Tôi Hòa nhập với cuộc sống tại Hàn Quốc Chuẩn bị và lên đường Đi hay không đi?

Con người không phải là một cái máy được lập trình. Hãy thử tưởng tượng nhé:

Nếu bạn không đi, bạn sẽ nhìn những bức ảnh bạn bè khoe trên trang cá nhân, những nơi họ đến, những câu chuyện họ kể và bạn sẽ giày vò bản thân rằng tại sao hồi đó mình không đi. Bạn sẽ trách móc bản thân rồi đổ cho số phận an bài và cảm thấy nản chí. Nhưng nếu bạn đi, bạn sẽ có những cảm xúc như vui sướng, bỡ ngỡ, thấy may mắn vì được khám phá những trải nghiệm mới, được kết bạn với bạn bè đến từ mọi miền trên thế giới. Bạn mải miết với niềm vui. Bỗng một ngày bạn thấy hụt hẫng, bàng hoàng và muốn trở về với comfortable zone (vùng an toàn) của mình. Rồi bạn nhớ nhà, bạn thấy thật khó để bắt nhịp được cuộc sống nơi đây, không ai bắt bạn phải qua đây, không ai bắt bạn phải đi làm thêm đến 11 giờ đêm để có tiền đóng học hoặc đi du lịch. Bạn bất cần, bạn cảm thấy không đủ mạnh mẽ để vượt qua giới hạn bản thân. Bạn thấy đầu muốn nổ tung vì đủ thứ ngôn ngữ, đủ thể loại người với những kiểu văn hóa khác nhau. Bạn khóc suốt đêm, bạn gào thét với chính bản thân mình, bạn buông thả với bản thân, bạn chán học chán làm, không muốn gặp gỡ bất cứ ai. Bạn lủi thủi với cô đơn, bạn muốn về với bố mẹ ngay lập tức, bạn thấy “Văn hóa gia đình mình, đất nước mình mới là tuyệt!” Bạn thấy người nước ngoài, họ thật quái đản, bạn ghét mọi thứ.

Sau những ngày chìm mình trong sự cô đơn, nhớ nhà, chán nản, bạn nhận ra mình đi để cảm nhận, mở lòng, trải nghiệm thậm chí là đau khổ. Bạn sẽ thấy trân trọng gia đình, trân trọng những người yêu thương bạn, ở bên bạn lúc khó khăn và chia sẻ cùng bạn. Bạn kết bạn mới và học được nhiều điều từ họ.

Vậy, cho bạn lựa chọn đi du học hay ở nhà? Bạn sẽ chọn con đường nào?

Là tôi, tôi vẫn đi. Đi để không hối hận vì mình từ bỏ quá sớm. Vì tôi còn trẻ và tôi phải tự tìm cho mình một con đường đi tới tương lai. Dù có vấp ngã, tôi sẽ lại đứng lên và tiếp tục đi. Tôi sẽ được là chính mình. Tôi sẽ không mang trong mình cảm giác ân hận vì đã sống uổng phí cuộc đời hay than thở “Ôi! Sao cuộc sống thật chán!” Tuy nhiên không phải nói đi là đi bởi đây là một quyết định có ảnh hướng lớn đến cuộc đời. Bạn không thể đi trong khi “mù đường”, phải tìm thông tin, phải hiểu mình sẽ đi đâu và làm gì, đi với mục đích gì và chắc chắn là không bỏ về giữa chừng trong lúc đi.

Thời điểm thích hợp để đi du học tại Hàn

Tôi thấy không có tiêu chuẩn hay câu trả lời nào chính xác cho câu hỏi “Nên đi du học vào thời điểm nào?”, bởi vì du học là một bước ngoặt rất lớn trong cuộc đời. Để du học đạt hiệu quả, tôi nghĩ cần có sự chuẩn bị thật tốt về tâm lý, ngôn ngữ, kiến thức, tài chính, kỹ năng sống, khả năng thích nghi với môi trường mới.

Thông thường, các trường đại học ở Hàn Quốc có hai kỳ nhập học: mùa xuân (tháng 3) và mùa thu (tháng 9). Các khóa học tiếng Hàn sẽ phụ thuộc vào từng trường cụ thể. Thông thường bạn có thể nhập học vào tháng 1-3-6-9-12 tùy vào việc nhà trường mở lớp khi nào. Quan trọng nhất, thời điểm bạn chọn phải thực sự phù hợp để bạn có thể chuẩn bị được một hành trang tốt và chắc chắn điều này còn phụ thuộc vào số lượng người đăng ký xin visa ở đại sứ quán nữa. Hiện nay, số lượng người làm visa sang Hàn khá đông nên thời gian chờ cũng sẽ lâu hơn.

Chuẩn bị Tâm lý

Điều tôi muốn nói ở đây đó là nếu bạn đã xác định mình muốn đi du học bằng con đường tự túc hay bằng học bổng thì “Dù ai nói ngả nói nghiêng, lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân”. Tôi gặp nhiều trường hợp đăng ký, làm hồ sơ đi du học, được nhà trường chấp nhận rồi lại nản chí và bỏ cuộc. Lý do thì nhiều vô kể. Đặc biệt là những bạn bị ảnh hưởng bởi tâm lý của phụ huynh mang tên “có công ăn việc làm ổn định, lấy chồng rồi sinh con cho bố mẹ nhờ”. Một số trường hợp bỏ cuộc khác mà tôi gặp như sang đến nơi rồi không học nổi, nhớ nhà quá, thức ăn và thời tiết không hợp nên đã bỏ học giữa chừng. Vì thế mới nói đã quyết tâm đi du học thì dù gia đình có phản đối, dù gặp khó khăn để hòa nhập cuộc sống và học tập cũng đừng để ý chí bị lay chuyển.

