CHƯƠNG 21

Bãi cỏ rực rỡ nho nhỏ mượt mà chạy dài đến mặt biển sáng lấp lánh.

Lớp cỏ được vây quanh rìa bởi đám cây phong lữ đỏ tươi và cây lá màu. Những bình gang sơn màu sô-cô-la đứng cách quãng dọc theo con đường uốn lượn dẫn ra biển, cuộn những vòng hoa phong lữ lâu năm và dã yên thảo trên con đường rải sỏi thoai thoải xinh xắn.

Ở đoạn giữa của con đường từ rìa vách đá đến ngôi nhà vuông vắn bằng gỗ (mà cũng có màu sô-cô-la, nhưng mái hiên lợp bằng thiếc sọc vàng và nâu), hai tấm bia lớn đã được đặt trên nền một bụi cây. Phía bên kia thảm cỏ, đối diện với những tấm bia, một cái lều thật được dựng lên, với những ghế băng và ghế dài xung quanh. Một số phụ nữ trong những bộ đồ mùa hè và những quý ông trong những chiếc áo choàng dài màu xám cùng những chiếc mũ chóp cao đứng trên cỏ hoặc ngồi ở ghế. Mỗi khi có một cô gái thon thả trong bộ mu-xơ-lin cứng nhắc bước ra từ trong lều, tay cầm cung, và bắn tên vào một trong những tấm bia, thì những khán giả lại ngắt câu chuyện của họ để chờ xem kết quả.

Newland Archer, đứng trên hiên nhà, tò mò nhìn xuống khung cảnh này. Ở mỗi bên những bậc thang sơn sáng bóng là một bình sứ lớn màu xanh trên một cái giá bằng sứ màu vàng tươi. Mỗi bình chứa một cây mũi nhọn màu xanh, và bên dưới hàng hiên trải dài một hàng tú cầu màu lam viền thêm bởi nhiều cây phong lữ thảo màu đỏ. Đằng sau anh là những cửa sổ kiểu Pháp của những căn phòng khách mà qua đó anh đã nhìn thấy, giữa những tấm rèm thêu đăng-ten rung rinh, những sàn lát gỗ bị cô lập bởi những chiếc ghế nệm dài vải hoa sặc sỡ, những chiếc ghế bành thấp, và những cái bàn nhung bày đầy đồ vật linh tinh bằng bạc.

Câu lạc bộ bắn cung Newport luôn tổ chức cuộc gặp gỡ tháng Tám tại nhà Beaufort. Môn thể thao này, cho đến giờ được biết đến là không có đối thủ trừ môn bóng vồ, đang bắt đầu bị vứt bỏ vì quần vợt sân cỏ. Nhưng môn thể thao mới mẻ ấy vẫn được coi là quá thô lỗ và khiếm nhã cho những dịp họp mặt của giới thượng lưu, và vì đây như là một cơ hội để khoe khoang những bộ váy duyên dáng, những tư thế yêu kiều, nên cái cung và mũi tên đã giữ vững được vị trí của mình.

Archer ngạc nhiên nhìn xuống quang cảnh quen thuộc. Anh thấy ngạc nhiên vì cuộc sống vẫn tiếp diễn theo lối cũ khi những phản ứng của anh với nó đã hoàn toàn thay đổi. Chính Newport lần đầu tiên đã mang lại cho anh cơ hội đánh giá về sự thay đổi này. Ở New York, trong suốt mùa đông trước, sau khi cùng May ổn định ở ngôi nhà vàng lục với những cửa sổ lồi và cổng Pompeian, anh đã nhẹ nhõm quay lại với công việc thường ngày ở văn phòng. Sự phục hồi của hoạt động thường nhật này đã kết nối anh quay lại với bản thân anh trước đây. Rồi anh có một niềm vui thú vị khi chọn một con ngựa màu xám lòe loẹt cho cỗ xe độc mã của May (nhà Welland đã cho cỗ xe), và mong muốn từ lâu được sắp xếp thư viện mới của mình - dù gặp phải những nghi ngờ và phản đối của gia đình - đã được thực hiện như anh mơ ước, với giấy dán chạm nổi sẫm màu, những giá sách Eastlake, những chiếc ghế bành và bàn “thực sự”. Anh lại gặp Winsett tại Century, gặp những thanh niên thượng lưu trong giới của anh tại Knickerbocker. Với thời gian cống hiến cho ngành luật và đi ăn tối bên ngoài hay tiếp đãi bạn bè ở nhà, thi thoảng có một tối xem Opera hay xem kịch, cuộc sống mà anh đang sống có vẻ như một kiểu công việc khá thực tế và quen thuộc.

