2. Happy Birthday! Em
Tôi có một người bạn sinh vào ngày này, tháng này. Cô ta là một người rất năng động, lạc quan, yêu thích hội hoạ, thơ văn, và ca nhạc. Bao giờ cũng vui vẻ, dễ yêu. Nhưng rồi, đột nhiên cô ta không còn yêu thích gì cả, chỉ thích tụng kinh, và lặng lẽ rút vào cái vỏ sò, khép mình vào bóng tối. Không muốn liên hệ với bạn bè, mà chỉ cuộn mình một thế giới nội tâm riêng mình, tiêu cực. Thật sự, tôi không hiểu chuyện gì đã xảy ra trong đời của cô mà lại mượn thiền môn, cửa phật để lảng tránh sự đời. Tôi cũng dần mất đi liên lạc một người bạn tôi yêu mến mặc dầu tôi cố gắng rất nhiều, nào email, nào text, … nhưng vẫn không được hồi âm. Nhiều lắm tôi chỉ được câu ngắn gọn “Em không sao. Anh đừng lo. Em chỉ muốn được yên tĩnh.” Phải chăng tôi đã quấy rầy sự yên tĩnh của cô bạn tôi? Tôi rất buồn, rất lo âu cho cô bạn gái này.
Tôi tự hỏi thiền môn, cửa phật phải chăng là nơi để lảng tránh thế giới bên ngoài với muôn ngàn kỳ hoa dị thảo, có đắng có cay, có ngọt có bùi? Hay là nơi để những kẻ đã vấp ngã trong cuộc đời, không ý chí quật khởi đi tìm cuộc sống mới, mà ẩn náu cửa thiền lẩn tránh sự đời? Theo tôi, thì đức Phật không bao giờ có nói điều này, mà chỉ những ông sư, bà vãi mượn danh thánh thần tạo những ảo giác thiên đàng cho những người đã không tìm, hay không muốn tìm lại ánh sáng cho cuộc đời. Bao giờ thì "cùng ắt phải biến, mà biến ắt phải thông." Ở cuối đường hầm bao giờ cũng sẽ có ánh sáng nếu ta đi tìm.
Tôi gặp cô ta trong một dịp tình cờ qua cô em gái của cô ta. Cô ngỏ ý cô rất có thú vị văn chương, và chúng tôi đã làm bạn nhau. Cô rất cám ơn là tôi đã xem cô một người bạn trong đời. Sau dần, tôi hiểu được cuộc đời của bạn tôi thật sự quá thăng trầm, và khắc nghiệt trong tình duyên với hai lần dang dở. Nhưng phải công nhận là tài hội hoạ, sáng kiến, và sự trừu tượng của bạn tôi quả hơn người mặc dầu cô ta chưa từng bước qua một lớp hội hoạ nào. Tôi rất thích thú, và hâm mộ về tài vẽ của cô ta bởi vì khi xưa tôi cũng rất thích quệch quạc. Có lẽ vì tài hoa nên bạc phận má hồng ư! Tôi thì không quan tâm nhiều về chuyện quá khứ. Tình bạn chúng tôi đến thật nhanh vì tâm đầu ý hợp. Tôi có thể hiểu cô ta muốn nói gì trong những tranh vẽ của cô ta. Và cô ta cũng cảm nhận được những gì trong thơ văn tôi diễn đạt mà không cần giải thích. Có thể nói là một tri âm trong đời mà tôi chưa từng gặp.
Tôi rất quí mến cô ta, và cô ta cũng rất quí mến tôi. Tình bạn thật là thân thiết có thể đưa đến mức độ là gần nhưng chúng tôi đã yêu nhau(?) Nhưng đạo đức đã kìm hãm chúng tôi ở hai bờ ranh giới. Tôi là người đã có gia đình, và tôi cũng rõ ràng điều này. Còn cô ta cũng có cảm giác đã đi đến bờ vực "không nên" nên vội vàng dừng lại. Cả hai chúng tôi vẫn giữ trên bờ ranh giới đạo đức, nhưng vẫn thường xuyên trò chuyện. Tôi không dám xem chúng tôi là nhân ngãi vì đạo đức, trách nhiệm vẫn là hệ trọng. Và cũng có thể là ảo giác mà dẫn chúng tôi đến sự sai lầm trong cuộc đời.
