Phần XVII

Người dân Sủng Pả và các vùng lân cận kéo đến rất đông quanh khu vực Miệng Hổ, nơi có cái cột đá tử thần, để xem tộc trưởng Nỏ Pó thay mặt dân bản xử tội Chứ Đa. Họ đến đây với nhiều tâm trạng khác nhau. Rất nhiều người trong số họ vẫn sục sôi lòng căm thù vì người thân của họ đã bị Chứ Đa treo cột đá, hoặc đã bị chết trong các cuộc chém giết do Chứ Đa cầm đầu. Họ đòi tộc trưởng Nỏ Pó treo Chứ Đa lên cột đá. Theo họ, chỉ có như vậy thì oan hồn của những người bị chết dưới bàn tay Chứ Đa mới được siêu thoát.

A Pẩu dắt tay mẹ Mùa len vào đám đông, tìm nơi đứng gần cột đá. Trước khi đi nó bảo mẹ Mùa nên trùm khăn kín đầu, kín mặt để người quen không nhận ra. A Pẩu nghĩ, theo lời kể của mẹ Mùa, nhiều đêm mẹ mơ thấy dân bản đòi bắt tội mẹ vì mẹ đã đẻ ra Chứ Đa. Biết đâu khi nhận ra bà, dân bản tức giận quá lại chửi rủa, đánh đập mẹ thì khổ cho mẹ quá, vì cuộc đời mẹ Mùa đã khổ quá nhiều rồi! A Pẩu nhìn theo dáng đi tất tưởi, siêu vẹo của mẹ Mùa mà ứa nước mắt. Nó vội chạy đến đỡ lấy đôi vai xương xẩu của người mẹ nuôi.

Dính dẫn cái Seo Mẩy đến chỗ mẹ con A Pẩu đang đứng, nói nhỏ với Mùa:

- Mùa à, nếu tộc trưởng Nỏ Pó xử tội chết Chứ Đa thì tôi sẽ xin tha cho nó. Hôm trước tôi đã nói điều này với Seo Lử, nhưng nó bảo việc này do tộc trưởng và dân bản quyết định.

Mùa ngỡ ngàng nhìn Dính. Bà xúc động nói với người bạn gái thân thiết những lời đẫm nước mắt:

- Sao Dính nhận ra tôi? Còn ai nhận ra tôi nữa không? Mà Dính không phải xin tha tội chết cho Chứ Đa đâu. Nó làm nhiều điều ác thì bị xử treo cột đá là đúng rồi!

Miệng nói vậy nhưng bụng Mùa nghĩ khác. Tình mẹ con, tình cốt nhục xui khiến Mùa nghĩ ngược lại điều mình nói. Trong thâm tâm Mùa rất muốn dân bản và Nỏ Pó tha chết cho Chứ Đa, đứa con trai duy nhất của mình.

Dính nói nhỏ với Mùa:

- Không có ai nhận ra Mùa đâu. Chỉ có tôi nhận ra đôi mắt của Mùa thôi. Thằng Chứ Đa đúng là đáng tội chết, nhưng Mùa chỉ có mỗi mình nó. Đã lâu lắm rồi hai mẹ con Mùa chưa được gặp lại nhau. Nếu nó chết thì Mùa có sống nổi không?

Mùa gật đầu, cất giọng nghẹn ngào:

- Dính nói đúng. Nhưng tôi chỉ lo bà con dân bản vì căm hận thằng Chứ Đa quá cứ đòi tộc trưởng phải treo nó lên cột đá thì sao? Lúc ấy liệu Dính có xin tha cho nó được không? Trời ơi! Tôi biết làm sao đây?

Thào Mỷ đến bên mẹ Mùa từ lúc bà đang nói chuyện với bà Dính. Chị ôm lấy mẹ chồng khóc thút thít. Trong thâm tâm, mặc dù không còn tình cảm chồng vợ với Chứ Đa nhưng Thảo Mỷ vẫn rất thương yêu bà Mùa. Bởi mồ côi mẹ từ nhỏ Thào Mỷ luôn cảm thấy thiếu thốn tình cảm của người mẹ. Chị luôn mong mỏi được ở gần Mùa, nhận được sự chăm sóc, chở che của mẹ chồng ngay từ khi về làm vợ Chứ Đa. Chỉ tiếc là lúc ấy mẹ Mùa không có ở nhà. Bây giờ mẹ về thì Chứ Đa lại đang bị xử tội. Trên đời này còn có nỗi đau nào hơn thế? - Thào Mỷ tự nói với lòng mình. Chị ước sao dân bản và tộc trưởng Nỏ Pó tha chết cho Chứ Đa để mẹ Mùa không phải chịu nỗi đau khủng khiếp khi nhìn thấy con mình bị hành quyết.

