ANH CHÀNG CHĂN LỢN La princesse et le porcher

Ngày xưa, có một hoàng tử rất nghèo chỉ có một giang sơn nhỏ hẹp. Tuy nhiên giang sơn ấy nhỏ thì nhỏ thật, nhưng cũng đủ để cho chàng kén được một người vợ vì lúc này chính là lúc chàng đang muốn tìm người làm bạn trăm năm.

.

Chàng rất sẵn lòng hỏi công chúa con Hoàng đế: "Nàng có bằng lòng kết duyên với ta không?". Chàng rất có thể làm thế vì, danh tiếng của chàng vang lừng khắp vùng và có thể có đến hàng trăm công chúa nghe chàng hỏi như thế sẽ trả lời: "Vâng".

Nhưng đây lại là con gái Hoàng đế! Các bạn hãy nghe đầu đuôi câu chuyện:

Trên mộ vua cha mọc một cây hồng. Trời! Cây hồng mới đẹp làm sao! Cứ năm năm nó mới ra hoa một lần, lại chỉ mọc có một lá, nhưng đó là một đoá hồng thơm dịu đến nỗi chỉ ngửi hoa thôi cũng đủ quên hết ưu phiền. Hoàng tử lại còn có một con họa mi hót hay tuyệt vời. Từ cái cổ họng nhỏ xíu của nó phát ra những khúc điệu thánh thốt. Con gái Hoàng đế nghe họ đồn vậy muốn có cả hoa hồng và họa mi. Hoàng tử bèn đặt cả hai thứ vào hai tráp bạc gửi biếu nàng.

Hoàng đế cho đem những thứ ấy đến cho ngài xem trong đại điện, nơi công chúa đang trò chuyện tiếp khách với các cung nữ. Vừa nhìn thấy những tráp bạc, nàng vỗ tay hoan hỉ reo lên:

- Ước gì được một con mèo con thì thú quá! Nhưng người ta lại lôi cây hồng ra trước.

Các cung nữ rú lên:

- Ồ! Đẹp quá!

Hoàng đế nói:

Đẹp, chưa đủ, phải nói là tuyệt mỹ mới xứng.

Nhưng công chúa chạy ra ngửi hoa và phụng phịu nói:

- Ô! Tâu phụ vương, hoa thật chứ không phải hoa giả!

Bọn nịnh thần phụ họa:

- Ôi chao! Hoa hồng thật!

Hoàng đế phán:

- Hãy xem cái tráp kia đựng gì đã, rồi hãy bực mình cũng chưa vội.

Người ta mở tráp cho con họa mi ra. Nó cất tiếng ca thánh thót, hay không còn chê vào đâu được.

Bọn cung nữ nói bằng thứ tiếng Pháp rất dở nhưng họ thường dùng:

- Charmant! Merveilleux(1)

Một lão nịnh thần phán:

- Con chim này làm hạ thần nhớ lại đến cái hộp có máy hát của cô hoàng hậu. Giống như hệt, từ giọng cho đến điệu.

- Đúng lắm! Đúng lắm! Hoàng đế nói rồi oà lên khóc như một đứa trẻ con.

Công chúa nói:

- Không thể tin đây lại là một con họa mi thật.

Những người đem chim đến vội tâu:

- Thưa đúng là chim thật đây ạ!

- Thế thì cho nó bay đi thôi.

Và nàng kiên quyết không cho hoàng tử vào cung.

Nhưng chàng không hề nản lòng. Chàng lấy phẩm nâu và phẩm đen bôi lên mặt, kéo mũ xếp xuống tận mắt, giả vờ đi khập khiễng, bước vào trình diện và nói:

- Thánh Thượng vạn tuế! Cúi xin Thánh Thượng cho kẻ bề tôi vào hầu hạ trong hoàng cung.

- Có nhiều người xin việc quá rồi. Nhưng ta cần một người chăn lợn, nhà người có làm được việc ấy không?