Đến Newport được coi là sự trốn thoát khỏi nhiệm vụ để hòa vào một không khí nghỉ ngơi hoàn toàn. Archer đã cố gắng thuyết phục May trải qua mùa hè ở một hòn đảo xa xôi ngoài khơi của Maine (tên gọi đầy đủ là Mount Desert), nơi vài người Boston và Philadelphia dũng cảm đang cắm trại trong những căn nhà tranh “bản địa”. Họ đã kể lại về phong cảnh quyến rũ và một cuộc sống hoang dã, gần như giống của người bẫy thú, giữa rừng cây và sông nước.

Nhưng nhà Welland luôn đến Newport, nơi họ sở hữu một trong những chiếc lều nhỏ vuông vắn trên vách đá, và con rể họ không thể đưa ra lý do nào để anh và May không cùng đến đó. Vì bà Welland đã gay gắt chỉ ra rằng May sẽ không đáng để oằn mình ra thử những bộ đồ mùa hè ở Paris khi mà cô không được mặc chúng; và những lý lẽ này là kiểu mà Archer chưa tìm ra câu trả lời.

May không thể hiểu sao anh lại thấy miễn cưỡng khi tham gia một kỳ nghỉ mùa hè có lý và thú vị như thế. Cô nhắc nhở anh rằng anh luôn thích Newport trong những ngày độc thân của mình. Vì đó là điều hiển nhiên nên anh chỉ có thể thú nhận rằng chắc bây giờ anh sẽ phải thích nó hơn bao giờ hết vì họ sẽ cùng ở đó bên nhau. Nhưng khi anh đứng trên hiên nhà Beaufort và nhìn ra đám người mặc đồ màu sáng trên những bãi cỏ, anh bỗng cảm thấy rùng mình vì anh không hề thích nó tẹo nào.

Đó không phải là lỗi của May, người vợ tội nghiệp. Nếu trong suốt những chuyến đi của họ, thi thoảng họ đã hơi bất đồng với nhau, thì sự hòa hợp đã được hoàn trả khi họ quay lại những hoàn cảnh cô từng quen thuộc. Anh đã luôn biết trước rằng cô sẽ không làm anh thất vọng và anh đã đúng. Anh kết hôn (như hầu hết các chàng trai trẻ khác) vì anh đã gặp một cô gái quyến rũ hoàn hảo tại thời điểm khi một chuỗi những cuộc phiêu lưu tình ái khá vu vơ kết thúc trong sự chán ghét vội vàng. Cô là tượng trưng cho sự thanh bình, ổn định, tình bạn, và ý thức vững chắc của một bổn phận không thể tránh được.

Anh không thể nói rằng anh đã nhầm trong sự lựa chọn của mình, vì cô đã đáp ứng tất cả những gì anh mong đợi. Rõ ràng việc trở thành chồng của một trong những phụ nữ trẻ nổi tiếng và xinh đẹp nhất ở New York là đáng hài lòng, đặc biệt khi cô còn là một người vợ dễ thương và biết điều nhất. Archer không khi nào không nhận thấy những ưu điểm này. Đối với sự điên rồ ngắn ngủi xảy đến với anh trước lễ kết hôn, anh đã tập coi nó như một trong những thử nghiệm cuối cùng đáng bỏ đi. Trong ý thức của anh, giấc mơ anh từng có là lấy nữ Bá tước Olenska đã gần như trở thành không thể nghĩ đến, và trong ký ức của anh, cô vẫn chỉ đơn giản như là một bóng ma rầu rĩ và đáng thương nhất.

Nhưng tất cả những ý niệm và sự loại bỏ này đã biến tâm trí anh thành một nơi khá trống rỗng, và anh cho rằng đó là một trong những lý do vì sao những người sôi nổi đông đúc trên thảm cỏ nhà Beaufort lại khiến anh sửng sốt như thể họ là những đứa trẻ đang chơi trên bãi tha ma.