❖ ❖ ❖

Chứ Đa bị những người lính trẻ của Seo Lử áp giải đến chân cột đá. Chỉ mấy ngày bị nhốt trong ngục mà trông hắn bạc nhược, tiều tụy như kẻ không hồn. Cái dáng vẻ bạo liệt, ngạo nghễ của một chủ tướng đã biến đâu mất, thay vào đó là sự ủ rũ, bơ phờ. Hắn nhìn đám đông, nhìn Seo Lử bằng cái nhìn của một kẻ thua cuộc, một tên tội đồ. Hắn biết, với những tội ác của mình đã gây ra thì khó lòng mà thoát khỏi cái chết. Hắn ngửa cổ nhìn lên hai cái tai trên cột đá, sởn da gà khi nghĩ lát nữa mình sẽ phải đút hai bàn tay vào hai cái lỗ trên đó. Chứ Đa bỗng thấy người lạnh toát. Đôi mắt hắn nhìn xoáy vào Seo Lử như soi xét điều gì. Hắn đang cố tìm câu trả lời về sự thắng cuộc của Seo Lử và sự thua cuộc của mình. Hắn bỗng thấy hối hận vì từ trước đến nay luôn đánh giá thấp Seo Lử, mặc dù hai người là bạn cùng lứa, rất thân thiết với nhau, đã từng sát cánh bên nhau trong một thời gian khá dài. Chứ Đa luôn cho rằng, với bản tính thâm trầm, có phần nhu nhược, lại dễ mềm lòng như đàn bà của Seo Lử thì khó mà làm được việc lớn. Vậy mà nó đã làm được. Nó đã thắng mình! Không phải thắng bằng sức mạnh mà thắng bằng nhân tâm và mưu lược. Chứ Đa thấy hối tiếc vì đã không loại bỏ, thậm chí trừ khử Seo Lử từ sớm khi nhận thấy nó không ít lần ngăn cản những việc làm của mình. Cả thằng Mí Vư nữa. Đã từ lâu Chứ Đa nhận thấy Mí Vư có những biểu hiện không bình thường, nhiều khi còn dám làm trái ý chủ tướng, nhưng hắn lại nghĩ, các biểu hiện ấy của Mí Vư chẳng qua chỉ là sự đố kị, ghen ghét của một kẻ tình địch đối với hắn mà thôi. Chứ Đa tự trách mình đã không lường trước được mọi chuyện, đã quá chủ quan, đến khi nhận ra được thì đã muộn. Nhưng hắn lại không hiểu được một điều, khi con người ta bị chà đạp, bị hành xử bằng sự bạo hành, sự dã man thì trước sau gì họ cũng sẽ vùng lên chống lại cái ác. Sai lầm lớn nhất của Chứ Đa là luôn ỷ vào của cải, cậy thế sức mạnh để làm càn. Và kết cục của hắn là đã bị những kẻ yếu thế hơn lật đổ! Chứ Đa không biết được rằng, tuy Seo Lử và Mí Vư yếu thế hơn hắn nhưng đằng sau họ có sự ủng hộ, giúp đỡ của dân bản Sủng Pả, thậm chí có cả sự trợ giúp của chính những quân sĩ Đại Thạch, cùng sự hợp sức của quân sĩ ở các vùng lân cận.

Trước khi tộc trưởng Nỏ Pó thay mặt dân bản xử tội Chứ Đa, ông đưa mắt nhìn về phía Seo Lử. Hiểu ý vị tộc trưởng già, Seo Lử bước đến, ghé tai Nỏ Pó nói điều gì đó. Nỏ Pó gật đầu. Đôi mắt ông sáng lên. Nỏ Pó nhìn xoáy vào Chứ Đa, quát:

- Chứ Đa! Ngươi thử nghĩ xem, việc làm ác bấy lâu nay của ngươi và băng nhóm Đại Thạch đáng xếp vào tội gì?

Chứ Đa cúi đầu im lặng.

- Tội chết. Tội chết. Hắn đáng tội chết. Hãy treo hắn lên cột đá!

