Truyện thứ tư Quatrième histoire : prince et princesse- HOÀNG TỬ VÀ CÔNG CHÚA

Gerda đành phải ngồi nghỉ. Gần nơi em ngồi có một con quạ lớn. Quạ đậu ở đấy từ lâu, nhìn em, lắc đầu rồi cất tiếng kêu: "Quạ! Quạ! Quạ! Quạ!”. Quạ không thể nói rõ hơn được nữa, nhưng có vẻ lưu ý đến cô bé và hỏi em đi đâu một mình như vậy. Gerda nghe rất rõ hai tiếng "một mình": em thuật lại cuộc đời và mỗi lo lắng của em cho quạ nghe và hỏi quạ có trông thấy Kay ở đây không.

Quạ lắc đầu, suy nghĩ một lát, rồi đáp:

- Có thể, có thể!

- Thật ư? Em reo lên và ôm ghì lấy quạ mà hôn, suýt nữa làm quạ chết ngạt.

- Làm gì mà rối lên thế? Quạ bảo. Tôi nghĩ rằng cậu bé mà tôi đã nhìn thấy có lẽ đúng là Kay. Nhưng giờ thì chắc là Kay thích công chúa hơn và đã quên cô rồi!

- Kay ở nhà một nàng công chúa ư? Gerda hỏi.

- Phải, cô hãy nghe đây, quạ đáp; nhưng nói cái tiếng của cô khó quá đi mất. Giá cô biết nói tiếng nói của chim thì hay biết mấy!

- Không, tôi chưa học tiếng chim bao giờ cả. Bà tôi biết lắm cơ! Tiếc quá! Nếu tôi chịu khó học bà tôi thì hay biết mấy!

- Không sao! Quạ nói. Tôi. sẽ cố gắng nói thế nào cho cô hiểu được.

Và quạ kể lại tất cả những điều mà quạ biết:

- Trong giang sơn chúng ta đang đứng ở đây có một nàng công chúa rất mực thông thái, thông thái đến nỗi đã đọc qua hết các báo xuất bản trên thế giới, nhưng được cái đọc xong lại quên tất! Giờ nàng đã lên ngôi báu và thiên hạ đồn rằng nàng thường hay hát bài: "Ta muốn lấy chồng", với một giọng nghe ra như oán như sầu. Thật là bài hát đầy ý nghĩa! Nàng muốn lấy chồng; nhưng lại muốn kén một người nói năng họat bát, chứ không phải một người chỉ có cái bề ngoài chững chạc. Cái vỏ ngoài nàng cho là không quan trọng gì mà còn làm cho nàng khó chịu là đằng khác. Bỗng nhiên, có một ngày, nàng bắt các mệnh phụ trong triều học đánh trống và họ cũng lấy làm khoái được học cái môn ấy. Họ đồng thanh nói:

- Hay cha chả là hay! Chính chúng tôi cũng đã nghĩ đến chuyện ấy.

Quạ kể tiếp:

- Cô có thể tin những lời tôi kể, Chả là tôi có một cô bạn gái đã được người ta mang về nuôi, được bay nhảy tự do trong cung và đã kể lại tất cả cho tôi nghe.

Dĩ nhiên cô bạn gái ấy là một ả quạ cái, vì quạ đực thì chỉ có đánh bạn với quạ cái chứ sao!

Một ngày kia, trên các tờ báo xuất hiện chân dung của công chúa có đóng khung hình quả tim và có in tên công chúa, có gạch dưới hẳn hoi. Báo lại có đăng rõ ràng tất cả các chàng trai mặt mũi sáng sủa đều có thể vào lâu đài nói chuyện với công chúa.

Chàng nào mà nói năng tự nhiên như ở nhà mình và họat bát nhất sẽ được lấy công chúa.

