Chương 26 Đánh Mã Siêu

Vì bị Thương Diệu chê cười dạo ở Thái Nguyên mà Tháo buồn bã mất một tháng rưỡi.

Tháng ba. Tháo mới bình tâm trở lại. Suốt một tháng ròng, Tháo lao tâm khổ tứ, cảm thấy Thương Diệu nói có phần đúng. Bởi vậy, Tháo quyết định phải lấy ngay Hán Trung, rồi đến Quan Trung. Sau khi bình định được hai vùng này mới nam chinh, hoàn thành bá nghiệp thống nhất thiên hạ.

Tiếp theo, Tháo sai Hạ Hầu Uyên và Từ Hoảng tiến đến thành Phàn Dương, ít lâu sau lại lệnh cho Tư Lệ hiệu uý Chung Do hội quân cùng Hạ Hầu Uyên và Từ Hoảng, hòng tiêu diệt quân đạo giáo của Trương Lỗ ở Hán Trung

Mưu sĩ Cao Nhu nói:

- Nay Thừa tướng muốn tiêu diệt Trương Lỗ ở Hán Trung, quân ta phải đi qua Quan Trung. Quân Quan Trung nghĩ rằng sau khi quân ta thắng lợi sẽ quay về đánh họ, bởi vậy họ làm phản không theo ta thì sao?

Thấy lời Cao Nhu có lý nên Tháo nói:

- Để Quan Trung không phản loạn, chúng ta có nên nói để họ tin rằng, chúng ta chỉ đánh một mình Trương Lỗ không?

Cao Nhu nói:

- Nếu thế thì Thừa tướng phải thay đổi kế hoạch cho tương ứng.

Tháo liền đổi lệnh Chung Do, Hạ Hầu Uyên, Từ Hoảng phải tập trung nắm tin tức Quan Trung và giám sát mọi động tĩnh của Trương Lỗ.

Bá chủ Quan Trung là Mã Đằng, tự là Thọ Thành, người Mậu Lăng, Phù Phong, dòng dõi tướng quân Phục Ba Mã Viện thời Thục Hán khi xưa. Cha tên là Túc, tự Tử Thạc, thời vua Hoàn đế làm chức tri huyện ở Thiên Thuỷ, sau mất quan, lưu lạc sang Lũng Tây, ở lẫn với người Khương, lấy vợ người Khương, sinh ra Mã Đằng. Đằng mình cao tám thước, tướng mạo hùng dũng, tính tình hiền hậu, ai cũng kính trọng. Cuối dời vua Linh đế, quân Khương làm phản, Đằng chiêu mộ dân quân phá tan được giặc. Trong khoảng giữa đời Sơ binh, Đằng được phong làm Chinh Tây tướng quân. Đằng cùng với Trấn Tây tướng quân Hàn Toại kết làm anh em.

Mã Đằng sinh được ba con trai là Mã Siêu, tự Mạnh Khởi; Mã Hưu và Mã Thiết, ngoài ra còn có người cháuằng bằng chú, tên là Mã Đại. Bốn người cùng với Hàn Toại phò tá Mã Đằng. Năm trước Mã Đằng ốm chết. Mã Siêu thừa kế tước hiệu. Siêu có tám bộ quân mã là Hầu Thiên, Trình Ngân, Lý Kham, Trương Hoành, Lương Hưng, Thanh Nghị, Mã Ngoạn, Dương Thu, tổng cộng mười vạn quân mã đóng ở Quan Trung. Siêu đóng quân nơi hiểm yếu nhất là Đồng Quan.

Đúng như lời Cao Nhu, khi quân Tào đến gần biên giới Quan Trung cho rằng việc mượn đường sang đánh Trương Lỗ chỉ là cái cớ, các tướng ngồi lại bàn về vận mệnh của Quan Trung.

Mã Siêu thân hình cao lớn hơn cha, tính tình cũng mạnh mẽ hơn. Hội nghị vừa bắt đầu, Siêu đã lớn tiếng nói:

- Cha ta đã nói không sai: Tào Tháo nhất định nhòm ngó đất hiểm Quan Trung, còn Lưu Bị thì muốn lấy Hán Trung. Hôm qua Tào Tháo cho sứ giả đưa thư đến nói loạn Thương Diệu đã dẹp xong, muốn trừ nốt yêu đạo Trương Lỗ để trừ hoạ lớn về sau, muốn mượn đường qua Quan Trung chinh phạt Trương Lỗ. Lòng dạ Tào Tháo muốn lấy Quan Trung, cha ta đã nói toạc ra từ trước. Các vị xem chúng ta phải làm gì đây?

Hàn Toại nói:

- Xét về đại cục, cứ cho là Tháo định đánh Trương Lỗ thật, ta tỏ ra hèn yếu cho hắn đi qua, sau này khi dẹp xong Trương Lỗ, Quan Trung ta, như cái đinh trong mắt bọn Tháo, Tôn, Lưu, trên đường thắng trận trở về, chỉ cần đánh tiếp một trận là Tháo có thể làm ta khốn đốn. Còn như việc mượn đường chỉ là cái cớ, thì việc cho Tháo đi qua đất ta, là điều hết sức nguy hiểm. Bởi vậy, quyết không thể cho lang sói vào nhà. Chúng ta phải cự tuyệt Tháo từ khi hắn còn ở ngoài cõi. Thậm chí phải giết sứ giả để thị uy ba quân. Đằng huynh đã mất, lão già này tuy bất tài cũng nguyện cùng chư vị tướng quân và con cháu chống lại Tháo đ̓ cùng.

Mã Siêu cùng chư tướng vỗ tay tán thưởng. Dương Thu có kế hay:

- Đồng Quan là nơi hiểm yếu của Quan Trung, có Vị Thuỷ và Hoàng Hà che chở, đủ để ngăn quân Tào bên ngoài bờ cõi. Mạt tướng xin đem tinh binh của mình tử thủ Đồng Quan.

Lại có sáu tướng: Trình Ngân, Hầu Thiên, Lương Hưng... muốn cùng giữ Đồng Quan. Mã Siêu nói:

- Đồng Quan là nơi hiểm trở, e không cần phải nhiều binh mã đến thế, chỉ cần ba đội tinh binh của các tướng Dương Thu, Lương Hưng, Trình Ngân là đủ. Còn lại, chia nhau đóng quân ở bờ Vị Thuỷ và Hoàng Hà, phòng khi chúng không phá được Đồng Quan mà lén vượt sông!

Bàn xong, Mã Siêu lệnh chém sứ giả, chuẩn bị nghênh chiến.

*

Ngay hôm sau, lưu tinh thám mã đưa tin các tướng Tây Lương liên minh chống Tào, giết sứ giả, về đến Nghiệp Thành, Tháo bực bội vô cùng. Lúc đó, ở phía nam Tôn Quyền rục rịch; Lưu Bị đánh chiếm Ích Châu. Tháo phải tập trung suy nghĩ, phân tích tình hình ở phái Tôn, Lưu. Nghe tin Mã Siêu chém sứ giả, Tháo nghĩ rằng phía Tôn, Lưu nhất định phải có hành động lớn một khi có dịp. Nếu để Mã Siêu tồn tại, khi bên phía Tôn, Lưu hành động thì lực lượng quân Tào sẽ bị phân tán. Vậy chờ đến bao giờ mới diệt Mã Siêu? Bởi thế Tháo kiên quyết tây chinh.

Hôm đó, Tháo lệnh cho Tào Hồng lĩnh quân nam hạ thay quân Tào Nhân trấn Tương Dương để Khống chế Tôn Quyền. Tôn Quyền chưa nắm được ý đồ của Tháo, nên bãi bỏ việc vượt sông. Còn Tào Nhân dẫn quân Tây tiến thẳng tới Đồng Quan. Nhân được phong là An tây đại tướng quân, có quyền thống nhất chỉ huy cả ba quân của Hạ Hầu Uyên, Từ Hoảng và Chung Do.

Nhân đưa mười vạn quân đến Đồng Quan. Đồng Quan thực là hiểm trở. Thủ hạ của Tào Nhân là Từ Hoảng, Hạ Hầu Uyên đã nhiều lần vào trận, nhưng quân của Dương Thu, Lương Hưng ở trong thành vẫn như không. Còn một khi Tào Nhân lệnh binh sĩ trèo thang mây công thành thì liền bị cung tên hoặc đá hộc từ trên thành lăn xuống làm quan quân thương vong vô số. Tào Nhân vô kế khả thi, trong ngoài kình địch gần ba tháng trời.

Mãi đến mùa hạ, khí trời nóng bức, Đồng Quan hiểm yếu lại nhiều chướng khí, binh sĩ mắc bệnh cũng nhiều cộng với việc vận chuyển lương thực khó khăn, Tào Nhân mời mọi người đến thương nghị. Ai cũng cho rằng nên tạm thời lui quân để tìm kế khác.