Có một bạn tâm sự với tôi rằng bạn rất muốn đi du học nhưng mẹ bạn lại “xót con”. Mẹ bạn ấy hứa sẽ mua cho bạn một chiếc xe máy đời mới nếu chịu ở nhà. Trên blog của mình, tôi nhận được nhiều inbox tâm sự, chia sẻ cảm xúc, nỗi lo lắng, sợ hãi hay háo hức, rộn ràng của các bạn đang làm hồ sơ đi du học Hàn Quốc.

Tôi vẫn ấn tượng và nhớ mãi câu của một cô bạn tên Vân, sinh năm 1995, người Hải Phòng. Chị gái Vân lấy chồng Hàn, sau đó chị Vân đón bố mẹ em sang Hàn sống cùng, bố mẹ sang Hàn đi làm và kiếm tiền gửi về Việt Nam nuôi Vân ăn học. Vân ở lại Việt Nam với bà. Cho đến một ngày, mẹ Vân qua đời vì đột quỵ trong lúc làm việc, trái tim em như vỡ vụn, em thậm chí còn không được gặp mẹ lần cuối trước khi mẹ mất. Rồi em ôm giấc mơ được sang Hàn để đoàn tụ với gia đình. Vân tự làm hồ sơ du học, em đọc Facebook, blog của tôi và đã mở lòng tâm sự với tôi về hoàn cảnh của em. Em muốn được sang Hàn đoàn tụ với bố và chị gái. Đêm đó, tôi đã khóc rất nhiều vì thương và cảm phục ý chí của cô bé.

Tôi cũng nhận được những lời tâm tư giằng co của các bạn đang làm hồ sơ đi du học Hàn. Các bạn đều phải đặt hoàn cảnh hiện tại và giấc mơ tương lai lên bàn cân, cân đo đong đếm. Mỗi dòng chữ của các bạn gửi cho tôi đều chứa đầy sự quyết tâm, khao khát được đặt chân đến Hàn Quốc để học tập.

Ngôn ngữ

Hồi mới sang tôi không biết chút gì tiếng Hàn, cho đến bây giờ, sau hơn 4 năm, khi đã giao tiếp khá trôi chảy trong cuộc sống thường ngày, đọc – hiểu được sách báo, ti vi... thì tôi mới có cảm giác “À thực sự bây giờ mới cảm nhận được là mình đang đi du học ở Hàn!” Hiểu được tiếng Hàn, tôi thấy cuộc sống trở nên thú vị hơn nhiều, cơ hội cũng nhiều hơn và tự cảm thấy hạnh phúc hơn.

Dù bạn có nói bạn học chương trình bằng tiếng Anh đi chăng nữa thì tiếng Hàn vẫn vô cùng quan trọng khi bạn quyết định đi du học Hàn. Ngôn ngữ giúp bạn có thể đọc – hiểu được kiến thức chuyên môn lẫn giao tiếp. Tôi sang Hàn học chuyên ngành về kinh tế, hồi mới sang, kiến thức về kinh tế chẳng có mấy mà vốn ngôn ngữ lại kém nên đọc sách không hiểu sách nói gì, học chuyên ngành khá là vất vả. Hiểu biết về ngôn ngữ, văn hóa, con người đối với tôi lại càng là một số 0 tròn trĩnh, tiếng Anh thì vẫn không thể dùng để giao tiếp hằng ngày được vì nhiều người Hàn không biết sử dụng tiếng Anh.

Có lúc đi với một hội bạn thấy họ cười nói, thảo luận từ chính trị, kinh tế đến văn hóa, xã hội mà tôi chỉ biết gật đầu và mỉm cười. Đến mức các bạn ấy còn bảo: “Thôi hỏi nó làm gì, nó có bao giờ có ý kiến đâu?” Không phải do tôi không có ý kiến mà vấn đề là tôi chẳng biết nói ra thế nào, nói thì lại sợ (chẳng biết hồi đó sợ cái gì nữa, chắc do sợ nói tiếng Anh bị cười). Hồi còn ở Việt Nam, tôi học tiếng Anh không thuộc hàng xuất sắc, đi học thêm thì toàn học ngữ pháp, ít khi học nói hay phát âm và không có cơ hội giao tiếp với người nước ngoài nên tôi luôn cảm thấy tự ti khi giao tiếp bằng tiếng Anh. Hồi đó vì quá xấu hổ vì không thể giao tiếp với mọi người nên tôi quyết tâm là cứ nói bừa đi, làm con ngốc cũng được, sai thì sửa, suốt ngày còn bị trêu là nói tiếng Anh đặc sệt tiếng Việt. Sau nửa năm sang Hàn, học lên học xuống, học đến phát khóc thì tôi đã tự tin trò chuyện với các bạn cùng lớp.

