Cái chết

Ta đã yêu nàng điên cuồng! Tại sao người ta lại yêu? Thật quá ư kỳ quặc khi ta không còn nhìn thấy bóng hình nàng yêu quý trên trái đất này nữa, lúc đó tâm hồn chỉ còn một ý nghĩ, trong tim chỉ còn một ước muốn duy nhất, trên môi chỉ còn một cái tên: một cái tên được gọi lên không ngừng, được gọi lên liên miên như một lời cầu nguyện khẩn thiết, cái tên như nước trong nguồn, thẳm sâu trong trái tim, trào dâng lên môi khiến phải thốt lên thành tiếng gọi, gọi đi gọi lại, gọi mãi gọi mãi, gọi mọi lúc mọi nơi và liên tục được lặp lại như một lời kinh cầu.

Tôi sẽ không kể một lời nào về tình yêu của chúng tôi. Một tình yêu duy nhất, mãi mãi. Tôi đã gặp và đã yêu nàng. Chỉ thế thôi. Và tôi đã có một năm hạnh phúc trong vòng tay âu yếm, trong sự dịu ngọt, trong tình yêu của nàng. Tôi đã được bao bọc, được ràng buộc, được cầm tù trong tình yêu của nàng, trong ánh mắt nàng nhìn, trong lời nàng nói, trong hơi nàng thở. Khi ấy, tôi như bay bổng trong hạnh phúc, không cần biết đang là ngày hay đang là đêm, tôi đang sống ở đâu, trên trái đất hay trên mặt trăng, tôi đang sống hay là tôi đã chết...

Cuộc sống của tôi lúc đó tràn đầy hạnh phúc, tôi bơi ngụp trong niềm hạnh phúc hoan lạc vô biên. Thế mà nàng chết. Như thế nào? Tôi không biết, tôi không biết nữa.

Một đêm mưa gió, nàng về nhà, ướt sũng, ngày hôm sau, nàng húng hắng ho, rồi nàng cứ ho mãi trong suốt một tuần và cuối cùng nàng ốm, nằm liệt giường.

Điều gì đã xảy ra? Tôi không biết nữa.

Các bác sĩ đến, viết đơn thuốc rồi đi. Người ta mang đến đủ các loại phương thuốc, một hộ lý cho nàng uống tất cả các loại thuốc các bác sĩ kê. Tay nàng nóng, trán nóng và lấm tấm mồ hôi, ánh mắt nàng rực sáng đầy vẻ u buồn. Tôi nói chuyện với nàng, nàng đáp chuyện với tôi. Chúng tôi đã nói những gì tôi cũng không biết nữa. Tôi đã quên cả rồi, tôi đã quên hết, quên hết. Nàng chết, tôi nhớ rất rõ tiếng thở dài cuối cùng của nàng, một tiếng thở dài rất khẽ, rất nhẹ, tiếng thở dài cuối cùng.

Người trông nàng thốt lên: “A”. Tôi hiểu, tôi hiểu ngay. Tôi đã chẳng biết gì nữa. Không một chút nào nữa hết. Tôi nhìn thấy một linh mục thốt lên: “Cầu chúa phù hộ cho con”. Với tôi có vẻ như ông ta đã xúc phạm nàng. Tôi đuổi ông ta đi. Một người khác đến, ông này có vẻ rất tốt, rất hiền từ. Tôi khóc khi ông nói với tôi về nàng. Người ta hỏi tôi hàng nghìn điều về thủ tục mai táng. Tôi không biết nữa. Thế nhưng tôi nhớ rất rõ cái áo quan, nhớ rất rõ tiếng búa đóng nhốt chặt nàng trong đó. Ôi! Chúa ơi!

Nàng đã bị chôn chặt! Bị chôn chặt! Nàng! Trong cái huyệt này! Một vài người bạn đến đưa tiễn nàng. Tôi chạy. Tôi trốn. Tôi lang thang vô định ngoài phố. Rồi tôi trở về khách sạn. Ngày hôm sau tôi sẽ lên đường về nhà.

Hôm qua tôi về Paris.

Khi tôi nhìn lại phòng mình, phòng của chúng tôi, đồ đạc của chúng tôi, mọi thứ của nàng vẫn còn nguyên ở vị trí cũ, như khi nàng còn sống, đau buồn biết mấy, vật vẫn còn đây mà người đâu mất rồi. Tan nát cõi lòng, tôi đóng cửa sổ lại và định đi. Làm sao có thể ngồi lại giữa những đồ vật thân yêu đầy kỷ niệm này được, làm sao có thể ngồi giữa những bức tường, những bức tường đã bao bọc nàng, che chở nàng. Tôi như vẫn nhìn thấy bóng dáng nàng qua những thứ nàng còn để lại, chịu không nổi, tôi vớ lấy cái mũ để đi. Đột nhiên, khi tôi đi đến cánh cửa ra vào, tôi đi ngang qua chiếc gương lớn mà nàng đã đặt ở đó để ngắm lại từ đầu đến chân mỗi khi đi ra ngoài, trang phục, đầu tóc đã hoàn toàn ưng ý hay chưa. Tôi đứng hẳn lại trước cái gương. Cái gương đã thường xuyên phản chiếu hình ảnh nàng, hẳn nhiên nó vẫn còn giữ lại bóng hình nàng.