Tiếng hét căm hận của những dân bản có người thân là nạn nhân của Chứ Đa sôi lên sùng sục. Nhiều người nhao về phía Chứ Đa toan đập chết hắn để trả thù cho những oan hồn. Tộc trưởng Nỏ Pó phải khó khăn lắm mới ngăn được những con người đang sục sôi căm hờn.

Chứ Đa vẫn im lặng cúi đầu. Hắn khóc. Nước mắt hắn chảy thành dòng trên gương mặt tiều tụy nhưng vẫn rất điển trai, rất đàn ông của hắn.

Nhìn thấy Chứ Đa khóc, một người đàn ông trung niên có đứa con trai duy nhất bị Chứ Đa treo cột đá lao lên, chỉ tay vào mặt Chứ Đa, nói lớn:

- Mày còn khóc được à? Sao lúc làm điều ác, lúc treo người ta lên cột đá mày không khóc? Mày từng làm chủ tướng, từng uống máu người mà lại hèn thế sao? Mày có khóc, có quỳ lạy mọi người thì cũng không tránh khỏi tội chết đâu!

Chứ Đa vẫn cúi mặt khóc. Đôi vai hắn rung lên.

Tộc trưởng Nỏ Pó giục Chứ Đa:

- Chứ Đa nói đi! Ngươi thấy mình đáng bị xử tội như thế nào?

Vẫn im lặng.

Bất chợt tiếng ai đó thét lên:

- Tộc trưởng không phải hỏi nữa. Tội nó đáng chết. Hãy treo nó lên cột đá!

A Pẩu lách khỏi đám đông, bước đến bên tộc trưởng Nỏ Pó, nói thật to:

- Thưa bà con dân bản! Thưa tộc trưởng Nỏ Pó! Tôi là A Pẩu, bạn của Chứ Đa. Tôi đến từ Mã Lỳ. Tôi thấy tội Chứ Đa nặng lắm. Nhưng nếu xử nó tội chết thì mẹ Mùa của nó cũng chết theo thôi. Mà mẹ Mùa thì chẳng có tội gì!

Tiếng dân bản xôn xao bàn tán. Một người nói:

- Bà Mùa bị hổ vồ lâu rồi. Chứ Đa còn mẹ nữa đâu mà lo bà ấy chết?

Dính dẫn người đàn bà bịt kín mặt đến chỗ tộc trưởng Nỏ Pó. Sau khi tháo chiếc khăn vuông khỏi mặt người đàn bà, Dính nói với dân bản:

- Thưa bà con! Đây chính là chị Mùa. Chị ấy chưa chết. Thời gian qua chị ấy đi tìm thằng Chứ Đa, gặp bao nhiêu cái khổ, may mà còn sống về đây. Biết Chứ Đa làm nhiều điều ác, chính chị ấy đã giã bột cà độc dược định bụng đánh độc con trai mình để ngăn chặn tội ác của nó. Việc này tôi được nghe Thào Mỷ, vợ Chứ Đa, con dâu của chị Mùa, kể với tôi.

Nhìn thấy Mùa, mọi người ồ lên kinh ngạc. Đợi những tiếng bàn tán vơi bớt, Dính giơ trước mặt dân làng gói bột cà độc dược đựng trong túi vải, nói lớn:

- Đây! Bà con xem! Đây là túi bột cà độc dược do chính tay chị Mùa đã làm để đem đến dinh thự đánh độc Chứ Đa. Hôm ấy chị Mùa đã gặp Thào Mỷ và Vàng Xúa. Chính chị Mùa đã giục Thào Mỷ cùng Vàng Xúa đi đánh độc Chứ Đa và quân sĩ Đại Thạch. Lúc ấy Vàng Xúa nhớ lời Mí Vư dặn chỉ dùng thuốc mê chứ không dùng thuốc độc nên đã không đổ gói bột cà độc dược này vào chảo thắng cố của bọn lính.

Dính đưa gói thuốc bột cho tộc trưởng Nỏ Pó:

- Đây! Tộc trưởng xem xem có đúng là bột cà độc dược không!

Nỏ Pó mở túi bột đưa lên mũi ngửi. Hít phải hơi độc ông ho sặc sụa. Nỏ Pó chỉ gật đật đầu chứ không nói được câu nào.