Tôi nhớ mãi hôm tôi lên thuyết trình môn International Trade (Thương mại quốc tế), sau khi thuyết trình xong, cả lớp và cô giáo đều vỗ tay rất to. Các bạn cùng lớp đã lên bắt tay, vỗ vai tôi và bảo rằng “Hoai! You improved a lot compared to the first time you came here! Your English and presentation skills are much better!”, đại khái là khen tôi có tiến bộ trong kỹ năng thuyết trình và tiếng Anh. Hôm đó tôi suýt bật khóc luôn ở lớp vì hạnh phúc.

Mua vé máy bay

Đối với tôi thì bay sang Hàn chính là chuyến bay đầu tiên trong cuộc đời nên tôi háo hức lắm. Hồi đó tôi được nhà trường mua vé cho nhưng các lần đi – về sau đó đều tự mua. Bạn có thể bay đến sân bay quốc tế Incheon (khu vực phía bắc) và sân bay Busan (khu vực phía nam). Tôi thấy các bạn thường chọn trường ở khu vực Seoul nên hay chọn sân bay Incheon. Một số hãng hàng không mà bạn có thể mua vé bay qua sân bay Incheon (xếp theo thứ tự tương đối từ đắt đến rẻ) như sau:

Có khoảng 11 chuyến bay/ngày đến Seoul, trung bình mỗi chặng bay mất khoảng 4 giờ 15 phút, bạn có thể vào trang web của các hãng để đặt trực tiếp hoặc đặt qua các tổng đài, đại lý bán vé máy bay. Giá cả sẽ chênh lệch theo từng hãng và từng thời điểm bay.

Hành lý

Hành lý tôi mang thường gồm có: hành lý xách tay, hành lý ký gửi, một ba lô đựng máy tính xách tay, điện thoại, tiền và giấy tờ tùy thân.

Hành lý ký gửi (20-40 kilôgam) thường là chỗ tôi để những thứ nặng, cồng kềnh, kích thước của va li cũng được quy định cụ thể nên các bạn có thể vào web của hãng hàng không để kiểm tra lại thông tin. Thông thường hành lý ký gửi không được vượt quá 32 kilôgam và tổng kích thước ba chiều (dài, rộng, cao) không được vượt quá 119 x 119 x 81 centimét. Có một chú ý là không được phép để pin sạc dự phòng điện thoại trong hành lý ký gửi.

Hành lý xách tay (7-10 kilôgam) thường có quy định về tổng kích thước ba chiều (dài, rộng, cao) không được vượt quá 115cm (56 x 36 x 23 centimét).

Hiện nay, tôi thấy số lượng khách đi chuyến bay Hà Nội – Seoul rất đông nên các bạn nhớ tới sân bay sớm hơn khoảng 2 tiếng 30 phút – 3 tiếng để làm thủ tục kiểm tra hành lý ký gửi, nhận vé, check-in và lên máy bay.

Vấn đề cân nặng của hành lý:

Chia sẻ kinh nghiệm bản thân của tôi trong một lần tôi bay Vietjet Air, tôi có mang một nồi cơm điện mua từ Hàn về Việt Nam, cần đóng hộp cẩn thận và ký gửi ở hành lý ký gửi, tôi bị quá 5 kilôgam và bị phạt 90 USD (so với giá trên mạng mua 20 kilôgam là khoảng 26 USD thật sự quá là đắt). Vì vậy nếu bạn đi hãng hàng không giá rẻ thì nhớ kiểm tra cân thật cẩn thận, tránh trường hợp mất tiền oan như tôi.

Vì giới hạn mang đồ thường chỉ khoảng hơn 40-50 kilôgam (khoảng 30-40 kilôgam gửi và hơn 7-10 kilôgam xách tay) nên các bạn chỉ nên chọn những thứ quan trọng và cần thiết nhất, không nên mang quá nhiều đồ vì bạn hoàn toàn có thể mua được bên này.

Ba tiêu chí lựa chọn việc mang đồ:

Hai bước để chuẩn bị đồ dùng ở Hàn:

Bước 1: Làm quen với các tiền bối

Trước hết các bạn cũng nên làm quen với một số anh chị nơi bạn sẽ ở để cập nhật thông tin về các siêu thị hoặc cửa hàng châu Á, ở đó thường thiếu gì, cái gì rẻ, đồ gì họ đã thừa hoặc không dùng đến thì có thể cho bạn mượn hoặc mua lại được không? Ví dụ: chăn màn, nồi niêu xoong chảo, đồ điện gia dụng...

Ở Hàn, mỗi lần làm food festival bọn tôi thường mua khá nhiều nồi niêu, xoong chảo, bát đũa… Ký túc xá ở trường tôi cũng cho sinh viên thuê chăn gối hoặc họ bán luôn cả chăn gối cho sinh viên.

Bước 2: List đồ cần mua

Sau đây là một số thứ tôi nghĩ là quan trọng và nên mang đi, cũng tùy sở thích, nhu cầu của từng bạn mà mang nhiều hay ít hoặc không mang.

Hồi tôi đi, mẹ đưa cho 500 USD (200 USD và 300.000 won) nhưng vì mỗi tháng tôi được cấp 300.000 won trong ba tháng mới sang nên không quá thiếu tiền, các bạn nên cân nhắc mang bao nhiêu tùy theo nhu cầu. Các bạn có thể dựa vào bảng thống kê các khoản tiền mà tôi liệt kê ở trên để chuẩn bị. Khi mang sang đây nhớ chia tiền và cất vào các ngân hàng cho an toàn. Hệ thống ngân hàng Hàn rất phát triển. Bạn có thể tìm thấy các cây rút tiền tự động ATM một cách dễ dàng. Ngoài ra, bạn có thể rút tiền ở các cây rút tiền trong cửa hàng tiện lợi 24/7(có mất phí rút tiền).