Anh nghe một tiếng sột soạt của vạt váy bên cạnh mình, và nữ Hầu tước Manson phe phẩy quạt bên ngoài cửa sổ phòng khách. Như thường lệ, bà ăn vận và tô điểm lòe loẹt một cách khác thường, một chiếc mũ Leghorn ẻo lả neo trên đầu bà với nhiều dải sa mỏng uốn lượn, và một cái dù nhung đen nhỏ có tay cầm bằng ngà voi giữ thăng bằng một cách ngớ ngẩn bên trên cái mũ rộng vành còn lớn hơn nhiều.

- Newland thân mến, dì không không biết là cháu và May đã đến! Gì cơ, cháu mới chỉ đến ngày hôm qua à? Ôi, công việc… công việc… những bổn phận nghề nghiệp… Dì hiểu. Dì biết là nhiều ông chồng không thể đi cùng vợ đến đây trừ ngày cuối tuần - bà hếch đầu sang một bên và uể oải nhìn anh với đôi mắt lơ đãng - nhưng hôn nhân là một sự hy sinh lâu dài, như dì thường nhắc nhở Ellen của dì.

Trái tim Archer ngừng lại với sự giật mình kỳ lạ mà nó từng gây ra trước đó, dường như cánh cửa giữa anh và thế giới bên ngoài đột nhiên đóng sầm lại. Nhưng sự gián đoạn này chắc diễn ra rất nhanh, vì ngay lập tức anh đã nghe thấy câu trả lời của Medora cho câu hỏi mà rõ ràng anh đã đặt ra.

- Không, dì sẽ không ở đây, mà với nhà Blenker, trong sự vắng vẻ thú vị ở Portsmouth. Beaufort rất tử tế khi gửi những con ngựa chạy nước kiệu của ông ta cho dì sáng nay, vì vậy ít nhất dì có thể liếc qua một trong những buổi chiêu đãi trong vườn của Regina. Nhưng tối nay dì sẽ quay về cuộc sống nông thôn. Nhà Blenker, những người độc đáo đáng mến, đã thuê một căn nhà trại cổ ở Portsmouth nơi tụ tập quanh họ là những người tiêu biểu… - Bà nhẹ nhàng cúi xuống bên dưới vành mũ, và hơi đỏ mặt nói thêm - tuần này Tiến sĩ Agathon Carver sẽ tổ chức một chuỗi cuộc họp về Những ý nghĩ thầm kín ở đó. Một sự đối lập thực sự với khung cảnh vui vẻ của những thú vui trần tục nơi đây - nhưng mà dì đã luôn sống trong những sự đối lập! Với dì cái chết duy nhất là sự buồn tẻ. Dì luôn nói với Ellen là: Hãy cẩn thận với sự buồn tẻ, nó sinh ra tất cả những tội lỗi chết người. Nhưng đứa cháu tội nghiệp của ta đang phải trải qua một giai đoạn kích động, ghét cay ghét đắng thế giới này. Dì cho rằng cháu biết là nó đã từ chối tất cả các lời mời đến Newport, thậm chí với bà Mingott của nó? Dì khó có thể thuyết phục nó đi với dì đến nhà Blenker, cháu có tin không! Cuộc sống của nó thật buồn chán, thiếu thốn. Ôi, nếu nó nghe lời dì khi còn có thể… Khi cánh cửa vẫn mở… Mà sao ta không xuống và xem cuộc đấu lôi cuốn này? Dì nghe nói May của cháu là một trong những người dự thi.

Từ trong lều đi lững thững về phía họ, Beaufort tiến đến trên bãi cỏ, cao ráo, nặng nề, ních trong một cái áo choàng dài London, với một trong những bông phong lan của ông trên khuyết áo. Archer đã không gặp ông hai hay ba tháng, thấy ngạc nhiên bởi sự thay đổi bề ngoài này. Trong ánh nắng mùa hè nóng bỏng, sự cầu kỳ của ông có vẻ nặng nề và căng phồng lên, nếu không có dáng đi thẳng vai thì ông sẽ trông như một ông già ăn quá nhiều và mặc quá diện.

