❖❖❖

Bản thân kỹ thuật nến đã là công cụ giao dịch có giá trị. Nhưng chúng còn mang ý nghĩa mạnh mẽ hơn nếu chúng xác nhận một hoặc nhiều tín hiệu kỹ thuật phương Tây. Đây là lúc nguyên tắc “Hội tụ” của tôi phát huy tác dụng.

Tôi định nghĩa Hội tụ là “một nhóm các tín hiệu kỹ thuật hội tụ tại hoặc gần một giá”. Hội tụ là một khái niệm hết sức quan trọng. Điều này là vì càng nhiều tín hiệu ở vùng hỗ trợ hoặc kháng cự, khả năng đảo chiều càng cao. Vùng Hội tụ có thể được xác định bởi một chuỗi mẫu hình nến hoặc tín hiệu phương Tây hoặc phối hợp cả hai.

Bạn có nhớ lúc nhỏ, bạn đã chộp lấy những cây bút màu và hí hoáy tô vào cuốn tập không? Mỗi trang là một bản phác trắng đen khung cảnh bãi biển hoặc không gian ngoài tròi. Cách bạn chọn màu sẽ cho bức vẽ của bạn phong cách rất riêng. Tương tự, tùy thuộc vào phong cách giao dịch và tính cách mà bạn có thể có những công cụ và kỹ thuật ưa thích. Nhưng dù bạn sử dụng công cụ phương Tây nào, nến Nhật nên nằm trong kho vũ khí giao dịch của bạn.

Dù tôi tin đồ thị nến sẽ thay thế đồ thị thanh để thành đồ thị được ưa chuộng nhất, điều này không có nghĩa tôi khuyến nghị bỏ qua những công cụ dùng trên đồ thị thanh như đường xu hướng, đường trung bình động, chỉ báo dao động, v.v... Đúng hơn, tôi rất khuyến khích sử dụng các công cụ kỹ thuật phương Tây cổ điển trên đồ thị nến.

Sau đây là một số lý do:

Chương 10 minh họa “một nhóm nến hội tụ” có thể đánh bật tầm quan trọng của vùng kháng cự hoặc hỗ trợ như thế nào. Các chương còn lại trong Phần 2 sẽ tập trung vào các công cụ phương Tây, đặc biệt là phối hợp với tín hiệu đồ thị nến. Chương 11 bàn về những kỹ thuật ta có thể sử dụng với đường xu hướng. Ví dụ, việc giá không thể giữ trên đường kháng cự hoặc dưới đường hỗ trợ đã bị phá vỡ cung cấp cho ta tín hiệu thị trường quan trọng. Chương 12 đi sâu vào các mức thoái lui (retracement) và tầm quan trọng trong việc đợi xác nhận của mức thoái lui với tín hiệu nến. Sau đó, ở Chương 13, ta nhìn vào giá trị bổ sung từ đường trung bình động, đặc biệt là khi phối hợp với tín hiệu nến. chương 14 thảo luận về các chỉ báo dao động bao gồm Stochastics, RSI (Relative Strength Index), v.v..., và tác dụng của chúng khi phối hợp với tín hiệu đồ thị nến. Chương 15 tập trung vào khía cạnh tôi đánh giá là một trong những vũ khí quan trọng nhất trong kho đạn dược của nhà giao dịch (ngoài nến): khối lượng, cốt lỏi của Chương 16 xoay quanh mục tiêu giá và các nhịp giá được tính toán. Điều này đặc biệt quan trọng vì đồ thị nến cho tín hiệu đảo chiều nhưng không cung cấp mục tiêu giá. Cuối cùng, Chương 17 kết hợp tất cả lại với nhau bằng cách cho ta thấy số lượng lớn công cụ kỹ thuật Đông Tây hội tụ và gửi rất nhiều cảnh báo đảo chiều ở NASDAQ ra sao.

Trọng tâm của cuốn sách này không phải kỹ thuật phương Tầy mà là đồ thị nến và cách dùng nến để bổ trợ kỹ thuật phương Tây truyền thống, tôi chỉ đi sơ qua các công cụ kỹ thuật phương Tây. Có rất nhiều đầu sách hay cung cấp thông tin chi tiết về các kỹ thuật phương Tây ấy.

Hai mươi lăm năm kinh nghiêm sử dụng kỹ thuật phương Tây của tôi hầu hết nằm ở các chỉ báo phương Tây kiểu mẫu, không bao gồm các chỉ báo cảm xúc như Đương Advance/Decline, Chỉ số ARMS/TRIN, Lượng bán khống của nhà đầu tư chuyên nghiệp, v.v... Lý do chỉ là vì giới hạn kiến thức của tôi chứ không phải giới hạn của các công cụ này. Ví dụ, dù tôi không dùng đồ thị Point and Figure, các nhà giao dịch dùng phương thức đồ thị này cho hay họ dùng đồ thị nến để có tín hiệu đảo chiều rồi chuyển qua đồ thị Point and Figure để có mục tiêu giá. Đây là một ví dụ của việc sử dụng đồ thị Point and Figure nhằm xác định giá mục tiêu. Kỹ thuật phương Tây cộng với nến là sự phối hợp cực kỳ hiệu quả.