Tháo đồng ý để Tào Nhân lui quân dưỡng sức. Đến tháng thứ hai. Tháo triệu tập các tướng về Nghiệp Thành nghị sự, văn võ bá quan gồm có: Tào Hồng, Tào Nhân, Hạ Hầu Uyên, Từ Hoảng, Hứa Chử, Trương Liêu, Nhạc Tiến, Tuân Du, Bính Nguyên, Trình Dục, Giả Hủ... ngồi kín một phòng.

Về trận Xích Bích, ý kiến Tháo và Giả Hủ không hợp, Tháo bực mình để Hủ ở Giang Lăng. Nay vì Đồng Quan khó lấy mới điều Giả Hủ về, hòng nghe những kế hay của Hủ.

Tháo nói:

- Quân địch ỷ vào Đồng Quan thế hiểm ngăn quân ta ở ngoài cõi; quân ta định đến chiếm các quận huyện của Quan Trung, nhưng không được, khiến ta lo lắng. ậy, nhìn vào toàn cục, thì chúng ta vẫn nắm quyền chủ động. Muốn đẩy quân địch vào thế bị động, ta phải làm gì đây?

Giả Hủ cảm kích trước sự tín nhiệm của Tháo, đã suy nghĩ nhiều, lúc này mới nói:

- Trong "Tôn Tử binh pháp", nói đến hai loại "chủ chiến" và "khách chiến". "Chủ chiến" là đánh địch bằng phòng ngư khi địch vào trong cõi của mình. "Khách chiến" là khi quân ta xâm nhập bờ cõi của địch và tấn công địch. Khách chiến xem như có phần chủ động, nhưng chính ra là rất khó. Điều đó, chắc các bị đã biết?

Tuân Du hỏi luôn:

- Giả tiên sinh cho quân ta là khách chiến và có khó khăn, vậy khó khăn ở chỗ nào?

Giả Hủ nói:

- Tôn Tử phát hiện có chín loại hình thái địa lý của công, phòng chiến: tán địa, khinh địa, tranh địa, giao địa, cù địa, trọng địa, bĩ địa, vi địa và tử địa. Chỉ có tán địa thuộc chủ chiến, ngoài ra đều thuộc khách chiến...

Tháo hỏi:

- Vậy Đồng Quan, nơi ta và địch đang giành giật là "tranh địa" à?

Giả Hủ lắc đầu, nói:

- Là "tranh địa" với chúng ta. Xem ra cứ thế này mãi, sẽ chẳng có kết quả gì, phải hiểu rằng, nếu quân địch dựa vào thế đất hiểm trở mà tiến hành cuộc chiến "tranh địa" với ta, họ chẳngại. Chúng ta việc gì phải tranh giành với họ cho phí sức?

Tháo vội hỏi:

- Vậy phải làm thế nào?

Giả Hủ nói:

- Trong các thứ địa của khách chiến thì "trọng địa" là chủ. Nếu biết "tranh địa" không thắng được thì phải tìm "trọng địa". Công kích vào "trọng địa" tức là thâm nhập vào bờ cõi của địch, làm cho tâm lý của tướng sĩ khẩn trương hơn trước, không có tâm lý tản mạn như trong cuộc chiến "khnh địa", hoặc mất hết hy vọng như trong cuộc chiến "tranh địa". Mọi người đều dốc sức xông lên. Tôn Tử nói: "Phàm là khách phải tiến sâu vào đất địch, thì chủ nhân khó lòng chống đỡ. Mới bước chân lên đất địch thì quân lính còn phân tán". Dù cuộc chiến nơi "trọng địa" mất nhiều thời gian, cũng phải gắng mà làm, đánh nhanh thắng nhanh. Đối với cuộc tây chinh của chúng ta, không cần mất nhiều thời gian nơi "tranh địa" Đồng Quan. Chúng ta men theo sông Vị, sông Hoàng tìm đột phá khẩu, tiến sâu vào đất địch, tiến hành cuộc chiến có tính quyết định với địch!

Nghe xong, Từ Hoảng phấn khởi ra mặt, nói:

- Nhưng biết đánh nhanh thắng nhanh như thế nào? Ai chẳng muốn thế, nhưng khi vào trận, có nhiều vấn đề nảy sinh, muốn thắng nhanh, thật là khó!

Giả Hủ nói tiếp:

- Đương nhiên, muốn đánh nhanh thắng nhanh, cần phải có điều kiện tiên quyết. Theo Tôn Tử, có hai điểm chúng ta cần ghi nhớ: phải tìm cách thu nhỏ mục đích chiến lược, đánh trận nào xong try. Mục đích mỗi trận phải rõ ràng, tránh dây cà ra dây muống, hết sức bị động; mặt khác phải tìm hiểu kỹ về địch tình. Người không hiểu về các nước chư hầu thì khó biết cách giao tiếp; người không thông thạo địa hình rừng núi, nơi hiểm yếu, mạng sông ngòi, đầm lầy thì không hành quân được. Không dùng người hướng đạo thì không được địa lợi. Bởi vậy, tôi luôn luôn phản đối những ai phớt lờ điều kiện, chỉ biết cung cúc tiến lên, miệng thì lảm nhảm những là: ai cùng ta đi lấy thành ấy, hoặc là, ai cùng ta đi giết người ấy! Bây giờ là lúc phái thám tử đến Quan Trung nắm tình hình địch, giúp cho quân ta có điều kiện tây chinh.

Từ Hoảng nói luôn:

- Đúng! Nghe nói binh mã bên Quan Trung rất kiêu dũng, giỏi dùng trường mâu. Quân tiên phong của ta phải tuyển lựa thật tốt, phải đặc chế những bộ giáp riêng mới đánh được với chúng nó.

Các tướng mỗi người một câu, nói rất nhiều vấn đề cụ thể và tỉ mỉ, tìm cách giải quyết từng vấn đề một, cuối cùng Tháo nói:

- Ta đã nói rồi, lần này chúng ta đã nắm quyền chủ động. Lời các tướng vừa rồi, khiến ta càng thêm tin tưởng. Tuy mới từ Giang Lăng trở về, nhưng Giả Hủ đã có bài nói rất chân thành, cả lời phê bình về phương lực tác chiến trước đây của ta. Ta muốn thân đến Đồng Quan, dẫn đại quân tây chinh đánh chiếm Quan Trung. Nay ta ra lệnh: Giả Hủ giữ chức tổng tham mưu đại quân tây chinh. Tào Nhân phụ trách cánh quân thứ nhất. Hạ Hầu Uyên, Từ Hoảng cánh quân thứ hai, Trương Liêu, Nhạc Tiến, cánh quân thứ ba, Hứa Chử thân vệ đội làm cánh quân thứ tư, lập tức lên đường.

Tào Phi lưu giữ Nghiệp Thành; lo việc chiêu nạp hiền tài, tích cực chuẩn bị lương thảo, kịp đưa ra

Trình Dục phối hợp với Tuân Du, đóng quân ở Ký Châu, khống chế Lưu Bị. Tào Hồng vẫn giữ Tương Dương. Vu Cấm lo đưa người vào Quan Trung do thám tình hình địch quân. Lần tây chinh này ta thề quyết lấy Quan Trung.

Chư tướng vỗ tay rần rật. Tướng sĩ vô cùng phấn chấn.

Tháng tám, đại quân tây chinh của Tào Tháo, đã đến Đồng Quan. Dương Thu sau hai tháng nghỉ ngơi, thấy Tào Tháo tự dẫn quân đến liền khẩn trương hẳn lên, cho người phi báo tin tức đến Mã Siêu ở Lương Châu.

Siêu được tin, liền đến bàn với Hàn Toại, Toại nói:

- Lần trước Tào Nhân đưa quân đến, bên ta không đánh, Nhân sốt ruột đành phải rút quân. Nay Tháo tự dẫn quân đến, ta vẫn theo kế ấy, đến một lúc nào đó Tháo sẽ hết lương; chờ khi quân Tào mệt mỏi, ta hẵng ra giao chiến. Đồng Quan là nơi hiểm yếu, Tháo chỉ có thể làm được những căn lều tạm bợ, chúng ta nhất định sẽ thắng. Phải theo dõi mọi hành động của chúng.

Mã Siêu vui mừng, nói:

- Thật hay! Và để đề phòng Tháo không đánh thành mà chuẩn bị vượt sông, chúng ta nhờ quân Khương trợ giúp. Mã Ngoạn, Thành Nghi, Lý Kham, Trương Hoành, Hầu Thiên giữ các bến sông.

Sau đó, Mã Siêu, Hàn Toại dẫn đại quân kéo đến Đồng Quan. Mã Siêu lệnh cho Dương Thu kiên quyết giữ thành, trong vòng nửa tháng, Tháo có khiêu chiến đến mấy, quyết không ra đánh.