Có vài tin đồn trôi nổi quanh Beaufort. Vào mùa xuân ông đã biến mất trong một cuộc đi chơi trên biển dài ngày đến West Indies trên chiếc thuyền buồm hơi nước riêng, và có tin rằng, tại những điểm khác nhau nơi ông đến, người ta đã thấy khách của ông là một phụ nữ giống Miss Fanny Ring. Chiếc thuyền buồm hơi nước, đóng ở Clyde, được trang bị những phòng tắm lát đá và những tiện nghi khác, nghe nói là đã tiêu tốn của ông nửa triệu. Chiếc vòng cổ ngọc trai mà ông tặng vợ trong chuyến trở về thì lộng lẫy như món lễ vật chuộc tội thích hợp. Tài sản của Beaufort giàu có đủ để xoa dịu sự căng thẳng; tuy nhiên, những lời đồn đáng ngại vẫn còn dai dẳng, không chỉ ở Đại lộ Năm mà còn ở phố Wall. Vài người nói ông đã đầu cơ không may trong đường sắt, người khác cho rằng ông bị bòn rút bởi một trong những thành viên cùng nghề tham lam nhất. Với mỗi tin đồn đe dọa về tình trạng không trả được nợ, Beaufort liền đáp lại bằng một sự phung phí mới: xây dựng thêm một tòa nhà trồng phong lan, mua một đàn ngựa đua mới, hay thêm một bức của Meissonier[92] hay Cabanel[93] trong triển lãm tranh của ông.

Ông tiến đến bên nữ Hầu tước và Newland với nụ cười nửa như giễu cợt thường lệ.

- Xin chào, Medora! Những con ngựa có làm việc tốt không? Bốn mươi phút chứ hả?… Ồ, không tệ lắm, xét cho cùng dũng khí của cô cũng có thừa.

Ông bắt tay Archer, rồi quay lưng lại với họ, đứng cạnh bà Manson, và nói nhỏ vài từ mà người thứ ba không nghe được.

Nữ Hầu tước trả lời bằng một trong những lời nhát gừng nước ngoài kỳ lạ, và câu “Que voulez-vous[94]?” làm tăng thêm nét khó chịu của Beaufort. Nhưng mặt ông ta nở ra một thứ trông có vẻ giống một nụ cười chúc mừng khi ông liếc nhìn Archer và nói:

- Anh biết không, May sẽ đoạt được giải Nhất đấy.

- A, điều đó vẫn duy trì trong gia đình - Medora rì rầm. Lúc đó họ đã đến lều và bà Beaufort đón họ trong bộ váy vải mu-xơ-lin màu hoa cà kiểu con gái và những tấm mạng che bồng bềnh.

May Welland vừa mới ra khỏi lều. Trong bộ váy trắng, với dải ruy-băng màu xanh nhạt quanh eo và một vòng dây thường xuân trên mũ, cô có thái độ cách biệt quen thuộc giống nữ thần Diana như khi cô bước vào phòng khiêu vũ nhà Beaufort trong đêm đính hôn của họ. Trong thời điểm ấy, dường như không một ý nghĩ nào trôi qua trong mắt cô hay một cảm giác nào trôi qua trái tim cô, dù chồng cô biết rằng cô có chỗ chứa cho cả hai thứ đó, anh vẫn một lần nữa với kiểu mà cô đánh rơi những trải nghiệm.

Cung tên trong tay, đứng vào điểm đã được vạch phấn trên mặt đất, cô nâng cung lên vai và nhắm đích. Tư thế ấy mang một vẻ quyến rũ cổ điển đến nỗi những lời xuýt xoa khen ngợi vẻ ngoài của cô cứ dâng theo. Archer thấy một cảm giác thỏa mãn về quyền sở hữu vốn thường dẫn dắt anh vào cái hạnh phúc ngắn ngủi. Những đối thủ của cô - phu nhân Reggie Chivers, những cô gái nhà Merry, những bóng hồng nhà Thorley, nhà Dagonet và nhà Mingott, đứng thành nhóm sau cô trong vẻ lo lắng đáng yêu, những mái tóc nâu và vàng cúi chờ xem điểm số, những bộ mu-xơ-lin nhạt màu và những cái mũ vòng hoa đã hòa lẫn thành một cầu vồng dịu dàng. Tất cả đều trẻ và duyên dáng, tắm trong sắc hồng của mùa hè; nhưng không ai có vẻ thanh thoát kiểu nữ thần giống như vợ anh, khi mà tay cô căng lên và cái nhíu mày thích hợp, cô để hết tâm trí vào cuộc chơi.

- Chà - Archer nghe Lawrence Lefferts nói - không ai trong họ có tư thế giữ cung như cô ấy.

Và Beaufort bẻ lại:

- Đúng, nhưng cô ấy chỉ có thể bắn trúng một loại đích như thế.

