18. MỘT CUỘC NỘI CHIẾN
Sau khi thức giấc buổi sáng, thầy gượng đến đứng trước nơi cửa sổ nhìn xuống đường. Quang cảnh đường phố Sa-oách-thi vô cùng náo nhiệt. Mọi người tới lui tấp nập ra vẻ khẩn trương. Khổ ăn đã bắt họ phải bươn chải tảo tần. Đời sống vô cùng bận rộn, phiền phức. Họ tranh nhau từ lời ăn tiếng nói, từ khách hàng đến địa điểm, từ cách tráo đấu đến việc lường cân. Tất cả chứng tỏ không khổ nào bằng khổ ăn, không bệnh nào bằng bệnh đói. Triết lý hiện sinh là phương thức tồn sinh.
Ngay lúc ấy, có hai vị tỳ kheo đang đi khất thực. Nhị vị bước đi chậm rãi, khoan thai, ánh mắt ngó xuống trong tư thế thúc liễm, chánh niệm. Hai hình ảnh đạo, đời khác biệt. Đạo thì sống trong sự sống của mọi loài, vui trong niềm vui của tất cả và khổ trong nỗi khổ của mọi người. Đời thì sống trên sự chết của kẻ khác, vui trong cái khổ của mọi loài. Hình ảnh hai vị tỳ kheo cảnh giác thầy nhớ đến sứ mạng trưởng tử Như Lai.
Trong buổi điểm tâm Li Lan hỏi:
- Sư huynh có thật sự thương muội không?
- Muội còn điều gì thắc mắc phải không?
- Sư huynh, muội van cầu một vài điều, hy vọng sư huynh sẽ không từ khước. Bằng không muội sẽ đau khổ suốt đời.
- Nói đi muội, huynh hứa sẵn sàng chìu ý nếu sự việc không vượt quá khả năng của huynh.
- Thưa sư huynh, muội ước mong được sư huynh đoái thương che chở. Cha và anh Toàn Thắng không còn, chị Ái Ngã đã xuất giá theo chồng, hiện tại chỉ còn mẹ và muội. Thân phận nữ nhi không làm sao quán xuyến và điều hành một cơ sở quy mô, một sản nghiệp đồ sộ nếu không có sư huynh giám hộ. Muội là dây đằng nhỏ bé mà sư huynh là đại thọ bách tùng. Muội xin được núp mình trong bóng mát của sư huynh. Sư huynh có thể chấp nhận lời cầu khẩn của muội được chăng?
Ân tình, nghĩa cử, ánh mắt, lời nói của Li Lan là cả một nghệ thuật dung hợp tuyệt vời như bầu trời thu có ánh trăng vằng vặc, một lò sưởi ấm giữa đêm đông, một vườn hoa trăm hương ngàn sắc. Sự kiện lại được diễn ra trong một khung cảnh vô cùng quyến rũ: một căn phòng sang trọng, thơm ấm, một mâm điểm tâm nhiều thức ăn béo bổ, một thiếu nữ tuyệt đẹp sẵn sàng hiến dâng. Khung cảnh này là đồng lõa với tội lỗi. Thầy phải phấn đấu quyết liệt để tự giải phóng. Nhờ cảnh giác cao độ, chánh niệm kịp thời nên thầy bình tĩnh trả lời:
- Li Lan. Vấn đề này vô cùng trọng đại, huynh muốn có thời gian cân nhắc, trước khi trả lời dứt khoát.
- Chừng bao lâu?
- Tối đa ba ngày.
- Mong sư huynh đừng để muội phải tuyệt vọng.
Tối hôm ấy, thầy từ giã Li Lan trở về Kỳ viên Tịnh xá. Đi ngang hương thất đức Phật, thầy chấp tay lên đầu vọng bái vô cùng cung kính, vì lúc ấy đức Phật vẫn còn ở thị trấn Sa-kê-ta. Về đến hương thất, thầy thấy có ba vị tỳ kheo đang ngồi luận đạo. Nhìn kỹ, thì ra trong số có cả thầy Tế-độ. Quá vui mừng, quá xúc động, thầy quỳ mọp dưới chân thầy Tế độ thật lâu không nói một lời.