Mã Siêu không cho quân nh, nhất thời Tháo đành bó tay. Mới hay, Giả Hủ nói đúng, "tranh địa" kình địch không phải là kế lâu dài. Đêm qua đọc binh thư, đến chỗ Giả Hủ giải thích, bàn đến "trọng địa" Tôn Tử nói: "Vào trọng địa thì phải trưng thu tại chỗ", lại nói: "vào trọng địa thì phải đảm bảo lương ăn cho quân lính" v.v... Tháo cho mời Giả Hủ, Hạ Hầu Uyên và các văn võ tướng quan lại bàn. Tháo nói:

- Đại quân ta đến đây là gần một tháng, Mã Siêu không xuất quân chiến đấu, trở thành khách địa chiến tranh. Mã Siêu hòng làm suy giảm tinh thần chiến đấu của quân ta, lãng phí rất nhiều lương thảo. Chúng ta nên tương kế tựu kế, một mặt cứ kình địch với quân Mã Siêu, mặt khác, bí mật tìm đột phá khẩu, tiến vào đất địch, đánh trọng địa chiến. Không biết chỗ Vu Cấm đã thu lượm được tin tức gì chưa?

Vu Cấm đáp:

- Mấy đứa phái đi không may bị bọn người Khương bắt sống. Mạt tướng định bụng dẫn một đội bộ binh, đóng làm người của Thương Giả, vượt sông tiến vào đất Quan Trung.

Tháo nói:

- Hay lắm! Trước khi tiến hành chiến tranh trọng địa, điều cốt yếu là ở lương thảo. Vào đến nơi, phải dò xem quân lương của địch chứa ở đâu, để khi đại quân vượt sông rồi tạm lấy đó mà dùng.

Lúc đó Giả Hủ lại đến hiến kế:

- Mã Siêu tính tình bạo ngược, võ dũng như Hàn Tín, Anh Bố, nhưng lại ít mưu kế. Quân ta nên đánh nghi binh, loạn tin trong quân bệnh tật rất nhiều, có những dấu hiệu chuẩn bị rút quân. Mã Siêuấy tình thế có lợi tất phải đổ quân ra đánh. Ta cho hai cánh quân mai phục, đại quân cứ rút, khi Mã Siêu lọt vào ổ phục kích, hai quân nhất tề ra đánh, và thừa thắng chiếm luôn thành Đông Quan. Nếu không hạ được thành, quân ta lại kình địch ở đây. Bọn thủ hạ của Siêu tưởng là ta bỏ kế hoạch vượt sông, lơ là cảnh giác, lúc đó quân ta sẽ có cách dùng binh.

Tháo vui mừng, khen là diệu kế!

Quả nhiên, Mã Siêu nghe tin quân Tào đau ốm nhiều, Tháo cũng nhiễm bệnh, có cơ lại phải rút quân. Siêu cùng Hàn Toại, Mã Đại, Mã Hưu, Mã Thiết, Dương Thu, Lương Hưng, Trình Ngân lên lầu đứng xem, thấy bên quân Tháo cờ tang phấp phới, khói hương nghi ngút, đại bản doanh tiêu điều ảm đạm, hậu doanh biến thành tiền doanh, quân lính có vẻ như sắp lên đường. Mã Siêu cười nói:

- Cứ bảo Tào Tháo dụng binh như thần, thiên hạ nhầm to! Chỉ riêng mùa hạ năm nay, hai lần xâm phạm Quan Trung là hai lần rút, chán ngán với quân ta. Chỉ lấy cái hư danh để loè bịp.

Các tướng đều cười. Ai cũng thấy có phần tự đắc. Riêng Hàn Toại lão luyện nhiều, nói:

- Tào Tháo vốn là kẻ nham hiểm, đánh đông dẹp bắc cũng nhiều, không thể nói là hư danh được. Dưới trướng Tháo có nhiều mưu sĩ, lần rút quân trước cách đây mới có hai tháng, lần này... liệu có gian kế gì chăng?

Mã Đại nói:

- Chú cẩn thận quá chăng? Tào Tháo kia hùng cứ phương bắc, nhưng cũng chưa dám nam hạ đánh nước Ngô Việt, chiếm đất Tây Thục, thì làm sao hắn có thể nuốt được Tây Lương chúng ta? Hơn nữa, Đồng Quan thế đất hiểm trở, các bến sông Vị, sông Hoàng có tọng binh của ta canh giữ. Xem ra Tháo chỉ còn cách một đi mà không trở lại! Nhân lúc bên Tào rút quân mệt mỏi, ta nên xuất quân đánh cho một trận, cảnh cáo để hắn nhớ đời, đừng bao giờ mơ tưởng đất Quan Trung nữa.

Mỗi người nói một câu làm cho Mã Siêu sướng đến phát điên. Siêu nói:

- Phải cho hắn một trận thấm đòn để hắn nhớ rằng ta là con cháu của Phục Ba tướng quân!

Mọi người tán thưởng rằng: huynh trưởng đúng là bậc thần tiên.

Hàn Toại khuyên can không được, lắc đầu ngán ngẩm.

Lại nói Mã Siêu nhìn thấy hậu doanh quân Tào biến thành tiền doanh, cho rằng Tào Tháo thực sự muốn rút quân. Tất nhiên quân Tào chỉ rút ra đến địa điểm phục quân mà thôi. Ngày hôm sau, đại bản doanh cũng rỡ lều xếp bạt, cùng nhau kéo về phía đông bắc.

Tháo lệnh cho Hứa Chử thống lĩnh thân vệ quân tinh nhuệ, dũng mãnh đi chặn hậu, ngừa lúc có truy binh của Mã Siêu đuổi theo.

Quả nhiên Mã Siêu mở cửa thành cho quân truy kích. Vòng qua hai sườn núi đến một khoảng đất bằng, thấy quân Tào đang cuống quýt rút lui, Mã Siêu phấn khích, đánh ngựa lên trước, quát lên rằng:

- Tào Tháo đứng lại! Ta sẽ lấy đầu nhà ngươi bố cáo thiên hạ!

Tào Tháo và Chung Do cắm cúi đi miết. Chỉ có Hứa Chử cho thân vệ quân quay lại.ưa mắt nhìn, thấy tướng đó, thân hình cường tráng, ngồi trên mình ngựa cao to, tay cầm thanh kim đại đao, mắt loá thần quang liền hỏi tả hữu:

- Người này quả là một hổ tướng, đó là ai vậy?

Dương Thu nói:

- Tôi nghe Tào Tháo kén người cực khoẻ cho làm thị vệ dưới trướng, gọi là hổ vệ quân, có kiêu tướng là Điển Vi, Hứa Chử lĩnh quân ấy. Điển Vi đã chết rồi, nay cứu Tào Tháo hẳn là Hứa Chử. Hứa Chử tự là Trọng Khang, người Tiêu Quận, có sức khoẻ hơn người, ai cũng gọi là con hổ dại. Nếu gặp hắn, chủ soái chớ có xem thường.

Mã Siêu nói:

- Có gì là ghê gớm đâu. Các ngươi ở đó xem ta giết hắn.

Nói xong, Mã Siêu phóng ngựa đi đánh Hứa Chử.

Hai người, kẻ múa đao người vác giáo đánh nhau hơn hai trăm hiệp chưa phân thắng bại, mà ngựa thì đã kiệt sức. Hai người đều phải trở về thay ngựa rồi lại đánh tiếp.

Dương Thu khuyên rằng:

- Cái chính là quân ta phải truy kích Tào Tháo, chủ soái mất thời giờ vì một tên Hứa Chử làm gì?

Nhưng càng đánh càng hăng, Mã Siêu đâu có nghe Dương Thu mà đánh ngựa xông đến chỗ Hứa Chử. Hai người lại quần nhau hơn trăm hiệp nữa vẫn chưa ngã ngũ ra sao. Hai con ngựa đã lại mệt nhoài.

Hứa Chử nhận lệnh ngăn cản Mã Siêu để Tào Tháo đi qua con đường mai phục, nhưng cũng giống Mã Siêu, đã đánh là hăng. Chử nổi xung lên, chạy về cởi bỏ áo giáp, mũ chiến, mình trần trùng trục, vác đao, tế ngựa ra đánh với Mã Siêu. Siêu thấy vậy, cũng thay ngựa, múa giáo, xông ra.

Đánh được hơn ba mươi hiệp, Chử ráng sức giơ cao bổ xuống đầu Mã Siêu. Siêu tránh ngay được, đâm ngay một giáo vào giữa rốn Chử, Chử vội vàng quẳng đao, túm luôn ngọn giáo. Hai người ngồi trên ngựa giằng nhau; Chử khoẻ quá, bẻ luôn ngọn giáo gãy làm đôi. Mỗi người cầm nửa ngọn giáo lại đánh nhau tiếp. Mã Đại, Dương Thu sợ Siêu núng thế liền đánh ngựa ra trợ giúp. Hứa Chử thấy bọn kia đông quá, liền hét lên một tiếng rồi phóng ngựa chạy vào sườn núi, thân vệ quân theo sát phía sau.