Đợi Nỏ Pó bớt ho, Dính nói tiếp:

- Thưa bà con! Tôi nghĩ, những người chết thì đã chết rồi, giết Chứ Đa thì họ có sống lại được không? Chuốc thêm thù oán, đau khổ nữa mà làm gì! Tôi nói thế bà con thấy có đúng không?

Chứ Đa bàng hoàng, thất thần khi nhìn thấy mẹ. Hắn khóc rống lên. Tiếng khóc hắn nghe ậc ậc như tiếng lợn bị chọc tiết. Hắn nhao về phía tộc trưởng Nỏ Pó, van nài:

- Thưa tộc trưởng! Tôi nhận tội chết. Nhưng trước khi treo tôi lên cột đá xin tộc trưởng cho tôi được gặp mẹ!

Nghĩ ngợi một lát, tộc trưởng Nó Pỏ nói chắc như tiếng dao chặt đá:

- Được! Ta cho hai mẹ con ngươi được gặp nhau! Chị Mùa lên gặp Chứ Đa đi!

Nghe thế, Mùa cuống cuồng chạy lên chỗ Chứ Đa như sợ nó lại biến đi mất. Chứ Đa nhao đến chỗ mẹ. Tiếng gọi "Mẹ ơi!" của nó âm vang khắp thung lũng Sủng Pả, làm rung động từng nhành cây, thớ đá, len lỏi vào tận lồng ngực của mọi người. Bà Mùa khóc như mưa. Tiếng nức nở của bà lan sang những người đàn bà, lan tới bọn trẻ con, rồi lan tới cả những người đàn ông đứng tuổi. Tất cả lặng đi trước tình mẫu tử. Tộc trưởng Nỏ Pó ho khục khặc. Lời Seo Lử nói nhỏ lúc trước bỗng vọng rõ trong tai ông: "Tộc trưởng à! Không nhất thiết phải giết Chứ Đa đâu!". Nỏ Pó gật gật đầu, cất giọng nghèn nghẹn:

- Hỡi bà con dân bản Sủng Pả! Có phải giết Chứ Đa không? Hay là tha cho nó?

Mọi người bị xáo động trước tình cảm của mẹ con Chứ Đa. Nhìn mẹ con họ lâu ngày gặp nhau trong tình cảnh đau đớn ai cũng thấy khó xử. Họ chợt nhớ đến cái hôm cả bản đi tìm Chư Pấu, gặp đầu lâu Chư Pấu bị hổ ăn thịt ai cũng thấy xót xa. Họ lại nhớ đến lời Dính, người đàn bà Mông mẫu mực của bản Sủng Pả vừa nói khi nãy: "Những người chết thì đã chết rồi, giết Chứ Đa thì họ có sống lại được không? Chuốc thêm thù oán, đau khổ nữa mà làm gì!".

Tình người rực sáng, lan tỏa. Một người đàn ông nói với Nỏ Pó:

- Thưa tộc trưởng! Tôi có một thằng con bị Chứ Đa treo cột đá. Lúc trước tôi rất muốn giết chết Chứ Đa để trả thù cho con trai mình. Nhưng bây giờ nghĩ lại tôi thấy có giết Chứ Đa một nghìn lần thì cũng không thể nào xóa sạch được tội lỗi của nó. Đứa con trai của tôi cũng không thể sống lại được. Chị Mùa mà nhìn thấy Chứ Đa bị treo cột đá thì chắc chị ấy cũng chết theo thôi. Dân bản ta hãy thương lấy chị Mùa mà tha tội chết cho Chứ Đa!

Nỏ Pó hỏi mọi người:

- Dân bản có đồng ý thế không?

Có tiếng ai đó nói:

- Tộc trưởng hỏi đầu lĩnh Seo Lử xem thế nào?

Seo Lử cất tiếng:

- Nếu tộc trưởng và dân bản đồng ý thì tôi cũng đồng ý.

Nỏ Pó nói với Chứ Đa:

- Ngươi nghĩ sao hả Chứ Đa?

Chứ Đa quỳ xuống lạy tộc trưởng và dân bản. Cổ nó nghẹn lại không thể cất nổi lời. Bà Mùa nghẹn ngào nói với dân bản:

- Ơn này của tộc trưởng và dân bản mẹ con tôi sẽ mãi mãi không quên. Tộc trưởng và dân bản tốt với mẹ con tôi quá! Tôi hứa sẽ dạy bảo thằng Chứ Đa trở lại thành người.