TRƯỚC THUỞ SƠ KHAI, VÀ SAU ĐÓ

I

Trước thuở sơ khai không có gì tồn tại cả - không đất, không trời, không sao, không trăng: chỉ có thế giới sương mù, không hình, không dạng, và thế giới lửa, luôn luôn bùng cháy.

Ở phía Bắc là Niflheim, thế giới bóng tối. Ở đây mười một dòng sông độc chảy qua màn sương, tất cả đều bắt nguồn từ cùng một chiếc giếng ở trung tâm thế giới, một vũng xoáy gào rú có tên là Hvergelmir. Niflheim lạnh hơn cả băng giá, và màn sương mù đục trĩu nặng trùm lên tất cả. Bầu trời bị mây mù che kín và mặt đất cũng bị màn sương lạnh lẽo bao phủ.

Ở phía Nam là Muspell. Muspell là lửa. Tất cả mọi thứ ở đây đều sáng rực và bốc cháy. Muspell đầy ánh sáng trong khi Niflheim chỉ toàn một màu xám, một nơi đầy dung nham nóng chảy còn nơi kia là thế giới sương mù lạnh cứng. Toàn bộ vùng đất này rừng rực lửa như trong bễ thợ rèn; không có mặt đất rắn, cũng không có bầu trời. Chẳng có gì ngoài những tia lửa và hơi nóng bốc lên, đá tan chảy và than hồng.

Ở Muspell, bên rìa ngọn lửa, nơi màn sương cháy thành ánh sáng, nơi mặt đất kết thúc, sừng sững Surtr, người khổng lồ tồn tại trước các thần. Bây giờ ông ta vẫn đứng đó. Ông ta cầm trong tay một thanh gươm rực lửa, và lớp dung nham nóng sôi lẫn màn sương lạnh cóng kia với ông ta chỉ là một.

Người ta nói rằng khi Ragnarok xảy ra, tức là lúc tận thế, và chỉ đến khi đó, Surtr mới rời vị trí của mình. Ông ta sẽ rời khỏi Muspell với thanh gươm rực lửa của mình và đốt cháy thế giới, và lần lượt từng vị thần sẽ gục ngã trước ông ta.

II

Giữa Muspell và Nitlheim là một khoảng không, một không gian trống rỗng không có gì, không hình dạng. Những dòng sông ở thế giới sương mù chảy xuống khoảng không này, và nó được gọi là Ginnungagap, có nghĩa là “vực thẳm há hoác”. Suốt một thời gian dài đến không thể tính nổi, những dòng sông độc này, giữa lửa và sương, đã từ từ đông cứng thành những dòng sông băng khổng lồ. Lớp băng ở phía Bắc khoảng không bị bao phủ bởi sương mù lạnh buốt và những hạt mưa tuyết, nhưng ở phía Nam, khi những dòng sông băng trôi tới vùng đất lửa, thì những hòn than hồng và những đốm lửa của Muspell sẽ gặp băng, và hơi gió ấm từ vùng đất lửa sẽ khiến không khí trên mặt băng dịu nhẹ và dễ chịu như một ngày xuân.

Ở nơi băng và lửa gặp nhau, băng sẽ tan, và trong làn nước băng tan đó sự sống hình thành: hình dạng của một con người to lớn hơn các thế giới, khổng lồ hơn bất kỳ người khổng lồ nào sẽ hay đã được sinh ra đời. Người này không phải là nam hay nữ, mà là cả hai.

Sinh vật này là tổ tiên của mọi người khổng lồ, và nó tự gọi mình là Ymir.

Ymir không phải là sinh vật sống duy nhất hình thành từ băng tan: còn có một con bò không có sừng, to lớn hơn cả sức tưởng tượng của chúng ta. Con bò liếm những khối băng mặn làm thức ăn và nước uống, và sữa từ bốn bầu vú của nó chảy tràn như sông suối. Chính dòng sữa này đã nuôi dưỡng Ymir.

Người khổng lồ uống sữa, và lớn lên.

Ymir đặt tên cho con bò là Audhumla.