Ái chà chà! Thật là náo nhiệt! Các chàng trai lao vào, chen chúc nhau, nhưng suốt hai ngày chẳng một ai thành công cả. Ở ngoài phố thì anh nào cũng nói năng liến thoắng; nhưng một khi đã qua cửa lâu đài, trông thấy lính gác bận áo giáp bạc, thấy quân hầu đeo tua rua vàng đứng trên cầu thang, khi bước vào các căn phòng sáng trưng, các anh chàng đâm hoảng và khi đến trước ngai vàng, nơi công chúa ngồi, thì chẳng nói gì hơn là lắp lại tiếng cuối cùng trong lờí phán bảo của công chúa. Cách đối đáp ấy làm cho nàng chẳng thích thú chút nào. Có thể nói là các chàng đến cầu hôn ấy đều đã hút quá nhiều thuốc lào, nên ngây ngất như người say thuốc. Chỉ đến khi ra tới ngoài phố họ mới trở lại ba hoa như trước. Họ đông đến nỗi phải xếp thành một hàng dài từ cửa ô đến tận lâu đài.

Tôi đậu ở đây để xem họ. Họ chờ lâu đến nỗi phải chịu nhịn đói, nhịn khát; thế mà ở lâu đài người ta chẳng cho họ đến một cốc nước lã. Có anh mang theo bơ và bánh mì, nhưng chẳng chia xẻ cho ai cả. Những anh ấy nghĩ rằng: "Cứ để cho họ đói lả đi. Trông họ sẽ thảm hại và công chúa sẽ gạt bỏ họ".

Nhưng còn Kay? Gerda nói. Kay có mặt ở đó không?

- Khoan tí đã? Giờ đến lượt Kay rồi đây. Sang ngày thứ ba, bỗng người ta thấy một cậu bé chẳng có ngựa xe gì cả, vui vẻ đi bộ tới lâu đài. Mặt cậu ta lóng lánh như mắt cô vậy. Tóc cậu dài và rất đẹp, nhưng quần áo thì xấu xí.

- Kay đấy! Gerda vui vẻ vỗ tay reo lên. Đúng là Kay rồi!

- Trên lưng cậu ta đeo một túi vải to.

- Không phải túi vải đâu, đấy là cái xe trượt cậu ấy mang theo khi ra đi.

- Cũng có thể, quạ đáp, vì tôi không nhìn cậu ta kỹ càng lắm, nhưng có bạn kể rằng khi vào lâu đài trông thấy lính gác mặc áo giáp bạc và lên thang gác gặp quân hầu đeo tua rua vàng cậu ta không hề ngạc nhiên. Cậu ta chào họ và bảo: "Đứng ở cầu thang như các anh thì chán chết. Tôi thì tôi thích vào trong nhà hơn". Các phòng đều sáng choang; một đoàn các quan lớn, quan bé đi chân không, tay bưng những cái khay bằng vàng. Giầy của Kay khua lộp cộp, nhưng cậu chẳng rối trí chút nào.

- Đúng là Kay rồi, Gerda nói. Tôi biết cậu ta có đôi giầy mới. Đã có lần cậu ta khua lộp cộp đôi giầy ấy trong nhà bà nội.

- Đúng, đúng, đôi giầy khua lên lộp cộp! Quạ nói. Anh chàng đi thẳng đến chỗ công chúa. Nàng ngự trên một viên ngọc to bằng chiếc guồng quay sợi. Các mệnh phụ trong triều cùng đám thị tỳ lớn bé, các quan lớn cùng đám thị vệ và lính hầu đủ các cỡ đứng im lặng xung quanh công chúa. Có cái lạ là càng đứng gần cửa ra vào, xa công chúa, họ lại càng vênh váo. Một tên thị vệ hạng bét, đi giầy băng túp, vác mặt lên với một vẻ kiêu căng, rất khó coi.

- Trông đáng ghét quá nhỉ! Gerda nói. Nhưng còn Kay thì sao? Bạn tôi có làm vừa lòng công chúa không?

- Nếu tôi mà không là quạ thì dù đã đính hôn với kẻ khác, tôi cùng chiếm được công chúa. Chắc chắn là Kay cũng nói nâng họat bát chẳng kém gì tôi, tuy rằng tôi nói tiếng nhà quạ. Cậu ta rất bình tĩnh và rất đáng yêu. Cậu ta không đến để cầu hôn mà chỉ đến để xem công chúa thông thái đến mức nào. Cậu ta nhận thấy công chúa thông thái thật và nàng cũng nhận thấy cậu ta thông mình có thừa.