Mã Siêu cùng mọi người phóng ngựa đuổi theo, đuổi gần kịp, vừa qua khỏi một cửa ải, liền nghe đánh rầm một tiếng, hai bên sườn núi, quân mai phục đổ ra, một bên là Hạ Hầu Uyên, bên kia là Từ Hoảng ra quân đánh bổ vào.

Mã Siêu thất kinh, cho quân quay lại, vừa chạy được một đoạn, lại thấy một đạo quân khác chắn ngang chỗ cửa ải đó là quân của Trương Liêu. Mã Siêu chẳng còn lòng dạ nào mà đánh, cùng với Mã Đại, Dương Thu cố mở một đường máu, hòng thoát vào thành.

Đang trong lúc hỗn chiến. lại nghe một tiếng thét như tiếng sấm ngay bên tai:

- Thằng nhãi ranh! Hứa Chử ta vờ thua để dụ ngươi vào nơi phục kích. Nay ta lại ra đánh với ngươi năm trăm hiệp nữa!

Mã Siêu mở đường máuướng Đồng Quan mà chạy. Lúc bước chân vào thành, quân lính còn lại vẻn vẹn vài ngàn người.

Hàn Toại nhìn thấy Mã Siêu chỉ cười nhạt. Mã Siêu biết lỗi, quỳ xuống đất tạ tội:

- Cháu không nghe lời chú mới đến nông nỗi này. Cháu không xứng là chủ soái, mong chú đứng ra dìu dắt đại quân, cháu xin một lòng phò tá.

Hàn Toại vội đỡ Mã Siêu dậy, rồi nói:

- Chú già rồi, làm sao thống lĩnh được đại quân? Cháu vẫn là chủ soái. Qua thất bại mới có trưởng thành, lo gì không giữ được mảnh đất Tây Lương của chúng ta! Có điều, hễ gặp việc gì cháu phải suy đi tính lại cho kỹ càng rồi hẵng làm!

Mã Siêu bái tạ rồi mới kể chuyện đánh nhau với Hứa Chử:

- Cháu chưa thấy ai đánh nhau dữ dội như Hứa Chử, quả thực là hổ dại!

Từ đó lại thấy quân Tào đóng ở dưới thành và dù Hứa Chử khiêu chiến như thế nào đi nữa cũng không thấy ai ra!

*

Qua mấy hôm, vào một buổi tối, Tháo và Hứa Chử đang nói chuyện về Mã Siêu và uống rượu, thì thấy Vu Cấm và Từ Hoảng đến gặp.

Tháo mời hai người cùng ngồi uống rượu, rồi

- Hứa Chử vừa nói sức mạnh của Mã Siêu, ta thấy thích người này- Hứa Chử nói thật khó mà chiêu hàng được hắn. Nếu ta tấu biểu xin phong cho hắn làm Chinh nam tướng quân rồi cùng hắn dẫn quân nam hạ thảo phạt Tôn Quyền thì các ngươi thấy thế nào?

Từ Hoảng uống liền ba chén rượu rồi mới nói:

- Mã Siêu là kẻ thô lỗ, lòng dạ hẹp hòi, chỉ muốn làm bá ở đất Quan Trung này, chắc gì hắn đã chịu nhận chức "Chinh nam tướng quân". Vả lại việc phá quân Mã Siêu cũng không khó. Hà tất phải để Thừa tướng vất vả.

Tháo vội hỏi luôn:

- Nói thế nghĩa là thế nào?

Từ chỉ cười và nhìn Vu Cấm.

Tào Tháo hiểu ngay và cũng cười:

- Có tin gì hay về Quan Trung à?

Vu Cấm vừa uống rượu vừa nói:

- Mấy hôm rồi tôi mạo hiểm vào trong lòng địch mới thấy hết được cách bố quân ở Đồng Quan. Về các phía bắc, đông, nam Đông Quan, địch quân bố trí Mã Ngoạn, Thành Nghi, Lý Kham, Hầu Thiên, Trương Hoành giữ các bến. Riêng bến Bồ Bàn ở mặt tây Đồng Quan, là bến xa nhất, thuộc địa giới Sơn Tây thì không thấy một người nào. Tôi mật báo điều đó với Từ Hoảng, Hoảng cho người thám thính, thấy đúng như vậy. Nếu bên ta cho một đạo quân tinh nhuệ vượt bến Bồ Bàn, đánh vào sau lưng địch. Mã Siêu ất định phải thua, Thừa tướng hà tất phải suy nghĩ nhiều.

Tào Tháo vui sướng vô cùng, uống đến mấy chén, cười đến mấy lần rồi mới nói:

- Có thể lấy được Quan Trung rồi!

Lời vừa dứt, có một người bước vào. Đó là Tổng tham mưu đại quân tây chinh Giả Hủ. Hủ cũng tươi cười và sau khi ngồi yên đâu đấy mới nói:

- Thừa tướng và các vị vừa nói những gì tôi đã nghe trộm hết cả rồi. Nếu muốn vượt sông Vị, sông Hoàng thì việc gì phải đi xa đến thế? Phía đông Đồng Quan có một quận nhỏ là Phùng Dực, gần như trống không. Ở đấy có tướng Mã Ngoạn, thấy hai quân kình địch ở Đồng Quan, nên suốt ngày rượu chè và làm điều dâm đãng. Quân ta có thể vượt sông từ phía đông việc gì phải đến tận phía tây.

Tháo suy nghĩ một lát rồi nới:

- Vì phía đông quá gần Đồng Quan nên quân ta mới không dám vượt sông. Có điều nên tương kế tựu kế, bố trí thêm hai cánh quân ở bắc và đông nam Đồng Quan, khiến Mã Siêu phải đem hết quân chủ lực về bố phòng ở phía nam sông Vị. Phía tây càng trở nên trống vắng, quân ta có thể yên tâm vượt sông tiến sâu vào đất địch.

Từ Hoảng cũng nói:

- Nếu Mã Siêu nhầm tưởng quân ta chỉ kình địch ở Đồng Quan, ở tuyến bắc, nam thì quân ta có thể yên tâm vượt sông từ bến Bồ Bàn, khống chế toàn bộ khu tây, thắng lợi quá nửa

Giả Hủ thấy Tháo đưa ra nhiều kế hay liền nói:

- Tôi là tham mưu mà không có được một phần của Thừa tướng, chỉ nghĩ được một vài kế nhỏ, sau khi Từ tướng công qua sông cho binh sĩ làm ngay một con đường, vừa có lợi cho ta, vừa ngăn không cho địch tấn công, như Tôn Tử nói: từ không thể thắng, biết chờ địch đến thì sẽ thắng.

Tháo cười, nói:

- Giả tiên sinh khiêm tốn quá, Mạnh Đức đâu có bằng. Nếu Mã Siêu thấy quân ta chiếm cứ miền tây, đưa quân đến đánh, khi đó ta phải chia quân, từ phía bắc Đồng Quan vượt sông Hoàng Hà, xin tiên sinh tính trước cho.

Mọi người đều cười và kết thúc "cuộc họp lâm thời", cuộc chiến đấu sắp sửa bắt đầu.

*

Ngày hôm sau, Tháo lệnh cho Chung Do đem quân bố phòng ở bờ bắc và đông nam Đồng Quan. Đã có thám tử báo tin đó với Mã Siêu. Mã Siêu và Hàn Toại đều cho rằng Tháo không hạ được Đồng Quan nên muốn đột phá ở phía đông hoặc một nơi nào đó. Mã Siêu liền rút quân Khương ở Đồng Quan, một ít quân trực thuộc ở phía đông, bổ sung cho một số cứ điểm khác, bởi vậy vùng phía tây con sông hoàn toàn bộc lộ trước mặt quân Tào.

Đêm đó, Tháo mật lệnh cho hai tướng Từ Hoảng, Chu Linh dẫn bốn ngàn quân hỗn hợp bộ, kỵ binh, người ngậm tăm, ngựa cởi nhạc, lén hành quân ề bến Bồ Bàn sông Vị Thuỷ.

Quả nhiên không có một tên lính nào của Mã Siêu cản lối. Quân Tào vượt hết sang sông, tiến vào quận Thái Nguyên, hành quân cấp tốc đến gần sông Hoàng Hà, vẫn chẳng có một bóng người.

Nước sông cuồn cuộn, chảy xiết vô cùng. Trong màn đêm, Từ Hoảng, Chu Linh nhìn nhau mà cười: Đã nhìn thấy miền tây!

Quân tây vượt tiếp sông Hoàng Hà, tiến vào vùng đất miền tây mà sau này Mã Siêu và Hàn Toại cứ hối hận mãi.

Và ngay trong đêm đó, hai tướng cho quân làm lán trại và đào công sự.

Trời sáng, bọn lính tuần tra của họ Mã mới phát hiện được, liền báo tin về Đồng Quan. Trong khi đó Chu Linh đã dẫn quân cướp mất kho lương thảo của Mã Siêu.

