đáng ra một con lợn đường đường chính chính như tôi không nên có trạng thái vừa lòng nhỏ nhen này, song nó đã có, tôi cũng không có cách gì kiềm chế được.

Hai tay dân quân co giò bỏ chạy khi quả pháo nổ tung, nhưng chạy được một vài bước thì quay ngoắt lại, giương mắt nhìn, trên mặt biểu lộ nét sợ hãi. Rồi không hẹn mà cả hai lò dò bước về phía Điêu Tiểu Tam. Tôi biết hai thằng nhóc này đang lo lắng vì bí thư Hồng đã nói, lợn là tài sản quý giá nhất, là vấn đề chính trị của cả một thời đại, là nguồn lợi dồi dào và cũng là niềm vinh quang của cả làng Tây Môn. Vô cớ mà giết chết lợn, hơn nữa lại là một con lợn giống, tội này không nhỏ. Trong lúc hai đứa thần sắc nặng nề đứng bên cạnh Điêu Tiểu Tam, chỉ biết đưa mắt nhìn nhau thì Điêu Tiểu Tam kêu lên một tiếng, từ từ đứng dậy, đầu lắc mạnh mấy cái, mồm kêu rống lên. Nó xoay người một vòng nhưng hai chân sau mềm nhũn khiến cái mông lại rơi đánh bịch xuống đất. Tôi biết đầu nó bị choáng, mồm nó bị đau. Hai tay dân quân tươi ngay nét mặt, bắt đầu huyên thuyên:

- Tao không thể tưởng tượng được đây lại là một con lợn!

- Tao thì cứ nghĩ đây là một con chó sói!

- Muốn ăn quả hạnh sao chẳng nói sớm, chúng tao lượm cả sọt bỏ vào chuồng mày!

- Lúc này mày có thể ăn thỏa thích rồi đấy!

Điêu Tiểu Tam phẫn nộ chửi bới bằng ngôn từ của loài lợn nên hai tay dân quân chẳng hiểu gì cả:

- Ăn cái... con mẹ chúng mày!

Nó đứng dậy, xiêu xiêu vẹo vẹo đi về chuồng. Tôi chạy chắn ngay trước đầu nó, hỏi:

- Ông bạn, không việc gì chứ?

Nó lạnh lùng liếc xéo nhìn tôi, nhổ ra một bãi nước bọt toàn máu, nó phều phào:

- Đáng kể gì... Bà nó chứ! Lão đây lúc còn ở Nghi Mông đã ngoạm hết mười mấy quả lựu đạn thứ thiệt ấy chứ! Loại này thì sá gì, chỉ là quả pháo tẹp nhẹp thôi mà.

Tôi biết nó đang khoác lác, song không khỏi khâm phục sự dũng cảm và sức chịu đựng của nó. Quả thực là sức tàn phá của quả pháo này không nhỏ, tôi nhìn thấy khuôn mặt của nó bị cháy xém, mồm mép rớm máu và đặc biệt là chiếc răng nanh bên trái đã bị gãy lìa, lông dưới cổ nó cũng bị cháy trụi. Tôi cứ nghĩ nó sẽ dùng phương pháp tầm thường là chui vào lỗ hổng cửa sắt để vào chuồng, song không ngờ nó lại đường hoàng nhún mình nhảy vọt qua tường, nặng nề rơi xuống nền chuồng ẩm ướt. Đêm nay sẽ là đêm vô cùng thống khổ và đau đớn đối với nó, tôi nghĩ thế. Cho dù đêm nay có bao nhiêu con cái phát tiết dục tình, nó cũng đành phải nằm ở đây mà thèm muốn, mà tưởng tượng thôi.

Hai tay dân quân dường như để xin lỗi, đã đem ném vào chuồng nó vài chục quả hạnh. Tôi chẳng thèm ghen với nó về việc này. Điêu Tiểu Tam trả giá đắt như thế, ăn vài chục quả hạnh là xứng đáng lắm. Cái đang chờ tôi, cái tôi thèm muốn không phải là quả hạnh mà là những con lợn cái đang đẹp như hoa mới nở kia. Chúng đang rên rỉ, đang vẫy đuôi chờ tôi. Đó mới là điều hấp dẫn, có ý nghĩa nhất trên thế gian này. Chờ đến nửa đêm, mọi người đi ngủ cả, cuộc sống hạnh phúc của tôi sẽ bắt đầu. Điêu tiên sinh! Xin lỗi nghe!

Việc Điêu Tiểu Tam bị thương đã xóa bỏ nỗi lo canh cánh trong lòng tôi, có thể yên tâm để đi xem hôn lễ rồi. Mặt trăng treo ở trên cao chừng năm mươi mét đang lãnh đạm nhìn tôi. Tôi giơ chân phải, làm một động tác hôn gió với nó, rồi như một ánh chớp, tôi chạy về phía bắc trại lợn, lẩn khuất trong những ngôi nhà ven đường. Có mười tám gian nhà cả thảy, từ đông sang tây, đầu tiên là nơi ngủ của những người phục vụ trại lợn, nơi chế biến thức ăn và văn phòng trại lợn, phòng truyền thống của trại lợn... Phía cực tây có ba phòng, là nơi động phòng của hai đôi vợ chồng mới, gian giữa là nơi sinh hoạt chung, phòng của họ nằm ở hai bên. Trong tiểu thuyết của mình, Mạc Ngôn tả như thế này:

“Trong phòng giữa có bày khoảng bảy chiếc bàn vuông, trên bàn bày các loại hoa quả, bánh quẩy và một ít kẹo. Giữa phòng treo một chiếc đèn măng-sông. Ánh sáng rực rỡ của nó khiến cả căn phòng trắng như tuyết...”