Archer thấy giận dữ một cách vô lý. Sự xem nhẹ của vị chủ nhà với “vẻ đáng yêu” của May là thứ mà một ông chồng muốn nghe nói về vợ mình. Việc một người đàn ông thô lỗ thấy cô thiếu hấp dẫn chỉ đơn giản chứng minh thêm về đức hạnh của cô; tuy nhiên những lời nói đó vẫn khiến trái tim anh run lên nhè nhẹ. Nếu “vẻ đáng yêu” đã đạt tới mức cao nhất ấy là thứ không hề tồn tại, là tấm rèm buông xuống trước một sự trống rỗng thì sao? Khi anh nhìn vào May, cô đã trở lại vẻ hồng hào và điềm tĩnh sau khi hoàn thành điểm đen cuối cùng, anh có cảm giác rằng anh chưa bao giờ nhấc tấm rèm đó lên.

Cô nhận lời chúc mừng của các đối thủ và những vị khách còn lại với sự hồn nhiên vốn là vẻ quyến rũ hoàn hảo của cô. Chưa hề có ai ghen tỵ với chiến thắng của cô vì cô đã cố gắng tạo ra cảm giác rằng cô cũng sẽ bình thản nếu cô bắn trượt. Nhưng khi mắt cô gặp mắt anh, khuôn mặt cô ửng đỏ khi thấy niềm vui trong mắt chồng mình.

Cỗ xe ngựa lộng lẫy của bà Welland đang chờ họ, và họ đánh xe đi giữa những cỗ xe đang tản ra dần, May nắm dây cương và Archer ngồi bên cô.

Ánh nắng chiều vẫn nấn ná trên những bãi cỏ tươi sáng và những lùm cây. Trên đại lộ Bellevue một hàng đôi những cỗ xe ngựa bốn bánh mui trần, xe hai bánh, xe tứ mã và xe “vis-à-vis”[95], chở những quý bà và quý ông ăn mặc đẹp đẽ, rời khỏi bữa tiệc chiêu đãi trong vườn nhà Beaufort, hay đi về nhà từ cuộc đi dạo buổi chiều thường nhật dọc theo Ocean Drive.[96]

- Chúng ta đến nhà bà chứ? - May đột nhiên đề nghị.

- Em muốn tự mình khoe với bà rằng em đã đoạt giải. Còn lâu mới đến bữa tối mà.

Archer bằng lòng, và cô rẽ xuống đại lộ Narra- gansett, băng qua đường Spring rồi đánh xe về phía bên kia vùng đất hoang lởm chởm đá. Trong khu vực không thượng lưu này, cụ bà Catherine, luôn thờ ơ với tiêu chuẩn và sự tiết kiệm của tiền bạc, hồi còn trẻ đã tự xây một cottage-orné[97] nhiều đỉnh và có xà ngang trên một mảnh đất rẻ tiền nhìn ra vịnh. Ở đây, trong những đám cây sồi cằn cỗi, hiên nhà bà nhìn ra phía trên vùng nước rải rác đảo. Một con đường lái xe ngoằn ngoèo chạy giữa những con hươu sắt và những quả cầu thuỷ tinh xanh gắn vào đám phong lữ thảo dẫn đến cánh cửa trước bằng gỗ hồ đào đánh véc-ni bên dưới một mái hiên sọc vằn; đằng sau nó là một hành lang hẹp với sàn gỗ trang trí hình sao màu vàng và đen, trên đó là bốn căn phòng vuông nhỏ bé với giấy dán tường ảm đạm bên dưới trần nhà vốn được một họa sĩ người Ý trang trí bằng hình ảnh của các vị thần Olympia. Một trong những căn phòng đã được bà Mingott biến thành phòng ngủ khi bà trở nên quá đẫy đà. Bà thường trải qua những ngày của mình trong căn phòng gần kề, ngự trong một chiếc ghế bành rộng rãi ở giữa cánh cửa để mở và cửa sổ, phe phẩy không ngừng cái quạt lá cọ mà vì bà quá béo nên làn gió nó mang lại chỉ đủ để làm khuấy động diềm vải bọc ghế.

Vì là người giúp thúc đẩy hôn lễ của anh nên cụ bà Catherine đã cho Archer thấy sự thân ái vốn là sự biểu lộ niềm vui mà một người có được khi giúp đỡ người khác. Bà đã được thuyết phục rằng niềm đam mê không thể kiềm chế là nguyên nhân dẫn đến sự thiếu kiên nhẫn của anh; và là một người hâm mộ cuồng nhiệt tính bốc đồng (khi nó không dẫn tới việc tiêu tiền) bà luôn đón tiếp anh với cái nháy mắt vui vẻ đồng lõa cùng những lời ám chỉ đùa giỡn mà may mắn là May có vẻ không hiểu.