Mã Siêu nghe tin đã kinh hoàng thất sắc, không biết phải làm gì. Hàn Toại vội vàng ra lệnh cho Lương Hưng dẫn năm ngàn quân đến miền tây giao chiến với Từ Hoảng và Chu Linh.

Lương Hưng vừa cùng một cô gái nhảy hoan lạc thâu đêm. Trời sáng mới vừa chợp mắt đã bị phó tướng dựng dậy. Nghe tin Tào Tháo đã kịp đóng trại ở miền tây, Lương Hưng toát mồ hôi hạt.

Phó tướng của Lương Hưng là Mã Cơ, một tay rậm râu, sâu mắt, vai trang ngực nở, chuyên sử dụng một ngọn đao to bản, được gọi là "Thiên thủ tướng quân", ý nói ngọn đao đó linh hoạt như một ngàn cánh tay xuất quỷ nhập thần. Đao pháp của Mã Cơ là như vậy, nhưng đầu óc lại hơi đần, chẳng có mưu kế gì. Lúc đó, hắn cùng Lương Hưng phóng ngựa lên đường, miệng lẩm bẩm:

- Tôi chỉ sợ quân Tào không đến. Giá như được cầm quân tôi đã mở cổng thành, chém giết một phen cho bõ. Hận là bọn giặc Từ Hoảng, Chu Linh, tham sinh úy tử, không dám đến thẳng Đồng Quan, khiến ta phải đi xa mới giết được chúng!

Lương Hưng thì lòng dạ ngổn ngang, liền mắng Mã Cơ:

- Đồ ngốc. Nếu Từ, Chu đánh đến Đồng Quan thì hoá ra quân ta đã bị tập hậu à? Chính chúng ta phải đi ngăn không cho chúng đánh đến Đồng Quan. Ngươi chỉ việc theo ta rồi sẽ biết đôi búa của Từ Hoảng ra sao.

Mã Cơ đành cắn răng, trên suốt chặng đường, không nói thêm một lời nào nữa.

Cuối cùng đã nhìn thấy những ụ đất Từ Hoảng, Chu Linh vừa cho đắp xong. Hai tướng đã lệnh cho quân sĩ chợp mắt một lúc sau khi làm xong công sự. Kế đó mới lo cơm nước. Một cánh quân của Chu Linh đã khống chế được kho lương thảo. Quân sĩ đã được ăn no và chờ quân Mã Siêu đến.

Mã Siêu không đến. Từ Hoảng nhìn chữ "Lương" trên lá môn kỳ, biết ngay là quân của Lương Hưng, liền nói với Chu Linh:

- Nghe nói phó tướng của Lương Hưng là tay "Thiên thủ tướng quân", vừa hay tay chân ta đang ngứa ngáy, mong sao gặp được đối thủ.

Chu Linh nói:

- Địch vừa đến ta nên đánh ngay. Tôi xin theo sau yểm hộ cho ô

Từ Hoảng xách búa lên ngựa, quát to:

- Thủ hạ của họ Lương là "Thiên thủ tướng quân" đâu?

Chỉ thấy một viên dũng tướng, có dáng hào kiệt đứng cạnh họ Lương, dưới lá môn kỳ, nhìn Từ Hoảng bằng con mắt nẩy lửa.

Lương Hưng quay lại nói với "Thiên thủ tướng quân":

- Đó là Từ Hoảng, ngươi thay ta chặt thủ cấp của hắn.

Mã Cơ xách đao lên ngựa đến đánh Từ Hoảng. Hai người dao búa đều hay, quân lính nhìn đến hoa mắt, cứng lưỡi đánh nhau hơn một trăm hiệp mà chưa phân thắng bại. Lại đánh thêm hơn hai mươi hiệp nữa, Mã Cơ thấy chưa chém được đối thủ, cảm thấy sốt ruột, tay dao có phần loạng choạng. Từ Hoảng chỉ chờ có thế, búa trái chém thẳng vào người Mã Cơ, búa phải chặt chéo ngang hông, Mã Cơ ngã ngựa chết ngay.

Lương Hưng vừa kinh ngạc vừa giận, đánh ngựa múa đao xông vào chém Từ Hoảng. Chu Linh lập tức giương cung bắn một mũi tên trúng vai trái họ Lương. Lương Hưng chẳng còn bụng dạ nào mà đánh, quay ngựa chạy thẳng. Chu Linh vẫy quân đuổi theo. Năm ngàn người ngựa của Lương Hưng trở nên hỗn loạn. Người chết, kẻ bị thương, tổn thất rất lớn. Từ Hoảng, Chu Linh hoàn toàn thắng lợi. Ngay lập tức cướp được kho lương thực, rồi cả đoàn rầm rộ kéo về Đồng Quan.

*

Tào Tháo thấy Từ Hoảng và Chu Linh giành được toàn thắng, biết quân ta trong thế trước sau kẹp đánh Đồng Quan. Hôm đó, trời mùa thu trong xanh. Tháo thấy trong người sảng khoái, cảm giác sỉ nhục lúc bị Thương Diệu chê cười không còn nữa. Gần đây, ai cũng hiểu rằng Tháo muốn có thắng lợi ở Quan Trung đê lấy lại lòng tin đã mất sau chiến bại Xích Bích.

Bởi vậy không ai lạ gì khi Tháo có kế mới sau lúc được tin Từ Hoảng, Chu Linh đang đánh về Đồng Quan.

Tháo triệu tập các quan vào trướng rồi trình bày về kế mới của mình:

- Hai tướng Từ, Chu đã lén vượt sông từ bến Bồ Bàn xuống miền tây vượt sông Hoàng Hà, đưa Mã Siêu ở Đồng Quan vào thế bị kẹp đánh cả trước lẫn sau. Nếu quân ta lại theo kế đó. lại vượt sông Vị ở bến Bồ Bàn, nhưng không xuống miền tây, mà men theo sông Vị lên phía bắc, từ đây vượt qua Hoàng Hà, trực tiếp đánh vào hậu phương quân địch, buộc Mã Siêu phải dốc toàn lực đối phó với quân ta ở phía sau, làm cho việc phòng thủ ở phía bắc và đông nam Đồng Quan trở nên lỏng lẻo. Khi đó Tào Hồng, Chung Do có thể khởi binh tổng công kích, khống chế khu vực miền đông, thì Mã Siêu có tài thánh cũng đối phó không kịp.

Nói xong, Thao nhìn khắp lượt, rồi hỏi:

- Các ông có ý kiến gì không?

Giả Hủ nói:

- Hiện nay Mã Siêu, Hàn Toại tập trung hơn hai vạn quân Thiên Thuỷ, Tây Khương ở miền đông. Ta nên lệnh cho Tào Nhân đưa quân đến chỗ Chung Do, tập trung lực lượng giải toả miền tây.

Tháo lệnh cho Trương Liêu, Nhạc Tiến hành quân ngay. Vu Cấm giữ trại. Còn mình thì cùng với thân vệ binh của Hứa Chử đoạn hậu, từ bến Bồ Bàn men sông Vị Thuỷ lên miền tây bắc, vượt sông Hoàng Hà hội quân cùng Từ Hoảng, Chu Linh.

Mã Siêu nắm được những biến động của đại quân Tào Tháo nên mời các tướng vào trướng thương nghị. Hàn Toại cho rằng nhân lúc quân Tào còn phân tán, nên mở cổng thành giao chiến với chúng. Mã Siêu chủ trương đưa khinh kỵ binh từ chiến tuyến phía bắc bến Bồ Bàn hành quân xuống phía nam, vòng ra phía sau đánh mạnh vào hậu quân của Tháo.

Mỗi người một ý. Cuối cùng Mã Siêu quyết định một cách độc đoán:

- Lần trước đánh địch là tôi sai lầm. Lần này không đánh Tào Tháo là chú vô mưu. Tôi phải tự tay giết Tháo cho hả giận.

Sau đó, mặc cho Hàn Toại phản đối. Mã Siêu dẫn hàng vạn quân khinh kỵ binh lao về hướng Bồ Bàn.

Lúc này Tào Tháo vừa vượt qua bến Bồ Bàn. Trương Liêu, Nhạc Tiến đi tiên phong đã đến bến sông Hoàng Hà. Quân Vu Cấm đi ở khoảng giữa có nhiệm vụ tiếp ứng cho tiền phương cũng như chi viện kịp thời cho quân Hứa Chử và Tào Tháo ở phía sau.

Đúng lúc đó, thám báo từ quân Vu Cấm đưa tin đến: Mã Siêu cùng quân khinh kỵ đang từ những sườn núi phía tây sông Vị Thuỷ hành quân lên bắc, yêu cầu binh lính của Tào Tháo hành quân nhanh hơn.

Tào Tháo, Hứa Chử và Giả Hủ, ai cũng sửng sốt, không ai nghĩ rằng Mã Siêu có thể dẫn quân đến bến Bồ Bàn. Tháo truyền lệnh toàn quân phải nhanh chóng hơn, và chẳng bao lâu đuổi kịp quân Vu Cấm, cùng tiến nhanh lên phía bắc.