Cái lưỡi hồng của con bò liếm các khối băng thành hình người: hôm đầu tiên chỉ thấy chỏm tóc một người đàn ông, ngày thứ hai đã thấy cái đầu, và đến ngày thứ ba thì cả hình dạng một con người hiện ra.

Đây là Buri, tổ tiên của các thần.

Ymir ngủ, và trong lúc ngủ nó sinh con: một con trai và một con gái khổng lồ được sinh ra từ dưới cánh tay trái của Ymir, và một người khổng lồ sáu đầu được sinh ra từ chân nó. Mọi người khổng lồ đều là hậu duệ của những người con của Ymir này.

Buri chọn một người phụ nữ khổng lồ làm vợ, và họ sinh được một người con trai, đặt tên là Bor. Bor lấy Bestla, con gái một người khổng lồ, và họ sinh được ba người con trai: Odin, Vili và Ve.

Odin và Vili và Ve, ba người con trai của Bor, lớn lên. Trong khi lớn lên, họ đã thấy ngọn lửa của Muspell và bóng tối của NiAheim ở đằng xa, nhưng biết cả hai nơi đó sẽ đem cái chết đến cho họ. Ba anh em vĩnh viễn bị mắc kẹt ở Ginnungagap, vực thẳm mênh mông giữa lửa và sương. Cứ như thể họ đang ở một nơi hư vô.

Không có biển và không có cát, không có cỏ hay đá, không có đất, không có cây, không có trời, không có sao. Không có thế giới, không có thiên đường và không có trần thế. Vực thẳm chẳng là nơi nào cả: chỉ là một nơi trống rỗng chờ đợi để được tràn đầy sự sống và sự tồn tại.

Đã đến lúc sáng tạo ra vạn vật. Ve và Vili và Odin nhìn nhau và bàn xem cần làm gì, ở vực thẳm Ginnungagap đó. Họ nói về vũ trụ, về sự sống và về tương lai.

Odin và Vili và Ve giết người khổng lồ Ymir. Họ buộc phải làm vậy. Không có cách nào khác để tạo ra các thế giới. Đây là sự khỏi đầu của vạn vật, cái chết để mọi sự sống chào đời.

Họ đâm người khổng lồ vĩ đại. Máu trào ra khỏi xác Ymir nhiều không kể xiết; những cột máu mặn mòi như nước biển và xám xịt như đại dương phun ra thành một con lũ đột ngột, mạnh mẽ và sâu thẳm đến nỗi nó cuốn phăng mọi người khổng lồ, khiến họ chết đuối. (Chỉ có một người khổng lồ, Bergelmir, cháu trai của Ymir, và vợ ông ta, là sống sót, bằng cách trèo vào một cái hộp gỗ để nó đưa họ trôi đi như thuyền. Những người khổng lồ chúng ta nhìn thấy và e sợ ngày nay đều là con cháu của họ.)

Odin và các em trai biến da thịt Ymir thành đất. Xương của Ymir họ xếp đống thành núi đồi.

Những đá tảng, đá cuội, cát và sỏi mà chúng ta thấy: đó là răng của Ymir, cả những mảnh xương bị gãy và đập vụn bởi Odin và Vili và Ve khi họ chiến đấu với Ymir.

Những biển khơi bao quanh các thế giới: đấy chính là máu và mồ hôi của Ymir.

Hãy nhìn lên bầu trời: bạn đang nhìn thấy bên trong hộp sọ của Ymir. Những ngôi sao chúng ta thấy ban đêm, các hành tinh, các sao chổi và sao băng, đó là những đốm lửa bay lên từ ngọn lửa của Muspell. Và còn những đám mây ta thấy vào ban ngày ư? Chúng trước kia là não của Ymir, và ai biết chúng đang nghĩ gì, ngay cả trong lúc này đây.

III

Thế giới là một cái đĩa phẳng, với biển bao quanh. Người khổng lồ sống bên rìa thế giới, bên cạnh những vùng biển sâu nhất.