Bà thích thú kiểm tra và đánh giá mũi tên đầu bịt kim cương đã được ghim trên ngực áo May cuối trận đấu, nhận xét rằng vào thời của bà một cái ghim cài áo bằng kim hoàn đã được coi là đủ, nhưng không phủ nhận là Beaufort đã sắp đặt mọi thứ rất tốt.

- Quả thực đúng là một vật gia truyền, cháu yêu - bà cụ cười khúc khích. - Cháu phải truyền lại cho đứa con gái đầu - bà véo cánh tay trắng của May và ngắm nét ửng hồng lan khắp trên mặt cô. - Ồ, ồ, ta đã nói gì để cháu trải lá cờ đỏ ra thế? Sẽ không có đứa con gái nào, chỉ con trai thôi ư? Chao ôi, nhìn khuôn mặt đỏ bừng của nó lần nữa xem! Cái gì… ta cũng không thể nói điều đó sao? Ôi, Chúa ơi… khi các con ta năn nỉ ta phủ sơn lên tất cả các vị nam thần và nữ thần này ta luôn nói ơn trời khi có ai đó quanh mình mà không gì có thể làm cho bị ngạc nhiên!

Archer phá lên cười, và May cười theo, đỏ bừng đến tận mắt.

- Ồ, giờ hãy kể cho ta về bữa tiệc nào các cháu yêu, vì Medora ngốc nghếch sẽ không bao giờ nói đúng về nó - bà cụ tiếp tục; và khi May thốt lên: “Dì Medora? Thế mà cháu nghĩ dì đã quay lại Portsmouth?”, bà trả lời điềm tĩnh. - Đúng vậy, nhưng nó phải về đây trước để đón Ellen. À, các cháu không biết Ellen đã đến ở với ta vài ngày? Thật vô lý, khi nó không đến đây vào mùa hè. Nhưng ta đã từ bỏ việc cãi cọ với những người trẻ tuổi khoảng năm mươi năm trước. Ellen… Ellen! - bà thét lên trong giọng già nua the thé, cố cúi về trước đủ xa để nhìn thấy bãi cỏ phía trước hiên nhà.

Không có câu trả lời, bà Mingott nóng nảy gõ gõ cây gậy lên sàn nhà bóng loáng. Một cô hầu lai da đen đội mũ không vành sáng màu đi đến, báo cho bà chủ biết rằng cô đã thấy “Miss Ellen” đi xuống con đường ra biển; và bà Mingott quay lại phía Archer.

- Hãy chạy xuống đó và đón nó về, như một đứa cháu trai ngoan, còn cô gái duyên dáng này sẽ mô tả bữa tiệc cho ta. - bà nói; và Archer đứng dậy như trong mơ.

Anh đã nghe nhắc đến tên nữ Bá tước Olenska thường xuyên trong suốt một năm rưỡi từ khi họ gặp nhau lần cuối, thậm chí còn quen thuộc với những sự kiện chính của cuộc đời cô trong khoảng thời gian đó. Anh biết rằng cô đã trải qua mùa hè trước ở Newport, nơi cô có vẻ đã hòa nhập khá nhiều với xã hội, nhưng vào mùa thu cô đột nhiên cho thuê ”ngôi nhà hoàn hảo” mà Beaufort đã cất công tìm cho cô, và quyết định chuyển đến Washington. Ở đó, trong suốt mùa đông, anh nghe nói (như một người luôn nghe về những phụ nữ đẹp ở Washington) cô đã tỏa sáng trong “tầng lớp ngoại giao tài giỏi” mà được cho là hình thành nên những khuyết điểm xã giao của chính quyền. Anh đã nghe thấy những điều này, và những tin đồn trái ngược khác nhau về vẻ ngoài, cuộc nói chuyện, quan điểm và việc chọn bạn của cô, bằng sự vô tư của một người lắng nghe những kỷ niệm về vài người đã chết từ lâu. Mãi đến khi Medora đột nhiên nhắc đến tên cô tại cuộc thi bắn cung thì với anh, Ellen Olenska lại trở thành một sự hiện hữu đang tồn tại. Những lời nói nhịu ngốc nghếch của nữ Hầu tước đã gợi lại cho anh khung cảnh của căn phòng khách nhỏ sáng ánh lò sưởi và âm thanh của những bánh xe ngựa quay trở lại con phố vắng. Anh nghĩ về một câu chuyện đã đọc, về vài đứa trẻ nông thôn ở Tuscany[98] đốt một đống rơm trong một cái hang bên đường, và phát giác ra những hình ảnh câm lặng cổ xưa trong hầm mộ sơn vẽ của chúng…