Mã Siêu đến bến Bồ Bàn biết Tháo đã đi qua, liền cho quân truy đuổi. Mã Đại nói:

- Trong binh thư viết: "Quân ra đến giữa sông thì nên đánh". Tiếc rằng không có quân của Hàn Toại ngăn cản ở bờ bắc. Nếu không thì quân ta từ nam lên bắc đã làm cỏ được quân Tào trên sông Hoàng Hà. Còn bây giờ chúng ta đuổi kịp quân Tào trước khi chúng vượt sông là một thắng lợi lớn!

Quân Mã Siêu dốc toàn lực truy kích quân Tào.

*

Tào Tháo, Vu Cấm vừa đến bờ sông thì đoàn quân dẫn đầu của Trương Liêu và Nhạc Tiến đã vượt sông Hoàng Hà. Một mình Trương Liêu đốc quân đi sau cùng. Thuyền ra đến giữa sông, Trương Liêu cho thuyền quay lại bờ nam khi nhìn thấy Tào Tháo.

Tào Tháo dự liệu đại quân qua sông không thể nhanh chóng, nên Tháo hạ lệnh dàn quân bố trận khi Mã Siêu chưa kịp đuổi tới. Hứa Chử yêu cầu Tào Tháo, Giả Hủ dẫn đại quân qua sông trước, còn mình sẽ cùng thân vệ quân ở lại yểm hộ. Lúc đầu Tào Tháo không đồng ý. Khi thấy quân Mã Siêu sắp đến, Tháo để Giả Hủ sang sông, vì thuyền bè có hạn, Tháo chia quân làm đôi, nửa sang sông nửa ở lại bố trận, cứ thế tiếp tục. Tân vệ quân của Hứa Chử có nhiệm vụ ngăn chặn quân Mã Siêu.

Bố trí chưa xong, thấy Trương Liêu quay lại, mới biết Mã Siêu sắp tớệnh cho Trương Liêu giúp Giả Hủ và tốp quân thứ nhất qua sông. Từ bờ bên kia, Nhạc Tiến cũng nhanh chóng cho thuyền trở lại tiếp ứng.

Đợi khi tốp quân thứ hai sang sông vừa hết, quân của Mã Siêu mới kịp đến nơi. Sợ Mã Siêu xông thẳng đến nơi, Hứa Chử liền phóng ngựa đến đánh Mã Siêu.

Mã Đại đứng lên, sợ Mã Siêu mải đánh mà lỡ mất việc bắt sống Tào Tháo. Đại liền vọt thẳng tới bờ sông, mới biết Tào Tháo còn chống kiếm ngồi trên một gò đất cao nhìn Mã Siêu và Hứa Chử đánh nhau.

Mã Đại dẫn đầu, Mã Hưu, Mã Thiết theo sau định xông vào bắt Tháo, nào ngờ có một viên tướng từ sau Tào Tháo nhảy ra, trông mạnh như gấu, nhanh như hổ, đó chính là Trương Liêu. Liêu cầm ngang ngọn thương ngăn chúng lại, rồi giao chiến với Mã Đại.

Mã Hưu, Mã Thiết đứng hai bên xem Mã Đại và Trương Liêu giao đấu; Tào Tháo vẫn chống kiếm ngồi dậy, mắt nhìn khắp bốn chung quanh, dáng vẻ ung dung, nên bọn chúng sợ có gian kế. Nhưng nhìn kỹ lại, bên kia là Mã Siêu, Hứa Chử quần nhau, chỗ này là Mã Đại và Trương Liêu. Trên sông thì đầy những thuyền bè chở lính sắp sang đến bờ bên kia. Bên cạnh Tháo còn mỗi một Hiệu uý thị vệ đứng hầu. Hai tên mừng rỡ đi đến chỗ Tào Tháo.

Trương Liêu thấy vậy liền một thương giữ lấy Mã Đại, đánh ngựa tả xung hữu đột, kéo cả Mã Hưu, Mã Thiết vào trận.

Mã Đại, Mã Hưu, Mã Thiết cố gắng đánh nhanh, đánh mạnh, giở đủ ngón nghề hòng nhanh chóng giết được Trương Liêu. Còn Trương Liêu một thương một ngựa có nhiệm vụ hộ giáo Tào Tháo nên cũng phải trổ hết tài năng giành lấy phần thắng. Họ đánh nhau thật là tuyệt, Tào Tháo ngồi xem luôn miệng khen hay. Bộ hạ của Trương Liêu đứng cạnh Tào Tháo là Đinh Phi cũng tròn mắt, há miệng, quên hết mọi chuyện trên đời.

Bên kia chỗ đánh nhau của Mã Siêu, Hứa Chử bụi bốc mù mịt, từ những miếng võ công khai đến những ngón bí truyền đều được sử dụng, đánh nhau đến ba trăm hiệp, vẫn chưa phân tài cao thấp.

Tào Tháo quên cả những nguy hiểm đang rình rập bên mình, say mê theo dõi trận chiến.

Đinh Phi suy nghĩ: bên địch thì đông, bên ta quá ít, một khi Trương Liêu và Hứa Chử đuối sức, quân địch sẽ ồ ạt đánh tới... Đinh Phi thấy sợ, không dám nghĩ tiếp.

Bỗng Phi nhìn thấy đống hàng hoá cùng trâu bò đang chờ đợi để được chuyển sang song, liền nghĩ ngay ra diệu kế. Phi nói nhỏ cho Tháo nghe ý kiến của mình.

Tháo nghe xong rất vừa ý, liền đứng dậy chạy ra phía bờ song, chờ khi Tháo lên một chiếc thuyền, Phi cho thả hết trâu bò, vút hết hàng hoá. Binh lính và thủ hạ của Mã Siêu thấy vậy liền nhẩy xổ vào tranh nhau, kẻ bắt trâu, người lấy ngựa, cướp bóc hàng hoá. Mã Siêu nghe thấy huyên náo trong quân, lại thấy Tào Tháo đang cố vượt song, nên bỏ Hứa Chử, tìm cách tập hợp binh lính.

Hứa Chử gặp được kỳ phùng địch thủ là Mã Siêu, đang đánh đang hăng. Nhưng vì sự an nguy của Tào Tháo, khi thấy Mã Siêu dừng tay. Hứa Chử cũng thôi luôn. Nhìn thấy Trương Liêu ra sức giao chiến với ba chàng trai họ Mã, Hứa Chử liền đến giúp sức. Từ phía sau Hứa Chử chém chết Mã Thiết. Thấy vậy, hai họ Mã còn lại vội chạy đến hợp sức với Mã Siêu. Hứa Chử, Trương Liêu lệnh cho Đinh Phi cùng thân vệ quân tất cả lên thuyền sang sông. Những chiếc thuyền không dùng đén đều được đâm thủng hế

Mã Siêu nhìn thấy quân lính đang mê mải tranh cướp trâu hò, hàng hoá, hết sức bực tức, rút gươm ra chém vài chục tên. Lúc đó, Mã Đại, Mã Hưu vội đến báo Mã Thiết đã chết. Mã Siêu khóc lóc rồi lên ngựa phóng tới bờ song, thấy Tào Tháo, Hứa Chủ ngồi một thuyền, Trương Liêu, Đinh Phi ngồi ở thuyền khác và nhiều thuyền khác nữa chở đầy binh lính đang vượt sông.

Mã Siêu lồng lộn như con thú dữ, lệnh cho binh sĩ cứ nhầm thuyền của Tháo mà bắn. Một số tên thân vệ binh trúng tên ngã nhào xuống nước. Mã Siêu giương cung bắn tên trúng vào vai phải của Tháo. Một mũi tên trúng vào người lái đò. Chiếc thuyền tròng trành quay đi mấy vòng. Chử một mình ra sức, hai đùi kẹp lấy bánh lái mà lái, còn một tay đẩy sào, một tay cầm chiếc yên ngựa che đỡ cho Tào Tháo. Những chiếc thuyền khác nhìn thấy Tháo lâm nguy, Hứa Chủ dũng mãnh, ai ai cũng lớn tiếng hò reo. Ngay đến Mã Siêu đúng trên bờ, nhìn thấy cảnh đó cũng xao xuyến, than rằng: Hứa Chử đúng là một con hổ dại!

Cuối cùng, Tháo đã lên bờ, bị vài vết thương. Hứa Chử mặc hai áo giáp, tên cắm chi chít. Nhạc Tiến, Giả Hủ đến gặp Tào Tháo và lệnh cho thái y chữa chạy vết thương. May sao khi đó thuyền đã ở xa bờ, nên vết thương có phần nhẹ hơn, chỉ cần đắp kim thương dược độ mấy hôm sẽ khỏi.

Lúc này Tào Tháo mới thở phào nhẹ nhõm, rồi cười nói:

- Suýt nữa ta chết vì tay thằng giặc ranh con! May được mấy vị tướng quân tử chiến để cứu, nếu không đã tận số rồi!