Thằng ôn con này lại tán phét nữa rồi! Căn phòng chỉ rộng có bốn mét, dài năm mét, làm sao có thể bày mười chiếc bàn? Không những ở làng Tây Môn mà cả vùng Đông Bắc Cao Mật lúc ấy tìm đỏ cả mắt cũng chẳng có căn phòng nào đủ rộng cho mười chiếc bàn và đủ cho một trăm người ngồi đâu.

Kỳ thực hôn lễ được cử hành trên mảnh đất trống dài và hẹp ngay trước gian phòng ấy. Hai bên mảnh đất là những đống cây đã mục nát, chuột và chồn làm tổ dày đặc trong đó. Chỉ có một chiếc bàn vuông bằng gỗ, hai bên chạm khắc những đóa hoa lê, vốn được đặt ở giữa trụ sở đại đội sản xuất, trên bàn lúc nào cũng có một chiếc điện thoại, một bộ ấm nước đen ngòm và một chiếc đèn dầu. Chiếc bàn này đã bị Kim Long lấy làm của riêng kể từ khi nó bắt đầu thăng tiến, Hồng Thái Nhạc cho rằng đó là biểu hiện của giai cấp địa chủ nhằm tấn công vào giai cấp nông dân. Nó được đưa về đặt ngay tại trụ sở Hồng vệ binh, cũng chính là nhà của Tây Môn Náo, trở thành của gia truyền. Số bàn còn lại được mang từ trường tiểu học đến, đó là những chiếc bàn giáo viên. Ngoài ra còn có khoảng bốn chục chiếc ghế dài được sơn quét màu đỏ qua loa. Những chiếc bàn được xếp thành hai hàng, hai bên xếp ghế dài, trông giống như một phòng học lộ thiên. Không có đèn măng-sông, tất nhiên cũng chẳng có điện, chỉ có mấy chiếc đèn chắn gió phát ra một thứ ánh sáng tù mù đủ hấp dẫn những con thiêu thân và các loại côn trùng khác. Thực ra thì có đèn hay không cũng chẳng cần thiết, vì đêm ấy hình như mặt trăng gần trái đất nhất, ánh sáng rực rỡ đến độ các cô gái có thể thêu thùa, may vá.

Nam nữ lớn bé có khoảng trăm người ngồi trên bốn dãy ghế đối diện nhau, trước mặt là rượu, ai nấy đều thèm nhỏ dãi song chưa ai dám uống vì Hồng Thái Nhạc đang đứng bên cạnh cái bàn vuông phát biểu. Một vài đứa trẻ cả gan thò tay vào mâm bốc trộm một vài miếng gì đó, bỏ vội vào mồm.

- Bà con xã viên, các đồng chí thân mến! Đêm nay chúng ta cử hành hôn lễ cho Lam Kim Long, Lam Giải Phóng, Hoàng Hỗ Trợ và Hoàng Hợp Tác. Họ là những thanh niên ưu tú nhất của làng Tây Môn, có những cống hiến vô cùng kiệt xuất đối với công tác nuôi lợn. Họ là những tấm gương điển hình cho tinh thần cách mạng, cũng là điển hình cho công việc tổ chức hôn lễ vào ban đêm. Đề nghị chúng ta nhiệt liệt vỗ tay, chúc mừng hạnh phúc của những đôi trai tài gái sắc này...

Tôi nấp sau đống cây mục yên lặng quan sát. Mặt trăng vốn muốn đến để tham dự hôn lễ nhưng lại bị đối xử tệ bạc, chỉ có thể lặng im trên trời cao. Trăng sáng quá, sáng đến nỗi tôi có thể thấy được bao nhiêu là trạng thái buồn vui trên từng khuôn mặt mỗi người. Ánh mắt tôi đương nhiên không rời những người đang ngồi xung quanh chiếc bàn vuông, thi thoảng mới liệng vài vòng nhìn những người ngồi bên những chiếc bàn dài. Kim Long và Hỗ Trợ đang ngồi bên phía phải bàn, Giải Phóng và Hợp Tác ngồi phía trái. Hoàng Đồng và Thu Hương ngồi phía nam. Họ đều quay lưng về phía tôi, do vậy không thể nhìn rõ khuôn mặt của từng người. Chính diện của chiếc bàn, cũng là vị trí tôn quý nhất của buổi lễ là Hồng Thái Nhạc đang phát biểu, Nghinh Xuân đang cúi đầu, gương mặt của cô ta không rõ là buồn hay vui. Tôi phát hiện buổi lễ này vắng mặt một nhân vật quan trọng. Đó là con người vang danh nhất vùng Đông Bắc Cao Mật, tức là cá thể Mặt Xanh. Ông ta là bố đẻ của ông - Lam Giải Phóng, cũng là bố về danh nghĩa của Kim Long. Hai con trai kết hôn, bố không tham dự, thế nghĩa là sao?