Tôi đứng đó, run rẩy, mắt dán chặt vào gương, một mặt gương phẳng, sâu, trống rỗng nhưng nó đã từng bao chứa toàn bộ bóng hình nàng, cũng như tôi, cũng như đôi mắt si mê của tôi từng ngắm nhìn nàng. Điều đó khiến tôi phát sinh cảm giác yêu mến cái gương, tôi chạm vào nó, nó lạnh ngắt! Ôi! Kỷ niệm! Kỷ niệm! Cái gương đau khổ, cái gương sáng láng, cái gương muôn năm, cái gương khủng khiếp làm tôi đau lòng như đang bị tra tấn.

Hạnh phúc thay những con người có trái tim như một cái gương, như một tấm gương mà mọi hình ảnh chỉ lướt qua và được xóa sạch đi, quên đi tất cả những gì nó từng bao chứa, tất cả những gì từng đi qua, tất cả những gì, những gì từng soi, từng ngắm trước nó với đầy tình âu yếm, thương yêu! Ôi tôi mới đau khổ làm sao!

Tôi bỏ ra đường và dù không muốn, nhưng không hiểu sao tôi lại đi về phía nghĩa trang. Tôi tìm ngay thấy mộ nàng không khó khăn gì, một cây thánh giá bằng cẩm thạch với vài chữ: “Nàng đã yêu, được yêu, và đã chết”.

Nàng đang ở dưới đó, dưới tít sâu lòng đất, đang thối rữa! Khủng khiếp quá! Tôi bật khóc nức nở, trán tì xuống đất.

Tôi ở lại đó rất lâu. Rồi tôi nhận thấy rằng trời đang dần tối. Bỗng nhiên tôi muốn, một mong muốn kỳ quặc điên rồ, được ở lại cùng nàng đêm nay, đêm cuối cùng này để khóc trên mộ nàng. Nhưng người ta sẽ trông thấy tôi, người ta sẽ đuổi tôi đi. Làm thế nào bây giờ? Tôi phải mưu mẹo một chút mới được. Tôi đứng lên và đi lang thang trong thành phố của người chết. Tôi đi, đi mãi. Nó mới bé nhỏ làm sao, thành phố của người chết, so với thành phố kế cận, thành phố của những người đang sống. Tuy rằng số lượng người đã chết nhiều hơn nhiều so với người đang sống, chúng ta, những người sống cần đến rất nhiều những nhà cao tầng, những con phố, vô cùng nhiều những quảng trường để cho bốn thế hệ có thể cùng nhìn thấy ánh mặt trời, cùng uống nước, cùng uống rượu vang và cùng ăn bánh mì. Thế nhưng tất cả những thế hệ của những người chết, vô cùng nhiều, từ thời cụ tổ đến tận thời chúng ta thì gần như lại chẳng có gì cả, chỉ một khu nhỏ, gần như không có gì hết. Đất bao chứa họ, chôn vùi họ, xóa đi thân thể hình ảnh của họ. Vĩnh biệt!

Ngay khi vào khu nghĩa địa, tôi thấy có một nhà mồ bỏ không, đấy là nơi mà có những người đã được chôn và đã rữa vào trong đất, với tấm bia mộ đã mục nát, và chính tại cái mộ này, sẽ có một người mới chết khác sẽ được chôn và sẽ rữa ra tại đây. Hoa hồng dại và những cây bách mọc xanh mướt ngôi nhà mồ do được bón bằng xương thịt người chết.

Tôi ở đó có một mình, mỗi một mình. Tôi thu mình nấp sau một cây to. Tôi trốn ở đó, hoàn toàn được che khuất bởi những cành lá rậm rạp.

Và tôi đợi, bám chặt vào thân cây như một kẻ chết đuối bám vào cọc. Khi trời đã tối, tối đen như mực, tôi rời chỗ nấp và dò dẫm từng bước nặng nề trên mảnh đất toàn người chết. Tôi lang thang rất lâu, rất lâu nhưng tôi không tìm thấy mộ nàng. Tay giơ ra phía trước, mắt mở to, tay tôi, chân tôi, đầu gối tôi, ngực tôi, và cả đầu tôi nữa đụng bốp bốp phải các mộ khác. Tôi dò dẫm đi mãi mà không tìm thấy được mộ nàng. Tôi dò dẫm, sờ soạng đi trong đêm tối như một người mù tìm đường, tôi sờ vào đất đá, vào bia mộ, vào các vòng hoa tươi, vào các vòng hoa héo. Tôi đọc tên bằng cách lấy ngón tay sờ lần theo chữ khắc. Bóng tối mới tệ hại làm sao! Bóng tối mới tệ hại làm sao! Tôi không tìm được mộ nàng!

