Lan Sơn

Chính tên là Nguyễn Đức Phòng. Sinh ngày 11- 4-1912 ở Hải Phòng.

Chánh quán: Phủ Anh Sơn( Nghệ An). Học trường Hải Phòng, trường Tourane, trường Bảo hộ Hà nội.

Hiện làm việc ở sở Công chính Hải Phòng.

Đã viết giúp: Hải Phòng tuần báo, Phong hóa, Ngày nay, Tinh hoa.

Đã xuất bản: Anh với em(1934).

Một buổi sáng kia, tình yêu đã đến với Lan Sơn và người học trò ấy bỗng thành thi sĩ.

Tình yêu không đưa Lan Sơn vào một trời đất xa lạ; Lan Sơn chưa từng đi sâu vào những chỗ u ẩn trong lòng người. Người chỉ nói những điều rất tầm thường, nhưng điều ai cũng biết, nhưng giọng nói của người thiết tha, chân thực dễ cảm lòng ta.

Xem như khi người mong thư:...

Thư bạn thôi không có buổi nay!

Người phát thư vừa qua khỏi cửa,

Lòng anh như dại lại như ngây.

cùng khi người tìm bạn:

Em ơi, nói mãi chỉ thêm sầu

Mỏi mắt phương trời chốc bấy lâu,

Phố xá xôn xao, người nhộn nhịp,

Tìm em anh đâu có thấy em đâu.

Kể Lan Sơn còn vụng về nhiều. Lắm lúc người ngập ngừng, bỡ ngỡ. Nhưng cái bỡ ngỡ ấy không phải không có chút duyên riêng. ấy là cái duyên của người thiếu nữ khi thỏ thẻ những lời ngây ngô mà thành thực:

Em thường nói: "Ai hơn anh được!

Em trông anh thật khác người ta,

Biển tình cho nổi phong ba

Người là người lạ anh là anh em".

Tiếc thay tình yêu ngày một lạt. Lan Sơn hình như chỉ còn giữ lại cái bóng để làm thơ. Nhưng tình hết, thơ Lan Sơn cũng hết. Chỉ có những lúc hồi tưởng lại thời thơ ấu, trong lòng người mới có chút trong trẻo có diễn ra thơ. Con người dễ thương ngày trước, con người mà Ô. Nguyễn Tiến Lãng gọi bằng em trong một bài tựa [1] con người ấy đã trở nên tối tăm, rắc rối, cầu kỳ, con người ấy tôi không muốn biết nữa.

Septembre - 1941

Vết thương lòng [2]

Nắng sớm, em ngồi tỉa thuỷ tiên

Hồn em say đắm cảnh thiên nhiên

Bóng ai thấp thoáng ngoài hiên vắng

Em đã vô tình vội ngẩng lên

Em vội ngừng tuy, vội ngó ra

Dao cầm sẩy chạm tới giò hoa

Giò hoa ngày lụi, màng hoa úa

Hoa đã vì em chịu xót xa

Rễ tuy trong trắng lá xanh tươi

Mầm, nhánh đều xinh dẹp mấy mươi!

Nếu chẳng vì em hoa phải lụi

Trời xuân sao chẳng nhởn nhơ cười!

Nhởn nhơ cười với cảnh xuân sang

Với cả bao nhiêu khách rộn đường

Cùng với muôn hoa đua sắc thắm

Vì ai? Đành chịu kém mùi hương!

Mùi hương đã kém, sắc rồi phai

Rồi cũng cùng ai, cũng với ai

Cùng chịu vì em chung số phận

Cùng nhau chất đống để hiên ngoài

Tin anh chung phận với hoa này

Cũng bởi vì em đã sảy tay

Đã vội mải trông bao cảnh đẹp

Vết thương mang nặng vẫn còn đây

Còn đây năm cũ vết thương lòng

Ghi lấy tình em chẳng thuỷ chung

Một phút lòng em mơ bạn mới

Yêu anh sau nữa cũng bằng không!

( Anh với em. )

Tết và người đi qua...

Những cô con gái rất ngây thơ

- Những mộng xin tươi, bé bỏng xưa -

Ta nhớn nhao rồi! Quen biết quá!

Nhìn nhau giờ hết vẻ say sưa!

......................

Thủa bé tôi đeo chiếc khánh vàng,

Quần đào xẻ đũng, áo hàng lam,

Chân đi hài đỏ, tay thu pháo,

Nhộn cả nhà lên tiếng hát vang!

Muôn màu tươi sáng, phấn, hoa, hương,

Đời ngọt ngào như có vị đường.

Tôi sống, tôi say và mỗi Tết,

Lòng tơ thêm động chút yêu đương.

Khói pháo say người rượu ái ân,

Cõi lòng thắm nở một vườn xuân.

Nàng thơ năm ấy cười mê đắm,

Trong mắt em Nhung hiện giữa trần.

Nhưng tháng, năm qua, vẫn thế thôi!

Ước mơ tàn lửa với thân đời,

Tiết trinh bán hết cho sương gió,

Làm điếm hai mươi tám tuổi trời!

......................

Nên đến bây giờ gặp các em,

Gặp ngày xuân tới, bạn xưa quen:

- Em Nhung, em Tuyết hay ngày Tết -

Rượu hả hơi rồi! Hết vị men.

Đăng trên báo Ngày nay.

Đám ma đi [2]

Có những buổi mưa phùn thê thảm quá,

Cảnh vật trùm trong tấm vải chôn người.

Mảnh gồ chèn thay kính vỡ rồi,

Không chắn nối gió ngoài hơi lạnh giá.

Có những buối mưa phùn thê thảm quá,

Gội lên trên cổ ván mỏng chôn người,

Ðám ma đi trong hơi sương lạnh giá,

Ði trên đường và đạp xéo lòng tôi.

Ðám ma kéo lê thê trong lòng tôi lạnh giá,

Ðêm chôn đi những kỷ niệm lâu rồi,

Ðám ma đi trong mưa phùn thê thảm quá,

Ði hàng ngày chưa thấy huyệt lòng tôi.

(Thơ của một đời)

Chú thích:

[1] Tựa Anh với em (2) Hãy so sính với bài "Le vase brisé"của Sully Prudhomme cùng một để nhưng kín đáo và ý nhị hơn.

[2] Chúng tôi trích bài này vì chiếu theo lời yêu cầu của Ô.Lan Sơn