Sau đó còn trọng thưởng cho Hứa Chủ.

Trận đó tuy hoảng loạn, Tào Tháo suýt mất mạng, nhưng quân Tào đã chiếm được địa hình có lợi.

Ít lâu sau, Tháo lệnh cho Từ Hoảng, Chu Linh phối hợp cùng với đại quân của mình kẹp đánh Đồng Quan. Tào Nhân, Chung Do ở phía bắc và đông nam Đồng Quan cùng tấn công Mã Ngoạn, Thành Nghi, Lý Kham, Trương Hoành và Hậu Thiên. Cũng lệnh cho Hạ Hầu Uyên tấn công Hàn Toại, Dương Thu. Như vậy trận tuyến được triển khai toàn diện.

Mã Siêu tìm cách liên lạc với Hàn Toại, cho rằng Đồng Quan đã mất ưu thế, miền đông cũng khó mà giữ được, chi bằng chủ động bỏ ngỏ, tập trung toàn bộ lực lượng lui về giữ miền nam. Hàn Toại lúc đó vừa giận vừa chán cảnh độc đoán của Mã Siêu, nên cũng đồng ý cho xong chuyện. Thế là phi mã báo đến Mã Ngoạn, hợp quân cùng với Dương Thu, Trình Ngân rồi kẻo cả xuống phía nam.

Đại quân Tào Tháo tiến vào Đồng Quan không tốn một người một mũi tên.

*

Đã cuối thu thời tiết lạnh giá. Thao mời các quan đến Đồng Quan bàn bạc kế sách.

Vẫn như trước kia, bao giờ Tháo cũng phát biểu trước:

- Trước khi có ý tây chinh, ta tưởng rằng thu phục Quan Trung không khó. Khi vào trận mới thấy ngược lại. Lúc từ phía bắc vượt sông Hoàng Hà, ta nói mạnh, vì biết rằng mọi diễn biến của đại quân không qua được tai mắt của Mã Siêu, còn cố ý để lộ những sơ hở trong cách bố phòng của quân ta để kích thích tính nóng và thô lỗ, tâm lý khinh địch của Mã Siêu, nhưng suýt nữa thì giả hoá thật, ta chút nữa bị hắn bắt sống. Từ nay các vị có định dùng mưu kế gì thì hãy tránh vết xe của ta đã đi! Hiện nay Mã Siêu đã lui về giữ miền nam sông Vị, bố phòng cẩn mật ở chỗ hợp lưu giữa hai song, ngăn cản việc quân ta vượt qua Vị Thủy, phía nam sông Vị vừa là "tranh địa" vừa là "trọng địa", xem ra muốn lấy cũng khó. Xin nghe các vị hiến kế, để quân ta thừa thắng lấy trọn Quan Trung.

Người nói đầu tiên là Tào Nhân:

- Nước sông Vị Thuỷ chảy xiết, lại có Mã Siêu tử thủ, dọc sông trên dưới có mười mấy chỗ đóng quân. Cơ hội lén vượt sông ở bến Bồ Bàn trước đây không còn. Nếu quân ta tìm một chốt phòng thủ yếu của chúng rồi đánh mạnh và vượt song, thì sợ các chốt khác đem quân đến cứu. Quân ta ít chọi với số đông tất không thể được. Nhưng nếu quân ta cũng bố trí những chốt gác tương ứng như vậy ở bên này sông, thì chốt nào phải lo chốt ấy, họ không thể ứng cứu lẫn nhau. Đến lúc đó, nếu chúng ta tấn công mười chốt, chắc sẽ thắng năm chốt. Mà một chỗ thắng, ta có thể cho quân vượt sông tiến sâu vào đất địch.

Tào Nhân nói xong, ai nấy khen hay. Một lúc sau Nhạc Tiến nói:

- Trên cơ sở những điều mà Tào tướng quân nói, tôi đề nghị thêm: ban ngày ta tấn công giả, ban đêm mới tấn công thật, làm cho họ Mã hoang mang. Nếu không được, ta làm ngược lại. Cứ thực thực, giả giả lừa địch. Tin rằng chỉ trong ba ngày quân ta có thể vượt sông!

Tào Tháo vui mừng. Mọi người cho rằng kế đó là hoàn hảo. Ai cũng nhanh chóng nhận được nhiệm vụ. Thế rồi Tào Nhân, Chung Do, Hạ Hầu Uyên, Từ Hoảng, Chu Linh, Nhạc Tiến, Trương Liêu, Đinh Phi, Hứa Chủ, Vu Cấm, người nào cũng có nhiệm vụ, chờ đến hôm sau sẽ tiến công để vư̖t sông Vị Thuỷ.

Ngày hôm sau, có sáu đội quân tấn công mạnh để vượt sông thành công, nhưng sau đó toàn bộ số quân lính dã sang sông lại buộc phải quay về bờ bắc, và số quân thiệt hại không phải là ít. Tào Tháo cho ngừng mọi hoạt động, gọi các tướng về để tìm hiểu nguyên nhân.

Thì ra phía bờ nam sông Vị Thuỷ toàn là cát, binh lính không có cách gì dùng được những công sự phòng ngự, không thể yểm hộ cho quân chủ lực sang sông sau này và bất cứ lúc nào cũng có thể bị quân của Mã Siêu tấn công tiêu diệt, vì thế phải quay trở lại bờ bắc. Nhạc Tiến nói:

- Hôm nay tôi vượt sông ba lần và đều phải quay lại. Rõ ràng là cách này không có lợi cho quân ta. Nếu như đêm nay ta lại vượt song, vừa tối vừa không có công sự che chắn thì càng bất lợi. Nên bãi bỏ cuộc vượt sông đêm nay.

Tào Tháo đề nghị mọi người hiến kế, nhưng không ai nói gì. Hội nghị kết thúc nhanh chóng.

*

Trời về đêm, mây mù dày đặc, rét buốt ghê gớm. Suốt mấy ngày vẫn như thế. Sang ngày thứ tư, không khí thoáng đãng hơn. Đại quân của Tào Tháo nhàn hạ, liền đi kiếm củi về sưởi ấm. Tháo suốt mấy ngày đọc binh thư trong trướng, vẫn chẳng có cách gì, sốt ruột vô cùng.

Bỗng có một người bước vào trướng. Đó là mưu sĩ Lâu Khuê, mấy năm trước Tuân Du tiến cử.

Lâu Khuê tự là Tử Bá ngưGi ở Kinh Triệu, trông người hình thong, cốt hạc, dáng điệu gầy gò, nhiều năm ẩn cư ở núi Chung Nam, đạo hiệu là Mộng Mai cư sĩ. Một hôm, gặp lại Tuân Du trong lúc trò chuyện, Tuân Du yêu cầu Tử Bá phò tá Tào Tháo, Lâu Khuê chưa ưng. Phải đến mấy lần Tuân Du cầu khẩn, Khuê mới đáp ứng và hẹn một năm sau sẽ quay lại. Một hôm, Tuân Du đưa Tử Bá đến gặp Tào Tháo. Tháo lấy lễ hậu mà xử. Có điều Lâu Khuê vốn giản dị, ít nói, ưa chỗ yên tĩnh. Tháo biết dị nhân thường có dị tính nên không trách, và ngày qua tháng lại, quên luôn chuyện đó. Hôm nay, bỗng nhiên thấy Lâu Khuê vào trướng, biết ngay là có chuyện. Tháo tiếp đãi tử tế. Lâu Khuê liền nói luôn:

- Thừa tướng muốn vượt sông Vị Hà lập trại, sao hôm nay không làm gì?

Tào Tháo thở dài rồi nói:

- Phía nam sông Vị Hà nhiều cát, nên quân lính không thể nào đào được công sự hoặc dựng trại. Bởi vậy không dám vượt sông nữa. Hôm nay Mạnh Đức xin nghe nhũng lời dạy bảo của tiên sinh!

Lâu Khuê thấy Tháo khiêm tốn quá, liền nói:

- Thật không dám! Tôi biết Thừa tướng dùng binh như thần, sao lại bỏ mất yếu tố thời tiết? Mấy hôm nay mây mù dày đặc, hễ động có gió bấc là nước sông gần bờ đã đóng thành băng. Đợi lúc đêm khuya khi có gió to, lệnh cho binh sĩ vượt sông, xây thành đắp lũy, xây đến đâu tưới nước đến đó, hôm sau khi trời sáng thành đã đắp xong, khi đó đại quân tiếp tục vượt sông, liệu Mã Siêu còn làm gì được ngài?

Tháo mừng lắm, hậu thưởng cho Tử Bá. Tử Bá không chịu nhận, đi ngay.

Sau đó, Tháo lệnh cho chư tướng làm theoLâu Khuê. Đang đêm, chờ lúc gió to, binh sĩ vượt sông, đắp thành, xây luỹ. Vừa đắp vừa tưới, xong việc lui đến bờ nam.

Ban đêm, quân canh của Mã Siêu thấy quân Tào vội vã rút về, nên không truy đuổi. Những bức tường vừa đắp cũng không bị chúng phát hiện.