Để ngăn người khổng lồ tới, Odin và Vili và Ve làm một bức tường bằng lông mi của Ymir và dựng nó quanh trung tâm thế giới. Họ gọi vùng đất bên trong bức tường là Midgard.

Midgard trống rỗng. Đất đai ở đó rất đẹp, nhưng không có ai đi lại trên những thảo nguyên hay câu cá trong những dòng nước trong vắt, không ai thám hiểm những rặng núi đá hay ngước nhìn lên mây trời.

Odin và Vili và Ve biết rằng thế giới sẽ không được coi là một thế giới thực sự nếu không có người ở. Họ chu du rất xa, tìm kiếm con người, nhưng chẳng tìm thấy gì. Cuối cùng, trên bờ đá cuội bên biển, họ tìm thấy hai khúc gỗ bị sóng đánh, trôi nổi theo thủy triều và đã giạt vào bờ.

Khúc gỗ thứ nhất là một khúc gỗ tần bì. Cây tần bì rất khỏe, tán đẹp và có bộ rễ đâm sâu. Gỗ của nó có thể chạm khắc mà không bị nứt hoặc rạn. Gỗ tần bì nếu dùng làm tay cầm cho các dụng cụ hoặc cán giáo thì rất tốt.

Khúc gỗ thứ hai họ tìm thấy bên cạnh, nằm sát khúc gỗ thứ nhất đến nỗi chúng gần như chạm vào nhau, là một khúc gỗ cây đu. Cây đu rất duyên dáng, nhưng gỗ của nó đủ cứng để có thể làm thành những phiến gỗ và những thanh rầm chắc chắn nhất; ta có thể xây cả một ngôi nhà hoặc một đại sảnh tuyệt vời từ gỗ cây đu.

Các thần nhặt hai khúc gỗ lên. Họ đặt hai khúc gỗ đứng thẳng trên nền cát, cao ngang đầu người. Odin giữ chặt chúng và lần lượt thổi sinh khí vào chúng. Chúng không còn là hai khúc gỗ vô tri trên bờ biển nữa: giờ chúng đã có sự sống.

Vili cho chúng ý thức; ngài cho chứng trí thông minh và lòng quyết tâm. Giờ chúng đã có thể cử động và biết ham muốn.

Ve đẽo gọt hai khúc gỗ. Ngài cho chúng có hình dạng của con người. Ngài chạm khắc tai cho chúng, để chúng nghe được, và chạm mắt, để chúng nhìn được, và chạm miệng, để chúng nói được.

Hai khúc gỗ đứng trên bờ biển, biến thành hai người trần truồng. Ve đã chạm cho một khúc gỗ hình đàn ông, khúc kia hình đàn bà.

Ba anh em làm ra quần áo cho người đàn ông và người đàn bà, để họ che thân và giữ ấm, dưới làn hơi biển lạnh giá trên bãi biển bên rìa thế giới.

Cuối cùng, họ đặt tên cho hai con người họ đã tạo ra: người đàn ông họ gọi là Ask, tức là Cây Tần Bì; còn người đàn bà họ gọi là Embla, tức là Cây Đu.

Ask và Embla là cha mẹ của tất cả chúng ta; con người nào sinh ra đời cũng nhờ có cha mẹ, ông bà và tổ tiên trước đó. Nếu ta lùi về đủ xa trong quá khứ thì tổ tiên của mỗi người trong chúng ta đều là Ask và Embla.

Ask và Embla ở lại Midgard, an toàn sau bức tường mà các thần đã làm bằng lông mi của Ymir. Ở Midgard họ sẽ xây tổ ấm, được bảo vệ khỏi người khổng lồ, những con quái vật và nhiều mối hiểm nguy khác đang rình rập ngoài vùng hoang vu. Ở Midgard con cái họ có thể lớn lên trong yên bình.

Chính vì vậy mà Odin mới được gọi là Cha tối cao. Bởi vì ngài là cha của các thần, và vì ngài đã thổi sinh khí vào tổ tiên của chúng ta. Dù ta là thần hay người trần thì Odin cũng là cha của tất cả chúng ta.