Trong khi làm lừa, làm trâu, tôi và Mặt Xanh quấn quýt bên nhau ngày đêm, nhưng kể từ khi làm lợn, tôi không còn cơ hội để gặp mặt người bạn thân thiết này. Chuyện cũ đã khơi, tôi đột nhiên muốn gặp mặt ông ta. Khi lão Hồng đang phát biểu thì có tiếng chuông xe đạp lanh lảnh vang lên. Thì ra là nguyên chủ nhiệm hợp tác xã cung tiêu, hiện là xưởng trưởng kiêm bí thư chi bộ phân xưởng dệt số năm Bàng Hổ. Từ xưởng dệt đến làng Tây Môn chỉ khoảng hơn mười cây số, ánh sáng từ phân xưởng phát ra, người làng Tây Môn có thể trông thấy. Cùng đi với lão là Vương Lạc Vân. Nhiều năm không gặp, không ngờ cô ta mập đến thế, gương mặt hồng hào, bóng nhẫy, cho thấy cô ta ăn nhiều đồ ngon quý giá. Ngoài ra còn có một cô gái thân hình cao ráo, trẻ măng, vừa trông thấy tôi đã biết ngay đó là cô gái mà Mạc Ngôn đã tả trong tiểu thuyết của nó, tức là Bàng Kháng Mỹ, cũng chính là cô bé được sinh ra khi tôi còn là lừa, tôi đã cõng mẹ con họ trên lưng mình để đến bệnh viện. Cô ta mặc chiếc áo sơ mi màu hồng, hai bím tóc ngắn tết hai bên, trước ngực đeo huy hiệu của Học viện Nông học. Cô sinh viên xuất thân từ tầng lớp công nông binh này đang học ngành chăn nuôi gia súc tại học viện. Cô bé cao hơn bố nửa cái đầu, hơn mẹ cả cái đầu, đường hoàng đĩnh đạc trông giống như một cây dương liễu, nét mặt tươi cười. Cô bé có lý do để ngẩng cao đầu. Trong thời đại ấy, những người có hoàn cảnh xuất thân và địa vị xã hội như nó cũng giống như Thường Nga trên cung trăng, cao vời, tôn quý. Cô bé cũng chính là người tình trong mộng của Mạc Ngôn. Trong nhiều cuốn tiểu thuyết của nó, cô bé chân dài này thay đổi rất nhiều họ tên, xuất hiện nhiều lần. Họ đến để chúc mừng hôn lễ của ông đấy, vinh dự chưa?

- Chúc mừng, chúc mừng! Bàng Hổ và Vương Lạc Vân nở nụ cười tươi rói hướng về mọi người.

- Ôi chao! Hồng Thái Nhạc dừng ngay lời diễn thuyết, nhảy ra khỏi ghế bước về phía trước mấy bước, bắt chặt tay Bàng Hổ, nói một cách kích động: Chủ nhiệm Bàng, không, không, bí thư Bàng, xưởng trưởng Bàng. Anh khách khí quá! Nghe nói anh đang làm to ở huyện, không dám làm phiền anh!...

- Lão huynh! Anh chớ vô ý vô tứ thế! Bàng Hổ cười lớn nói: Làng ta có chuyện đại hỷ lại chẳng cho tôi hay, hay là sợ tôi đến uống hết rượu của mọi người?

- Sao lại thế! Anh là khách quý, dùng kiệu tám người khiêng e rằng cũng chưa mời được anh đến đây đấy chứ! Vẫn giọng ấy, Hồng Thái Nhạc nói: Anh đến làm làng tôi là...

- Rồng đến nhà tôm... Ngồi ở cuối hàng, Mạc Ngôn đánh tiếng.

Lời nói của nó khiến Bàng Hổ, đặc biệt là Bàng Kháng Mỹ chú ý. Cô bé có vẻ kinh ngạc, nheo mắt nhìn Mạc Ngôn, mọi ánh mắt đều đổ dồn về nó. Nó đắc ý vênh mặt, nhe răng cười, để lộ hàm răng to, vàng khè. Trông bộ dạng của nó xấu không thể tả. Thằng nhỏ này quả thật không bỏ lỡ cơ hội nào để tự thể hiện mình.

Thừa lúc này, Bàng Hổ rút tay ra khỏi tay Hồng Thái Nhạc và nhiệt tình hướng về phía Nghinh Xuân. Qua bao nhiêu năm bồi dưỡng với những thức ngon vật lạ, đôi bàn tay sắt ném lựu đạn ngày xưa bây giờ đã trở nên mũm mĩm, trắng trẻo. Nghinh Xuân cuống cuồng chìa tay, lòng cảm kích và hàm ơn khiến miệng cô ấy cứ ấp a ấp úng, chẳng nói được câu nào. Bàng Hổ nắm lấy tay Nghinh Xuân lắc lắc, nói:

- Chị dâu! Đại hỷ, đại hỷ! Chúc mừng chị!

- Vui, vui, vui lắm... Mọi người đều vui! Nước mắt chảy vòng trên má, Nghinh Xuân đáp.

- Cùng nhau vui! Cùng nhau vui! Mạc Ngôn hét to.

- Chị dâu! Tại sao không thấy anh Lam? Ánh mắt của Bàng Hổ đảo một vòng quanh sân, hỏi.

Nghinh Xuân câm bặt, Hồng Thái Nhạc lúng túng gãi đầu. Mạc Ngôn chớp ngay thời cơ, ngoác mồm nói:

- Ông ấy à? Đang tranh thủ trăng sáng để cuốc một mẫu sáu sào ruộng cá thể đấy!

Hình như Tôn Báo đã đạp một cú thật mạnh vào chân nó, được đà Mạc Ngôn bù lu bù loa:

- Anh đạp vào chân tôi làm gì? Không cho tôi nói à?