Tờ mờ sáng hôm sau, Tháo lệnh cho số binh sĩ vượt sông đêm qua lại vượt sông lần nữa. Bọn quân canh gác của địch vẫn còn mơ mơ, màng màng. Chờ đến khi phát hiện ra thì quân của Tào đã sang sông hết. Khi đến đánh, thì quân Tào dựa vào thành luỹ vừa đắp mà phản kích. Đánh đến mấy lần mà không xong. Phía bên này, đại quân Tào đã bắc xong cầu phao, lần lượt từ mười mấy chỗ vượt đến bờ nam.

Quân canh của Mã Siêu mấy lần nhìn thấy quân Tào đã sợ hết vía. Mã Siêu, Hàn Toại thấy tình thế bất lợi đã phải chém mấy viên tiểu tướng bỏ trốn và ra lệnh phải tử thủ mấy nơi hiểm yếu.

Tào Tháo tiến quân vào sâu hơn ba mươi dặm mới đóng quân hạ trại. Đến đây, câu chuyện tây chinh chiếm Quan Trung đã hoàn thành xong giai đoạn một.

*

Lại mấy ngày nữa trôi qua. Mấy hôm đó, quân lính hai bên chỉ đụng độ vài lần. Mã Siêu định bụng sẽ quyết đấu với Tào Tháo một trận, nhưng thời cơ chưa đến, hắn không chịu xuất quân. Đối với Tào Tháo, vừa qua hai cuộc đánh lớn, cũng cần có thời gian chỉnh đốn, nghỉ ngơi, còn phải đến Đồng Quan vận chuyển lượng thực và quần áo r

Một hôm, Mã Siêu triệu gấp các tướng đến bàn bạc. Hàn Toại, Mã Đại, Mã Hưu, Dương Thu, Trình Ngân, Mã Ngoạn, Hầu Thiên, Trương Hoành, Lương Hưng, Lý Kham, Thành Nghi lần lượt đều có mặt, Mã Siêu nói:

- Gần một tháng nay giặc Tào thế lớn, quân đông, tướng nhiều, khiến quân ta liên tiếp bại trận. Tam đệ Mã Thiết, Thiên tướng Mã Cơ không còn! Nay quân Tào thừa cơ lẻn xuống phía nam sông Vị, nếu chúng ta lại rút, coi bằng dâng cả Tây Lương cho chúng. Những lúc như thế này, ta phải làm gì? Xin các tướng cho nghe kế sách. Hoặc là, chọn một ngày nào đó, tập trung toàn lực, tập kích vào quân Tào, giành lại ưu thế cho quân ta.

Rất lâu, không ai nói một lời nào. Sau cùng thấy Hàn Toại lên tiếng:

- Từ khi quân Tào xâm lấn, chúng ta đánh trận nào thua trận ấy. Chẳng phải tướng ta thua kém, quân ta ít ỏi. Nghĩ đi nghĩ lại thấy rõ quân ta thiếu hẳn mưu kế. Những lần ta xuất kích, Tào Tháo đều liệu được cả. Còn Tào Tháo dụng binh đều nằm ngoài sự tưởng tượng của chúng ta. Mã Siêu thì tính tình nóng nảy, mỗi lần dùng binh thì cạn nghĩ. Nếu sớm biết nghe theo những lời can gián của chư tướng thì có đâu đến nỗi như bây giờ...

Chưa dứt lời, Mã Siêu đã tức giận, đập bàn, nói:

- Cục chiến hiện nay đã bất lợi, cớ sao chú dám đổ hết trách nhiệm lên đầu cháu, làm dao động lòng quân?

Hàn Toại vẫn cứng cỏi, cũng đập bàn và nói:

- Cháu nói sai rồi! Tìm ra lý do thất bại lần trước để lần sau ta thắng lợi. Nay cháu muốn lé kích vào quân Tào thì có khác nào đưa thịt vào miệng hổ. Cứ xem cách bố cục của Tháo: Tháo ngồi ở trung quân. đắp thành dựng trại, kình địch với ta. Còn các tướng phân bổ đóng quân rải rác suốt từ đông đến nam sông Vị, hình thành thế trận bao vây. Doanh trại của Tháo vững chãi, thâm nghiêm. Há Tháo chẳng biết rằng đến bước đường cùng ta sẽ tử chiến với chúng? Sao hiền diệt thông tuệ lại mê muội đến như vậy?

Mã Siêu cười nhạt:

- Theo ý thúc phụ, ta phải làm gì, hay là bó tay chịu chết.

Hàn Toại ngẫm nghĩ một lát rồi nói tiếp:

- Cùng lắm thì phải làm thế này, tôi nói trước, các vị sẽ góp ý sau. Tháo hành quân đến đây là muốn lấy Quan Trung. Nếu ta cứ cứng thì Quan Trung vẫn mất, tướng sĩ thương vong và thất tán. Ta đã già, có chết cũng chẳng sao, nghĩ là nghĩ cho Quan Trung này. Tình thế đã như vậy chi bằng hãy cắt đất cầu hoà, bảo lưu quyền trấn thủ Tây Lương, đợi khi binh tình yên ổn, ta lại sẽ liệu.

Mã Siêu lại tức giận, đập bàn:

- Ta chưa quyết đấu với quân Tào, thúc phụ nói vậy là đề cao người khác làm nhụt chí quân ta, muốn dâng Quan Trung cho Tào Tháo hay sao? Ta không muốn đầu hàng như thúc phụ. Mã Siêu là chủ soái quân Tây Lương, không cho phép nghị hoà cùng Tào Tháo.

Hàn Toại nhìn chủ tướng vẫn ngồi yên lặng mà thở dài:

- Vậy chỉ còn cách tử chiến với Tào Tháo. Liệu còn bao nhiêu tướng sĩ bỏ mạng nữa đây!

*

Đêm hôm sau. gió bấc thổi mạnh. Mã Siêu để Hàn Toại giữ trại, còn mình cùng mấy viên đại tướng, lợi dụng bóng đêm, dẫn quân tập kích Tào Tháo. Dẫn đầu là Trương Hoành. Hầu Thiên với vài ngàn quân thiết kỵ. Mã Siêu cùng năm ngàn quân tinh binh trực thuộc theo sau. Tất cả yên lặng, hành quân đến trước trại Tào mà chưa bị phát hiện.

Trương Hoành, Hầu Thiên cùng quân thiết kỵ lao vào trại Tào, chẳng ngờ tất cả đã rơi xuống hố, Tháo cho đào sẵn từ trước. Một pháo lệnh nổ vang, lập tức đèn đuốc sáng choang, quân phục từ bốn phía đổ ra chém giết.

Trương Hoành, Hầu Thiên bị chặt chết trong đám loạn quân. Hậu quân kịp đến, mới biết quân mình đã mắc mưu, quân sĩ náo loạn, xô nhau mà chạy. Mã Siêu, Mã Đại, Dương Thu, Thành Nghi, Trình Ngân đánh ngựa lên trước hòng cứu Trương Hoành, Hầu Thiên thì gặp ngay Hứa Chử, Hạ Hầu Uyên, Từ Hoảng, Vu Cấm lao vào chém giết. Thành Nghi bị Từ Hoảng chém chết.

Đánh được một lúc, Mã Siêu bỗng nhìn thấy thủ cấp của hai tướng treo ở trước lều. Lòng đau vô hạn, Mã Siêu thét lớn cùng mấy tướng mở đường máu hòng thoát thân.

Hứa Chử, Từ Hoảng thừa thắng truy kích. Mã Đại bị Hạ Hầu Uyên đâm cho một nhát vào vai trái.

Mã Siêu vừa vòng qua một mỏm núi thấy Mã Hưu, Lý Kham, Mã Ngoạn đang bị Tào Nhân, Nhạc Tiến, Chu Linh, Đinh Phi vây đánh. Mã Siêu vội hợp với quân Mã Hưu mở đường mốn chạy.

Bên kia có Hàn Toại dẫn quân ra tiếp ứng. Khi gặp mặt, Mã Siêu không nói một câu nào. Mãi một lúc sau Hàn Toại mới lên tiếng:

- Cháu đi cướp trại, trúng kế của Tào Tháo. Ở đây ta cứ sợ quân Tào đến cướp trại.

Mã Siêu tỏ vẻ xấu hổ, Hàn Toại lại đề xuất nghị hoà. Không ai phản đối nữa.

*

Ngày hôm sau Mã Siêu viết thư cầu hoà, cắt đất, cho con đến làm con tin, mong Tháo rút quân.

Hàn Toại sai ngay Dương Thu mang thư sang trại Tào Tháo xin cắt đất cầu hoà.

Tháo nói:

- Ngươi hãy về trại, ngày mai ta sẽ trả lời.

Dương Thu vừa ra, Giả Hủ liền vào ra mắt Tào Tháo hỏi rằng:

- Chủ ý Thừa tướ