- Đúng là Kay quá đi rồi! Cậu ta học giỏi đến nỗi đã biết làm tính nhẩm và làm những bài toán đố có ba phép tính. Quạ hãy vui lòng dẫn tôi đến lâu đài.

- Chẳng dễ đâu! Quạ đáp. Làm thế nào mà vào đấy được cơ chứ? Tôi sẽ nói chuyện với cô bạn tôi xem. Chắc chắn là cô ta sẽ hiến cho chúng ta một mưu kế gì đây. Tôi cũng phải nói để cô biết rằng: một em bé như cô chẳng khi nào được phép vào lâu đài đâu.

- Thật thế ư? Kay mà biết tôi ở đây thì chắc là cậu ta sẽ ra đón tôi ngay.

- Đợi tôi ở cái cột số này nhé! Quạ nói, lắc đầu, rồi bay đi.

Mãi đến chiều tối quạ mới trở về và nói:

- Quạ! Quạ! Tôi mang đến cho cô lời chào của cô bạn tôi và đây là một chiếc bánh nhỏ bạn tôi đã lấy trong bếp để biếu cô. Chắc cô đói lắm rồi! Cô không có giầy dép gì cả nên không thể đến lâu đài được đâu. Lính gác và quân hầu sẽ không cho cô vào đâu. Nhưng chớ có khóc! Rồi cô cũng sẽ vào được thôi. Cô bạn tốt của tôi có biết một thang gác con, bí mật dẫn vào phòng ngủ và có lẽ lại có thể mượn được chìa khoá buồng nữa.

Họ đi vào vườn, theo con đường lớn, lá rụng lả tả, và khi trong lâu đài đèn tất hết, quạ dẫn Gerda đến một chiếc cửa sau bỏ ngỏ. Gerda lo sợ và nóng ruột, tim đập thình thịch. Em cảm thấy như sắp làm một điều gì xấu, nhưng thật ra em chỉ muốn tìm gặp Kay. Phải, đúng là cậu ta rồi! Em nhớ lại đôi mắt thông minh và bộ tóc dài của Kay! Em cảm thấy Kay mỉm cười như là hai đứa đang ngồi chơi với nhau ở nhà, bên gốc cây hoa hồng. Chắc Kay sẽ sung sướng được gặp lại em, được biết rằng em đã phải đi không biết bao nhiêu là đường đất để tìm gặp Kay, được biết rằng ở nhà mọi người buồn bã như thế nào khi không thấy Kay trở về.

Lòng em tràn đầy lo sợ lẫn vui sướng.

Họ đã tới thang gác. Nơi đó có một ngọn đèn đặt trên một cái tủ đựng bát đĩa. Cô ả quạ đang đậu dưới đất. Quạ quay đầu nhìn quanh quất trong lúc Gerda lễ phép cúi đầu chào theo kiểu cách mà bà em đã dạy em.

- Anh chồng chưa cưới của tôi đã nói tốt về cô với tôi rất nhiều, quạ cái nói. Cuộc đời của cô thật là cảm động. Cô hãy cầm lấy đèn, tôi sẽ đi trước. Chúng ta theo con đường thẳng này mà đi và như thế chúng ta sẽ chẳng gặp ai cả.

- Hình như có ai đến đằng sau kìa, Gerda nói.

Và quả thật có tiếng rít gần bên em.

Gerda thoáng thấy một đoàn ông lớn, bà lớn cưỡi những con ngựa chân thon, bờm phất phơ, đi săn thú.

Đó chỉ là các thần mộng thôi, quạ nói.