Trước khi nói về quần áo, tôi thấy Hàn Quốc đang nóng dần đều (vào mùa đông và hè) so với hồi tôi mới sang do ảnh hưởng của hiệu ứng nhà kính. Mùa đông, nhiệt độ có thể xuống tới -10 độ C nhưng do ở đâu cũng có hệ thống sưởi từ tàu xe, lớp học cho đến phòng trọ nên tôi không có cảm giác bị rét buốt. Hơn nữa, sinh viên như tôi thì chẳng mấy khi đi ngoài đường, vào trong nhà thì không cần phải mặc quá nhiều quần áo.

Áo phông cộc và dài tay, tôi mua tại Hàn: 10.000-15.000 won/chiếc.

Áo sơmi, mua tại Hàn: 10.000-15.000 won/chiếc.

Áo len loại mỏng mua tại Hàn và loại cao cổ tôi mua ở Việt Nam.

Áo khoác mỏng và cardigan mua tại Hàn.

Áo khoác dày siêu ấm tôi mua tại Hàn: 70.000 won/chiếc.

Quần bò, quần ngố giá tại Hàn: 18.000-30.000 won/chiếc.

...

Đây là giá quần áo mà tôi thấy phổ biến ở các ga tàu điện ngầm, gần bến xe Kangnam Seoul, các khu mua sắm, Deagon… nhưng còn tùy vào từng cửa hàng và các hãng khác nhau.

Quần áo, giày dép ở Hàn rất nhiều lại đẹp, bạn có thể mua online tại các web như www.wemakeprice.com, www.global.gmarket.co.kr/Home/Main, www.coupang.com... Các bạn có thể tải app về máy điện thoại và mua online rất tiện, bạn nhớ “rình” giảm giá để mua cho rẻ.

Hồi mới sang tôi thậm chí còn mang cả khăn tắm, khăn mặt, tất rồi khăn len, mũ len, quần áo lót, băng vệ sinh… nhưng về sau thì tôi đều mua chúng ở các cửa hàng, siêu thị. Vest – comple, áo dài cũng không quá cần thiết tuy nhiên nếu va li còn chỗ thì bạn vẫn nên mang đề phòng trường hợp cần.

Có một điều bạn cần biết là ở Hàn các hiệu thuốc chỉ bán cho bạn khi có đơn của bác sĩ. Một số bệnh nhẹ như ho, cảm cúm, sổ mũi… họ bán không cần đơn kê của bác sĩ. Bạn có thể tới trạm y tế của trường đại học để lấy thuốc cho các bệnh thông thường.

Laptop: Mua ở Việt Nam thì giá rẻ hơn nhưng mà mua ở Hàn lại có bảo hành và có bàn phím tiếng Hàn. Ngoài ra nhớ mang dây cáp cắm internet nếu muốn truy cập vào được ngay. Với tôi, tôi mang lap từ Việt Nam đi và mua thêm một cái bàn phím gắn ngoài (bàn phím 10.000 won).

Di động và sim: Cái này tùy vào mỗi người. Tôi mang iPhone từ Việt sang và dùng gói cước 16.000 won/tháng. Tôi có bạn sang Hàn mua điện thoại và sim trả góp trong hai năm, mỗi tháng từ 35.000-60.000 won tùy loại điện thoại, bạn cũng có thể dùng sim trả trước, mỗi lần nạp 10.000 won.

Ổ cắm điện bên này là loại hai chân tròn và có phần nối đất, phần lớn là có thể dùng đồ điện từ Việt Nam sang được nếu là loại chân tròn. Nên kinh nghiệm để an toàn là bạn ra ngoài hàng mua cái loại ổ chia của Lioa mang theo.

Nồi cơm điện: Bạn có thể mua loại nhỏ hoặc loại cũ tại Hàn.

Đèn học: Mua ở Hàn

Sử dụng điện: Phần lớn điện áp của tụ điện ở Hàn Quốc là 220V. Nếu thiết bị điện chỉ dùng được ở điện thế 110V thì cần có bộ chuyển điện thế từ 220V sang 110V. Điện thoại của Tổng Công ty Điện lực là 123 (www.kepco.co.kr).

Tôi mang theo ảnh gia đình, qua Hàn mua khung ảnh gắn vào; thiệp của bạn bè tặng, quà lưu niệm, thư từ, một vài cuốn sách.

Đồ dùng học tập: nếu ngành học của bạn cần dùng đến máy tính cầm tay thì nhớ mua máy ở Việt Nam vì vừa rẻ mà vẫn tốt còn sang Hàn loại máy này giá khá đắt.

Hồi tôi đi tôi mua cả bút chì, ngòi chì, tẩy, băng dính một mặt và hai mặt, dập ghim nhỏ, kim chỉ… nhưng sau này mới biết những thứ này ở Hàn cũng rẻ. Tôi còn mua vài bức tranh nhỏ để qua Hàn trang trí phòng, sang bên đây tôi mua thêm một số tấm tranh lắp ghép vừa dùng để thư giãn vừa có hình để trang trí khi hoàn thiện.