- Câm cái mồm thối của mày lại ngay! Tôn Báo hạ nhỏ giọng nói, rồi nhằm ngay vào đùi của Mạc Ngôn bóp một cái thật mạnh. Nó rú lên thê thảm, mặt trắng bệch.

- Được rồi, được rồi! Bàng Hổ cao giọng kết thúc cục diện bi hài này, rồi hướng về hai cặp vợ chồng mới chúc phúc. Kim Long cười méo xệch, Giải Phóng cúi đầu muốn khóc, còn Hỗ Trợ và Hợp Tác thì chẳng biểu lộ một thái độ gì. Đưa tay vẫy Kháng Mỹ, Bàng Hổ nói:

- Đem quà lại đây!

- Xem anh kìa, bí thư Bàng! Anh đến là làm cho nơi quê nhà này sáng rỡ lên rồi, còn mang theo quà làm gì?

Trên tay Kháng Mỹ là một khung kính, một góc viết hàng chữ “Chúc mừng Lam Kim Long Hoàng Hỗ Trợ kết thành đôi vợ chồng cách mạng”. Trong khung kính là ảnh Mao Chủ tịch mặc áo khoác dài, tay cầm dù, chụp lúc Chủ tịch đến vùng An Nguyên đốc thúc công nhân mỏ đấu tranh. Vương Lạc Vân cũng cầm một bức ảnh như thế, chụp Mao Chủ tịch mặc áo đại cán đứng ở bờ Bắc Đới Hà, có dòng chữ giống như bức kia, chỉ thay tên Giải Phóng và Hợp Tác. Đúng ra Kim Long hoặc Giải Phóng đứng dậy nhận, song hai người vẫn cứ ngồi im bất động. Lão Hồng đành phải bảo Hỗ Trợ và Hợp Tác đứng lên nhận quà. Thần trí hai chị em nhà này xem ra vẫn rất bình thản, nhận quà xong Hỗ Trợ còn cúi đầu thi lễ trước Vương Lạc Vân, khi ngẩng lên thì nước mắt đã lưng tròng. Đôi bím tóc vừa dài vừa thô, dài đến đầu gối đung đưa. Vương Lạc Vân trìu mến vuốt bím tóc, hỏi:

- Không nỡ cắt đi à?

Thu Hương chộp lấy cơ hội này để mở miệng:

- Chị à, không phải không nỡ cắt, đầu tóc con gái tôi không giống với ai cả, hễ cắt đi là da đầu chảy máu!

- Thế thì kỳ lạ thật, thảo nào sờ có chất nhờn. Té ra là thông với huyết mạch trong người!

Hợp Tác nhận quà từ tay Bàng Kháng Mỹ nhưng không thi lễ mà sắc mặt lại trắng bệch, nói lí nhí một câu cám ơn. Bàng Kháng Mỹ thân thiện đưa bàn tay về phía nó, nói: Chúc chị hạnh phúc! Nó bắt tay cô bé, ngoảnh mặt đi, nói như khóc: Cảm ơn bạn!...

Hợp Tác vẫn giữ nguyên cái đầu cắt ngắn rất môđen của thời ấy, eo nhỏ lưng thon, nước da ngăm đen. Theo tôi thì cô ấy đẹp hơn hẳn Hỗ Trợ. Ông mà cưới được cô ấy, đúng là quá vinh dự cho ông, có điều gì không vừa lòng không phải là ông mà là cô ấy. Ông có tốt đến nghìn vạn lần, song chỉ cần có cái bớt xanh trên mặt là đã đủ để người ta sợ đến chết. Ông xứng đáng xuống âm phủ làm sai nha cho Diêm Vương hơn là làm quan trên dương thế, nhưng mà ông vẫn cứ làm quan, ông vẫn cứ xem thường Hợp Tác. Thế giới này nhiều chuyện vô lý, không thể hiểu nổi. Hồng Thái Nhạc kéo ghế mời ba người nhà họ Bàng ngồi. Lão chỉ vào chỗ ngồi của Mạc Ngôn, chẳng hề khách sáo bảo: Các ông các bà ngồi xích lại một tí, để thừa một chiếc ghế băng. Mọi người rùng rùng đứng dậy, cảnh tượng trở nên náo loạn, thi thoảng có mấy tiếng thở dài chán ngán. Mạc Ngôn vác chiếc ghế đến đặt cạnh chiếc bàn vuông. Lúc này bốn phía của chiếc bàn đã ngồi kín người. Mạc Ngôn chẳng bỏ lỡ cơ hội, nói oang oang:

- Vào chung hang, có ba người khách không mời mà đến, kính trọng họ, sau này sẽ tốt!

Vị anh hùng không hiểu nổi câu nói này cho nên thần sắc chẳng có gì thay đổi, song cô sinh viên Kháng Mỹ thì ngạc nhiên đến sững sờ, hỏi:

- Anh đã đọc “Kinh Dịch” rồi à?

- Không dám nói tài cao tám đấu, chỉ tiếc rằng chỉ đủ năm xe! Mạc Ngôn tiếp tục ba hoa không biết xấu hổ.

- Được rồi, ông trời con! Ông đừng đứng trước cửa miếu Khổng Phu tử mà đòi đọc “Tam tự kinh” nữa. Trước mặt một sinh viên đại học mà còn dám khoe khoang! Hồng Thái Nhạc nói.

Bàng Kháng Mỹ gật gật đầu, tán thưởng:

- Quả thật anh ta cũng có ít nhiều kiến thức.