Không có ánh trăng! Màn đêm khủng khiếp! Tôi sợ, một nỗi sợ khủng khiếp bao trùm. Trên một con đường nhỏ lờ mờ hiện ra giữa hai hàng mộ, những ngôi mộ lù lù. Luôn luôn là những ngôi mộ. Bên trái, bên phải, đằng trước, đằng sau, xung quanh tôi toàn mộ là mộ! Thậm chí tôi cũng đang ngồi lên một ngôi mộ bởi đôi chân quá mệt mỏi và quá sợ hãi đã không còn đứng được nữa. Tôi nghe tiếng tim tôi đập dồn dập, và tôi nghe thấy xung quanh những tiếng động khác lạ đang vọng đến! Tiếng gì thế nhỉ? Những tiếng động lộn xộn khó phân biệt, hay đó là do đầu óc quá mệt mỏi và sợ hãi của tôi tưởng tượng ra trong đêm đen tối thui này, hay tiếng động đó phát ra từ dưới lòng đất, nơi chôn đầy xác người chết này? Tôi nhìn quanh...

Tôi đã ở đây được bao lâu rồi nhỉ? Tôi không biết nữa. Tôi đờ ra vì khiếp sợ, tôi sợ cuống cả lên đến nỗi chỉ cần một tiếng động nhẹ cũng khiến tôi chết khiếp. Hình như tôi cảm thấy tấm đá hoa cương trên mộ tôi đang ngồi chuyển động. Đúng, rõ ràng là nó đang chuyển động, nó đang dâng cao lên. Tôi nhảy phắt sang mộ bên cạnh, tôi thấy tận mắt phiến đá mà tôi vừa ngồi dịch chuyển, đùn lên; và một bóng ma xuất hiện, xuất hiện từ dưới ngôi mộ, một bộ xương khô với cái lưng khòng khòng. Tôi nhìn rất rõ cho dù lúc đó trời tối đen như mực. Trên tấm bia vừa đùn lên tôi lờ mờ đọc được dòng chữ: “Nơi yên nghỉ của Jacques Olivant, mất ở tuổi năm mốt, ông yêu mến bà con thân thuộc, ông luôn tốt bụng và tử tế, ông chết, trong sự yên bình của Chúa”.

Trong lúc tôi đang đọc dòng chữ được khắc cẩn thận trên tấm bia thì bóng ma vừa hiện ra lúc nãy dường như cũng đọc những gì đã được ghi trên mộ ông ta. Bóng ma nhặt một viên sỏi trên đường, một viên sỏi có cạnh sắc, rồi ngồi tỉ mỉ, cẩn thận cạo sạch những chữ người ta đã ghi trên bia, sau khi tấm bia đã được cạo sạch, bóng ma viết lại lên bia những dòng chữ cháy sáng: “Nơi đây yên nghỉ Jacques Olivant, chết ở tuổi năm mươi mốt, vì muốn sớm có được gia tài ông đã cư xử tàn tệ khiến bố ông chết sớm, ông bạc đãi vợ, đánh đập con cái, lừa lọc họ hàng, ăn cắp khi có thể và chết một cách khốn khổ”.

Sau khi hoàn tất việc viết lại mộ bia, bóng ma đứng bất động một lúc chiêm ngưỡng tác phẩm của mình. Quay người lại tôi thấy các mộ khác cũng đã mở hết, những bóng ma từ các ngôi mộ khác đã chui hết ra khỏi mộ, tất cả bọn họ đều đang xóa những lời dối trá mà cha mẹ, anh em, người thân đã ghi trên mộ bia của họ thay vào đó là những dòng chữ về sự thật của họ. Và tôi thấy tất cả bọn họ đều là những kẻ đáng ghét, xấu xa, đạo đức giả, nói dối, nghiện rượu, vu không, ghen ăn tức ở với người khác. Giờ đây, những con người mà trên bia mộ ghi những lời ca ngợi họ là những ông bố đáng kính, người chồng, người vợ chung thủy, người con hiếu thảo, thương nhân trung thực, những người đàn ông và đàn bà không có gì đáng chê trách... họ đang loay hoay sửa lại những tấm bia trước khi đi vào cõi vĩnh hằng để ghi lại trên đó những sự thật khắc nghiệt, ác độc, khủng khiếp mà những người còn sống đã không biết, hoặc là đi coi như không biết. Và tôi đột nhiên nghĩ rằng chắc giờ này vợ yêu của tôi cũng đang làm vậy trên bia mộ của nàng. Tôi không còn thấy sợ nữa, tôi chạy giữa các ngôi mộ, chạy xuyên qua các bóng ma, chạy giữa những bộ xương người chết để đi tìm nàng, đi tìm mộ nàng. Một lát sau, tôi trông thấy từ xa bóng hình yêu dấu của nàng, tôi nhận ra nàng ngay dù không nhìn được mặt nàng vì nó đã bị khăn liệm che phủ. Và trên mộ bia nàng lúc trước tôi đã đọc: “Nàng đã yêu, được yêu và chết”. Giờ đây đã được ghi lại với dòng chữ: “Một hôm dối chồng đi ngoại tình, mắc mưa, cảm lạnh, chết”.

Hình như là sáng hôm sau, người ta tìm thấy tôi, bất tỉnh cạnh một ngôi mộ.