Hàn Quốc là thiên đường thời trang nên các loại vòng, đồ phụ kiện, mỹ phẩm, dầu gội, hấp tóc không cần mang từ Việt Nam sang. Giá hấp tóc ở tiệm làm tóc Hàn rất đắt, khoảng 60.000 won/lần nên tôi mua một cái túi ủ tóc cá nhân tự hấp ở nhà, giá 30.000 won/túi. Tôi mua cả máy rửa mặt ở Hàn dùng rất thích và giá cũng mềm, khoảng 25.00 won.

Khi đến thăm nhà người Hàn, đến thăm văn phòng của giáo viên hoặc có dịp giao lưu gặp gỡ người Hàn, theo cảm nhận của tôi về văn hóa của họ, họ thường chuẩn bị một số món quà nho nhỏ.

Lần đầu tiên sang Hàn, đến thăm văn phòng giáo sư, tôi có mang theo một hộp cà phê G7, một ông rùa đeo khoa bảng phát sáng mua tại Văn Miếu và lúc tặng quà tôi tranh thủ dẫn chuyện về Văn Miếu Quốc Tử Giám, kể về lịch sử Việt Nam.

Bạn tôi thì chuẩn bị một bức tranh về phố cổ Hà Nội để tặng thầy giáo. Thầy rất trân trọng món quà còn treo bức tranh trong phòng làm việc, gặp ai cũng kể chuyện về các sinh viên Việt Nam. Bức tranh vẽ phố cổ yên bình, con người Hà Nội thân thiện. Thầy luôn nhắc đi nhắc lại là người Việt Nam luôn có “giá”: “They always have their own price”.

Có lần tôi cùng mấy bạn rủ nhau biếu thầy bộ ấm chén Bát Tràng, thầy giáo rất thích và nói rằng đây là bộ ấm chén quý hiếm, có một không hai đối với thầy rồi pha trà cho chúng tôi cùng uống.

Bạn cũng có thể tặng thầy cô một số vật lưu niệm như là hộp đựng đồ dùng có chạm khắc, khăn quàng cổ, khăn trải bàn, post card… Một số đồ ăn có thể biếu mà người Hàn khá thích như ô mai (đừng mua loại ngọt quá), dừa khô, không nên mua mít sấy và hoa quả sấy vì người Hàn không thích ăn đồ quá cứng. Một số loại kẹo đặc sản vùng miền. Nếu tặng văn phòng có thể tặng bánh, kẹo, cà phê, trà túi lọc vì đó là những thứ họ vừa có thể ăn vừa có thể mang ra tiếp khách được.

Các bạn nên chụp ảnh thẻ 3x4 và 4x6 trên nền xanh và trắng, nên nhiều nền trắng và ảnh 4x6 hơn. Bên này giá chụp ảnh rất đắt, khoảng 25.000 won/lần.

Thời tiết Hàn Quốc

Mỗi mùa ở Hàn Quốc lại đem đến những cung bậc cảm xúc khác nhau và đã tạo cảm hứng cho một vị đạo diễn người Hàn làm nên seri phim bốn mùa nổi tiếng khắp châu Á.

Mùa xuân thường từ tháng 3 đến tháng 5, thời tiết có xu hướng lạnh vào buổi sáng và ban đêm nhưng ấm áp vào buổi chiều. Mùa xuân là mùa hoa anh đào liên kiều, mộc lan và tử đinh hương nở rực cả góc phố. Tôi cảm nhận được sự chênh lệch nhiệt độ rất lớn giữa ngày và đêm. Đối với các bạn sinh viên như tôi, thường ra ngoài từ sáng và về nhà tầm 11 giờ đêm (sau khi đi làm thêm) thì rất dễ bị cảm lạnh và ho nếu không mang theo áo khoác. Đặc biệt vào mùa xuân tại Hàn Quốc thường xảy ra hiện tượng bụi cát vàng từ Trung Quốc và phấn hoa bao phủ toàn bộ bầu khí quyển. Chính phủ luôn khuyến cáo người dân ra đường phải bịt khẩu trang và đeo kính đầy đủ. Hiện tượng bụi cát vàng và phấn hoa thường xảy ra vào tầm tháng 5, có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người như dị ứng da, viêm hô hấp, đau mắt… nếu bạn ở Hàn bạn sẽ thấy bụi vàng phủ kín khắp đường, kính ô tô, nền nhà thậm chí bạn còn có thể nhìn thấy bụi vàng bay lơ lửng trong không trung.

Mùa hè thường bắt đầu từ tháng 6 kéo dài đến tháng 8 với thời tiết nóng bức, nhiệt độ trung bình khoảng 25-35 độ C. Từ tháng 6 đến tháng 7 là mùa mưa. Thời gian từ tháng 8 đến tháng 9 thường có vài đợt bão với mưa lớn và gió mạnh. Mùa hè ở Hàn cũng là mùa du lịch, bạn có thể mặc soóc bò chạy tung tăng trên bãi biển Haeundahae ở Busan, nghe tiếng sóng biển rì rào.

Mùa thu từ tháng 9 đến tháng 11, nhiệt độ trung bình từ 10-25 độ C. Bầu trời trong xanh và khô ráo, thời tiết rất đẹp, thích hợp để đi picnic và tham gia các hoạt động ngoại khóa. Thời tiết bắt đầu trở lạnh vào khoảng tháng 11 hằng năm. Mùa thu ở Hàn Quốc tuyệt đẹp với những thảm lá vàng – đỏ tại Vườn quốc gia Seoraksan, Vườn quốc gia Odaesan, Vườn quốc gia Jirisan hay Đại lộ ngân hạnh Hyeonchungsa.