Mạc Ngôn định mở miệng nói thêm nhưng gặp phải cái lừ mắt của lão Hồng, đằng sau Tôn Báo đã áp sát, ra vẻ thân thiện nắm tay, nói: Uống rượu đi, uống rượu đi! Nó đành ngồi im.

- Uống đi, uống đi!

Mọi người chờ đợi quá lâu, được lời Tôn Báo như mở cờ trong bụng, đứng cả dậy uống cạn chén rượu mừng. Trên bàn ngoài trái cây ra còn có bánh quẩy. Đó là mục tiêu chính của mọi người cho nên họ rùng rùng ngồi xuống, vơ lấy đũa gắp loạn xạ. Chuyện ăn uống của Mạc Ngôn thì cả thiên hạ đều biết, nhưng đêm nay nó lại tỏ ra nhã nhặn vô cùng. Tôi đoán, nguyên nhân duy nhất là có Bàng Kháng Mỹ, tuy nó đang ngồi ở chiếu dưới song tôi biết tâm tình của nó đang hướng về bàn chủ tọa. Đôi mắt của nó thi thoảng liếc nhìn về phía ấy. Có lẽ cô sinh viên đã hớp hồn nó, đúng như trong một bài tùy bút, nó viết nhặng xị thế này:

“Bắt đầu từ lúc trông thấy Bàng Kháng Mỹ, trái tim tôi đột nhiên rung lên dữ dội. Trước đây Hỗ Trợ, Hợp Tác, Bảo Phượng dưới mắt tôi đều là mỹ nhân, là tiên nữ thì bây giờ họ đều biến thành những con người thô tục, xấu xí. Chỉ có rời khỏi làng Tây Môn này thì mới có thể tìm thấy những người phụ nữ như Bàng Kháng Mỹ. Thân hình cô ta sao mà kiều diễm, gương mặt sao mà hoàn thiện, hàm răng trắng đều, giọng nói nhẹ nhàng êm ái, toàn thân toát lên một mùi hương quyến rũ...”

Như đã kể, Mạc Ngôn chỉ uống một bát rượu đã say, Tôn Báo vứt nó vào nhà chứa cỏ nằm với xương lợn. Kim Long ngửa cổ uống rượu ừng ực, đôi mắt dài dại bỗng trở nên linh hoạt hẳn. Nghinh Xuân lo lắng nói nhỏ: Kim Long, uống ít thôi! Lão Hồng vẫn cái giọng dạy đời muôn thuở, nói:

- Kim Long, tất cả những gì của quá khứ bỏ qua, cuộc sống mới bắt đầu từ hôm nay. Những vở diễn tiếp theo, anh hãy vì tôi mà hát cho tốt!

Kim Long nói:

- Hai tháng nay, hình như tôi có một cái gì chẹn ngang dòng máu chạy lên não khiến tôi mê sảng, bây giờ đột nhiên khai thông. Tôi tỉnh rồi!

Anh ta bưng bát rượu lên, chạm với vợ chồng Bàng Hổ.

- Bí thư Bàng, dì Vương! Cảm tạ hai người đã đến dự hôn lễ của cháu, cảm tạ hai người đã tặng cháu món quà quý giá này.

Rồi chạm với Bàng Kháng Mỹ:

- Đồng chí Kháng Mỹ, đồng chí là sinh viên, là phần tử trí thức cao cấp, hy vọng đồng chí sẽ chỉ đạo công tác nuôi lợn của trại chúng tôi sau này. Chớ có khách sáo, chuyên ngành của đồng chí là chăn nuôi gia súc, bây giờ nói không hiểu thì trên thế giới này chắc cũng chẳng có ai hiểu được đâu!

Chứng điên của Kim Long đến đây là kết thúc, anh ta bắt đầu khôi phục khả năng khống chế hoàn cảnh của mình. Rượu mừng đã uống xong, lời cảm ơn cũng đã nói, cuối cùng anh ta như vẽ rắn thêm chân, đổ dầu vào lửa, rót một bát rượu thật đầy đến trước Giải Phóng chúc mừng hạnh phúc, đầu bạc răng long. Hợp Tác đặt ảnh Mao Trạch Đông vào lòng Giải Phóng, đứng hẳn dậy, hai tay đỡ lấy bát rượu. Mặt trăng dường như bay cao hơn một tí, nhỏ lại một tí, chiếu những tia sáng như dát bạc xuống nhân gian khiến cho mọi chuyện diễn ra càng thêm rực rỡ. Bọn chuột trong đống cây mục cũng thò đầu ra nhìn cảnh tượng ly kỳ dưới trăng, bọn chồn càng táo tợn hơn, chạy ra khỏi chỗ nấp, len lỏi giữa đống chân người tìm chút thức ăn thừa rơi vãi. Kể thì chậm mà việc diễn ra thì nhanh. Hợp Tác cầm bát rượu tạt thẳng vào mặt Kim Long, sau đó vứt chiếc bát xuống bàn. Biến cố phát sinh quá nhanh khiến mọi người không kịp phản ứng. Mặt trăng hình như vút lên cao một tí, dưới đất Hợp Tác ôm mặt khóc. Tiếng Hoàng Đồng, Nghinh Xuân, Thu Hương và Hồng Thái Nhạc nói liên thanh:

- Con bé này...

- Hợp Tác, con làm gì thế?

- Ôi trời, đúng là một lũ không hiểu lý lẽ gì cả!