Gerda và quạ tiến vào trong phòng thứ nhất, căng toàn lụa đỏ và đính hoa giả trên tường. Có tiếng thần mộng vừa bay qua vừa rít lên, nhưng chúng bay nhanh đến nỗi Gerda không nhìn thấy. Rồi họ vào các buồng, buồng nào cũng lộng lẫy cả. Họ vào buồng ngủ. Trần nhà như một cây cọ lớn, lá bằng thủy tinh. Giữa buồng có hai cái giường trông hệt như hai bông hoa huệ, mỗi cái đặt trên một cái bệ bằng vàng. Trên chiếc giường căng rèm trắng công chúa đang ngủ. Rất có thể là Kay đang ngủ trên chiếc giường căng rèm đỏ bên cạnh. Gerda vạch rèm, và trông thấy một người nằm nghiêng, quay lưng ra ngoài, da ở gáy màu hung hung. A! Đúng Kay rồi! Cô kêu lên và đặt đèn cạnh giường. Có tiếng rít của các thần mộng cưỡi ngựa phi quanh phòng. Người nằm ngủ chợt tỉnh, ngẩng đầu lên… Không phải là Kay!

Hoàng tử chỉ giống Kay ở cái gáy mà thôi. Trông chàng trẻ và đáng yêu. Từ bên giường có rèm trắng công chúa ngó sang và hỏi chuyện gì đã xảy ra. Gerda oà lên khóc, thuật lại tất cả chuyện đời mình và không quên kể đến chuyện giúp đỡ của đôi quạ.

Cô bé đáng thương thay! Hoàng tử và công chúa đồng thanh nói và phán bảo đôi quạ rằng họ không giận gì quạ đâu, nhưng bận sau không được làm như vậy. Họ lại hứa sẽ thưởng cho cả hai con quạ.

Công chúa hỏi:

- Các ngươi muốn được tự do, hay là nhận chức quạ của hoàng gia và được hưởng các thức ăn thừa trong bếp?

Đôi quạ nghiêng mình đáp lễ và xin nhận chức quạ trong triều. Chúng nghĩ đến tương lai và tâu rằng về già, đời sống được bảo đảm là quý nhất.

Hoàng tử ngồi dậy, nhường giường cho Gerda. Có bé chắp tay lại, suy nghĩ: "Dẫu sao, người và vật cũng đều tốt bụng cả. Nói rồi em nhắm mắt ngủ thiếp đi. Thần mộng lại trở lại và lần này họ biến thành những tiên đồng đang kéo một chiếc xe tuyết trong đó có Kay đang ngồi giơ tay vẫy chào Gerda. Nhưng đó chỉ là mộng thôi, và khi Gerda tỉnh giấc thì Kay, xe và tiên đồng đã biến hết.

Hôm sau, người ta mặc cho em toàn nhung gấm, lụa là, từ đầu đến chân. Người ta lưu em ở lại lâu đài để hưởng vinh hoa phú quý, nhưng em chi xin một chiếc xe nhỏ, một con ngựa và một đôi giầy băng túp nhỏ. Em muốn băng qua thế giới bao la để tìm Kay.

Người ta cho em một đôi giầy và một chiếc bao tay rất vừa vặn, và khi ra đi em thấy trước cửa một cỗ xe song mã thếp vàng mới tinh. Gia huy của hoàng tử và công chúa lấp lánh ở trên xe. Người đánh xe, người hầu và lính hộ vệ, có cả lính hộ vệ theo xe đều đội mũ bằng vàng. Hoàng tử và công chúa đặt Gerda vào xe và chúc cô đi đường bình an vô sự. Quạ cái, giờ đã thành hôn, tiễn chân cô trên ba dặm đường, và đậu ngay cạnh cô, vì quạ không muốn bay theo xe. Quạ đực, đậu trên cổng lâu đài, vẫy cánh chào từ biệt. Chú ta không tiễn được vì từ ngày nhận chức, chú ăn nhiều quá nên bị bệnh đau đầu trầm trọng. Bên trong xe xếp toàn bánh ngọt và trên ghế có hoa quả và bánh mì.

- Đi nhé! Cầu Chúa phù hộ cho em! Hoàng tử và công chúa reo lên.

Gerda khóc oà lên, quạ cái cũng khóc theo.

Đi được mấy dặm đường, quạ cũng từ biệt nốt. Cả hai đều buồn rười rượi. Quạ bay lên một cành cây và tiếp tục vỗ cánh cho đến lúc không còn trông thấy nữa.