Con đường đến biển dốc xuống từ bên bờ có ngôi nhà tới một lối đi phía trên mặt nước trồng những cây liễu rủ. Qua tấm mạng che của chúng, Archer thấy thấp thoáng hình ảnh của Lime Rock[99], với cái tháp quét vôi trắng và căn nhà nhỏ nơi người trông ngọn hải đăng quả cảm, Ida Lewis, đang sống những năm đáng kính cuối cùng của bà. Bên kia những khúc sông phẳng lặng và những vách đá xấu xí của Goat Is- land, vịnh trải về phía bắc trong ánh vàng lung linh đến Pru- dence Island nơi có những cây sồi thấp, và những bờ biển của Conanicut mờ nhạt trong sương mù hoàng hôn.

Từ con đường trồng liễu nhô ra một cầu tàu bằng gỗ mỏng mảnh dẫn đến một căn nhà hóng mát trông như một cái tháp; và trong ngôi tháp có một phụ nữ đang đứng, dựa vào lan can, lưng quay về bờ biển. Archer dừng lại trước khung cảnh ấy như thể anh đã tỉnh mộng. Những hình ảnh của quá khứ ấy chỉ là một giấc mơ, thực tại là thứ đang chờ anh trong căn nhà ở phía trên kia: là cỗ xe ngựa của bà Welland đang đi quanh quẩn trước cửa, là May đang ngồi đỏ mặt với những hy vọng bí mật bên dưới những vị thần Olympia trơ trẽn, là tòa biệt thự Welland ở cuối đại lộ Bellevue, và ông Welland, đã thay đồ cho bữa ăn tối, bước đi trên sàn phòng khách cầm chiếc đồng hồ trong tay vẻ nóng ruột - vì nó là một trong những ngôi nhà nơi người ta luôn biết chính xác điều gì đang xảy ra ở một thời điểm chính xác được định sẵn.

- Ta là ai? Một chàng rể… - Archer nghĩ.

Nhân vật phía cuối cầu tàu không hề di chuyển. Sau một lúc lâu, chàng thanh niên vẫn đứng ở lưng chừng bên dưới bờ, nhìn chằm chằm vào những làn sóng nước của vịnh được tạo ra bởi sự đi lại của thuyền buồm, thuyền chở khách du lịch, thuyền đánh cá, và những xà lan chạy bằng than màu đen dài ngoằng kéo theo những tàu kéo ồn ào. Người phụ nữ trong ngôi nhà hóng mát có vẻ cũng bị thu hút bởi cảnh tượng ấy. Phía bên kia những pháo đài xám của Fort Adams, hoàng hôn buông dài đang vỡ vụn thành hàng nghìn ngọn lửa, vẻ rực rỡ ấy đã trùm lên một con tàu khi nó băng qua kênh giữa Lime Rock và bờ biển. Archer, khi ngắm nhìn cảnh ấy, đã nhớ lại khung cảnh trong vở The Shaughraun, khi Montague nâng dải ruy băng của Ada Dyas lên môi mà cô không hề biết rằng anh đang ở trong phòng.

“Cô ấy không biết, cô ấy không đoán ra. Không hiểu nếu cô ấy lẻn đến sau lưng mình thì mình có biết không?” - Anh ngẫm nghĩ, và đột nhiên tự nhủ: “Nếu cô ấy không quay lại trước khi con tàu kia băng qua ngọn đèn của Lime Rock thì mình sẽ về”.

Con tàu đang lướt trên mặt nước dập dềnh. Nó nghiêng qua Lime Rock, che kín ngôi nhà nhỏ của Ida Lewis, và đi qua tháp nhỏ nơi ngọn đèn được treo. Archer đợi cho đến khi chỉ còn một khoảng mênh mông nước lấp lánh giữa vỉa đá ngầm cuối cùng của đảo và phía đuôi tàu, nhưng nhân vật trong ngôi nhà hóng mát vẫn không cử động.