Thầy Tế độ an ủi:
- Thiện Duyên con, hãy chánh niệm, bình tĩnh và cảnh giác. Được tin con bị nạn, thầy lập tức xin phép đức Thế Tôn trở về đây. Trước tùy khả năng và hoàn cảnh chia sẻ, sau để xác nhận tư cách tỳ kheo trong sạch của con. Ý lực và đạo lực của con thật đáng tiêu biểu.
Dứt lời, thầy Tế độ trao y cà sa cho thầy, dặn dò:
- Nạn con chưa hết, hãy thận trọng.
Suốt đêm ấy, thầy không sao chợp mắt. Tâm trạng thầy vui buồn lẫn lộn. Vui vì được gặp thầy Tế độ, được đắp lại giáo phục, được sống lại với cộng đồng giáo hội. Đó cũng là điều tâm niệm lúc nào cũng canh cánh bên lòng trong những ngày lâm nạn. Buồn vì thương nhớ Li Lan, nhất là những câu nói thủy chung, tình nghĩa mà lần đầu tiên thầy được nghe trong cuộc đời bất hạnh và hôm nay, ân tình ấy được cụ thể hóa thêm lên bằng sự hy sinh cứu mạng, bằng lời thiết yếu van cầu, bằng hứa hẹn trao thân gửi phận: “Muội ước mong được sư huynh đoái thương, che chở. Muội là dây đằng nhỏ bé, sư huynh là đại thọ bách tùng. Muội xin được núp mình trong bóng mát của sư huynh”. Những hình ảnh này, những kỉ niệm này, những ân tình này quả thật là một màn lưới vô hình có nhiều ma lực. Thầy khó bề vùng vẫy thoát thân mặc dù thầy cũng thuộc loại cá kình nhiều nội lực.
Trong trận tuyến nội tâm này, có lúc thầy cũng bị chiến thuật tốc chiến tốc thắng của ác ma đẩy lui, sắp bị loại, nhưng với tinh thần quyết tử thầy áp dụng chiến thuật trường kỳ kháng chiến đánh trả một cách bình tĩnh, anh dũng. Nhờ đó, thầy đã tái lập được thế quân bình và đang tiến công nắm thế chủ động.
Trong các chiến thuật ác ma uy hiếp, đạo quân xung kích giới định lực của thầy Thiện Duyên là chiến thuật Tình cảm, một chiến thuật tuy không ồ ạt nhưng vô cùng nguy hiểm. Phàm nhơn nào lại chẳng tham tiền, thích sắc. Tiền tài, sắc đẹp là những bẫy mồi đắc ý nhất của ác ma. Ở gần hay ở xa, chốn phồn hoa hay nơi ẩn dật, nếu không quyết tử nhẫn nại thì cũng sẽ bị cái hấp dẫn của bẫy mồi làm cho tham đắm. Khi đã tham đắm thì tất bị ác ma sai sử.
Để loại trừ đạo quân ý lực tương đối thiện chiến của thầy Thiện Duyên, ác ma phải áp dụng chiến thuật “Lưỡng Đầu Tiến Kích” tức “sắc đẹp” và “tiền tài” mà Li Lan là tiêu biểu.
Chiến trường kéo dài ba ngày bất phân thắng bại. Khi thì ma lực thắng thế, lúc thì ý lực chủ động. Thời hạn quyết thắng bằng vũ khí đã hết. Theo lời giao kết thì hai bên phải gặp nhau hòa nghị. Lẽ dĩ nhiên, tại nghị trường ai cũng muốn nắm lấy ưu thế. Thầy Thiện Duyên chưa tìm được một nghệ thuật nào giúp thầy an tâm. Thầy đành chọn giải pháp “ngộ biến sẽ tùng quyền”.