Mùa đông bắt đầu từ tháng 12 cho đến tháng 2, thời tiết lạnh giá với nhiệt độ trung bình từ -10 đến 10 độ C. Tuyết rơi nhiều, đường rất trơn và dễ bị ngã. Tôi có cảm giác như bị tống vào một cái tủ đá vậy. Tôi để chai nước ở cạnh cửa sổ và sáng hôm sau thì nó đóng đá. Vào mùa này nhất định cần phải có quần áo thật ấm, mũ, găng tay, túi sưởi và thiết bị sưởi ấm trong nhà. Cuối tháng 2 thời tiết dần trở lại ấm áp. Mùa đông da rất khô và bong tróc ra như da rắn vậy. Tôi có lúc còn bị chảy máu mũi và tay cứng đơ không cử động được. Vào mùa này, người dân Hàn Quốc thường đi trượt tuyết, những khu này thường là một tổ hợp giải trí nên thường hút một lượng lớn người đổ về, các khu trượt tuyết nổi tiếng có thể kể đến như Elysian Gangchon, High 1 SKII Resort, Daemyung Vivaldi Resort...

Hàn Quốc ít bị bão và động đất hơn so với Nhật Bản, tuy nhiên thời gian gần đây, động đất xuất hiện nhiều hơn. Năm 2017, tại Hàn Quốc xảy ra một trận động đất mạnh hơn 5 độ richter làm rung chuyển thành phố duyên hải Pohang ở phía đông nam Hàn Quốc.

Học cách tự chăm sóc bản thân

Khi bạn đi du học bạn sẽ không có mẹ ở bên, không có bố vỗ về, bạn bè cũng xa cách, chỉ có thể nhìn thấy nhau qua màn hình máy tính. Nếu bạn ốm mẹ bạn có sang nấu cháo gà được không? Em gái có pha nước cam cho bạn uống được không? Ốm rồi phải làm sao?... Tôi đã đặt ra trong đầu vô vàn câu hỏi như thế khi tôi sống một mình ở Hàn Quốc.

Vì thế tôi phải biết cách tự chăm sóc mình, sắp xếp chế độ ăn uống ngủ nghỉ ra sao, sốt thì dùng thuốc gì, cảm thì ăn gì là hay “đau bụng thì uống nhân sâm”. Những điều đó, bạn phải quan sát, lắng nghe người lớn, phải đọc sách và thực hành. Mình ốm thì tự lo đã thay vì gọi điện khóc với bố mẹ. Mình không ốm thì người khác ốm cũng đừng làm ngơ, tìm xem cách nào để giúp được họ, đó là bài học của tôi sau quãng thời gian ở Hàn. Sau một thời gian ở Hàn, ngoài học kiến thức trong sách vở, tôi đã học được rất nhiều điều để tự chăm sóc bản thân mình.

Quản lý Tài chính

Tài chính là vấn đề vô cùng đau đầu đối với tất cả du học sinh. Không nói đến các bạn có gia đình tài chính vững mạnh, tôi biết có rất nhiều bạn nhà không khá giả, bố mẹ cũng gom góp lo được một chút còn lại các bạn vẫn phải tự thu xếp chi tiêu, bươn chải mà sống.

Tôi sang Hàn mà không hề có kỹ năng tự quản lý tài chính vì vậy sau 3 tháng dù đã được học bổng ăn ở trong ký túc xá, mỗi tháng được trường cho 300 USD tiêu vặt, mẹ cho 500 USD mang đi, tôi đã tiêu hết sạch tiền và nợ thêm 500 USD nữa. Đúng là thảm họa! Hàn Quốc là thiên đường mua sắm, cái gì cũng đẹp, xinh và “đắt”.

Sau khi ghi nợ, tôi đã tự dằn vặt và rút ra bài học cho chính mình. Theo quan điểm của cá nhân tôi thì tiền bạc của tôi, tôi chia làm ba loại:

Tiền chi tiêu cho bản thân (1)

Chia nhỏ tổng số tiền mình có và để riêng thành ba khoản. Việc lập thẻ tín dụng, chi tiêu bằng thẻ tín dụng ở Hàn là vô cùng phổ biến. Sử dụng thẻ tín dụng có rất nhiều ưu điểm. Với việc sử dụng thẻ tín dụng tại Hàn, bạn gần như có thể thanh toán ở bất cứ điểm mua sắm nào từ trung tâm thương mại đến các quán ăn nhỏ. Ngoài ra, tính an toàn và bảo mật của thẻ tín dụng rất cao. Nếu bị mất thẻ tín dụng chưa chắc đã mất tiền nếu bạn báo khóa thẻ ngay sau khi phát hiện bị mất. Mất tiền đồng nghĩa với việc không đòi lại được. Khi mất thẻ tín dụng, bạn luôn có thể hủy thẻ. Nếu thông báo kịp thời về việc mất thẻ hoặc thẻ bị đánh cắp, bạn sẽ không phải chịu trách nhiệm đối với các khoản thanh toán trái phép. Hơn nữa, bạn có thể đăng ký quản lý chi tiêu qua phần mềm trên điện thoại di động. Hằng tháng ngân hàng sẽ gửi sao kê những gì đã thanh toán thông qua thẻ tín dụng cho bạn.

