Kỷ niệm với bún bò Mụ Rớt

Người ta gọi quán của mệ là bún bò Mụ Rớt. Cái tên đó vang danh cả xứ Huế mộng mơ nói riêng và luôn cả Sài Gòn. Phải nói theo văn chương kiếm hiệp của Kim Dung quán của Mụ Rớt thật sự là " Danh Bất Hư Truyền".

Tôi biết quán bún bò của mê lúc nớ tui chỉ cở dưới mười tuổi. Tui chánh gốc người Quảng Trị đó là quê hương của ông ba. Chứ mạ tôi thì thuộc dòng dõi Tôn Thất cành vàng lá ngọc. Ngày còn nhỏ tui thường hay theo bà nội vô Huế ra Quảng Trị như cơm bữa. Nơi tôi đến là căn nhà lầu to cao nằm tọa lạc trên con đường Chi Lăng,đối diện với trường học gọi là " trường Tàu ". Cùng một dãy với ngôi trường đó không xa là quán bún bò Mụ Rớt.

Cứ mỗi lần được vô Huế chơi thì món bún bò Mụ Rớt tui ăn mỗi sáng cho tới khi về Quảng Trị mới thôi. Quán của mệ không to lắm nhưng số lượng khách quen hầu như ngày nào cũng ghé đến. Mệ buôn bán không cần phải đon đả với khách hàng. Lúc đó tui còn nhỏ nhưng biết cái ý của mệ là quán nấu ngon không cần phải quảng cáo.

Mà thiệt đúng như vậy, tô bún của mệ vừa phải, chỉ nhỏ thua cái tô múc canh chút xíu thôi. Đúng là ăn để thòm thèm chứ không phải ăn để bỏ mứa.

Rồi thời gian trôi qua, gia đình của tôi vô định cư tại Sài Gòn. Lúc đó tôi là cô thiếu nữ mười bảy tuổi. Tôi trở lại thăm Huế và quán bún của mệ cũng y nguyên như ngày xưa. Bởi thường khi ăn nên làm ra người ta thường mở thêm quán này quán nọ. Gặp lại mệ trong quán, Mệ vẫn đó, vẫn cái dáng điệu ung dung, ăn nói dịu dàng như ngày nào.

Còn tôi thì cứ như bị bún bò của mệ "bỏ bùa ". Cũng như những ngày còn nhỏ cứ buổi sáng người làm trong nhà o tôi không cần hỏi tôi ăn gì, trên tay cầm cái tô nhìn tôi cười tủm tỉm hiểu ý ngay là mang tô qua bên đường để mua bún bò Mụ Rớt.

Cả thời gian nghỉ hè ở Huế, mấy anh họ hay chọc là " Loan bún bò Mụ Rớt ". Nói về ăn cay thì cái hủ ớt sả thơm tho để trên bàn ở quán chắc mệ phải giấu đi, không thì bị tui ăn hết sạch. Thời còn con gái không hiểu sao mà tui ăn cay dễ sợ, ăn cay vô hậu. Ăn đỏ phồng cả môi, ăn cháy cả cuống họng, vậy mà nói rất ngon khi còn cắn thêm trái ớt xanh dài cả ngón tay đặt làm duyên trên tô bún bò nữa.

Sau năm 1975 mệ rời Huế để vô Sài Gòn. Mệ mướn căn nhà mặt tiền trên đường Trần Quang Diệu để mở quán bún bò Mụ Rớt. Thì kế đó là con hẻm mà tôi đang ở. Vậy là mỗi chiều tôi hay bồng đứa con nhỏ một tuổi trên tay qua gian nhà bếp của mệ nhìn mệ nấu bún bò, làm chả tôm hay nấu chè đậu xanh đánh. Tôi cũng giúp mệ rữa rau và chút gì nhỏ nhặt mà mệ cần.

Thế là chúng tôi có dịp chuyện trò bên nhau. Nghe mệ kể về thời " oanh liệt " của quán bún bò Mụ Rớt với cái giọng Huế làm đày kiêu hãnh. Mệ nói:

- Mi biết không, ta noái hồi nớ bán trong cái đường nhỏ ở Huế. Quán mệ dỏ chút mà xe hơi đậu hàng dài. Mấy mụ mang giày cao gót cũng chịu bị hư gót để vô quán mệ ăn bún.

Mệ vừa nói vừa cười mĩm lên tông cao hơn:

- Ui chao ơi ta noái mỗi tối đóng cửa mệ đếm tiền moải cả tay mi nờ.

Rồi ánh mắt mệ reo lên có vẻ đầy sự thú vị, mệ kể trong niềm hãnh diện:

- Mi biết không có một lần làm mệ thất kinh. Tự dưng mô mà lính quân cảnh tới bao vây quán mệ. Lúc nớ mệ dọn ra ở đường Chi Lăng. Ta noái cả con đường bị chận ai đi qua cũng bị dò hoải.

Nói tới đây mệ cười ha hả, rồi tiếp:

_ Cha mạ ơi ai mà biết là quán mệ được đón Tổng Thống và phó Tổng Thống tới ăn bún mệ nấu. Làm cho mệ hồn vía như lên mây.

Vẫn cái duyên giữa tôi với mệ đưa đẩy trở nên thân tình.Tôi và mệ có dịp chuyện trò mưa nắng bên nhau và mệ thường cho tôi ngồi vét nồi chè đậu xanh đánh còn sót lại. Hay mỗi lần tôi mua bún về để ăn chung với bữa cơm gia đình, thì mệ múc thêm nước, cho thêm thịt. Những chia sẻ nhỏ nhặt của mệ dành cho tôi vẫn mãi là một trong những kỷ niệm mà tôi không bao giờ quên đi. Và cứ thế mỗi lần ai nhắc tới mệ tới quán bún bò Mụ Rớt. Thì cả một quá khứ nằm ngủ yên ở một góc nhỏ trái tim lại có dịp cựa mình.

Tôi từ một cô bé nhỏ có đôi mắt thật buồn thường đeo theo bà nội vô Huế. Ngồi ở sạp vải của o mình để được ăn hàng trong chợ Đông Ba. Mỗi sáng như một tiểu thư được người làm hầu hạ bằng tô bún bò Mụ Rớt bốc khói nghi ngút giữa mùa mưa trên xứ Huế.

Hay là một cô gái tuổi xuân thì mà cho tới bây giờ trên đầu đã hai thứ tóc. Gặp lại các anh họ con của o trên xứ Mỹ vẫn âu yếm nhìn và bảo: " Con Loan hồi mười bảy tuổi nó đẹp vô hậu " đã cho tôi với nụ cười nở mãi trên môi.

Và tôi của một thời tay bế tay bồng con thơ với một cuộc sống cơ cực, mà tương lai thì mịt mờ khi đất nước đã ngậm ngùi khép lại một trang sử bi thương.

Cả ba giai đoạn sống trong cuộc đời tôi thì bún bò của Mụ Rớt đã như gắn liền với nhau. Mặc cho biển hóa nương dâu thì hương vị của bún bò Mụ Rớt vẫn mãi hoài là một hương vị " Danh Bất Hư Truyền "...

Ngô Ái Loan (Mầu Hoa Khế)

May 16.2020