Cũng có lần cô ta nói với tôi rằng hy vọng cô ta sẽ tìm được một người giống như tôi. Cô lại tiếp "nhưng mà nếu còn có anh chàng nào trên thế gian như tôi mà còn độc thân thì quả là chuyện lạ!" Tôi hơi sửng sốt, nhưng rất dè dặt và cũng mong rằng cô bạn tôi sẽ tìm được một người như vậy. Nhưng mà, trời đất hởi! Làm sao mà có người giống nhau từ xương cốt, cho đến tư tưởng chứ!
Cô bạn tôi thì hay dùng trực giác nhiều hơn là tư duy. Cô bảo trực giác của cô lúc nào cũng đúng (?). Cô cứ bảo là theo định luật tự nhiên thật sự không thể nào có một người bạn thân thiết khác giới tính mà không thể nào trở thành tình nhân được. Đúng chăng? Sai chăng? Chúng tôi đang giởn với lửa chăng? Vì vậy, tôi rất buồn đôi khi sinh oán sao lại phải làm bạn với cô ta. Giá gì chúng tôi đừng gặp nhau để tôi không oán hận. Ước gì cô ta là đàn ông, con trai thì có lẽ sẽ không có ranh giới nam nữ thì chúng tôi đâu phải câu nệ, hay sống theo khuôn khổ như thế này!
Còn tôi, thật sự tôi cũng rất hoang mang, mù mờ vì đôi khi đôi lằn ranh giới bị mờ đi. Lô-gích bảo rằng không zero thì là 1, không 1 là zero. Nhưng tôi thì vẫn cứ biện luận rằng vẫn phải có phần xám, fuzzy logic, ở giữa hai ranh zero và 1 thì tại sao chúng tôi không thể nào ở trong cái phần xám kia chứ! Tôi ngụy biện ư? Tôi bị ảo giác chăng?
Phải chăng trực giác của một người đàn bà bao giờ cũng chính xác? Phải chăng giác quan thứ sáu là có thật? Phải chăng cô ta sợ hãi sẽ phải một lần vấp ngã đau đớn nên đã quyết định giữ một khoảng cách rất ư là xa, hầu như đoạn tuyệt tình bạn này? Sự quyết định của cô bạn tôi có chính chắn không? Cô nghĩ là có, nhưng tôi nghĩ là không.
Còn tôi, tôi tự biết tôi sẽ phải làm gì trong tình bạn này. Tôi rất tự tin vào chính bản thân tôi. Tìm một người bạn thân tình đã là khó. Tìm một người tri âm lại càng khó hơn. Ví như Bá Nha đã viết cho Tử Kỳ:
(tạm dịch)
Đập dao cầm, đau phượng vĩ,
Tử Kỳ đã khuất còn ai nghe đàn!
Tao nhân bè bạn khắp phương,
Tri âm tìm mãi mãi tìm đâu ra.
- Lãng Nhai
Dẫu sao, tôi vẫn cố giữ ở một góc xó nho nhỏ, thành tâm chúc phúc cho bạn tôi một ngày sinh nhật trọn vẹn và vui vẽ. Happy Birthday! Em.
Trương Văn Tú
Dec 19th, 2012
SJ, CA
Chú thích:
1. Dao cầm (penta, hexa, heptacord): Đàn gồm 5 dây, 6 dây, hoặc 7 dây.
2. Phượng vĩ: Cuối thân đàn. Từ hoa mỹ dùng trong cổ đại. Ở cuối thân đàn là nơi để cột những sợi dây đàn, và thường gắn tua (tassel) giống như đuôi phượng trông cho trang nhã.