- Bí thư Bàng, uống đi! Tôi mời anh một chén! Bọn chúng quậy một tí cho vui thêm thôi mà! Nghe nói ở xưởng anh đang tuyển một số nhân viên hợp đồng, tôi thay mặt Giải Phóng và Hợp Tác xin anh một lời, cho chúng nó một cơ hội thay đổi hoàn cảnh sống. Chúng đều là những thanh niên ưu tú, hãy để bọn chúng có cơ hội rèn luyện thêm...

Hỗ Trợ đứng dậy, cầm chén rượu hắt về phía em gái, gào lên:

- Mày... mày làm gì thế?

Từ trước đến nay tôi chưa hề nhìn thấy Hỗ Trợ xử sự như vậy, cũng không ngờ con bé này lại biết giận dữ đến như thế. Nó rút khăn tay, lau mặt cho Kim Long. Kim Long gạt tay nó xuống nhưng nó vẫn kiên trì lau tiếp. Ôi chao! Một con lợn thông minh như tôi cũng bị cánh phụ nữ làng Tây Môn làm cho hồ đồ mất rồi.

Mạc Ngôn chui ra từ gian nhà chứa cỏ, chân bước xiêu vẹo, lảo đảo tiến về phía chiếc bàn chính, chụp lấy bát rượu đầy giơ cao khỏi đầu. Không biết nó bắt chước Khuất Nguyên hay Lý Bạch mà gào to lên, giọng cực kỳ sảng khoái:

- Chị Hằng ơi chị Hằng! Em kính chị một bát rượu!

Rồi hất tung bát rượu lên trời. Cả không gian như có vô số những hạt ngọc xanh xanh bay lấp loáng. Mặt trăng sà xuống sát đất rồi bay vút lên về lại chỗ cũ, lãnh đạm nhìn những sự việc xảy ra dưới nhân gian.

Đêm nay còn nhiều việc phải làm, thời gian là vô cùng quý giá, không thể trì hoãn. Tôi còn muốn đi thăm ông bạn già Mặt Xanh. Tôi biết ông ta có thói quen tranh thủ làm việc dưới trăng. Thời tôi còn làm trâu, ông ta thường nói: Trâu ơi! Mặt trời là của họ, còn trăng là của chúng ta! Nhắm mắt lại tôi cũng có thể tìm ra mảnh đất dài và hẹp bị bao quanh bởi ruộng của công xã. Một mẫu sáu sào đất này như một ốc đảo vĩnh viễn không chìm giữa biển khơi mênh mông. Mặt Xanh là nhân vật phản diện điển hình của toàn huyện, trở thành lừa và trâu của ông ấy là thời kỳ vinh quang nhất của tôi, vinh quang một cách phản động. Ông ta thường nói với tôi: Chỉ khi nào đất là của chúng ta, chúng ta mới trở thành ông chủ chân chính của đất.

Trên đường đi tìm Mặt Xanh, tôi tạt qua chỗ ở của mình. Hành tung của tôi rất thận trọng và bí mật, có thể nói là vô thanh vô hình. Điêu Tiểu Tam đang rên rỉ, chứng tỏ vết thương của nó chẳng nhẹ chút nào. Hai tay dân quân đang ngồi hút thuốc dưới gốc cây hạnh. Dưói bóng rừng hạnh, tôi chạy qua chạy lại, cảm thấy thân hình nhẹ như chim yến. Chỉ cần vài chục cú nhảy là tôi đã rời khỏi khu vực Hạnh Viên. Một dòng nước trong vắt, rộng chừng năm mét chắn ngang trước mặt tôi. Mặt nước phẳng như gương, mặt trăng dưới đáy nước chăm chú nhìn tôi. Cho dù từ khi trở thành lợn đến nay tôi chưa hề xuống nước nhưng từ bản năng, tôi biết mình có thể bơi được. Để khỏi làm kinh động mặt trăng, tôi quyết định nhảy qua con mương. Tôi chọn một chỗ giậm nhảy tốt nhất bên bờ mương rồi thối lui khoảng mười thước, hít hơi thật sâu để cho không khí đầy ắp buồng phổi, tôi lao tới. Hai chân trước của tôi đạp trên nền đất cứng, hai chân sau bật thật mạnh, toàn thân tôi lao vào không gian như một mũi tên. Gió mát trên mương ve vuốt da bụng, mặt trăng dưới mương nheo mắt nhìn theo. Tôi rơi một cách gọn gàng phía bên kia mương, chân sau giậm lên mép bờ, bùn đất nhão nhoét khiến tôi cảm thấy không thỏa mãn. Tôi men theo con đường đất rộng rãi chạy theo hướng bắc - nam, hai bên đường những cành liễu buông rũ tuyệt đẹp dưới trăng. Tôi tiếp tục ngoặt theo con đường nhỏ đi về phía đông. Hoa quỳ đỏ rực cả con đường. Vọt qua một con đường nữa, tôi tiếp tục chạy đến một con sông lớn, men theo bờ đê chạy thẳng về phía đông. Tôi vượt qua không biết bao nhiêu là thửa ruộng trồng lúa mạch, cao lương, nếp, ngô... và thửa ruộng của ông chủ cũ đã hiện ra trước mắt. Trên ruộng trồng toàn tiểu mạch, loại lương thực bị công xã nhân dân cho là thứ cấp, đã bị bỏ. Mặt Xanh không cần phân bón, không dùng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, không dùng những sản phẩm độc hại của xã hội công nghiệp, hóa chất hiện đại. Đúng là một nông dân bảo thủ điển hình. Thế kỷ hai mươi mốt nhìn lại mới hay rằng, đó là thứ lương thực sạch đúng nghĩa nhất. Bên ruộng công xã, người ta dùng bao nhiêu là thứ thuốc độc, xua đuổi hằng hà sa số những loại sâu bệnh về phía ruộng của Mặt Xanh.