Hoàng tử nhận chăn lợn. Người ta cho chàng một căn buồng tồi tàn gần chuồng lợn. Chàng cặm cụi suốt ngày và ngay tối đầu tiên chàng đã làm xong một cái nồi xinh xắn có gắn đầy nhạc. Mỗi khi đặt nổi lên bếp, nhạc rung lên một điệu nhạc cổ xưa của nước Đức.

Ach, du lieber Augustin

Alles ist hin, hin, hin. (2)

Nhưng kỳ diệu nhất là mỗi khi thò ngón tay vào đám hơi bốc ở nồi ra thì lập tức ngửi ngay thấy mùi tất cả các món ăn đang xào nấu trên tất cả các bếp trong kinh thành.

Nhất định là cái nồi ấy khác xa một bông hồng?

Công chúa nghe tất cả các cung nữ đi chơi qua nghe thấy tiếng nhạc, dừng lại nghe và mê tít, vì nàng cùng biết chơi bản nhạc ấy.

Ach l du lieber Angustin (2)

Alles ist hin, hin, hin.

Nhưng phải nói thật: nàng chỉ biết chơi có mỗi một câu ấy, và chỉ biết đánh đàn kiểu mổ cò thôi. Công chúa thốt lên:

- Chính là cái điệu khúc ta đã thuộc. Tên chăn lợn chẳng phải là người ngu đần đâu. Hãy vào hỏi hắn ta xem cái đàn của hắn ta đáng giá bao nhiêu tiền.

Một cung nữ chui vào chuồng lợn, trước khi vào chuồng không quên đi guốc, rồi hỏi:

- Cái nồi của anh lấy bao nhiêu tiền?

- Tôi lấy mười cái hôn của công chúa.

Cung nữ kêu lên:

- Trời ơi là trời!

- Không lấy kém đâu.

Công chúa hỏi:

- Hắn ta bảo sao?

Cung nữ đáp:

- Con chẳng dám nhắc lại đâu. Khiếp lắm!

. Nói thầm cho ta hay vậy.

Người cung nữ tuân lệnh.

- Quân thô tục!

Công chúa kêu lên và bỏ đi. Nàng chưa đi được mười bước, nhạc lại bắt đầu thánh thót ngân vang:

Ach! du lieber Angustin

Alles ist hin, hin, hin!

- Chạy lại hỏi hắn ta có bằng lòng nhận mười cái hôn của các cung nữ không?

Chàng chăn lợn trả lời:

- Không xin cảm ơn! Mười cái hôn của công chúa kia, không thì xin cứ để nồi đây cho tôi.

Công chúa nói:

- Bướng bỉnh thật! Thôi đành, các người đứng vây lấy ta, đừng để ai trông thấy.

Các cung nữ quây tròn lại và căng váy ra. Chàng chăn lợn được mười cái hôn, còn công chúa được cái nồi.

Mọi người đều vui sướng. Người ta đem cái nồi ra chơi suốt buổi tối. Không một bếp nào trong kinh thành giữ bí mật được nữa. Từ quan thị vệ cho đến các thợ giầy, ai ăn gì họ đều biết cả. Các cung nữ thích quá, vừa vỗ tay vừa nhẩy cẫng lên.

- Chúng mình biết hết: Ai sẽ là người ăn súp với hạnh nhân hay trứng tráng, ai là người sẽ ăn thịt quay và món bột nâu với sữa. Tuyệt thật!

- Đúng thế. Quan giám thị trắng cũng cũng phụ họa.

Công chúa dặn thêm:

- Cốt nhất là không được bép xép gì vì ta là con gái Hoàng đế, nghe chưa?

Tất cả các cung nữ đồng thanh:

- Trời sẽ giữ mồm giữ miệng cho chúng con!

Chàng chăn lợn, tức hoàng tử mà mọi người tưởng là anh chăn lợn chính cống, không để một ngày giờ trôi qua mà không sáng chế ra một thứ gì mới.

Chàng gọt được một cái Crécelle (3) rất xinh, khi quay, cái Crécelle ấy phát ra nào điệu valse, nào điệu phi ngựa, điệu polkas, tóm lại, đủ các điệu nhảy trên đời.