Đối với tiền số 2 và số 3 thì bạn nên để trong thẻ và cất đi.

Đối với khoản số 1 thì bạn nên rút tiền mặt và chi tiêu bằng tiền mặt. Vì nếu bạn để tiền trong thẻ, sẽ có ngày bạn cứ quẹt thẻ và không hề biết trong thẻ còn bao nhiêu, đã tiêu bao nhiêu. Dù sao cảm giác phải trả tiền từ ví cũng xót hơn rất nhiều. Công nghệ ở Hàn rất phát triển, các ngân hàng đều có phần mềm quản lý tài chính cá nhân trên điện thoại, các bạn có thể tải về dùng đồng thời với internet banking, bạn sẽ kiểm soát được số tiền mình tiêu.

Ghi chép lại cẩn thận những thứ đã tiêu. Sẽ cần tiêu vào thời gian nào? Lên kế hoạch chuẩn bị cho các khoản tiền cần tiêu. Mặc dù việc ghi chép là vô cùng nhàm chán. Đã có lúc tôi nghĩ: Cần gì phải ghi? Ghi rồi thì cũng vẫn phải tiêu và ghi rồi sẽ chẳng bao giờ đọc cả! Đúng là thế nhưng sau vài tháng tôi đã thấy việc này hữu ích hơn tưởng tượng, tôi không ngờ là mình đã hoang phí đến mức khó tin như vậy.

Đừng bao giờ mua bất cứ cái gì vì ham rẻ, rất nhiều lần tôi ham rẻ mà mua, mua về lại không sờ vào. Hoặc dùng được 1-2 hôm hỏng lại tự nhủ “Đúng là của rẻ là của ôi”.

Đọc 1-2 quyển sách về tài chính, ghi chép lại cái học được và đừng quên áp dụng. Tôi đọc cuốn Phi lý trí 14 của Dan Ariely thấy vô cùng cuốn hút, tác giả phân tích tâm lý người mua hàng và cách mà các công ty có thể moi tiền khách hàng một cách dễ dàng. Vô cùng ấn tượng!

14 NXB Lao động – Xã hội liên kết xuất bản cùng Alpha Books, 2014.

Cuối cùng, bạn nên cân nhắc những thứ gì nên mua ở Việt Nam cho rẻ và thứ gì nên mua ở Hàn.

Hoàn thiện cách sống

Hồi mới sang Hàn kinh nghiệm sống của tôi còn ít và không phải là yếu tố mà tôi quan tâm đến. Trong ký túc xá tôi ở có bốn người/phòng, không chỉ ở cùng với các bạn Việt Nam mà còn có cả các bạn đến từ Mexico, Hàn Quốc, Mông Cổ, Trung Quốc, Ethiopia… tôi bắt đầu nhận ra, kinh nghiệm sống, cách đối nhân xử thế quan trọng ra sao. Khi đi du học là phải tự lập, quần áo tự giặt, cơm nước tự nấu, bóng đèn cháy tự thay, ốm tự đi khám… Trước khi qua Hàn, tôi chưa một lần sống xa nhà, chưa bao giờ ở tập thể cũng không ở trọ, chưa bao giờ biết đến cái cảm giác phải tự mình lo mọi thứ nó ra làm sao nên khi sang đây đã không ít lần bị sốc.

Nhiều lúc tôi tự hỏi: Cách sống là gì? Có phải là sống sao để được mọi người yêu quý? Một thân một mình nơi xứ người tôi đã nhận ra nhiều bài học và thấy rằng mình nên sống yêu thương, chan hòa, không lợi dụng người khác, ai cần đến mình thì mình có mặt, giúp người chính là giúp mình. Người nước bạn cũng như người nước mình, đừng vì tự tôn dân tộc mà chia bè kéo phái với các bạn người nước ngoài. Tôi thấy mình còn cần phải học nhiều về cách đối nhân xử thế. Khi gặp khúc mắc và hiểu lầm, tôi thấy chỉ có cảm thông, lắng nghe và hiểu nhau mới là cách dễ nhất để giải quyết khúc mắc.

Khi sống giữa những bạn người nước ngoài, văn hóa khác nhau đôi khi mình không thể làm vừa lòng được tất cả mọi người. Tôi cứ nghĩ là đừng làm cái này, hãy làm cái kia để họ quý mình. Tôi đã bị stress một thời gian dài. Nhưng rồi tôi nhận ra là, họ cũng không quá để tâm đến mình như vậy đâu. Chính tôi đã tự xây lên một bức tường lớn rồi bắt mình phải trèo qua mà thôi.

Lên đường

Ngày tôi lên đường, mẹ thuê hẳn một chuyến xe 16 chỗ chỉ để đi tiễn con gái. Cả nhà chuẩn bị quần áo thật đẹp, trang trọng để đến sân bay chụp ảnh. Lục đục sửa soạn từ rất sớm, ăn cơm nước đàng hoàng (vì tôi bay đêm), thắp hương xin các cụ phù hộ cho tôi có một chuyến bay an toàn. Cả nhà náo loạn lên nào là ghi tên lên va li, mua khóa để khóa va li, hàng xóm sang nhà dặn dò đủ thứ trên đời mà từ đó đến giờ tôi vẫn chẳng nhớ họ dặn cái gì. Trong đầu tôi lúc ấy chỉ vang lên điệp khúc: “Ôi sắp được đi máy bay! Oh yeah! Mình sắp bay!”