Cuối cùng thì tôi đã trông thấy ông ấy. Ông bạn già, lâu quá không gặp, vẫn tốt đấy chứ? Trăng ơi! Hạ thấp xuống một tí để cho thêm ánh sáng, cho tôi nhìn rõ khuôn mặt ông ấy! Dường như trăng đã nghe lời cầu xin của tôi, giảm độ cao. Tôi dừng lại thở đều, rồi từ từ tiếp cận ông ta. Tiểu mạch tuy là loại lương thực thứ cấp, song trên ruộng Mặt Xanh lại khá tốt tươi, bông lúa vừa mới bắt đầu chín vươn cao đến tận bụng. Ông ấy mặc một bộ quần áo cũ kỹ mà ngày xưa tôi vẫn thường thấy, gương mặt bị cái mũ bện bằng lá cao lương rộng vành che khuất, nhưng tôi vẫn nhìn thấy một bên mặt, cái bớt xanh vẫn sáng ngời trong bóng tối và đôi mắt u buồn song vẫn long lanh những ánh nhìn bất khuất. Tay Mặt Xanh đang cầm một chiếc gậy trúc, đầu gậy buộc một dải vải đỏ, huơ qua huơ lại trên đầu ngọn tiểu mạch. Côn trùng, con thì rơi xuống đất, con thì bay lên tứ tung rồi rơi xuống ruộng của công xã. Đây là cách thức nguyên thủy, tốn nhiều công sức nhằm bảo vệ hoa màu, thoạt nhìn tưởng như chỉ để đối phó với các loại sâu bệnh, nhưng kỳ thực là sự đối kháng ngấm ngầm của Mặt Xanh với công xã. Ông bạn già, lúc làm lừa làm trâu, tôi có thể đồng cam cộng khổ với ông, nhưng bây giờ tôi là lợn của công xã, tôi chẳng có cách gì để giúp ông. Tôi muốn ỉa trên đất ông một bãi lớn nhằm giúp cho đất thêm màu mỡ, nhưng nghĩ lại, nếu chân ông giẫm phải há chẳng phải biến ý đồ tốt thành chuyện xấu hay sao? Tôi có thể cắn nát toàn bộ lúa của công xã, giẫm nhừ ruộng bông của công xã, nhưng lúa và bông nào có phải là địch thủ của ông? Ông bạn già, ông cứ thức suốt đêm mà làm, đừng dao động. Ông là hộ cá thể duy nhất trên toàn Trung Quốc vĩ đại này, ông cứ kiên trì, tất sẽ có ngày thắng lợi!

Tôi ngước đầu nhìn trăng, hình như nó đang gật đầu với tôi rồi đột nhiên vọt cao lên, chạy thẳng về hướng tây. Muộn rồi, tôi phải về đây!

Đang lúc tôi nhổm dậy định dời gót thì bỗng nhiên Nghinh Xuân cầm một chiếc túi xuất hiện trong ruộng tiểu mạch. Bông lúa quyện lấy eo lưng cô ấy, phát ra những âm thanh rào rào. Gương mặt Nghinh Xuân biểu lộ vẻ ân cần của người vợ đang đưa cơm cho chồng. Họ đã ly thân nhưng chưa ly hôn, chưa ly hôn song lâu lắm rồi hình như họ không biết mùi vị của nhau. Nghĩ đến đây tự nhiên lòng tôi ấm lại. Tôi biết, nghĩ như vậy quả là đáng xấu hổ, với một con lợn, hà cớ gì mà tôi lại quan tâm đến chuyện quan hệ ân ái của con người? Nhưng tôi đã từng là Tây Môn Náo, là chồng của cô ta. Người cô ta toát ra mùi rượu nồng nặc, đứng cách Mặt Xanh khoảng hai thước, lặng lẽ ngắm ông ta đang đưa chiếc gậy trúc qua qua lại lại như một chiếc máy từ phía sau lưng. Chiếc gậy không ngừng qua lại, phát ra những âm thanh xào xạc. Có lẽ ông ta đã biết đằng sau lưng có người, mà tôi tin ông ta biết đích xác là Nghinh Xuân nhưng ông ta chẳng dừng tay, chỉ có động tác là chậm lại một tí.

- Ông nhà!... Cuối cùng thì Nghinh Xuân cũng mở miệng nói. Chiếc gậy trúc quơ thêm hai vòng nữa rồi dừng lại giữa không trung.

- Các con kết hôn rồi, mọi chuyện lo lắng của chúng ta đã hết! Nói xong, Nghinh Xuân nén một tiếng thở dài: Tôi mang cho ông một chai rượu. Cho dù bọn chúng không tốt, nhưng đều là con của chúng ta...

- A!... Mặt Xanh kêu lên một tiếng, chiếc gậy trúc lại quơ thêm mấy vòng.

- Chủ nhiệm Bàng dẫn vợ con đến, lại còn tặng cho mỗi đứa một bức ảnh Mao Chủ tịch... Giọng Nghinh Xuân biểu lộ sự xúc động: Ông ta đã được thăng chức, đã đồng ý nhận Hợp Tác và Giải Phóng vào làm công nhân ở xưởng ông ta. Đó là do bí thư Hồng đề nghị. Ông ấy đối xử với Kim Long, Giải Phóng, Bảo Phượng đều rất tốt. Thực ra ông ấy cũng là người tốt... Ông nhà, ông thấy việc ấy có được không?