Trong buổi ngọ trai thứ ba, với nét đẹp trang đài, duyên dáng, với giọng nói ngọt ngào, truyền cảm với hy vọng của lòng xuân rào rạt, Li Lan mở lời:
- Sư huynh có thể cho muội biết ý định dứt khoát được chưa?
- Thú thật với muội là huynh vẫn còn mơ hồ chưa dứt khoát.
- Biết mà, muội biết thế nào sư huynh cũng sẽ trả lời như vậy. Đã biết phải nghe những lời cay đắng, phũ phàng ấy nhưng không hiểu sao cứ vẫn muốn nghe. Quả sư huynh là thiên thần còn muội là loài trùn dế.
Vừa nói, nàng vừa nức nở nghẹn ngào.
- Muội ơi, tim huynh muốn nát ra từng mảnh vụn vì yêu thương và cảm động. Lá cà sa chứng cho lời nói và tấm lòng huynh. Tuy nhiên, muội hãy bình tĩnh nghe huynh phân tỏ những sự kiện liên quan tình lý một cách khách quan, cảnh giác. Như muội biết, gia đình muội là đại trưởng giả, đại phú quý, thuộc giai cấp Bà La Môn được sanh ra từ miệng của đức trời Phạm Thiên. Trong khi huynh khốn khổ, bất hạnh, giai cấp Thủ Đà La, từng là một tên thảo khấu tử tội, dân thành phố đều biết rõ tên họ, mặt mày. Đời sống hai người cách biệt như hai thái cực. Do đó, hôn lễ làm sao cử hành. Đời sống lứa đôi làm sao hạnh phúc. Ấy là chưa nói đến quần chúng sẽ khinh thường, phỉ nhổ và cũng rất có thể họ kết tội gia đình muội phá hoại truyền thống giai cấp đã có từ ngàn xưa của dân tộc. Tình cảm cá nhân và quan hệ gia đình có thể khắc phục nhưng dư luận quần chúng và tưởng hệ thì không thể đối phó. Lí tưởng thì đẹp nhưng thực tế thì trái ngược. Chúng ta sống với cả hai trong khi dư luận quần chúng chỉ biết có thực tế.
- Thưa sư huynh, những vấn đề liên quan tình, lý sư huynh nêu lên, muội đã cân nhắc và nhận thấy tất cả chỉ là sự kiện khách quan. Dư luận có quyền hoan hô, đả đảo, vạch lá tìm sâu, vạch lông tìm vết nhưng chắc chắn họ sẽ không giúp ta giải quyết được gì. Nghèo thì bị khinh, giàu thì bị ghét, có quyền hành thì bị lợi dụng, thế cô thì bị đạp chà. Muội nhất quyết không khuất phục nghịch cảnh và dư luận. Muội sanh ra và chết đi một mình. Giữa cái khởi thủy và cái chung cuộc ấy, muội muốn được sống tự do, dù chỉ một ngày thôi. Muội quan niệm sự an vui, hạnh phúc của bản thân không phải ân huệ mặc khải mà phải tự mình phấn đấu. Do đó, muội không sợ dư luận.
Lập luận vững chắc có tình, có lý của Li Lan khiến Thiện Duyên đuối lý và cảm thấy yêu quý nàng hơn. Thấy Thiện Duyên không có phản ứng, nàng viện dẫn và khẳng định:
- Thưa sư huynh, muội vốn biết rõ thân thế, đời sống và quá khứ của sư huynh nhưng muội không phải là khách bàng quan nên không có quyền bình phẩm mà. Đối với muội, sư huynh là linh hồn, là lẽ sống. Trong cuộc sống xã hội, muội có trách nhiệm tương thân, nhưng trong đời sống tinh thần, muội hoàn toàn độc lập. Muội có quyền yêu sư huynh và suốt đời chỉ yêu một mình sư huynh. Thể xác và linh hồn muội là của riêng sư huynh. Sư huynh trọn quyền quyết định.
Lời khẳng định sau cùng của Li Lan có ma lực vạn năng đánh bại đạo lực của Thiện Duyên và đang tiến chiếm mục tiêu tối hậu