Trước khi ra sân bay tôi vẫn note lại những thứ cần phải nhớ như:

Ra sân bay ở Việt Nam thường được bố mẹ, người thân đưa đi thì không sao chứ ở Hàn về Việt Nam tôi thường phải bắt xe buýt, tàu điện, taxi… nên việc giờ giấc chính xác là vô cùng quan trọng. Bạn tôi đã rất rất nhiều lần bị lỡ chuyến bay khiến cho mọi chuyện trở nên rất phức tạp và tốn kém. Mỗi lần ra sân bay, tôi đều đặt vé xe buýt online trước, kiểm tra thật kỹ giờ khởi hành và giờ đến nơi của xe buýt (thông thường giờ họ thông báo trên mạng và giờ thực tế di chuyển của xe buýt tại Hàn rất chính xác, tàu điện ngầm cũng vậy). Và tôi thường đến sớm hơn hẳn để chờ, vẫn còn hơn là sẽ bị trễ giờ bay.

Tôi nhớ mãi kỷ niệm lần đầu tiên về Việt Nam sau ba tháng học tại Hàn. Hồi đó, tôi cũng đến sân bay rất sớm, làm thủ tục đầy đủ và vào đến khu miễn thuế của sân bay Incheon. Tuy nhiên, vào trong đó xong thì tôi thấy “choáng” vì vừa sân bay vừa to vừa đẹp lại nhiều thứ 15 .

15 Các bạn có thể xem qua thông tin về sân bay Incheon tại web www.airport.kr/pa/en/a/index.jsp.

Hồi đó tôi được một số người quen nhờ mua hộ cái nọ cái kia nên cũng mải đi tìm đồ mua hộ, gặp hai vấn đề vô cùng nực cười mà nghĩ lại tôi thấy mình quá ngốc.

Tôi mua hộ chị họ hai hộp mỹ phẩm, giá của hai hộp rơi vào khoảng 100.000 won thì tôi chỉ có 90.000 trong tài khoản (vì tôi tiêu tiền bằng thẻ lại không đăng ký internet banking hay tin nhắn báo số dư nên chẳng bao giờ tôi biết mình có bao nhiêu tiền trong tài khoản) và 10.000 won tiền mặt trong cặp. Hồi đó khả năng tiếng Hàn của tôi còn hạn chế nên chưa thể đàm phán trả tiền vừa bằng thẻ vừa bằng tiền mặt và cũng không chắc ở Hàn người ta có đồng ý trả tiền như vậy không nên cuối cùng chỉ mua được một hộp. Thanh toán tiền xong vẫn cứ thắc mắc không hiểu vì sao mình có thể “hâm” đến như thế nữa.

Vì quá mải ngắm đồ mà tôi quên mất cả giờ lên máy bay. Trong khi sân bay Incheon có đến hơn cả trăm cửa khởi hành, phải đi qua vài tầng nhà và lên tàu điện ngầm nữa (tôi không biết điều đó) nên cứ ung dung đi shopping. Đến 5 rưỡi bạn tôi gọi điện hỏi đang ở đâu, máy bay sắp đóng cửa rồi. Lúc đó tôi mới tá hỏa, chạy thục mạng ra tàu điện ngầm mà chẳng thèm để ý đấy có đúng là tàu điện ngầm đưa mình ra cửa không nữa. Lên đến tàu điện ngầm, tôi may mắn gặp một nhân viên điều hành mặt đất của hãng Korean Airline. Tôi ú a ú ớ hỏi chị ấy làm thế nào để lên được cửa số 132 là cửa ra máy bay về Việt Nam. Chị nhiệt tình giúp đỡ tôi nhưng xem đồng hồ thì cũng sốc không kém. Chị vội vã gọi điện cho tổ trực, sau khi xác nhận là máy bay vẫn chưa cất cánh thì thở phào nhẹ nhõm rồi bảo tôi đưa hết giấy tờ cho chị và chỉ cần ôm va li chạy theo thôi. Tôi thục mạng chạy theo chị đến đúng cửa máy bay, chị giúi vào tay tôi cuốn hộ chiếu và tấm vé rồi cửa máy bay đóng sầm, máy bay cất cánh ngay sau đó khiến tôi còn chẳng kịp nói lời cảm ơn với chị. Cho đến giờ nghĩ lại, tôi vẫn lâng lâng y nguyên cảm xúc ấy còn bạn bè thì bảo tôi quá may mắn. Người Hàn sao mà đáng yêu, nhiệt tình và dễ thương đến vậy!

Sau nhiều lần đi đi về về tôi đã rút ra cách tiết kiệm thời gian khi mua đồ ở của hàng miễn thuế, đó là các bạn có thể mua trước ở trên mạng bằng cách vào trang của Shilla tại địa chỉ www.shilladfs.com/comm/kr/en/main hoặc của Lotte www.en.lottedfs.com/branchGuide/7/intro sau đó chỉ cần ra quầy khách hàng nhận đồ. Đối với các bạn mua hàng miễn thuế tại các store thì cũng có thể nhận lại tiền thuế (nhớ mang hóa đơn và phiếu hoàn thuế) ở các quầy hoàn thuế trong khu duty free của sân bay Incheon.