THỊ TRƯỜNG KHÔNG ĐAO GIỜ SAI

Trong những buổi hội thảo về kỹ thuật phương Tây mình tổ chức, để chuyển tải tầm quan trọng của việc kỷ luật trong giao dịch, tôi dùng từ “DISCIPLINE” (Kỷ luật) làm cụm từ viết tắt. Với mỗi chữ cái trong từ DISCIPLINE, tôi lại có một quy tắc giao dịch. Đối với chữ N, quy tắc của tôi là: “Không bao giờ giao dịch với suy nghĩ thị trường đang sai”. (1)

Ý của tôi là gì khi nói “thị trường không bao giờ sai?” Nó có nghĩa là đừng cố gắng áp đặt niềm tin của bạn vào thị trường. Ví dụ, nếu bạn tin chắc rằng NASDAQ sắp tăng, hãy đợi cho đến khi xu hướng đi lên trước khi mua. Ví dụ NASDAQ đang ở trong xu hướng giảm. Nếu bạn mua với kỳ vọng một thị trường tăng giá sẽ thành hình, bạn đang cố gắng áp đặt hy vọng và kỳ vọng của mình vào thị trường. Bạn đang đi ngược xu hướng. Điều này rất dễ dẫn đến thảm họa. Có thể cuối cùng bạn đúng khi nhìn nhận thị trường tăng giá, nhưng có thể lúc đó đã là quá muộn. Để hình dung, hãy tưởng tượng bạn đang lái xe trên đường một chiều. Bạn phát hiện một chiếc xe lu đang đi ngược hướng. Bạn dừng xe, lôi ra tấm biển (mà bạn luôn mang theo bên mình) có nội dung: “Dừng lại! Sai đường!” và đưa nó ra trước xe lu. Bạn biết xe lu đang đi sai hướng. Nhưng người tài xế có thể không kịp nhìn thấy bạn. Lúc xe lu quay đầu, khéo đã quá muộn rồi. Khi đó, không chừng bạn đã bị cán bẹp dí.

Thị trường cũng như vậy đấy. Nếu bạn đi ngược xu hướng, nhiều khi góc nhìn của bạn sẽ đúng, nhưng lúc đó có thể đã quá muộn. Cuộc gọi ký quỹ (margin call) trong thị trường Hợp đồng tương lai có thể buộc bạn đóng vị thế của mình trước khi thị trường đi theo kỳ vọng của bạn. Hoặc tệ hơn, cuối cùng bạn có thể đúng, nhưng lúc đó bạn đã cháy tài khoản rồi.

Đừng cố gắng áp đặt ý chí của bạn lên thị trường. Hãy đi theo xu hướng chứ đừng dự đoán xu hướng. Nếu bạn cho rằng thị trường tích cực, hãy nhảy lên xu hướng tăng, nếu bạn cho rằng thị trường tiêu cực, hãy vào xu hướng giảm.

Một trong những cuốn sách tiếng Nhật tôi đem dịch thể hiện ý tưởng này một cách rất thơ, “Mua hoặc bán mà không hiểu gì về đặc tính của thị trường chẳng khác nào một anh hay chữ nói về vũ khí. Khi đối mặt với một thị trường tăng hoặc giảm mạnh, chắc chắn họ sẽ mất đi thành trì, những gì nhìn có vẻ an toàn lại cực kỳ nguy hiểm... Chờ đúng thời điểm là đức tính căn cơ”. (2)

Chú thích:

1. Các quy tắc DISCIPLINE là:

D - Don't forget old support and resistance levels.

Đừng quên các mức hỗ trợ và kháng cự cũ (Hỗ trợ cũ sẽ trở thành kháng cự mới và ngược lại).

I - If... then system.

Hệ thống Nếu...Thì... (Nếu thị trường hành động như dự đoán thì giữ vị thế, nếu không, hãy thoát ra).

S - Stops.

Dừng lỗ - Luôn luôn sử dụng chúng.

C - Consider options.

Cân nhắc các lựa chọn.

I - Intraday technicals are important even if you are not a day or swing trader.

Kỹ thuật trong ngày (intraday) vẫn quan trọng dù bạn không giao dịch trong ngày hay theo nhịp.

P - Pace trades to market environment.

Điều chỉnh tốc độ giao dịch theo tình hình thị trường (Thay đổi phong cách giao dịch tùy theo điều kiện thị trường).

L - Locals.

Vị trí - không bao giờ được quên.

I - Indicators.

Các chỉ báo - Càng nhiều càng tốt (Hội tụ của các tín hiệu).

N - Never trade in the belief the market is wrong.

Không bao giờ giao dịch với suy nghĩ thị trường đang sai.

E - Examine the market's reaction to news.

Kiểm tra phản ứng của thị trường với tin tức.

2. Sakata Goho Wa Furinkazan. Sakata's Five Rules Are Wind, Forest, Fire, and Mountain (Tokyo: Nihon Shoken Shimbunsha, 1969, trang 46). Phần này được dịch bởi Richard Solberg.