Anh quay đi và lên dốc.

- Em tiếc là anh đã không tìm thấy Ellen - em rất muốn gặp lại chị ấy - May nói khi họ đánh xe về qua bóng chiều nhập nhoạng - nhưng có lẽ chị ấy sẽ không để ý - chị ấy có vẻ đã thay đổi.

- Thay đổi? - chồng cô lặp lại trong một giọng nhạt nhẽo, mắt anh gắn chặt vào đôi tai co rúm của những con ngựa.

- Ý em là chị ấy quá dửng dưng với những người thân của chị ấy, khi rời bỏ New York và ngôi nhà, để dành thời gian cho những người kỳ lạ. Hãy tưởng tượng chị ấy đã khó chịu thế nào khi phải ở nhà Blenker! Chị ấy nói chị ấy làm thế để giữ dì Medora tránh khỏi những mối nguy hại: để ngăn dì ấy lấy những người tồi tệ. Nhưng đôi khi em nghĩ chúng ta luôn làm chị ấy buồn chán.

Archer không trả lời, và cô tiếp tục, với một vẻ khắc nghiệt mà anh chưa từng nhận ra trước đó trong giọng nói trong trẻo, thành thật của cô:

- Xét cho cùng, em băn khoăn liệu chị ấy có không hạnh phúc hơn nếu ở với chồng chị ấy không.

Anh phá lên cười. “Sancta simplicitas[100]!” - Anh thốt lên, và khi cô nhíu mày quay sang thì anh nói thêm. - Anh không nghĩ từng được nghe em nói một điều tàn nhẫn như thế trước đó.

- Tàn nhẫn?

- Thì… hãy xem sự uốn éo của những thứ đáng nguyền rủa được cho là môn thể thao ưa chuộng của những thiên thần. Nhưng anh tin họ thậm chí không nghĩ rằng người ta được hạnh phúc hơn ở địa ngục.

- Thật đáng tiếc là chị ấy từng kết hôn ở nước ngoài. - May nói, giọng điềm tĩnh giống như mẹ cô mỗi khi gặp tính bất thường của ông Welland; và Archer đã tự hạ mình cùng loại với những ông chồng vô lý.

Họ đánh xe xuống đại lộ Bellevue và rẽ vào giữa những cột cổng bằng gỗ vạt cạnh, với đỉnh là những bóng đèn gang làm nổi lên lối vào của biệt thự Welland. Những ngọn đèn đã chiếu sáng qua những cánh cửa sổ, và Archer, khi xe ngựa dừng lại, thấy bố vợ, chính xác như khi anh đã hình dung, đang bước trên phòng khách, đồng hồ trong tay và mang một vẻ mặt đau khổ mà từ lâu ông nhận thấy nó hiệu nghiệm hơn nhiều sự tức giận.

Chàng trai, khi theo vợ đi vào hành lang, ý thức được một tâm trạng đảo ngược đáng tò mò. Có cái gì đó quanh vẻ xa hoa trong ngôi nhà và sự ngột ngạt của không khí nhà Welland, với những sự tuân thủ và đòi hỏi tỉ mỉ, đang lẻn vào cơ thể anh như một liều thuốc mê. Những tấm thảm nặng nề, những người đầy tớ cảnh giác, tiếng tích tắc nhắc nhở không ngừng của những chiếc đồng hồ nghiêm khắc, chồng thiếp và giấy mời không ngừng tăng thêm trên bàn ngoài phòng đợi. Một chuỗi những chuyện vặt vãnh chuyên chế trói buộc từng giờ và từng thành viên trong gia đình, tất cả khiến cho cuộc sống ít hệ thống hóa và ít giàu có nào đó có vẻ đều là không thật và bấp bênh. Nhưng hiện tại đây là nhà Welland, và cuộc sống anh đã mong đợi, mà giờ đã trở thành không thật và không thích hợp, đang ở trong đó; còn khung cảnh thoáng qua bên bờ vịnh, khi anh đứng do dự, lưng chừng dưới bờ đê, lại gần gũi với anh như máu chảy trong huyết quản.

Suốt đêm anh thao thức cạnh May trong căn phòng ngủ sặc sỡ rộng lớn, ngắm ánh trăng xiên dọc theo tấm thảm, và nghĩ về Ellen Olenska đang đánh xe về nhà phía bên kia những bãi biển lấp lánh đằng sau những con ngựa của Beaufort.