Công chúa đi qua, phải thốt ra:

- Hay quá đi mất! Ta chưa từng được nghe thứ nhạc mê ly đến thế bao giờ. Vào hỏi hắn ta xem xét cái vật ấy giá bao nhiêu; nhưng lần này thế nào thì thế, ta cũng không hôn hắn ta đâu đấy.

Người cung nữ vào hỏi rồi trở ra trả lời:

- Lần này anh ta đòi một trăm cái hôn.

Công chúa nói:

- Điên! Và nàng bỏ đi.

Nhưng đi chưa được mười bước, công chúa đã dừng lại và phán:

- Phải khuyến khích nghệ thuật. Ta là con gái Hoàng đế. Vào bảo hắn là ta sẽ ban cho hắn mười cái hôn như hôm qua, còn bao nhiêu thì cung nữ của ta sẽ hôn cho đủ số.

Cung nữ giãy nẩy:

- Hôn cái anh chàng thô lỗ ấy à?

Công chúa nói:

- Thì đã làm sao? Đến ta đây cũng còn hôn được huống chi các người là bề tôi do ta nuôi cho ăn và trả tiền!

Người cung nữ lại quay vào chuồng lợn. Chàng chăn lợn khăng khăng:

- Một trăm cái hôn của công chúa, không thì ai giữ lấy của của người ấy.

Công chúa truyền:

- Đứng quây lấy ta.

Các cung nữ đứng thành vòng tròn và chàng chăn lợn bắt đầu hôn.

Hoàng đế đang đứng trên bao lơn trông ra, tự hỏi:

- Có chuyện gì gần chuồng lợn thế kia?

Ngài dụi mắt và đeo kính vào.

- A! Bọn cung nữ đùa nghịch gì thế mới được!

Hoàng đế đi giầy băng túp vào, xuống thang gác rõ nhanh.

Xuống đến sân, ngài rón rén lại gần. Thật ra làm thế cũng bằng thừa vì các cung nữ còn đang mải đếm từng cái hôn để gã chăn lợn khòi hôn quá số được hưởng.

Họ không biết có Hoàng đế đi tới. Ngài kiễng chân nhìn vào và kêu lên:

- Thế này là thế nào?

Rồi ngài rút giầy băng túp quật bọn cung nữ túi bụi.

Chàng chăn lợn đang hôn đến cái thứ tám mươi sáu thì Hoàng đế cáu tiết hét:

- Cút ngay!

Thế là chàng chăn lợn và công chúa bị đuổi khỏi vương quốc.

Trời mưa như trút nước. Công chúa oà lên khóc.

Nàng than vãn:

- Khổ thân cho tôi! Sao tôi chẳng lấy chồng hoàng tử đáng yêu có hơn không?

Chàng chăn lợn chạy nấp sau một gốc cây, lau sạch phẩm nâu và phẩm đen trên mặt, cởi bộ quần áo xấu xí ra, trở lại chỗ công chúa trong bộ quần áo hoàng tử của mình và nói:

- Ta đến đây cốt để nói cho công chúa biết là ta rất khinh công chúa. Công chúa không muốn yêu một hoàng tử thật thà phúc hậu, công chúa không hiểu giá trị của bông hồng lẫn chim họa mi, nhưng vì một vật nhỏ mọn mà công chúa hôn một tên chăn lợn! Cho đáng kiếp!

Chàng lập tức quay về nước mình, vào nhà và khoá chặt cửa lại.

Công chúa đến trước cửa nhà chàng, hát mãi:

Ach! du liber Angustin

Alles is thin, hin, hin.

Nhưng chẳng có hiệu quả.

Hoàng tử không mở cửa.

Chú thích:

(1) Charmant! Merveilleux: Dễ thương quá! Tuyệt quá (N.D).

(2) Dịch ra tiếng Việt: Ô này! Angustin thân mến ơi! Mọi việc đều như ý, như ý, như ý! (N.D),

(3) Crécelle: một thứ nhạc cụ bằng gỗ hình trống, có các thanh gỗ to nhỏ, khi quay có một cái cán đập vào các thanh gỗ, phát ra tiếng (N.D).