Chiếc gậy trong tay Mặt Xanh đột nhiên vung mạnh, một vài con côn trùng va vào gậy, rơi ngay xuống đất giãy chết.

- Được rồi, được rồi! Thôi thì tôi đã nói sai, ông đừng giận dữ! Ông cứ như vậy, mọi người cũng đã quen rồi. Đây là rượu mừng của con, nửa đêm tôi đem đến đây cho ông, ông uống một ngụm nhé. Tôi về đây!

Thò tay vào túi, Nghinh Xuân lôi ra một chai rượu, mở nắp, tiến lên mấy bước chìa ngay trước mặt Mặt Xanh. Chiếc gậy lại dừng và người cũng bất động. Nước mắt Mặt Xanh trào ra, chảy ròng ròng xuống đôi gò má. Dựng chiếc gậy xuống đất, tì vai vào đó, Mặt Xanh ngẩng đầu nhìn mặt trăng tà tà ngả về tây, đón lấy bình rượu song không ngoái đầu, nói:

- Có lẽ mọi người đều đúng, riêng mình tôi sai. Nhưng tôi đã thề bằng máu rằng, sai cũng sai đến cùng.

- Ông nhà, chờ cho Bảo Phượng lấy chồng xong, tôi sẽ rời công xã trở về bầu bạn cùng ông.

- Không! Đã cá thể thì phải cá thể triệt để, chỉ mình tôi làm, chẳng cần ai cả. Tôi không chống đối Đảng Cộng sản, càng không chống đối Mao Chủ tịch, cũng không phản đối công xã nhân dân và tập thể hóa. Tôi chỉ thích làm ăn một mình. Quạ trong trời đất đều đen, tại sao lại không có một con trắng? Chính tôi là con quạ trắng hiếm hoi ấy!

Ông ta giơ cao bình rượu và vung tay thật mạnh. Rượu trong bình bay ra tung tóe. Tôi chưa hề nhìn thấy một hành động nào vừa hùng tráng vừa bi thương đến thế. Rồi một âm thanh trầm trầm cất lên:

- Trăng ơi! Mười mấy năm rồi, chỉ có ngươi bầu bạn, kiếm sống cùng ta. Ngươi là chiếc đèn vô tận mà ông trời đã ban tặng cho ta. Ngươi soi đường cho ta cuốc đất, tỉa hạt và gặt hái... Ngươi không có lời, không giận không hờn, ta mắc nợ ngươi cảm tình sâu nặng rồi. Đêm nay, ta kính ngươi một bình rượu, gọi là tấm lòng biết ơn của ta!...

Những giọt rượu trong vắt bay khắp trời như những hạt trân châu. Ánh trăng run rẩy chiếu rọi khuôn mặt Mặt Xanh. Trong những ngày này, triệu triệu người đang dùng những lời lẽ hay nhất để ca tụng mặt trời, lại có một người đem cả tấm lòng để đối đãi với mặt trăng như thế sao? Mặt Xanh đổ chút rượu còn sót lại trong bình vào miệng rồi nói:

- Được rồi, bà về đi!

Rồi đưa chiếc gậy lên, tiếp tục công việc. Nghinh Xuân quỳ dưới đất, hai tay bắt chéo trước ngực, ngẩng cao đầu nhìn theo trăng. Ánh trăng ôn hòa chiếu sáng khuôn mặt già nua đầy lệ, chiếu sáng mái tóc bạc và đôi môi đang run rẩy...

Trước tình cảm của hai người, tôi bất chấp hậu quả thế nào, đứng dậy. Tôi tin rằng họ có linh cảm, có thể nhận ra tôi là ai mà không nghĩ tôi là yêu quái. Tôi men theo những luống lúa thẳng hàng, đi bằng hai chân sau đến trước mặt họ, hai chân trước chắp lại trước ngực, cúi đầu thi lễ, mồm phát ra những tiếng kêu nửa lợn nửa người. Cả hai ngớ người ra, sợ hãi tột cùng. Tôi nói:

- Tôi là Tây Môn Náo!

Tôi nghe rõ ràng lời tôi phát ra là tiếng người, nhưng cả hai người lại có phản ứng khác thường. Nghinh Xuân thì kêu rú lên, còn Mặt Xanh thì giơ gậy lên nhằm vào tôi, nói:

- Con lợn thành tinh kia! Nếu mày muốn cắn chết tao thì xin mời, nhưng mày đừng đạp phá ruộng lúa của tao!

Tôi vô cùng đau khổ và thất vọng. Người và động vật có ngôn ngữ và linh hồn không giống nhau, khó mà hiểu được nhau. Tôi hạ chân trước xuống, chạy ra khỏi ruộng lúa, tâm trạng cực kỳ nặng nề. Khi đến gần trại lợn, tôi mới bình ổn trở lại. Vạn vật trong thiên hạ đều có sự an bài riêng, sinh lão bệnh tử, buồn vui ly hợp đều là quy luật tự nhiên, không thể thay đổi. Đang là thân lợn, thôi thì thực hiện trách nhiệm của một con lợn vậy. Với tính cách ương ngạnh và cố chấp, Mặt Xanh đã chẳng ân hận một đời, tôi - Lợn mười sáu - cũng sẽ dùng cái trí tuệ siêu việt và sức khỏe phi thường của mình để làm nên những chuyện kinh thiên động đ